CLICHÊFOBRIEK
L
Een heldendaad!
Spreekangst
Vlot spreken
ZATERDAG 12 MAART 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG.
*tfi 9?f)7 BQPENBUBG 26
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.5i) per kwartaal.
Bij onze agenten 20 cent per week;
2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
HOE WORDT HET WEER?
HELDER WEER.
De Bilt seint:
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit Oostelijke tot Zuidelijke richtingen,
ochtendnevel, later helder tot licht be-
wolk, droog weer, nachtvorst, overdag wei
nig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerst.: 777.7 te Den Helder.
Laagste barometerst.: 751.3 te Isafjord.
Het hoogedrukgebied ligt thans met zijn
kern over de Noordzee, terwijl zich een
rug van hooge drukking over Scandinavië
uitstrekt. In de Oostelijke helft van het
maximum, d. w. z. over vrijwel geheel
Zweden, Zuid-Noorwegen, ons land, de
Botnische Golf, de Oostzee, Centraal-Eu-
ropa, Duitschland en Oost-Frankrijk, is
het rustig weer met zwakken veranderlij
ken wind, helderen hemel, plaathelijk och
tendmist en lage nachtelijke minima. In
de Westelijke helft der hooge' drukking,
dus over West-Frankrijk en de Britsche
Eilanden zijn de temperaturen bij betrok
ken lucht vrij hoog. Over IJsland wordt
bij krachtigen Zuidelijken wind tropische
lucht aangevoerd.-
In den algemeenen weerstoe-
stand ten onzent komt nog weinig
verandering. Vermoedelijk ver
plaatst de kern van het hoogedruk
gebied zich naar het Zuid-Oosten,
zoodat de wind via Oost naar Zuid-
omloopt. De nachtelijke uitstra
ling zal lichte vorst en ochtendne-
nevel veroorzaken. Overdag klaart
het op, terwijl de temperatuur wei-
ig verandert.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.2 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.
Van Zaterdagnamiddag 6.28 uur tot Zon
dagmorgen 5.51 uur; van Zondagnamiddag
6.30 uur tot Maandagmorgen 5.49 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zondag 13 Maart
nam. 12.05 uur; op Maandag 14 Maart v,m.
1.05 en nam. 1.30 uur.
Maan op 15.01 Zondagmiddag.
Maan onder 5.05 uur Maandagochtend.
Maan op 16.20 uur Mandagmiddag.
Maan onder 5.28 uur Dinsdagochtend-
Betoogingen te Weenen.
Niet in uniform gekleede nationaal-socia-
listen verzamelden zich te Weenen, waar
zij betoogingen in de straten hielden.
Op het huis van het Vaderlandsche Front
werd de hakenkruisvlag geheschen. Fakkel
optochten trokken door de stad.
Overal verbroederden de politie-beamb-
ten zich met de nationaal-socialisten, aldus
het D. N. B.
DE REACTIE IN HET
BUITENLAND
KRACHTIGE BRITSCHE EN FRAN SC IIE
PROTESTEN.
Gisteravond werd vernomen, dat de Brit
sche ambassadeur te Berlijn in opdracht
van zijn regeering, met het oog op den in
houd van het tweede Duitsche ultimatum
aan Oostenrijk in zoo krachtig mogelijke
bewoordingen heeft geprotesteerd tegen een
dergelijk gebruik van dwang, steunende
op kracht, tegenover een onafhankelijken
staat, ten einde een toestand te scheppen,
Welke onvereenigbaar is met de nationale
onafhankelijkheid van dien staat.
Een dergelijke actie, aldus wordt uiteen
gezet, is er toe bestemd de ernstige reac
ties teweeg te brengen, waarvan de afloop
onmogelijk te voorspellen zou zijn.
Te Londen wordt vernomen, dat Frank
rijk een zelfde protest bij de Duitsche re
geering zal indienen als Groot-Brittannië.
De Britsche kabinetsraad is hedenochtend
om half elf bijeengekomen om de beraad
slagen over den Europeeschen toestand.
Twintig jaar te laat, zegt Berlijn.
