Elf maanden onder dienst.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHI 32, LEIDEN
De strijd om
Nanking
Regeering komt tegemoet aan
groote gezinnen
NIEUWE WEG ALPHEN—UITHOORN
29ste Jaargang
VRIJDAG 10 DECEMBER 1937
No. 8901
$e£eid4e!ie6oii/fca/itt
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent oer week S 24.50 oer kwartaal
Bü onze Agenten 20 cent per week S 2.60 per kwartaal
Franco per post. t 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentlén 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Anti-paplsme
In het laatste nummer van „Volk en
Vaderland" wordt gewaarschuwd, omdat
zooveel functies in de hoogere ambtenaren
wereld zijn.... in handen van katholieken!
Nota bene! Iedereen weet en het is een on
weersproken en onloochenbaar feit, dat
juist zoo weinig functies door katholie
ken worden bezet. De „baantjes"-statistie-
ken zijn bekend, en wijzen allerduidelijkst
op een achterstand van katholieken.
„Volk en Vaderland" acht blijkbaar het
aantal katholieke ambtenaren nog te tal
rijk! „De R. K. Staatspartij heeft dus het
economisch leven in Nederland vrijwel in
handen, doordat zij verschillende sleutel
posities met haar aanhangers heeft weten
te bezetten" zoo „concludeert" „Volk en
Vaderland"!
„Volk en Vaderland" betreurt in dit ver
band de benoeming van den nieuwen secre
taris-generaal van Justitie, mr van Ange-
ren, en keurt deze benoeming fel op. Waar
om? Niet, natuurlijk, met de open termen
van 'n Kersten of 'n Lingbeek, niet omdat
hij Roomsch is, maar omdat hij is aldus
„Volk en Vaderland" „een R. K. Staats-
partijer"!
We verstaan het!
En verstaan die hier en daar verspreide
katholieken, die nog sympathiseeren met de
N.S.B., het niet?
Tenzij zy hoorende doof en ziende blind
zijn, is het héél erg, als zy een dergelijk
venijnig anti-papisme verdragen of zelfs
het steunen!....
DE JAPANNEEZEN BINNEN DE
POORTEN?
SJANGHAI, 10 December. (A.N.P.)
De Japanneezen beweren, Nanking te zijn
binnengerukt
JAPANSCHE AANVAL AFGESLAGEN.
NANKING, 10 December. (A.N.P.)
De Japansche aanval op de „Poort der
Overwinning" is afgeslagen,
Het Chineesche blad jTakoen^pau" be
vestigt, dat de Japansche troepen gister
ochtend het vliegveld Tatsjatsjau bij de
Kwanghoeapoort hebben bezet. In den
strijd is de geheele Chineesche bezetting
gesneuveld.
Ook bij Tsoengwa, ten Zuidoosten van
Nanking, wordt fel gestreden. Tweedui
zend Japansche soldaten, gesteund door
dertig vechtwagens, vielen aan en werden
drie keer achtereen teruggeslagen. De
aanvallers verloren vijfhonderd man. Aan
Chineesche zijde werd een brigade-gene
raal gewond, veertien officieren en tal
rijke minderen sneuvelden of werden ge
wond. Tsjinkiang is nog steeds in handen
van de Chineezen.
EEN CHINEESCH SUCCES.
SJANGHAI, 10 Deecmber. (A.N.P.)
Uit Hangtsjau wordt vernomen, dat Woet-
sjing door Chineesche troepen is omsin
geld. In de voorsteden wordt hevig ge
vochten en het lot is de Chineezen gunstig
gezind. Naar verluidt hebben de Japan
sche autoriteiten van Nanking verster
king gezonden naar Kwangte en Woet-
sjing.
Verder wordt in de Chineesche pers me
degedeeld, dat Chineesche vrijscharen
Nanwei en Poetoeng hebben hernomen.
Deze vrijscharen tellen in totaal zeven
duizend man, verdeeld in afdeelingen van
honderd man. Zij trekken rond in het ge
bied Fengsien, Nanwei en Tsjoenentsja.
DE JAPANSCHE TROEPEN TOCH
IN NANKING.
