DONDERDAG 14 APRIL 1938
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De ontwikkeling
der gebeurtenissen
rond Oostenrijk
29ste Jaargang No. 9006
S)e £eidóoh£0ou/ta/nt
lelefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Adr. en Abonn.-tarieven zie pag. 2.
Giro 103003. Postbus 11.
Dit nummer bestaat uil
vier bladen.
MGR. ORSENIGO BIJ VON
RIBBENTROP.
Onderhoud, dat ongeveer een unr duurde.
Naar United Press meldt, heeft de pau
selijke nuntius te Berlijn, mgr. Orsenigo,
gistermorgen een bezoek gebracht aan den
minister van buitenlandsche zaken en met
dezen een onderhoud gehad, dat ongeveer
een uur duurde.
In zekere Berlijnsche kringen loopen in
dit verband geruchten, welke echter nog
niet van officieele zijde bevestigd werden,
dat mgr. Orsenigo tij-lens dit onderhoud
een uitnoodiging van Z. H. den Paus aan
Hitier zou hebben overgebracht, om Zijne
Heiligheid tijdens het verblijf van den
„Fuehrer" in Rome een bezoek te brengen.
Behalve over Hitler's bezoek zou ook nog
over eenige andere kwesties gesproken zijn,
welke nog tusschen het Vaticaan en
Duitschland hangende zijn, o.a. over de
verklaring van Z. H. Em. kardinaal Innitzer
en de gevolgen daarvan.
Von Ribbentrop van zijn kant schijnt ge
wezen te hebben op het verschil in houding
van het Duitsche en het Oostenrijksche epis
copaat.
Een zinspeling van den Paus.
In een toespraak tot een menigte ge-
loovigen, onder wie leerlingen van een
seminarie te Innsbrück, heeft de H. Va
der voor het eerst gezinspeeld op de gebeur
tenissen in Oostenrijk.
Tot deze leerlingen zeide Zijne Heilig
heid, verheugd te zijn hen te zien, ook al
was ditmaal zijn vreugde gemengd met
smart, „want, aldus zeide de H. Vader,
ieder weet, dat van dient kant van de Al
pen niet alleen lentezuchten, maar ook
smartelijke stormvlagen komen".
Een bisschop, die niet stemde.
De N. S. Kurier meldt uit Stuttgart, dat
de bisschop van Rothenburg in Oberfran-
ken, Sproll, de eenige in die plaats is, die
niet gestemd heeft. Deze mededeeling werd
tijdens een groote betooging, waarop het
resultaat van de stemming gevierd werd,
gedaan door den burgemeester en lokte,
aldus het blad, kreten van verantwaardiging
uit.
Von Fritsch gerehabiliteerd.
Generaal von Fritsch werd bij zijn aftre
den in Februari jongstleden, naar thans
vernomen wordt, beschuldigd van vergrij
pen tegen de zeden. Hij heeft toen een be
roep gedaan op een eereraad, die hem vol
komen heeft gerehabiliteerd.
In gewoonlijk goed ingelichte kringen
wordt verklaard, dat deze eereraad heeft
bestaan uit Goering en de generaals Brau-
chitsch en Keitel. Men verwacht, dat Hit-
Ier binnenkort von Fritsch op een of andere
wijze een blijk van zijn hoogachting zal
geven.
WAAR IS SCHUSCHNIGG?
Gaat hij naar een Duitsche stad?
Oud-bondskanselier Schuschnigg is gis
teren vertrokken uit de villa, die hy in de
wijk Belvedère bewoonde.
Van gezaghebbende zijde wordt ver
klaard, dat de gewezen bondskanselier niet
in de gevangenis is opgesloten, doch het
parket heeft geen enkele mededeeling ge
daan over Schuschnigg's nieuwe verblijf
plaats.
Daar onlangs een hooggeplaatste persoon
lijkheid naar het concentratiekamp Dachau
is gebracht, vroeg men zich af, of Schusch
nigg naar Duitschland was gevoerd bij wij-
2e van beschermende hechtenis.
De opvatting, dat een proces tegen den
vroegeren bondskanselier wordt voorbe
reid, vindt steeds minder geloof.
