ALTIJD WELKOM
6
I.
WARME
PANTOFFELS
een LUXE FRUITMAND of FRUITSCHAAL
UIT HET FRUITPALEIS
Fruitschalen vanaf 35 ct.
Fruitmanden f 1.00
Diverse soorten Luxe Kistjes Vijgen, Potten Stemgemlier
Diverse soorten Luxe Flacons Vruchten, vanat 25 cent
Sint Nicolaasverrassing
NOLET' S Herenmode magazijnen
Pedurende 9
de Geschenkenweek
SPECIALE AANBIEDING
Het Kinderleven
St. Nicolaas-Ceschenk
FOTO BLEUZÉ
St. Nicoloas-Cadeau
Huishoudelijke-
en Luxe I
Artikelen I
DE NIEUWSTE
MODELLEN
Haarlemmerstraat 75
(GEEN FILIALEN)
MARINUS BRINKS
wrang!
DONDERDAG 2 DECEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
rijfUE BLAD.
PAG. 20
Een primitieve
Godsvoorstelling
Er is heel wat te doen geweest over de
film „Green Pastures" die onder den titel
„Grazige Weiden" na veel geharrewar ook
in ons land eindelijk vooi de vertooning is
vrijgegeven. Nadat begin Mei van dit jaar
door de keuringscommissie de vertooning
van deze film voor ons land werd verboden
is juist als in Engeland geschiedde is zij
na een perscampagne in de bladen een half
jaar later opnieuw gekeurd en nu goedge
keurd boven veertien jaar.
Nu deze film vanaf Maandag tot en met
Donderdag a.s. in het Trianontheater zal
worden vertoond, lijkt het ons gewenscht
na de vertooning voor de pers, welke gis
termiddag plaats had, aan deze waarlijk
belangrijke film een filmrubriek te wijden.
De film „Green pastures" is een neger
film, die een beeld geeft van de Godsvoor
stelling der negers. Zij werd vervaar
digd naar het gelijknamige tooneelstuk van
Marc Counelly door William Keighly.
De film is gebouwd op de Godsvoorstel
ling van negerkinderen, die op de Zondag
school hun onderwijzer het bijbelverhaal
hooren vertellen en de inhoud van dit ver
haal, God, de engelen, het Joodsche Volk en
zijn leiders een plaats geven in hun geboor
testreek Louisiana.
En dit nu werd de oorzaak, dat deze film
werd afgekeurd, omdat men hierin een on
eerbiedigheid zag.
Wij meenen dat deze opvatting omtrent
de houding tegenover God en godsdienst
vooral van de zijde van protestanten is ge
komen en dit is wellicht begrijpelijk. Want
het verschil in opvatting dienaangaande
tusschen protestanten en katholieken is
grooter dan men zou vermoeden.
Staat de protestant tegenover God als
tegenover den almachtigen Heer, dien men
slechts met een huivering van eerbied mag
benaderen de hooge hoeden en gekleede
jassen bij het ter kerke gaan liggen nog
zoo lang niet achter ons de katholieken
»ion God liever als 'n liefhebbenden Vader,
die hun Goddelijke Vriend is. Hoe Zuide
lijker men komt, hoe sterker dit verschil
aan den dag treedt.
Naar onze meening echter is de opvat
ting dezer negerkinderen, die zich alles
stoffelijk voorstellen, geenszins oneerbie
dig, maar enkel primitief. Het is zoo
men wil een antropomorphe Godsvoor
stelling.
Maar dan vragen wij: is de kinderlijke
voorstelling van Jezus, zooals kinderen,
onze kinderen, zich deze in de lengte en
de breedte fantaseeren, oneerbiedig?
Is de religieuse kunst uit de Middel
eeuwen oneerbiedig?
En als kinderen zich Jezus voorstellen
ook als een kind, dat eten moet en wandelen
gaat en van speelgoed houdt, zouden dan
negerkinderen zich God niet voorstellen
als een delftige neger in gekleede jas
die alle genoegens van hun negerhemel
smaakt, waaronder groote sigaren, en al
lerlei gezellige wonderen vertoont? Men
kan zich toch indenken, dat een onontwik
keld negerbegrip een plaats en een omlijs
ting zoekt naar de wondere dingen uit den
Bijbel, welke de onderwijzer op de Zon
dagsschool hun heeft verteld. Zij aan
vaarden dit als waarheid en Wel zoo, dat
hun plastisch voorstellingsvermogen daar
voor direct een plaats en een verpersoon
lijking zoekt. En dit eenmaal aanvaard,
blijft slecht de vraag of de film zelf deze
teere stof behoorlijk heeft verwerkt en
dit is naar onze meening volkomen het ge
val.
