29ste Jaargang No. 9009
Drie Heilig
verklaringen
BINNENLAND
VREESELIJKE DOOD IN EEN AUTO
DINSDAG 19 APRIL 1938
3)e £cid6efi£0om<mt
Telefoon: Redactie 15. _iw_k Adv. en Aboim.-tarieven zie pag. 8.
Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Gir* 103003. Postbus 11.
Y De S.D.A.P. propagandiste
voor de N.S.B.
Het Paaschcongres van de S. D. A. P.
heeft op ondubbelzinnige wijze laten blij
ken, dat er in de S. D. A. P. meenin,gever
schil bestaat betreffende actueele, belang
rijke, principieele kwesties.
Dat zulks is gebleken is verheugend.
Wij wisten, dat er in de S. D. A. P. stroo
mingen liepen, als nu aan de oppervlakte
zijn gekomen. Maar de omvang en kracht
dier stroomingen was niet zoo duidelijk
waarneembaar.
Nu hebben wij ze beter gezien.
Deze verduidelijking, deze opheldering en
opklaring is wel verheugend.
Maar bedroevend is het feit zélf der
verdeeldheid in wij herhalen het ac
tueele, belangrijke, principieele kwesties.
Daar is op dat Congres naar boven ge-
dringen, èn in sterke kracht naar boven
gedrongen, een streven, dat de S. D. A. P.
wil zien „in oppositie" en daarom: o m-
d a t het niet voldoende oppositioneel is,
veel in de huidige leiding afkeurt en an
ders wil en verlangt!
Dat is bedroevend. Inderdaad!
In den goeden ouden tijd konden poli
tieke partijen zich vermeien in een spel van
oppositie-voeren.
Nu eischt de tijd deze zorgvolle
tijd van alle politieke partijen zoo veel
mogelijk positieve medewerking en zoo
weinig mogelijk oppositie-politiek!
N u moet als verouderd worden be
schouwd de opvatting, dat een partij, die-
niet in bestuur of regeering is vertegen
woordigd, daarom oppositie moet voeren.
Loyale oppositie van weleer is thans illo-
yaal!
Bedroevend is het, dat een zóó sterke
strooming in de S. D. A. P. niet inziet, dat
een oppositie-voerende, een, onder de hui
dige, feitelijke omstandigheden, oppositie-
willende S. D. A. P. is: een propagan
diste voor het nationaal-socialisme.
Bedroevend is zulk 'n kortzichtig
heid!
En wij zijn er dit moge hier even ter
loops opgemerkt heelemaal niet trotsch
op, dat de leiding in deze kortzichtige poli
tiek wordt gegeven door Leiden! De afgev.
Woudenberg uit Leiden' was de eerste op-
positioneele woordvoerder op het Congres.
Intusschen is in Leiden zelf den laatsten
tijd klaarblijkelijk de opvatting van den
heer Woudenberg c.s. niet de overheer-
schende in de afdeeling getuige het feit,
dat er twee wethouders der S. D. A. P. zit
ting hebben in het college van B. en W. en
tegenwoordig vrijwel alles in den Leidschen
gemeenteraad verloopt zonder oppositie der
S. D. A. P.!
Wij zien er met groote belangstelling
naar uit, welke practische conclusies
de leiding der S. D. A. P. uit de gevoerde
besprekingen zal trekken. Wij veronder
stellen: geene! Tenzij deze: nog wat méér te
schipperen en te laveeren, teneinde de ver
scheidenheden in de partij bijeen té hou
den. En dat isgeen verbetering in de
politiek, geen verbetering voor de parle
mentaire democratie! O, die kortzich-
heid!
Op Paaschdag in den
St. Pieter
GROOTSCHE PLECHTIGHEID.
Zondagochtend heeft in de basiliek van
St. Pieter de plechtige heiligverklaring
plaats gevonden van den Poolschen Jezuiet
Andreas Bobola, den Italiaanschen pater
Giovanni Leonardi en den Spaanschen
Franciscaner Salvator da Horta, die alle drie
in de zestiende eeuw leefden. De plechtig
heid werd bijgewoond door 50.000 personen,
afkomstig uit Polen, Frankrijk, Tunis,
Tsjecho Slowakije en alle deelen van Italië.
Ook het diplomatieke korps was vertegen
woordigd.
DE ZEGEN „URBI ET ORBI."
Na de plechtige heiligverklaring, welke
eindigde met een pontificale H. Mise begaf
de Heilige Vader zich naar de loggia van
do Sint Pieter, waar hij de zegen Urbi et
Orbi gaf.
