BINNENLAND
VR1 IÖAG 29 APRIL 1938 29ste Jaargang No. 9018
©e£cidócli£0ou/ïci/nt
Telefoon: Redactie 15. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2.
Telefoon: Administratie 933. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbnn 11.
V Nogmaals: Oss
Zelfs wie oppervlakkig beziet alles wat
zich afspeelt rondom Oss moet constatee-
ren, dat deze zaak wordt opgeblazen
met 'n zekere felheid en hartstochtelijk
heid!
Zeker, wij hebben onmiddellijk na de in
de Tweede Kamer gehouden interpellatie
geschreven, dat over de wijze waarop
de minister van Justitie hier is opgetre
den verschillend kan worden geoordeeld;
dat men van meening kan zijn, dat de wijze
van optreden anders, beter had kunnen
zijn. Maar ongerept staat boven de „wijze
waarop" het feit, dat de minister heeft
gehandeld aakelijk, objectief, in het be
lang van de rechtszekerheid van het volk;
dat zijn integriteit in dat optreden niet in
het minst heeft geleden!
Dat de zaak-Oss wordt opgeblazen, is
veler meening.
Zoo schreef b.v. gisteravond de (A.R.)
„Rotterdammer":
Is de bescheidenheid in het geval-
Oss in acht genomen? Deze vraag kan,
zoo meenen we, niet bevestigend wor
den beantwoord. Zeker, we ontkennen
geenszins, dat door een enquête meer
licht op de pijnlijke kwestie geworden
zal worden dan thans bestaat, en naar
dat grooter licht zien ook wij met ver
langen uit, doch het is nog allerminst
zeker, dat de klaarheid niet op een
voudiger wijs te bereiken ware. Een
hernieuwde interpellatie was b.v. niet
uitgesloten.
Een enquête achten we in het alge
meen niet te verwerpen. Doch zij wor
de meer in het bijzonder gebezigd bij
een onderzoek naar een nationale
ramp of sociale misstanden, waarte
genover minister en parlement gelij
kelijk staan, of ook in een geval, waar
in de minister het parlement van zijn
beleid geheel en al onkundig zou wil
len laten. Zoolang hiervan niet of niet
voldoende gebleken is, volge men eer
de lijn van cordiale samenwerking tus-
schen overheid en parlement, elk op
eigen terrein en met hetzelfde doel
voor oogen, welke samenwerking ten
onzent in het constitutioneel staatsbe-
vel zoo gelukkig is gegroeid.
In onzen rechtsstaat staan vele wegen
open voor dengene, die meent, dat hem
recht wordt onthouden, om zijn recht te
verkrijgen! Zoo hebben nu, zooals men in
dit nummer kan lezen, zes uit Oss naar
hun meening onrechtmatig overga
plaatste onderofficieren van de maréchaus-
sée hun zaak aanhangig gemaakt bij het
Ambtenarengerecht. Ze behoeven zich niet
zoo maar bij de beslissing van den minis
ter neer te leggen; en zij hebben 't ook
niet gedaan!
Hoe men ook over het geval-Oss moge
oordeelen voor allen, die niet stekeblind
zijn, is het hel duidelijk, hoe juist in een
geval als dit het bezit vai^ een constitu
tioneel staatsbestel, van een parlemen
taire democratie, van v r ij h e i d naast
vele schaduwzijden véél grootere lichtzij
den heeft dat dit bezit een groot vo'or-
recht is!
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
LONDEN: De Fransche ministers Dala-
dier en Bonnet zijn te Londen tot overeen
stemming gekomen met hun Britsche col
lega's
Gisteren is gesproken over de verhou
ding van Engeland en Frankrijk ten op
zichte van Italië, waarmede Engeland
reeds een overeenkomst heeft gesloten,
terwijl Frankrijk nog aan het onderhan
delen is. Voorts is in verband daarmee
van gedachten gewisseld over den Volken
bond, de erkenning van Abessinië en het
terugtrekken der Italiaansche vrijwilligers
uit Spanje. Maar het belangrijkste is de
overeenstemming, welke bereikt is zoo
als althans verluidt over de samenwer
king tusschen beide landen op het gebied
van defensie.