De inhoud van de film is als volgt:
Als, na de inleidende scènes van den ver
tellenden onderwijzer, die van tijd tot tijd
de handeling onderbreekt, de wolken open
gaan om het uitzicht op den hemel vrij te
geven, dan kost het ons niet de minste
moeite om de negerkindertjes in hun ver
rukte fantasieën te volgen en dezen he
mel met vliegende, wandelende, visschende
EEN OPNAME-SCèNE UIT DE FILM „HET RIJKSMUSEUM".
TE MIDDEN VAN DE GENEUGTEN IN DEN NEGERHEMEL PRESENTEERT
EEN DER ENGELEN DEN HEER EEN FIJNE SIGAAR.
en etende engelen te aanvaarden. Een men
vindt het de eenvoudigste zaak van....
den hemel, dat God (met groote aandacht
gespeeld door Rex Ingram) bij zijn binnen
komen onder de koele schaduwen der hoo
rnen, waar koraalzang klinkt te zijner eer,
onthaald wordt op een kop heerlijken drank
en een kennelijk goede sigaar, die Hij tus
schen de vingers liefkoost. Hoe lang de
Heer op deze wijze met zijn engelen om
gaat, wordt niet vermeld Hij is er en de
engelen zijn er en daar houdt de nieuws
gierigheid der negerkindertjes op. En ook
de onze voor een paar uur. Maar God
schijnt er toch zoo over te denken, dat hij
wat meer leven in de brouwerij niet on-
gewenscht acht en hij neemt als aanleiding
de critiek, die hij op zijn drank uitoefent,
waarin naar zijn zeggen te weinig „uit
spansel" is. Hij maakt dus uitspansel
krachtens zijn almacht, doch hoort de en
gelen klagen, dat hun vleugels nat worden,
weshalve God een tweede mirakel doet om
den voorraad uitspansel tot zijn juiste pro
porties terug te brengen. Hoewel geloovend
in Gods almacht, staan de engelen toch
even te kijken, doch de Heer stelt hen ge
rust met de mededeeling, dat Hij slechts
een paar trucs heeft uitgehaald. Voor zich
zelf echter zegt hij: dat komt er van, als
je met mirakels begint. En hier ligt het
begin van de tragiek Gods, om het zoo te
noemen.
Want, als de Heer even later, als het
ware om zich te verstrooien, den mensch
maakt naar zijn beeld en gelijkenis en
daarmede zijn grootste mirakel volbrengt,
is hét tragische Godsconflict geschapen,
dat Hem onrustig zal maken, eeuwen lang,
omdat Hij leeft tusschen zijn toorn om het
kwaad der menschen en zijn onmetelijke
liefde voor het schepsel, dat hem slechts
ondank geeft voor zijn weldaden. Adam en
Eva zondigen, Cain vermoordt zijn broeder
Abel en de zonde, de haat, de liefdeloos-
heid beheerscht de aarde. De Heer voelt
spijt, dat hij den mensen heeft geschapen-
Hij gaat naar de aarde wandelt rond in
toorn, doch ontmoet Noë, die hem gastvrij
onthaalt en wien hij kennis geeft van zijn
verschrikkelijk voornemen de aarde door
den zondvloed te verdelgen Dat dit den
bezoeker mogelijk is, bewijst hij door den
verbaasden Noë met een donderslag de
situatie duidelijk te maken. God geeft zijn
dienaar het plan voor den bouw van de
Ark, vecht een conflictje met hem uit be
treffende een paar vaatjes whisky, die Noë
mee wil nemen in zijn Ark en wint den
strijd door een nieuwen donder, die Nië tot
de orde roept
Het nieuw verbond tusschen God en den
mensch verheugt den Heer, doch opnieuw
zal Hij toornen, wanneer de menschen
slechter zijn geworden dan ooit. Het liefst
zou God den mensch vernietigen, maar hij
helpt telkens weer, als de gebeden van de
aarde opstijgen. Hij geeft zijn volk den
grooten Mozes, die met zijn broeder Aaron
den wreed en Pharao met een reeks mira
kelen ontwapent en Israël bevrijdt. Hoe
lang zal God met een rustig hart temidden
van zijn engelen leven? Nieuwe zonden
dringen tot hem door, nieuwe woede maakt
zich van Hem meester en eindelijk is het
zoover gekomen, dat God, ontmoedigd en
teleurgesteld, den mensch aan zijn lot zal
overlaten. Euwen lang komt een delegatie
heiligen hem dagelijks smeeken, medelijden
te hebben met de menschen. Zij worden
minzaam ontvangen en minzaam wegge
zonden. Alle moeite is vergeefsch. Tot ein
delijk een stem van de aarde tot God door
dringt, die niet aflaat vol vertrouwen Gods
naam te noemen.
