Accoord tusschen Londen
en Rome
STADSNIEUWS
De inhoud der overeenkomst
DOUWE EGBERTS
BUITENLAND
DINSDAG 19 APRIL 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Nieuwe preekstoel In de kerk
van O. L. Vr. Hemelvaart
en St. Joseph
Sinds eenige dagen hangt achter in de
kerk aan den Heerensingel een schets van
den nieuwen preekstoel, die bij gelegenheid
van het 12%-jarig bestaan dier kerk zal
worden opgericht. Al jaren spaarden de
beide Congregaties der Aartsbroederschap
van de H. Familie voor dit doel en al meni
ge collecteschaal is daarvoor den mannen-
en vrouwen-leden gepasseerd. Nu echter
het kerkelijk jubilé gevierd zal gaan wor
den, is er een comité opgericht, om gelden
bijeen te brengen, ten einde het schoone
doel definitief te bereiken. En dit is be
reikt dank zij den milden gaven der pa
rochianen, door een dertigtal ijverige zela-
tricen opgehaald. Verlof is verkregen" van
Z. H. Exc. den Bisschop van Haarlem en
goedkeuring van de Liturgische Commis
sie.
De preekstoel is ontworpen door ir. J. A.
van der Laan, den bouwheer der kerk, en
de uitvoering is vpgedragen aan de Firma
Gebr. van Remmen te 's Gravenhage. Rus
tend op vier zuilen van natuursteen, komt
in brons de eigenlijke preekstoel. In het
rond bevinden zich twee bronzen platen
met bijbelsche tafereelen en twee met bij-
beho or enden tekst. De tafereelen stellen
voor: het eerste de roeping van den Pro
feet Isaias (Is VI 6 en 7): een der Serafij
nen raakt met een steen, dien hij met een
tang van het hemelsch altaar heeft geno
men, Isaias' lippen aan en draagt den Pro
feet, die met uitgestrekte armen voor hem
staat, op, Gods wil te verkondigen. Het
tweede tafereel geeft uitbeelding van den
hofbeambte van koningin Candace (Act.
Ap. Vin35): De Ethiopiër is gezeten op
zijn wagen, terwijl de Diaken Philippus
hem onderricht aangaande de plaats van
Isaias, die hij las: „Als een lam is Hij ter
slachtbank gevoerd", enz.
De preekstoel zal een weinig meer naar
de Communiebank worden geplaatst, zoo
dat er tusschen den preekstoel en de muur
ruimte komt voor een natuursteenen trap
met bronzen leuning, in een bocht naar bo
ven voerend. De tegenwoordige opening
achter den preekstoel zal worden dichtge
maakt (waardoor de acoustiek nog beter
zal worden) met mahoniehouten betimme
ring, terwijl natuurlijk ook.het klankbord
zal worden vergroot. Aldus is de opzet, die
mogelijk in kleinere details nog kan wor
den gewijzigd, als misschien een of andere
kleine verandering noodig of nuttig of
praktisch mocht blijken.
Het plan is, dat het geheel klaar is, wan
neer de kerkelijke (om den zwaren tijd:
eenvoudige) viering zal plaats hebben; dit
is einde Mek
Deken A. HOMULLE.
JUBILEUM F. J. HOLLEBEEK.
Fransch-Italiaansche besprekingen zullen weldra volgen
OVEREENKOMST VAN GOEDE NA
BUURSCHAP.
Zaterdagavond half zeven is in het Pa
lazzo Chigi de overeenkomst tusschen
Italië en Groot-Brittannië onderteekend
door graaf Ciano, den Italiaanschen minis
ter van buitenlandsche zaken en lord Perth
den Britschen ambassadeur te Rome.
De Engelsch-Italiaansche overeenkomst
bestaat uit:
lo. een protocol met daaraan gehechte
documenten;
2o. een wisseling van brieven;
3o. een overeenkomst van goede nabuur
schap.
Het protocol legt vast dat de beide re
geeringen, wenschen de Engelsch-Itali
aansche betrekkingen op een hechten en
duurzamen grondslag te vestigen.
