Het Britsch-Italiaansch
accoord
De inhoud van het pact
Franco's troepen
vlak bij de
Middellandsche Zee
Het offensief der
Chineezen
BUITENLAND
LUCHTVAART
Will U iets weten?
VRIJDAG 15 APRIL 1938
UE I.EIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. fi
Fransche pers denkt aan herleving van het Stresa-front
DE VOORNAAMSTE BEPALINGEN VAN
HET PACT.
De Britsch-Italiaansche overeenkomst,
welke Zaterdag te Rome zal worden onder
teekend, bestaat uit een protocol, dat een
plechtige verklaring inhoudt in den vorm
van een praeambule en verscheidene arti
kelen en annexen, die alle vraagstukken
omvatten, waarover bij de onderhandelin
gen tusschen Engeland en Italië van ge
dachten gewisseld.
In het document worden de volgende
punten behandeld: de Middellandsche Zee,
het nabije Oosten, Oost-Afrika en Spanje.
Het document bevestigt het Italiaansch
Britsche verdrag van 1927 inzake de in
vloedsfeer der beide staten in het nabije
Oosten en bekrachtigt opnieuw de geldig
heid der internationale conventie van 1888,
welke allen schepen vrijheid van doortocht
door het kanaal van Suez verzekert.
De overeenkomst preciseert, dat Italië
het Britsche protectoraat over Aden erkent
en regelt tot wederzijdsche voldoening de
door den „oorlog in den aether", zoomede
door de politieke concurrentie van Enge
land en Italië in Arabische landen, met na
me in Palestina opgeworpen kwesties.
Zij voorziet bovendien in de erkenning
van Abessynië door Engeland en houdt een
door Engeland en Italië aangegane ver
plichting in, betrekkingen van goede na
buurschap te vestigen tusschen hun bezit
tingen in Oost-Afrika..
Voorts gaat Italië de verplichting aan,
zyn militaire effectieven in Libye aanzien
lijk te beperken.
Ten slotte verplichten Engeland en Ita
lië zich, den territorialen status quo in het
Westelijk deel der Middellandsche Zee te
eerbiedigen. Te dien aanzien heeft Italië
Groot-Brittannië de verzekering gegeven,
dat het geen enkele territoriale bedoeling
in Spanje najaagt.
In Romeinsche kringen, waar men de
sluiting der overeenkomst toejuicht, er
kent men algemeen, dat deze in de eerste
plaats in psychologisch opzicht van belang
is Haar waarde zal, aldus zegt men, voor
al afhangen van den geest, waarin zij zal
worden toegepast.
Niettemin vormt zij een belangrijke
etappe op den weg naar toenadering tus
schen de beide landen en baant zij den weg
tot verbetering der betrekkingen tusschen
Rome en Parijs.
TREEDT FRANRIJK TOE TOT BRITSCH-
ITALIAANSCH ACCOORD?
Ovewegingen van Fransche bladen.
De betrekkingen tusschen Frankrijk en
Italië blijven voor de Fransche pers een
rERBINDING BARCELONA—VALENCIA
AFGESNEDEN.
De opmarsch der troepen van Franco in
de richting van de Middellandsche Zee
werd gistermorgen om 7 uur hervat over
een front, dat liep van Cati naar Chert. De
vijand bood slechts zwakken tegenstand
en om 9 uur 55 kwam de linkervleugel van
Franco met tanks in de buitenwijken van
San Mateo aan. De infanterie drong de
stad binnen, terwijl de regeeringstroepen
vluchtten naar het Zuiden in de richting
van Castellon. De rechtsche trokken daar
op in Oostelijke richting verder en bezet
ten Cervera del Maestre des middags om
drie uur. De weg ValenciaBarcelona is
van heden af over afstanden van verschei
dene kilometers lengte ter rechter en ter
linkerzijde van Vinaroz voor de regeerings-
aanhangers onbruikbaar geworden, aange
zien Franco den weg doeltreffend met zijn
artillerie kan bestrijken.
De troepen van Franco staan thans over
een frontlengte van twaalf kilometer op on
geveer elf kilometer afstand van de Mid
dellandsche Zee.
