w Een stap klinkt als een stem... Kerstnacht in Bethlehem DE LEIDSCHE COURANT VRIJDAG 24 DECEMBER 1937 iiiiiiiiiimi Een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven en de heerschappij is op Zijn schouders gelegd. Zijn naam zal genoemd worden: de Wonderbare, de Raadgever, God, de Machtige, de Vader der toekomende eeuwen, de Vorst van den Vrede. (Isaias) De Heer heeft gezegd: Gij zijt Mijn Zoon, Ik heb U heden voortgebracht. (Psalm 2) Buiten onze vensters is de nacht Niet ledig nu en hol. Zooals de nacht in al die and're nachten, Waarin wij de vergetelheid verwachten Van zware droomen vol. Deze nacht houdt allen uit den slaap. Omdat de mensch bemint. Beminnen moet en nu ^al wel gaan komen Wat Moeder heeft gedroomd in vele droomen: Het krijten van een kind. Vader gaat nu in den hollen nacht Te kloppen aan een deur. Zijn stap klinkt als een stem door holle straten; Die zijn nu niet meer ledig en verlaten Maar vol van licht en kleur. Alle menschen gaan nu in den nacht. Zooals de vader gaat. Om 't kind, dat dezen nacht ons is geboren. Een wonder is elk kind. De sterren gloren In 't duister van de straat. Hogge huizen zien ons peinzend gaan. Hun oogen, hol en zwart, Zien als de koningen verbaasd naar verre, Zij zoeken ook het wonder in de sterren. Wij in een kinderhart. En de hemel is nu vol geruisch Dat blaast om ons gezicht. Het zijn de donk're wolken en de winden. Die pogen ook het zoete kind te vinden. Dat is een hemellicht. Allen staan wij eenzaam aan de deur, Die 't allerschoonst belooft. Die deuren zijn als wijdqestrekte armen, Daarbinnen zal ons koude hart weer warmen. Gebogen is ons hoofd. Buiten onze vensters is de nacht Niet ledig nu en hol. Want langs de straten gingen onze zonden, Die dezen milden nacht verlossing vonden. Een Kind betaalt hun tol. F. Sch. (Van een bijzonderen correspondent). In do dagen rond het Kersfeest is het buitengewoon koud te Bethlehem, zoo koud als in onze streken, want het oude stadje ligt op de kam van de hergen, drieduizend vcet boven de Middellandsche Zee. Onze oude kerstliederen die gewagen over de koude nacht waarin het Kind ter wereld kwam, passen goed bij de beschrij vingen van de Heilige Nacht in de stal. Vijfmaal heb ik nu het Kerstfeest meege maakt op de gezegende velden van Bethle hem, en driemaal in de sneeuw, terwijl het de twee andere keeren nevelig vries weer was. De laatste jaren is er veel ver anderd in Bethlehem. Electrische lantaarns staan in de ineengedrongen nauwe straat jes en in de voorhof van de Basiliek. Piëteitlooze handen hebben een electrische ster aangebracht op de dubbelarmige lan taarnpaal voor de ingang, en somber schijnt het licht op de eerbiedwaardige sleenen muren van de Kerk, die zestien honderd jaar geleden gebouwd werd door Keizer Ccnstantijn. Het is iets bijzonders, dat Bethlehem bijna hetzelfde is gebleven als ten tijde Een Moedei heeft een Koning gebaard, wiens naam eeuwig is, en zij paarde de moedervreugde aan de eer der maagdelijkheid. (Antiphoon) EVANGELIE. In dien tijd vaardigde Keizer Augustus een edict Deze eerste volkstelling geschiedde door Cyiinus geven, ieder naai zijn eigen stad. Jozef dan ging ook op van Nazareth, een stad in genoemd wordt, gelegen in Judea: daar hij van het huis met Maria zijne verloofde vrouw, die in blijde verwach Het geschiedde nu, terwijl zij daar waren, dat de En zij baarde haar