w
Een stap klinkt als een stem...
Kerstnacht in Bethlehem
DE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 24 DECEMBER 1937
iiiiiiiiiimi
Een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven en de heerschappij is op Zijn schouders gelegd. Zijn
naam zal genoemd worden: de Wonderbare, de Raadgever, God, de Machtige, de Vader der toekomende
eeuwen, de Vorst van den Vrede. (Isaias)
De Heer heeft gezegd: Gij zijt Mijn Zoon, Ik heb U heden voortgebracht.
(Psalm 2)
Buiten onze vensters is de nacht
Niet ledig nu en hol.
Zooals de nacht in al die and're nachten,
Waarin wij de vergetelheid verwachten
Van zware droomen vol.
Deze nacht houdt allen uit den slaap.
Omdat de mensch bemint.
Beminnen moet en nu ^al wel gaan komen
Wat Moeder heeft gedroomd in vele droomen:
Het krijten van een kind.
Vader gaat nu in den hollen nacht
Te kloppen aan een deur.
Zijn stap klinkt als een stem door holle straten;
Die zijn nu niet meer ledig en verlaten
Maar vol van licht en kleur.
Alle menschen gaan nu in den nacht.
Zooals de vader gaat.
Om 't kind, dat dezen nacht ons is geboren.
Een wonder is elk kind. De sterren gloren
In 't duister van de straat.
Hogge huizen zien ons peinzend gaan.
Hun oogen, hol en zwart,
Zien als de koningen verbaasd naar verre,
Zij zoeken ook het wonder in de sterren.
Wij in een kinderhart.
En de hemel is nu vol geruisch
Dat blaast om ons gezicht.
Het zijn de donk're wolken en de winden.
Die pogen ook het zoete kind te vinden.
Dat is een hemellicht.
Allen staan wij eenzaam aan de deur,
Die 't allerschoonst belooft.
Die deuren zijn als wijdqestrekte armen,
Daarbinnen zal ons koude hart weer warmen.
Gebogen is ons hoofd.
Buiten onze vensters is de nacht
Niet ledig nu en hol.
Want langs de straten gingen onze zonden,
Die dezen milden nacht verlossing vonden.
Een Kind betaalt hun tol.
F. Sch.
(Van een bijzonderen correspondent).
In do dagen rond het Kersfeest is het
buitengewoon koud te Bethlehem, zoo koud
als in onze streken, want het oude stadje
ligt op de kam van de hergen, drieduizend
vcet boven de Middellandsche Zee.
Onze oude kerstliederen die gewagen
over de koude nacht waarin het Kind ter
wereld kwam, passen goed bij de beschrij
vingen van de Heilige Nacht in de stal.
Vijfmaal heb ik nu het Kerstfeest meege
maakt op de gezegende velden van Bethle
hem, en driemaal in de sneeuw, terwijl
het de twee andere keeren nevelig vries
weer was. De laatste jaren is er veel ver
anderd in Bethlehem. Electrische lantaarns
staan in de ineengedrongen nauwe straat
jes en in de voorhof van de Basiliek.
Piëteitlooze handen hebben een electrische
ster aangebracht op de dubbelarmige lan
taarnpaal voor de ingang, en somber
schijnt het licht op de eerbiedwaardige
sleenen muren van de Kerk, die zestien
honderd jaar geleden gebouwd werd door
Keizer Ccnstantijn.
Het is iets bijzonders, dat Bethlehem
bijna hetzelfde is gebleven als ten tijde
Een Moedei heeft een Koning gebaard, wiens naam eeuwig is, en zij paarde de moedervreugde aan de
eer der maagdelijkheid. (Antiphoon)
EVANGELIE.
In dien tijd vaardigde Keizer Augustus een edict
Deze eerste volkstelling geschiedde door Cyiinus
geven, ieder naai zijn eigen stad.
Jozef dan ging ook op van Nazareth, een stad in
genoemd wordt, gelegen in Judea: daar hij van het huis
met Maria zijne verloofde vrouw, die in blijde verwach
Het geschiedde nu, terwijl zij daar waren, dat de
En zij baarde haar eerstgeboren Zoon en wikkelde
omdat voor herr geen plaats was ln de herberg.