Catalonië zonder electrischen stroom.
Volgens in Andorra ontvangen berichten
is het Noordelijkste dorp van Spanje op
Catalaansch gebied, Tor, door de rechtsche
voorhoede bereikt.
De Andorraansche electriciteitscentrales
hebben hun bedrijf stop gezet. Hierdoor
ontvangen Barcelona en Catalonië geen
electrischen stroom meer van deze centra
les.
Lid van Amerikaansche Roode Kruis
gevangen genomen.
Naar gisteren bekend werd, is dr. Al-
bert Byrne, die als lid van een Amerikaan
sche Roode Kruis-afdeeling in Spanje
werkt, met zijn vrouw door de regeerings-
autoriteiten gearresteerd en te Valencia
gevangen gezet. De reden van zijn arres
tatie is niet bekend.
voorwerp v. commentaar vormen. Zoo
schrijft Pietri in de „Jour-Echo de Paris":
„Nu de coll. veiligheid is ineengestort is de
eenig mogelijke politiek die van het front
van Stresa". In de „Epoque" schrijft de
Kerillis: „Het schijnt zeker, dat Engeland
besloten is de banden met ons weer stevig
aan te knoopen. Een gevoel van vreugde
en hoop kan Frankrijk vervullen. Voor
het eerst sinds langen tijd is de horizon
minder somber. Engeland heeft begrepen.
De dijk, welke den expansiezucht van het
Derde Rijk moet stuiten, begint vorm te
krijgen."
De „Excelsior" ontvangt het volgende
bericht van zijn Londenschen correspon
dent: „Wij vernemen uit betrouwbare bron,
dat de regeeringen van Frankrijk en Enge
land de mogelijkheid overwegen het front
van Stresa te doen herleven, en Frankrijk
er toe te brengen zich aan te sluiten bij
het Britsch-Italiaansche accoord, dat Zater
dag te Rome wordt gesloten".
In de „Republique" schrijft madame Bri-
con: „Aan de Middellandsche Zee leven
drie imperia zijn aan zij, welker belangen
volkomen met elkaar vereenigbaar zijn, in
dien zij de belangen van den vierden be
woner, Spanje, eerbiedigen."
De „Peuple" laat een ander geluid hoo-
ren. Dit blad schrijft: „De onderhandelin
gen te Rome waren een comedie. De grond
slagen voor de overeenkomst waren voor
uit gelegd. De persoonlijke politiek van
Chamberlain maakte het sluiten der over
eenkomst noodig, hetgeen uitsloot, dat hij
inzake het gentlemen's agreement preala
bele voorwaarden heeft moeten stellen."
Het blad oefent voorts critiek op de poli
tiek van den nieuwen Franschen minister
van buitenlandsche zaken „die er zich toe
leent, om getrouw de voetsporen van En
geland te drukken".
De as Rome—Berlijn blijft bestaan.
De „Messagero" geeft antwoord op be
paalde interpretaties, welke in Frankrijk
gegeven worden aan het Britsch-Italiaan
sche accoord, waarin de mogelijkheid van
een terugkeer tot het front van Stresa, als
mede der verbreking van de as RomeBer
lijn wordt besproken. De nieuwe vriend
schap tusschen Italië en Engeland, aldus
de „Messagero", is het resultaat van een
oprechte opheldering en zal niet slechts
in het belang zijn der beide volken, maar
in het algemeen belang. De as RomeBer
lijn blijft bestaan als een onaantastbaar
element in Europa. De beweringen der
Fransche bladen noemt dit Italiaansche or
gaan een verkeerde manoeuvre of een fa
tale misvatting.
CHINEEZEN VEROVEREN TSJIJOEAN
EN PINGLOE.
Na drie dagen zwaren strijd hebben de
Chineezen Tsjijoean en Ping'oe ingeno
men. Het zjjn twee strategisch belangrijke
steden op den Noordelijken oever van de
Gele Rivier. De overblijfselen der Japan-
sche troepen houden nog stand in de bui
tenwijken.
Gistermorgen hebben de Chineesche troe
pen de stadsmuren van Yihsien bestormd.