Verbazing bij den Heer, die zich afvraagt,
van wien die stem komt, die zoo zeker is
van zichzelf. Het is de stem van Hesdrel,
den verdediger van Jerusalem Gods good
old city. De stem roept tot den God van
Liefde, niet tot den God van toorn en na
een hevigen tweestrijd daalt de Heer nog
eenmaal naar de aarde af, nadat hij eerst
zijn secretaris Gabriël uit de kamer heeft
weggestuurd, omdat Hij den aartsengel
die den gang van zaken toch al met cri-
tische oogen ziet geen getuige van Zijn
zwakheid wil laten zijn. Maar dat Zijn
tocht naar de aarde een overwinning van
den mensch is, blijkt duidelijk uit de woor
den, die God naar de aarde zendt: „Denk
niet, dat ik kom om jullie te helpen, maar
alleen omdat ik hoop, dat een wandeling
me goed zal doen". Eenige eeuwen vroeger
zou de Heer met wat meer optimisme tot
Gabriël hebben gezegd: „Als je soms voor
bij de hel komt, roep dan even over den
rand, dat die malle Satan niet denken moet
Mij te kunnen overwinnen"
God verschiji.t voor de poorten van Je
rusalem, waar hij Hesdrel ontmoet en staat
min of meer verbaasd over de zekerheid,
waarmede Hesdrel hoopt Maar die zeker
heid werd den menschen gegeven door den
profeet Ozeas, die leerde, dat God een God
van Liefde is en dat de hoogste Liefde
slechts door het lijden kon gewonnen wor
den. Dit stemt God tot nadenken. Zóó ver
gaat Zijn liefde, dat hij van den zondigen
mensch het groote geheim wil leeren en
teruggekeerd in den hemel, voelt Hij een
groote rust in zich dalen, als Hij in de
toekomst den lijdenden Godmensch ziet,
die door zijn lijden en sterven het mensch-
dom zal verlossen.
Dit filmverhaal is niet oneerbiedig, veel
eer dikwijls ontroerend weergegeven. Alles
is primitief en kinderlijk. Het is zuiver
kinderlijk, omdat in deze film het verleden
ontbreekt. Deze Godsvootstelling kan zich
alleen verplaatsen in den tegenwoordigen
tijd, los van hét verleden.
Maar als wij menschen van heden deze
film ook zoo zouden willen zien ondanks
ons meer ontwikkeld denkvermogen en dus
bij het aanschouwen niet zouden bedenken,
dat men hier met een anthropomorphe
Godsvoorstelling heeft ,e doen, dan alleen
zou men het verwijt van oneerbiedigheid
niet kunnen ontgaan. Zich instellend ech
ter op de gedachte, dat wij hier te doen
hebben met de fantasie van negerkinderen,
zal er voor velen, naar wij hopen, van deze
film iets rijks uitgaan, een stille ontroe
ring misschien van wat men reeds ver
geten waande, een dieper treffen door deze
dingen der eeuwigheid dan men zelf voor
mogelijk zou hebben gehouden. Zou deze
film de lachlust opwekken, dan is het met
het afglijden onzer „beschaving" van
eeuwige waarden naar luchtige oppervlak
kigheden wel droevig gesteld.
Als alle menschen werk kan men ook in
deze film tekortkomingen aanwijzen. En
dan denken wij aan de gedeelten, die het
leven aan 't hof van Koning Pharao en
in de stad Babel behandelen, waar de han
deling van de negerfantasie verdwaalt naar
de historische documentatie misschien of
minstens naar de fantasie van den regis
seur. Dit is een afwijken van de zuivere
lijn.
