DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
29ste Jaargang
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1937
No. 8889
S)e ÊeidóeJieSou/to/rit
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bi] vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent Der weekt 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935. REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES "an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
LEIDEN EN DELFT.
De Maasbode schrijft onder boven-
staanden titel:
In het V. V. van de begrooting van On
derwijs wordt gevraagd, waarom de psy
chiatrie nie in beschikbare lokalen op het
Boerhaave-kwartier van de Leidsche uni
versiteit wordt ondergebracht, maar op
,.Rhijngeest" gevestigd blijft. Vergissen wij
ons niet, dan wees minister Marchant het
laatste, nu goedgekeurde voorstel der hee-
ren curatoren af, terwijl, als wij goed in
gelicht zijn, de medische faculteit van
Leiden dit standpunt van mr. Marchant,
zelf discipel van die hoogeschool, deelt,
omdat zij de psychiatrie in het Boerhaa
ve-kwartier wenscht (De „Maasbode" is
inderdaad goed ingelicht! Red. L. Crt.).
Buitenstaanders begrijpen zeker niet,
waarom die kostelijke gebouwen te Lei
den ongebruikt staan, zooals zij zich ook
afvragen, waarom de besmettelijke ziek
ten niet de afdeeling krijgen, die daarvoor
is neergezet.
Iets soortgelijks heeft men met de bom-
menfabriek, die men in een van de prach
tige laboratoria van de Technische Hoo-
genschool te Delft heeft ingericht.
Behalve niet te onderschatten gevaren,
waarop wel niet uitdrukkelijk behoeft te
worden gewezen, is daar nog het kosten-
bézwaar dat redelijkerwijze te maken is
tegen hetgeen men nu te Delft onder
neemt. Men grijpt in in vroeger goed over
dachte plannen, besteedt daar meer dan
tien ton gouds aan en bereikt toch geen
goede oplossing, terwijl men een groot
gebouw doelloos laat staan.
Kunnen de Delftsche ingenieurs, die ïn
de Kamer zitten, deze zaak niet eens be
kijken?
Konnersreuth
de wereld in De strijd in China
vogelvlucht Gevaar Voor honger in Sjanghai geweken.
Men zou te Parijs thans den leider van
de geheime organisatie „Csar" te pakken
hebben. Het is een ingenieur ook al een
ingenieur! Eugène Deloncle geheeten.
Voorts wordt generaal Duseigneur beschul
digd in verbinding te hebben gestaan met
de „Csar". Voor de rest weten wij nog on
geveer niets van de personen, die van deze,
volgens de Fransche regeering, zoo gevaar
lijke organisatie deel moeten hebben uit
gemaakt. De zaak blijft mysterieus.
Voorts is de Parijsche Expo, zooals de
Wereldtentoonstelling bij verkorting van
„Exposition" werd genoemd, gisteren ge
sloten.
Er zijn veel mooie woorden gesproken,
maar de exposanten vragen zich af, hoe het
nu zit met de heropening. Het exposeeren
is de Franschen zoo goed bevallen, dat zij
de tentoonstelling volgend jaar weer wil
len heropenen. Waarschijnlijk komt dit be
sluit er wel door. Het wachten is op de re
geering, die een wetsontwerp bij het par
lement moet indienen, voor het verleenen
van de noodige subsidie. Wie dus dit jaar
geen gelegenheid heeft gehad om naar Pa
rijs te gaan kan waarschijnlijk volgend jaar
de tentoonstelling ook nog wel zien.
Het „Korrespondenzblatt für den katho-
lischen Klerus" van Oostenrijk, nr. 18 be
vat een interessant artikel van een katho
lieken arts uit Lippstatt, lid van het Lukas-
gilde, vereeniging voor katholieke artsen.
De „Tijd" ontleent een en ander aan dit
artikel.
Th. Neumann moet aldus de medische
schrijver naar een ziekenhuis, weg van
haar familie en van haar omgeving; min
stens drie weken. Houdt zij stand, dan ge
schieden in Konnersreuth dingen, die de.
krachten der natuur overtreffen. Dan moet
een wonder aangenomen worden, grooter
dan de opwekking van een doode.
Als arts moet men extra kritisch tegen
over Therese Neumann staan. Therese Neu
mann was hysterisch en is 't nog. Blijkens
haar ziektegeschiedenis van 1918 tot 1923
valt hieraan niet te twijfelen en twijfelt
men hieraan ook niet. Ook verklaringen
van artsen uit lateren tijd zijn welsprekend.
