Nationale Paaschloterij
EDEAAL TAX
AGENDA
ZATERDAG 9 APRIL 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. I
f
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.5J per kwartaal.
Bij onze agenten 10 cent per week;
f 2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
V..J
VERZONDT U REEDS UW
LOT-KAARTVAN DE
Goedgekeurd bij Ministrieel Be
sluit van 5 Februari '38, no. 1179
en 4 April '38 - no. 1147,
ten bate van de actie „Voor God*
Trekking reeds 29 April a.s.
Zoo gewenscht, nog kaarten gratis
verkrijgh.: Postbus 2, Heemstede
Trekkingslijsten 10 ct. verkrijgbaar bij
het Secretariaat der actie „Voor God
Postbus 2, Heemstede, door storting op giro
nummer 3102 17 ten name van Secretaris
Uitv Comité Kath actie Voor God", Heem
stede, oi het insluiten van 10 ct. p
50E WORDT BET WEER?
AFNEMEND BUIÏG.
De BUI seint:
Verwachting: Aanvankelijk nog matige,
tijdelyke toenemende, later afnemende
wind uit Noordelijke richtingen, gedeelte
lijk bewolkt, afnemend buiig, weinig of
geen neerslag, kans op nachtvorst in den
nanacht, weinig verandering in tempera
tuur.
Hoogste barometerst.: 775.7 te Leutschau.
Laagste barometerst.: 752.4 te Sortavala in
Finland.
Het gebied van hoogeluchtdruk heeft zijn
maximum thans boven Schotland. Het is
nog steeds bezig zich naar het Oosten uit
te breiden en beheerscht den weerstoestand
in geheel Scandinavië, Finland en Centraal-
Europa. De polaire stroomingen reiken van
de Poolzee tot de Middellandsche Zee en
brengen winterkoude tot over de Alpen.
Het trekken van de koude luchtmassa's
over de Alpen deed de temperatuur op de
hooge toppen zes graden dalen. Saentis en
Jungfraujoch melden hedenmorgen minus
twaalf en minus achtien graden Celsius,
met -krachtige winden uit Noordwest. Het
eerste station meldt daarbij mist en sneeuw,
het tweede bevindt zich boven de wolken
massa's.
Daarentegen bracht een ondiepe depres
sie bij IJsland sterke verwarming in de
Poolzee (te Janmayen 7 graden tempera -
tuursstijging sinds ginsteravond), die zich
reeds in Noord-Scandinavië doet gevoelen
door het afnemen van de vorst aldaar. De
depressie op den Oceaan werd veel dieper
en krijgt een zeer groote uitgebreidheid, zij
blijft echter ver in het Westen en het zal
nog wel eenige dagen duren, voor zij het
weer in onze omgeving zal gaan beïnvloe
den.
Voorshands is nog te rekenen met
aanhouden van de schrale en gure win
den, langzaam afnemen van het buiige
weer, en verder op koude nachten met
kans op gevaarlijke nachtvorsten.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.4 gr. C.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zondag 10 April
voorm. 11.05 en nam. 11.30 uur.
LICHT OP VOOK FIETSERS» e.a.
Van Zaterdagnamiddag 7.16 uur tot Zon
dagmorgen 4.46 uur. Van Zondagnamiddag
7.18 uur tot Maandagmorgen 4.44 uur.
Maan op 14.05 uur Zondagmiddag.
Maan onder 3.32 uur Maandagnacht.
Maan op 15.21 uur Maandagmiddag.
Maan onder 3.54 Dinsdagnacht.
Met een 6 persoons auto
naar de bloembollenvelden
f 2.per uur
Telefoon 5 Narmstraat 2
Nieuw materiaal
Ofllcieële Crisispublicatles
DENATUR^A TIE VERGOEDING ERWTEN
EN VELDBOONEN OOGST 1937.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale
maakt bekend, dat de denaturatievergoe-
ding voor erwten van oogst 1937, welke zijn
gedenatureerd in het tijdvak van 4 April
tot en met 9 April 1938, f 1.25 per 100 kg.
zal bedragen voor groene erwten, door
handelaren gedenatureerd en voldoende
aan het siandaardmonster van kwaliteits
klasse C, en f 0.75 per IOC kg. voor voeder
erwten, door de telers gedenatureerd.