Naar gisteravond werd vernomen, be
vindt Schuschnigg zich nog te Weenen, hoe
wel hij zijn villa heeft verlaten. Het
schijnt, dat Schuschnigg verzocht zal wor
den in een Duitsche stad te gaan wonen,
waar hij een betrekkelijke vrijheid zal ge
nieten, op voorwaarde dat hij zijn eere
woord zal geven een bepaald gebied niet
te verlaten.
Men verwacht te Weenen, dat eenzelfde
systeem zal worden toegepast op de meeste
vooraanstaande Oostenrijkers, die gearres
teerd zijn.
De geruchten, dat Schuschnigg in het hu
welijk zou zijn getreden met gravin Fug-
ger, zijn blijkbaar voorbarig geweest. Het
is evenwel niet onmogelijk, dat het huwe
lijk vóór het vertrek naar Duitschland zal
worden voltrokken.
DE PAASCHEI-ACTIE VAN HET NED.
R. K. HUISVESTINGSCOMITÉ
Radio-uitzendingen.
Op den eersten Paaschdag zal tijdens het
avondprogramma van den K. R. O. de wel
eerw. heer H. de Greeve een toespraak
houden tot de luisteraars ter aanmoediging
van de Paaschei-actie, die jaarlijks door
het Ned. R. K. Huisvestings Comité in sa
menwerking met de bij de stichting aan
gesloten landelijke organisaties wordt ge
organiseerd.
Paasch-Zaterdag in den namiddag van
16.50 tot 17.00 uur zal de heer B. J. J. M.
Dekker, bestuurslid der afd. Tilburg van
het Ned. R. K. Huisvestingscomité een kor
te utieenzetting over de Paaschei-actie ge
ven. Dienzeifden middag zal Mevr. Schelf
houty. d. Meulen in haar radio-halfuur
tje (van 14.tot 14.30) de rijpere jeugd tot
medewerking opwekken, terwijl mevrouw
Nieuwenhuis-c. d. Rijst evenals het vorig
jaar in het kinderuurtje iets over de
Paaschei-actie aan de kleineren zal vertel
len. Dit om de oorspronkelijke opzet zoo
veel mogelijk te bewaren: de gezonde
jeugd een offertje te leeren brnegen voor
het zwakke kind, dat door zijn zwakte en
lusteloosheid een zoo gering deel kan ne
men in de blijheid en opgewektheid, die de
jeugd a's haar bijzonder voorrecht be
schouwt!
DE INKOMENS EN VERMOGENS IN
NEDERLAND.
Waar ze het hoogst en waar het laagst zijn.
De bij sommige statistieken reeds eer
der gebruikte indeeling van ons land naar
42 economisch-geograiiische gebieden is
wederom toegepast voor enkele belasting
gegevens betreffende de inkomens en ver
mogens. Deze gegevens hebben een plaats
gevonden in de zoo juist verschenen 3de
aflevering van het maandschrift van het
Centraal bureau voor de statistiek.
Het gemiddelde bedrag der belaste in
komens per inwoner is voor alle groepen
over 1936/1937 lager dan over 1932/1933,
terwijl het gemiddelde bedrag der belas
te vermogens per inwoner over 1936/1937
slechts voor 3 groepen hooger is dan over
1932/1933.
De hoogste gemiddelde bedragen der be
laste inkomens per inwoner worden over
1936/1937 aangetroffen in de groepen
's-Gravenhage en omstreken 565, en Het
Gooi en Oostelijk Utrecht f 501. In 4 groe
pen ligt dit gemiddeld bedrag tusschen
400 en 500, in 3 groepen tusschen 300
en 400, in 22 groepen tusschen f 200 en
300 en in 11 groepen tusschen 100 en
200. Het laagste bedrag komt in de groep
der Drentsche Veenstreken voor 114).
De hoogste gemiddelde bedragen der be
laste vermogens worden over 1936/1937
aangetroffen in de groepen Het Gooi en
Oostelijk Utrecht f 3.129, 's-Gravenhage en
omstreken 2.863 en de duinstreken in
midden- en zuidelijk Noord-Holland en in
Zuid-Hojland 2.397. In 4 groepen ligt
dit gemiddelde bedrag tusschen 1.500 en
2.000. In 12 groepen tusschen 1000 en
1.5000. In 22 groepen tusschen 500 en
1000, terwijl alleen voor de groep mijn
streek in Limburg een nog lager gemid
delde gevonden wordt 345).
