Engelands geduld
is ten einde
De sSrijd in China
De reorganisatie in
Duitschiand
BUITENLAND
Iiftstantine
Japans vloot-
plannen
BIOSCOPEN TE LEIDEN
MAANDAG 7 FEBRUARI 1938
ÜE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Krachtig protest bij Franco
TEGEN DE AANVALLEN OP BRITSCHE
SCHEPEN
Zaterdag is te Londen plotseling een ka
binetsvergadering gehouden, waar de kwes
tie van de zeeschuimerij in de Middelland-
sche Zee is besproken.
Na afloop van deze vergadering heeft
de Britsche regeering een in krachtige
bewoordingen gestelde nota aan Franco
gezonden, waarin uitdrukking gegeven
wordt aan haar misnoegdheid over de her
haalde aanvallen op Britsche schepen. Of
schoon de tekst van de nota niet zal wor
den gepubliceerd voor Eden e en verkla
ring in het Lagerhuis zal hebben afgelegd,
gelGGft men," dat de nota duidelijk te ken
nen geeft, dat het geduld van Engeland
geheel is uitgeput.
De duikbooten zijn niet onbekend
De vlootmedewerker van de „Sunday-
Times" meldt, dat in het Westelijk deel
van de Middallandsche Zee- een ware
anti-duikbootblokkade zal worden toege
past. De activiteit der onderzeebooten, zoo
schrijft hij, beperkt zich thans nog slechts
tot het weinig uitgestrekte gebied van de
Golf van Valencia. Bovendien zijn deze
duikbooten niet meer „onbekend". Men
weet thans, dat nog slechts drie duikboo
ten aan de aanvallen op koopvaardijsche
pen deelnemen, namelijk een oude Spaan-
sche duikboot en twee duikbooten, die Ita
lië aan Franco heeft verkocht. Zij hebben
alle drie hun basis op Majorca en hun ac
tieradius is zeer beperkt.
Daar deze feiten bekend zijn, is het mo
gelijk, den patrouilledienst in het Westelij
ke deel van de Middellandsche Zee te ver
scherpen ten koste van de verder van de
Balearen gelegen wateren.
HET BOMBARDEEREN VAN OPEN
STEDEN
Een rechts verweer
Radio-Nacional heeft Zaterdag een me-
dedeeling omgeroepen, waarin geantwoord
wordt op de protesten van Barcelona te
gen het bombaideeren van achter het
front gelegen steden.
In deze mededeeling wordt eraan her
innerd, dat de regeeringstroepen begonnen
zijn met het bombardeeren van steden, die
geen enkel militair objectief vormen, zoo
als Algeciras ,Tetoean en Ceuta. De recht-
schen, zoo wordt verklaard, hebben slechts
steden gebombardeerd, die een zekere mi
litaire beteekenis hebben, en in dit ver
band wordt erop gewezen, dat zich in Bar
celona meer dan 180 militaire objectieven
bevinden, o.a. 14 geschutbatterijen, 12
luchtafweerbatterijen, 70 mitrailleurs, 3
vliegvelden, 69 fabrieken van oorlogsma
teriaal, 5 gifgasfabrieken en 11 brandstof
depots.
EEN RECHTSCHE DOORBRAAK
BIJ TERÜEL
Belangrijke terreinwinst in veel
omstreden gebied
De strijdkrachten van Franco zijn er in
geslaagd, de linies der regeeringstroepen
in den sector van Teruel over een front
breedte van 40 K.M. te doorbreken. Vrij
wel het geheele in gezit genomen gebied
bevond zich van den aanvang der vijande
lijkheden af in handen der regeering. On
der leiding van generaal Davila zijn drie
troepenafdeelingen in Oostelijke richting
opgerukt naar de Alfambra.
In hun opmarsch naar de Alfambra zijn
de rechtsche troepen opgerukt van een
lijn, die loopt ten Noorden van Celadas,
parallel met den weg van Saragossa. Zij
hebben de buitenwijken bereikt van de
stad Alfambra, waar het plaatselijk hoofd
kwartier der regeering gevestigd was, ver
dreven der regeeringstroepen van de hoog
ten van Palomera en bereikten den weg
langs het Alfambradal. De opmarsch heeft
den weg naar Saragossa, die een vitale
verbinding vormt, veilig gemaakt. De stad
Teruel is tot nu toe nog niet betrokken bij
den slag.
