De Vestigingswet
BINNENLAND
RECHTZAKEN
HET DAMSPEL
AGENDA
MAANDAG 7 FEBRUARI 193»
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG.
EOE WORDT HET WEER 7
TOENEMENDE BEWOLKING.
De Bilt seint:
Verwachting: Zwakke tot matige Ooste
lijke tot Zuidelijke wind, nevelig tot licht
of half bewolkt, later toenemende bewol
king, weinig of geen neerslag, temperatuur
om het vriespunt des nachts, overdag wei
nig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerst.: 777.0 te Hamburg.
Laagste barometerst.: 737.3 te Isafjord.
Het gebied van hoogeluchtdruk over
Centraal-Europa hield stand en vereenig-
de zich met een ander matig gebied van
hoogeluchtdruk op den Oceaan. De baro
meter staat thans in geheel Centraal-Eu
ropa boven 775 m.m. Zij is in Scandina
vië sterk stijgende. In het hooge Noorden
trekken daal- en stijggebieden van den
luchtdruk van West naar Oost. Op het
vasteland van Europa heerscht overwe
gend rustig mooi winterweer, echter met
in den morgen veel mist. In Scandinavië
en het Oostelijk Oostzeegebied waait het
krachtig uit Noord-West en is het weder
guur en koud. In het Westen begint de ba
rometer weer te dalen en werd het zach
ter met toenemende bewolking en regen
van Ierland tot IJsland. Volgens de vlieg
tuigwaarnemingen in Duitschland is de
atmospheer op groote hoogte (boven 3000
meter) zomersch warm. Over de aardop
pervlakte breidt zich een koude vochtige
luchtlaag uit. Het Alperistation op de Saen-
tis merit prachtig weer met minus 5 gra
den temperatuur en nevellagen in de
dalen.
Het is te verwachten, dat het
fraaie winterweer nog korten tijd
zal aanhouden en dat de bewol
king geleidelijk zal toenemen zon
der aanleiding te geven tot neer
slag.
LUCHTTEMPERATUUR.
7.6 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.
Van Maandagnamiddag 5.26 uur tot
Dinsdagmorgen 7.01 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 8 Febr.:
voorm. 7.25 en nam. 7.50 uur.
Maan op 10.26 uur Dinsdagmorgen.
Maan onder 2.49 uur Woensdagnacht.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
..Dat de reorganisatie in Duitschland aan
buitenlandsche zaken en in de rijksweer
een ingrijpende wijziging is geweest, is
wel duidelijk, gezien het groote aantal per
sonen dat er bij betrokken is. Maar wat
nu de gevolgen er van zullen zijn, is nog
niet erg duidelijk, wat weer verband
houdt met het weinige, dat men weet om
trent de diepere oorzaken van de crisis,
welke tot dit ingrijpen heeft geleid. Wij
zijn, wat dat betreft, slechts aangewezen
op geruchten, welke uit den aard der zaak
niet te controleeren zijn. Officieele inlich
tingen worden niet verstrekt en voor zoo
ver ze verstrekt worden, hebben wij er
niets aan. Dat aan von Blomberg en von
Fritsch ontslag verleend is wegens hun ge
zondheidstoestand, is zóó ongelooflijk, dat
het onbegrijpelijk is, hoe de Duitsche re
geering nog verwachten kan, dat iemand
zich daardoor zal laten misleiden. Mis
schien brengt de verklaring van Hitler in
den a.s. rijksdag eenige opheldering, doch
wij zijn in dit opzicht niet optimistisch.
De Engelsche regeering heeft aan gene
raal Franco een scherpe nota gezonden
over de aanvallen op Britsche schepen in
de Middellandsche Zee. Haar verluidt zou
de regeering er in gezegd hebben, dat haar
geduld thans totaal uitgeput was. Van an
dere zijde wordt gemeld, dat de drie pa-
trouilleerende mogendheden thans over
gaan tot het zonder waarschuwing in den
grond boren van eiken onderzeeër, welke
in het controle-gebied onderzee varende
wordt aangetroffen.
Bij Teruel hebben de Franco-troepen
een doorbraak geforceerd. Zou dat het be
gin beteekenen van een algemeen offen
sief?