TEGEN VERHOOGING VAN
OMZETBELASTING.
Adres K. v. K. voor 's-Gravenhage aan
minister.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor 's-Gravenhage heeft een adres
gezonden aan den minister van Financiën
met betrekking tot de herziening van de
Omzetbelastingwet 19^3.
In dit adres wordt door de Kamer opge
merkt dat de Omzetbelastingwet voor het
bedrijfsleven van zoo groot belang is en
haar invloed in alle geledingen van het
zakenleven in die mate doet gelden, dat
een streven, om de omzetbelasting te doen
drukken op een wijze, welke de concur
rentieverhoudingen het minst verstoort en
geen onevenredig zware administratieve
lasten op het bedrijfsleven legt, moet wor
den toegejuicht.
Een verhooging van het percentage zal
beteekenen een verhooging van de lasten
op het bedrijfsleven, dat allerminst in
staat is nog zwaardere lasten op te bren
gen. De Kamer verzoekt derhalve den mi
nister met aandrang dit voornemen ten
aanzien van de omzetbelasting niet ten
uitvoer te brengen.
WERKLOOSHEIDSBESTRIJDING.
Studiereis van ir. Hacke en den heer Vogel
naar Zweden.
Naar ons ter oore komt, zullen de vol
gende week Dinsdag de directeur-generaal
van den arbeid, dr. ir. A H. W. Hacke en
de administrateur van Financiën, A. Vogel,
naar Zweden vertrekken, teneinde daar ge
durende ongeveer veertien dagen de wijze
van bestrijding van de werkeloosheid te
bestudeeren.
EXTRA KALVERTOEWIJZING IN
VERBAND MET
MOND- EN KLAUWZEER.
Naar wij vernemen heeft de minister
van Economische Zaken besloten, dat,
met het oog op de bij de laatste mond
en klauwzeer-epidemie geleden verliezen
de aan de onderscheidene gewesten voor
1938 verleende kalvertoewijzingen alsnog
een verhooging zullen ondergaan.
Bij de bepaling van de uit dien hoofde
aan de gewesten toe te kennen extra toe
wijzing, is uitgegaan van een uitgebreid
en nauwkeurig door den centralen
crisis-controledienst ingesteld onderzoek,
alsmede van de cijfers», welke dienaan
gaande door den veeartsenijkundigen
dienst zijn gepubliceerd.
Op dien grondslag is het aantal extra
schetsen voor geheel Nederland op 28506
vastgesteld.
Ten aanzien van de toewijzingen binnen
de gewesten, de toewijzingen dus aan de
verschillende daarvoor in aanmerking ko
mende veehouders, is bepaald, dat alleen
zij, op wier bedrijf volgens officieele ver
klaringen na 1 Augustus 1937 mond- en
klauwzeer heeft geheerscht, voor deze toe
wijzing in aanmerking kunnen komen.
Voorts zal bij de vaststelling van de toe
wijzing rekening worden gehouden met:
le. Het aantal aan mond- en klauwzeer
gestorven dieren boven 1 jaar tijdens de
periode, gedurende welke het bedrijf door
den veeartsenijkundigen dienst besmet is
verklaard.
2e. Het aantal na de vorenbedoelde peri
ode aan mond- en klauwzeer gestorven
dieren boven 1 jaar en de tijdens en na die
periode tengevolge van genoemde ziekte
plaats gehad hebbende noódslachtingen van
dieren boven 1 jaar.
3. Het aantal stuks vee boven 1 jaar, het
welk door het mond- en klauwzeer wrak
is geworden en dientengevolge spoedig zal
moeten worden opgeruimd.
Door de gewestelijke landbouw-crisis-
organisaties zal zoo spoedig mogelijk be
kend worden gemaakt, waar en op welke
wijze aanvragen voor deze bijzondere
toewijzing dienen te worden ingediend.
NEDERLANDSCHE EN DEENSCHE
BOTER.
