TELEVISIE EN ILLUSIE DINSDAG 1 MAART 1938 29ste Jaargang No. 8968 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Spant Uw verwachtingen niet te hoog Het R.K. Werkliedenverbond over een tweetal Wetsontwerpen van Minister Romme. Telefoon: Redactie 15. Telefoon: Administratie 935. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. X. Giro 103003. Postbus 11. OU nummer bestaal uit drie bladen. V Kleine dingen. Naar aanleiding van den Partijraad schrijft de „Tijd" o.m.: „Honderd-en-een kleine wenschen le ven in wat men noemt „den boezem van de partij". In deze vergadering kwamen zij wel tot uiting, zij leidden zelfs tot een gezond-verhelderende ge- dachtenwisseling, doch zij domineer den gelukkig niet. Onder de leden van den partijraad heeft het inzicht veld gewonnen, dat een vergadering als deze niet dient om het de leiding zoo moei lijk mogelijk te maken, om haar zoo veel mogelijk kleine belangenkwesties, gewestelijke problemen en dergelijke te laten oplossen, doch om de groote lijnen van het beleid samen met het partijbestuur te bespreken, uit den aard van verschillende vragen, die den frac tie-voorzitter werden voorgelegd en die bijvoorbeeld het principieele geleid van den minister van Sociale Zaken of die bijvoorbeeld het principieele beleid bij de onderwijsdebatten raakten, bleek dit veld winnen van een gezond inzicht. Ook in dat opzicht zette deze vergade ring een stap dichter naar een zuivere kristalliseering van de party om haar beginselen". Tot zoover de „Tijd". Wij willen naar aanleiding van deze op merkingen wel iets zeggen. Wij zijn het er volkomen mee eens, dat kleine belangen-kwesties ook als kleine be langen-kwesties moeten worden behandeld, dus achter de groote kwesties moeten staan, dus niet moeten domineeren. Maar wij moeten ons er voor hoeden, als kleine belangen-kwesties te zien wal groote belangen-kwesties zijn! Dat is de „Tijd" natuurlijk wel met ons eens. Maar wij richten ons hier ook niet tot de „Tijd". Wij zien vóór ons een soort welvoldane burgers, die zelf niets te ma ken hebben met salaris-kwesties, steun- kwesties, werkverschaffings-loonen of dis tributie van goedkoope levensmiddelen; die met een vast goed inkomen den nood van den tijd niet of althans niet direct aan den lijve gevoelen en die al dat materieele van ondergeschikten, van kleinen aard ach ten. Omdat.zij er zélf wat men noemt: goed voorzitten. Waarbij komt, dat.... in williging van al die wenschen op stoffelijk gebied voor hen alléén kan beteekenen, dal hun portemonnaie er nadeel van onder vindt! Derzulken aspiratie, louter en alleen naar beginsel-kwesties is een vergeestelij king van eenigermate verdacht allooi! Kleine dingen moeten niet den boventoon hebben in de politiek. Goed! In een omver werping van de hiërarchie der waarden kan zich een droeve verdwazing toonen. Maar: laten wij Christenen voor wie de liefde het hoogste gebod is! toch niet als klein beschouwen, wat niet klein, wat niet zóókleinis.als't voor n i e t- belanghebbenden kan toeschijnen! DE ZOMERTIJD GAAT 15 MEI IN. Bij Kon. Besluit van 14 Februari is be paald, dat in 1938 de zomertyd zal ingaan op 15 Mei en zal eindigen op 2 October. Burgemeester dr. W, de Vlugt heelt Maandagmiddag het automatisch inter- locaal telefoonverkeer voor de abonné's in de hoofdstad met de districten Haarlem, Alkmaar en Utrecht officieel opengesteld Het kosten-probleem is de groote hinderpaal. Eenigen tijd geleden verschenen er in het dagblad „De Telegraaf' een paar artikelen over de mogelijkheden van de Televisie en over den stand, waarin dit probleem, van den technischen kant bekeken, zich bevindt. In deze artikelen werd hoog op gegeven van de resultaten, welke reeds bereikt wa ren, en van de technische volmaaktheid, welke bij de uitzending van lichtbeelden reeds kon worden geconstateerd. De in druk werd gewekt, alsof in het buitenland, met name in Engeland en ook in Duitsch- land, de televisie reeds een dusdanige vlucht had genomen, dat