Italiaansch-
Fransche onder
handelingen
Hevige aardbeving
in Anatolië
WOENSDAG 20 APRIL 1938 29ste Jaargang No. 9010
3)e Ccid^ch^Soii^cmt
Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
V De S.D.A.P. propagandiste
voor de N.S.B.
Schrijvend over het Paaschcongres der
S.D.A.P. merkt de „Tijd'' o.m. op:
Wanneer deze teekenen niet bedrie
gen, loopt het getij weer terug en
gaat de Nederlandsche sociaal-demo
cratie weer een tijdperk van een nieu
we revolutionnaire mythologie tege
moet, van een nieuw spelen met het
vuur van den opstand. Ondanks de
laatste waarschuwing van Schaper:
„Als dit zoo doorgaat, bereidt men
den weg voor het fascisme!"
Wij citeeren deze woorden van Schaper
zoo gaarne, omdat ze volkomen overeen
stemmen met wat wij gisteren schreven
over de S.D.A.P. als propagandiste voor
de N. S. B!
Wij willen voor de waarschuwing, die
Schaper heeft gegeven, op deze plaats
nogmaals de meest ernstige aandacht vra
gen.
Niet, omdat wij hoop hebben, de op
standige S.D.A.P.'ers er mee van hun ver
derfelijke oppositie-liefde terug te trek
ken. Helaas hebben wij die hoop niet.
Maar zélf moeten wij er van overtuigd
zijn, dat de strijd om het behoud en voor
de saneering, de gezond-making van de
parlementaire democratie zeer bemoeilijkt
wordt door den geest, die op dat Paasch
congres levendig tot uiting kwam een
geest van afscheiding van andere deelen
van het Nederlandsche volk, een geest
van oppositie willen voeren, een geest
van drang naar, liefde voor.oppositie.
Mogen de leiders in de S.D.A.P. dien
geest nog weten te bezweren! Mogen zij
hun partijgenooten weten te doordringen
van het besef, dat deze tijd vooral eischt
een streven naar volks-eenheid boven alle
redelijke partij-verdeeldheid; dat
deze tijd vooral eischt een zin voor positie
ven opbouw bij alle partijen (of zij al dan
niet vertegenwoordigd zijn in een minis
terie!). Er staan hier zéér groote belan
gen op het spel.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
ROME: Op het voorbeeld van Engeland
heeft thans ook Frankrijk de onderhande
lingen met Italië geopend. Graaf Ciano, de
Italiaansche minister van buitenlandsche
zaken, heeft zich tegenover den Franschen
zaakgelastigde Blondel bereid verklaard
in onderhandeling te treden. Problemen
in den eigenlijken zin des woords bestaan
er tusschen de beide landen niet. aldus
meende Ciano, doch het voornaamste pro
bleem is de psychologische tegenstelling
tusschen de opvattingen. Hier wordt
waarschijnlijk het eerst gedacht aan de
ideologische tegenstelling, welke tot uiting
is gekomen in het Spaansche conflict, waar
bij Frankrijk van alle West-Europeesche
mogendheden het meest gesympathiseerd
heeft met de lipksche regeering. Maar er
is in ieder geval een poging te wagen, om
tot een betere verstandhouding te komen;
en een gunstig resultaat is zeer goed mo
gelijk, daar de nieuwe Fransche regeering
waarschijnlijk zeer goed inziet, dat het nu
geen raison meer heeft om zich terwille
van een verloren zaak (die der Spaansche
regeering) in moeilijkheden te blijven ste
ken.
PRAAG: Op het voorbeeld van Enge
land en Frankrijk, is thans ook Tsjecho-
Slowakije er toe overgegaan om de ver
overing van Abessinië te erkennen. De ge
zant van Tsjecho-Slowakije heeft n.l. me
degedeeld, dat zijn regeering hem voortaan
beschouwd als te zijn geaccrediteerd bij
den koning van Italië en keizer van Abes
sinië.
BURGOS: In Catalonië gaat de opmarsch
van Franco langzaam maar gestadig voort.
Tortosa schijnt nog niet gevallen te zijn,
maar de strook langs de Middellandsche
Zee, welke in de macht van Franco is,
wordt voortdurend grooter.
KARDINAAL FAULHABER BIJ
Z. H. DEN PAUS.
De Heilige Vader heeft heden den aarts
bisschop van München, kardinaal Faulha-
ber, in audiëntie ontvangen.
Vervolgens heeft Z. H. de Paus den mi
nister van binnenlandsche zaken van Let
land, Gulbis, ontvangen.
