In één dag rond de aarde.
LUCHTVAART
X KRUISWOORD-RAADSEL X
HET BETOOVERDE BOSCh
ZATERDAG 11 DECEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BUD - PAG. 15
STRATOSFEER VLIEGTUIGEN MET
ZEER GROOTE SNELHEDEN.
Een droom der techniek is bijna vervuld!
In zweefvliegtuigen over den Oceaan.
De bekende Duitsche vliegtuigbou
wer dr. Ernst Heinkel, hield dezer da
gen te Hamburg voor een aantal tech
nici een opzienbarende lezing, waarin
hij de ontwikkelingsmogelijkheden der
Oceaan- en stratosfeervllegtuigen in de
naaste toekomst besprak.
De luchtreuzen der toekomst.
Watervliegtyigen met een gewicht van
honderd ton en meer jagen over den
Oceaan en vervoeren honderden passagiers
tegelijk op de meest veilige en comforta
bele wijze.
Naar dr. Heinkel heeft vastgesteld, is
het reeds thans goed mogelijk dergelijke
monsters te construeeren en daarmee de
tot nu toe gangbare laadruimte der vlieg
tuigen rond viermaal zoo groot te maken.
Bovendien zal men binnen afzienbaren tijd
voor het onderhouden van het luchtver
keer tusschen de continenten gewone
zweefvliegtuigen met gesloten cabines gaan
gebruiken.
Deze worden door een motorvliegtuig tot
op een bepaalde hoogte gebracht en daar
overgelaten aan de heerschende lucht-
stroomen, die de reizigers dan zoo veilig
als een Zeppelin van Europa naar Amerika,
Azië of Afrika brengen!
Natuurlijk is zulks slechts mogelijk wijl
op zeer groote hoogten de windrichting
niet grillig en de luchtstroomen ook zeer
krachtig zijn. Wanner de route moet wor
den gewijzigd, dan zoekt men slechts een
andere luchtstreek, waarin de wind de ge-
wenschte richting heeft.
Bij gevaar kan op het water worden ge
daald. Een aantal drijvende hulpposten zou
den dan natuurlijk op de Oceanen moeten
worden gebouwd. Het Onderzoekinstituut
voor Zweefvliegtuigen ih Darmstadt, dat
reeds een zweefvliegtuig gebouwd, dat
zelfs niet wordt vernield bij een val met
buitengewoon groote snelheid, en dat er
toe voorbeschikt schijnt om de stamvader
der toekomstige stratosfeer-zweefvliegtui-
gen te worden.
Ruimte en tijd hebben
afgedaan.
Voor de wereldvluchten worden gewel
dige vliegtuigen geconstreerd, die in één
enkelen dag de aarde moeten kunnen over
vliegen. Terwijl men vóór een paar jaar
driehonderd kilometer per uur als de
hoogst bereikbare senlheid beschouwde,
maken de moderne vliegtuigen een snel
heid van 5 a 600 K.M. mogelijk. Hun beste
prestatie leveren zij tegenwoordig op
vierduizend meter hoogte. Hooger ging
echter niet gemakkelijk. Het einddoel zou
bereikt zijn als de hoogste snelheid van
thans 600 K.M. pér uur kon worden ver
dubbeld.
De passagiers zullen echter op dergelijke
hoogten genieten van een sprookjesachtig
natuurtafereel. In de stratosfeer schijnt de
zon dag en nacht, wolken zijn er niet en
de hemel is diep, onwaarschijnlijk blauw.
Daarbij komt, dat ook gedurende den .dag
de sterren met het bloote oog zijn waar te
nemen. Minder prettig, hoewel de passa
giers het niet voelen, zou de vorst van 50
graden Celsius zijn, welke op 10.000 meter
hoogte heerscht, doch daarboven weer min
der wordt. Do<;h waarom zich daarover het
hoofd te breken, als tijd en afstand op deze
wijze hebben afgedaan, en de continenten
huurlieden worden!
Eéndekker sterker dan
tweedekker.