De details van deze samenwerking zijn
natuurlijk nog niet bekend, maar dat En
geland daarmede veel sterker staat tegen
over Duitschland, waarmede de onderhan
delingen binnenkort eveneens hervat zul
len worden, is duidelijk.
De Anschluss-kwestie heeft Engeland en
Frankrijk weer in elkanders armen gedre
ven en Duitschland vindt thans twee in
wederzijdschen steun sterk staande mo
gendheden tegenover zich. Ook wat betreft
de eventueele plannen van Duitschland
ten opzichte van Tsjecho-Slowakije. Hier
over zou vandaag gesproken worden. 9e
Anschluss van Oostenrijk heeft de oogen
geopend voor de methoden, welke ook in
Tsjecho-Slowakije toegepast zouden kun
nen worden. De actie van Henlein is niet
bepaald geruststellend. De Engelsche en
Fransche ministdhs zouden vandaag over
wegen, welke militaire diplomatieke en
economische bijstand aan Tsjecho-Slowa
kije verleend kan worden bij een eventu-
eelen aanval, zoowel van buiten af als van
binnen uit, tegen de integriteit van dat
land.
ROME: Volgende week zal het reeds
lang vooruit aangekondigde bezoek van
Hitier aan Rome plaats vinden. Zooals wij
verwachtten, zal Hitier het niet de moeite
waard vinden, om ook een bezoek te bren
gen aan het Vaticaan. Het zal den Paus
niet deren. Volgens het Italiaansche pers
bureau Stefani, zal de a.s. bijeenkomst van
de beide groote leiders niet slechts een
representatief karakter dragen. Het getal
en de hooge rang der den „Fuehrer" ver
gezellende politieke medewerkers bewij
zen voldoende, dat de reis van Adolf Hitler
naar Italië ook een wezenlijken politieken
mhoud zal hebben. De as Rome-Berlijn
blijft onveranderd en overheerschend in
het politieke bewustzijn der Italianen".
Bij zijn bezoek aan den duce zal Hitier,
naar een D. N. B.-telegram uit Berlijn
meldt, vergezeld worden door de rijksmi
nisters von Ribbentrop, Hess, Goebbels,
Frank en Lammens, door den chef van den
generalen staf, generaal Keitel, den chef
van de politie, Himmler, den rijksperschef,
dr Dietrich, den leider van de buitenland-
sche organisaties van de N.S.D.P., gouw
leider Bohle, den commandant van den
lijfstandaard van Adolf Hitler, SS-Ober-
gruppenfuehrer Dietrich, alsmede een aan
tal andere vooraanstaande personen uit
partij en weermacht.
De „Fuehrer" zal zich eerst naar Rome
begeven, waar hij eenige dagen zal ver
blijven als gast van den koning. Vervol
gens zal hij een groote vlootparade te Na
pels bijwonen, alsmede manoeuvres van
leger en luchtvloot, waarna hij te Floren
ce tegenwoordig zal zijn bij een betooging
van de geheele bevolking.
THERESE NEUMANN.
In een der laatste nummers van „Sancta
Maria", kerkelijk weekblad voor het bis
dom van Breda, troffen wij een schrijven
aan van Pastoor Naber, den zielzorger van
Therese Neumann van Konnersreuth, dat
om verschillende redenen de aandacht ver
dient.
Het schrijven is gericht aan den hoofd
redacteur van het te Regensburg verschij
nende bekende Katholieke weekblad „Scho
nere Zukunft" en dient als antwoord op
een in afwijzenden zin geschreven artikel
over Konnersreuth van de hand van dr.
Pius Havemann, in genoemd weekblad ge
publiceerd.
Tegenover dit artikel nu, getiteld: „Kon
nersreuth voor het forum van theologie en
geneeskunde", voert Pastoor Naber o.a.
aan, dat hij 28 jaar lang de geestelijke
leidsman en biechtvader van Th. Neu
mann is en haar van haar schooljaren af
door en door kent, evenals hij al het bui
tengewone, dat zich bij haar heeft afge
speeld, tot in details heeft geobserveerd.
Hij heeft steeds gestreefd naar de groot
ste nuchterheid en steeds nauwkeurig acht
er op gegeven, of er niets gebeurde, dat in
strijd is met de Kerkelijke leer of zeden
en schroomt niet openlijk getuigenis af te
leggen „voor de waarheid an de buiten
gewone verschijnselen bij Therese Neu
mann, zooals ik die heb gadegeslagen en
speciaal voor de voedingloosheid".