eerstgeboren Zoon en wikkelde omdat voor herr geen plaats was ln de herberg. Er waren herders in diezelfde landstreek, die den En zie: een engel des Heeren stond bij hen en de De engel zeide tot hen: Vreest niet, want ziet ik ver volk zal zijn: Heden is er in Davids stad geboren de Verlosser, En dit zal u ten teeken zijn: gij zult een kind vinden En plotseling bevond zich bij den engel een groote en zeiden: Glorie aan God in den hooge en vrede op aarde uit, dat de geheele wereld moest worden opgeschreven, landvoogd van Syrië: en allen gingen om zich op te Galilea, naar de stad van David, welke Bethlehem en het geslacht van David was, om zich aan te geven ting was. dagen vervuld werden, dat zij baren zou. Hem in doeken en legde Hem neer in een voerbak, nachtwacht hielden over hun kudde, heerlijkheid Gods omstraalde hen en zij vreesden zeer. kondig u een groote vreugde, welke voor geheel het die Christus, de Heer, is. in doeken gewikkeld en liggende in een voerbak, menigte uit het hemelsche heer, die God lofzongen aan de menschen, die van goeden wil zijn. (Evangelie volgens Lucas). van Constantijn de Groote, in dit Pales- tijnsche land, dat in den loop der eeuwen door tallooze oorlogen en invasies geteis terd werd. Bij deze rampen is de Kerk van het H. Graf te Jeruzalem evenals de andere Basi lieken die door Keizerin Helena en haar zoon gebouwd werden, verwoest. Sommige werden weer opgebouwd, andere bleven onaangeroerd in hun sombere ruïnes. De Kerk van de Geboorte daarentegen bleef altijd gespaard, daar de Mohammedanen deze plek evenzeer vereeren als de Chris tenen. Zij gelooven niet in de kruisiging cn in de verrijzenis, maar zeggen dat Christus van Gethsemané in den hemel werd opgenomen, en dat een der aposte len den Calvarieberg beklom. Nu is een groote politie- en militaire macht in het gezegende stadje gelegerd, omdat de autoriteiten bevreesd zijn voor het uitbreken van nieuwe onlusten, die het aantal slachtoffers van den strijd tus- schen Joden en Mohammedanen nog zullen vergrooten. Voor 't eerst sinds het einde van den wereldoorlog, wemelt Bethlelem van khaki-uniformen; alle soldaten, die in den omtrek gelegerd zijn, en maar eenigs- zins vrijaf kenden krijgen, zijn hier sa mengestroomd om getuige te zijn van den Kerstnacht op de plaats, waar de hemel zich geopend heeft om de engel van den vredesboodschap te doen nederdalen, en waar herders de gansche wereld zijn voor gegaan in de aanbidding van het Kind. Oorlogsmateriaal achter coulissen Oogenschijnlijk zijn de barricades en de machinegeweren verdwenen, maar zij zijn in werkelijkheid verbergen achter de groen-geschilderde ijzeren wanden van de barakken, die klaar staan om hun dienst te doen. De Franciscanen van Casa Nuova her bergen in hun reusachtig gastvrij tehuis naast de Basiliek duizenden soldaten,- en slechts weinig pelgrims, nog minder dan het vorig jaar, hebben zich niet laten ver ontrusten door de berichten over de troe belen, en alle bezwaren hebben zij opzij gezet om de geboorteplaats van den Ver losser te bezoeken. De bewoners van Beth lehem zelf zijn ontevreden over den gang van zaken, en veel jonge mannen zijn nog maar kort'terug uit de bergen, waar zij patriottenbenden hadden gevormd, om een wanphopigen strijd aan te binden met de gewapende macht van het Engelsche im perium. De vrouwen, die in hun lange feestklee deren doen