Het protest van den Britsche ambassa
deur acht men hier „twintig jaar te laat
gekomen", aldus deelde men hedenmorgen
in officieele Berlijnsche kringen aan een
vertegenwoordiger van Reuter mede.
De woordvoerder dezer officieele kringen
voegde hieraan toe: „Waarom protesteerde
Groot-Brittannië niet, twintig jaar geleden
tegen het niet-inachtnemen van de 14 pun
ten van Wilson?"
Het Britsche protest, zoo wordt verder
verklaard, kan een formeel belang hebben,
maar het mist moreele rechtvaardiging.
ITALIë ZWIJGT.
Do woordvoerder der Italiaansche regee
ring heeft gisteravond tegenover de bui
ten'anüsche persvertegenwoordigers, doe
lende op de berichten uit Oostenrijk, ver
klaard:
„De gebeurtenissen zijn ernstig en deli
caat en de Italiaansche regeering is ver
plicht de diplomatieke discretie en het stil
zwijgen, dat in dergelijke gevallen gebrui
kelijk is, in acht te nemen.
De vorming van een nationaal-socialisti-
sche regeering in Oostenrijk wordt echter
door de Italiaansche pers begroet als de
„nationaal-socialistische oplossing in Oos
tenrijk".
De „Messagero" schrijft, dat de groote
betoogingen in Weenen onmiddellijk na het
bekend worden van het aftreden van
Schuschnigg, erop wijzen, wat het Oosten-
rijksche volk eigenlijk verlangde en dat
het zijn moreel en politiek evenwicht vindt
in een ideale beweging, welke niet bleek
tegen te houden. Italië heeft een absoluut
objectieve houding aangenomen en zich
onthouden van iedere inmenging in de bin-
nenlandsche aangelegenheden van Oosten
rijk. Italië heeft den loop der geschiedenis
niet willen tegenhouden, het ziet in de hui
dige gebeurtenissen in Oostenrijk de op
lossing voor den binnenlandschen toestand.
DE TSJECHISCHE MINISTERRAAD
BIJEEN.
Nadat de minister-president van Tsjecho-
Slowakije, Hodza, vernomen had, dat voor
bereidingen werden getroffen voor troe
penconcentraties van het Duitsche leger
aan de grens tusschen Diiitschland en Oos
tenrijk, heeft hij Vrijdagavond omstreeks
negen uur aHe leden van het kabinet die-
te Praag aanwezig waren, bijeengeroepen.
Sedertdien zijn de ministers bijeen geble
ven en beraadslagen zij over de gebeurte
nissen in Oostenrijk en Duitschland. De
minister-president staat voortdurend in
verbinding met de Tsjechische legaties in
het buitenland.
De Tsjechische regeering volhardt in
haar houding van kalmte en voorzichtig
heid en wordt hierin volledig gesteund
door de openbare meening, na de rede, wel
ke Hodza onlangs over de buitenlandsche
politiek heeft gehouden.
Berichten over mobilisatie tegengesproken.
Zekere buitenlandsche inlichtingehbu-
reaux hebben geruchten verspreid over een
mobilisatie in Tsjecho-Slowakije in verband
rriet de gebeurtenissen in Oostenrijk.
Het Tsjecho-Slowaaksche telegraaf agent
schap is door bevoegde kringen gemachtigd
deze geruchten, die van allen grond ont
bloot zijn, formeel tegen te spreken.
HONGARIJE SLUIT DE GRENS.
Het Hongaarsche kabinet heeft besloten
de Oostenrijksch-Hongaarsche grens te slui
ten, om toestrooming van vluchtelingen te
beletten. Reeds zijn krachtige maatregelen
genomen om de grensbewaking te verster
ken.
Poolsche bladen karig met commentaren.
De Poolsche bladen stellen vanochtend
eenstemmig vast, dat „Oostenrijk van de
kaart van Europa is verdwenen", doch zij
zijn karig met hun commentaren.