Het protocol verklaart verder dat zoo
dra de documenten van kracht worden,
onderhandelingen zullen worden geopend
(waaraan de Egyptische ""regeering zal wor
den uitgenoodigd deel te nemen voorzoo-
ver zij er bij betrokken is) met het oog op
een definitieve regeling van de grenzen
tusschen Soedan, Ken ja, Britsch Somali-
land en Italiaansch- Oost-Afrika en verder
nopens zekere andere aangelegenheden,
zooals de handel, welke de betrekkingen
tusschen deze gebieden betreffen.
Er zijn acht documenten aan het proto
col gehecht:
In de tevens bij de overeenkomst opge
nomen briefwisseling verklaart de Itali-
aansche regeering, dat zij bevel heeft ge
geven tot vermindering van de Italiaan-
sche troepenmacht in Libye; de terugtrek
king van troepen is reeds begonnen met
een afdeeling van 1000 man, waarmeede
voortgegaan zal worden tot de sterkte voor
vredestijd is bereikt. Dit zal een vermin
dering vormen met niet minder dan de
helft van de troepenmacht, die zich in
Libye bevond, toen de onderhandelingen
werden geopend.
Spanje.
De Italiaansche regeering bevestigt
tevens de Britsche formule te aanvaar
den betreffende de evenredige terug
trekking dei* buitenlandsche vrijwil
ligers uit Spanje en neemt op zich deze
terugtrekking toe te passen op het
oogenblik en op de voorwaarden, die
vastgesteld zullen worden door de
niet-inmengings-commissie op den
grondslag dier formule. Wanneer echter
deze terugtrekking niet voltooid is bij
de beëindiging van den burgeroorlog,
zullen alle overblijvende Italiaansche
vrijwilligers terstond het Spaansche
grondgebied verlaten en zal het Ita
liaansche oorlogsmateriaal tegelijker
tijd worden teruggetrokken.
De Italiaansche regeering verklaart,
dat Italië geen territoriale of politieke
doeleinden heeft geen bevoorrechte eco
nomische positie nastreeft in of ten op
zichte van Spanje, de Balearen, de
Spaansche overzeesche bezittingen of
Spaansch Marokko en niet voornemens
is gewapende troepen in die gebieden
te onderhouden.
Nota nemende van deze verzekeringen
betreffende de Italiaansche politiek ten op
zichte van Spanje, maakt de Britsche re
geering gebruik van de gelegenheid om te
herhalen, dat zij een regeling der Spaan-
.sche kwestie beschouwt als voorafgaand
vereischte voor het van kracht worden van
de Britsch-Italiaansche overeenkomst.
Abessinië.
Wat Abessinië betreft, is de Britsche re
geering voornemens om, wenschend de hin
derpalen uit den weg te ruimen, die de
sta ten-leden van den Volkenbond kunnen
belemmere in him vrijheid ten opzichte
van de erkenning der Italiaansche souve-
reiniteit over Abessiniëe stappen te doen
op de a.s. bijeenkomst van den Volken
bondsraad klaarheid te brengen ten aanzien
van de positie der staten-leden in dit op
zicht.
Het accoord betreffende de goede nabuur
schap, waarbij Egypte deelgenoot is ten
aanzien van den Soedan, geldt voor de pe
riode tusschen den datum van de onder-
teekening der hoofdovereenkomst en de
voltooiing van de onderhandelingen betref
fende specifieke Oost-Afrikaansche aange
legenheden, in het protocol genoemd.
Dit accoord zal derhalve voorzien in sa
menwerking met het oog op een voorko
ming van ontduiking der wetten tegen de
slavernij in de respectieve gebieden of in
dienstneming van onderdanen der eene par
tij in militaire formaties van inboorlingen
der andere partij. De Egyptische regeering
is deelgenoot van deze verklaring.
Den 21sten April is het 25 jaar geleden,
dat de heer F. J. Hollebeek als leerling
monteur bij het telefoonbedrijf in dienst
trad. Na op de telefooncentrales te Leiden,
Leeuwarden en Zwolle zijn opleiding te
hebben genoten en het rijksmonteurs-exa
men te hebben afgelegd voerde hjj vervol-
igens geruimen tijd het beheer over de
monteurdienstkring W assenaar, waar
voor het hoofdbestuur der P. T. T. hem
schriftelijk haar tevredenheid betuigde. Na
gedetacheerd te zijn bij de afdeeling ka
bels en versterkers, bij de kabellegging
AmersfoortMeppel, keerde hij weer naar
Leiden terug, om speciaal te worden be
last met de automatische telefonie, en an
dere moderne apparatuur o.a. de telexma
chines, zooals op ons bureau een dezer in
bedrijf is. Binnenkort verlaat de heer Hol
lebeek de sleutelstad voor bevordering
naar Delft, ter assistentie van den opzich
ter aldaar.
