DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De moord op de
Nederlandsclte
Missionarissen
Roof-overval in
Drenthe
I*
RUKSWEG DEN HAAG-HAARLEM
NED. OOST-INDIE
29ste Jaargang
WOENSDAG 12 JANUARI 1938
No. 8927
S)& Gcidóehe Soii^ant
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 1 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaak bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE IS I
GIRONUMMER 103003. POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer beslaat uit
vier bladen.
Voor de groote gezinnen
Over Minister Romme's voorstel om bij
het arbeidsloon rekening te houden met de
groote en grootere gezinnen is in de niet-
rechtsche pers nog weinig goeds gezegd.
Wij hebben er onlangs op gewezen, hoe
de „Nieuwe Rott. Crt." dat voorstel afwees
met een beroep op het feit, dat er in de be
lasting reeds kinderaftrek bestaat. En daar
boven op nog kinderbijslag! 't Wordt te
gek!!
In werkelijkheid is de kinderaftrek bij de
belasting zoo gering, dat deze moet wor
den herzien.
Een herziene kinderaftrek plus kinder
bijslag. En dan zijn we nog niet, waar we
wenschen te komen! Dezer dagen werd in
ce pers vermeld:
B. en W. van Bussum stellen een
nieuwe regeling voor de reductie op
den gasprijs voor, waarbij de groote
gezinnen belangrijk meer gebaat zijn.
Voorheen kende men slechts twee groe
pen, n.l. gezinnen met 4 en 5 minder
jarige kinderen en gezinnen met 6 en
meer minderjarige kinderen.
Bij de oude regeling kreeg de ver
bruiker een reductie van 1 cent per
kub. meter bij 5 minderjarige kinderen
en bij 6 en meer kinderen 2 cent per
kub. M. reductie.
Bij de nieuwe regeling, waarover de
raad nog moet beslissen, krijgt men
reeds bij het vierde kind 10 pet. reduc
tie op den gasprijs en bij het vijfde en
ieder volgend kind 5 pet. reductie op
den gasprijs.
Reductie op artikelen, waar deze nood
zakelijke levensbehoeften zijn, en waar
dit mogelijk is. Ook dit is nog een
van onze verlangens!
In Tilburg hebben de Lichtfabrieken een
tarief, dat wij het gemeentebestuur van
Leiden gaarne in ernstige studie aanbeve
len als dat nog niet mocht zijn geschied
voor het praeadvies op een desbetreffend
adres van den Bond voor Groote Gezinnen.
Men behoeft heusch nog niet bang te zijn,
dat het dien kant uitgaande geldelijk
voordeelig wordt, kinderen te hebben!! Een
groot gezin zal zeker altijd nog over het
algemeen onder zware zorgen zitten. Maar
dat is niet erg.
Erg is, als de zorgen practisch te zwaar
worden, zoodat zulk een gezin te veel moet
missen. En om zulk een sociaal en mo
reel hoogst ongewenschten toestand te
voorkomen, daarvoor strekken maatregelen
als hier bedoeld. En dan vreeze men vooral
niet te gauw, dat de groote gezinnen het
daardooronder geldelijk opzicht tè goed
zouden krijgen! Die vrees kan trou
wens niet echt, niet oprecht zijn; daar
zit.... iets anders achter.
DE „SAMOAN CLIPPER" TOCH
VERGAAN?
PAGOPAGO, (Tutila), 12 Jan. (A. N.
P.). Men vreest, dat de „Samoan Clipper"
in brand geraakt en door een ontploffing
vernield is. Men heeft nl. op twaalf mijl
van Tutila olie op het water gevonden. Te
voren was een rookkolom gezien aan de
Westzijde van het eiland, op een plaats,
waar het vliegtuig, naar men aanneemt,
zich bevonden heel In het laatste radio
bericht deelde de vliegboot mede, dat men
benzine liet vallen om een daling voor te
bereiden. Gevreesd wordt nu, dat de ben
zine bij deze manoeuvre ontbrand is en
dat het vuur zich reeft voortgeplant naar
den motor en de tanks. Twee vliegtuigen
zijn voor nasporingen opgestegen.
Het vliegtuig gevonden;
de bemanning behouden.
Nader wordt uit Apia op Britsch Sa
moa gemeld, dat de Clipper gevonden is
door een vliegtuig en een schip, die ver
trokken waren om naar het vliegtuig te
zoeken. De bemanning is behouden.
DE PLECHTIGE UITVAARTDIENST
TE PEKING.