PE WERELD IN
VOGELVLUCHT
ROME: Te Rome is Zaterdagavond het
Britsch-Italiaansche accoord onderteekend.
Dit accoord maakt een einde aan een toe
stand van oneenigheid tusschen beide lan
den, welke twee jaar heeft geduurd.
Zoo vaag als het verleden jaar tot stand
gekomen „gentlemen's agreement", was,
zoo nauwkeurig zijn de bewoordingen van
dit verdrag. In alle onderdeelen zijn de
voorwaarden vastgelegd, waarop de oude
vriendschap tusschen beide mogendheden
hersteld zal worden.
Verschillende van deze voorwaarden
moeten nog worden nagekomen en het
accoord is van deze nakoming afhankelijk
gemaakt. Deze voorwaarden zijn voor En
geland de erkenning van Abessinië en voor
Italië de terugtrekking van zijn vrijwilli
gers uit Spanje.
D.e meeste andere voorwaarden voor het
herstel van de vriendschap zijn echter
reeds vervuld.
Het is thans de beurt aan Frankrijk om
op het voorbeeld van Engeland besprekin
gen te openen ten einde de bestaande hin
derpalen, welke goede betrekkingen met
Rome in den weg staan, op te ruimen. Er
•is reeds een begin gemaakt en weldra zal
er weer een Fransche ambassadeur op het
Quirinaal verschijnen, die zijn geloofsbrie
ven overhandigt aan den koning van Italië
en keizer van Abessinië, wat meteen de
erkenning de facto van de verovering van
Abessinië inhoudt.
BOEKAREST: Zonder dat het publiek
er bijzonder veel van gemerkt heeft, zijn
de autoriteiten gedurende het weekeinde
met buitengewone gestrengheid opgetre
den tegen leiders en leden van de „IJze
ren Garde". De chef, Codreanu, is gear
resteerd alsmede nog een groot aantal
vooraanstaande leden. Havas meldt, dat er
twee honderd arrestaties zijn verricht.
De „IJzeren Gards" welke ontbonden
heette te zijn, blijkt in werkelijkheid nog
te bestaan en wordt er thans van beschul
digd een staatsgreep op touw te hebben
fezet. Wij zullen er binnenkort wel meer
van hooren.
TORTOSA: Deze Spaansche stad aan de
Middellandsche Zee-kust wordt momen
teel ernstig door de troepen van Franco
bedreigd. Nadat de troepen van Franco
hun stellingen aan de Middellandsche Zee
verbeterd hebben, loopt de frontlijn in het
Zuiden ongeveer tien kilometer bezuiden
Cati en bereikt de kust op vijf kilometer
ten Zuiden van Beni Carlo. In het Noorden
raakt het front de kust op een twaalftal
kilometer ten Noorden van Vinaroz, pas
seert de bergen, waarin de rechtschen ver
sterkingen hebben opgeworpen, volgt den
weg van Vinaroz naar Morella, steekt de
Ebro over tusschen Cherta en Tortosa om
den loop der rivier te volgen tit tusschen
Beni Fallet en Benisanet.
HET EUCHARISTISCH CONGRES.
Twee millioen bezoekers verwacht.
Men verwacht, dat twee millioen perso
nen zullen deelnemen aan het Eucharistisch
Congtfes te Boedapest, dat 25 Mei a.s. zal
beginnen. Zeventien kardinalen, waaronder
kardinaal Innitzer, 71 aartsbisschoppen en
227 bisschoppen worden verwacht.
HET WEER EN DE DRUKTE.
Gewoonlijk schrijven de kranten daags
na Paschen over het weer en over de
drukte.
En dat, terwijl de lezers al twee dagen
over hetzelfde hebben hooren praten!
Wij willen, wat het weer betreft, alléén
vermelden, dat Paschen kouder was dan
ae laatste Kerstmis. Nu was 't nergens in
het land meer dan 8 gr. Celsius; met Kerst
mis is de 9 gr. Celsius nog bereikt. Kerst
mis was echter mistig en somber, terwijl
wij nu nogal wat zonneschijn hebben
gehad.
Ondanks het weer is het in de bollen
streek erg druk geweest hoewel groo-
tere drukte was verdwacht. En vooral de
bezoekers, die er waren tijdens de uren,
waarop de zon wilde verschijnen, hebben
veel genoten van de tulpen-pracht en èl
die kleuren-weelde.
GEEN VERSCHOONINGSRECHT VOOR
EEN JOURNALIST.
DE ZAAK HANSEN.