De steunvergoeding voor veldboonen
van den oogst 1937, welke aan de daartoe
gestelde eischen voldoen en door telers of
handelaren zijn gedenatureerd in genoemd
tijdvak zal f 2.30 jJer 100 kg. bedragen.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
DE ZAAK-OSS.
De socialistische pers kan zich
niet vereenigen met de geheele verdedi
ging van minister Geseling inzake de ma
rechaussee-kwestie te Oss, maar het blad
constateert toch en hierop komt
het neer „Wel heeft de minister aan
nemelijk gemaakt, dat marechaussees bij
onderzoekingen onbehoorlijk zijn opgetre
den".
Aan een beschouwing in de Gelder
lander ontleenen wij:
„Met welke middelen er gewerkt is en
nog gewerkt wordt, blijkt uit het volgen
de kwaadaardig geschrijf, dat Volk en Va
derland vet gedrukt durft lanceeren:
„De gearresteerde Jood is voor het
politieke Katholicisme belangrijker dan
alle fabrieksmeisjes in Oss bij elkan
der. Als het vaststaat wat dagbladen
schrijven, dat de marechaussee in Oss
op het punt stond om nog een stap
verder te gaan en R.K. geestelijken te
arresteeren op grond van ernstige ver
moedens inzake misdrijven tegen de
zeden, dan kan ieder kind begrijpen,
dat dit in Nederland spaak loopt. Het
is uitgesloten, dat de heer Goseling dit
toestaat".
Een dergelijke laaghartige insinuatie
spreekt zoo vercordeelend voor zichzelf,
dat we er geen woorden over behoeven
vuil te maken.
Ze valt mede onder de verdachtmakin
gen, die minister Goseling uiteen heeft ge
slagen.
Ze moesten eens geuit worden in het
land, waarnaar de N.S.B. zoo bewonderd
opziet!
Onomwonden heeft minister Goseling
verklaard, dat er niet de minste samen
hang bestond, tusschen de zaak van den
gearresteerden directeur, die in arrest is en
in arrest blijft en de maatregelen tegen de
marechaussee in Oss gencmen.
En dat, wat de beweerde praatjes ten
opzichte van de geestelijken betreft er van
strafbare feiten volgens ons burgerlijk
strafrecht geen sprake was.
De geheele Kamer was overtuigd, minus
ds. Kersten en de N.S.B. Haar woordvoer
der zeidenog te zoeken naar bewijzen
voor de inlichtingen waarover hij de be
schikking had!!!
En toch maar zonder blikken of blozen
dit optreden van den minister zwart ma
ken.
Ons nuchter denkend Nederlandsche
volk zal dit niet vergeten en eens te meer
gevoelen, met wat voor middelen de N.S.
B. haar doel najaagt.
De heer Wendelaar concludeerde: de mi
nister heeft zijn maatregelen volkomen
kunnen motiveeren.
Het vertrouwen in het recht is versterkt
uit de debatten te voorschijn gekomen.
Maar wijst het verloop van deze inter
pellatie niet tevens op de noodzakelijkheid
van maatregelen tegen boosaardige in
sinuaties?"
De Maasbode teekende naar aanlei
ding van het geval-Oss nog, behalve wat
wij reeds citeerden, het volgende aan:
„De kwestie van de marechaussee te Oss
dreigt uit te groeien tot een antipapisti
sche rel van de meest bedenkelijke soort.
Het „Nationale Dagblad" ontzag zich
niet een met name genoemd geestelijke als
„zielenverderver" aan de kaak te stellen.
En het Amsterdamsche sensatieblad zette
Clinge Doorenbos aan het dichten, die een
product leverde waarin het o.a. heet:
de weg veert naar de geest'lijkheid;
dan laat de hóógste macht ons los
en wij staan machteloos in Oss.
Dat is wel de meest schandelijke aan
klacht, die men aan het adres van een mi
nister van Justitie kan richten".
