COUPON
GERZD
ULirlTlodehufcJ
Partijraad van de Kath. Staatspartij
Vrijwillige Verkooping
100 GRAM
SCHOOLWERK GAAT BETER
MAANDAG 28 FEBRUARI 1938
Mr. Dr. Deckers over den politieken toestand
Verheldering
van
inzicht
In de vergadering van den Partijraad
der R.K. Staatspartij is na de openingsre
de van mr. dr. T. J. Verschuur de begroo
ting voor 1938 en het verslag van den
penningmeester over 1937 goedgekeurd.
De in de vorige vergadering toegestane
toelage aan den partijvoorzitter werd pro
memorie op de begrooting geraamd, daar
de heer Verschuur van deze toelage geen
gebruik zal maken.
Bij de behandeling van eenige ingeko
men voorstellen der kringen heeft de par
tijraad het voorstel van den kring Arn
hemNijmegen afwezen, dat de strekking
had aan te dringen bij de R.K. Kamerfra-
tie, opdat deze haar invloed zou aanwen
den ten gunste der salarissen van het
overheidspersoneel. Het partijbestuur be
pleitte deze afwijzing op de overweging,
dat er belangen zijn, welke eerder om
voorziening vragen, zooals de herziening
der leerlingenschaal. Een aandrang, als
was gevraagd, zou een ongewenschte volg
orde kunnen scheppen in het programma
der regeering.
Besloten is aan de R.K. Kamerfractie
te verzoeken, er bij de regeering op aan te
dringen, dat spoedig aan die gezinnen,
welker inkomsten gelijk zijn te stellen met
die van gesteunde werkloozen en in werk
verschaffing geplaatsten goedkoope mar
garine en vet worden verstrekt.
Inzake de gezinspolitiek werd vertrou
wen in de regeering uitgesproken.
De moreele toelaatbaarheid van pen
sioenkortingen zal door den raad van stu
die en documentatie worden bezien. De
uitbreiding van de aanslagmogelijkheden
bij het verhaal van dijklasten is een vraag
stuk, dat ter bestudering naar de gewes
telijke organisaties is verwezen. Een ver
ruiming der royementsgronden met ver
wijzing naar schending van geheimen
een voorstel van den kring Den Haag
werd niet urgent geacht. Ook eenige an
dere voorstellen van kringen hebben niet
tot stappen geleid.
REDE Dr. DECKERS.
Na de middagpauze heeft de voorzitter
der R.K. fractie in de Tweede Kamer, mr.
dr. L. N. Deckers een uitenenzetting gege
ven van den actueelen politieken toestand
en van het parlementaire werk.
De spreker begon zijn rede met een be
groeting van den nieuwen partijvoorzit
ter. Een goede en hartelijke samenwerking
tusschen hem en spreker zal voor het wel
slagen van het streven der partij nood
zakelijk zijn. Zijnerzijds zegt spr. die sa
menwerking gaarne toe.
Den politieken toestand besprekende
wijst spr. in de eerste plaats op de voor
de partij gunstigen uitslag der verkie
zingen voor de Tweede Kamer.
Vertrouwen in het Kabinet-
Colijn.
Na de verkiezingen kwam de vraag der
kabinetsformatie aan de orde. Ongetwij
feld is door het optreden van een Christe
lijk kabinet een wensch in vervulling ge
gaan, die onder de Katholieken sterk leef
de. Onjuist is het, dat de vorming van een
kabinet: een zaak zou zijn, die buiten de
kiezers om gaat. Herhaaldelijk is in Ka
tholieken kring de vorming van een rechts
kabinet gevraagd. Volgens spreker is geen
der partijen voor het optreden van dit ka
binet verantwoordelijk, noch voor het re-
geeringsprogram, noch voor de samenstel
ling. Het feit, dat vier katholieke voor
mannen zitting namen in 't kabinet, heeft
natuurlijk in Katholieken kring vertrou
wen gewekt, mede omdat in de Troonrede
en in het algemeen regeeringsbeleid de
vier voornaamste Katholieke verlangens
werden teruggevonden. Deze vier verlan
gens zijn: een positief-christelijke grond
slag, verdediging van het gezin, arbeid
voor ons volk, ordening van het bedrijfs
leven. Spr. wijst ook op de uitspraak van
dr. Colijn op 16 November 1937 in de
Tweede Kamer.