Het groote hoofdkwartier te Salamancai
deelt mede:
In den sector van Alfambra zijn wij
twaalf kilometer opgerukt. In den midden
sector bedroeg de terreinwinst tien en in
den zuidelijken sector acht kilometer. Zes
tien dorpen en een veertigtal vijandelijke
stellingen vielen in onze handen. Het link-
sche front is op verscheidene plaatsen door
gebroken.
Voorts wordt in het legerbericht van
Franco's hoofdkwartier over het succes bij
Teruel nog gezegd, dat de geheele Sierra
Palomera in handen der rechtsche troe
pen gevallen is. De opmarsch duurt voort.
De troepen van Franco hebben meer dan
2000 gevangenen gemaakt. De vijand ver
loor bovendien 3000 dooden.
Wat is er met je neus?
Muggenbeten.
Kom dan op, naar 't eafétje
daarginds; dan drinken we nog een
paar beten.
(Lachende Welt).
EEN JAPANSCHE OVERWINNING.
Honderd mijl te Noorden van Nanking.
Generaal Matsoei maakt bekend, dat
een belangrijke overwinning is behaald
op de Chineesche troepen in de spoorweg-
zóne Tientsin-Nanking, op 100 mijl ten
Noorden van Nanking. Het communiqué,
dat door het hoofdkwartier van den gene
raal is uitgegeven, meldt, dat de vluchtende
Chineezen rampspoedige verliezen hebben
geleden. De Chineezen, die weerstand
boden aan den Japanschen opmarsch van
Nanking naar Soetsjau, vluchten in wan
orde naar het Noorden uit Pengpoe langs
de spoorlijn Tientsin-Nanking en ook dwars
door het land in Noordwestelijke richting.
De japansche troepen achtervolgen hen
van nabij en hebben reeds 1500 Chineezen
gedood en vele gewond.
De toestand in Sjanghai.
De woordvoerder der Japansche marine
heeft aangekondigd, dat de door de Japan-
neezen bezette districten der internationale
nederzetting Hongkioe en Jangtsepoe
(Sjanghai) vandaag heropend zullen wor
den voor de Chineezen, die daar vroeger
gewoond hebben. Vanaf gisteren mogen
vreemdelingen zonder vergunning de door
de Japanneezen bezette districten buiten de
door Engelschen verdedigde Westelijke
grens van de nederzetting betreden. De Ja
pansche schildwachten zijn hier vervan
gen door Chineesche.
Naar verluidt, zoo mtldt het Chineesche
Nieuwbsureau „Central News", zetten de
Japanneezen de politieke ontevredenen er
toe aan, in Sjanghai een bewind voor Cen
traal China te vestigen. Indien deze regee-
ring tot stand zou komen, zou hij het be
stuur krijgen over de gebieden, welke de
Japanneezen bezet houden in de provincies
Kiangose, Tsjekiang en Anhwei. De Ja
panneezen wènschen den bejaarden Tang
tot voorzitter van dit bewind te maken,
maar Tang zou het aanbod hebben afgewe
zen. Tang is thans 78 jaar en was de eer
ste ministerpresident der Chineesche repu
bliek in 1912.
De duistere rol van von Fritsch.
In verband met de wijzigingen- in het
rijkskabinet en in de weermacht zijn in de
buitenlandsche bladen geruchten verspreid
over tijdelijke arrestaties van hooge offi
cieren, o.a. van freiherr von Fritsch. Het
Duitsche Nieuwsbureau verneemt hierover
van welingelichte zijde, dat al deze geruch
ten ongegrond zijn. Zij berusten op even
groote fantasie als de geruchten over een
voorgenomen staatsgreep van sommige
kringen. Men wijst er daarom op, dat de
jongste maatregelen van Hitier een nau
were aaneensluiting der nationale krachten
beteekenen, tot waarborg van het voorge
nomen vreedzame werk van opbouw in het
binnenland. Voorts wordt eraan herinnerd,
dat freiherr von Fritsch reeds sinds ge-
ruimen tijd ziekelijk is en dat hij om die
reden, zooals ook in de dankbetuiging van
Hitier aan den generaal wordt vermeld,
onlangs een vrij langdurig verlof in het bui
tenland heeft genoten, hetwelk hem echter
niet het gewenschte herstel van gezondheid
heeft opgeleverd. Het neerleggen van zijn
verantwoordelijke taak vindt ook in dit
feit zijn oorzaak.