„Welke hoogten zou de mensch wel kun
nen bereiken?" vraagt de moderne mensch
zich af, als hij dergelijke visioenen op zich
laat inwerken. Dat hangt, naast de vorm
der machines op grootere hoogten is de
ééndekker sterker dan.de tweedekker af
van de vergelijking der verhoudingen tus
schen prestatie en snelheid. Een groote
verkeersmachine heeft b.v. dicht bij den
grond een luchtweerstand te overwinnen,
welke de motoren dwingt tot grootere pres
tatie, dan die, welke noodig is om een ge-
heelen goederentrein van vijf wagons met
een gewicht van 250 ton voort te bewe
gen!
Op ongeveer 15 K.M. hoogte daarente
gen is de dichtheid van de lucht slechts
één tiende van die bij den bodem en wel
licht is de snelheid theoretisch zeker
evenredig hooger. Waarom zoekt men
eenvoudig niet met de tegenwoordige vlieg
tuigen, welke zulke prachtige resultaten be
reiken, de stratosfeer op en richt men
daarboven in het onmetelijk wereldruim
regelmatige vliegtuigverbindingen op, om
een beetje te ontkomen aan den grooten
luchtweerstand? Ten eerste: omdat ook de
motor zonder lucht niet kan leven. Ten
tweede moesten de passagiers dan lucht
dicht opgesloten worden in kunstmatig
verwarmde en geventileerde cabines, wil
men niet jammerlijk om het leven komen
door verstikking of door de koude. En ten
slotte de stratosfeer is een terrein, dat
nog lang niet geheel en al doorzocht is.
Proeven op zulk 'n onbekend terrein zou
den dus roekeloos zijn.
Pioniers uit het verleden.
Wel zijn de Amerikanen, Stevens en An
dersen, met hun buitengewoon grooten bal
lon „Explorer" in den herfst van 1935 reeds
tot 22.570 meter en onbemande registra-
tieballond zelfs tot 35.000 meter geklom
men, doch dit zijn, evenals de stratosfeer-
vluchten van prof. Piccard, slechts uitzon
derlijke gevallen, welke alleen voor de we
tenschap van belang zijn. Systematische
pogingen om met vliegtuigen snelheidsre
cords in de stratosfeer te bevestigen, heeft
tot nog toe eigenlijk alleen de voor eenige
jaren doodelijk verongelukte Amerikaan-
sche vlieger Wiley Post ondernomen.
Toch zal men eens, als de technische voor
uitgangen vervolmaakt zijn, op 20 a 25 K.M.
hoogte gemakkelijk de aarde rond kunnen
vliegen in één etmaal! Men zal het dan
niet meer als een kunstwerk beschouwen
van Berlijn naar New-York te vliegen en
weer terug. Maar wellicht zullen de an
sichtkaarten, welke de reizigers dan naar
hun vrienden en familie zenden, eerst aan
komen, als de reizigers reeds lang thuis
zijn.... Want een stratospherischen post
dienst heeft men nog niet op het oog!
Cultenlandschs Berichten
HEVIGE SNEEUWSTORMEN IN HET
OOSTEN VAN DE V.S.
Reeds 25 personen omgekomen.
In een groot deel van het Oosten der Ver-
eenigde Staten woeden hevige sneeuwstor
men. Duizenden auto's staan ingesneeuwd
op de wegen en op vele plaatsen is gebrek
aan levensmiddelen ontstaan doordat het
verkeer geheel is gestremd.
Tot nu toe zijn in den staat New York elf
personen om het leven gekomen en in den
staat Pennsylvanie veertien.
AMERIKAANSCH PASSAGIERSSCHIP
AAN DEN GROND.
Het Amerikaansche passagiersschip „Pre
sident Hoover" is met ongeveer 650 passa
giers aan boord bij een klein eiland in de
nabijheid van Formosa aan den grond ge-
loopen.
We zijn hier 3641
M. boven de zeespie
gel.
Dat is veel; zeker
bij eb gemeten.
(Dimanche lilustr.)
EEN FORTUIN IN EEN HOUTEN BEEN.
De New-Yorksche rechter voor het veri-
fieeren van testamenten zal een beslis
sing moeten nemen ter zake van een na
latenschap, om het bezit waarvan reeds
vier jaar lang strijd is gevoerd, en waar
toe o.a. een houten been behoort, dat een
fortuin vertegenwoordigt.