Naar gemeld wordt zijn ongeveer 10.000
Japansche soldaten in deze stad omsin
geld. Hun lot is bezegeld, aldus het Chi-
r.eesche communiqué.
Japansche versterkingen worden aan
land gezet op de kust van Sjantoeng en
per vrachtauto in allerijl naar het tooneel
van den strijd gezonden.
Japanners melden weer succes.
Uit Tsinanfoe wordt gemeld, dat de Ja
pansche troepen, die in de omgeving van
Livi opereeren ten Zuiden en Oosten van
Yihsien en ten Noorden van Taiertsjwang
er in geslaagd zijn het Chineesche offensief
te doen mislukken en zware verliezen aan
hun tegenstanders hebben toegebracht.
Het 59?te Chineesche leger zou gedeci
meerd zijn.
JAPANSCHE MILITAIRE TREIN
VERONGELUKT.
Naar het Chineesche persbureau meldt,
is een Japansche militaire trein, bestaan
de uit 24 wagens, geladen met wapenen
en munitie, 25 kilometer ten Noorden van
Tangtsjau in de rivier gereden, doordat
Chineesche guerillabenden de spoorbrug
vernield hadden. De trein werd gehee'
vernield; vele Japansche soldaten kwamen
om het leven, terwijl de lading verloren
ging.
De Japanneezen, die de boeren in den
omtrek voor de ramp aansprakelijk stel
den, staken alle dorpen in de omgeving in
brand.
DUITSCHLAND
MGR. ORSENIGO'S BEZOEK BIJ
v. RIBBENTROP.
Geen uitnoodiging van den H. Vader
aan Hitier.
De apostolische nuntiatuur te Berlijn
spreekt het bericht tegen, dat in het bui
tenland gepubliceerd is en volgens hetwelk
de H. Vader Hitier, bij monde van mgr.
Orsenigo, den nuntius te Berlijn, zou heb
ben uitgenoodigd Hem een bezoek ten Va-
ticane te komen brengen bij gelegenheid
van de reis van den Fuehrer naar Italië.
Uit officieele bron weigerde men ook
maar de minste inlichting te geven over
het onderwerp, dat besproken is bij het
onderhoud, dat mgr. Orsenigo heeft ge
had met den rijksminister van buitenland
sche zaken, von Ribbentrop.
In doorgaans goed ingelichte Duitsche
kringen wordt echter toegegeven, dat de
apostolische nuntius met von Ribbentrop
de gezamenlijke problemen, door den „An
schluss" aan de Katholieken gesteld, heeft
besproken.
Men weet, dat kardinaal Innitzer zich
reeds langdurig over deze zaak met Hit-
Ier onderhouden heeft.
DE „OSSERVATORE ROMANO"
OVER OOSTENRIJK.
De „Osservatore Romano" geeft een op
somming van de laatste gebeurtenissen in
Oostenrijk en noemt daarbij een geheele
reeks arrestaties en verscheidene zelfmoor
den, waaronder dien van generaal Zehner.
Het blad is van meening, dat de Duitsche
wetten geleidelijk in Oostenrijk zullen
worden ingevoerd, onder meer die, welke
betrekking hebben op verplichte sterilisa
tie en bescherming van het Duitsche bloed,
de Duitsche eer en de zuiverheid van het
ras en constateert, dat voor het eerst se-
dèrt den „Anschluss" een Weensche recht
bank een echtscheiding heeft uitgesproken
op grond van verschil van ras, daar de
man Ariër en de vrouw jod^jf was.
EEN NIEUWE TITEL VOOR HITLER?
De „Iillustrierte Beobachter" publiceert
een foto van Hitier „den Fuehrer aller
Duitschers".
Hoewel gezaghebbende kringen over
deze zaak het stilzwijgen bewaren, vraagt
men zich af of deze nieuwe titel niet op
plechtige wijze zal worden toegekend aan
den rijkskanselier tijdens de volgende ver
gadering van den Rijksdag, waarvoor wel-
is waar nog geen datum is vastgesteld.