Overigens een kern-hysterie, zooals die bij j
Th. Neumann van 1918 tot 1923 geobser
veerd werd, geneest heelemaal niet.
Th. Neumann werd nooit onder de abso
luut noodzakelijke voorzorgsmaatregelen
onderzocht. Ziekenhuis werd geweigerd,
zelfs de ambulante Röntgen-onderzoeking
van handen en wervelkolom. Wel merk
waardig is het, dat de afscheidingen, die
vroeger bestonden, juist dan beweerd wer
den opgehouden te hebben, toen de artsen
uit urine-onderzoek dingen ontdekten, die
de familie verrasten. Op verder verzoek
naar urine kwam dan uit het huis Neu
mann het bescheid: afscheidingen hebben
heelemaal opgehouden!
Dus geen zweem van wetenschappelijk
onderzoek, ondanks herhaalde aanzoeken,
ook van kerkelijke zyde.
De eigen bisschop van Therese Neumann,
dr. Buchberger, tracht sinds jaren Therese
Neumann te bewegen, zich in een zieken
huis wetenschappelijk te laten onderzoeken.
En hij heeft dit beproefd, zooals ik met ze
kerheid weet, tot in den laatsten tijd. Het
Beiersche episcopaat heeft zich bij den bis
schop van Therese Neumann aangesloten.
Toen alles niets hielp, gaf men, begin van
het loopende jaar, de aangelegenheid Kon
nersreuth over aan het heilig Officie te
Rome.
En sindsdien? Ook het H. Officie verlangt
onderzoek in een ziekenhuis. Noch Therese
Neumann, noch haar familieleden gaan in
op dit kategorisch verzoek.
Zoolang er geen wetenschappelijke ob
servatie bestaat omtrent het al of niet ar-
tificieele der stigmatisatie van Therese
Neumann, noch omtrent de afwezigheid van
voedselopname en afwezigheid van afschei
dingen, ontbreekt aan de theologische con
clusie het wetenschappelijke fundament.
VERMOEDELIJK GEVAL VAN
VOEDSELVERGIFTIGING
TE DORDRECHT
Twee kinderen uil
een gezin overleden
In het uit acht kinderen bestaande
gezin van den koopman J. van der
Hoek aan de Kolfstraat te Dordrecht
hebben zich gisteren plotseling twee
sterfgevallen voorgedaan. Het vierjari
ge dochtertje Wilhelmina en de tien
jarige zoon Jan zijn kort na elkaar over
leden. Men heeft hier vermoedelijk met
voedselvergiftiging te doen. Bij den
zesjarigen Nico doen zich eveneens
dezelfde verschijnselen voor, doch men
heeft hem tot nu toe in het leven kun
nen houden.
Hoewel aanvankelijk de wildste geruch
ten de ronde deden, wees het politie-on-
derzoek uit, dat van misdaad geen sprake
is. De kinderen hebben waarschijnlijk iets
gegeten dat beschimmeld of bedorven was,
waardoor zij een ernstige voedselvergifti
ging hebben opgeloopen.
Dokter Hulst uit Leiden zal vanmiddag
sectie op de lijkjes verrichten.
IN MEMORIAM PROF. VAN ROOY.
Naar aanleiding van het overlijden van
Prof. van Rooy, hoogleeraar in de verlos
kunde en gynaecologie aan de universiteit
te Amsterdam, schrijft dr. Joh. G. Salo-
monson een artikel' in het „Handelsbl.".
Hieraan ontleenen we deze passage:
„Zijn colleges, die om 8 uur 's morgens
aanvingen, werden veelal gevolgd door
langdurige rondgangen op zaal, of onder
zoekingen en behandelingen van allerlei
aard, die hem tot ver in den middag be
zighielden,terwijl, eenige malen per
week, tal van operaties, schijnbaar zonder
vermoeienis, en vooral ook zonder de by
andere operateurs zoo vaak waargenomen
nerveuze spanning en prikkelbaarheid,
dikwijls met verrassende vaardigheid door
hem tot een einde gebracht werden.