Het was niet moeilijk voor een derge
lijk kabinet sympathie te koesteren. Spr.
wijst op zijn rede van 12 November, waar
in hij gezegd heeft zich aan dit kabinet
niet gebonden te achten, doch het een
„fair trial'' te willen geven.
Versterking der weermacht
absoluut noodzakelijk.
De regeeringsdaden besprekende, zegt
spr., dat volgens de R.K. fractie de ver
sterking onzer weermacht absoluut nood
zakelijk is. De fractie heeft de defensie
plannen aanvaard, hoewel zij weet hoe
moeilijk de financieele toestand is. Hoe
zal het nu gaan met de sociale voorzie
ningen?
In het oog vattend de moeilijke omstan
digheden is er geen plaats voor de ont
stemming. dié hier en daar te hooren is.
De regeering deelt de meening, dat er be
langen zijn, die evenzeer als de weermacht
om voorziening vragen. Spr. wijst op het
geen de regeering in sociaal opzicht reeds
heeft voorgesteld. De heer Van Poll heeft
ook terecht gewezen op het verband van
de defensie-uitgaven met de sociale goe
deren. De eerste strekken ter verdediging
van de tweede.
Bij elke verkiezing zijn er, die hun
verwachtingen te hoog spannen. Ook moet
men met de gewijzigde omstandigheden
rekening houden. De regeering heeft in
het algemeen gedaan hetgeen redelijk van
haar kon worden verwacht. Twee nieuwe
feiten hebben zich immers voorgedaan:
de toeneming der internationale spannin
gen en de economische teruggang. Op in
ternationaal terrein mag op den Volken
bond niet te veel worden vertrouwd. Het
is een beginsel der partij, dat ons land met
eigen middelen moet kunnen worden ver
dedigd. Welnu, wij kunnen binnen korten
tijd gedwongen worden dit beginsel toe te
passen.
De opbloei van het economisch
leven is weer uitgebloeid.
De opbloei, welke op de depreciatie is
gevolgd, is wederom verdwenen. Men
moet het volk deze waarheid onder oogen
durven houden. De regeering durft dit,
getuige de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer, behoorende bij de begroo
ting van economische zaken. Angststem
ming moeten wij verre houden. Doch vol
gens liet oordeel van tal van deskundigen,
door spr. geciteerd, is er reden om den
economischen toestand ernstig in te zien,
waarbij men hopen kan, dat Nederland er
goed zal afkomen.
Het recht op critiek blijft.
Het is thans de tijd om de regeering den
steun te geven, welke zij in deze ernstige
omstandigheden behoeft, De R.K. fractie
heeft dit gedaan, doch daarnaast echter
haar recht op critiek doen gelden. De
fractie heeft bij voorbeeld gevraagd om
een principieele uitspraak inzake de fi-
ancieele gelijkstelling van de economische
Hoogeschool te Tilburg met die te Rotter
dam. De fractie had een ander antwoord
mogen verwachten dan een „daar wil ik
mij niet over uitlaten, want dan zou ik in
beginselen moeten treden". (Applaus).
Voor dit kabinet behoeven principieele
kwesties niet te blijven rusten. Het heeft
reeds zaken van beginsel aangevat, zoo
als de kinderbijslagen en het arbeidsver-
bod voor de gehuwde vrouw.
De bestrijding van de werk
loosheid.
Inzake de bestrijding der werkloosheid
zal het noodig zijn tot nu toe onbetreden
paden te bewandelen. Arbeid voor ons
volk is een ernstig programpunt van een
ernstige partij en geen holle leus. Hier
moet met groote kracht worden opgetre
den.
CF. LEIDSCHE COURANT
Teleurstelling inzake den leer
lingenschaal.
Het blijft de wensch en het streven der
Katholieke fractie, dat de leerlingenschaal
spoedig herzien worde. Het heeft de frac
tie zeer teleurgesteld, dat aan deze wensch
niet tegemoet is gekomen. De fractie
hechtte in haar geheel in haar geheel aan
verlaging der leerlingenschaal. Zij moest
dit duidelijk laten hooren, daar had de
regeering recht op. Bij weigering heeft
zij echter niet tegen de begrooting ge
stemd, omdat dit een ontslagaanvrage van
het kabinet zou hebben beteekend. Alle
ministers stonden achter den minister van
onderwijs. Na een ontslagaanvrage zou
noch een Katholiek, noch een Sociaal-de
mocraat een kabinet hebben kunnen vor
men. Hetzelfde kabinet zou zijn terugge
komen en de positie der fractie en de kans
op verlaging van den leerlingenschaal
zouden er slechter door zijn geworden.