Terwijl de regeeringsbladen zich vrijwel
volkomen onverschillig toonen, schrijft de
democratische „Kurier Polski" daarente
gen: „De vergrooting van de macht van
Duitschland kan Polen niet onverschillig
laten. Het is immers duidelijk, dat Tsjecho-
Slowakije de volgende etappe van de Duit
sche expansie zal zijn".
HET DOEL DER DUITSCHE BEZETTING.
Het zenden van Duitsche troepen naar
Oostenrijk, aldus wordt te Berlijn ver
klaard, heeft ten doel bloedvergieten van
welken aard te voorkomen. Wij willen den
„Duitschen vrede" en wij wenschen niet,
dat die bevlekt wordt met het bloed van
een burgeroorlog. Wij willen niet dat een
burgeroorlog ontketend wordt door ele
menten, die vreemd zijn aan het. Duitsche
volk.
De dagbladgebouwen der „clericale pers",
aldus meldt het Duitsche Nieuwsbureau,
zijn door S.A. en door S.S. bezet.
DE BISSCHOP VAN SALZ
BURG GEARRESTEERD
Met nog een aantal persoonlijkheden Is de
bisschop van Salzburg gearresteerd.
De bisschop van Salzburg draagt den
titel van primaat van Duitschland.
Men bevestigt de preventieve arrestatie
van dr. Schmitz, den oud-burgemeester van
Weenen.
Het gerucht doet voorts de ronde, dat de
voormalige vice-kanselier en leider van den
Heïmatschutz, prins Starhemberg, op het
oogenblik, dat hij de grens wilde passeeren,
gearresteerd is; dit bericht is evenwel nog
niet bevestigd.
EEN PROCLAMATIE VAN
HITLER
HIJ WILDE DE ONDERDRUKTEN
HELPEN.
Rijksminister dr. Goebbels heeft Zater
dagmiddag te twaalf uur voor alle Duitsche
zenders een proclamatie van den Fuehrer
voorgelezen.
Daarin wordt o.a. gezegd:
Duitschers: Met diepen smart hebben wij
sinds jaren het lot van onze volksgenooten
in Oostenrijk beleefd. Een eeuwige histori
sche verbondenheid, die eerst door het jaar
1866 losgemaakt werd, doch in den wereld
oorlog opnieuw werd bezegeld, voert" Oos
tenrijk van oudsher in in de Duitsche volks-
en lotsgemeenschap. Het leed, dat dit land
eerst van buiten en vervolgens in het bin
nenland werd aangedaan, gevoelden wij
als ons eigen leed, zooals wij omgekeerd
weten, dat voor millioenen Duitsch-Oosten-
rijkers het ongeluk van- het Duitsche Rijk
de oorzaak was van dezelfde bekommerd
heid en deelneming.
Toen in Duitschland de natie, dank zij de
overwinning der nationaal-socialistische
idee den weg weer vond naar het trotsche
zelfbewustzijn van een groot land, begon
in Oostenrijk een nieuwe tiid van leed, van
de bitterste beproevingen. Een regime, dat
iederen legalen opdracht miste, trachtte zijn
door de overweldigende meerderheid van
het Oostenrijksche volk afgewezen be
staan door de brutaalste middelen van den
terreur van lichamelijken en economischen
tuchtigingen en vernietiging in stand te
houden. Zoo konden wij als groot volk be
leven dat meer dan 6 millioen menschen
van onze eigen afkomst door een naar het
aantal kleine minderheid werden onder
drukt, welke minderheid er eenvoudig kans
toe gezien had, zich in het bezit te stellen
van de daartoe noodzakelijke machtsmidde
len. Met de politie ontrechting en kneve
ling ging een politiek verval evenwijdig,
dat in vreeselijke tegenstelling stond tot
den bloei van he nieuwe leven in Duitsch
land, Wie kan het dezen ongelukkigen
volksgenooten kwalijk nemen, dat zij hun
blikken met heimwee naar het Duitsche rijk
richtten?
Duitschers. Ik heb de laatste jaren ge
tracht de leidende machthebbers in Oosten
rijk te waarschuwen voor den door hen
bewandelden weg.