COMMENTAAR OP DE OVEREENKOMST
Het Duitsche oordeel.
De „Voelkischer Beobachter" schrijft
over de Britsch-Italiaansche overeenkomst
o.m.: Wij Duitschers begroeten de Britsch-
Italiaansche overeenstemming met onge
deelde vreugde, want zij beteekent
evenals de in de as Berlijn-Rome be
lichaamde Duitsch-Italiaansche vriendschap
een mijlpaal voor den Europeeschen
vrede. Daarbij verhullen wij ook niet onze
voldoening over het feit, dat het nieuwe
werk des vredes bereikt is met behulp van
dezelfde methode, waarmede de nationaal-
socialistische politiek haar groote bijdra
gen heeft geleverd voor de pacificatie van
ons werelddeel: de methode der directe
tweezijdige onderhandeling. Slechts langs
dezen weg zou thans de strijd aan de Mid-
dellandsche Zee tot een vreedzame oplos
sing worden gebracht.
Een Spaansch protest.
De linksche Spaansche minister van bui
tenlandsche zaken Del Vayo, heeft in een
verklaring aan de pers geprotesteerd tegen
de gevolgen, die de Britsch-Italiaansche
overeenkomst voor Spanje heeft. Hij her
innerde er aan, dat de regeering meermalen
melding heeft gemaakt van de Duitsche en
Italiaansche inmenging, die „tot een waar
militair bondgenootschap met de opstande
lingen is geworden". In de door Perth en
Ciano gewisselde brieven wordt gezegd, al
dus Del Vayo, dat de Italiaansche strijd
krachten, die onder den naam van vrijwil
ligers in Spanje strijden, vóór of n a het
einde van den oorlog zullen worden terug
getrokken. De handhaving der nietinmen-
gingspolitiek kan alleen nog zóó verklaard
worden, dat men door verstikking een volk
wil dooden, dat strijdt voor zijn onafhan
kelijkheid, voor den vrede en voor de toe
komst van een vrij en democratisch Europa,
een volk overigens, dat niet zal sterven,
doch tot de overwinning zal blijven vech
ten.
Geen terugkeer tot Stresa.
Het Italiaansche blad „Piccolo" is Zater
dagmiddag in beslag genomen, aangezien
het den volgenden zin heeft fagedrukt:
„Men komt ongemerkt terug tot de Musso-
liniaansche gedachte van Stresa, die het heil
van ons vasteland vormt".
De „Stampa" daarentegen schrijft, dat er
geen sprake kan zijn van een terugkeer tot
Stresa, aangezien het onmogelijk is terug
te keeren tot politieke combinaties, die
geen enkele waarde meer hebben.
NU IS DE BEURT AAN FRANKRIJK.
Waarover gepraat zal moeten worden.
Thans is het de beurt van Frankrijk
om met Italië te praten over het her
stel der vriendschappelijke betrekkingen.
Nu de weg door Engeland geëffend is, zal
het voor Frankrijk niet bijzonder lastig
zijn op zijn beurt een overeenkomst met
Italië te bereiken.
De eerste stappen, die leiden zullen tot
een Fransch-Italiaansche ontspanning zijn
zelfs al gezet, en zeer spoedig zullen be
sprekingen een aanvang nemen, die de
overeenkomst moeten opbouwen.
Bij deze op handen zijnde Fransch-Ita
liaansche besprekingen zullen de volgen
de kwesties ter sprake worden gebrcaht:
1. Tanger: de nieuwe bevestiging van
het recht van Italië op gelijkheid met
Frankrijk en Groot-Brittannië in de inter
nationale zone.
2. Tunis: De bevestiging der overeen
komst van 1896, waarbij den Italiaanschen
burgers bescherming wordt verleend.
3. Betrekkingen van goede nabuurschap
tusschen Libye en Tunis.
4. Regeling der grens tusschen Franseh
Somali-land en Abessinië.