Het been, aldus lezen wij in de „Daily
Telegraph and Morning Post", heeft be
hoord aan iemand, die in 1929 te Weenen
is overleden, onder een aangenomen naam.
Zijn weduwe, een Amerikaansche wist de
autoriteiten er van te overtuigen, dat zij
recht had op de nalatenschap. Toen zij te
New-York aankwam, bleek tot de nalaten
schap een houten been te behooren.
Even voordat de nalatenschap in veiling
zou worden gebracht, besloot de Poolsche
consul, die als raadsman voor de weduwe
optrad, en die in den oorlog een been had
verloren, het houten been eens te passen.
Toen hij .hiermede bezig was, drukte hij
heel toevallig op een verborgen veer en
tot zijn verbazing rolden 88 biljetten van
duizend dollar uit het kunstbeen!
DE REDDENDE DOOS LUCIFERS.
Nu de winter weer is ingetreden en de
hevige sneeuwval begonnen is, komen tal-
looze hongerige wolven uit Rusland naar
de even over de grens gelegen Finsche
dorpen toe. Zoo heeft een Finsche boer,
die tijdens een sledetocht door het bosch
door een troep wolven werd aangevallen,
zijn leven te danken aan een doos luci
fers. Toen hij de wolven op zich toe zag
komen, had de boer geen enkel verdedi
gingsmiddel te zijner beschikking totdat
het hem te binnen schoot, dat hij een doos
lucifers in zijn zak had. Eén voor één stak
hij de lucifers aan en slaagde er zoodoende
in de hongerige dieren op een afstand te
houden, tot hy het naburige dorp bereikt
had.
Lelden
VIER DOODEN BIJ BOTSING IN DE
LUCHT.
Bij Toroen in Polen zijn twee vliegtuigen
met elkaar in botsing gekomen. Vier men-
schen zijn daarbij om het leven gekomen.
INTERPAROCHIEELE ST. JOSEPHS-
GEZELLENVEREENIGING LEIDEN.
Rapenburg 52.
Heden: Zaterdag: van 8.159.15 uur bi-
blotheek. Beurtrooster: Zondag: J. Com-
pier en C. v. Tol. Maandag: C. v. d. Meel
en Th. v. Dijk; Dinsdag: P. Rijzevoort en
C. Bilderbeek; Donderdag: G. de Bot en
J. Bentveld; Zaterdag: H. Nijhuis en F.
Overdijw. Zondag: is de zaal geopend
van 12.30—2.30 uur en van 710.15 uur;
verplichte bijeenkomst van 8.459.45 uur;
om 10.15 uur wordt de zaal gesloten.
Van 12 uur biblotheek. Geen zitting St.
Joseph's Spaarkas. 8.30 uur Het St. Ni-
colaasfeest. Prijssjoelbakken voor de jon
geren; hoofdprijs een polshorloge. Prijs-
kegelen hoofdprijs een polshorloge. Prijs-
biljarten eveneens als hoofdprijs een pols
horloge. Een groote deelname wordt ver
wacht. Maandag: Bijeenkomst voor de
leden van 810.15 uur. 4.00 uur Ver
gadering Presidenten van het district.
8.30 uur Vergadering Senioren van het Dis
trict. 8.30 uur Aspirantencursus. 8.00
uur Tafeltennisclub. 6.30 uur Spreek
uur van den Eerw. Vice-Praeses a. d. Pas
torie. Dinsdag: 8.30 uur Vergadering afd.
Gehuwde Gezellen. Na de vergadering
prijsbiljarten. Voor ae leden is de zaal ge
sloten. Woensdag: 8.15 uur Repetitie
Liedertafel. 8.30 uur Aspirantencursus.
6.30 uur Spreekuur van den Eerw. Vice-
Praeses aan de Pastorie. Donderdag:
Van 810.15 uur bijeenkomst voor de le
den. 8.30 uur Repetitie Kerstuitvoering.