De Standaard (a.r.) noemt de zaak-
Oss „een anti-papistisch relletje", dat „op
n'ets uitgeloopen" is.
Het blad meent, dat uit de rede van
minister Goseling volkomen duidelijk ge
worden is, dai de brigade te Oss de regels,
waaraan zij gebonden is, met voeten heeft
getreden, en haar pol'uoneele taak niet
meer overeenkomstig de stringente voor
schriften vervruide.
„Dat is één zijde van de zaak. Deze toe
stand gegeven, wat was nu de objectieve
plicht van den minister van Justitie Geen
andere dan die voortvloeit uit zijn ambt
het recht te handhaven- de onderdanen te
beschermen ook tegen de eigen organen der
Overheid. Het is prachtig, dat de minister
dit zoo snel en afdoende deed. Ook bij ons
was de gedachte opgekomen, of de minis
ter niet langs een anderen weg, die minder
opzien baarde, tot hetzelfde doel had kun-
ren geraken. Na nauwgezette overweging
moeten wij echter toegeven, dat de ge
kozen weg de meest directe was. Terwijl
men zich niet de illusie moet maken, dat
het mogelijk ware geweest xn deze zaak
tot een oplossing te komen zonder stof op
te jagen. Ongetwijfeld zou een interne
maatregel nog meer da gemoederen in be
weging hebben gebracht, omdat men er
een slinksche poging in zou hebben gezien,
de marechaussee om haar optreden tegen
een tweetal geestelijken te treffen."
Ook de Nederlander (c.h.) is door
het verloop der interpellatie volkomen be
vredigd.
„Bovenal ook door de wijze waarop de
minister zich van zijn taak kweetuit alles
bleek dat hij niets wilde verzwijgen zelf
zeide hij dat hij meer zou zeggen dan strikt
genomen ter beantwoorJing noodig was
doch zooveel mogelijk licht wilde verschaf
fen in deze geheele geschiedenis, die ook
dank zij de vage eerste uitlatingen van de
regeering zoo vol duistere punten leek."
BINNENLAND
NATIONALE K. J. M. V.-BIJEENKOMST.
Herdenking van het eerste lustrum.
Op Hemelvaartsdag 26 Mei, zal te Utrecht
naar aanleiding van het vijfjarig bestaan
der K.J.M.V., een groote nationale bijeen
komst worden gehouden.
Het ligt in de bedoeling, zoo lezen we in
het „Centrum", dezen dag te doen aanvan
gen yi elke afdeeling afzonderiijk door een
algemeene H. Communie der leden.
Bij de aankomst te Utrecht begeven de
deelnemers zich naar de St. Dominicus-
kerk, aan de Mariaplaats, waar om half
twaalf een plechtige Hoogmis zal worden
opgedragen door een van de vijf diocesane
Moderators met assistentie van de vier an
dere.
Een Schola Cantorum, bestaande uit Hil-
versumsche K. J. M. V.'ers, verzorgt onder
deze Hoogmis de wisselende gezangen, ter
wijl alle deelnemers gezamenlijk de Missa
de Angelis zullen zingen.
Na deze H. Mis wordt, wanneer daarvoor
goedkeuring verkregen wordt, in optocht
naar Tivoli getrokken, waar de lunch ge
bruikt wordt.
Tegen half drie vangt dan in Tivoli de
groote feestelijke bijeenkomst aan, welke
bijeenkomst bijgewoond zal worden door
Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht.
Opvoering van een ideeënspel.
Er zal een soort ideeënspel worden opge
voerd: door muziek, zang en declamatie
zullen o.a. verklaard en uitgebeeld worden
het Goddelijk Vaderschap, het Moeder
schap van de H. Kerk, het Gezin enz. De
uitleg van de verschillende deelen wordt
gegeven door den zeereerw. heer H. de
Greeve.
De regie berust bij Jan Muller, terwijl ook
Gabriël Smit medewerking verleent. Uit
voerenden zijn K. J. M. V.'ers, de décors
worden door Harry Sterk verzorgd.