televisie-uitzen dingen in die landen reeds over een zelfde organisatie beschikten als bij ons de radio; dat duizenden luisteraars in Londen reeds een ontvang-apparaat hadden, waarmede zij behalve het gesproken woord ook regel matig lichtbeelden konden opvangen. Met andere woorden, in het buitenland was de televisie als regelmatig bedrijf reeds volop in werking en genoten duizenden van de uitzendingen, terwyl hier in Nederland de regeering de exploitatie der televisie mogelijkheden onttrokken had aan het par ticulier initiatief en het publiek derhalve verstoken hield van de voordeelen en ge noegens van deze wonderlijke uitvinding. Wat hebben wij bij ons? Wij hebben een televisie-commissie, die vergadert en praat, die kijkt hoe anderen -het doen en zelf niets doet! Aldus was de strekking dezer Telegraaf-artikelen. De Kath. Radio Gids heeft daar direct op gereageerd en het belachelijke van deze voorstelling van zaken aangetoond, door erop te wijzen, dat men technisch het tele visie-probleem vrijwel onder de knie heeft, maar dat de moeilijkheden om de televisie onder het bereik van het publiek te bren gen op dezelfde wijze als dat thans met de radio het geval is zóó groot zijn, dat men erkennen moet, dat het nog jaren du ren zal, alvorens televisie-ontvangst een zelfde rol kan gaan beginnen te spe len als radio-ontvangst. Dat zal niet alleen in Nederland het ge val zijn, maar dat is ook het geval in het buitenland. In Engeland is men ons land slechts in zoover vooruit, dat men daar reeds begonnen is met experimenteele uitzendingen, waarvan de Londenaars op een bescheiden wijze kunnen profitee- ren. De B.B.C. verzorgt n.l. op vastgestelde uren proefuuitzendingen, welke kunnen worden opgevangen door de weinige parti culieren, die zich de weelde van een tele- visie-ontvang-apparaat kunnen veroorloven. Zoover zal het binnenkort bij ons ook komen. De gesmade Televisie-commissie heeft n.l. onlangs een ontwerp-regeling opgesteld voor de verzorging van experimenteele te levisie-uitzendingen in Nederland en dit ontwerp aan den minister van binnenland- sche zaken aangeboden. Daaruit blijkt, dat de commissie allerminst stil gezeten heeft, doch den stand van het vraagstuk grondig heeft bestudeerd en thans met concrete voorstellen voor den dag komt. Geadviseerd wordt onze lezers hebben er verleden week kennis van kunnen nemen over te gaan tot he .organiseeren van experimen teele televisie-uitzendingen, teneinde zoo wel voor de commissie als voor de Omroep- vereenigingen, welke krachtens wettelijke regeling met de verzorging van de televisie belast zullen worden, de gelegenheid te scheppen, ervaring op te doen en zich ver trouwd te maken met de mogelijkheden en de moeilijkheden, aan dergelijke uitzendin gen verbonden. Tevens kan dan ook het publiek zich op de hoogte stellen van den huidigen stand van de televisie, wat de commissie mede een belang van de eerste orde acht. Dat laatste is inderdaad zeer juist gezien, want van de medewerking van het Neder- landsche publiek zal het voor een groot deel afhangen of de televisie bij ons een vlucht zal nemen zooals dat technisch en economisch mogelijk is. Nu lijkt het ons in dit verband van zeer groot gewicht, dat men zich van deze uit zendingen geen te groote verwachtingen gaat maken, wat als natuurlijke reactie te leurstelling en zich-afwenden tot gevolg zou kunnen hebben. En het is wel eigen aardig, dat het nu weer de „Telegraaf' is. die zijn lezers na het verschijnen van het rapport der commissie waarschuwt tegen overdreven verwachtingen. Een merkwaardig staaltje van de stuur loosheid van dit blad, dat zijn lezers eerst de meest overdreven fantasieën voorhoudt en de regeering verwijt niets te doen, en dat, nu er een begin van uitvoering ge maakt zal gaan worden, de domper zet op de overdreven verwachtingen, die het zelf heeft gewekt. Intusschen getuigt deze waarschuwing van meer werkelijkheidszin dan de eerste artikalen. Inderdaad verhinderen de fi- nancieele