Den 18en December 1937 werd, 's mor
gens om 10 uur, een plechtige dienst ge
houden in de St. Michaelskerk van Peking
voor Mgr. Schraven en zijn acht gezellen,
die den 9en October 1937 als slachtoffers
gevallen waren bij de gebeurtenissen van
Chengtingfu.
Bij dezen dienst waren tegenwoordig: de
heer Lacoste, die het Fransche protectoraat
der Katholieke Missies vertegenwoordigde,
vergezeld van zijn echtgenoote; Zijne Excel
lentie Baron de Vos van Steenwijk, gezant
eer Nederlanden, met zijn echtgenoote de
baronesse de Vos van Steenwijk, verder
burgerlijke en militaire geaitacheerden bij
oe Fransche en de Ntderlandsche ambas
sade.
In het priesterkoor bevonden zich voorts
Hunne Hoogw. Excellenties Mgr. Montaig
ne, Apost. Vicaris van Peking (Lazarist),
Mgr. de Vienne, Apost. Vicaris van Tient
sin (Lazarist), Mgr. Comino, secretaris der
Apostolische Delegatie, en Mgr. Lebouille,
(Ned. Lazarist uit Hoensbroek), coadjutor
van Mgr. Geurts te Yungpingfu.
Het Japansche leger was vertegenwoor
digd door den commandant Yokoyama.
Deze laatste ging, alvorens zijn plaats in
te nemen, twee kransen deponeeren op de
katafalk, met opschrift: „Het Japansche
leger".
De Japansche zaakgelastigde moest deze
plechtigheid eveneens bijwonen, doch werd
op het laatst nog door onvoorziene omstan
digheden verhinderd.
Om 10 uur arriveerde de vertegenwoordi
ger van den Franschen gezant, in gezelschap
van den Nederlandschen ambassadeur, en
werd de kerk binnengeleid door den Z. E.
Heer Chanet, Lazarist, die hem wijwater
aanbood en, onder de daarbij passende
tonen van het kerkorgel, hem naar zijn
plaats begeleidde.
Na de H. Mis die door den Z.E. Heer
Nauviolle (Lazarist, pastoor van de Kerk
der Legaties) gecelebreerd werd, zong men
het vers „Domine, salvam fac Rem Publi-
cam" terwijl intusschen Monseigneur Mon
taigne zich ging gereed maken om de ab-
soute te verrichten.
Nadat alle plechtigheden ten einde wa
ren, deed de Z.E. Heer Chanet den vertegen
woordiger van den Franschen gezant weer
uitgeleide.
De heele kerk was gevuld met een groote
menigte geestelijken en leeken, zoowel
Europeanen als Chineezen.
DE STILLE OMGANG.
DIT JAAR 13 EN 20 MAART.
De Stille Omgang zal dit jaar worden ge
houden op 13 en 20 Maart. De algemeene
intentie luidt: „Behoud en vermeerdering
van Christelijken levensernst in de huis
gezinnen".
De huishoudelijke en algemeene verga-
cering van het gezelschap van den Stillen
Omgang zal worden gehouden op Zondag
30 Januari 1938 in „Krasnapolsky". De huis
houdelijke vergadering vangt des morgens
11 uur in de kleine zaal aan. Des middags
te 2 uur wordt in de groote zaal een begin
gemaakt met de algemeene vergadering,
waar prof. dr. B. H. Molkenboer O.P. het
woord zal voeren.
Muzikale medewerking wordt verleend
aoor het zangkoor van het St. Ignatiuscol-
lege o. 1. v. pater F. Smits van Waesberge
S J.
ONGEWENSCHT HIAAT IN
VOORRANGSWEG.
Roovers gewapend met
een bijl
EEN BEDRAG VAN 325 GESTOLEN.
In den nacht van Zondag op Maandag is
te Nieuw-Dordrecht, gemeente Emmen
(Drenthe), de 23-jarige KI. Boekholt uit
Vveerdinge door twee nog niet bekende
mannen overvallen en van een bedrag van
driehonderd vijfentwintig gulden beroofd.
Boekholt was bij zijn verloofde, mejuf
frouw W. te NieuwTÜordrecht, op bezoek
geweest en begaf zich in den nanacht om
streeks vier uur op weg naar huis.
Op den Veenweg, niet ver van de
woning van het meisje, werd B. door
twee mannen aangehouden. De een
sloeg hem met een bijl, de ander be
roofde het slachtoffer van een porte-
monnaie, waarin zich een bedrag van
ongeveer 325 gulden bevond. Hierop
namen de aanvallers de vlucht.
B. strompelde naar de woning van zijn
verloofde, van waaruit de politie werd ge
waarschuwd. Later kon de aangevallene,
die niet ernstig gewond was. zich "te Em
men naar een dokter begeven om verbon
den te worden.