Geheim blijft geheim.
Het verwijt, dat er geen of onvoldoende
overleg zou zijn gepleegd met de regee
ring, is een verwijt, waartegen de fractie
zich nietkan verdedigen, omdat een der
gelijk overleg slechts op den grondslag van
geheimhouding kan plaats vinden. Ge
heim is geheim, spreker zal tegenover dit
verwijt niets verklaren. In 's lands belang
moet de partij het vertrouwen verdienen
ook van de politieke tegenstanders.
Willen wij ip Nederland een positief-
christelijke regeering blijvend houden, dan
zullen wij een hechte Kath. Staatspartij
moeten hebben. Deze eenheid moet niet
geforceerd zijn, doch een geheel natuur
lijke, namelijk de eenheid van het geloof.
Slechts als de politieke werkers het ver
trouwen der partijgenooten hebben, kan
het katholieke program worden uitge
voerd. Een veroordeeling zonder voldoen
de onderzoek kan slechts remmend wer
ken op het élan. Het liefdegebod geldt ook
op het gebied der politiek. In eendracht
zal de partij moeten werken, besloot spr.,
in het belang van ons volk hier en over
zee.
Gedachtenwisseling.
Op deze rede volgde een gedachtewis
seling, waaraan velen deelnamen.
De heer H. J. Kuiper, hoofdbestuurslid
van het R.K. Werkliedenverbond, ver
klaarden in deze gedachtenwisseling dat
men zich in den kring der werklieden ten
zeerste verheugt over het optreden van
minister Romme en met name over datge
ne, wat hij reeds deed voor de zwaarst-
getroffenen in de Nederlandsche samenle
ving, de werkloozen.
De heer Hemel beklaagt zich over de
hooge eischen bij de militaire keuring,
die het land van de fine fleur zijner jon
geren berooft De heer Hinfelaar uit
Den Haag vraagt of de wijze, waarop bij
de onderwijsdebatten de minister zich
verschool achter de verantwoordelijkheid
van het kabinet in zijn geheel bevorder
lijk mag worden geacht voor het behoud
van een gezond parlementarisme. De
heer Kevenaar vroeg of de fractie het ka
binet als parlementair beschouwt of niet.
De heer Deerenberg vroeg in hoeverre
de voorstelling, in de Opmarsch gegeven,
als zou de minister zich in feite niet heb
ben mogen verschuilen achter het kabi
net, juist was. De heer Van Haaren drong
aanop vermindering van het aantal klas
sen in de steunverleening. De, heer
Kempering protesteert tegen de wijze,
waarop de minister van Onderwijs de be
langen der werklooze onderwijzers ver
waarloost. De heer Maenen vraagt
meer belangstelling van werkverschaffing
in de Zuidelijke provincies en de mee
ning van de fractie over de eischen, ge
steld aan de gemeenten, die een garni
zoen krijgen. De heer Berger vroeg,
of de homogeniteit van het kabinet niet
in het gedrang komt door het afwijzen
door den Minister van Waterstaat van de
collectieve arbeidsovereenkomsten in de
Rijksbestekken,
De fractie-voorzitter mr. dr. L. N. Dec
kers beantwoordde de sprekers. Strenge
keuringen komen voort uit het verlangen
om de weerkracht van het leger zoo groot
mogelijk te houden.
Natuurlijk heeft iedere minister zijn
eigen verantwoordelijkheid. Goed gebruik
is echter ook, dat de minister de Kamer
onverholen duidelijk de consequenties van
het afstemmen zijner begrooting meedeelt.
En dat heeft de minister van Onderwijs
bij herhaling gedaan door uitdrukkelijk
van een „Kabinetskwestie" te spreken. Dat
het verbinden van deze consequentie aan
een daad van de Kamer het parlemen
taire stelsel zou ondergraven, valt niet in
te zien. De kabinetskwestie is een gebrui
kelijke staatsrechtelijke figuur.