moeilijkheden vooralsnog een breede verspreiding van televisie-program ma's. Op de eerste plaats zal het bezitten van een televisie-ontvang-apparaat een luxe zijn, welke slechts weinigen zich zullen kunnen veroorloven. Vooral in den eersten tijd, wanneer het vervaardigen van derge lijke apparaten nog geen massa-productie kan zijn, zullen ze zeer duur zijn; doch ook later zullen televisie-apparaten nooit zóó goedkoop kunnen worden als de radio-toe stellen, wegens de kostbaarheid van het be- noodigde materiaal en de gecompliceerde constructie. Dat was met de radio anders; met be trekkelijk eenvoudige en niet dure midde len was reeds in den beginne een toestel te construeeren, waarop een vrij goede ont vangst te bereiken was. Wie zich geen toe stel koopen kan, kon het zelf knutselen. Een televisie-apparaat zelf construeeren is weliswaar geen technische onmogelijkheid, doch vereischt een dergelijke vakbekwaam heid, dat men zich hieromtrent geen illu sies moet maken. In nauw verband met de duurte van hét ontvang-toestel staat datgene wat gebo den zal worden. Wanneer men n.l. den ge- heelen dag de mooiste en interessantste din gen van de geheele aarde te zien zou kun nen krijgen, wanneer men alles zou kun nen zien wat men maar wilde, dan is bijv. 1000 voor zoo'n toestel niet duur. Maar daar behoeven we niet aan te denken! Want vooreerst zullen de uitzendingen veel geld kosten. De zenders zijn duur en hun werkingssfeer is uiterst beperkt. Wan neer er bijv. in Scheveningen zooals het plan is een televisie-zender wordt opge steld. zal deze zender te „zien" zijn in den Haag, Delft, Schiedam, Rotterdam, L e i- d e n en misschien ook in Haarlem. Amster dam en Utrecht vallen er buiten, die ste den zijn van Scheveningen uit onbereik baar. Om het heele land te bestrijken, zou den er verscheidene zenders geplaatst moe ten worden. Wegens de kosten aan de uit zendingen verbonden, zal men deze beper ken tot de avonduren. Overdag heeft de doorsnee-Nederlander immers zijn werk en gaat het niet aan, om het apparaat inge schakeld te laten staan. Met muziek is dat anders; als de huisvrouw bijv. haar werk doet, kan ze toch wel luisteren. Naar het matglas van den televisie-ontvanger turen kan ze echter niet combineeren met haar werk. Wil men de uitzendingen niet beperken tot koppen van zingende zangers en spre kende sprekers, dan zal men actueele ge beurtenissen die natuurlijk niet alle plaats zullen vinden op de uitzend-uren vast moeten leggen op een film en deze 's avonds uitzenden. Organiseert men televisie-uitzendingen in openbare localen, zooals bioscopen, dan zal het waarschijnlijk heel wat voordeeliger zijn, copieën van deze film beschikbaar te stellen, en deze in die olcalen te laten draaien. Geeft men direct gebeurtenissen uit de werkelijkheid weer, zooals bijv. bui tengewone tooneelvoorstellingen, dan zijn zeer dure kabels noodig voor de overbren ging. En toch zullen de zenders zich ondanks de hooge kosten moeten toeleggen op uiterst verzorgde en interessante voorstel lingen. Naar de radio kan men met een half oor luisteren, maar het beeld van de tele visie-ontvangers zal zeer beperkt zijn en dus een vrij ingespannen aandachtig kijken vergen. Wanneer het nieuwtje eraf is, ge troost men zich geen groote kosten meer om naar onbenulligheden te kunnen kij ken, al is het dan honderdmaal televisie. Dit zijn slechts enkele grepen uit den berg van practische moeilijkheden, welke zich alle concentreeren rondom het finan- cieele probleem. Wanneer er straks op bescheiden schaal geëxperimenteerd wordt, zullen er zich mis schien nog meer voordoen. En toch lokt het experiment wegens de fantastische mogelijkheden. De moeilijkheden der financiering wet tigen echter de waarschuwing wel terdege, dat men z'n verwachtingen niet te hoog moet spannen. Het televisie-vraagstuk is nog lang niet opgelost. Het R.K. Werkliedenverbond hield gis teren te Utrecht een huishoudelijke ver bondsvergadering ter bespreking van de door den