Er waren herders in diezelfde landstreek, die den
En zie: een engel des Heeren stond bij hen en de
De engel zeide tot hen: Vreest niet, want ziet ik ver
volk zal zijn:
Heden is er in Davids stad geboren de Verlosser,
En dit zal u ten teeken zijn: gij zult een kind vinden
En plotseling bevond zich bij den engel een groote
en zeiden:
Glorie aan God in den hooge en vrede op aarde
uit, dat de geheele wereld moest worden opgeschreven,
landvoogd van Syrië: en allen gingen om zich op te
Galilea, naar de stad van David, welke Bethlehem
en het geslacht van David was, om zich aan te geven
ting was.
dagen vervuld werden, dat zij baren zou.
Hem in doeken en legde Hem neer in een voerbak,
nachtwacht hielden over hun kudde,
heerlijkheid Gods omstraalde hen en zij vreesden zeer.
kondig u een groote vreugde, welke voor geheel het
die Christus, de Heer, is.
in doeken gewikkeld en liggende in een voerbak,
menigte uit het hemelsche heer, die God lofzongen
aan de menschen, die van goeden wil zijn.
(Evangelie volgens Lucas).
van Constantijn de Groote, in dit Pales-
tijnsche land, dat in den loop der eeuwen
door tallooze oorlogen en invasies geteis
terd werd.
Bij deze rampen is de Kerk van het H.
Graf te Jeruzalem evenals de andere Basi
lieken die door Keizerin Helena en haar
zoon gebouwd werden, verwoest. Sommige
werden weer opgebouwd, andere bleven
onaangeroerd in hun sombere ruïnes. De
Kerk van de Geboorte daarentegen bleef
altijd gespaard, daar de Mohammedanen
deze plek evenzeer vereeren als de Chris
tenen. Zij gelooven niet in de kruisiging
cn in de verrijzenis, maar zeggen dat
Christus van Gethsemané in den hemel
werd opgenomen, en dat een der aposte
len den Calvarieberg beklom.
Nu is een groote politie- en militaire
macht in het gezegende stadje gelegerd,
omdat de autoriteiten bevreesd zijn voor
het uitbreken van nieuwe onlusten, die
het aantal slachtoffers van den strijd tus-
schen Joden en Mohammedanen nog zullen
vergrooten. Voor 't eerst sinds het einde
van den wereldoorlog, wemelt Bethlelem
van khaki-uniformen; alle soldaten, die in
den omtrek gelegerd zijn, en maar eenigs-
zins vrijaf kenden krijgen, zijn hier sa
mengestroomd om getuige te zijn van den
Kerstnacht op de plaats, waar de hemel
zich geopend heeft om de engel van den
vredesboodschap te doen nederdalen, en
waar herders de gansche wereld zijn voor
gegaan in de aanbidding van het Kind.
Oorlogsmateriaal achter
coulissen
Oogenschijnlijk zijn de barricades en de
machinegeweren verdwenen, maar zij zijn
in werkelijkheid verbergen achter de
groen-geschilderde ijzeren wanden van de
barakken, die klaar staan om hun dienst
te doen.
De Franciscanen van Casa Nuova her
bergen in hun reusachtig gastvrij tehuis
naast de Basiliek duizenden soldaten,- en
slechts weinig pelgrims, nog minder dan
het vorig jaar, hebben zich niet laten ver
ontrusten door de berichten over de troe
belen, en alle bezwaren hebben zij opzij
gezet om de geboorteplaats van den Ver
losser te bezoeken. De bewoners van Beth
lehem zelf zijn ontevreden over den gang
van zaken, en veel jonge mannen zijn nog
maar kort'terug uit de bergen, waar zij
patriottenbenden hadden gevormd, om een
wanphopigen strijd aan te binden met de
gewapende macht van het Engelsche im
perium.
De vrouwen, die in hun lange feestklee
deren doen denken aan de tijden der Mid
deleeuwen, zijn blij, dat de angstige onrust
eenigszins geluwd is, en dat de orde her
steld is.