Ik heb er in 1936 naar gestreefd een weg
te vinden, die de kans kon bieden om de
tragiek van het lot van die Duitsche broe
derland te verzachten, teneinde aldus mis
schien te kunnen komen tot een werkelijke
verzoening.
De overeenkomst van den elfden Juli
werd echter slechts onderteekend om reeds
in het eerstvolgende oogenblik verbroken
te worden.
Ik heb nu nog een tweede maal getracht
een overeenstemming tot stand te bren
gen. Ik streefde er naar, den vertegenwoor
diger van dit regime, die tegenover mijzelf
als den door het Duitsche volk gekozen
Fuehrer, zónder eenig eigen legitiem man
daat stond, te doen begrijpen, dat deze toe
stand op den duur onhoudbaar zou zijn,
aangezien de toenemende verontwaardiging
van het Oostenrijksche volk niet met toe
nemend geweld eeuwig onder de knie kon
worden gehouden.
Enkele weken later moesten wij, helaas,
constateeren, dat de mannen der toenma
lige Oostenrijksche regeering er niet aan
dachten deze overeenkomst naar den in
houd na te komen.
Teneinde echter voor haar voortdurende
inbreuken op de gelijke rechten der Oos
tenrijksche Duitschers voor zich een alibi
te verschaffen, werd nu een plebisciet ver
zonnen, dat ten doel had de meerderheid
van dit land definitief te ontrechten. Te
gen deze unieke poging tot een verkiezings
bedrog is eindelijk het Duitsche volk in
Oostenrijk zelf opgestaan.
Wanneer echter ook ditmaal het regime
nu weer het voornemen had met middelen
van geweld de protestbeweging eenvoudig
neer te slaan, dan kon het resultaat slechts
een nieuwe burgeroorlog zijn. Het Duitsche
Rijk duldt echter niet, dat in dit gebied
van nu af aan nog Duitschers vervolgd
worden wegens hun toebehooren tot onze
natie of wegens het feit, dat zij bepaalde
opvattingen aanhangen.
A.s. Maandag 14 Maart, des avonds half 9
in de bovenzaal van Den Vergulden Turk,
Breestraat 84, houdt FRANK REUSCH,
Psycholoog, een voordacht over SPRAAK
STORINGEN en
zoowel in het gezelschaps-, beroeps- als
vereenigingsleven. Zelfbevrijding van angst
en vreestoestanden middelen tegen blo
zen concentratie in plaats van ver
strooidheid zeker optreden de kunst
cm onderhoudend te zijn. Cursisten, die
slechts enkele lessen gevolgd hebben, hou
den toespraken. Toegang vrij.
3934
HET WIL RUST EN ORDE.
Ik heb derhalve besloten den millioenen
Duitschers in Oostenrijk thans de hulp van
het Rijk ter beschikking te stellen. Sedert
hedenmorgen marcheeren over alle gren
zen tusschen Duitschland en Oostenrijk de
soldaten van de Duitsche weermacht.
Pantsertroepen, infanterie-divisies en de
S.S.-organisaties te land en het Duitsche
luchtwapen in de blauwe lucht zullen
zelf geroepen door de nieuwe nationaal-
socialistische regeering in Weenen er de
garant voor zijn, dat aan het Oostenrijksche
volk thans eindelijk in den kortst moge
lijken tijd de mogelijkheid wordt geboden
door een WERKELIJKE VOLKSSTEM
MING zijn toekomst en daarmede zijn lot
zelf te bepalen. AchteT deze organisaties
echter staat de wil en de vastbeslotenheid
van de geheele Duitsche natie.
Ik zelf als Fuehrer en kanselier van het
Duitsche volk zal gelukkig zijn, als Duit-
scher en vrij burger, dat land te kunnen be
treden, dat ook mijn vaderland is. De we
reld echter moet er van overtuigd zijn, dat
het Duitsche volk in Oostenrijk in deze da
gen, uren van de zaligste vreugde en ont
roering beleeft. Het ziet in de te hulp geko
men broeders, de redders uit diepsten nood.