In nationaal-socialistische kringen houdt
men hardnekkig staande dat de Fuehrer
geen nieuwen titel zal aannemen. Men be
paalt zich er toe, toe te geven, dat de nieu
we Rijksdag een aantal wetten zal moeten
goedkeuren, die betrekking hebben op de
administratieve en territoriale reorgani-
satiè van Duitschland, die sedert 1933 in
studie zijn geweest.
DUITSCHERS WENSCHEN
BEGROOTINGSCIJFERS.
het economische orgaan ,.Deutscher
Voiiiswirt" en door de „Deutsche Allge-
meine Zeitung" wordt de publicatie der
begrootingen bepleit, „voorzoover het
staatsbelang zich daartegen niet verzet."
Deze eisch wordt, aldus verklaren beide
bladen, vooral gesteld, om de buitenspo
rige en oncontroleerbare utigaven te be
teugelen van de verschillende organisaties
der partij, die anders niet worden gespe
cificeerd.
De „Deutscher Volkswirt" is van mee
ning, dat de publiciteit der begrootingen
„geschikt is, om het vertrouwen te ver
sterken."
FRANKRIJK
DE SOCIALE CHAOS.
Mannen zonder discipline.
Naar de „Matin" meldt, heeft Marceau
Pivert en zijn vrienden laten weten, dat zij
het besluit van het dagelijksche bestuur
der Fransche socialistische partij (de S. F.
I O.) om de afdeeling voor het Seine-de-
partement dezer partij te ontbinden wegens
gebrek aan discipline, niet aanvaarden. Als
maatregel van repressaille hebben Pivert
c.s. daarom de localen der afdeeling in de
Rue Meslay bezet en gezegd, dat zij slechts
voor geweld zullen wijken.
De staking in de metaalindustrie.
De „Populaire", de „Humanité" en de
„Peuple" publiceeren een communiqué, dat
onderteekend is door den algemeenen se
cretaris van de vakvereeniging voor me
taalbewerkers in het district Parijs, en
waarin instemming wordt betuigd met de
voorstellen der regeering inzake het con
flict in de metaalindustrie. „Onze vakver
eeniging zal zich over de voorstellen uit
spreken, aldus het communiqué, maar nu
reeds kan gezegd worden, dat zij tot grond
slag van een regeling der conflicten kun
nen dienen."
ENGELAND
EEN BESTELLING VAN 500
AMERIKAANSCHE VLIEGTUIGEN.
Bouw van fabrieken in Canada overwogen.
De New Yorksche correspondent van de
„News Chronicle" meldt, dat hij goede re
den heeft om aan te nemen, dat de Brit
sche regeering voornemens is 500 bombar
dementsvliegtuigen in de Vereenigde Sta
ten te bestellen een geWeldige order,
verreweg de grootste ooit door een land ln
een ander land geplaatst.
Het staat nog niet vast of de regeering
van plan is, vliegtuigen mét of zonder mo
toren te bestellen. In het eerste geval zou
den de kosten zoowat 45 millioen gulden
bedragen, in het tweede geval wanneer
Britsche motoren zouden worden inge
bouwd omstreeks 33 millioen.
Reeds eenige dagen wisten de Ameri
kaansche fabrikanten, dat „een buitenland
sche mogendheid" in de markt was met
een geweldige order, en zij dachten reeds,
dat het hier om Engeland ging. Lord Win-
terton's mededeeling in het Lagerhuis, dat
„definitieve stappen gedaan zijn ten op
zichte van de mogelijkheid van aankoop
van vliegtuigen voor de luchtmacht in de
Vereenigde Staten en Canada" nam allen
twijfel weg.
Deskundigen te New York verwachten,
dat de volgende faze zal zijn, dat de Ame
rikaansche vliegtuigenfabrikanten doch
terondernemingen gaan vestigen in Cana
da. Dat zou voor Engeland een hooge troef
kaart beteekenen, want het zou beteeke-
nen, dat de Britsche luchtmacht in geen ge
val zou worden belemmerd door de Ame
rikaansche neutraliteitswet, welke thans
zoo remmend werkt op het sluiten van con
tracten met de Amerikaansche vliegtuig
industrie. Immers de uitvoer uit Canada
kan door de toepassing dezer wet nooit
worden belemmerd.