Vrijstelling van examen
handelskennis
De minister van economische zaken heeft
bij beschikking van 5 Februari 1938 de di
ploma's vastgesteld, welke algeheele vrij
stelling geven van het examen handelsken
nis. Degenen die over een dezer diploma's
beschikken worden, ingevolge art. 4, lid 2,
van het vestigingsbesluit slagersbedrijven,
geacht te voldoen aan de minimum eischen
van handelskennis.
De vestigingswet kleinbedrijf zegt, dat
men ten genoegen van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken moet aantoonen, dat
men aan de vestigingseischen voldoet. De
bovengenoemde diploma's geven het ver
langde bewijs, zoodat de Kamer van Koop
handel en Fabrieken bij overlegging daar
van zonder meer zal aannemen, dat men de
vereischte handelskennis bezit.
Hoewel deze beschikking uiteraard alleen
kan gelden voor de slagersbedrijven, kan
nu reeds worden medegedeeld, dat ook
voor alle andere bedrijven, waarvoor vesti
gingseischen worden afgekondigd, de ge
noemde diploma's algeheele vrijstelling
voor handelskennis zullen geven.
In de tweede plaats is thans vastgesteld,
dat de volgende diploma's, akten en over
gangsbewijsstukken op het .examen han
delskennis vrijstelling zullen geven voor:
a. boekhouden en handelsrekenen.
Practijkdiploma boekhouden afgegeven
door:
1. de Federatie van handels- en kantoor
bedienden vereenigingen.
2. Door de vereeniging van leeraren in
de handelswetenschap.
3. Door de vereeniging van leeraren in
talen en handelscorrespondentie genaamd
„Liteh".
4. Door de vereeniging van leeraren in
het boekhouden.
5. Door de stichting handelsexamen, tot
1935 afgenomen door de R.K. vereeniging
van leeraren tot bevordering van het han
delsonderwijs.
6. Einddiploma 3 of 4-jarige handelsdag
school.
b. Nederlandsche taal en handelscorres
pondentie:
Overgangsbewijs naar de 4e klasse H.B.S.
Diploma 3-jarige H.B.S.
Einddiploma 3 of 4-jarige handelsdag
school.
Practijkdiploma voor een der talen afge
geven door de onder a genoemde vereeni
gingen, federatie of stichting.
Einddiploma (M.)U.L.O. school.
Overgangsbewijs naar de 4e klasse gym
nasium of lyceum.
Akten L.O.
Binnen korten tijd zulen nog nader
beslissingen bekend gemaakt worden
in hoeverre hierboven nog niet ge
noemde diploma's voor bepaalde vak
ken vrijstelling geven van het examen.
Zulks is onder meer het geval met de
diploma's van de handelsavondscholen.
Voorts kan worden gemeld, dat de minis
ter de overgangsmaatregelen speciaal voor
ouderen in het bedrijf heeft vastgesteld.
De minister maakt hierbij gebruik van
hem bij het vestigingsbesluit slagersbedrij
ven gegeven bevoegdheid om een verkla
ring af te geven, dat men aan de minimum-
eischen van handelskennis voldoet (art. 4,
lid 2, sub. c).
Voor een dergelijke verklaring komen
in aanmerking zij, die op 1 Juni 1938 min
stens 32 jaar, zijn, indien zij:
a. op 1 Januari 1938 gevestigd waren als
zelfstandig ondernemer en mits zij 5 jaar
in detailhandel, ambacht of kleine nijver
heid werkzaam zijn geweest;
b. zoons of dochters van een gevestigden
ondernemer ten aanzien van de opvolging
van hun vader, mits zij 5 jaar in detail
handel, ambacht of kleine nijverheid werk
zaam zijn geweest;
c. personen, die op 1 Januari 1937 optra
den als vennoot in een gevestigde onder
neming en 5 jaar in detailhandel, ambacht
of kleine nijverheid werkzaam zijn ge
weest;
cL filiaalchefs, die op 1 Januari 1938 als
zoodanig optraden en reeds 5 jaar in de
tailhandel, ambacht of kleine nijverheid
werkzaam zijn geweest.