Dit „ideeënspel" zal de bekroning zijn
van het rijke Gezinsprogram, dat in het af-
geloopen seizoen in alle K. J. M. V.-afdee-
lir.gen behandeld is.
Tot deze middagbijeenkomst, die georga
niseerd is door de Nationale Actiegroep
der K. J. M. V., hebben behalve de K. J.
M.V.'ers, ook toegang de ouders der leden,
de leden van den R.-K. Middenstand en
van den Werknemenden Middenstand,
STEUN AAN KLEINE BOEREN
BEDRIJVEN.
Voor het geval, dat gedurende het jaar
19381939 en vólgende jaren behoefte zou
blijken te bestaan aan hulp aan kleine boe
renbedrijven, hebben de ministers van eco
nomische zaken en van sociale zaken, in
verband met eventueel aan te brengen ver
anderingen in den bestaanden toestand, be
sloten:
1. t. a. v. Het stichten van nieuwe be
drijfjes:
a. Bedrijfjes, welke na 1 November 1937
door splitsing van bestaande bedrijven,
door koop of verkoop of tengevolge van
ontginning van woeste gronden ontstaan
zijn, kunnen in beginsel niet in de steunre
geling worden opgenomen. In zeer bijzon
dere gevallen, echter, kan de minister op
voorstel van de plaatselijke commisie van
deze algemeene regeling afwijken.
Bij overlijden van den exploitant van
een gesteund bedrijfje kan de rechtmatige
opvolger voor steun in aanmerking ko
men.
c. Wanneer een gesteunde kleine grond
gebruiker binnen zijn gemeente verhuist,
en een ander bedrijfje betrekt, dan kan hij
voor steun in aanmerking komen, indien
het betroken bedrijfje volgens de bereken
de netto-bedrijfsinkomsten op 1 November
1937 binnen de groepen A, B of C valt. De
bedrijfstak, welke op zijn basisbedrag moet
worden toegepast, moet berekend worden
overeenkomstig de inrichting etc. van het
nieuwe bedrijfje.
D. Wanneer een gesteunde kleine grond
gebruiker zijn gemeente verlaat en in een
andere gemeente van vestiging gesteund
worden, indien het nieuwe bedrijfje vol
gens de berekende netto-bedrijfsinkomsten
op 1 November 1937 in de groepen, A. B. of
C valt.
2. t. a. v. Veranderingen van bestaande
bedrijfjes:
De berekende netto-bedrijfsinkomsten
worden telkens voor een jaar vastgesteld,
waarbij rekening gehouden moet worden
met de in den loop van het afgeloopen jaar
opgetreden veranderingen, welke een ge
volg waren:
A. van de jaarlijksche of halfjaarlijk-
sche verpachtingen van los land of van het
afloopen van de gewone pacht,
b. van ontginning of herontginning van
stukjes woeste grond, waardoor het bedrijf
je wordt vergroot.
c. van koop of verkoop van perceeltjes.
GEEST. ADVISEUR ALG. KATH.
WERKGEVERSVER.
Het Doorluchtig Episcopaat van Neder
land heeft als opvolger van wijlen pastoor
L. van Aken tot geestelijk adviseur der Al
gemeene Katholieke Werkgevers vereeni-
ging benoemd den zeereerw. pater dr. Cas-
sianus Hentzen O.F.M., pastoor te Haar
lem.
HET MOND- EN KLAUWZEER.
In de week van 27 Maart t/m 2 April
stieven aan mond- en klauwzeer 2 runde
ren, 22 kalveren, 2 varkens en biggen en
4 schapen.
Sedert de week 19^—26 September 1937
zijn in totaal 3110 runderen, 3935 kalveren,
3024 varkens en biggen, 242. schapen en 50
geiten hieraan gestorven.
HULPCOMMIEZEN VOOR DE GRENS
BEWAKING.
Met 100 man uitgebreid.
Het aantal hulpcommiezen voor de grens
bewaking wordt naar de „N. R. Crt." meldt,
tijdelijk belangrijk uitgebreid en wel met
ongeveer 100 man, die onder toezicht van
de districtscommandanten der marechaus
see hun werk (passencontrole e.d.) zullen
verrichten.