Tegen den journalist C. L. Hansen,
tegen wien een strafvervolging ex ar
tikel 192 is ingesteld, omdat hij wei
gerde getuigenis af te leggen in een
strafzaak tegen N. N., eischte de offi
cier van justitie 300 subs. 100 dagen
hechtenis.
De rechtbank heeft verdachte heden
veroordeeld tot een geldboete van 100.
GEEN VERSCHOONINGSRECHT VOOR
EEN BANKIER
De Hooge Raad heeft het cassatieberoep
verworpen van een Haarlemschen ban
kier, die door den kantonrechter te Haar
lem op verzoek van 't Landgericht te Ber
lijn was opgeroepen als getuige in een
voor dat Landgericht gevoerd proces,
waarbij het ging om door dezen bankier
in Nederland voor een der proces-partijen
uitgevoerde financieele transacties.
De bankier beriep zich hierbij op het
verschooningsrecht, dat hem als bankier
volgens de Duitsche wetgeving'zou toeko
men, doch de kantonrechter was van oor
deel, dat bij de beslissing over deze vraag
het Nederlandsche recht, dat geen var-
schooningsrecht voor een bankier kent,
moest worden toegepast en verwierp het
gedane beroep op verschooningsrecht.
OOK IN ENGELAND EEN
KOUDE PASCHEN.
LONDEN, 19 April. (A.N.P.) Ook
Engeland heeft dit jaar een koude Pa
schen gehad. Op tweeden Paaschdag was
de temperatuur lager dan met Kerstmis en
op vele plaatsen is sneeuw gevallen. Toch
lieten vele vacantiegangers zich hierdoor
niet afschrikken en het was in de meeste
vacantieoorden zeer druk.
De strenge nachtvorsten hebben ern
stige schade veroorzaakt aan de bloesems
der vruchtboomen.
EEN VERGADERING OVER
AANSLUITING VAN NEDERLAND BIJ
DUITSCHLAND.
Het Eerste Kamerlid Bruineman heeft
aan de Ministers van Algemeene Zaken en
van Justitie de volgende vragen gesteld.
1. Hebben de ministers kennis genomen
van het artikel in „De Maasbode" van 9
April j.l., avondblad, 3e blad, waarin het
volgende verslag wordt gegeven over een
informatorische vergadering, gehouden on
der leiding van een doctor E. H. van Rap-
pard:
„Gisteravond is in café-restaurant „De
Pool" een informatieve vergadering gehou
den van de Nationaal-Socialistische Neder
landsche Arbeiderspartij, waarin o.m. eeni-
ge personen, gekleed in de uniform der
Duitsche S.A., aanwezig waren. De meeste
aanwezigen wajen getooid met een haken-
kruisspeidje. Door den partijleider dr. E.
H. van Rappard werd een toespraak ge
houden, waarin een pleidooi werd gehou
den voor de aansluiting van Nederland bij
Duitschland. Voordat de vergadering uit
eenging werd het Horst Wesselied gezongen,
terwijl men elkander bij het afscheid be
groette met den Duitsohen groet „Heil Hit-
Ier"?
2. Zijn de bovenvermelde mededeelingen
ever „eene informatorische" vergadering
juist?
3. Zoo vraag 2 bevestigend mocht worden
beantwoord, achten de minister het dan
oorbaar, dat dergelijke taal in Nederland
door Nederlanders wordt gebezigd, en, zoo
niet, behooren, huns inziens, tegen zooda
nig optreden geene maatregelen te worden
genomen?
Voorts heeft het Eerste Kamerlid Jhr.
de Savornin Lohman aan genoemde minis
ters de volgende vragen gesteld.
1. Hebben de ministers kennis genomen
van een te Utrecht op ruime schaal ver
spreide oproeping tot een ook inderdaad
aldaar op 11 April j.l. in het gebouw „Ti-
voli" gehouden vergadering, in welke op
roeping, uitgaande van de „Nationaal-So-
c.alistische Nederlandsche Arbeidsparty
groot-Duitsche beweging in Nederland",
den Nederlandsche „arbeiders van het
hoofd en de vuist" het voorbeeld der „Oos-
tenrijksche kameraden" voor oogen wordt
gesteld, eerstgenoemden wordt aangeraden,
zich met hun „Duitsche kameraden" te
„verbroederen" en wordt voorgespiegeld
dat ook hun „Hitiers socialisme" „vrijheid,
arbeid en brood" zal geven, en een lezing
van dr. van Rappard over het onderwerp
„Oostenrijk vrij en wij?" wordt aange
kondigd, terwijl dit pamflet is getooid met
het hakenkruis en onderteekend is met den
uitroep „Heil Hitier"?