5. Herziening der overeenkomst vna
1936 waarbij Itlaië 2500 aandeelen van de
34.000 verkreeg in de spoorlijn van Djibou
ti naar Addis Abeba.
6. Samenwerking in het achterland van
Libye.
7. De positie der Italiaansche emigran
ten in Frankrijk.
8. Het anti-fascistische optreden en de
propaganda der Italiaansche politieke uit
gewekenen in Frankrijk.
9. Uitwisseling van militaire inlichtingen
betreffende de versterkingen der beide lan
den aan de Middellandsche Zee.
10. De ontwikkeling der handelsbetrek
kingen tusschen de continentale en de ko
loniale gebieden in Afrika.
11. De kwestie der vlootsterkte.
Benoeming van een Fransch ambassadeur
bij het Quirinaal.
In gezaghebbende kringen wordt beves
tigd, dat Blondel, de Fransche zaakgelastig
de te Rome, Zaterdag j.l. bij Ciano, den
Italiaanschén minister van buitenlandsche
zaken, stappen ondernomen heeft, welke
hem waren voorgeschreven door de Fran
sche regeering, teneinde onderhandelingen
te openen om in den loop van de maand
Mei een ambassadeur van Frankrijk bij het
Italiaansche hof te benoemen. Het ant
woord der Italiaansche regeering wordt
weldra verwacht.
ECHTE FRIESCHE HEEREN-BAAl
OUD-HOLLANDSCHE PIJPTABAK
DU1TSCHLAND
ARRESTATIE VAN TWEE PREDIKAN
TEN TE SAARBRUCKEN.
Een hunner had geweigerd bij nationaal-
socialistische begrafenissen op te treden.
Uit Saarbrücken wordt gemeld, dat daar
de predikant Reichert is gearresteerd, om
dat hij aan de leden zijner gemeente had
uiteengezet, dat hij weigerde den dienst
te leiden bij begrafenissen volgens den
nationaal-socialistischen ritus met het ha
kenkruis, hetgeen volgens hem een politie
ke manifestatie vormde. Eveneens is ge
arresteerd de predikant Weiser, die op
den kansel tegen de arrestatie van zijn
ambtgenoot had geprotesteerd.
WAAR BLIJFT HET GELD?
Geheimhouding wreekt zich.
Verschillende Duitsche organen hebben
onlangs publicaties geëischt der begroo
ting van nationaal-socialistische organisa
ties. Dr. Goebbels heeft zich daarop ge
haast de Rijkscultuurkamer te reorganisee-
ren, welke 250.000 personen omvat, die
werkzaam zijn op het gebied van letter
kunde, film en theater. De loonaftrek werd
verminderd.
De partij organisaties heffen op de sala
rissen en traktementen een zekeren aftrek
welke met de belastingen ongeveer een
vierde van het bruto-inkomen uitmaakt.
Er zijn voorts strenge consignes gegeven,
dat voortaan de abonnementsprijs op pu
blicaties der partij niet meer van de sa
larissen zal worden afgehouden. Dit is
evenwel niet voldoende. Men wenscht nog
meer vrijstelling.
De kwestie der openbaarmaking van de
begrootingen, behalve de staatsbegrooting
schijnt na den Paaschvrede aanleiding te
zullen geven tot strubbelingen.
Volgens Havas schijnt de financieele
kwestie aanleiding te zijn tot een gehei
men strijd tusschen verschillende groepen
om de leiding der openbare aangelegen
heden.
LINZ DE HOOFDSTAD VAN
OOSTENRIJK?
Men overweegt het overbrengen van het
bestuurscentrum van Oostenrijk van Wee-
nen naar Linz. Ween en zou in naam de
hoofdstad blijven van den Zuid-Oostmark
en het provinciale bestuur over het land
Oostenrijk zou worden verplaatst naar
Linz.
Men doet opmerken, dat Hitier, te Linz
den Anschluss heeft afgekondigd en dat
alle belangrijke decreten over de aaneen
sluiting van Oostenrijk en Duitschland uit
Linz gedateerd zijn.
Linz ligt aan de Donau, op een belangrijk
kruispunt, waar de spoorlijnen Salzburg—
Weenen en PraagGrazTriest elkander
kruisen. Te Linz is in 1882 het z.g. pro
gram van Linz, een proclamatie der na
tionalistische groot-Duitschers afgekon
digd.