VRIJWILLIGE BIJDRAGEN VOOR
PRODUCTIEVE WERKVERSCHAFFING.
De Minister van Financiën maakt be
kend, dat met de bedoeling om te worden
aangewend voor productieve werkverschaf
fing, de volgende vrijwillige bijdragen in
's Rijks schatkist zijn gestort: Deventer
ouderpaar 100, een Nederlander 100, M.
J. K. te D. 25, E. B. te A. 500, J. ten
M. te G. 100, een werkende vrouw 10,
een 82-jarige weduwe 2.50.
WAARSCHUWING TEGEN ZAAKWAAR
NEMERS VAN VERDACHT ALLOOI.
Men schrijft ons
Gedurende de laatste weken heeft men
opnieuw in de dagbladen berichten over
slachtoffers van verschillende zich noemen
de rechtskundige adviseurs kunnen lezen.
De betrokken „rechtskundige adviseurs"
stonden in tot oordeelen bevoegde kringen
zeer slecht aangeschreven en men wist dat
zij op een voor hun kwaden dag tegen de
justitioneele lamp moesten loopen.
Zij waren dan ook reeds meermalen met
hun staat van dienst gesignaleerd als mala
fide zaakwaarnemers in het orgaan van de
Nederlandsche Vereeniging van Rechts
kundige Adviseurs.
De aan die vereeniging verbonden In
lichtingendienst, gevestigd te 's-Graven-
hage, Koninginnegracht no. 10, welke staat
onder leiding van den heer Th. J. van der
Heijden uit Leiden, bestrijdt dergelijke
ïr.dividuën. De Inlichtingendienst der Ned.
Vereen, van Rechtskundige Adviseurs be
schikt over een uitgebreid archief, dat tal
van gegevens bevat over in Nederland
opereerende „zaakwaarnemers", die, vaak
optredende onder fraaie bureau-benamin
gen, er op uit zijn zich ten kóste van het
in moeilijkheden verkeerende publiek te
verrijken.
Rechtzoekenden, die in relatie zijn, of
willen treden met rechtskundige bureaux
of zaakwaarnemers, kunnen bij dien In
lichtingendienst kosteloos informaties
bekomen omtrent hen, die zich aanbieden,
rechtskundige hulp te verleenen.
PASCHEN 1938 EN DE NEDERLANDSCHE
SPOORWEGEN.
Vele extra-treinen.
Naar wij vernemen, laten de N. S. een
groot aantal extra-treinen loopen op den
Zaterdagmiddag voor Paschen en op den
tweeden Paaschdag, in verband met het te
verwachten drukke reizigersvervoer.
Men wijst ons er op, dat een aantal be
langrijke extra-sneltreinen ten deze werd
ingelegd, loopende niet onmiddellijk voor
ol achter de sneltreinen van de gewone
dienstregeling, die moeten ontlast worden.
Deze maatregel werd getroffen om trein-
vertraging te voorkomen.
Geheel nieuwe aansluitingen worden
door deze extra-treinen gemaakt. Ze zijn
alle opgenomen in de reisgidsen en wel
de extra-treinen op Zaterdagmiddag 16
April in de dikke blauwe reisgids op blad
zijden 295 tot en met 297. in de dunne gele
reisgids op bladzijden 162 tot en met 164;
en de extra-treinen op Maandagavond 18
April in de dikke blauwe reisgids op blad
zijde 294 en in de dunne gele reisgids op
bladzijde 161.
Zij, die zich op deze data op reis zullen
begeven, vooral op langere afstanden,
zullen goed doen deze reisgidsbladzijden
nauwlettend te bezien, en waar noodig,
ook daarbij de normale reisgids-tabellen
te raadplegen, voor het geval zij op een
onderweg- of eindstation van den extra-
lT-ein, aansluiting zoeken. Men lette bij
deze extra-treinen op de treinnummers,
want onderaan deze bladzijden in de reis-
gidssen zijn de doorgaande rijtuigen ge
noemd.
Bovendien is voor deze dagen nog een
groot aantal voor- en volgtreinen inge
legd.