Wij denken dan aan de uitbeelding van
den aartsengel Gabriël, die hier toch wel
als een al te sloome impresario van den
Heer wordt voorgesteld. Maar daarnaast
staan zoovele goede dingen ik denk aan
de uitleiding der Joden uit het land der
Egyptenaren dat het velen goed zal doen
deze film te hebben gezien.
Aan den wensch der filmcommissie deze
film in een waardige omlijsting te vertoo-
nen, zal door de directie van het Trianon
theater worden voldaan. Bij de film „Gra
zige Weiden" zal worden vertoond de film
„Het Rijksmuseum" van Otto van Neyen-
hoff.
Naam waarborgt kwaliteit.
IV Doe Uw bestellingen vtor St. Nicolaas vroegtijdig
nze goedkope prijzen zijn 'n
Veel moois in nuttige cadeau's
Hoeden Dassen - Sjaals Over
hemden - S.ipovers - Handschoenen
Slobkousen - Huisjasjes - enz.
Al onze artikelen voor Sint Nicolaas
in luxe verpakking.
Haarlemmerstraat 206 - Botermarkt 9
Nuttige St. Nicolaas-Geschenken
Voor iedere beurs, vindt U bij ons in 'n pracht sorteering.
MECCANODoozen v. af 11.40, Onderdeelen. Motoren v. af f.1
Viiegtuigdoos f.2. Autodoos f.5.
Staalwaren :Zak-, brood-, en tafelmessen, Scharen. Kampeer-
messen.
ElectrischStrijkijzers, Schemer-, Bureau- en Pianolampen,
Ketels, Klokjes, Soldeerbouten, Stofzuigers v.af 29 50
SCHAATSEN Rolschaatsen f 1.95. Voor de kunstijsbaan v.af f 4,95
Gereedschappen: Doozen en kaarten, Huisvlijtartikelen, Hout-
snijvoorwerpen. 94
M. BLITZ CO.
HAARLEMMERSTRAAT I63a, o. d. Gruyter.
St. Nicolaas-verrassing
bij aankoop boven 5 gld. Win
terjassen vanaf 6.75. Jekkers
en Costuums vanaf 6.50. Ga
bardine jassen vanaf ƒ9.95.
Ook maatkleeding in voor
raad. Kleedingmagazijn DE
GUNST, Haarlemmerstr. 79,
bij Vrouwensteeg, Leiden.
Neemt een kijkje. 84
HAARDEN - HAARDKACHELS
EN KACHELS
Emaille Keukenuitrusting
In alle kleuren f. 14 95
5 stuks Gaspannen f. 3-50
Emaille Broodtrommel f. 2.90
Haardkfttels f. I.85
Haardstellen in diverse prijzen
PRIMA STOFZUIGERS,
compleet f. 28.50
ELECTR. WASCHMACHINE
met prima motor t. 50.
A.v. d. OUWEELEN
Koperslager 46
HOOIGRACHT I06 - TEL. I069
SIGARENMAGAZIJN
J. G. v. ZWIETEN
v. d. Waalstraat I - Tel. 2684 - Leiden
Steeds de nieuwste merken voorradig, oa:
Senator Huil kar - Havanera - Muriilo - Patria,
Soeroeto, enz. enz. Beleefd aanbevelend
met zijn talloze aardige
momenten op een
foto ot...film
vastgelegd, houdt
de herinnering
voor U levendig.
Steeds een waardevol
A lothekersdijk 27
3 Tel. 308 - Leiden
Alle bestellingen komen
op tijd gereed.
NIEUWE RIJN
HET NUTTIGE
VINDT U BI) ONS
STEEDS HET
ALLERNIEUWSTE
TELEFOON 280I
Damestasschen 96
Reiskoffers
Dubbele
Schooltasschen
Sleenstraat 5-9, Tel. 1905
Breestraai 169. Tel. 1166
MEISJES PULLOVERS
1 39 - 118 - 98 - 69
DAMES PULLOVERS
2.35 1.49 - 98 79
HEEREN PULLOVERS
met patentsluiting en
rol kraag
3.75 - 2.75 - 2.25 -198
BLAUWE TRUIEN
met en zonder sluiting
4 50 - 3 50 - 2.50
KLETTERVtSTEN
bruin, blauwgrijs 3 75
HET BLAUWE HUIS
10 van
M. DE VRIES
203 Haarlemmerstraat 205
Voor St. Nicolaas
Surprise
geen beier geschei
dan een paar
van 3.,
Maarsmans steeg 3.
