DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN Hel goede voorbeeld leidt. De a.s. blijde gebeurtenis 29ste jaargang DINSDAG 11 JANUARI 1938 No. 8926 DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi| vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post 1 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT I Gewone Advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 Dit nummer bestaat uit vier bladen. V Wie behoort niet „bevoegd" te zijn? De (A.R.) „Rotterdammer" constateert het feit, dat de overgroote meerderheid der verkeersslachtoffers valt door de schuld van autobestuurders. De officieele verkeersstatistiek vermeldt: „Omtrent de oorzaken (van verkeers ongelukken) blijkt, dat van de 2340, waarvan de oorzaak kon worden na gegaan, er 1942 ontstonden door ver- keersfouten vanbestuurders van voer tuigen, d.i. 83 pet. van eerstgenoemd aantal". Naar aanleiding hiervan merkt het anti- rev. orgaan verder op, dat het voor het rechtsgevoel onbevredigend is. wanneer de rechtbank „dood door schuld" vaststelt en op grond daarvan de verdachte veroordeelt en dan tevens hem de gelegenheid laat be houden, nog meerdere slachtoffers te ma ken, door hem het rijbewijs te laten behou den. Deze opmerking is volkomen juist en wy stemmen geheel en als in met de conclusie van de „Rotterdammer": „Aan iemand, wiens schuld aan den dood van een andere door een rechterlijk vonnis is vastgesteld, moet de rechter tevens het rijbewijs ontnemen, voor een tijdvak van minstens een half jaar". Wij zouden alleen een dikke streep wil len zétten onder „minstens" minstens een half jaar. Een half jaar is o.i. de minimum-straf voor iemand, door wiens schuld een ander eenig beteekenend lichamelijk letsel wordt toegebracht. Een streng optreden tegen het autoend publiek, dat de eischen der beschaving niet in acht neemt, is de 'taak van overheid en rechter. Het „Katholiek Comité van Actie Voor God" schrijft ons „Woorden wekken, maar voor beelden trekken." Wee den ergernisgever, die door zijn voorbeelden anderen trekt tot het kwaad. „Het ware hem beter. Alleen het goede voorbeeld leidt, het slechte MISleidt. Een katholieke persoonlijkheid die open en eerlijk leeft volgens de heilige beginselen van mensche- lijkheid, recht en geweten, bete kent een groote werkkracht voor het goede. Hij is voor velen een lichtbaken, een vuurtoren. Pater Gervasius O.Cap. MILITAIRE MOTOR GESLIPT. Duo-rijder door tweeden motor doodgereden. Vanochtend om half tien is on der Tilburg, op den weg Tilburg Loon op Zand, een doodelijk ver keersongeluk gebeurd. Drie militaire motorrijders met duo passagiers reden in de richting Loon op Zand. Plotseling slipte de motor, bestuurd door H. R., waardoor zijn duo-rijder, de 21-jarige dienstplichtige huzaar A. van Raay uit Tilburg, gedetacheerd bij het escadron pantserwagens te 's Hertogen bosch, viel. Hij werd door den hem ach terop rijdenden motor aangereden en kreeg met de treeplank een zoodanigen klap tegen het hoofd, dat hem de schedel werd verbrijzeld. De ongelukkige was op slag dood. Het stoffelijk overschot is naar het ziekenhuis vervoerd. Een Duitsche Bisschop over de Kerkvervolging In de stampvolle kathedraal van de oude stad Trier heeft Mgr. Dr. Rudolf Bornewasser op Sylverster- avond een predicatie gehouden. Wij laten hier enkele passages vol gen: Na de geloovigen een Zalig Nieuwjaar te hebben gewenscht vervolgde de Bisschop: „Wanneer er hier ook eenigen (spionnen) mochten zijn (waaraan ik thans reeds ge woon ben) op wien men wellicht hét woord der H. Schrift kan toepassen over de Joden ten tijde van Jezus Christus, waarin gezegd wordt: „Zij sloegen hem nauwkeurig gade en trachtten hem in Zijn woorden te van gen" dan wensch ik ook htm Gods genade en Gods zegen in het nieuwe jaar. Wanneer ik het nieuwe oversohouw, dan staan mij daarbij twee gedachten voor den geest. De eerste heeft betrekking tot de jeugd, de tweede op de titanenstrijd tegen het Christendom. Met zorg zie ik de 'toe komst tegemoet, vooral met het oog op de jeugd. En wanneer ik U thans herinner aan het woord dat in het begin van 1937 ge sproken werd: „Dit jaar staat in hét teeken van den strijd