DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De geboorte van
Prinses Beatrix
KERKNIEUWS
29ste Jaargang
DOiNDERDAG 3 FEBRUARI 1938
No. 8946
de abonnementsprijs
bedraagt t>i| vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent Der week 2.50 Der kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 1 2.60 pei kwartaal
Franco per post 1 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ts voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Een goede raad
Wij veroorloven ons, vandaag onzen le
zers een goeden raad te geven, die niet
duur is een goeden raad zoo tusschen al
het nieuws door. Eventjes aandacht daar
voor s.v.pl.l
Er is geen katholiek in ons bisdom, die
onverschillig is voor den financieelen toe
stand, waarin de vele steun-behoevende
parochies verkeeren. Daar zijn er wèl, die
zeggen, dat 't niet zóó had behoeven te loo-
pen. Goed, laat ze 'ns gelijk hebben. Maar
't is nu eenmaal zóó geloopen en niet an
ders; het feit willen we, moeten we aan
vaarden als nuchtere mensehen. En als ka
tholieke menschen willen we, moeten we
óók met onzen Bisschop meewerken, om
dien toestand zoo spoedig mogelijk te s a-
n e e r e n.
Onze medewerking kunnen wij op ver
schillende wijze verleenen. Op een
van die manieren willen wij gaarne weer
even de attentie onzer lezers richten
wéér, wij hebben 't al 'ns meer gedaan,
maar durven vertrouwen, dat de welwil
lende lezer ons deze herhaling excuseeren
zal!
Wij willen u den raad geven, om lid te
worden van „het Liefdewerk voor de arme
parochies in het Bisdom Haarlem", welk
lidmaatschap slechts een contributie van 1
gld. per drie maanden van u vraagt. Geeft
u nu nog op aan de administratie: Leidsche-
weg 139, Voorschoten!
Wij geven u dezen raad, dien wij goed
durven noemen, omdat u, als u er zich aan
houdt, een goed werk doet,en hiervoor
ook bijzondere attentie s.v.p. uzelf ver
schaft een, om de twee weken verschij
nend, zeer lezenswaardig tijdschrift.
De leden van genoemd Liefdewerk ont
vangen als zoodanig, dus gratis, het tijd
schrift voor het Bisdom Haarlem „Sint
Bavo".
Dit tijdschrift houdt u op de hoogte van
al het kerkelijk gebeuren in het Bisdom,
waarin u belang stelt. De Bisschop ge
bruikt 't, als Hij iets heeft mede te deelen
aan de geestelijken, aan de leeken of aan
beiden. Er verder geeft de redacteur, rector
Sondaal te Oegstgeest, heel gevarieerde
interessante lectuur u zult het on
getwijfeld met deze kwalificatie volkomen
eens zijn, als u het tijdschrift leest.
Neem nu een besluit vandaag! Voor
slechts 1 gld. per drie maanden geeft ge
een blijk van daadwerkelijk meeleven mdl
uw Bisschop en verzekert ge uzelf een
abonnement op „Sint Bavo"! Doe het nu 'ns!
Adres administratie: Leidscheweg 139, Voor
schoten.
NIET BERLIJN OF MOSKOU, MAAR
CHRISTUS OF MOSKOU
Op de vergadering die Zondag 1.1. gehou
den is door de Protestantsche Vereenigde
Chr. Partij te Budapest, sprak de prot.
Bisschop Louis Makray in zijn toespraak
om. de volgende merkwaardige woorden:
„Wij moeten niet kiezen tusschen Ber
lijn of Moskou; voor ons is er maar één
keuze: Christus of Moskou".
TWEE AIVIERIKAANSCHE VLIEG-
BOOTEN VERNIELD.
Tien dooden?
SAN DIEGO 3 Februari. (ANP). Even
vóór middernacht zijn twee groote vlieg-
booten, die deelnamen aan de vlootoefe-
ningen, met elkaar in botsing gekomen en
geheel vernield. Vier overlevenden zijn
door het slagschip „Tennessee" aan boord
genomen. Men vreest, dat tien inzitten
den omgekomen zijn.
De toestellen waren bombardements
vliegtuigen van het nieuwste type. Vlieg
tuigen van dit model hebben onlangs een
geslaagde massavlucht naar Honoloeloe
gemaakt.