Het belang van de Vrijdag in het opper
bevel van het Duitsche leger doorgevoerde
reorganisatie, blijkt uit het feit, dat 49 ge
neraals, onder wie 20 hoofdgeneraals, door
de wijzigingen worden getroffen en dat 14
generaals, buiten von Blomberg en von
Fritsch, hun pensioen hebben gekregen.
De publicatie der door Hitier genomen
besluiten zou oorspronkelijk geschieden Za
terdagavond. Men weet, dat de regeering
gewoonlijk belangrijke besluiten op Zater
dag bekend maakt.
Wegens het Duitsche persbal, het grootste
bal van Berlijn, dat Zaterdagavond gehou
den wordt, is de publicatie 24 uren vroeger
geschied, teneinde de stemming aldaar niet
te bederven.
De diplomatieke redacteur van de „Eve
ning Standard" meldt, dat generaal von
Fritsch door Himmler, het hoofd der Duit
sche politie, ervan beschuldigd werd, op het
gebied der buitenlandsche politiek te intri
geeren en in het bijzonder eigenmachtig
niet-officieele relaties met de Fransche le
gerleiders te onderhouden. Hij zou dóór
middel van vertrouwenslieden met Daladier
in verbinding hebben gestaan. Himmler
zou hebben vastgesteld, dat van Fritsch
en andere officieren der rijksweer tegen
over de vertegenwoordigers van buiten
landsche mogendheden, o.a. tijdens bezoe
ken aan Parijs, niet geaarzeld hebben, bui
tenlandsche aangelegenheden te bespreken,
en o.a. ten aanzien van den oorlog in Span
je een standpunt te vertolken, dat in strijd
was met de officieele politiek der Duitsche
regeering.
Het Fransche persbureau Havas teekent
hierbij aan, dat Daladier, de minister van
landsverdediging, die het bovenstaand be
richt heeft voorgelegd, de beweringen in het
Engelsche blad met stelligheid heeft tegen
gesproken.
De bezetting der diplomatieke posten.
Naar uit politieke kringen te Weenen ge
meld wordt, zou von Papen den gezant te
Salamanca, Stoehrer, op diens post vervan
gen. Stoehrer zou, zooals gemeld, tot am
bassadeur te Londen benoemd worden. De
VAN HET VATICAAN
PIUS XI ZESTIEN JAAR PAUS.
Gistermiddag is in de basiliek van St.
Jan van Lateranen een plechtig Te Deum
van dankzegging gezongen onder leiding
van kardinaal Vocaris Marchetti Selvag-
giani, ter gelegenheid van - het feit, dat
Pius XI thans zestien jaar Paus is.
De „Osservatore Romano" publiceert
een artikel, van de hand van graaf de la
Torre, ter gelegenheid van den 16en ver
jaardag der Pauskeuze.
Het artikel herinnert aan al hetgeen de
Paus in het belang van den vrede heeft
gedaan. Het verklaart, dat het Katholicis
me niet toegeeft aan de neiging tot over-
heersching en hegemonie. Integendeel het
Katholicisme is van meening, dat ieder
ras zijn rol heeft te vervullen in den voor
uitgang van de wereld en dat niemand het
recht heeft een volk te vernederen, daar
dit ostracisme anders op allen zal terug
vallen.
SELGIE
DE ACTIE VAN GRAMMENS.
De Fransche straatnamen moeten het
ontgelden.