TOKIO, 10 December. (A.N.P.) De
Japansche troepen hebben omstreeks vijf
uur hedenmiddag de Kwanghoea-poort ge
forceerd, zij zijn de straten van Nanking
binnengedrongen en op het oogenblik
woeden straatgevechten.
Het schijnt, dat andere Japansche troe
pen de stad zijn binnengedrongen door
een bres in den Noordoostelijken buiten
muur langs den „Purperen Heuvel", ter
wijl ook afdeelingen zijn binnengedron
gen door de Taiping-poort.
De Japansche troepen rukken lang
zaam op.
TWEEDE KAMER
DE WIJZIGING VAN DE DIENST
PLICHTWET,
Aan de orde is het wetsontwerp tot wij
ziging van de dienstplichtwet.
De heer IJSSELMUIDEN (R.-K.) merkt
op, dat hem gebleken is, dat een vermin
dering van het contingent onbereikbaar is
en dat een grootere vrijstelling wegens
broederdienst daardoor uitgesloten is te
achten.
De heer VAN POLL (R.-K.) geeft een na
dere toelichting van het nieuwe amende
ment der R.-K. Kamerleden.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.-R.)
wijst op practische bezwaren van de broe
derdienstregeling in verband met de wis
selende aantallen dienstplichtigen.
De heer TILANUS (C.-H.) acht het nieu
we amendement van de Roomsch-Katholie-
ke leden in vergelijking met het vorige veel
beter, maar toch zijn er nog eenige ondui
delijkheden in de redactie.
De heer WENDELAAR (Lib.) herinnert
aan de geschiedenis der vrijstellingen. Hij
zou eenige uitbreiding van vrijstelling voor
eenige zoons wenschen.
MINISTER VAN DIJK kan de ge
dachte ten grondslag liggend aan het
amendement der Roomsch-Katholie-
ken ten volle aanvaarden. Inderdaad
kan het voorkomen, dat aan een be
paalde dienstplichtige vrijstelling
wordt verleend en aan een anderen
dienstplichtige, hoewel overigens in de
zelfde omstandigheden verkeerende,
niet. Het wegnemen van een eenigen
zoon is als regel minder drukkend
voor het gezin, dan het wegnemen van
den oudsten van twee zoons. Spr. be
veelt een redactiewijziging in de amen-
dementen-IJsselmuiden aan.
De heer VAN POLL (R.-K.) heeft tegen
deze technische wijziging geen bezwaar.
MINISTER VAN DIJK neemt de
a m e n d e m e n t e n-IJss e 1 m u id en in-
zake den broederdienst
over. (Hierdoor komt de vrijstelling in de
eerste plaats ten goede aan de gezinnen uit
welke het grootste aantal zonen reeds
dienstplichtig is).
De heer VAN POLL (R.-K.) licht daarna
het amendement-IJsselmuiden c.s. toe om
voor de eerstvolgende 5 lichtingen (1939 tot
en met 1943) het contingent te stellen op
32.000 en daarna het te brengen op 27.500.
Het amendement Schijthuis.
De heer SCHILTHUIS (V. D.) verdedigt
een amendement om het contingent op
27.400 te brengen, in verband met het door
de vrijzinnig-democraten gewenschte stel
sel van vier ploegen van acht maanden, in
welk geval er steeds een opschuiving van
de vierde ploeg zal zijn, die met een ande
ren samenvalt.
De heer DE GEER (C.-H.) bestrijdt het
amendemënt; spr. acht het verkeerd om
zich reeds nu vast te leggen voor een tijd
stip, dat na 5 jaren zal komen. Daarom
kan hy genoegen nemen met een vaststel
ling van het contingent voor de komende 5
jaren, zooals in het amendement-IJsselmui
den wordt voorgesteld. We kunnen dan over
5 jaren verder zien.
De heer D'ANSEMBOURG (N. S. B.) be
strijdt de beide amendementen.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.-
R.) wijst het amendement-Schilthuis af.
Ten aanzien van het amendement-IJssel
muiden wacht spreker het antwoord van
den minister af.
De heer WENDELAAR (Lib.) is tegen
het amendement-Schilthuis, doch zal vóór
het amendement-IJsselmuiden stemmen,
daar hy het voldoende acht, het contingent
voor den tijd van 5 jaren vast te leggen.
De heer SCHILTHUIS (V. D.) handhaaft
zijn amendement.