8.00 uur9.15 Bibliotheek. 6.30 uur
Sureekuur van den Eerw. Vice-Praeses aan
de Pastorie. Heden beginnen de retrai-
tanten de Novene ter eere van den H. Cle
mens Maria Hofbouwer voor het welsla
gen der retraite. Noveenboekjes zijn bij den
huismeester verkrijgbaar.Vrijdag: 8.30
uur Repetitie Muziekgezelschap „Frans
Schwetiser". Zaterdag: Van 810.15 uur
Bijeenkomst voor de leden. Van 89.15
uur Bibliotheek. 8.30 uur Kegelclub „De
Poedelaars". IVlededeeling: Geeft u spoe
dig op voor onze Kerstretraite van 2528
Deecmber. De vergoeding bedraagt 6.50.
Kan op iedere bijeenkomst worden vol
daan.
NED. R. K. VOLKSBOND AFD. LEIDEN
CENTRALE VAN DE R.-K.
ARBEIDERSBEWEGING.
Secretariaat: VerL Bloemistenlaan 45.
Zondag: Van 47 uur kinderfeest uit
gaande van de Afdeeling Leiden van den
R.-K. Metaalbewerkersbond, Bondsgebouw,
Steenschuur 15. Zondog: Na 7 uur is het
gebouw geopend. Maandag Bestuurs
raadvergadering, 8 uur. Maandag:
Rechtkundig Adviesbureau voor de leden
van de Afdeeling Leiden en Omstreken,
6.308.00 uur, Bondsgebouw, Steenschuur
15. Maandag: Repetitie R.K. Gem. Zang-
vereeniging „Pulchri Studio", 8 uur.
Dinsdag: Tuinbouwcursu, 8 uur. Dins
dag: Competitiewedstrijd „De Poedelaars"
D.O.S. I, .8 uur. Woensdag: Tuinbouwcur-
sus, 8 uur. Donderdag Bestuursvergade
ring Transportarbeiders, 8 uur. Don
derdag: Damclub „Gezellig Samenzijn", 8
uur. Vrijdag: Retraiteclub, 8.30 uur.
Zaterdag: Sociale Adviezen, 34 uur op
het kantoor. Zaterdag; Bibliotheek, 78
uur. Zaterdag: Spaarkas op het kantoor,
7—8 uur.
ST. ODO-KOORKNAPEN.
Maandag: half vijf: Groep C. Half zes:
Groep B. Dinsdag: zes uur Groep A.
Donderdag: half vijf: Groep C. Half zes:
Groep B. Vrijdag: zes uur: Groep A.
Half negen Repetitie voor Groep A en B
met de Heeren (voor Kerstmis) in de gym
nastiekzaal Heerensingel. Hallo boys!!
Denken jullie er aan, dat het al heel gauw
Kerstmis is!! O zoo! Dus stevig je best doen
op de repetities, en Vrijdag komen Groep
A en B bij elkaar om half negen om te re-
peteeren met de Heeren! Niet vergeten,
hoor! Groep A heeft op 5 Januari een paar
liederen te zingen in de Stadsgehoorzaal!
Dat weten jullie dus alvast. De rest be
praten we wel op de repetitie! Met Groep
C gaan we Zang-spelletje doen ter afwis
seling! Zal reuze worden, en meteen voor
onze Oudermiddag over een paar maand
jes; dan kunnen jullie aan je ouders laten
hooren, dat" je al geweldig vooruit
Hallo boys! Houdt je taai!
Kapelaan E. A. M. PAAP.
KRUISVAART.
Cohort St. Petrus.
Burcht: Gareumarkt 36.
Zondag: 7.30 uur Algemeene Jeugdmis.
4 uur Missieclub „Pater Damiaan."
4.30 uur Don Boscoban. 5 uur Francis-
cusban. 8.30 uur Schaken. Maandag:
8.30 uur Godfriedban. Dinsdag: 7.30
uur Lodev/ijkban 8 uur Kardinaal Faul-
haberban Woensdag: 8,30 uur Tarci-
siusban. Donderdag: 7.30 uur Trom
melen. Zaterdag: 7 uur K. J. C. Mis
voor Kruisvaarders v. d. St. Petrus-paro
chie.
St. Pancras-Cohort.
Burcht: Anna Paulownastraat.