Vijf fabrieken worden genoemd, die voor
de leveranties aan Engeland in aanmer
king zouden kunnen komen: de Boeing, fa-
brikante van het viermotorige „vliegende
fort", de Douglas, de North-American, de
Glenn L. Martin en de Curtis-Wright.
In weerwil van het feit, dat de vraag van
Amerika's leger en vloot den laatsten tijd
ook sterk gestegen is, lijkt het buiten kijf,
dat de industrie vo'komen in staat .is, de
extra-order uit Engeland uit te voeren. Men
zou meer arbeiders kunnen aanstellen en
desnoods in drie ploegen kunnen werken.
TSJECHO SLOWAKIJE
BETOOGING VAN DE SUDETEN-
DUITSCHERS AANGEKONDIGD.
Niettegenstaande verbod der regeering.
De Sudeten-Duitsche partij van Henlein
heeft op 23 en 24 April een congres van de
partij aangekondigd te Karlovy Vary, niet
tegenstaande het verbod van de regeering.
De „Narodny Listi" heeft aangekondigd,
dat Henlein op dit congres een belangrij
ke verklaring zal afleggen en het stand
punt van de partij ten aanzien van een
overeenkomst met de regeering zal uiteen
zetten.
Henlein heeft verder medegedeeld, dat
een „bureau tot organisatie van het volk"
zal worden opgericht, dat onder leiding zal
komen van Franz Kunzel.
Het doel van dit bureau zal zijn alle Su
deten in Tsjecho-Slowakije te registreeren
en actie te voeren.
Henlein heeft bepaald, dat na einde Mei
geen nieuwe leden meer zullen worden toe
gelaten in de Sudeten-Duitsche partij.
PALESTINA
GOEDE VRIJDAG IN HET
HEILIG LAND.
Pelgrims onder bescherming der bajonetten
Naar „United Press" aan de „Maasbo
de" mededeelt, vieren vandaag duizenden
pelgrims uit alle deel en der wereld Goe
den Vrijdag in Jerusalem, onder bescher
ming van de bajonetten der Britsche troe
pen.
Sinds het begin van het jaar hebben de
Engelsche troepen een grondige opruiming
gehouden in de bekende terroristenbuurt
van de Heilige Stad. Vrijwel dagelijks wor
den de huizen doorzocht en sterke politie
bewaking en militaire detachementen be
schermen vandaag langs de „via Dolorosa"
en de andere heilige plaatsen de pelgrims.
Hoewel de kerk van het H. Graf in ver
vallen toestand verkeert, hebben de gees
telijken besloten, er den Goeden Vrijdags-
dienst op eigen risico te houden. De me
nigte der geloovigen is verzameld buiten
de kerk en slechts bij kleine groepen mo
gen de pelgrims de kerk betreden, zoodat
daardoor eventueel gevaar tot een mini
mum beperkt wordt.
Schadevergoeding.
Nabestaanden van personen, die buiten
eigen schuld gedood zijn door daden van
geweld in Palestina sedert 12 October 1936
zullen van de regeering een vergoeding
krijgen ten bedrage van 250 pond voor
iederen doode.
Ook zullen vergoedingen verstrekt wor
den aan personen, die in gelijke omstan
digheden gewond zijn, tot een maximum
van 200 pond voor geheel invalide gewor
den personen. Geen vergoedingen zullen
worden verstrekt aan personen, die gedood
of gewond zijn tijdens gevechten tegen de
Britsche troepen of politie. Er is een com
missie benoemd, die de aanvragen zal be
handelen.
JOODSCH-OOSTENRIJKSCHE
STUDENTEN NAAR JERUSALEM.
De Joodsche perscommisise voor bijzon
dere berichtgeving verneemt het volgende
van een specialen correspondent:
Overeenkomstig de nieuwste immigratie
bepalingen voor Palestina kan in het ko
mende halfjaar een onbeperkt aantal uni-
versiteitscertifioaten beschikbaar worden
gesteld. In verband met de gebeurtenis
sen in Oostenrijk is dit van groote betee-
kenis. Reeds is een speciale zitting van den
Senaat der Hebreeuwsche Universiteit te
Jeruzalem gehouden, waar werd besloten,
den studenten uit Oostenrijk dezelfde fa
ciliteiten toe te staan, die indertijd aan de
uit Duitschland afkomstige studenten wer
den verleend.