Hieruit blijkt, dat iemand, die op 1 Juli
a.s. minstens 32 jaar is en aan de hierbo-
venvermelde vereischten voldoet, onder
overlegging van bewijsstukken een verkla
ring van den minister kan vragen. De afgif
te van deze verklaring brengt derhalve
mee, dat de bezitter van de verklaring vrij
gesteld is van het examen handelskennis.
Voorts is nog bepaald, dat zij, die
op 1 Juli 1938 den 25-jarigen leeftijd
bereikt hebben een eenvoudiger exa
men mogen afleggen. Dit examen zal
alleen mondeling zijn. Het schriftelijk
gedeelte wordt vervangen door een bij
zondere toetsing van de reeds door hen
in de praktijk opgedane ervaring. Voor
een zoodanig examen komen echter al
leen in aanmerking, zij, die kunnen be
wijzen dat zij minstens 5 jaar in detail
handel, ambacht of kleine nijverheid
werkzaam zijn geweest.
Op het oogenbilk zijn reeds 200 cursus
sen, verspreid over het geheele land, opge
richt, terwijl tevens spoedcursussen bestaan
voor degenen, die voor het hierbovenver-
melde eenvoudiger examen handelskennis
in aanmerking komen.
Voor nadere inlichtingen omtrent oplei
ding voor de benoodigde handelskennis kan
men zich wenden tot den Kon. Ned. Mid-
PLECHTIGE HOOGMIS IN DEN HAAG.
Ter gelegenheid van de geboorte van
prinses Beatrix.
In de katholieke kerk in de Parkstraat
te Den Haag heeft de deken van 's-Gra-
venhage, monseigneur J. M. van der Tuyn,
gisterochtend ter gelegenheid van de ge
boorte van H.K.H. Prinses Beatrix een
plechtige hoogmis gecelebreerd.
Het altaar met palmen en bloemen ver
sierd. In het priesterkoor woonden ver
scheidene autoriteiten de hoogmis bij. Het
waren de ministers mr. M. P. L. Steen-
ter ghe, Ch. J. I. M. Welter en mr. C. M.
J. F. Goseling, de staatsraden prof. mr. P.
J M. Aalberse en mr. dr. D. A. P. N. Koo
ien, de voorztter van de Tweede Kamer
mr. J. R. H. van Schaik, voorts de luitenant-
generaal P. J. van Munnikrede, de gene-
raal-majoor jhr. J. T. Alting von Geusau,
de kapitein ter zee L. A. C. M. Doorman,
de hoofdaalmoezenier van leger en vloot
monseigneur J. J. J. Noordman, het lid
van Gedeputeerde Staten van Zuidholland
jhr. mr. L. E. M. von Fisenne, de wethou
der van 's-Gravenhage L. J. M. Feber, prof.
mgr. P. Groenen en het volledige bestuur
van het comité Katholiek 's-Gravenhage.
Deken van der Tuyn werd geassisteerd
door kapelaan Schmidt als diaken, door
kapelaan Stolwijk als sub-diaken en door
kapelaan van den Oudenhoven als ceremo-
Het koor voerde uit de Missa in honorem
Sanctae Trinitatis van Hubert Cuypers, de
geloovigen zongen eenige der Gregoriaan-
sche gezangen.
Na de hoogmis zong het koor het Te
Deum van v. Goller, waarna de plechtige
Dienst werd beëindigd met het zingen van
het Domine salvam fac reginam nostram.
Na den kerkdienst verzamelden de gees
telijken en de genoodigden zich in de pasto
rie, waar men nog eenigen tijd bijeen bleef.
ACTIE IN DE METAALINDUSTRIE.
Loonsverhooging van ca. 71/2 pet. en
een vacantie-week aanvaard.
In de Vrijdag gehouden conferenties tus-
schen den Metaalbond en de besturen der
drie samenwerkende organisaties in de me
taalindustrie, hebben de gedelegeerden der
werknemers zich bereid verklaard om hun
leden te adviseeren de laatste tegenvoor
stellen der werkgevers te aanvaarden.