Zijn stralend optimisme, ook in de zeer
ernstige en schier hopelooze gevallen, die,
in een kliniek als de zijne, maar al te
vaak werden aangevoerd, werkte aanste
kelijk op zijn geheele omgeving en vooral
ook op zijn patiënten, voor wie zijn har
telijk woord en menschelijk begrip een
slechten dag goed maakten.
Zijn visites op de zalen of zijn polikli
nische werkzaamheid in de vaak trooste-
looze en druilerige sfeer van wachtende,
door dagelijksche zorgen niet minder dan
door ziekte gekwelde vrouwen, waren een
moment van zonlicht en verademing in de
verbeten spanning van de verbeide beslis
sing betreffende de verdere behandeling.
Zijn woord kon wonderen doen, waar
wij, zijn assistenten, niets vermochten. Zijn
hart was vol medelijden en de zorgen over
het lot van de hem toevertrouwde patiën
ten verlieten hem nooit. Slechts de zeker
heid zich steeds ten volle gegeven te heb
ben, ook daar, waar hij ten slotte faalde,
kon hem de kracht verleenen verder te
gaan met de blijmoedigheid en de ver
kwikkende bonhommie, die hem tot den
laatsten dag van zijn leven gekenmerkt
hebben."
SJANGHAI, 26 Nov. (A. N. P.). Voor
het oogenblik is het gevaar voor hongers
dood geweken door de aankomst van
scheepsladingen rijst uit Poetoeng. De
Japansche autoriteiten staan de Chinee-
sche boeren thans toe, hun voorraden hier
vandaan té halen. Toch is het voeden van
de duizenden Chineesche vluchtelingen
in de stad niet gemakkelijk, aangezien zij
allen afhankelijk zijn van de liefdadigheid.
Verder wordt vernoenen, dat de Duitsche
leden van de internationale commissie,
welke poogt een veiligheidszone in Nan
king te scheppen, aan Hitier telegrafisch
zou hebben verzocht zijn invloed te willen
aanwenden, terwijl de Japansche autori
teiten overwegen om de prachtige mee-
rensta'd Hangtsjau, beroemd door de toe
risten, buiten het oorlogsterrein te hou
den. Het voorstel is den Japanschen auto
riteiten gedaan door den Amerikaanschen
consul-generaal namens de buitenlandsche
bewoners van Hangtsjau.
Japansche journalisten gesneuveld.
SJANGHAI, 26 November. (A. N. P.)
Twee Japansche oorlogscorrespondenten,
die de Japansche troepen bij hun op-
marsch naar Woesih begeleidden, zijn gis
termiddag door vijandelijke kogels getrof
fen en gedood. Het waren de correspon
dent van de „Jomioeri Sjimboen", Mineo
genaamd, en de filmreporter van de „Asa-
hi Sjimboen", Tsoene Maeda.
Bommen op een bruidstoet.
HANKAU, 26 Nov. (A. N. P.). Volgens
hier uit Chineesche bron ontvangen be
richten hebben Woensdag te Tsjangsja. de
hoofdstad van de provincie Hoenan, een
bruid en bruidegom en 200 personen, die
de huwelijksplechtigheid bijwoonden, den
dood vonden, toen plo+ieling Japansche
vliegtuigen boven de stad verschenen, en
een hevig bombardement openden.
Hevige strijd bij het Tai-meer.
LONDEN, 26 Nov. (A. N. P.). Het ant-
Chineesche zijde wordt medegedeeld, dat
hevig wordt gestreden bij het Tai-meer.
De Japansche aanval op de forten van
Kiangjin tegenover de eerste versperring
van de Chineezen in de Jangtse is bijzon
der hevig. De forten worden sedert enkele
dagen door verscheidene Japansche oor
logsbodems bestookt.
Niettegenstaande de groote verliezen
van de Chineezen houden zij stand en ten
Zuiden van het Tai-meer stieten de Japan
sche troepen op ernstigen tegenstand.
In de provincie Sjangtoeng hebben de
Chineesche troepen drie dijken van de
Gele Rivier doorgestoken, waardoor een
Japansch kamp is overstroomd, zoodat
verscheidene soldaten zijn verdronken. In
de provincie Sjansi hebben de Chineezen
een tegenaanval gedaan, zoodat de vijand
naar het Noorden terug moest trekken.
Dit nummer bestaat uit
vijf bladen.
HET ANTWOORD VAN FRANCO.