„Professor, het is heelemaal niet, zooals
u veronderstelt", schrijft pastoor Naber ver
der „Wat b.v. dr. Deutsch .allemaal bij el
kaar schrijft, berust geheel en al op ver
keerde veronderstellingen".
„Zijn boekje „Wie steht es um Konners
reuth" werd door een Beiersch bisschop
een ongemanierd pamflet genoemd", zoo
gaat pastoor N. voort. „En wat betreft het
artikel van dr. Deutsch in het Wiener Kle-
ruskorrespondentzblatt' heeft een bekend
arts uit Praag mij geschreven, dat een
Oostenrijksch bisschop hem had medege
deeld, dat de Oostenrijksche bisschoppen
conferentie dit artikel eenstemmig heeft
verworpen en ^roordeeld".
Pastoor Naber keert zich dan tegen de
verschillende schrijvers, die, evenals dr.
Deutsch, nimmer te Konnersreuth zijn ge
weest, en vervolgt daarop:
„Al een tiental jaren wordt door de te
genstanders van Konnersreuth de oude leu
genachtige onzin telkens weer opgewarmd,
de een schrijft den ander na en dat noemt
men dan wetenschap".
Wat de voedingloosheid van Th. N. be
treft. merkt Pastoor Naber nog op: „In 1927
heeft het bisschoppelijk ordinariaat bij de
bevoegde wetenschap aangevraagd, hoe
lang een mensch het zonder eenig eten en
drinken kan uithouden. Antwoord: onge
veer elf dagen. Toen heeft men verordend,
dat Therese Neumann vijftien dagen lang
zou worden geobserveerd. Lees maar eens
bij aartsbisschop Teodorowiz na, hoe nauw
keurig men hierbij te werk ging"..
„Het resultaat van dit onderzoek" al
dus gaat Pastoor Naber verder werd of
ficieel gepubliceerd met de opmerking, dat
het in een kliniek ook niet beter had kun
nen geschieden".
Vervolgens schrijft Pastoor N.: „Vader
Neumann is bereid, onder eede te verkla
ren, dat de toenmalige vicaris-genereel
H. M. DE KONINGIN IN SOESTDIJK.
H. M. de Koningin is hedenochtend per
auto van het Loo ten paleize Soestdijk
aangekomen.
SCHERP OORDEEL OVER DE N.S.D.A.P.
„Taal, een Nederlander onwaardig".
Verscherping van de wet op het
recht van vereeniging
op komst.
Dezer dagen heeft het Eerste Kamerlid
prof. jhr. mr. B. C. de Savorning Lohman
aan de minister van Algemeene Zaken en
van Justitie schriftelijke vragen gesteld
omtrent pamfletten voor een te Utrecht ge
houden vergadering van de Nationaal-So-
cialistische Nederlandsche Arbeiderspartij,
in welke pamfletten den Nederlandschen
„arbeiders van het hoofd en de vuist"
met verwijzing naar het voorbeeld van de
„Oostenrijksche kameraden" wordt aange
raden, zich met hun „Duitsche kameraden"
te verbroederen.
Genoemde ministers hebben thans hier
op het volgende geantwoord.
Naar het optreden in den laatsten tijd
van de „Nationaal-Socialistische Neder
landsche Arbeiderspartij, Groot-Duitsche
beweging in Nederland", welke overigens
een zeer geringen aanhang heeft, wordt
door de justitie een nauwkeurig onderzoek
ingesteld. Mocht dit onderzoek de voor-
loopige aanwijziingen in de richting van
één of meer van de misdrijven van den eer
sten titel van het tweede boek van het Wet
boek van Strafrecht (misdrijven tegen de
veiligheid van den Staat) nader bevesti
gen, dan zullen een strafvervolging en an
dere daarmede verbonden maatregelen niet
achterwege blijven.
De preventieve en repressieve be
voegdheden van de overheid op dit
stuk worden uitgebreid in het reeds
aangekondigde ontwerp van wet tot
wijziging en aanvuling van de wet
van 1855 op het recht van vereeni
ging en vergadering, dat bereids het
departement van Justitie heeft verla
ten.