Hedenavond: 8 uur Repetitie Minstreels
(Sopranen en Alten). Jongens, denkt er
aan, de laatste loodjesDus allemaal
komen! Zondag: 3.30 uur Schaken.
Alleen voor de kruisvaarders van het Roo-
de Vendel, die schaken kunnen. Maan
dag: 7 uur Gedialogeerde H. Mis. 8 uur
Stephanusban. Dinsdag: 7.30 uur Adspi-
rantenban II. 8 uur Roode Vendel.
Woensdag: 7.30 uur Servatiusban. 8 uur
Don Boscoban. Donderdag: 7.30 uur
Adspirantenban I. 8 uur William Doyle-
ban. Vrijdag: 6.30 uur Adspirantenban
III. Zaterdag: 5—0 uur Afrekenen 3
Centsfonds en Spaarbank. De spaarbank
dreigt failliet te gaan. Wegens tekort aan
spaarders! We willen toch zeker allemaal
naar het kamp? En de adspiranten willen
nu toch spoedig geinstalleerd worden?
Maar dan is sparen de eenige oplossing.
Dus, begin eraan!
Cohort Aeternus Pater
Burcht: St. Antonius Clubhuis.
Zondag: 4 uur Ontspanning Damwed-
strijd. 4.30 uur aspirantenban. 7.45
uur Ontspanning Schaakwedstrijd.
Maandag: 7.30 uur Antonius- Hubertus- en
Arnoldusban. Dinsdag: 7.30 uur Fran-
c;scusban. Woensdag: 7.30 uur Paschalis-
ban. 8.30 uur Trommellen Hoornblazen.
Donderdag: 7 uur Zaagclub Houtsnij-
club. 7.30 uur Servatiusban. 7.30 uur
Postzegelclub Missieclub. Vrijdag; 7.30
uur Martinusban. Inschrijving nieuwe
leden Zondagmiddag.
VROUWELIJKE JEUGDBEWEGING
VOOR KATHOLIEKE ACTIE
„DE GRAAL".
Par. O. L. Vr. Hemelvaart en St. Joseph.
Zaterdag: 8.309.30 uur: contributie be
talen. Maandag: 7.309 uur: leden 13
15 jaar. 8.15—9.45 uur: naaien
Woensdag: 7.309 uur: naaien leden 13
15 jaar. Donderdag: 8.30 GeGestelijk
half uur, door den weleerw. heer P. Ver-
hoofstad. Alle leden zorgen er voor om
8.15 uur in het clubhuis te zijn. Vrijdag:
8.3010 uur: leden boven 18 jaar.
Par. St. Petrus. Maandag. 6.458.15
uur: leden 1315 jaar. 8.30 uur: Geeste
lijk halfuur door den weleerw. heer F.
Lohman. Alle leden zorgen er voor om
8.15 uur in het clubhuis te zijn.. Dinsdag:
6.458.15 uur: leden 1315 jaar. 8.30
9.45 uur: leden boven 18 jaar. Donder
dag: 6.45—8.16 uur: leden 1315 jaar.
8.9.30 uur: leden 1518 jaar. Vrijdag:
78.30 uur naaien. Zaterdag: 23.30
uur: muloclub.
Par. H. Leonardus. Maandag: 8.30
10 uur: leden boven 18 jaar. Dinsdag:
8.30 uur: Geestelijk half uur door den wel
eerw. pater W. v. d. Leeuw O.F.M. Voor
alleden verplicht ook voor sportleden. Om
8.15 uur allen in het clubhuis. Woens
dag: 7.309 uur: leden 1315 jaar.
Par. O. L. Vr. Onbev. Ontvangenis.
Maandag: 8—9.30 uur: leden 15—18 jaar.
Dinsdag: 1.75—8.15' uur: leden 1315
jaar, daarna 8.30 uur: Geestelijk half uur
door den weleerw. Pater E. v. d. Snoek O.
F. M. Alleden zorgen om 8.15 uur in het
clubhuis te zijn. Donderdag: 8.159.45
uur: leden boven 18 jaar. Zaterdag: 2
3.30 uur: Muloclub.