OP SOESTDUK ALLES ZEER GOED.
BAARN, 3 Februari. Naar wij ver
nemen, is dr. de Groot heden zeer te
vreden over den toestand van Prinses
Juliana.
Ook Prinses Beatrix maakt het zeer
goed.
DR. COLIJN OVER DE JONGE PRINSES.
In zijn rede, gisteravond in de Groo
te Kerk te Rotterdam gehouden voor de
Gereformeerde jeugd, ter herdenking van
den band tusschen Oranje en het Neder-
landsche volk, heeft dr. H. Colijn, de mi
nister-president, o.m. het volgende ge
zegd:
„En nu moet ik tot iets intiems over
gaan. Ik heb gehoord, dat vele moeders
in Nederland jaloersch op mij zijn ge
weest, omdat ik Dinsdag het voorrecht
heb gehad, zelf de jonge Prinses te mo
gen zien. En ik moet u zeggen: zij zag
er prachtig uit!
Iedere jonge moeder in ons land zou
trotsch op haar zijn."
De Minister-President vermeldde te
vens, dat hij niet alleen van zooveel land-
genooten in het buitenland, doch ook van
zooveel vreemden uit het buitenland te
legrammen van gelukwensch had ontvan
gen.
HOE WORDT DE NAAM BEATRIX
UITGESPROKEN.
Wij lezen in de „N. R. Crt.":
„Hoe moet de naam Beatrix uitgespro
ken worden? Waar moet het accent liggen?
Eenclassicus deelt ons mede, dat de
naam Beatrix reeds in het Latijn voorkomt
in den tijd der eerste Christenen. Deze vrou
welijke vorm 'is afgeleid van den ook als
eigennaam voorkomenden mannelijken
vorm Beatus, de geluk-, de zegenbrengende.
De a in dezen naam is lang en dus moet
het accent (in het Latijn) liggen op de a.
Dienovereenkomstig dient de uitspraak van
den naam der jonge Prinses te luiden
Beatrix.
De tweede naamval in het Latijn luidt
Beatricis, waarin het accent versprongen is
en op de eerste valt. Onder den invloed
daarvan is in het Italiaansch de naam
Beatrice ontstaan, met het accent op de i.
Bij de aangifte ten paleize van de jong
geborene ten overstaan van den burgemees
ter van Baarn en de ministers van staat dr.
Colijn en jhr. mr. Beelaerts van Blokland,
heeft men evenwel, naar men uit de ra
dio-uitzendingen zou mogen afleiden, den
naam uitgesproken als Beatrix, met den
klemtoon op de e. In den Nederlandschen
vorm van den naam, Beatrijs, valt, over
eenkomstig ons taaleigen, het accent even
eens op de e.
De twijfel, welke over de uitspraak van
den naam kan bestaan, zal zeker spoedig
worden opgeheven, wanneer bekend wordt,
hoe de ouders wenschen, dat de naam van
het jonge Prinsesje zal worden uitgespro
ken".
Tot zoover de „N. R. Crt.".
Indien twijfel over de uitspraak gewet
tigd is, dan kunnen inderdaad de ouders
zeggen (als zij dat wenschen!) hoe zij den
naam graag willen uitgesproken hebben.
Maar indien twijfel niet gemotiveerd zou
zijn (en de schrijver van het stukje in dc
„N. R. Crt." sluit de mogelijkheid van twij
fel uit!) dan moéten o.i. de ouders zich
houden aan de eenig taalkundig-juiste uit
spraak!
Intusschen wij onthouden ons van een
beslist oordeel ten deze
PLECHTIGE HOOGMIS TER
GELEGENHEID DER PRINSELIJKE
GEBOORTE
Zondag a.s. des ochtends 10 uur zal in de
Parkstraatkerk door mgr. J. M. van der
Tuyn, Deken van 's Gravenhage, ter gele
genheid van de geboorte van Prinses Bea
trix een plechtige Hoogmis worden gecele
breerd, waarna een plechtig Te Deum zal
worden gezongen.
PONTIFICAAL TE DEUM IN DEN
BOSCH.