Belangrijke wijzigingen op de Londensche
zuivelmarkt
„Vooruit" meldt:
Vandaag zal vermoedelijk een be
langrijke datum in de Nederlaridsche
botergeschiedenis worden. Men ver
wacht namelijk dat voor het eerst op
de Londensche markt de prijs der Ne-
derlandsche boter gelijk zal zijn aan
of wellicht overschrijden zal, de Deen-
sche noteering. Tot nu toe was er steeds
een vrij belangrijke marge tusschen de
Deensche boter en die uit de Engel-
sche Dominions en de Nederlandsche
boter.
Reeds vorige week begonnen de boter-
prijzen te Londen vrij snel te stijgen. Toen
had de Deensche boter nog een voorsprong
van 6 shillings per cwt. In den loop van de
week zijn echter de Australische en Neder
landsche boterprijzen blijven stijgen, ter
wijl de Deensche nagenoeg gelijk bleef.
Op het oogenblik noteert de Deensche bo
ter 123 shilling per cwt., de Nederlandsche
zal ongeveer op denzelfden prijs komen of
er nog iets boven uit stijgen, terwijl de
Australische boter reeds 125 shilling doet.
De oorzaak hiervan is vermoedelijk ge
deeltelijk de droogte in Australië en Nieuw
Zeeland, waardoor een geringe aanvoer
te wachten is. Ook de Nederlandsche bo
ter komt in geringer hoeveelheid aan de
markt, waarschijnlijk doordat eerst nu de
rundveeteeltbeperking begint door te wer
ken. Dit is een vrij onaangenaam verschijn
sel, omdat juist nu de botermarkt vrij wat
aanvoer zou kunnen hebben. De teeltrege
ling heeft dus eerst uitwerking op het
oogenblik waarop een toeneming der pro
ductie niet gewenscht zou zijn.
De reden, waarom de Deensche boter zoo
weinig stijgt, is niet duidelijk. Het is ech
ter wel waarschijnlijk, dat de Denen hun
gewone verdedigingsmiddel: het opslaan
van voorraden in koelhuizen toepassen.
Anderzijds moet ook in aanmerking wor
den genomen, dat de waardeering voor de
Nederlandsche boter in Engeland den laat-
sten tijd belangrijk is verbeterd. De beper
king van de aanvoer staat hiermede zonder
twijfel in verband.
Onder de gegeven omstandigheden zien
de Nederlandsche exporteurs de ontwikke
ling der boterprijzen met vertrouwen te
gemoet en er heerscht levendige belang
stelling voor de commissienoteering welke
hedenmiddag door de betrokken autoritei
ten zal worden vastgesteld.
MELKBOER GEVERBALISEERD.
Hij was niet aangesloten bij organisatie.
Gisteren hebben controleurs van den
Centralen Crisis Controledienst, in samen
werking met de Koninklijke Marechaus
see, op den Haarlemmerweg een melkboer
geverbaliseerd, omdat hij niet was aange
sloten bij den minister van Economische
Zaken aangewezen organisaties, welke
thans de sedert 3 April j.l. geldende con-
sumptiemelk-regeling uitvoeren.
De consumptiemelk, welke hij vervoer
de, is ter plaatse in beslag genomen.
NIEUWE DEVOTIE IN BISDOM
DEN BOSCH.
Twee minuten stilte op den middag van
Goeden Vrijdag.
In navolging van de in België met zoo
veel succes gevoerde actie, heeft de katho
lieke organisatie van arbeidende meisjes
in het Bisdom Den Bosch het initiatief ge
nomen tot uitvoering van een nieuwe de
votie.
Men wil op Goeden Vrijdag des namid-
uags om 3 uur, door' enikele- minuten van
stilte en gebed, op zeer bijzondere en pieuze
wijze den dood van den Heiland gedenken.
In samenwerking met andere organisa
ties heeft men zich in verschillende plaat
sen tot fabriek-directies gewend met het
verzoek om zoo mogelijk het bedrijf op ge
noemden dag en uur eenige minuten stil
Blijkens gedane mededeelingen is men
;an werkgeverszijde op zeer spontane wijze
tegemoet gekomen. Ook van niet-katho-
lieke zijde werd medewerking verleend
aan deze christelijke actie.
Zoo zullen b.v. in geheel Waalwijk op
Goeden Vrijdag alle fabrieken van 1 mi
nuut vóór drie tot 1 minuut na drie het
werk stop zetten om gelegenheid te geven
tot overpeinzing en gebed.