LONDEN, 26 Nov. (A N. P. Het ant
woord van generaal Franco op de nota van
de Britsche regeering is aan de leden van
de niet inmengings-commissie overhandigd
Men meent, dat Franco zekere opheldering
verzoekt over de beperkingen, welke zul
len worden aangebracht bij het toekennen
van de rechten van oorlogvoerenden. Hij
stelt verder voor, dat deze rechten zullen
worden toegekend wanneer aan beide zij
den drie duizend vrijwilligers teruggetrok
ken zullen zijn. Bovendien is hij van mee
ning, dat de mededeeling van de commis
sie reeds een erkenning inhoudt.
De „Daily Telegraph" bericht, dat het
antwoord is gedateerd „Salamanca twin
tig November van het jaar twee van de
bevrijding".
FOOLSCH VERKEERSVLIEGTUIG NOG
STEEDS NIET GEVONDEN
SOFIA, 26 Nov. (ANP) Gisteren zijn
zes Bulgaarsche en twee Poolsche vliegtui
gen naar Bulgaarsch-Macedonië gezonden
om te zoeken naar het sedert Dinsdagmid
dag vermiste verkeersvliegtuig. Zij moes
ten echter wegens den sneeuwstorm het
zoeken staken. Meer dan zestig jagers,
bergbeklimmers en houtvestersbeambten,
zoeken het moeilijk toegankelijke hoogge
bergte van den Pirym af. De inzittende
van het vermiste vliegtuig beschouwt men
ais verloren, daar de laatste dagen overal
in den Pirym zware sneeuwstormen heb
ben gewoed.
INRICHTING VAN ZEVENDE
LEERJAAR
Toevoeging huishoudelijke vakken?
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft de commissie, aan
welke is opgedragen te onderzoeken hoe
het zevende leerjaar en de eventueel hoo-
gere leerjaren van de school voor gewoon
lager onderwijs kunnen worden inge
richt, in het bijzonder ook in verband
met de hier en daar opgekomen neiging
om door toevoeging van huishoudelijke
vakken aan het onderwijs in die leerjaren
een speciaal karakter te geven, geinstal-
leerd.
DE LOONEN IN DE TEXTIELINDUSTRIE
Het antwoord van de fabrikanten
verenigingen.
In October hebben de textielarbeiders-
organisaties aan de vier fabrikantenver-
eenigingen in Twente en den Gelderschen
achterhoek verzocht te willen overgaan
tot het treffen van een uniforme regeling
voor de minimumloonen, terwijl voorts
verhooging van de laagste loonen werd
gevraagd.
Hierop hebben de fafcrikantenvereeni-
gingen thans geantwoord, dat zij daartoe in
verband met de moeilijkheden, waaronder
de industrie nog steeds gebukt gaat, niet
kunnen overgaan. Zij wijzen daarbij op
de in dezen Zomer ingevoerde verbete
ringen, waarbij o.m. een vacantieregeling
tot stand kwam. Verder wordt betoogd, dat
sinds de devaluatie, de loonen in de tex
tielindustrie hooger zijn geworden. Ter
wijl veel meer arbeiders in deze industrie
te werk werden gesteld. Totaal ongeveer
zevenduizend meer dan voor de devalu
atie, waarvan het grootste deel volwassen
werkkrachten.
Na de groote bedrijvigheid is hans een
inzinking gekomen. De binnenlandsche
markt is overvoerd met goederen, terwijl
de door de Indische contingenteeringen te
weeggebrachte bedrijvigheid zich nog maar
tot een soort producten beperkt.
De werkgevers zijn niettemin bereid, tot
het houden van een conferentie, welke toch
noodig i£ voor een definitieve regeling van
j de vacantie.
NOG GEEN OVEREENSTEMMING OVER
DE C.A.O. IN HET BOUWBEDRIJF
De besprekingen over het nieuwe con
tract in de bouwbedrijven zijn voortgezet
in een conferentie tusschen vertegenwoor
digers van patroons en arbeiders, die spe
ciaal gewijd was aan de collectieve over-
eeenkomst voor de water-, spoor- en we
genbouw.
De vertegenwoordigers der arbeiders
verdedigden hun eischen tot verhooging
de loonen en verkorting der werktijden.
Deze verlangens werden echter door de
werkgevers met vrij groote beslistheid be
streden. Zij betoogden, dat dit deel van het
bouwbedrijf zich in het geheel niet leent
voor een verkorting van den werktijd,
terwijl loonsverhooging in deze takken
van het bedrijf eveneens uitgesloten moet
worden geacht.