De politie laat zich over den stand van
het onderzoek niet uit, evenwel werd reeds
een vermoedelijke verdachte aangehouden.
Er wordt een bepaald spoor gevolgd.
De bijl is later in de omgeving van de
plaats van den overval teruggevonden.
1 WONtNG
TE HEEMSTEDE
In den Rijksweg 's-GravenhageHaar
lem houdt de voorrang van den Rijksweg
over een kort gedeelte op, juist daar,
waar eenige onoverzichtelijkke zijwegen
op den Rijksweg uitmonden. Temeer vormt
zulks een gevaarlijke situatie, omdat de
borden „einde voorrang", op zichzelve
reed'; weinig opvallend, geplaatst zijn op
punten, waar de Rijksweg oogenschijn-
lijk zonder eenige wijziging doorloopt,
zoodat deze borden slechts door weinig
verkeersdeelnemers worden opgemerkt.
Reeds in Juli wendde de K. N. A. C.
zich tot het gemeentebestuur van Heem
stede om te trachten tot een verbeterde
situatie te geraken. In September bericht
ten B. en W. van deze gemeente gelukkig,
dat zij den Minister van Waterstaat had
den geadviseerd het betreffende gedeelte
eveneens als voorrangsweg aan te wij
zen, doch bij den overgang naar het nieu
we jaar bestond de gevaarlijke situatie
nog altijd. De K.N.A.C. heeft zich thans
tot den Minister van Waterstaat gewend
met het verzoek de aanwijzing als voor
rangsweg spoedig te willen doen geschie
den. Daarbij heeft zij tevens de aandacht
gevestigd op de wenschelijkheid de bor
den „einde voorrang" in het algemeen te
doen plaatsen op punten, waar de weg
ook uiterlijk van karakter verandert, zoo
als bruggen, wegversmallingen, enz. om
dat de aandacht van de weggebruikers
daardoor wordt gevestigd op de moge
lijkheid, dat ook het voorrangsrecht zal
ophouden.
Wil het voorrangsprincipe echter aan
zijn doel, n.l. een vlotte en veilige afwik
keling van het Verkeer op den hoofdweg,
beantwoorden dan dient de voorrangsweg
zooveel mogelijk onafgebroken door te
loopen, waardoor de onopvallende aandui
dingen „einde voorrang" tevens kunnen
worden beperkt.
Mr. A N. Molenaar te Wassenaar is
benoemd tot bijzonder hoogleeraar in
de sociale wetge/ing van Nederland
in de juridische faculteit der rechts
geleerdheid aan de universiteit te Leiden
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De „onbekende" onderzeeër begint weer
tè spoken in de Spaansche wateren en
thans is het een Nederlandsch schip, dat
zijn prooi is geworden. De „Hannah" van
de N.V. Stoomschip Mij. „Hannah" te Rot
terdam is nl. op 47 mijl van Valencia ge
torpedeerd; de bemanning is gered. Het
vaartuig beoefende de z.g. wilde vaart, het
had dus geen vaste lijn noch een vaste la
ding. Overigens schijnt het in Spanje zelf
vrij kalm te zijn; zelfs van Teruel komen
geen berichten van hevige gevechten.
Japan laat de wereld nieuwsgierig naar
de besluiten, welke in de keizerlijke con
ferentie te Tokio genomen zijn. De „Asa-
hi" verneemt, dat de regeering op 14 Ja
nuari na 'n buitengewone bijeenkomst een
mededeeling zal publiceeren omtrent de
door de keizerlijke conferentie genomen
besluiten.
In welingelichte kringen te Tokio is
men van meening, dat het uitstel der pu
blicatie van het communiqué aantoont, dat
de regeering aan maarschalk Tsjang Kai
Sjek een laatsten termijn wil overlaten om
de Japansche voorstellen te aanvaarden.
Tsjang Kai Sjek zou t. z. t. een waarschu
wing krijgen over de ernstige gevolgen,
welke een nieuwe weigering zou meebren-
neg. Waarnemers zijn van meening, dat de
besluiten niet noodzakelijk een oorlogs
verklaring behoeven te beteekenen, maar
wel, dat zij een formeele verwerping der
regeering Tsjang Kai Sjek kunnen inhou
den en een erkenning der regeering van
Peking, alsmede het afbreken der vredes
onderhandelingen. Het wachten is dus op
Tsjang Kai Sjek.