2. Zijn Hunne Excellentiën niet van mee
rling, dat dit pamflet, indien het al mis
schien niet naar de woorden der wet een
strafwaardig karakter zou dragen, toch in
algemeenen zin een landsverraderlij ke
strekking heeft, daar het in feite Nederlan
ders aanspoort om te bevorderen, dat Ne
derland in een vreemd staatsverband wordt
ingelijfd?
3. Zijn de Ministers tenslotte niet van oor
deel, dat, voor zooverre uit het feit van de
DU nummer beslaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Zaterdag Is het BritschItaliaansche ac
coord geteekend. De inhoud der overeen
komst. Besprekingen met Frankrijk zullen
weldra volgen (2de blad).
De troepen van Franco bedreigen Tor
tosa (2e blad).
Arrestatie onder de leden der „IJzeren
Garde" in Roemenië (2de blad).
Onrustige Paasdagen in Palestina (2de
blad).
Heiligverklaringen in den St. Pieter op
Paasch-Zondag, (2de blad).
Binnenland
Vreeselijk auto-ongelu^ onder Capelle
a. d. IJssel eischt vijf dooden. (3de blad).
Tal van auto- en motorongelukken. (3de
en 1ste blad).
Twee kinderen te Ambt Delden onder
zand gestikt. (3de blad).
Het Paaschcongres der S. D. A. P. De
oppositie aan het woord. (2de blad).
Sport en Wedstrijden
VOETBAL: Limburg wint met 32 den
Missiewedstrijd van Breda. Gelijke spe
len der I. V. C. B.-kampioenen; DOS wint,
Graaf Willem nummer laatst. Docos
stelt zich veilig. De kampioens- en pro
motiewedstrijden van den K. N. V. B.; Al
phen degradeert naar de 3e klasse. (4de
blad).
ZWEMMEN: Ook Cor Kint verovert een
wereldrecord (4de blad).
In den nacht van Zondag op Maandag is aan den 's-Gravenweg, onder Capelle a. d. IJsel, een
auto te water geraakt, waarbij vijf jonge menschen het leven hebben verloren. (Zie 3de blad)
toelating van de verspreiding van genoemd
panflet en van het houden van genoemde
vergadering mag worden afgeleid, dat aan
justitie en politie geen voldoende preven
tieve en repressieve bevoegdheden van
strafrechterlijken en politioneelen aard ten
dienste staan ter bestrijding van dergelijk
landsverraderlij k optreden, het reeds in het
algemeen, maar zeker in de tegenwoordi
ge tijdsomstandigheden noodzakelijk is, dat
de overheid over zoodanige bevoegdheden
beschikt, en zijn de ministers bereid te be
vorderen, dat haar deze zoo spoedig moge
lijk ter beschikking worden gesteld?
BESTRIJDING VAN DE
WERKLOOSHEID.
Studiereizen naar Engeland, Duitschland
en België.
De S. D. pers meldt, dat het in het voor
nemen van de regeering ligt, in de eerst
komende maanden ambtenaren van het de
partement van sociale zaken en dat van
financiën reizen naar Engeland, Duitsch
land en' België te laten maken. Zij zullen
er de wijze van bestrijding van de werk
loosheid bestudeeren.
Gelijk men weet, vertrekken Dinsdag
a.s. twee hoofdambtenaren naar Zweden
met een dergelijke regeeringsopdracht.
DE TREINVISITATIE AAN DE GRENS.
Korter wachten te Roosendaal beoogd.
Naar wordt gemeld, zullen een aantal
ambtenaren van de invoerrechten en ac
cijnzen naar Roosendaal worden overge
plaatst in verband met een wijziging in
den visitatiedienst. Binnenkort zal n.l. de
visitatie van den nachttrein BazelAmster
dam niet meer geschieden te Roosendaal
maar in den trein zelf tusschen Roosen
daal en Rotterdam. Daardoor kan de wacht
tijd op eerstgenoemd station worden gere
duceerd tot vijf minuten.
Hetzelfde geschiedde tot dusver met nog
drie andere internationale treinen.
EERSTE HARINGCONTRACT VAN DIT
JAAR MET RUSLAND.
De Reedersvereeniging voor de Neder
landsche Haringvisscherij heeft aan Rus
land van den nog resteerenden vooraad
1937 vier tot vijf duizend tonnen haring
verkocht. Hiermede is in 1938 het eerste
haringcontract met Rusland tot stand geko
men voor den aanvang van het nieuwe sei
zoen.