UITVOERING VAN OPENBARE
WERKEN.
Overeenstemming in het Werkfonds.
In de z.g. looncommissie van het Werk
fonds is, naar „Het Volk" meldt, over een
aantal belangrijke werken overeenstem
ming bereikt met de werknemersorganisa
ties. De voorbereidingen voor de uitvoe
ring kunnen dus nu met spoed genomen
worden. Het zijn de volgende werken
het maken van een verbinding tusschen
het Waterlooplein en de Prins Hendrikkade
te Amsterdam. Ramingkosten f 1.150.000;
profiel wijziging van de Prinsegracht te
Den Haag. Raming f 165 000;
het maken van een centraal gebouw voor
Volksgezondheid te Rotterdam. Raming
f 640.000;
vernieuwing van de Rosebrug te Rotter
dam. Raming f 24.000;
verbetering van het Hofplein te Rotter
dam. Raming f 563.000;
bestratings- en beschoeiingswerken te
Weesp. Raming f 26.000..
betonnen brug te Tienhoven. Raming
f 15.000;
raadhuis te Susteren. Raming f 30.000;
doortrekking Kerkstraat en overbrug
ging van de Dommel te Boxtel. Raming
f 43.500;
verbetering van straten "te Losser. Ra
ming f 55.000;
rioleering te Blokzyl. Raming f 20.500;
wegen in het waterschap „Het Witveen".
Raming f 97.400;
bouw nieuw gynasium te Alkmaar. Ra
ming f 263.000;
verkeersverbetering Verspronckweg
Kenaupark te Haarlem. Raming f 147.500;
verkeersverbetering binnen Gouda. Ra
ming f 752.731;
rioleering en zuiveringsinstallatie te Be-
erwijk. Raming f 590.500.
COLLECTIEVE ARBEIDS
OVEREENKOMSTEN.
Bedrijfsraad voor bouwbedrijf verzoekt
verbindendverklaring.
De minister van Sociale Zaken maakt
Dekend, dat door den bedrijfsraad voor het
bouwbedrijf zjjn ingediend verzoeken tot
verbindendverklaring van de bepalingen
van de landelijke collectieve arbeidsover
eenkomsten voor de bouwbedrijven (bur
gerlijke en utiliteitsbouw; en water-, spoor-
en wegenbouw);
dat bezwarer tegen inwilliging van be
doeld verzoek schriftelijk kunnen worden
ingebracht bij den minister vóór of op 3
Mei;
dat het verzoek en de betreffende collec
tieve arbeidsovereenkomst tot en met
Mei voor belanghebbenden ter inzage lig
gen op de bureelen van de districtshoofden
der Arbeidsinspectie te Amsterdam, Haar
lem, 's-Gravenhage, Rotterdam, Utrecht,
Breda, Maastricht, Arnhem, Deventer en
Groningen.
DE INTERNATIONALE OVEREEN
KOMST IN DE CEMENTINDUSTRIE.
Voor Nederland geen wijziging
in de cementprijzen.
De tusschen de Nederlandsche, Belgische,
Duitsche, Engelsche en Fransche cement-
industrie tot stand, gekomen overeenkomst,
zal, naar wij vernemen, voor Nederland
geen verandering in de cementprijzen
ten gevolge hebben, terwijl ten aanzien
van de quota der contractanten, de be
staande toestand nagenoeg ongewijzigd zal
blijven.
UTRECHT VOOR EEN TEKORT VAN
TWEE TON,
B. en W. van Utrecht hebben den raad
gisteren medegedeeld, dat de financieele
positie der gemeente voorzoover deze in
de begrooting voor 1938 tot uitdrukking
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De Pauselijke nuntius, mgr. Orsenigo,
had een onderhoud met minister von Rib
bentrop. (2de blad).
Onzekerheid omtrent de verblijfplaats
van Schuschnigg. (2de blad).
De Chineezen trekken de Gele Rivier
over. (2de blad).
Groote meerderheid voor Daladier in
den Senaat. (2de blad).