ITALIë VERKLAART ZICH BEREID.
Psychologische tegenstellingen.
Graaf Ciano heeft gisterochtend den
zaakgelastigde van Frankrijk te Rome,
Blondel ontvangen.
Dit onderhoud hield verband met het
initiatief van de Fransche regeering, dat
beoogt onderhandelingen aan te vangen
over de benoeming van een ambassadeur
te Rome.
Havas verneemt, dat de fascistische
regeering de Fransche voorstellen
gunstig heeft opgevat en dat deze nu
bij de Fransch-Italiaansche bespre
kingen aan de orde zullen komen.
Bevestigd wordt, dat Italië de voor
stellen van Frankrijk tot het aanknoo-
pen van besprekingen, teneinde de be
staande misverstanden uit den weg te
ruimen, heeft aanvaard.
Blondel heeft Zaterdag de opvattingen
van de Fransche regeering aan graaf Ciano
uiteengezet. In het bijzonder heeft hij ge
wezen op het verlangen van de Fransche
regeering zich te Genève te kunnen ver
eenigen met de Britsche stappen. Na de
zaak met Mussolini te hebben besproken,
heeft graaf Ciano den Franschen zaakge
lastigde medegedeeld, dat Italië bereid is
op deze voorstellen in te gaan. Thans zal
het contact tusschen beide regeeringen
worden voortgezet.
Er bestaan geen problemen in den eigen
lijken zin des woords tusschen beide lan
den. Alle politieke vraagstukken werden
geregeld bij de overeenkomsten van Janua
ri 1935. Wel bestaat een psychologisch pro
bleem, dat niet bestond tusschen Italië
en Engeland.
Vermoedelijk zullen de besprekingen
tusschen Ciano en Blondel het geheel der
betrekkingen tusschen beide landen om
vatten en van Fransche zijde zal men
waarschijnlijk trachten een geschreven
overeenkomst tot stand te brengen, welke
een soort bevestiging zal zijn van Britsch-
Italiaansche overeenkomsten, op die pun
ten, welke in het bijzonder Frankrijk ra
ken, zooals de verbindingswegen over de
Middellandsche Zee, de Spaansche kwestie
en Syrië.
Men wil pogen gelijke garanties te ver
krijgen als Engeland. Frankrijk zal dan het
Italiaansche keizerrijk erkennen onder ge
lijke voorwaarden als Engeland.
DE VERJAARDAG VAN DEN FUEHRER.
BERLIJN, 20 April. (A. N. P. De Duit-
sche ochtendbladen staan volkomen in het
teeken van den verjaardag van Hitler, die
vandaag 49 jaar is geworden.
BERLIJN, 20 April. (D. N. B.). Ter ge
legenheid van den verjaardag van den
Fuehrer is heden in de „Unter den Linden"
een groote parade van het leger gehouden,
welke dóór Adolf Hitler, omringd ooor de
verschillende opperbevelhebbers van de
onderdeelen, werd gadegeslagen. Aan
het hoofd van de parade marcheerden Oos-
tenrijksche afdeelingen.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
HET CONGRES DER S.D.A.P.
De bladen, die gisteren eenige indruk
ken hebben gegeven over het Paaschcon
gres der S.D.A.P., zijn eenstemmig in hun
oordeel, dat het een teleurstelling is ge
weest.
De Volkskrant schrijft o.m.:
„Het congres der S.D.A.P. kan moeilijk
als een succes worden beschouwd.
Een der redenen daarvan lijkt ons dat
de tegenwoordige voorzitter te weinig ge
zag bezit om zelf in wezenlijken zin de lei
ding te voeren en zich herhaaldelijk door
meer vaardige geestverwanten moet la
ten assisteeren.
De eigenlijke leider is dan ook minder
de heer Vorrink dan de heer Albarda, die
tegenover het congres maar lid van het
partijbestuur, niet eens lid van het dage
lijks bestuur en in ieder geval geen partij
voorzitter is.
Vorige partijvoorzitters waren mans ge
noeg zelf aan gerezen moeilijkheden het
hoofd te bieden en een echec te voorko-
Een echec lijkt ons de bij schriftelijke
stemming met meerderheid van stemmen
aangenomen motie, waarin het congres
als zijn oordeel uitsprak, „dat de wijze
waarop sommige vooraanstaande partijge
nooten hun persoonlijk inzicht ten opzich
te van de huidige staatsvorm openbaar
meenen te moeten maken, verwarring
sticht onder de leden en afbreuk doet aan
de werfkracht der partij".