Tenslotte deelde men ons mede, dat va-
cantiekaarten worden verkrijgbaar gesteld
van 15 tot en met 20 April a.s. en dat op
den eersten Paaschdag goedkoope treinen
zullen loopen van Gelderland en Oostbra
bant (met Venlo) naar de bollenvelden en
Amsterdam en op den tweeden Paaschdag
een goedkoope trein zal loopen van Gel
derland naar Amsterdam.
Gemeentel* Aankondigingen
HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTEN.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den vestigen er de aandacht van belang
hebbenden op, dat in Mei en Juni 1938,
in het voormalige Inentingsgebouw in het
Elisabethshof, Oude Vest 25, alhier, zit
ting voor den herijk van maten en gewich
ten zal worden gehouden. Belanghebben
den zal schriftelijk mededeeling worden
gedaan van het tijdstip waarop maten en
gewichten ten herijk kunnen aanbieden.
Zij, die zoodanige mededeeling niet moch
ten ontvangen, kunnen hunne maten en
gewichten ten herijk aanbieden op 9 en
10 Juni 1938 van 9 tot 12 en van 13 tot
16 uur.
Voor bijzonderheden worden belangheb
benden verwezen naar de kennisgeving,
welke van heden af is aangeplakt ten Ge
meentehuize, aan de Arbeidsbeurs en de
Waag.
LEIDEN, 9 April 1938.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
LEIDEN.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
spotheken wordt van Zaterdag 9 tot
en met Vrijdag 15 April as. waarge
nomen door de apotheken: J. E. M. ten
Dijk, Haven 18, tel. 85, A. J. Donk, Doeza-
straat 31, tel. 1313 en J. Doedens, Wilhel-
minapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
MAANDELUKSCHE VERKEERS-
ONGEVALLENCIJFERS
Uit de door het Centraal Bureau voor de
Statistiek sinds Mei 1937 gepubliceerde
voorloopige maandelijksche cijfers om
trent ernstige verkeersongevallen blijkt,
dat in de maand Februari 1938 een laagte
record bereikt werd, schrijft ons de KNAC.
Het overzicht ziet er thans als volgt uit:
gedood ernstig gewond
Mei 1937
61
446
Juni
41
453
Juli
47
390
Aug.
64
471
Sept.
61
417
Oct.
47
404
Nov.
62
329
Dec.
45
314
Jan. 1938
52
306
Febr.
39
287
Ongetwijfeld zal op deze cijfers een
gunstigen invlced gehad hebben, het feit,
dat de tellingstermijn slechts over 28 da
gen loopt tegen 30 of 31 voor de andere
maanden.
Toch blijven de cijfers in vergelijking
met de andere, wanneer men dit in aan
merking neemt, gunstig te noemen.
Blijkens de geregelde tellingen van den
Rijkswateretaat was de gemiddelde fre
quentie van het verkeer op een 12-tal
punten van het Rijkswegennet in Februari
weer groote'r dan in de voorafgaande
maand, al bleef zij nog onder de cijfers
van 1937, die sinds Augustus iedere maand
worden verzameld. Verwacht mag worden,
dat van nu af aan naar den zomer toe de
gemiddelde verkeersfrequentie weer snel
zal oploopen nu naast het bedrijfsverkeer
vooral het toeristische verkeer in omvang
zal toenemen.
Een drukker verkeer brengt gevaren
met zich mede. De KNAC wijst dan ook
nadrukkelijk op de plicht van alle wegge
bruikers om met de grootste zorgvuldig
heid aan het verkeer deel te nemen. Be
halve het stipt en tijdig opvolgen van de
verkeersregels kan ook een goede dosis
beleefdheid op den weg in niet geringe
mate bijdragen tot verheoging van de
verkeersveiligheid. Vooral met het oog
op de komende feestdagen zij er op aan
gedrongen, dat men bij opstoppingen in
de file blijve en niet op de linkerweghelft
kome. Beschouw de politie, die het ver
keer regelt als een trouwen vriend, aan
wien u dank verschuldigd bent en sputter,
bel of toeter niet, wanneer u eens een
oogenblikje wachten moet.
3