Ook het Eerste Kamerlid Bruineman had
schriftelijke vragen ingediend omtrent be
doelde vergadering, waarop de partijlei
der dr. E. H. van Rappard een toespraak
heeft gehouden, waarin hij een pleidooi
hield voor de aansluiting van Nederland bij
Duitschland.
Op deze vragen hebben de ministers het
zelfde antwoord gegeven en daaraan toe
gevoegd, dat „taal, als hierboven weerge
geven, voor een Nederlander onwaardig en
in haar strekking van hoogst bedenkelij-
kij aard is."
DE EOTERHEFFING.
Het bedrag, bedoeld in artikel 2 van de
crisisijzuivelbeschikking 1935 V, dat is het
bedrag van de heffing en de steunuitkee-
ring op boter, is behoudens tusschentijd-
sche wijziging, voor de week van 28 April
tot 5 Mei vastgesteld op 45 cent per K.G.
(Onveranderd).
BIGGGENMERKEN.
Van 11 tot 16 April 1938 zijn aange
bracht 39.699 biggenmerken, tegenover
47.746 in de overeenkomstige periode van
1937.
Van de toekenning 1938 zijn tot 16 April
1.1. gebruikt 302.865 merken, tegenover
362.826 merken van de toekenning 1937 op
het overeenkomstige tijdstip van het vo
rige jaar.
Voor een juiste beoordeeling diene, dat
van 1 Januari tot genoemden datum in
totaal zijn gemerkt 565.512 biggen, welk
aantal voor hetzelfde tijdvak in 1937 be
droeg 512.965.
STERFGEVALLEN TENGEVOLGE VAN
HET MOND- EN KLAUWZEER
In de week van 17 t.m. 23 April zijn aan
mond- en klauwzeer gestorven 2 runderen,
9 kalveren en 11 varkens en biggen.
Sedert 19 September 1937 heeft het to
taal aantal sterfgevallen bedragen 3125
runderen, 3964 kalveren, 3058 varkens en
biggen, 242 schapen en 50 geiten.
hem, om hem tot het onderzoek over te ha
len, beloofd heeft, dat hij na dit onder
zoek niet verder zou worden lastig geval
len. „Welnu", zoo zegt de vader nu, „ik
heb mijn woord gehouden, ik heb het on
derzoek toegelaten, nu moet ook de bis
schoppelijke overheid haar woord hou
den."
Pastoor Naber besluit: „Wij zien de toe
komst zonder eenige vrees tegemoet. The
rese bidt: „Heiland, Gij weet, dat wij nooit
aan zoo iets hebben gedacht. Gij zijt er
mee begonnen, Gij moet het ook volein
den." „Msbd."
Burgemeester De Vries van Bunschoten
gaat heen.
Naar het „Handelsblad" uit goed bron ver
neemt, zal de heer Jac. de Vries Sr. aan H.
M. de Koningin zijn ontslag aanvragen als
burgemeester van Bunschoten.
De heer De Vries die den pensioenge
rechtigden leeftijd reeds heeft overschre
den, heeft een onafgebroken diensttijd van
acht en veertig jaren achter zich: in mili
tairen, gemeentelijken-, provincialen- en
rijksdienst, de laatste acht jaren als burge
meester van BunschotenSpakenburg
Eemdijk.
Burgemeester Kolfschoten van Edam
gaat heen.
Naar de „Tijd" verneemt, is het resultaat
van de keuring, door burgemeester Kolf
schoten van Edam in verband met zijn
minder gunstige gezondheidstoestand aan
gevraagd, van dien aard, dat hij binnen
kort een verzoek om eervol ontslag uit zijn
ambt zal indienen.
Bensdorp N.V.
Naar wij vernemen heeft dr. H. W. M.
Nijdam, directeur van deze vennootschap
per 30 April a.s. zijn eervol ontslag uit deze
functie aangevraagd.
TREEDT AVENOL AF ALS
SECRETARIS-GENERAAL VAN DEN
VOLKENBOND?
Hij zou ambassadeur worden
LONDEN, 29 April (A.N.P.) Een En-
gelsch blad meldt uit Genève, dat Avenol
binnenkort zal aftreden als secretaris-gene
raal van den Volkenbond en waarschijn
lijk door de Fransche regeering op een be
langrijke diplomatieke post zal worden
benoemd.