om de jeugd" dan moet ik constateeren dat het geen strijd om de jeugd was, maar een strijd tegen de Katholieke Jeugd! Het? was een strijd tegen het door God aan de Kerk gegeven recht op de op voeding, een strijd tegen den plicht, dien de Kerk heeft om de menschen op te voe den. Ik wil hier tevens bijvoegen: De Kerk zal nooit het recht om de jeugd op te voe den prysgeven, dat kan ze niet en dat mag ze niet, als ze geen verraad wil plegen aan den geest en het verlangen van Jezus Chris tus. Menigmaal moet de Kerk buigen voor de wereldlijke macht, maar breken zal zij r.ooit. De Bisschop gaat dan verder na, hoe de strijd tegen de jeugd zich heeft ontwikkeld. En Mgr. Bornewasser vervolgde: Dierbare vaders en moeders! He't uur zal komen, waarop men zal inzien, hoeveel prachtig Duitsch cultuurgoed men in het jaar 1937 heeft stukgeslagen. Ik weet van ouders en opvoeders dat zij thans reeds meer dan genoeg zorgen hebben over de opvoeding hunner kinderen; het zal een paar jaar duren en dan zal men hopenlijk inzien dat men wel kon stukslaan maar niet opbouwen. Gij zult dan inzien dat Uw Bis schop met alle kracht die ter zijner be-' schikking stond voor U op de bres is ge sprongen voor Uwe rechten als ouders, voor het recht van het katholieke volk, voor de waarheid. Gij weet het, maar het is alles tevergeefsch geweest. Daarbij komt thans nog een nieuwe zorg die ik zelf twee jaar geleden nog niet goed j begreep, doch die thans duidelijk aan het licht is getreden. Gij hebt gehoord van de z.g. feesten bij gelegenheid van de „Zonne wende in den winter". Een paar jaar ge leden heb ik eenmaal uiting gegeven aan mijn gedachten: ik wist toen niet of daarin voor de jeugd eenig gevaar schuilde, maar thans weet ik het. Dez.e kunstmatig opge blazen, oud-Germaansche en Heidensche wijding van het vuur is rechtstreeks een strijd tegen het grootste geheim van onzen Godsdienst, de menschwording van Jezus Christus in den Heiligen Nacht van Bethle hem. Ik zal het U bewijzen. Wat ik thans ga voorlezen, ontleen ik aan het tijdschrift „Führerdienst", Eerste jaargang, no. 12, De cember 1937, blz. 6 waarin gezegd wordt: „Een ander avonduur dient voor het feest bij gelegenheid van de Zonne-wende in den winter. Wij moeten onze pupillen daarheen trachten te brengen dat zij het Kerstfeest los zien van alles wat confessioneele uitwas sen in de harten van Duitsche menschen lieten groeien". Aan de jonge menschen moet bijgebracht worden dat uit hun hart alles verwijderd moet worden wat confessioneele uitwassen in de harten en hoofden van Duitsche men schen lieten groeien. Wat dat is? Het is het geheim der menschwording van Jezus Christus in den Heiligen Nacht. Reeds thans moet uit het kinderhart gebannen worden, dat de Heilige Kerstnacht de herinnering was aan de geboorte van onzen Heiland, om dit te vervangen door een oud-Germaansche Heidensche wijding van het vuur. Vaders 1 en moeders thans kent gij den diepen zin van de Zonnewende-feesten in den winter. Totnogtoe heeft men een masker voorge- houden, maar thans heeft men dit laten i vallen. Wij weten thans dat heel de Ger- maansche comedie die met de Zonnewende feesten opgevoerd - wordt, rechtstreeks be doeld is tegen het diepste geheim van den Kerstnacht, tegen de menschwording van Jezus Christus, den Zoon Gods. j Feitelijk was ik van plan om U heden- I avond ook te spreken over eenlge redevoe- 1 ringen die wij onlangs gehoord hebben en Aangezien gebleken is, dat den laat- sten tijd algemeen de meening heeft ingang gevonden, als zoude de blijde gebeurtenis in het prinselijk gezin bin nen enkele dagen te verwachten zdjn, deelt dr. J. de Groot mede, dat, hoewel de datum onmogelijk met eenige ze kerheid is vast te stellen, de waar schijnlijkheid groot is, dat de gebeurte nis eerst over een twee weken kan worden tegemoet gezien. De gezondheidstoestand van H. K. H. Prinses Juliana is uitstekend, de emo ties van de laatste weken hebben op H. K. H. geenerlei nadeeligen invloed uitgeoefend. Rust in het Paleis Actie in het badhotel Men meldt ons d.d. heden uit Soestdijk: Een vredige rust ligt in deze zachte win- tersche dagen over de bosschen tusschen Baarn en