Bij gelegenheid van de geboorte van Prin
ses Beatrix zal a.s. Zondag 6 Februari, des
avonds om acht uur, in de kathedrale 1
liek van St. Jan te 's-Hertogenbosoh door
Z. H. Excellentie mgr. A. F. Diepen een
pontificaal Te Deum worden gecelebreerd.
GELUKWENSCHEN VAN DEN
AARTSBISSCHOP.
Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht heeft, vergezeld van zijn
secretaris, den zeereerw. heer dr. J. A.
Geerdink, gistermiddag een bezoek ge
bracht bij den Commissaris der Koningin
in de provincie Utrecht, jhr. mr. dr. H. L.
N. Bosch Ridder van Rosenthal en me
vrouw in Paushuize te Utrecht, om den
vertegenwoordiger der Koningin zijn har
telijke gelukwenschen aan te bieden bij de
geboorte van de Prinses.
GELUKWENSCHEN VAN Z.-A.
STUDENTEN.
De deelnemers aan de vierde Dietsche
studiereis hebben een telegram van geluk
wensch met onderstaanden inhoud aan de
Prinselijke ouders gezonden:
„Die Suid-Afrikaansche studente,
lede van die Afrikaansche Nasionale
Studentenbond, deelnemers aan die
vierde Dietsche, studiereis Suid-Afri-
kaNederland wens u baie geluk met
voorspoedige geboorte van Prinses
Beatrix".
HET „GENOTVOLLE GEVOLG" VAN DE
GELUKKIGE FAMILIEGEBEURTENIS.
Door een Engelsche wolfabrikant, de fir
ma Kessler en Co Ltd. te Bradford, werd
de N.V. Kon. Ned. Fabriek van Wollen
Dekens v/h J. C. Zaalberg en Zoon te Lei
den, een gelukwensch gestuurd bij de ge
boorte van Prinses Beatrix. Deze geluk
wensch, welke in het Nederlandsch werd
gezonden, luidt als volgt:
„Hierbij hadden wij graag, u onze op
rechte gelukwensche voor het genotvolle
gevolg van de gelukkige familiegebeurtenis
van Uv hoogaangezien Koninklijk Huis uit
te spreken.
Wij begrijpen de groote vreugde, welke
deze gebeurtenis onze nederlandsche vrien
den gebracht heeft en als wij toefolge van
onzere lange verbinding met den neder
landschen handel voor nederlandsche saken
veel belang hebben, zien wij ons als geeert
aan ons bij deze gelukkige, gelegenheid met
het Nederlandsch Volk te verheugen.
Wij wensch, dat het Koninklijk Kind een
gezond, gelukkig en lang leven genieten
mag".
Onder de vele gelukwenschen van haar
handelsrelaties in het buitenland, die ge
noemde firma ontving, is deze brief wel by-
zonder interessant om de Nederlandsche
taal!
HET EERSTE MOTORSCHIP
„PRINSES BEATRIX"
Naar wij vernemen is met toestemming
van Z. K. H. Prins Bernhard de motorboot
van het onderwijsfonds voor de scheep
vaart, die in de haven van Ruhrort de Ne
derlandsche schipperskinderen, die aldaar
de Oranje-school „Prins Bernhard" van het
onderwijsfonds bezoeken, van boord der
Nederlandsche schepen haalt en hen weer
aan boord terugbrengt, omgedoopt in „Prin
ses Beatrix".
KRANSLEGGING TE HEILIGERLEE.
Onder zeer groote belangstelling heeft
gistermiddag bij het fraaie standbeeld van
Graaf Adolf van Nassau te Heiligerlee, op
gericht ter herinnering aan het feit, dat
hier in de omgeving in 1568 de eerste slag
van den tachtig jarigen oorlog werd gele
verd, de Commissaris der Koningin in de
provincie Groningen, mr. J. Linthorst Ho-
man, een krans gelegd als symbolisch be
wijs van de verknochtheid van de geheele
Groningsche bevolking aan Oranje, aan
welks stem nu een nieuwe loot is ontspro
ten.
AUTOTOCHT VAN DE KONINGIN
EN PRINS BERNHARD.
Morgen (Vrijdag) middag zullen H. M.
de Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard
een autotocht maken door de gemeenten
Baarn en Soest.
De rit, welke om kwart over twaalf aan
vangt, zal ongeveer drie kwartier duren.