De komst van den patriarch
Tenslotte hebben ook de jonge mannen
hun schilderachtige nationale kleeding af
gelegd. en loopen nu door de straten in
lange gewaden van blauw serge.
Op den vooravond van het Kerstfeest
gaan de Franciscanen naar den ingang van
het voorhof, om Zijne Zaligheid, den Pa
triarch van Jeruzalem te begroeten. Een
kostbaar tapijt wordt over den weg uitge
spreid. de kruisdrager neemt zijn plaats in.
en de monniken stellen zich op.
De donkerbruine Arabische misdienaar?
en de leden van het kcor van de Verlos-
serskerk te Jeruzalem schaden zich langs
den weg tot aan de kleine, drie voet hooge
deur. die nog dateert uit den tijd van Con
stantijn.
Plotseling klinkt het getrappel van na-
derbijkomende paardenhoeven door de
avondlucht, en door de Westpoort wordt
een groep ruiters zichtbaar, bergsoldater
met het geweer op zij. Onmiddellijk ach
ter hen rijdt een priester, die het dubbel
arrnige patriarchale kruis draagt, en dan
volgt de statiewagen van Zijne Zaligheid
de Patriarch, getooid met den wit-gouden
pauselijken standaard. De stoet wordt weei
gesloten door een troep soldaten met een
Uevelvoerend officier.
De troepen salueeren, de priester stijgt
uit het zadel en plant het lange kruis in
den grond. De overste van de monniken
treedt naar voren, begroet den Patriarch
en ontvangt zijn zegen. De processie wordt
gevormd, en tusschen twee rijen soldaten
en politie, die de menigte terughouden,
senrijdt de Patriarch majestueus naar de
Basiliek.
Langs den weg is het een bonte menge
ling van kleederdrachten uit oude en nieu
we tijden. De hoofddoeken van de Bedoui
nen de oranje tulbanden van de Christe
nen uit de omgeving van Bethlehem, de
h'ogoprijzende hoofdtooi van de vrouwen
uit de steden, en daarnaast creaties van
de Parijsche mode; de wollen mantels van
de arme schaapherders, naast deftige jas
sen van, rijke Europeanen en Amerikanen.
De Zusters van de H. Vincentius met hun
witte kappen buigen eerbiedig voor Zijne
Zaligheid, en volgen den stoet.
Langzaam nadert de processie de lage
ingang. Hier moet iedereen, koning of boer
bukken, om door de denr te kunnen gaan.
die simpele bewoners van Bethiehem on
middellijk na de Kruistochten hadden ge
maakte, om de wilde Tartaren te verhin
deren, van de Basiliek een stal te maken.
Grieksche monniken staan in het schip
van de Kerk, en zien nauwlettend toe, dat
de Katholieken zich niet verstouten, de
treden van het koor te naderen. Door de
kerk gaat de processie naar het klooster
van de Franciscanen om vandaar naar
de kerk van de H. Catharina te gaan, die
dicht bij den muur van de oude basiliek
staat op slechts korten afstand van de H.
Stal.
De processie naar de stal
Om tien uur in den avond wordt het
rustiger. De pelgrims zijn vereenigd aan
de gastvrije tafel van de monniken, én
de notabelen komen een bezoek brengen
aan dtn Patriarch.
Jntuss-hen stroomen de menschen reeds
ïaar de kerk van de H. Catharina, die te
middernacht propvol is. Begeleid door het
machtige orgel, beginnen de monniken en
ie koor jongens de oude liturgie van
Kerstmis, de Patriach neemt zijn plaats in
op dc.n trton, waar voor eeuwen een een
voudige Maagd den Verlosser aan de we
reld schonk. Tegelijkertijd worden H. H.
Missen opgedragen in de grotten onder de
kerk, in de grot van de Onnoozele kinde
ren, en op de altaren in de grotten en de
doorgangen, waar de H. Hieronymus zyn
bijbelvertaling voltooide. In de Basiliek
zelf heerscht een geheimzinnig duister,
daar de Grieken hun kalender nog niet
geheel aangepast hebben aan de Grego-
riaansche tijdrekening en hun Kerstfeest
eerst vieren tegen Driekoningen. Als de
Pontificale Hoogmis gieëindigd is, begint
een nieuwe processie.