De werkgevers zetten uiteen, dat som
mige ondernemers groote werken hadden
aangenomen tegen bedragen, gebaseerd
cp de tegenwoordige loonen, werken, die
soms nog een of twee jaar in beslag ne
men. Zouden de loonen verhoogd worden,
dan zou dit voor deze ondernemers een
verlies beteekenen. De arbeidersvertegen
woordigers voerden hier tegenover aan,
dat in tijden van loonsverlaging en daling
van de materiaalprijzen de voordeelen
ook ten bate der wergevers komen. Men
moet nu ook het tegengestelde aanvaarden
Overeenstemming werd niet verkregen.
De arbeidersvertegenwoordigers hand-
baafden hun verlangens en de patroons
deelen mede, daarover in eigen kring na
der te zullen beraadslagen.
Tegen de gevraagde verlenging van de
vacantie stonden de werkgevers niet zoo
afwijzend. De indruk bestaat, dat tege
moetkoming aan dit verlangen niet op te
groote bezwaren zal stuiten.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De leider van de geheime organisatie
Csar te Parijs gearresteerd. (2de blad).
De Parijsche wereldtentoonstelling giste
ren gesloten. (3de blda).
Binnenland
Teeltregeling voor de pluimveehouderij.
(lste blad).
Nadat de P.T.T.-begrooting was afge
handeld, is de Tweede Kamer begonnen
met de behandeling der begrooting van
Sociale Zaken. (2de blad).
Bij een brand welke hedennacht te
Heerlen een manufacturenmagazijn ver
woestte, is een 16-jarig dienstmeisje om
het leven gekomen, terwijl de vrouw des
huizes, die uit het raam sprong, ernstig
Gewond werd. (5de blad).
Te Dordrecht zijn vermoedelijk ten ge
volge van voedselvergiftiging twee kin
deren uit een gezin overleden, (lste blad).
Geldtasch met 4500 uit auto verdwe
nen. (5de en lste blad).
Sport en Wedslrl|den
Dr. Aljechin wint de 21ste partij en
heeft weer een voorsprong van drie pun
ten. (3de blad).
De heer t. Helmck, doctorandus in de
kunstgeschiedenis te Amsterdam, die
benoemd is tot directeur van het stede
lijk museum «De Lakenhal- te Leiden
De plaatsing van gemeenten in andere
loonklassen, werd, zooals de arbeiders-
organisaties hadden voorgesteld, naar een
commissie verwezen.
De patroons zullen Woensdag 1 Decem
ber in eigen kring bijeenkomen, om nadere
beslissing te nemen, waarna op 2 Decem
ber weer. een conferentie tusschen de bei
de partijen zal worden gehouden, waarop
de besprekingen weer zullen loopen over
het contract in den burgerlijken en uti
liteitsbouw zoowel als over het contract
I voor den water-, spoor- en wegenbouw.
CENTRALE PROPAGANDA-COMMISSIE
VOOR DE WELDADIGHEIDS
POSTZEGELS
De Centrale Propaganda-Commissie voor
de Weldadigheidspostzegels „voor het kind"
verzoekt ons opname van onderstaande
aanbeveling, welke zij mocht ontvangen
van het Hoogwaardig Episcopaat:
De Aartsbisschop en de Bisschoppen van
Nederland brengen door deze ter kennis,
dat zij hun instemming betuigen met de
jaariijksche actie der Weldadigheidspost
zegels en Prentbriefkaarten „voor het
kind", waarvan de opbrengst strekt ten
bate van alle vereenigingen, welke zorgen
voor het bescherming- en hulpbehoevende
kind.
Zij wekken hun geloovigen op, om in
den geest der christelijke liefde naar ver
mogen deze actie te steunen.
Namens het Hoogwaardig Episcopaat
van Nederland,
w.g. t Dr. J. DE JONG,
Aartsbisschop van Utrecht.
November 1937.
De Weldadigheidspostzegels en Prent
briefkaarten „voor het kind" zijn verkrijg
baar van 1 Dec. t.m. 5 Jan. a.s.
Prins Bernhard beschermheer van de
K.N.A.C.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft het be
schermheerschap van de Kon. Ned. Auto
mobielclub aanvaard.