Interparochieele clubs: Maandag: 8.30
10 uur: zang. Woensdag: 23 uur:
Kruiskinderen. Donderdag 8.3010 uur:
Viool. Het clubhuis is gesloten van 1927
Dec.
R. K. GRAALTURNCLUB „ACTIEF".
Maandag: 45 uur: kleuters 68 jaar
in het gymn. van de R.-K. Meisjesschool
aan het Levendaal. Woensdag: 2.304.30
uur: kleuters 811 jaar in de Heerensin-
gelschool. Vrijdag: 6.157.15 uur: aspi
ranten 1214 jaar Ursulasteeg. 7.30
8.30 uur: aspiranten 1516 jaar Ursulasteeg
8.459.45 uur: dames II Ursulasteeg. Da
mes I in de R.-K. H. B. S. Zaterdag: 2
3 uur kleuters 811 jaar Ursulasteeg. Nieu
we damesleden kunnen zich aanmelden op
het lesuur van 8.459.45 uur in de Ursu
lasteeg.
R.K. DAMES HOCkEYCLUB „OLYMPIA"
Woensdag: 25 uur: vrij trainen op het
terrein „Zuidwijck". Zaterdag: 25 uur:
trainen onder leiding. Zondag: 25 uur:
vrij trainen voor de leden, die niet mee
spelen in de competitie op het terrein.
OEGSTGEEST.
St. Bernardus-CohorL
Zondag: 3.45 Aspiranten bijeenkomsten
5.30 Recreatie Ringverband 7.30 Ge
meenschappelijke Congregatie. Maandag:
7 uur Missieclub. Dinsdag: 7.30 Faul-
haberban. Woensdag 7.30 Ignatiusban.
Donderdag: 7 uur Houtzagen. Vrijdag:
7 30 Zwaarddansen Groep 1 8 uur
Zwaarddansen Groep 2. Zaterdag: 6 uur
Tooneelgroep. St. Elisabethspenning: 7
uur 3 en 4; 9 uur 5, 6 en 7; 10.30 uur 8 en 9.
OPLOSSING VORIGE
WEEK.
1. vezel
2. egaaL
3. aaien.
4. nevel.
5. lezen.
6. enken.
7. reeks.
8. verte.
Nieuwe opgave:
Horizontaal: 1. Idee. 4.
Regenbrengende Oostenwind in
Spanje. 8. angst, verlegenheid,
(gemeenz.), 11. schop, 13. kleur,
14. bewoner van Europeesch land,
15. middag, 16. inwendig lichaams
orgaan, 17. god van de liefde, 18.
geheimschrift, 20. rivier in de
prov. Utrecht, 22. kringvormig
koraaleiland. 24. vraagwoord, 27.
gelofte, 28. plantkunde, 29. Israë
litisch, 31. bundel, 33. spijs, 38.
Zeestraat tusschen Denemarken en
Zweden, 35. Groente, 37. kalmte.
39. induw. 40. bridgeterm, 41.
vlaktemaat, 42. boerenhuis hut
(Russ.) 43. keukengereedschap. 45.
tenger. 47. klaaglied, 48. een zwavelver-
binding.
Verticaal: 1. onervaren, 2. rivier in
Frankrijk, 3. iets (verouderd), 6. breng
hier (Fr.), 7. stevig omvat, 9. afscheids
groet, 10. aanspreektitel, 11. vervoermid
del, 12. gemsbuffel op Celebes. 19. rijp ge
was. 21. glazuur, 23. een oorspronkelijk
wild rund, 25. familielid, 26. boom, 29. ge
meente in Zeeland. 30. voorbehoud, 31.
Engelsche broekenstof, 32. niet liggende,
34. waterkanker, 35. pas, 36. bloedvat, 37.
gesneden hengst, 44. sneeuwschaats, 46
paling.
(SPROOKJE)
111. De volgende week von den wij bij zijn kruiden ook
het aanteekenboekje met de raadselachtige woorden.,
waarvan wij de beteekenis nu echter duidelijk begre
pen hebben.
112. „Alleen, in welk dier nto.u de hexs het prinsje
veranderd. Dit is nog een raadsel voor ons", en de
koning verzonk in diep gepeins.