Uit Oostende wordt aan de Belgische bla
den gemeld, dat partijgangers van Gram
mens met hamers, die bevestigd waren aan
stokken, daar ter plaatse Fransche naam
platen hebben vernield. Onder de daders
bevond zich de Vlaamsch-nationalistische
senator van den Bulcke, m de Vlaamsch-
nationalistische afgevaardigden Leuridan,
Tollenaers en de Vroe. Tegen hen is pro
ces-verbaal opgemaakt. Uit voorzorg wer
den de parlementsleden op het bureau van
politie vastgehouden. Senator van den
Eulcke is door een voorbijganger in het
gelaat geslagen.
De „Soir" meldt, dat Zaterdagmorgen
een groep personen te Mechelen bezig was
Fransche opschriften uit te vegen. De
vroegere afgevaardigde der Vlaamsch-na-
tionalisten. Ward Hermans, die hieraan
deelnam, werd op heeterdaad betrapt en
gearresteerd. Hermans is voorloopig op
gesloten en blijft ter beschikking van de
justitie.
DUITSCHLAND
PROTEST VAN BEIERSCHE
BISSCHOPPEN.
Tegen opheffing van katholieke
Jeugdorganisaties.
De bisschoppen van Beieren, onder lei
ding van kardinaal-aartsbisschop Faulha-
ber hebben gisteren te München in de Ka
tholieke kerken een protest voorgelezen te
gen de opheffing van Katholieke Kerke
lijke Jeugdorganisaties.
Het verbod van Katholieke Jeugdorgani
saties. aldus luidt het protest, vormt een
schending van het Concordaat en is bij
zonder onbillijk, aangezien het verbod ge
baseerd is op het decreet, dat in 1932 is
uitgevaardigd door Hindenburg ten behoe
ve van de veiligheid van den staat en dat
gericht was tegen communistische organi
saties. De leden der Katholieke Jeugdor
ganisaties zijn geen communisten, maar
Christenen. Bovendien zijn zij niet gekant
tegen den staat, maar bereid het vader
land bij te staan.
Het protest is schriftelijk gezonden aan
de bevoegde autoriteiten.
DUITSCHE JEUGDLECTUUR.
Aanvallen op den Paus en de Katholieke
Kerk.
In het tijdschrift van de Hitier jeugd
„Wille und Macht" zijn artikelen opgeno
men, waarin aanvallen worden gedaan op
den Paus en de Katholieke Kerk.
In een artikel „Onfeilbaarheid in de
als nieuwe ambassadeur te Rome gedood
verfde Hans Franck is 38 jaar oud en een
intiem vriend van Mussolini. Hij is voorts
president der Duitsche rechtsacademie en
leider der Duitsche rechtskundigen. Hij
heeft herhaalde malen bezoeken gebracht
aan Italië.
Wat het Oosten ervan verwacht.
De wijzigingen in de Duitsche rijksre-
geering hebben bij de Chineezen groote be
zorgdheid gewekt. Zij vreezen, dat de re
actie voor China ongunstig zal zijn met het
oog op de ChineschJapansche vijandelijk
heden. Er wordt opgemerkt, dat von Rib-
bentrop de leidende genius is van het anti-
Komintern verdrag, terwijl van Neurath
niet alleen sympathiek jegens China staat,
doch op actieve wijze heeft geprobeerd het
conflict te regelen. Ook von Blomberg staat
tegenover China sympathiek.
De wijzigingen in de rijksregeering wor
den door het Japansche dagblad „Yomioeri
Sjimboen" uitgelegd als een teeken, dat
Duitschiand voornemens is zijn diplomatie
jegens het communisme te wijzigen. Nie
mand kan ontkennen, dat de nieuwe Duit
sche dipolmatie een klap zal toebrengen
aan het verdrag tusschen Sovjet Rusland
en Frankrijk, hoewel mogelijk is, dat te
genover Groot-Brittannië geen verandering
in de verhouding zal komen.
Door je hoofdpijn ben je
weer eens loom en luste
loos. Waarom toch niet di
rect Instantine ingenomen?
Want onthoudt
stilt en voorkomt pljnenl
haat", dat verlucht is met een caricatuur
van den Paus, valt men de Kerstboodschap
1937 van den Paus aan, waarin deze pro
testeerde tegen de Kerkvervolging in
Duitschiand.