denken aan de tijden der Mid deleeuwen, zijn blij, dat de angstige onrust eenigszins geluwd is, en dat de orde her steld is. De komst van den patriarch Tenslotte hebben ook de jonge mannen hun schilderachtige nationale kleeding af gelegd. en loopen nu door de straten in lange gewaden van blauw serge. Op den vooravond van het Kerstfeest gaan de Franciscanen naar den ingang van het voorhof, om Zijne Zaligheid, den Pa triarch van Jeruzalem te begroeten. Een kostbaar tapijt wordt over den weg uitge spreid. de kruisdrager neemt zijn plaats in. en de monniken stellen zich op. De donkerbruine Arabische misdienaar? en de leden van het kcor van de Verlos- serskerk te Jeruzalem schaden zich langs den weg tot aan de kleine, drie voet hooge deur. die nog dateert uit den tijd van Con stantijn. Plotseling klinkt het getrappel van na- derbijkomende paardenhoeven door de avondlucht, en door de Westpoort wordt een groep ruiters zichtbaar, bergsoldater met het geweer op zij. Onmiddellijk ach ter hen rijdt een priester, die het dubbel arrnige patriarchale kruis draagt, en dan volgt de statiewagen van Zijne Zaligheid de Patriarch, getooid met den wit-gouden pauselijken standaard. De stoet wordt weei gesloten door een troep soldaten met een Uevelvoerend officier. De troepen salueeren, de priester stijgt uit het zadel en plant het lange kruis in den grond. De overste van de monniken treedt naar voren, begroet den Patriarch en ontvangt zijn zegen. De processie wordt gevormd, en tusschen twee rijen soldaten en politie, die de menigte terughouden, senrijdt de Patriarch majestueus naar de Basiliek. Langs den weg is het een bonte menge ling van kleederdrachten uit oude en nieu we tijden. De hoofddoeken van de Bedoui nen de oranje tulbanden van de Christe nen uit de omgeving van Bethlehem, de h'ogoprijzende hoofdtooi van de vrouwen uit de steden, en daarnaast creaties van de Parijsche mode; de wollen mantels van de arme schaapherders, naast deftige jas sen van, rijke Europeanen en Amerikanen. De Zusters van de H. Vincentius met hun witte kappen buigen eerbiedig voor Zijne Zaligheid, en volgen den stoet. Langzaam nadert de processie de lage ingang. Hier moet iedereen, koning of boer bukken, om door de denr te kunnen gaan. die simpele bewoners van Bethiehem on middellijk na de Kruistochten hadden ge maakte, om de wilde Tartaren te verhin deren, van de Basiliek een stal te maken. Grieksche monniken staan in het schip van de Kerk, en zien nauwlettend toe, dat de Katholieken zich niet verstouten, de treden van het koor te naderen. Door de kerk gaat de processie naar het klooster van de Franciscanen om vandaar naar de kerk van de H. Catharina te gaan, die dicht bij den muur van de oude basiliek staat op slechts korten afstand van de H. Stal. De processie naar de stal Om tien uur in den avond wordt het rustiger. De pelgrims zijn vereenigd aan de gastvrije tafel van de monniken, én de notabelen komen een bezoek brengen aan dtn Patriarch. Jntuss-hen stroomen de menschen reeds ïaar de kerk van de H. Catharina, die te middernacht propvol is. Begeleid door het machtige orgel, beginnen de monniken en ie koor jongens de oude liturgie van Kerstmis, de Patriach neemt zijn plaats in op dc.n trton, waar voor eeuwen een een voudige Maagd den Verlosser aan de we reld schonk. Tegelijkertijd worden H. H. Missen opgedragen in de grotten onder de