Deze motie betreft het nationale vraag
stuk, de vraag van de monarchale of re-
publikeinsche regeeringsvorm.
Naar onze reeds eerder geuite meening
had de leider der partij de behandeling
van deze kwestie dienen te voorkomen
door te wijzen op de zuiver theoretische,
wil men academische kant van het vraag
stuk, op het gemis van elke waarborg dat
de republikeinsche regeeringsvorm de op
komst van het fascisme uitsluit of tegen
houdt, op het feit dat in de Scandinavi
sche landen, Engeland en België de mo
narchale regeeringsvorm onder de sociaal
democraten nooit onderwerp van discus
sie uitmaakt.
Nu dit werd nagelaten en de heer Boek
man het pleit voor de monarchie opnam,
viel feitelijk een uitspraak ten gunste van
de republikeinsche staatsvorm."
Aan een artikel in de Gelderlan der
ontleenen we:
„Sedert een paar jaren scheen het, dat
de S.D.A.P. zich meer rekenschap gaf van
de nuchtere werkelijkheid, ook ten op
zichte van de nationale saamhoorigheid.
Hadden niet vooraanstaande sociaal-demo
craten, zooals een Ankersmit en de Am-
sterdamsche wethouder Boekman, voor
monarchie en koningshuis hun groote
waardeering te kennen gegeven?
Maar een groot deel der partij heeft de
gezonde evolutie van haar kopstukken nog
niet kunnen meemaken.
Is het niet teekenend, dat een ironisch
„Oranje Boven" uit de zaal klonk, toen de
heer Boekman het podium betrad? En
nog niet ongelijk meer veelzeggend, dat
met ruim 1000 van de rond 1900 stemmen
een motie werd aangenomen, waarin
wordt gezegd, dat de houding van som
mige vooraanstaande partijgenooten ten
opzichte van den huidigen staatsvorm ver
warring sticht onder de leden en afbreuk
doet aan de werfkracht der partij?
Dat is kenschetsend voor het verschil
in' inzicht ten opzichte der nationale oriën
teering tusschen de meening der partijlei
ding en die van het grootste deel harer
aanhangers.
Maar is dat te verwonderen, in een
partij, wier volgelingen tientallen jaren
lang is voorgehouden, dat de klassenstrijd
vóór alles gaat, dat de monarchie een on
houdbare staatsvorm is en het koning
schap een instelling, die moet worden op
geruimd?"
DUYS OVER COLIJN.
De Avondpost schrijft:
„De heer mr. Jan Duys welbekend
is bezig, samen met ds. van Duyl en ir.
Dyt, een nieuwe partij op te richten.
Het wordt niet anders dan een ver-
momd-fascistische groep natuurlijk.
Nu heeft de heer Duys de vorige week
op een vergadering uitgeroepen dat, als
die nieuwe partij ooit de macht in handen
mocht krijgen zij het onmogelijk zal
maken dat menschen als Colijn aan het
roer kunnen komen.
Prachtig!
Maar aardig is, dat de socialistische pers
nu herinnert aan wat mr. Duys op 12 No
vember 1936 in de Tweede Kamer over
Colijn zei.
Dit:
„Ik zeg, gelukkig prijs ik het land, dat
in tijden als deze zulk een kapitein op de
commandobrug bezit. En wanneer die man
tevens begenadigd is met de ongeëven
aarde talenten en bekwaamheid als die,
welke de huidige ambtsdrager bezit, dan
is dit een dubbele reden tot verheugenis".
En nu, nog geen anderhalf jaar later,
wil de heer Duys wetten, die het optreden
van een man als Colijn onmogelijk zul
len maken.
Liefde is niet altijd eeuwig-durend, dit
weten we. Maar zóó gauw....!"
DE CONCLUSIE VAN MR.
WENDELAAR.
In een artikel in het Liberale
W eekblad over de interpellatie-Drop
in de Tweede Kamer en de houding van
minister Gosel'ing komt mr. Wendelaar
tot de volgende conclusie.
„Wat een grooten indruk maakte, was
dat de Minister elk woord dat hij sprak
waar wist te maken met aanhalingen uit
ambtelijke rapporten, bijna zonder uitzon-
marechaussee zelve. Het was inderdaad
dering opgemaakt door de aangevallen
alles zóó klemmend, dat er geen speld tus
schen te krijgen was.