minister van sociale zaken, prof. mr. C. P. M. Romme, bij den Hoogen Raad van arbeid aanhangig gemaakte vooront werpen van wet terzake den arbeid van de gehuwde vrouw, de werkloosheidsver zekering en de kinderbijslagverzekering. Bij den aanvang der vergadering deed de voorzitter, de heer A. C. de Bruijn, enkele mededeelingen, waarvan wij noteeren, dat de actie van grondaankoop voor de stich ting van 'n gemeenschapsoord onder Baarn is gepasseerd, dat voor dezen bouw de plan nen zijn ingediend bij het departement van sociale zaken in verband met den op zet dezen bouw te doen uitvoeren door jeugdige werkloozen. Arbeid van de gehuwde vrouw. Uit de besprekingen over de vooront werpen van wet bleek, dat de katholieke arbeidersbeweging met groote instemming en sympathie het voorontwerp houdende beperkende bepalingen van den arbeid der gehuwde vrouw begroet, waar voldaan wordt aan een jarenlang in den kringen der katholieke arbeidersbeweging levend verlangen. Een commissie ad hoc had het verbonds- bestuur terzake het voorontwerp gerap porteerd en enkele opmerkingen gemaakt, waarin evenals met de in de verbonds vergadering nader gehouden besprekingen de vertegenwoordigers van het ver bond in den Hoogen Raad van Arbeid voorlichting en documentatie bij de ver vulling van hun taak kunnen zien. Bedoelde opmerkingen zijn als volgt samen te vatten: le. Er worde naar gestreefd, dat tus- schen de gehuwde vrouw in het particu lier bedrijf en de gehuwde vrouw in het overheidsbedrijf, gelijkheid van positie wordt gebracht in deze zin, dat voor bei den op dezelfde gronden van gezinsbe scherming verbod van arbeid wordt voor geschreven. 2e. Hoewel de bepaling, dat de in con cubinaat levende vrouw voor deze wet ge lijk gesteld wordt met de gehuwde vrouw, principieel verwerpelijk moet worden ge acht, kan deze bepaling moeilijk worden gemist, omdat anders aan de concubine een prae zou worden gegeven boven de gehuwde vrouw. Overweging verdient het misschien in de wet te spreken over, die „geacht wordt in concubinaat te leven", opdat de bewijs last worde omgekeerd en de concubine zelve moet aantoonen, dat zij niet in con cubinaat leeft. 3e. Om te voorkomen, dat de werkloos heid van den man, die overigens valide is, Is motief worde gebruikt om de vrouw ge heel of gedeeltelijk als kostwinster te doen beschouwen, zal het wenschelijk zijn ar tikel 3 van het voorontwerp grootendeels te schrappen. In overweging werd ge geven, dat de allerarmsten, die gedupeerd worden, in dit geval door een bijslagrege ling bij wijze van overgang worden geholpen. Werk loos heids verzekering. Uitvoerige besprekingen werden in de verbondsvergadering geöiouden over het voorontwerp inzake de werkloosheidsver zekering, waaromtrent het verbondsbe- stuur in een nota de vergadering vooraf zijn zienswijze had kenbaar gemaakt. Van de verschillende opmerkingen en vastgestelde richtlijnen zij de volgende ge memoreerd: Er bestaat in het R.K. Werkliedenver bond geen verschil van meening over de vraag of een wettelijke regeling der werk loosheidsverzekering noodig is. Het Ver bond beantwoordt die vraag bevestigend. Op meer dan een grond wordt aanvaard, dat de verzekering verplichtend wordt ge steld. De werkloosheidsverzekering is te be schouwen als een onderdeel der sociale verzekering, welke zooveel mogelijk be- drijfsgewijze door de bedrijfsgenoten, met uitsluiting van het overheidsorgaan, dient uitgevoerd. De bevoegdheden, welke de minister voor zich in het voorontwerp reserveerde, acht het Verbond zich te breed gedacht. Bepleit werd op bedrijfsorganisatorisch-, commercieele- en historische gronden, dat de uitvoering, administratief en tech nisch in handen dient te blijven van het in het verleden vrijwillig gegroeide uit voeringsapparaat: de arbeidersvakbewe ging- De vergadering achtte voor dezen tijd de grens tusschen „normale" en „abnor male" werkloosheid onmogelijk te trekken en mitsdien de eischen in het vooront werp gesteld om uitkeering te verkregen veel te hoog gesteld; zij meende, dat deze aanmerkelijk dienen verlicht. In de wet diene minima opgenomen om trent uitkeeringsduur, enz. De vergadering sprak zich uit voor pre miebetaling door werkgevers en arbeiders, alsook voor subsidieering der kassen door de overheid. Het voorontwerp terzake de kinderbij slagverzekering zal in de vervolg-Ver- bondsvergadering worden besproken. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland De nazi-activiteit in Oostenrijk (2de blad). Er dreigt in Frankrijk weer een regee- ringscrisis wegens de oneenigheid tus schen Kamer en Senaat over het statuut van den arbeid. (2e blad). Sabotage bij de Engelsche militaire luchtvaart (2e blad). Binnenland De zomertijd zal dit jaar duren van 15 Mei tot 2 October. (1ste blad). De invoer van linnen en katoenen knoo- pen is van 1 Maart af voor 5 maanden ge- contingenteerd. (1ste blad). Bij Rilland Bath is een autobestuurder levend verbrand. (3de blad). De duur van den zomertijd is vastgesteld. (lste blad). Omgeving Doodelijk ongeluk te Abbenes. (2de blad) DE WERELD IN VOGELVLUCHT Wie dezer dagen gelezen heeft van de enorme meerderheid, welke de Fransche regeering in de Kamer behaalde op een motie van vertrouwen in haar buiten- landsch beleid, zou geneigd zijn, tot de con clusie te komen, dat een regeering met zoo'n meerderheid de eeuwen zou kunnen trotseeren. Niets is minder waar dan dat, integendeel, de Fransche regeering zit maar erg losjes in het zadel. Zoodra een parle mentair paardje een bokkesprong maakt, ligt het kabinet eruit. En het naarste is, dat dit paardje op het oogenblik inderdaad weer kuren vertoont. De Kamer is het n.l. niet met den Senaat eens over het wetsont werp inzake de procedure tot verzoening en arbitrage in geval van arbeidsconflicten. Daarin staat o.a. dat bij een eventueel con flict de arbiters het recht hebben overleg ging van de boeken der werkgevers te ver langen. De Senaat had deze bepaling ge schrapt, doch de Kamer zette haar er weer in. Daar in Frankrijk zoowel de Kamer als de Senaat het recht van amendement heb ben, verwacht men, dat het niet gemakke lijk zal zijn om tot overeenstemming te ko men. De regeering zal dan tenslotte de kwestie van vertrouwen moeten stellen en het is de vraag, of het haar gelukken zal, daarmede den tegenstand van den Senaat te breken. En als het haar niet gelukt, dan is er in Frankrijk weer eens een regee- ringscrisis. HET BEZOEK VAN HITLER AAN ITALIË ROME, 1 Maart. (A. N. P.). De dag bladen melden, dat ter gelegenheid van het bezoek van Hitier aan Rome de naam van Hitier gegeven zal worden aan het eerste stuk van den nieuwen weg tusschen het nieuwe station van Ostia, waar de rijks kanselier zal aankomen, en de St. Pauls- poort, waar de route door de oude ruines naar de Piazza Venezia begint. Gelijk reeds bekend is, zal Hitier tijdens zijn verblijf in het Quirinaal logeeren. Waarschijnlijk zal voor hem het apparte ment gereserveerd worden, waar vroeger de Prins van Piemont woonde, en uit welks ramen men een prachtig uitzicht heeft over Rome. HET TERRORISME IN PALESTINA. JERUZALEM, 1 Maart (ANP) Nadat het verscheidene dagen rustig was geweest, zijn thans weer talrijke incidenten voor gekomen. Bij Safed is een Arabier, in het Emakgebied een Jood door onbekende daders neergeschoten. In het gebied van Nabloes zijn de politiedorpen in verschei dene dorpen om veiligheidsredenen door militairen bezet. Aan de Noordelijke grens van Palestina zouden versterkingen aange legd worden voor politiestations. Voorts wordt gemeld, dat bomaanslagen op trei nen gepleegd zijn en schoten gelost zijn op treinen en autobussen. JERUZALEM, 1 Maart (ANP) Dertig gewapende Arabische rebellen hebben gis teravond een afgelegen Joodsche neder zetting ten Zuiden van Beisan overvallen. Een der aanvallers werd gedood en een kolonist ernstig gewond. Na een gevecht, dat drie uren duurde, bliezen de aanvallers den aftocht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1