Deze komen neer op:
een week ononderbroken vacantie, los
van den Koninginnedag;
overleg pleging over een andere regeling
voor het werken in ploegen;
verhooging in twee termijnen, n.l. 19 Febr.
en 1 Aug. van de uurloonen van 030 ct.
met tweemaal 1 cent, van 3150 cent met
2 cent op 19 Febr. en nog 1 cent op 1 Aug.
en van 41 cent en hooger 2 cent op 19
Febr. en 2 cent op 2 Aug
Dit beteekent een verhooging van 10 pet.
en 7 1/2 pet., terwijl 10 pet. was gevraagd.
De R K. en Chr. organisaties hebben
Zaterdag deze voorstellen, die gelden voor
Wilton-Feijenoord, Rott. Droogdok Mij.,
Nieuwe Waterweg, P. Smit Jr., en werf
Gusto aanvaard, mits de regeling ook voor
de andere metaalindustrieën ten spoedigste
zal worden ingevoerd. Ook de Alg. Bond zal
deze voorstellen aanvaarden, daar met de
vertrouwensmannen uit de leden reeds ver-
Men mag wel aannemen dat het in de
metaalindustrie dus niet tot een conflict
zal komen.
I e I
ta iè!
m ,j| p
12»
Rectificatie.
In de rubriek van Vrijdag j.l. is tot on
ze spijt in probleem no. 494 een fout ge
slopen n.l., er behoort op ruit 29 nog een
zwart stuk bijgeplaatst te worden. De
stand behoort te zijn:
Probleem No. 494.
Auteur: Spiteri en Navarro, Algiers.
Stand in cijfers:
Zwart: 15 schijven op 1, 8/12, 15, 17, 19,
20, 23, 24, 29, 30 en 35.
Wit: 15 schijven op: 22, 27, 28, 32, 33,
36/40, 44 en 47/50.
Wit speelt en wint.
denstandsbond in Nederland, den Ned. R.K.
Middenstandsbond en den Chr. Midden
standsbond in Nederland.
De bovenstaande regelingen gelden dus
enkel ten aanzien van de handelskennis.
Ook nopens de vakbekwaamheid, in het bij
zonder betreffende de ouderen, zijn rege
lingen in bewerking. Hierover zullen zoo
spoedig mogelijk nadere bekendmakingen
volgen.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Diefstal van een belasting-
merk.
Voor den Haagschen Politierechter prof.
mr. Van Bemmelen, moest hedenmorgen
terecht staan J. H. los-arbeider te Kat
wijk a. Zee die te Sassenheim een
rijwielplaatje had weggenomen van een
rijwiel toebehoorend aan G. F.
Verdachte bekende het feit volmondig en
toonde veel berouw.
Politierechter: „U gaat teveel met slech
te vrienden om en bezoekt veel te veel de
café's".
„Het is geloof ik het beste voor u, dat
aan u een verbod wordt opgelegd om ca
fé's of andere dergelijke lokaliteiten te be
zoeken", vervolgde de magistraat, „maar
dat houdt dan in, dat u Zondags en op
Koninginnedag thuis moet blijven, anders
wordt de verleiding voor u te groot."
De Officier alhoewel niet veel heil zien
de in een voorwaardelijke veroordeeling
wilde het dan toch nog wel eens probee-
ren en eischte een voorwaardelijke gevan
genisstraf voor den tijd van 4 maanden
met een proeftijd van 3 jaar en de bijzon
dere voorwaarde, dat verdachte geduren
de 3 jaar geen café's mag bezoeken en in
dien tijd geen alcoholische dranken mag
gebruiken. Verdachte vond het wel erg
moeilijk omdat hij op een vrachtdienst
voor België rijdt en dus uit hoofde van
zijn beroep dikwijls in café's moet komen.
De politierechter kon zulks indenken en
wilde er wel eenigszins rekening mee hou
den en veroordeelde verdachte tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf van drie
maanden met twee jaar proeftijd en de bij
zondere voorwaarde, dat verdachte zich
strikt zal gedragen naar de aanwijzingen
van de Prot. Christelijke Reclasseering afd.
Leiden, die aan verdachte eventueel kan
verbieden café's te bezoeken.
Geeft dien vent een klap
op zijn kop.