De heer VAN HOUTEN (C. D.) noemt
het amendement-IJsselmuiden een krijgs
list om het verhoogde contingent binnen te
krijgen. Het is een soort kool, die men in
geen enkelen groentenwinkel kan verkry-
gen, maar die in elk geval het sop niet
waard is. Spreker beschouwt het als een
camouflage van blijvende contigentver-
meerdering.
MINISTER VAN DIJK antwoordt, dat
behalve de militaire overwegingen ook so
ciale overwegingen gelden, maar dat hier
de militaire belangen de voornaamste zijn.
Voor de nieuwe organisatie, die over 15
jaren compleet moet zijn, is nog geen man
J aanwezig. Spreker begrijpt daarom het be-
zwaar van den heer Schilthuis niet ,om al
thans in de eerste vijf jaren een derde van
die nieuwe organisatie in het leven te roe-
1 pen,
Bij de versterking van het contingent op
32.500 man is slechts een geringe verster
king van beroepspersoneel noodig.
Het goede, dat in het amendement-IJs
selmuiden zit, nl. de versterking voor de
eerste v£f jaren, ontbreekt ten eenenmale
in het amendement-Schilthuis en daarom
is dit voor spreker onaanvaardbaar. De re
geering acht haar eigen voorstel beter dan
het amendement-IJsselmuiden, omdat zij
hierdoor binnen 5 jaar weder met een nieuw
voorstel zou moeten komen, maar zij acht
het amendement-IJsselmuiden toch niet
destructief.
Het amendement-Schilthuis wordt met
65 tegen 30 stemmen verworpen. (Vóór:
V.D., S.D., C.D. en Comm.
Het amendement-IJsselmuiden wordt
met 98 tegen 6 sternen aangenomen. (Te
gen de N. S. B., en de heeren Kersten en
Zandt).
De eerst oefentijd.
De heer SCHILTHUIS (V.D.) verdedigt
zijn amendement om den eerste-oefenduur
op 8 maanden te stellen, in plaats van elf
maanden, zooals de regeering voorstelde.
De heer ALBARDA (S.-D.) verdedigt
het amendement van zijn fractie om den
eerste-oefenduur op zes maanden te bepa
len, met het oog op de kosten.
De heer WENDELAAR (Lib.) bestrijdt
beide amendementen en betoogt, dat een
oefenduur van elf maanden noodzakelijk
is op de door de-regeering aangevoerde
gronden.
MINISTER VAN DIJK verdedigt nader
het regeeringsvoorstel om den eerste-oefen
duur op elf maanden te bepalen. De grond
slag van het amendement-Albarda is niet
houdbaar en daarom kan de regeering dit
niet aanvaarden. Ook het amendement-
Schilthuis is voor de regeering onaan
vaardbaar, in verband met de noodzaak
der nieuwe constructie van het leger, zoo-
als de regeering die ziet.
Het amendement-Albarda wordt met 70
tegen 25 stemmen verworpen (voor S.-D.,
Comm. en C.-D.).
Het amendement-Schilthuis wordt met
65 tegen 30 stemmen verworpen. (Voor
V.-D., S.-D., Comm. en C.-D.).
De eindstemming Dinsdag.
De eindstemming zal Dinsdag a.s. bij dén
aanvang van de vergadering geschieden.
Departement van Koloniën.
Aan de orde is de begrooting van het
departement van koloniën voor 1938.
De begrooting wordt z.h.s. goedge
keurd, met aanteekening dat de comm. er
tegen zijn.
Te half zes wordt de vergadering ver
daagd tot Vrijdag één uur.