Leve het nationaal-socialistische Duitsche
Rijk. Leve het nationaal-socialistische
Duitsch-Oostenrijk.
HITLER TE MUENCHEN AANGEKOMEN
Hedenmorgen even over tien uur is Hit-
Ier op het vliegveld Muenchen-Oberwiesen-
feld geland. Een groote menschenmenigte
bracht hem geestdriftige ovaties.
Reuter meldt hieromtrent nader, dat in
Muenchen talrijke troepenbewegingen voor
komen. Te Berlijn zijn de militaire verlo
ven ingetrokken.
HITLER REEDS ONDERWEG NAAR
OOSTENRIJK?
MUENCHEN, 12 Maart (A.N.P.) Naar
van semi-officieele zijde verluidt, is Hitier
hedenmiddag per auto uit Muenchen ver
trokken.
Reuter vernam nog van autoriteiten op
het vliegveld te Muenchen, dat het niet
waarschijnlijk is, dat de rijkskanselier van
daag nog naar Weenen zou vliegen. Wel
werd tegenover den vertegenwoordiger van
Reuter de mogelijkheid genoemd, dat Hit-
Ier later op den dag per auto naar Oosten
rijk zou gaan. Hij zou zich dan begeven
naar zijn geboorteplaats Braunau, in Op
per-Oostenrijk, waar hij een krans zou leg
gen, op het graf van zijn ouders.
WORDT SCHUSCHNIGG VRIJGELATEN?
WEENEN, 12 Maart. (A.N.P.) Naar ver
luidt, bevindt Schuschnigg zich onder be
waking in zijn flatwoning te Weenen, waar
hij zou overleggen over zijn vertrek uit
Oostenrijk.
Hij heeft nog geen besluit genomen, naar
welk land hij zich zal begeven. Men ge
looft, dat hem een vrijgeleide is aangebo
den.
HET VADERLANDSCHE FRONT
ONTBONDEN.
WEENEN, 12 Maart. (A.N.P.) Het Va
derlandsche Front is ontbonden. Vele ar
restaties zijn verricht. O.m. is de vroegere
perschef, Adam, in arrest gesteld.
EEN PERSOONLIJK SCHRIJVEN VAN
HITLER AAN MUSSOLINI.
ROME, 12 Maart. (A.N.P.) Gisteravond
is te Rome, voor de bijeenkomst van den
grooten fascistischen raad een belangrijk
persoonlijk schrijven van Hitier aan Mus
solini ontvangen.
In dit document geeft Hitier aan het
hoofd der Italiaansche regeering een uit
eenzetting, waarin hij de motieven opsomt,
welke de houding van Duitschland ten
opzichte van de gebeurtenissen in Oosten
rijk, die plotseling rijp geworden zijn ten
gevolge van het overijlde besluit tot de
volksstemming, hebben bepaald.
Het schrijven van Hitler is door Musso
lini in den grooten fascistischen raad voor
gelezen. Het heeft een diepen indruk ge
maakt, ook reeds tengevolge van de ge
voelens van trouw en vriendschap jegens
Italië, die daarin bevestigd worden.
011 nummer bestaal uit
vier bladen.
ii 11 i- -rar
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Dramatische gebeurtenissen in Oostenrijk.
Schuschnigg afgetreden en gearresteerd.
De nationaal-socialisten hebben de macht
in handen. Het Duitsche leger bezet Oosten
rijk. (1ste blad).
De regeeringscrisïs in Frankrijk. (2de
blad).
Binnenland
Echtpaar In Vlissingen door gas be
dwelmd; de vrouw omgekomen. (1ste blad).
Begrafenis en uitvaart van pastoor van
Beukering, (.ote blad).
AGENDA
LEIDEN.
Donderdag, Abonnementsconcert, Stadsge
hoorzaal, 8 uur.
Vrijdag, „St. Christoffel", ledenvergadering
in „De Harmonie", .30 uur.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de doktoren
Teeuwen, v. Leeuwen, v. d. Meer, Ver-
brugge, Winkler.
De Zondagsdienst der huisartsen te
Oegstgeest wordt waargenomen door dr.