Men ontkent de wettigheid van de aan
vallen, waarbij men tracht de Katholieke
actie in discrediet te brengen.
Het artikel besluit: „Sinds de onfeilbare
van Rome zijn Kerstboodschap de wereld
inzond, kunnen wij nog slechts gelooven
aan de "onfeilbaarheid in de haat."
BISSCHOP LEGGE VAN MEISZEN
WEER OP ZIJN POST.
Uit het eKrkelijk Ambtsblad van het
Bisdom Meiszen blijkt, dat Mgr. Petrus
Legge van Meiszen reeds in Mei 1937 zijn
taak als bisschop weer ter hand heeft ge
nomen. Na de geruchtmakende deviezen-
processen, die tegen den Kerkvorst ge
voerd werden, hadden de nieuw-heiden-
sche hetzbladen geschreven, dat het on
mogelijk was dat de kerkelijke overheden
dezen „deviezenmisdadiger" nog langer als
hoofd van een bisdom zouden dulden. De
Kerk heeft blijkbaar over dit geval een
ander en meer rechtvaardig oordeel ge
veld.
TURKIJE
OOK IN TURKIJE MAATREGELEN
TEGEN KATHOLIEK ONDERWIJS?
De minister van onderwijs zou, naar
verluidt, beperkende maatregelen hebben
uitgevaardigd ten opzichte van de uitoefe
ning van zekere godsdienstige verrichtin
gen in buitenlandsche Katholieke scholen.
Zoo zou aan Katholieke leerlingen, die
aan de Turksche wetten zijn onderworpen,
verboden zijn cursussen en onderwijs in
de Christelijke zedeleer te volgen. Het
zelfde verbod zou uitgevaardigd zijn voor
orthodoxe leerlingen, die Katholieke scho
len bezoeken. De maatregelen zouden
reeds van kracht zijn.
JAPAN
AMERIKA, ENGELAND EN FRANKRIJK
VRAGEN INLICHTINGEN.
Een aanmaning tot beperking.
Evenals de regeeringen van Groot-Brit
tannië en Frankrijk, heeft de Amerikaan
sche regeering een in strenge bewoordin
gen gestelde nota gezonden aan Tokio,
waarin de regeering der Vereenigde Staten
Japan mededeelt, dat, tenzij vóór 20 Febru
ari verzekerd wordt, dat Japan niet over
gaat tot het bouwen van slagschepen of
kruisers boven de maat, zij gedwongen zal
worden de „trapsgewijze clausule" van het
Londensche Vlootverdrag toe te passen en
over te gaan tor het bouwen van zulke
groote schepen als noodig is om met Japan
tc kunnen concurreeren.
Dit optreden van Amerika is een gevolg
van het uitwisselen van inlichtingen tus
schen Groot-Bnttannië, Frankrijk en de
Vereenigde Staten en is erop berekend, Ja
pan een laatste kans te geven de grootte van
zijn schepen en geschut binnen de grenzen
van het Vlootverdrag te houden of anders
ti+. verantwoording op zich te nemen voor
een onbeperkten vlootbouw in de twee
voornaamste vlootcategorieën. De Ameri-
kaansche nota is aan de Japansche regee
ring overhandigd door den ambassadeur
der Vereenigde Staten te Tokio.
Aan de nota wordt toegevoegd, dat de
Amerikaansche regeering gaarne vóór 20
Februari hierop antwoord zal ontvangen.
Zoo dit niet het geval is of indien het ant
woord de gevraagde inlichtingen en ver
zekeringen niet behelst, zou de Amerikaan
sche regeering gedwongen worden aan te
nemen, dat de Japansche regeering tot den
aanbouw of aanschaffing van vaartuigen
overgaat, welke geen rekening houden met
de bij verdrag bepaalde grenzen. De Ame
rikaansche regeering zal in dat geval ge
noodzaakt zijn in overleg te treden met de
andere onderteekenaars van het Vlootver
drag om de volledige vrijheid van handelen
te hernemen. Indien daarentegen de Ja
pansche regeering, ook indien zij bezig is
of voornemens is tot den aanbouw van der
lichtingen ten aanzien van den vlootbouw.