DE AMENDEERING VAN DE
DIENSTPLICHTWET,
Uit het Kamer-overzicht van de „Maas
bode":
„De Dienstplichtwet was eigenlijk de dag
van den heer IJsselmuiden. Natuurlijk
heeft men gepoogd de steekvlam en de
prikkeling op onzen katholieken afgevaar
digde te richten, maar hij heeft zich een
goed reserve-officier getoond door zich
daarvan niets aan te trekken maar rustig
zijn gang te gaan. In hun hart hebben ook
ae meeste politieke tegenstanders meer
respect voor den man, die binnenhaalde wat
hij kon, dan voor een stijf hoof digen een
ling, die zonder eenigen kans op succes door
draaft. De heer IJsselmuiden heeft in zijn
rede van 2 December gezegd, wat velen,
ook onder ons, dachten: hij heeft in zijn
amendement eveneens uitgedrukt, wat in
meer dan één kring leefde. Toen hij zag,
dat zyn standpunt niet aanvaard kón wor
den door het kabinet, dat bij monde van
minister van Dijk gisterenmiddag immers
reeds bij het minder ver gaande amende
ment van den heer Schilthuis de vertrou
wenskwestie stelde, heeft de heer IJssel
muiden zijn naam verbonden met eenige
amendementen, waar de geheele katholieke
fractie zich achter schaarde, die den uit
drukkelijker. steun kregen van jhr De Geer
en de geheele rechterzijde terwijl het groot
ste deel van de Kamer er zich accoord mee
verklaarde en de minister van Defensie er
g' en bezwaar tegen had".
Tot zoover de „Msb.".
De heeren IJsselmuiden c.s. (n.L de
heeren Steinmetz, Ruyter, Stumpel en
Groen) worden hier geprezen. Men herin-
nere zich, dat deze heeren een amendement
hadden ingediend, dat zij weer hebben in
getrokken, na een verklaring van den mi
nister, die zij hadden kunnen verwachten.
En dat zij toen dat amendement hebben
vervangen door een ander, waaronder ook
deels andere onderteekenaars.
Dat eerste amendement is klaarblijkelijk
een misvatting geweest. Wij kunnen die
vergeven. Maar: de bedrijvers ervan te
gaan prijzen, te gaan bewierooken, zooals
oe Kameroverzicht-schrijver van de „Msb."
doet, is toch wel wat mal, naar onzen
smaak!
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De aïgemeene aanval der Japanneezen
op de Chineesche hoofdstad Nanking is
vanmorgen begonnen. De Japansche ge
neraal Matsoei had een ultimatum gezon
den naar de autoriteiten van Nanking,
waarbij zij werden aangemaand zich vóór
Vrijdagochtend over te gaan. Nanking
heeft op dat ultimatum evenwel niet ge
antwoord en derhalve begonnen vanoch
tend de Japanners hun aanval. De Chi
neezen schijnen vast besloten de hoofdstad
tot het uiterste te verdedigen; terwijl zij
ook reeds te verstaan hebben gegeven, dat
Verbinding tusschen Aarlanderveen
en het Aarkanaal
Zooals wij reeds hebben bericht, lag
het in de bedoeling van Ged. Staten van
Zuid-Holland de voormalige spoorbaan
AlphenUithoorn (Utrechtsche grens)
te bestemmen tot provinciale weg.
Daartoe kochten zij die baan aan.
Thans hebben zij de betrokken ge
meentebesturen medegedeeld, dat zy
de aanleg van dezen weg, alsmede de
zijtak naar de groentenveiling te Ter
Aar nog eens nader onder de oogen
hebben gezien.
Uit overweging, dat misschien de
Rijksweg Amsterda mB odegra
ven van het Rijkswegenplan zal ver
dwijnen, althans in geen jaren voor
uitvoering in aanmerking zal komen,
kan wegen-aanleg langs deze baan lei
den tot opheffing van het isolement,
waarin de streek door de opheffing
der spoorwegverbinding min of meer
j is gekomen.
Rekenende air de medewerking der
betrokken localiteiten is de spoorbaan
aangekocht.
Om echter aan de gerezen finan
cieel e bezwaren tegemoet te komen is
gezocht naar een ander tracé dan in het
Prov. Wegenplan staat aangegeven.
Daarom is besloten in de plaats van
het deel van de spoorbaan van den
Langen Dijk naar Aarlanderveen de
weg langs de Oostzijde van het Aar
kanaal te nemen.
Een nieuwe weg moet dan worden
gemaakt vanaf deze weg naar de
spoorbaan.
Deze verbinding is gedacht ongeveer
vanaf het stoomgemaal Neptunus (be
kend in de volksmond als de „Galg
machine"), gaande in Oostelijke rich
ting waardoor het tracé wordt bekort.
Hierdoor wordt dan mede de locali-
teits-bydrage lager.