In Frankrijk is de sociale vrede nog lang
niet teruggekeerd. Onder bemiddeling van
Chautemps, den Franschen premier, wil
men zien te geraken tot een algemeen ac-
coord, een soort charter van den arbeid,
waarover vandaag in hotel Matignon ge
confereerd zou worden. De werkgevers-or
ganisatie heeft echter gisteren geweigerd
aan deze bespreking deel te nemen. Zij
zeggen: hoe kunnen wij tot een vruchtbare
samenwerking komen als de C. G. T. (een
der arbeiders-organisaties) zich blijft stel
len op het standpunt van den klassestrijd?
De C. G. T. wil onder bedreiging met een
algemeene staking haar wil aan ons opleg
gen en daar passen wij voor.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Nederlandsch schip bij de Spaansche
kust getorpedeerd. (2de blad).
Japan wacht af, wat de houding van
Tsjang Kai Sjek zal zijn. (2de blad).
Twee ingenieurs der Michelin-fabrieken
in verband met de „Csar"-affaire gearres
teerd. (2de blad).
De sociale spanning in Frankrijk. (2de
blad).
Hongaarsch-Oosterijksch-Italiaansche be
sprekingen te Boedapest. (2de blad).
Binnenland
Debat in de Eerste Kamer over de er
kenning van de Italiaansche verovering in
Afrika. i2de blda).
De Stille Omgang van dit jaar. (1ste
blad).
Het z.g. karnverbod is ingetrokken. (2de
blad).
Een roof-overval in Drenthe. (Ie blad).
LASTIGE PATIËNTEN.
LONCEN, 12 Jan. (A. N. P.). Mok en
Moina, de beide gorillas van de Londen-
sche Zoö zijn ziek.
De directie van de Zoö heeft van ver-
verschillende zijden raadgevingen ontvan
gen over de wijze, waarop Mok en Moina
onder deze omstandigheden moeten wor
den behandeld.
Met de beide zieke gorillas heeft men,
zooals te begrijpen is, in de Zoö heel wat
te stellen.
Het zijn lastige patiënten, zoodat men
hoopt, dat zij beiden spoedig weer beter
zullen zijn.
GRINKO BESCHULDIGD.
LONDEN, 12 Jan. (A. N. P.) De „Daily
Telegraph" meldt uit Moskou, dat Grinko,
die tot Augustus jl. volkscommissaris van
financiën is geweest, doof zijn opvolger
Tsjoebar „het hoofd van een bende aarts-
spionnen van het Duitsche fascisme in het
commissariaat van financiën" is genoemd.
Volgens Tsjoebar heeft Grinko niet al
leen staatsgeheimen openbaar gemaakt,
doch ook aan de vijanden van het land ge
heime data en documenten uitgeleverd en
op bevel van zijn fascistisché meesters on
dermijnenden arbeid verricht.
Hij beschuldigde Grinko en diens mede
werkers er voorts van, verantwoordelijk
te zijn voor een belastingpolitiek, die er op
berekend was ontevredenheid onder het
volk te kweeken.
IN INDIë WIL MEN ZIJN STRAF
GAARNE UITZITTEN.
Om van eventueele strafvermindering te
profiteeren.
De Java Bode maakt gewag van een
opmerkelijk verschijnsel, dat men den
laatsten tijd kan waarnemen, voornamelijk
bij de gestraften door landraad en land-
gerecht, en dat is, dat zij met klem ver
zoeken om hun straffen zoo snel mogelijk
te executeer en! Sommigen hebben zich
zelfs, naar men mededeelt, persoonlijk
aangemeld, met het verzoek, hun straf
alvast te mogen uitzitten.
Een en ander staat in verband met de
mogelijkheid, dat er naar aanleiding van
de a.s. blijde gebeurtenis algemeene remis
sie van straf zal worden verleend aan hen,
die op dat oogenblik hun straf ondergaan.
Wie daar dan niet bij is, profiteert er dan
natuurlijk niet van.
Het is wel een heel eigenaardig bijver
schijnsel van de heugelijke gebeurtenis,
dat een niet-belanghebbende niet zoo gauw
in de gedachte zou komen.
Intusschen staat nog allerminst vast, dat
er bij deze gelegenheid weer remissie zal
worden verleend. Het departement van ju
stitie had er althans, als de Java Bode goed
is ingelicht nog niets van vernomen.
Het Comité van Katholieke Actie
„Voor God" schrijft ons
DE LEER VAN
HET EVANGELIE
Geen land, geen volk kan in het
maatschappelijk leven de kille
zelfzucht vervangen door de
broederliefde, zonder daarbij te
vens de leer te omhelzen, die het
Evangelie en de Bergrede aan de
wereld hebben nagelaten.
Kardinaal PACELLI.