De Koningin heeft den wensch te ken
nen gegeven, dat tijdens den tocht geen
bloemen zullen worden aangeboden noch
toespraken worden gehouden.
De feesten in de Residentie.
Hedenavond zal de feestverlichting te
Den Haag ter gelegenheid van de geboorte
van Prinses Beatrix voor de laatste maal
branden.
DE KATHOLIEKE SCHOOL
OORDEEL VAN EEN SOCIALIST.
In „Ons Eigen Blad" wordt een brief ge
publiceerd door den bekenden socialisti-
schen paedagoog G. van Veen gericht aan
den hoofdredacteur van „Ons Eigen Blad",
frater Rombouts.
Hij schrijft daarin o.m.:
„Ik heb uw tijdschrift geprezen als het
beste, dat wij in ons land hebben „bes
tel", dan natuurlijk niet bedoeld als waar
deering van uw beginsel; het spreekt van
zelf, dat het onze beter is dan het uwe
maar „beste" in de Gunningsche zin opge
vat als het meest échte, als het naast ko
mende aan 't ideaal, dat ieder onzer voor
den geest zweeft, in het licht van het be
wustzijn te heffen, wat er wezenlijkt werkt
in het onderbewuste van de groep, wel
ker woordvoerder men wil wezen.
v. d. Zweep zegt het zoo juist, dat in uw
blad theorie en practijk mekaar op zoo ge
lukkige wijze de hand hebben gereikt, wat
men niet van alle paedagogische tijdschrif
ten kan zeggen. Ik wil u wel zeggen, dat ik
me diep ongelukkig gevoel, als ik den deso-
laten toestand, waarin ons humanisme ver
keert, eens vergelijk met de bloeiende toe
stand, die uw beginsel en uw school too-
nen.
Ik ken leden van het schooltoezicht, die
vele dienstjaren achter den rug hebben
en die weten te vertellen van den toestand,
waarin Roomsche scholen nog 25 jaar ge
leden verkeerden en van het beeld, dat ze
nu te zien geven.
Het is, of er een wonder is gebeurd.
Toen een slof zaakje (deze kwalificatie is
minstens zeer overdreven, is ook voor de
katholieke school van dien tijd zéér onver
diend. Red. „L Crt") waarover nog
anecdotes de ronde doen, die, ook al zijn
ze niet of niet heelemaal waar, toch een
zekere spottende geringschatting van niet-
katholieken kant voelbaar maken. Nu een
Roomsche school, die 40 pet. van de Ne
derlandsche jeugd binnen haar muren
bergt, een school, die er zich op beroemen
mag meer open te staan voor wetenschap
pelijke beïnvloeding van zijn beste man
nen dan eenige andere."
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Het torpedeeren van de „Endymion'
de Middellandsche Zee heeft de regeering
van Engeland weer eens wakker geschud.
Het is een tijdje goed gegaan, maar nu
dreigt de zeeschuimerij in de Middelland
sche Zee weer te herleven. De Engelsche
minister van buitenlandsche zaken Eden
heeft zich in verbinding gesteld met Frank
rijk en Italië en naar verluidt zou En
geland een drastischen maatregel hebben
voorgesteld n.L elke onderzeeboot, welke
in de Middellandsche Zee wordt aangetrof
fen in het gebied der patrouilleerende En
gelsche, Fransche en Italiaansche oorlogs
schepen, zonder waarschuwing in den grond
te boren.
Voorts heeft de Engelsche regeering haar
bemiddeling aangeboden, teneinde tot een
overeenkomst te geraken tusschen de recht-
sche en linksche regeeringen in Spanje, om
het bombardement van open steden in de
toekomst te voorkomen.
De linksche regeering wil wel, omdat zij
met haar vliegtuigen verre in de minder
heid is en dus alles te winnen heeft bij
zulk een overeenkomst. Of de rechtsche
geering er ook mee accoord zal gaan, zal
moeten worden afgewacht. Ook de Fran
sche rëgeering is bezig met een dergelijke
bemiddelingsactie, maar zij heeft niet zoo
veel invloed op de regeering van Burgos
als de Engelsche.