Deze weg-aanleg za! niet geschie
den indien geen doortrekking op
Utrechtsch gebied zal plaats hebben.
Ged. Staten hebben zich hierom
trent met hun ambtgenooten van
Utrecht in verbinding gesteld.
De bydrage der gemeenten, welke
aanvankelijk was bepaald op ƒ600.
per K.M. en per jaar, is ongeveer ge
halveerd.
Dit nammer beslaat
vier bladen.
alt
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Vermoedelijk zal Mtissolinï Zaterdag
avond Italië's uittreden uit den Volken
bond bekend maken. (2de blad).
De Csar-affaire te Parijs. (2de blad).
De reis van Delbos naar Roemenië. (2de
blad).
Nanking antwoordde niet op het Japan
sche ultimatum en daarop zijn de Japan
ners den algemeenen aanval begonnen.
(2de blad).
Binnenland
De sneeuwval van gisteren heeft vooral
in het Oosten des lands tot ernstige v«r-
keersstagnatie geleid, terwijl twee doode-
iijke ongelukken door de gladheid plaats
vonden. (4de en 1ste blad).
Sport en Wedstrijden
In verband met den sneeuwval zijn reeds
alle voor Zondag vastgestelde wedstrijden
van den I. V. C. B., den K. N. V. B. en
den Ned. Korfbalbond afgelast. (4de en
lste blad).
de oorlog met den eventueelen val van
Nanking niet afgeloopen zal zijn. Zij wil
len door blyven vechten, al duurt het nog
twee of drie jaren. Van hun kant hebben
de Japanneezen doen weten, dat zy beslo
ten hebben, vredesvoorstellen, die China
door bemiddeling van derde mogendheden
doet, te verwerpen en na den val van Nan
king den kruistocht „voor wijziging van
de houding der Chineezen" voort te zetten.
De tijd zal leeren of deze krijgshaftige
voornemens bewaarheid zullen worden.
De berichten, dat Mussolini besloten zou
hebben, om Italië uit den Volkenbond te
rug te trekken, nemen vastere vormen aan.
Zaterdag zal er een bijeenkomst zijn van
den Grooten Fascistischen Raad en na af
loop zal Mussolini het besluit bekend ma
ken.
In Engeland zegt men, dat dit besluit En
geland noch verwondert noch bedroeft.
Italië werkte toch al niet mee en saboteer
de de werkzaamheden van den Volken
bond. Wij wezen daar reeds gisteren op,
maar gaven tevens te kennen, dat met dit
uittreden het feit, dat de Volkenbond ster
vende is, weer eens fel belicht wordt. Zoo
schrijft ook een conservatief blad in En
geland: „Het spel is uit met de Bond, zegt
het blad, laten wij het gordijn maar gauw
laten zakken."
STRIJD TEGEN GLADHEID
OP DEN WEG
Afgezien van de sneeuwcondities wer
den door de weersgesteldheid van de
laatste dagen in de vroege avond- en
morgenuren in verschillende streken van
ons land weder zeer gladde wegdekken
aangetroffen, tengevolge waarvan helaas
ook enkele ernstige verkeersongevallen
plaats hadden.
De K.NA.C. waarschuwt alle wegge
bruikers in de komende wintermaanden,
wanneer de temperatuur om en nabij het
vriespunt is, terdege verdacht te zijn op
gladde wegen. Deze kunnen zeer plaatse
lijk voorkomen en men rekene er dus
niet op, dat de weg overal stroef zal
zijn, wanneer men zulks slechts op een
bepaald gedeelte heeft kunnen consta-
teeren. Vooral zij men op zijn hoede op
plaatsen waar de aard van het wegdek
zich wijzigt, op plaatsen waar een be
schutte weg overgaat in een geheel open
gedeelte alsmede op bruggen, waarvan
het wegdek veelal sneller afkoelt door
den luchtstroom onder de brug.
Anderzijds doet de K.N.A.C. een drin
gend beroep op de wegbeheerders om de
aan hun zorgen toevertrouwde wegen re
gelmatig en vroegtijdig op hun even-
tneele gladheid door weersinvloeden te
doen inspecteeren om zoo noodig tijdig
maatregelen, als bijv. het strooien van
zand of zout, te kunnen treffen.