Soest. Een vredige rust ook in en om het paleis-van het prinselijk paar in Soestdijk. Uit niets is af te leiden, dat hier gebeurtenissen te wachten zijn, welke heel Nederland en alle landgenooten, waar ter wereld zij zich ook bevinden, in span ning houden. Niets verstoort hier den gang van het dagelijksche leven. Een auto rijdt af en toe het hek binnen, enkele nieuwsgierigen blyven dan even staan kijken, doch al spoedig is de belangstelling weer voorbij. De veldwachters bij den ingang staan er precies als altijd, een telegrambesteller fietst over de oprijlanen, een tuinmans knecht haalt hier en daar wat afgewaaide bladeren en takken bijeen. Kortom, het is alles rust en stilte, het is het gewone beeld van alle dag. De berichten over den gezondheids toestand van Prinses Juliana blijven gunstig. Prins Bernhadd maakt het eveneens zeer goed. Gistermiddag reed een auto met chauffeur voor en daar mede heeft de Prins toen een tochtje in de mooie omgeving van Baarn en Soest dijk gemaakt. Dit verhengende nieuws is tevens ook al het nieuws, dat van het paleis tot de bui tenwereld doordringt. Rust in en om het paleis het was de bijzondere wensch van de Prinses, en van den Prins in deze dagen, een wensch, wel ker vervulling men steeds kan waarne men. Op ongeveer een kwartier gaans van het Paleis ligt het badhotel en hier begint de spanning, waarin in deze dagen talloozen leven, zich duidelijk af te teekenen. Het badhotel, het centrale punt der pers organisatie, waar de veel besproken telex- apparatuur zich bevindt, biedt in dezen tijd wel een voor Januari ongewoon beeld. De winter is nu eenmaal voor een Baarnsch hotel geen „season", doch dit jaar is het er thans drukker, dan in den zomer. Geen wonder, naarmate de dagen in den gewonen gang verglijden, stijgt ook de spanning, de agitatie en ook de activiteit. Gisteren heeft de particuliere secretaris van Prins Bernhard, jhr. mr. C. Dedel, zijn die ons allen ten zeerste hebben verplet terd, en die ons met groote zorgen hebben vervuld n.l. de beide redevoeringen van den Rijksleider Rosenberg in Neurenberg op den Partijdag en in Freiburg, de beide daarop volgende redevoeringen van den leider der vormingscursussen in Berlijn, met name Schmidt, die hij op de Ordensburg Vogel sang en in München gehouden heeft, en de drie redevoeringen van den Rijksminister Kerll in Fulda, Hagen en Hannover. Maar de tijd ontbreekt me, en toch de vraag stukken die daar worden aangeraakt zijn zóó gewichtig dat geen bisschop daarover zwijgen mag en ook ik zal niet zwijgen. Maar ik wacht een ander tijdstip af om daarover tot U te spreken. Verder gaf Bisschop Bornewasser een 'historisch overzicht over den titanenstrijd tegen het Christendom in heel de wereld en speciaal in Duitschland. Ten slotte sprak de Kerkvorst van Trier: „En nu nog eene vraag: wat gaan wij doen, mijn geliefde mannen en vrouwen. Wij moeten een on verwoestbaar vertrouwen stellen in de kracht van ons geloof. En het geloof heeft een geweldige kracht, een kracht die ligt in de waarheid Gods". intrek in het hotel genomen. Ook de ka merheer van de Prinses, baron Baud, is daar aangekomen. Het algemeen Nederlandsch persbureau heeft eveneens zijn„bureau hadhotel" bezet Het spreekt vanzelf, dat de directe tele- foorverbinding met het paleis met de uiterste waakzaamheid wordt bewaakt, niet alleen door de redacteuren van het A.N.P., doch ook door eenige officieren, vertegen woordigers van het departement van de fensie. Zooals bekend, is het de bedoeling der regeering, dat het eerste bericht van het paleis door 's Prinsen secretaris, jhr. De- del, gelijktijdig wordt medegedeeld aan den vertegenwoordiger van het departement van defensie en aan het A.N.P. Om deze gelijktijdigheid te bereiken, zijn op de directe telefoonlijnen met het paleis twee luister-mogelijkheden aangebracht. De officieri van dienst moet het bericht van de geboorte van een Prins of Prinses in ontvangst nemen, doch voor dien tijd moet hij ook nauwkeurig acht slaan op aanduidingen, welke erop wijzen, dat het gewenscht is, de saluut-batterijen te doen uitrukken en de gereedstelling" te doen innemen. Zoo is onze weermacht, met haar kanon