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
WEENEN: Ofschoon de gebeurtenissen
rondom Oostenrijk hun sensationeel karak
ter hebben verloren, heeft het buitenland
toch nog een levendige belangstelling voor
hetgeen de nieuwe regeerders in Oosten
rijk doen. Zoo blijft het lot van den voor-
maiigen bondskanselier dr. Schuschnigg
velen interesseeren. Hij schijnt de villa,
waar hij tot gisteren verblijf hield, verla
ten te hebben en men vraagt zich nu af:
waar hij heen gebracht is. Sommigen zeg
gen: naar het concentratiekamp; anderen
beweren, dat hem een verblijfplaats zal
worden aangewezen in een Duitsch stadje,
dat hij niet zal mogen verlaten, maar waar
hij overigens bewegingsvrijheid zou genie
ten. Voorts verluidt, dat de waarschijnlijk
heid hoe langer hoe grooter wordt, dat er
geen proces tegen hem gevoerd zal wor
den. Wanneer de nieuwe regeerders zich
clement betoonen tegenover hun overwon
nen tegenstanders, kan hun dat niet an
ders dan ten goede komen.
BERLIJN: De Pauselijke nuntius te Ber
lijn mgr. Orsenigo heeft een bezoek ge
bracht bij minister von Ribbentrop, met
wien hy verschillende kwesties heeft be
sproken, welke acuut zijn geworden na de
inlijving van Oostenrijk Een brandende
vraag, welke zeer zeker onder de oogen
zal zijn gezien, is o.a. of het concordaat,
dat de H. Stoel indertijd met Oostenrijk
heeft afgesloten, zal blijven bestaan.
PARIJS: Het nieuwe kabinet-Daladier
heeft ook in den Senaat een overweldigen
de meerderheid behaald voor de financieele
volmachten, welke het gevraagd had. Voor-
loopig kan Daladier dus zijn gang gaan en
is met één slag een regeering gevormd,
welke blijkens de stemmingen een
zeer groot deel van de bevolking achter
zich heeft.
komt aanmerkelijk ongunstiger is dan bij
het vaststellen van die begrooting werd
aangenomen.
De tekorten zullen te zamen ongeveer
twee honderd duizend gulden bedragen.
Het is niet mogelijk dit tekort te dek
ken zonder belastingverhooging. Er zijn
nog twee belasting-bronnen, welke nog
sterker zouden kunnen worden aange
boord n.L de opcenten op de gemeente
fonds-belasting, welke thans tot 65 wor
den geheven en tot 75 als maximum kun
nen worden verhoogd op de opcenten op
de personeele belasting (thans 175, max.
200).
B. en W. deelen verder mede, dat het
putten van een hooger bedrag uit belas
tingen alleen zou kunnen geschieden door
verhooging van de opcenten op de ge
meente-fondsbelasting. Een verhooging
van het aantal opcenten van 65 tot 75 zal
voor 1938 ten hoogste een bedrag van on
geveer 100.000 gulden opleveren.
In vertjand hiermede geven B. en W.
tenslotte den raad in overweging voor het
belastingjaar 19381939 op de hoofdsom
van alle aanslagen der gemeentefondsbe
lasting 75 opcenten te heffen.
RATIONALISATIE BIJ DE
SPOORWEGEN.
Naar wij vernemen, ligt het in de be
doeling van de directie der N. S., ingaande
1 September a.s., de tractiegroepen Amers
foort en Groningen te vereenigen tot één
tractiegroep en deze te vestigen te Zwolle.
Het gevolg van dezen maatregel zal zijn,
dat de tractie-hureaux te Amersfoort en
Groningen zullen verdwijnen en dat het
aantal tractie-groepen, dat thans vijf be
draagt, zal worden teruggebracht tot vier.
GEEN VACATURES BIJ DEFENSIE.
Vermits nog steeds aan het departement
van Defensie tal van verzoeken worden in
gediend om plaatsing, hetzij bij het depar
tement zelf, hetzij bij de verschillende on-
cerdeelen van het leger, een en ander in
verband met de uitbreiding van de weer
macht en de oprichting van nieuwe garni
zoenen, wordt nogmaals ter algemeene
kennis gebracht, dat voor zoover nog be
hoefte aan personeel bestaat, daarin wordt
voorzien door plaatsing van capitulanten,
wachtgelders, e.d., zoodat het indienen van
sollicitaties volkomen overbodig is.
Alle verzoekschriften als bovenbedoeld,
zullen dan ook onbeantwoord worden ge
laten.