gelijke bij verdrag verboden vaartuigen
over te gaan, zich bereid toont terstond
kennis te geven van de tonnage en het ge-
schutkaliber, waartoe zij wil overgaan, zal
de Amerikaansche regeering in dat ge
val genoodzaakt zijn in overleg te treden
met de andere onderteekenaars van het
Vlootverdrag om de volledige vrijheid van
handelen te hernemen. Indien daarentegen
de Japansche regeering, ook indien zij bezig
is of voornemens is tot den aanbouw van
dergelijke bij verdrag verboden vaartuigen
over te gaan, zich bereid toont, terstond
kennis te geven van de tonnage en het ge-
schutkaliber, waartoe zij wil overgaan, zal
de Amerikaansche regeering van haar kant
bereid zijn om met de Japansche regeering
de kwestie der tonnages en geschutkalibers
te bespreken, indien Japan althans nu be
reid is met eenige beperking in te stem
men. Het zal echter noodig zijn, dat derge
lijke raadplegingen vóór 1 Mei voltooid
zijn.
Naar vernomen wordt heeft minister Huil
na de gisteravond gehouden kabinetsver
gadering een particulier onderhoud gehad
met president Roosevelt, waarschijnlijk over
de nota aan Japan. Tevens wordt van ma
rinezijde onthuld, dat reeds plannen gereed
liggen voor slagschepen van ongeveer
43.000 ton met 16 of 18-inch kanonnen, ten
bedrage van 85 milliox dollar elk.
„Dwaasheid", zegt de „Nisji Sjimboen".
Eensgezind leveren de Japansche dagbla
den in hoofdartikelen commentaar op het
Engelsch-Amerikaansche verzoek om in-
Zij wijzen op de „dwaasheid" van deze
stappen. De „Nisji Nisji Sjimboen" acht
het verzoek gelijkstaande aan een inmen
ging in het recht op nationale verdediging
van Japan. Japan heeft het Vlootverdrag
\an Londen van 1936 opgezegd en heeft
niets te maken met het accoord van 1936.
Voorts spreekt het blad over intimidatie en
voegt hieraan toe, dat het nauwelijks noo
dig zal zijn te zeggen, dat Japan vierkant
zal weigeren hierop in te gaan. De ver
antwoordelijkheid voor den tegenwoordi-
gen toestand berust bij Amerika en Enge
land, die hun superioriteit wilden behou
den. Japan zal niet accoord gaan met een
beperking, die alleen in kwalitatieve rich
ting gaat. De hardnekkige pogingen van
Groot Brittannië om te komen tot een sa
menwerking met Amerka, aldus merkt het
tiad verder op, hebben klaarblijkelijk tot
een tastbaar resultaat geleid, nadat er vu
rig naar gestreefd was sinds het uitbreken
van het Chineesch Japansche conflict. Het
spreekt van zelf, dat Japan bereid is den
toestand het hoofd te bieden, wanneer En
geland en Amerika werkelijk een uitbrei
ding der vlootstrijdkrachten op groote
schaal aanvangen.
Ook de „Asahi Sjimboen" is van meening,
dat Japan niet verplicht is te antwoorden
op de Britsch-Amerikaansche nota's.
Wij moeten
handhaven!
Te land en ter zee,
maar ook in de lucht.
Steunt het:
Postgiro 287177 Den Haag. ten name
de Veteeniging voor Nationale Veiligheid
HOOFDFILMS
De Jantjes (Johan
Kaart, Fitntje de la
Mar).
De Dubbelganger.
(Rex Bell).
Méér dan secreta
resse (Jean Arthur,
George Brent).
Zijn laatste strijd
(Edward Robinson,
Bette Davis).
INHOUD
Kom. film
Avont. film
Kom. film
Speelfilm
AANVANGSUUR
lederen avond 8 uur
Zondag van 47
en 811 uur, Za
terdag en Woensdag
2 30 uur matinée.
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
Zaterdag, W oens
dag 2 uur matinée.
Goedgekeurd!
volwassenen.
Toelaatbaar v.
volwassenen.
Afgekeurd
Afgekeurd