kerk, in de grot van de Onnoozele kinde ren, en op de altaren in de grotten en de doorgangen, waar de H. Hieronymus zyn bijbelvertaling voltooide. In de Basiliek zelf heerscht een geheimzinnig duister, daar de Grieken hun kalender nog niet geheel aangepast hebben aan de Grego- riaansche tijdrekening en hun Kerstfeest eerst vieren tegen Driekoningen. Als de Pontificale Hoogmis gieëindigd is, begint een nieuwe processie. ZIJNE ZALIGHEID NEEMT EEN LE VENSGROOT BEELD VAN HET GODDE LIJK KIND IN ZIJN ARMEN, EN DF AAGT HET DOOR DE BASILIEK NAAR DE STALGROT IN DE CRYPTE VAN DE KERK. DAAR LEGT HIJ HET BEELD IN DE KRIBBE. TERWIJL ALLE AANWEZIGEN OP DEN GROND KNIE LEN NAAST DE ZILVEREN STER, DIE DE SIMPELE WOORDEN DRAAFT: „HIER WERD JEZUS CHRISTUS GEBO REN". LANGS DE TRAPPEN. DIE NAAR DE GROT VOEREN. LIGGEN HONDER DEN HERDERS GEKNIELD. IN DEZELF DE KLEEDING ALS HUN VOORVADE REN DUIZENDEN JAREN GELEDEN. EN ZIJ BIDDEN DAT DE VERSCHRIKKIN GEN VAN DE TERREUR IN PALESTINA HUN GEZEGEND STADJE NIET ZULLEN ONTWIJDEN. Onder het enthousiast zingen van het Adeste Fideles" keert de processie terug aaar de H. Catharinakerk, waar de plech tigheid gesloten wordt. Rond drie uur in den morgen keert een vredige rust over Bethlehem, en alleen het zachte gemurmel der gebeden van de H. Missen, die den ganschen nacht door in de rotsen en in het heiligdom gelezen worden, geeft wijding aan de stilte. De wacht bij de kribbe. Iedereen slaapt nu, behalve de Francis canen, die de wacht houden by de kribbe zooals zij dit zevenhonderd jaar lang ge daan hebben, bij de geboorteplaats van den Verlosser. Als de zon opgaat boven het winterige landschap van Palestina, dan zingen de klokken van het Franciscaner- klooster hun vreugdezang over de wereld en verkondigen de geboorte van den Vredevorst. Hun klanken smeeken, dat de vrede toch moet neerdalen over het door onlusten geteisterde land, dat in zijn eeuwenoude geschiedenis zou weinig vrede beeft gekend. Rond negen uur keert de patriarch te rug naar Jeruzalem, om het kerstfeest te vieren in zijn paleis aan de Jaffa Poort. LE PLAATS, WAAR DE ZOON VAN GOD GEBOREN WERD. De Kerstnacht van Eduard Poppe Van Edward Poppe, de groote Belgische Apostel van de Eucharistische Kruistocht, wordt het volgende verhaald. Toen hij onder dienst was betrok hy 's avonds voor Kerstmis in 1910 met z'n vriend de wacht op de binnenplaats van de groote gevangenis te Leuven, 't Was een koude nacht. Sneeuw- en regenwolken slierden door de stad. Beiden, het geweer op de schouder, stapten met gemeten tred het sombere gebouw lang, ieder op de aangegeven plaats. Edwards ziel was vol van de innigheid van de heilige Kerst vreugde. 't Liep stilletjesaan naar twaal ven. Daar krijgt Edward plotseling een idee. Alfons als we hier nu eens Kerst nacht vierden op onze manier? Willen we «men een rozenhoedje bidden? 't Geweer wordt neergezet; Edward neemt z'n rozenkrans met dikke kralen en als hij met z'n vriend op de natte grond heeft neergeknield, bidden de twee schild wachten en overwegen ze samen de heili ge geheimen van de schoone Kerstnacht. Twaalf slagen ruischen over de stad uit de verschillende torens en torentjes van Leuven. Glorie aan God in den hooge en op aarde vrede aan de menschen van goe den wil. Nog nooit had Edward de Kerstvreugde en Kerstwijding zoo diep gevoeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 19