In Fransche officieele kringen te Lon
den verklaart men van een en ander niets
te weten.
DE FRANSCH—BRITSCHE
BESPREKINGEN.
LONDEN, 29 April. (A.N.P.) Bij de
Fransch-Britsche besprekingen zijn ook
aan de orde gekomen de Spaansche kwes
tie en de Tsjecho-Slowakije en Midden-
Europa in het algemeen betrefende vraag
stukken. Ook over Zwitserland is gespro
ken, met inbegrip van de kwestie der ga
rantie, dat Zwitsersch grondgebied niet
gebruikt zal worden als doorgang bij een
tegen Frankrijk gerichten aanval.
Voorts is de toestand in het Verre Oos
ten bestudeerd in het bijzonder met be
trekking tot de mogelijkheid van een
eventueele bemiddeling.
De financieele positie van Frankrijk kan
eveneens ter sprake worden gebracht,
evenals een gedachtenwisseling over de
wenschelijkheid, Duitschland opnieuw op
een of andere wijze in besprekingen te
betrekken.
EEN ONGEWONE HITTEGOLF IN
DE V. S.
NEW-YORK, 29 April (A.N.P.). De
staten aan den Atlantischen Oceaan zijn
plotseling bezocht voor een voor dezen tijd
van het jaar ongewone hittegolf. Gisteren
werd de hoogste temperatuur sinds 50 jaar
bereikt. In New-York steeg de thermome
ter tot boven 30 graden in de schaduw.
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Het is thans zoo goed als zeker, dat
Hitier geen bezoek aan het Vaticaan zal
brengen (2de blad).
Critiek op het financieele beleid der Bel
gische regeering (2de blad).
Overeenstemming te Londen over de co
ördinatie van de Britsche en Fransche de
fensie (2de blad).
Binnenland
De Eerste Kamer behandelt de begrooting
van onderwijs. De Leidsche hoogleeraar
Or. Barge over toestanden aan de Leidsche
Universiteit (2de blad).
In hun antwoord aan de Eerste Kamerle
den de Savornin Lohman en Bruineman
kondigen de ministers van alg. zaken en
van justitie eventueele maatregelen aan
tegen het optreden van de Nat. Soc. NecL
Arbeiderspartij (le blad).
De officier van justitie te 'sGravenhage
heeft den hoofdredacteur van Het Natio
nale Dagblad gedagvaard wegens beleedi-
ging van minister Goseling (4de bdad).
De verplaatsing van de marechaussée te
Oss voor het Ambtenarengerecht (4de bl.).
DE BELGISCHE BEGROOTINGS-
MOEILIJKHEDEN.
BRUSSEL, 29 April. (A.N.P.) Minis
ter-president Janson heeft vanochtend de
afgevaardigden der links-georiënteerde li
beralen ontvangen, die er prijs op stellen
hun standpunt over de financieele plannen
der regeering kenbaar te maken.
Zij hebben den minister-president be
vestigd den innigen wensch te hebben op
loyale wijze samen te werken met een re
geering van nationale eenheid, welke
vastbesloten is het begrootingsevenwicht
te herstellen.
Zij achten de intrekking van het voor
stel der regeering inzake de instelling van
een „surtaxe mobile" onontbeerlijk en
wenschen deze vervangen te zien door de
oude crisisbelasting.
Vanochtend is de Kamercommissie voor
de financiën op uitnoodiging der regee
ring bijeengekomen.
Minister van financiën, Soudan, woonde
de vergadering bij en deed voorlezing van
een verklaring, waarin der commissie
wordt gevraagd, terug te komen op het
gisteren genomen besluit artikel 1 van
het wetsontwerp inzake de instelling van
een „surtaxe mobile" en het onderzoek
voort te zetten.
De minister heeft een zeer dringend
beroep op de commissie gedaan en er op
gewezen, dat de regeering bereid was alle
verbeteringen te aanvaarden, welke de
commissie zou kunnen voorstellen.
De commissie is tot Dinsdag uiteenge
gaan. Zij heeft geen besluit genomen.
Foto Slegtenhorst
Dr. de Bruïne Groeneveldt ter gelegenheid van zijn 40-jarig artsjubileum gecompli
menteerd door de Eerw. Overste van het St. Elisabetsziekenhuis te Leiden Zuster
Avelline.