ZIJNE ZALIGHEID NEEMT EEN LE
VENSGROOT BEELD VAN HET GODDE
LIJK KIND IN ZIJN ARMEN, EN
DF AAGT HET DOOR DE BASILIEK
NAAR DE STALGROT IN DE CRYPTE
VAN DE KERK. DAAR LEGT HIJ HET
BEELD IN DE KRIBBE. TERWIJL ALLE
AANWEZIGEN OP DEN GROND KNIE
LEN NAAST DE ZILVEREN STER, DIE
DE SIMPELE WOORDEN DRAAFT:
„HIER WERD JEZUS CHRISTUS GEBO
REN". LANGS DE TRAPPEN. DIE NAAR
DE GROT VOEREN. LIGGEN HONDER
DEN HERDERS GEKNIELD. IN DEZELF
DE KLEEDING ALS HUN VOORVADE
REN DUIZENDEN JAREN GELEDEN. EN
ZIJ BIDDEN DAT DE VERSCHRIKKIN
GEN VAN DE TERREUR IN PALESTINA
HUN GEZEGEND STADJE NIET ZULLEN
ONTWIJDEN.
Onder het enthousiast zingen van het
Adeste Fideles" keert de processie terug
aaar de H. Catharinakerk, waar de plech
tigheid gesloten wordt.
Rond drie uur in den morgen keert een
vredige rust over Bethlehem, en alleen het
zachte gemurmel der gebeden van de H.
Missen, die den ganschen nacht door in
de rotsen en in het heiligdom gelezen
worden, geeft wijding aan de stilte.
De wacht bij de kribbe.
Iedereen slaapt nu, behalve de Francis
canen, die de wacht houden by de kribbe
zooals zij dit zevenhonderd jaar lang ge
daan hebben, bij de geboorteplaats van den
Verlosser. Als de zon opgaat boven het
winterige landschap van Palestina, dan
zingen de klokken van het Franciscaner-
klooster hun vreugdezang over de wereld
en verkondigen de geboorte van den
Vredevorst. Hun klanken smeeken, dat de
vrede toch moet neerdalen over het door
onlusten geteisterde land, dat in zijn
eeuwenoude geschiedenis zou weinig vrede
beeft gekend.
Rond negen uur keert de patriarch te
rug naar Jeruzalem, om het kerstfeest te
vieren in zijn paleis aan de Jaffa Poort.
LE PLAATS, WAAR DE ZOON VAN GOD
GEBOREN WERD.
De Kerstnacht van
Eduard Poppe
Van Edward Poppe, de groote Belgische
Apostel van de Eucharistische Kruistocht,
wordt het volgende verhaald.
Toen hij onder dienst was betrok hy
's avonds voor Kerstmis in 1910 met z'n
vriend de wacht op de binnenplaats van de
groote gevangenis te Leuven, 't Was een
koude nacht. Sneeuw- en regenwolken
slierden door de stad. Beiden, het geweer
op de schouder, stapten met gemeten tred
het sombere gebouw lang, ieder op de
aangegeven plaats. Edwards ziel was vol
van de innigheid van de heilige Kerst
vreugde. 't Liep stilletjesaan naar twaal
ven. Daar krijgt Edward plotseling een
idee. Alfons als we hier nu eens Kerst
nacht vierden op onze manier? Willen we
«men een rozenhoedje bidden?
't Geweer wordt neergezet; Edward
neemt z'n rozenkrans met dikke kralen en
als hij met z'n vriend op de natte grond
heeft neergeknield, bidden de twee schild
wachten en overwegen ze samen de heili
ge geheimen van de schoone Kerstnacht.
Twaalf slagen ruischen over de stad uit
de verschillende torens en torentjes van
Leuven. Glorie aan God in den hooge en
op aarde vrede aan de menschen van goe
den wil.
Nog nooit had Edward de Kerstvreugde
en Kerstwijding zoo diep gevoeld.