Schuschnigg.
Omtrent het lot van Schuschnigg worden
te Berlijn geen mededeelingen gedaan.
Men weet slechts, dat een proces tegen
hem aanhangig zal worden gemaakt, dat
ten doel heeft alle daden van de vroegere
Oostenrijksche regeering nietig te verkla
ren, o.m. de teruggave aan de Habsburgers
van de vroegere kroonbezittingen.
Men ontkent te Berlijn het bestaan van
een Schuschnigg-dossier en vooral van de
brieven van Hitier, waarover berichten in
bet buitenland zijn gepubliceerd.
DENEMARKEN
DE AANSLAG IN DEN RIJKSDAG.
Een onderzoek naar de activiteit der
nationaal-socialisten.
Zooals men zich zal herinneren heeft op
13 April de nationaal-socialist Westergaard
uit Deensch Sleeswijk twee losse patronen
afgeschoten in de richting van minister
Steincke, terwijl ter zelfder tijd een regen
van nationaal-socialistische pamfletten van
de tribune neerdaalde.
De „Social Demokraten" heeft bericht,
dat Westergaard bij zijn arrestatie heeft
gezegd, dat het de volgende keer ernst
zou zijn. Uit het onderzoek is gebleken,
dat hier sprake is van een complot tegen
de veiligheid van den staat, dat vertakkin
gen heeft in Denemarken en Sleeswijk.
Vier personen zijn gearresteerd, o.a. Peter
Petersen, een ingenieur uit Deensch Slees
wijk, die in den oorlog aan Duitsche zijde
heeft gestreden, Back Petersen en de se
cretaris van de nationaal-socialistische
partij in Denemarken, Ffitz Clausen. Deze
laatste zeide in een langdurig verhoor, dat
hem van de zaak niets bekend was; de
huiszoeking in zijn woning leverde niets
op.
Andere nationaal-socialisten, o.a. Graaf
Knuth, zullen worden vervolgd wegens
bedvreiging tegen de regeering.
ROEMENIE
ARRESTATIES ONDER DE
„IJZEREN GARDE"
TWEEHONDERD GARDE-LEDEN
GEVANGEN GEZET.
Onder wie kapitein Codreanu.
De Roemeensche politie heeft kapitein
Codreanu en 200 leiders van de „IJzeren
Garde" gearresteerd. Allerlei inlichtingen,
afkomstig uit alle provincies, heeft de
Roemeensche autoriteiten doen besluiten,
opnieuw tegen de beweging der voormali
ge „IJzeren Garde" op te treden. De aan
kondiging van de ontbinding der partij,
door den leider, kapitein Codreanu, was
niet meer dan een manoeuvre, zooals de
politie spoedig zou vernemen uit een brief
van Codreanu aan zijn luitenants, waarin
hij uiteenzette, dat de ontbinding "zijner
partij slechts fictief was, en dat de activi-
tei van het „legioen" werd voortgezet. De
politie vernam bovendien dat de partij een
marsch naar Boekares voorbereidde. Bij
talrijke huiszoekingen, die verricht zijn,
werden wapens, munitie en strooibiljetten
ontdekt. Tot dusver wordt de grootste ge
heimhouding betracht omtrent de maatre
gelen die genomen zijn. Men weet even
wel, dat het „Groene Huis" in een voor
stad van Boekarest door de politie bezet
is, evenals verscheidene vergaderlokalen
der gardisten.
De Curentul, het uiterst rechtsche orgaan
dat nauwe betrekkingen met' de „IJzeren
Garde" onderhield, is verboden.
Het schijnt, dat het aantal arrestaties de
200 niet te boven gaat. Er is geen enkel de-
finiief besluit genomen over wat verder
met de gevangenen zal worden gedaan. De
regeering wil de Liga dwingen te liquidee
ren.
De Zaterdag en Zondag ten uitvoer ge
legde operaties schijnen te zijn ten uitvoer
gelegd om achter de werkelijke sterkte der
organisatie te komen.
De uitvoerende macht was er verwon
derd over tot nu toe geen enkelen tegen
stand te hebben ontmoet.
Nadere mededeeelingen worden ver
wacht.