Deze woorden had de kruideniersbedien
de J. de H. uit N o o r d w ij k toegeroepen
aan een aantal personen, die achter een
optocht liepen. Dat gezegde is al niet erg
fraai, maar erger was het, dat de „vent"
een politie-ambtenaar in uniofrm was,, die
dan ook dadelijk een bonnetje had uitge
schreven omdat hij het opruiing noemde.
Als getuige gehoord, verklaarde de agent,
dat er niet gezegd is, geeft „dien vent een
klap op zijn kop", maar „slaat hem de her
sens in."
Dat komt op hetzelfde neer vond de poli
tierechter, maar verdachte was het hier
mee niet eens.
De Officier van Justitie mr. Roeffart
vond het geval niet zoo gemakkelijk als
de verdachte. Het gaat maar niet op de
menschen op te stoken om een agent op
zijn hoofd te gaan timmeren.
Een flinke geldboete is hier op zijn
plaats, welke de Officier gesteld wil zien
op 25.subs. 25 dagen.
„Dat vind ik veel te veel", vond ver
dachte, hetgeen de politierechter deed op
merken, dat het reclasseeringsrapport zegt,
dat het met dezen verdachte niet „je dat
is".
Hij is erg baldadig en lastig vermeldde
dit document. Reden voor den politierech
ter om een geldboete op te leggen van
20.subs. 20 dagen, wat verdachte nog
vele vond en verklaarde, dat hij dat niet
kon betalen.
„Dan gaat u alvast maar sparen", ried de
politierechter verdachte aan.
Rumoer om een peentje.
J. L. H. uit Den Haag reed op een
mooien Septembermiddag op den Rijns-
burgerweg te Oegstgeest. Langs een
wortelenveld komende had hij een onweer-
staanbaren lust in zich op voelen komen
om zulk een sappige vrucht te consbmee-
ren. Zoo gedacht zoo gedaan, maar juist
was het peentje uit den grond losgewerkt
of er kwamen een tweetal gemeente-agen
ten pef auto in zicht. En toen begon de mi
sère, want de politie-agenten verklaarden
in hun ambtseedig procesverbaal, dat zij
geroepen hadden: „halt, politie, afstap
pen."
Verdachte had niets gehoord en was rus
tig doorgereden, evenals een kameraad,
die bij hem geweest was.
Het geval ging een geheel verkeerden
kant op, want een getuige verklaarde, daar
in bijgestaan door den verdachte, dat de
politie-agent zonder iets te zeggen hem een
klap op zijn hoofd gegeven had. Verder
waren zij meegenomen naar het bureau.
Verdachte: „Wij moesten toen wachten,
alhoewel de agenten wisten dat wij geen
licht op onze fietsen hadden tot het don
ker was en toen moesten wij naar Den
Haag gaan loopen."
Het slot was, dat de politierechter aan
houding vroeg om alsnog de agenten te
hooren over een en ander.
Is er nu gescholden of niet?
A. H. J. S. uit Leiden en zekere N.
uit Voorschoten zijn nu bepaald geen
boezemvrienden te noemen.. Het was dus
niet te verwonderen, dat, toen beide el
kaar tegen kwamen op den Leidschen weg,
er gezellige woorden gevallen waren, die
niet voor herhaling vatbaar zijn, Als ver
dachte uit dit woordenduel was te voor
schijn gekomen A. H. J. S. Tijdens de zit
ting kwamen er allerlei duistere punten
naar voren. Allereerst was S. in het geheel
niet op den Leidschen weg geweest althans
volgens zijn zeggen, hetgeen hij door zijn
dochter wilde laten bevestigen. Dit mocht
en de dochter verklaarde, dat haar vader
tijdens het schelden thuis had gezeten.
„Hoe komt het dan", vorschte de poli
tierechter, „dat uw moeder, toen N. aan
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Een Britsche nota aan Franco tegen de
zeeschuimerij in de Middellandsche Zee.
Een belangrijke rechtsche doorbraak bij
Teruel (2de blad en Telegramen).
De reorganisatie in Duitschland. (2de
blad).
De 16e verjaardag van de Pauskeuze.