De eenige vragen waarover verschil van
meening mogelijk blijft, zijn deze, of de
Minister de marechaussee te Oss niet on-
noodig hard heeft aangepakt, en waarom
er zulk een haast noodig was, maar uit de
door den minister opgesomde gevallen
bleek stellig heel duidelijk, dat de.brigade
Oss der marechaussee, in strijd met de 'be
langen van het volk meermalen buiten
hare bevoegdeheid was gegaan en onnoo-
dig hard was opgetreden. Dat de Minister
daaraan een einde heeft willen maken was
niet alleen zijn goed recht, het was zijn
plicht."
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Italië verklaart zich bereid om met
Frankrijk te onderhandelen. (1ste blad).
Franco's opmarsch in Catalonië. (2de
blad).
De strijd In China. (2de blad).
Kardinaal Faulhaber te Rome. (2de
blad).
Tsjecho-Slowakije erkent Abessinië.
(2de blad).
Aardbeving in Anatolië (1ste blad) en in
Turkije. (3de blad).
Binnenland
De stand van de Rijksmiddelen over
Maart. (2de blad).
Streven om de Westlandsche dorpen tot
één gemeente te maken. (2de blad).
Huldiging van den heer Loerakker als
hoofdbestuurslid van den Landarbeiders-
bond „St. Deus Dedit". (2de blad).
TEGEN DE VERBREIDING VAN DE
DUITSCHE WERELDBESCHOUWING IN
ITALIË.
Een protest van de „Osservatore Romano".
In de „Osservatore Romano" protesteert
de directeur Comte dalla Torre tegen de
verspreiding in Italië van de Duitsche ras
opvattingen in het algemeen, en in het bij
zonder tegen een artikel van een groot
dagblad uit Rome, dat onder het opschrift
„Hitier" de lof bezong van het rassen-idee.
„Wij vragen ons af", zoo zegt hij, „of de
ze propaganda deel uitmaakt van het mo
derne vriendschapssysteem en van de po
litieke alliantie, gebaseerd op wederzijd-
sche cultureele samenwerking."
Na het te hebben betreurd, dat deze ar
tikelen circuleeren, besluit het orgaan van
de Vaticaansche stad:
„Wij houden ons niet bezig met de poli
tieke toestand, dat is onze zaak niet; maar,
zelfs al zou dat alles ons geen zorgen van
geestelijken aard baren, zooals aan alle Ka
tholieken en aan alle geloovigen, die zich
rekenschap geven van het groote gevaar
van de verspreiding van deze sociale en
volks-fanatismen voor het christelijk leven
van individuen en volkeren, toch blijkt dui
delijk dat door op deze wijze voort te
gaan de uitwerking van iedere -vriend
schap gevaar loopt; de beste waarborg voor
goede betrekkingen blijft voor alles bestaan
in de trouw aan eigen beginselen, aan
eigen karakter en eigen persoonlijkheid, die
men niet alleen bewaart door hen tegen
anderen te verdedigen, maar ook door niet
neer te knielen voor die beginselen, die
daar het minste op lijken".
TWEEHONDERD DOODEN.
In het villajet Kirchier heeft zich
een hevige aardbeving voorgedaan,
waarbij tien dorpen werden vernield
en twee honderd personen om het le
ven zijn gekomen.
Bovendien is een groot aantal plaat
sen in Centraal Anatolië, in het bijzon
der Ankara, Tsjankiri, Tosia, Cesaree,
Konian en Tsjoroem geteisterd. Tal
van gebouwen en huizen zijn bescha
digd.
Aangezien de ramp verscheide pro
vincies heeft getroffen, hebben de
autoriteiten met spoed de noodige
hulpmaatregelen genomen.
ISTANBOUL, 20 April. (A N. P.). Naar
to* nu toe vernomen werd zijn bij de aard
beving in Anatolië 250 personen om het
leven gekomen. M n vreest evenwel, dat
het aantal dooden nog grooter is, aange
zien .nen nog niet over 'volledige inlichtin
gen be-chikt.
OUD-MINISTER H. P. MARCHANT-
In particuliere audiëntie bij
Z. H. den Paus.
Men seint ons uit Rome, dat mr. H. P.
Marchant, door Z. H. den Paus in een lang
durige particuliere audiëntie is ontvangen.
BLOEMENHULDE UIT NOORDWIJK
De Noordwylcsche kinderen, die verleden jaar op het Koningin Emma Duin te Noordwrjk bloembollen plantten, hebben
gisteren de vruchten van hun arbeid geplukt, in den vorm van tulpen en narcissen. Zij hebben deze bloemen verzameld in
twee prachtige bloemenmanden en deze resp. aangeboden aan H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Juniana. De kinde
ren by het Paleis aan het Noordeinde te Den Haag.