Hugenholtz, Tel. 390.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Zaterdag 12 tot
en met Vrijdag 18 Maart a.s. waarge
nomen door de apotheken: C. B. Duyster,
Nieuwe Rijn 18, tel. 523 en J. Doedens, Wil-
helminapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
Z. K. H. PRINS BERNHARD IN
NEDERLAND TERUGGEKEERD.
Groote geestdrift van de Zeeuwen
te Vlissingen.
Z. K. H. prins Bernhard en zijn broer
prins Aschwin zijn gisteravond per s.s.
„Mecklenburg" van de stoomvaart Mij.
„Zeeland" terugkomend van hun bezoek
in Engeland te Vlissingen aangekomen.
Reeds lang voordat de boot werd ver
wacht, had zich een duizendkoppige me
nigte verzameld bij den ponton van de
binnenhaven om den prins te verwelko
men.
Daar het de eerste maal was, dat prins
Bernhard voet op Zeeuwschen bodem zou
zetten, waren de Zeeuwen uit alle deelen
van de provincie naar Vlissingen geko
men om de prinselijke personen te zien. -
Wegens mist op een groot deel van de
Noordzee had de boot ruim een half uur
vertraging. Eerst te ruim half zes kwam
de „Mecklenburg" de haven binnen.
De prinsen bleven aan boord totdat al
le passagiers het schip hadden verlaten en
de post was uitgeladen.
Te ruim zes uur verscheen prins Bern
hard, vergezeld van den directeur van de
„Zeeland", den heer G. J. Bensink.
Onmiddellijk begon het publiek te jui
chen. De prins was zichtbaar verrast over
deze spontane ontvangst. Blootshoofd
wandelde de prins langs de menigte naar
den Noordduitschen trein, waar hij in
een le klasse-coupe plaats nam. Zoodra
hij gezeten was werd het publiek op het
perron toegelaten en het juichen begon
toen opnieuw, waarbij de prins niet moe
de werd het publiek lachend toe te wui
ven. Met ruim een half uur vertraging
vertrok de trein naar 's-Hertogenbosch,
waar de prins overstapte in den trein naar
Utrecht. Van hier ging hij per auto naar
Soestdijk.
Prins Bernhard had een kalme reis, ge
durende welke hij zich in zijn salon op
hield. De lunch werd aan boord gebruikt.
Daar de reis van den prins een zuiver
particulier karakter droeg, waren bij de
aankomst te Vlissingen geen officieele
personen ter begroeting aanwezig.
De aankomst aan het station
te Utrecht.
Men meldt ons nader uit Utrecht:
Precies op tijd om 20.53 uur arriveer
den gisteravond Z. K. H. prins Bernhard
in gezelschap van zijn broeder prins
Aschwin aan het Centraal station te
Utrecht.
In 's-Hertogenbosch waren de beide
prinsen overgestapt van den D-trein 137
in den dieseltrein 642. Voor hen was een
gedeelte van een tweede klasse wagon
gereserveerd. Slechts eenige personen wa
ren van de aankomst getuige.
De dieseltrein stopte voor deze gele
genheid vlak voor den nieuwen uitgang
op het eerste perron. De beide vorstelijke
personen namen plaats in de gereed
staande hofauto, waarna de reis naar hét
paleis Soestdijk werd voortgezet.
Verloving van Prins Aschwin?
De „Daily Express" maakt melding van
in diplomatieke kringen te Londen loo-
pende geruchten omtrent een aanstaande
verloving van Prins Aschwin met mej.
Constance de Masirevich. Mej. de Masire-
vich, wier vader Hongaarsch gezant is te
Londen, behoorde tot den vriendenkring,
die Donderdag met de beide Prinsen in
de woning van jhr. De Marees van Swin-
deren de lunch heeft gebruikt.
Desgevraagd zou zijn hebben verklaard,
dat zij en prins Aschwin „alleen maar goede
vrienden" waren. Overigens zei.de zij nog,
dat zij eerlang naar Nederland zou over
steken om hier een bezoek te brengen aan
al haar vrienden.