(2de blad).
Een protest van de Beiersche bisschoppen
(2de blad).
Stappen van Amerika, Engeland en
Frankrijk te Tokio in verband met de Ja.
pansche vlootbouw. (2de blad).
Binnenland
Belangrijke mededeelingen Inzake vrij-
stelling van examen handelskennis Inge*
volge vestigingswet. (1ste blad).
De kapitein van de vergane „Aldabi" ver
telt van zijn ervaringen. (4de blad).
Landbouwer te Aarle Rixtel onder ver
dachte omstandigheden gestorven. (4de
blad).
Lelden
De N.V. „De Sportfondsen" gaan voort
met de plannen om te Leiden een open-
overdekte inrichting te bouwen. (4de
blad).
Sport en Wedstrijden
SCHAATSENRIJDEN: De Noor Ballang-
rud wederom wereldkampioen; goede
prestaties der Hollanders. (3de blad).
ATHLETIEK: De Leidenaar J. v. Roode
winnaar van den Docos-veldloop. (3de
blad).
VOETBAL: D.O.S. en O.I.V. zetten den
strijd om het kampioenschap in den I.V.C.B.
voort. K.R.V. verslaat Concordia; tal van
bezoekende clubs winnen, behalve in de
afd. Zuid van den D.H.V.B. In den K.N.
V.B. verloren Feyenoord, Go Ahead, N.A.C.
en Veendam in de eerste klasse; Alphen
verslaat Overmaas, UVS speelt tegen HVV
gelijk. (3de blad).
LEIDEN.
Woensdag. In Rest. „Zarse", Stationsweg
2, bridgeavond voor gevorderden en
leerlingen. Toegankelijk voor Ka
tholieken onder ausp. Ned. Reisver.
v. Katholieken, 8 uur.
Vrijdag. „St. Raphael'*. Jaarvergadering
in het Bondsgebouw, 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Zaterdag 5 tot
en met Vrijdag 11 Febr. a.s. waarge
nomen door de apotheken: P. du Croix,
Rapenburg 9, telf. 807 en J. Deedens, Wil-
helminapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
de deur kwam, heeft gezegd: hij is niet
thuis."
Getuige: „O, dat heeft zij maar gezegd
om aan de deur geen herrie te hebben."
„Maar", vertelde de politierechter haar,
„hoe komt het dan, dat uw moeder ge
zegd heeft tegen N.: en denk er aan, dat
je je handen niet vuil maakt."
,En uw vader was niet thuis, hoe is
zulk een gezegd dan mogelijk?"
Getuige N. verklaarde pertinent, dat S.
op den bewusten dag op den Leidschen
weg wel gescholden had.
Omdat er geen utkomen aan was, hield
de politierechter deze zaak aan om alsnog
een getuige te hooren, die het heele geval
gezien en gehoord zou hebben.
KANTONGERECHT HAARLEM.
Voor den Haarlemschen Kantonrechter
mr. de Bijl de Vroe stond heden terecht de
65-jarige ingenieur J. C. W. H. uit Haar
lem terzake dat hij in den avond van 19
Nov. van het vorige jaar op de Haarlem
merstraat te H i 11 e g o m met een snelheid
van pl.m. 60 K.M. heeft gereden met z'n
vierwielig motorrijtuig en alstoem onvoor
zichtig en roekeloos zou zfjn ingereden op
een groot aantal personen, die aldaar ston
den rondom de gewonde mevr. A. L. Ch.
van Waveren-Hahn, die op den grond lag.
daar zij zoo juist door een auto was aan
gereden. Alhoewel er een persoon midden
op den weg stond te zwaaien met een bran
dende zaklantaarn, had verd. de verkeer*
belemmering niet gezien en was toen over
het hoofd gereden van het slachtoffer,
daarop is overleden.
Een 4-tal getuigen werden in deze zaai
gehoord. Verd. had geen personen gezien,
daar hij verblind werd door een tegenlig
ger.
De ambtenaar eischte een geldboete vat
25 subs. 15 dagen hechtenis.
De Kantonrechter veroordeelde verd. tol
een geldboete van 15 subs. 10 dage:
hechtenis.