Eenigszins gecompliceerder is de situa
tie met betrekking tot de hoogleeraren. De
benoeming van een professor stelt nu een
maal zware financieele eischen aan de Uni
versiteit, te meer, waar de Hebreeuwsche
Universiteit bereids aan 22 Joodsche hoog
leeraren uit Duitschland een eerestoel heeft
aangeboden.
In dit opzicht bestaan echter nog belang
rijke mogelijkheden bij de Faculteit der Ge
neeskunde, daar aan vele medici een werk
kring zal kunnen worden aangeboden, wan-
neeh de uitbreiding van het nieuwe mo
derne ziekenhuis een feit zal zyn gewor
den, hetgeen uiteraard van de beschikbare
middelen afhankelijk zal zijn. Door toela
ting der medici uit Oostenrijk zal de me
dische faculteit spoediger kunnen worden
geopend.
De belangen der Oostenrijksche Joden en
die der Hebreeuwsche Universiteit gaan
hier dus samen.
Buitenlandsche Berichten
ACHTTIEN ARBEIDERS OMGEKOMEN,
Vrachtauto in Egypte door trein gegrepen.
Op vyftien mijl afstand van Suez is een
vrachtauto met werklieden op een spoor
wegovergang door een goederentrein ge
grepen. Achttien arbeiders werden ge
dood en vijftien gewond.
TWEE. MIJNWERKERS OMGEKOMEN.
In de „Ocean" mijn van de Pittsburgh
Coal Company te Smithdale (Pennsylva
nia), zijn gisteren twee mijnwerkers door
een instorting om het leven gekomen.
AUSTRALIë DOOR DROOGTE
GETEISTERD.
Het vee sterft.
Duizenden schapen zijn in het Westelijk
deel van Nieuw-Zuid-Wlaes omgekomen
als gevolg van een der ergste droogteperio
den, welke dit rijke wolgebied sinds 1902
heeft gekend. De droogte strekt zich ook
over andere gebieden uit en in de kerken
wordt vurig om regen gebeden. Geen gras
sprietje valt er te zien en slechts met op
offering van groote kosten kunnen de vee
houders een uitbreiding der veesterfte ver
hinderen. Zou de droogte aanhouden tot het
koude weer komt, dan zouden de vooruit
zichten bijzonder ernstig geacht moeten
worden.
RELIEKEN VAN ANDREAS BOBOLA
NAAR WARSCHAU.
Kardinaal Pacelli heeft den aartsbisschop
van Warschau in kennis egsteld van het be
sluit van den Paus om de relieken van den
zaligen Andreas Bobola te doen overbren
gen naar Polen, als symbool van de ver
dediging des geloofs en van het vaderland,
en als teeken der verzoening tusschen de
Oostersche Christenen en de Katholieke
Kerk.
GELUIDLOOZE SPOORWEGRAILS.
Aan de spoorlijn MilaanBologna zijn
proefnemingen verricht met nieuwe instru
menten, welke zijn uitgevonden door inge
nieur Lodetti, en de rails geluidloos maken,
waardoor het karakteristieke stooten van
den trein wordt weggenomen.
OFFICIER-VLIEGER VERONGELUKT
Uit Randolph Field (Texas), wordt ge
meld: De 26-jarige student Robert Hub
bard, officier-vlieger bij de Amerikaan
sche luchtmacht, is gisteren omgekomen,
toen zijn toestel tijdens een oefenvlucht 7
K.M. ten Westen van het vliegveld omlaag
stortte.
Vraag: Hoelang kunnen kipeiereü
voor de consumptie goed blijven, zonder ze
op de een of andere manier in te maken
Antwoord: Nauwkeurig den tijd op
geven is onmogelijk, daar dit van meer
dere factoren afhankelijk is, zooals versch-
fceid, schoon-zijn, wijze en temperatuur van
bewaren. Gemiddeld rekent men 6 weken.