De honderdste zitting van den Volken
bondsraad is gisteren gesloten, nadat de ge
delegeerden een resolutie hadden aangeno
men (Polen en Peru onthielden zich van
stemming), -waarin het optreden van Japan
in China wordt betreurd. De Chineesche
vertegenwoordiger kon weer naar huis gaan
met een papiertje van goed gedrag, waar
mee hij niet eens zoo heel erg blij was. Ja
pan zal zich van de herhaling van zijn mo-
reele veroordeeling weinig aantrekken.
Te Berlijn gaan geruchten rondom de
persoon van generaal von Blomberg. Wat
er van waar is, is in een gelijkgeschakeld
land als Duitschland, moeilijk te achter
halen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De honderdste zitting van den Volken
bondsraad gesloten na aanvaarding van een
resolutie tegen Japan. (2de blad).
Spanning te Berlijn rondom minister von
Blomberg. (2de blad).
De verrassende parlements-ontbinding te
Cairo. (2de blad).
Drastische maatregelen voorgesteld tegen
de herleving der zeerooverij in de Middel
landsche Zee. (2de blad).
UITBREIDING VAN HET CORPS
K.L.M.-STEWARDESSEN.
In tegenstelling tot de geruchten, dat de
K.L.M., evenals verschillende buitenland
sche luchtvaartmaatschappijen, er toe
over zou willen gaan, haar corps stewar
dessen geleidelijk op te heffen, teneinde
dit vrouwelijk personeel door stewards te
vervangen, vernemen wij, dat met ingang
den zomerdienst het corps stewar
dessen integendeel zal worden uitgebreid,
vermoedelijk met een tiental, welks op
leiding binnenkort zal beginnen.
De stewards zullen in hoofdzaak dienst
blijven doen op de Indië-vliegtuigen en
op een enkele Europeesche lijn als die
Milaan. De positie van de stewar
dess aan boord is echter een eenigszins
andere dan die der stewards. Zij treedt
meer op als air-hostess", zooals de Ame
rikanen het noemen, de vertegenwoordig
ster der maatschappij aan boord, en haar
aanwezigheid wordt door de pasagiers zoo
zeer op prijs gesteld, dat de K. L. M. tot
uitbreiding van het corps heeft besloten.
Het Comité van Katholieke Actie
„Voor God" schrijft ons:
DE LEER VAN
HET EVANGELIE
Geen land, geen volk kan in het
maatschappelijk leven de kille
zelfzucht vervangen door de
broederliefde, zonder daarbij te
vens de leer te omhelzen, die het
Evangelie en de Bergrede aan de
wereld hebben nagelaten.
Kardinaal PACELLL
PATER M. HULSBOSCH, t
Bekende Franciscaansche missieprediker
overleden.
Dinsdag is in het Minderbroederskloos
ter te Weert, in den ouderdom van 65 jaar
overleden pater Macarius Hulsbosch O.F.M.
Pater Hulsbosch, geboortig uit Haarlem,
werd in 1899 priester gewijd. Vanuit het
klooster in Woerden gaf hij overal missies
en retraites. Daarna was hij" werkzaam als
kapelaan van de Mozes- en Aaronkerk te
Amsterdam en van de St. Antonius van
Padua-kerk te Rotterdam. Een ziekte
maakte in 1934 verderen zwaren arbeid
onmogelijk. Hij vertrok naar Heerlerheide
en vervolgens naar het Minderbroeders
klooster te Weert.
Uitvaart en begrafenis zijn bepaald op
Vrijdag te Weert.
BENOEMINGEN PATERS JEZUÏETEN.
Met ingang van 3 Februari werd door
Z. H. Exc. den Aartsbisschop van Utrecht
benoemd tot assistent der kerk \ran den H.
Aloysius te Utrecht de Weleerw. Pater J.
W M. Poeperkorn S.J., en door Z. H. Exc.
den Bisschop van Haarlem tot assistent
der kerk van den H. Ignatius te Rotter
dam de weleerw. Pater H. A. Sterneberg
S.J.
PATER AGATHANGELUS O.CAP. TOT
CONSULTOR BENOEMD.
Uit Rome ontvingen we bericht, dat de
H. E. P. Agathangelus, Secretaris Gene
raal der Minderbroeders Kapucijnen, 26
Januari j.l. benoemd is tot Consultor van
de S. Congregatie de Sacramentis.