Dr. Deckers heeft in de Kamer betoogd,
TWEEDE BLAD - PAG. 8
R. K. Ver. v. Kraamverzorging voor
alle gezindten te Leiden en Omstreken
Plaatsing-Bureau le Binnenvestgracht 30,
voorheen Boerhaavestr.
verleent hulp door gediplomeerde krachten
Geopend eiken DINSDAG- en DONDER
DAGMIDDAG van 24 UUR tot het ver
strekken van de gewenscbte inlichtingen,
aanmelden van contribucerende leden en
aanvragen voor kraamhulp Telef. 3420.
Aanvragen (schriftelijk) adres 1ste Bin
nenvestgracht 30.
dat dit kabinet geen parlementair kabi
net is in den zin van uitlatingen vroeger
door Dr. Colijn zelf en door Dr. Nolens
gedaan en die voorafgaande besprekin
gen en een vooraf overeengekomen pro
gram als eisch stelden. De minister-presi
dent heeft daarop geantwoord, dat zijn in
zichten omtrent het wezen van een parle
mentair kabinet waren gewijzigd en dat
hij het zittende ministerie als parlemen
tair wenschte te beschouwen. De heele
vraag is echter slechts van theoretisch
staatsrechtelijk belang en hoe men het ka
binet ook wensoht te beschouwen, onze
fractie heeft het kabinet haar vollen steun
toegezegd.
Voor artikelen en plaatjes in de Op
marsch, is noch de fractie noch haar voor
zitter verantwoordelijk.
Achterstelling van eenig gewest in de
werkverruiming mag uiteraard niet voor
komen.
Van het stellen van eischen door de
Staatsoverheid aan de gemeenten, die prijs
stellen op een garnizoen, is geen sprake.
De gemeenten blijven vrij een geldelijke
tegemoetkoming te geven of niet. Bewon
derenswaardig is deze figuur echter niet
en het staat te bezien of zij grondwettelijk
juist. is.
In de houding van den Minister van
Waterstaat inzake de collectieve ar
beidsovereenkomsten ziet spr. niet direct
een gebrek aan homogeniteit in het kabi
net. De Minister van Sociale Zaken be
vordert het sociaal belang, de Minister
van Waterstaat bevordert het waterstaats
belang (geroep van afkeuring).
Na deze uiteenzettingen sloot de voor
zitter Mr. T. J. Verschuur de vergadering
op de gebruikelijke wijze.
De .Karimata", de grootste tinbaggermolen ter wereld, is Zaterdag met goed gevolg bij J. IC
Smit's Scheepswerven te Kinderdijk tewater gelaten. De .Karimata" in zijn element
MORGEN EN
WOENSDAG
WOLLEN-, ZIJDEN-,
KUNSTZ IJ DEN
EN WASSTOFFEN
op Donderdag 3 Maart a.s.
v m. 10 uur in de werkplaats
Hoorn 204 te Alphen aan den
Rijn van EEN COMPLETEN IN
VENTARIS VAN EEN SMEDERIJ
Voorts 2 electromotoren, cen-
trifugaalpomp 1% d.m. Katte-
koppomp, 2 d.m. een houten
roeisloep lang 5 Mster.
Dagelijks te bezichtigen van
9—5 uur. 1323
Deurw. GEERTSMA
voor slechts 13 ct.
Dit Is de prijs voor onze prima
ongebleekte breikatoen In de
Nos. 6-8-10-12.
Gratis gekluwd. 6855
A. N. TURKSMA
HAARL.STRAAT 171.
f 1500.
ter leen gevraagd. Ruime over
waarde en soliede borg aan
wezig. Brieven bureau van dit
blad onder no. 3768
AANGEBODEN
tuinboonen (Groote boon) door
J. BENTVELZEN, Teylinger-
laan 52, Sassenheim
OUD GOUD
wordt door ons met 20%
VERHOOGING INGEKOCHT
profiteert dusl Wij betalen
f 12.— voor 'n gouden tientje
H. J. VAN AMER0NGEN
Goud- en Zilverwinkel
Haarlemmerstraat no. 233
HAROL l°°eH„0goH'
Doeltreffend Reukloos
Flacons 35 ct. bij Drogisten
met Sanatogen
Wanneer de nerveuze spanning van het school
leven voor Uw kind te groot is - help hem
dan met SANATOGEN.
Kinderen die Sanatogen gebruiken fleuren zicht
baar op, zij worden in enkele dagen al rustiger
en vroolijker terwijl alles op school gemakkelijker
zal gaan.
In wat melk of pap gegeven,merkt
het kind niets van de Sanatogen.
Neem eens een proef van enkele^
weken.