nen, ingeschakeld en daarom lossen vijf Officieren elkander af bij toerbeurt om de wacht te houden bij het gewichtige tele foontoestel, dat elk oogenblik kan gaan rinkelen. Het zijn kapitein Steenhauer, van het wapen der infanterie, le luitenant Buma, van de huzaren, de le luitenants Viseur en Staring van de infanterie en le luitenant Couzy van de artillerie, allen werkzaam op het departement van defensie. Zoo wachten van gisteren af officieren en journalisten broederlijk tezamen in de werkkamer van het A.N.P. De commandant van de saluutbatterij in Baarn komt af en toe eens binnenloopen om contact te houden met het hoofdkwartier. Het is eerste luitenant Enne,de eenige batterij-commandant bij deze gelegenheid die geen telex heeft. In het badhotel staat echter dag en nacht een motor-ordonnans klaar, die hem het blijde bericht in een minimum van tijd zal brengen. Buiten wachten ordonnansen, rijdt een auto van „Defensie" af en aan, regeerings- gesprekken tusschen den Haag en Baarn vliegen heen en weer. Het is al leven en beweging in het ho tel, in tegensteling met het paleis. De spanning stijgt DE KONINGIN MAAKT EEN FIETSTOCHTJE. Vanochtend, even voor 10 uur, heeft H. M. 'de Koningin, aangetrokken door het fraaie, zonnige weder, het paleis verlaten om op de fiets een tochtje te maken door de Baarnsche bosschen. HET VERWACHTE FEEST. Overwerkvergunning voor Café's en hotels. De minister van Sociale Zaken heeft ver gund, dat ten aanzien van mannen en vrouwen, die arbeid verrichten in een koffiehuis of een hotel, wordt afgeweken van het bepaalde in artikel 1 van het Rust- tijdenbesluft: le. op den dag, waarop de geboorte van een Koninklijken Prins of een Koninklijke Prinses plaats heeft; 2e, op den dag na dien, waarop de geboorte plaats heeft, echter indien de geboorte plaats heeft op een Zaterdag op den on middellijk daarop volgenden Maandag. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Tokio besluit tot uitroeiing van Tsjang Kai-sjeks regeering, tenzij deze haar „weerspannige" houding laat varen (2e blad). De C.S.A-R.-affaire duikt weer op (2e blad). Koning Carol van Roemenië over zijn nieuwe regeering (2e blad). Het Amerikaainsche Huis van Afgevaar digden neemt het amendement-Ludlow niet in behandeling (2e blad). Binnenland Het voorzitterschap van de R. K. Staats partij. (2de blad). Benoemingen paters Franciscanen (Kern., 1ste Klad). Militair bij verkeersongeluk gedood (1ste blad). Gevangenbewaarder en werkmeester in de strafgevangenis te Amsterdam gearres teerd; zij brachten tegen geldelijke beloo ning gedetineerden met elkaar in contact. (4de blad). De directeur van het Zuiderbad te Zand- voort in arrest gesteld, verdacht van het plegen van verduistering en valschheid in geschrifte. (4de blad). Onregelmatigheden te Middelburg; straf vervolging tegen den directeur van ge meente-reinigingsdienst. (4de blad). Omgeving B. en W. van Leiden stellen den Raad voor een verlaging van den electriciteits- prijs voor Zoeterwoude. (2de blad). Op genoemde dagen mag de dagelijksche onafgebroken rusttijd met zooveel uren worden verminderd, als de betrokken in richtingen krachtens een vergunning langer geopend mogen zijn, met dien verstande nochtans, dat die rusttijd niet minder dan zeven uren mag bedragen. Inhalen van verzuimde werkuren. De minister van Sociale Zaken heeft het volgende bepaald: Aan hoofden of bestuurders van onder nemingen, in wier fabrieken of werkplaat sen op den dag, volgende op dien der ge boorte van een Koninklijken Prins of een Koninklijke Prinses, of, indien deze ge beurtenis op Zaterdag plaats vindt, op den daarop volgenden Maandag, in verband met de viering van die gebeurtenis geen arbeid wordt verricht, wordt vergund het aantal daardoor verzuimde uren tot een maximum van 8 1/2 uur te doen inhalen op de eerste vijf werkdagen der weken, vallende in het tijdvak, gelegen tusschen bovenbedoelden dag van bedrijfsstilstand en den vierden Zaterdag daaropvolgende. In zijn meuwa auto maakte Z. K. H. Prins Bernhard Maandag een tochtje in de omgeving van Soestdijk. De wagen bij het verlaten van den paleistuin

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1