DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Dc wedstrijd
Euwe-Aljechin
BINNENLAND
29ste Jaargang
UUNUEKUAG 18 NOVEMBER 1337
No. 8882
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bi) vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
-
Waardeering van
„andersdenkenden"
„Wij leden der linksche partijen", aldus
de sociaal-democraat Albarda, gisteren in
de Tweede Kamer, „hebben geen gebre
ken, die U rechtschen vreemd zijn en gij
hebt geen deugden, die wij missen. In
rechtschen kring heerscht nog te weinig
achting voor andersdenkenden."
Ongetwijfeld er kan in rechtsche krin
gen gebrek aan achting voor andersden
kenden worden geconstateerd. Vooral in
die rechtsche kringen, waarin men zelf
niet een uitstekend voorbeeld geeft van
Christelijke levenspractijk.
Maar wij meenen hiertegenover te moe
ten stellen:
lo. dat men in linksche kringen om
dezelfde scheidingslijn en dezelfde termino
logie te gebruiken .zich zeker zóó vaak
aan dat gebrek van achting voor anders
denkenden schuldig maakt! Denkt aan het
heusch niet in zoo'n erg beperkten om
vang levende en wroetende anti-papisme!
2o. dat men bestrijding van naar eigen
diepe overtuiging verkeerde beginselen
nietmoetverwarren met „te weinig
achting voor andersdenkenden". Men kan
in een Katholiek b.v. niet kwalijk nemen
integendeel dat hij zich beslist, vier
kant stelt tegenover onchristelijke, socia
listische beginselen, van geen compromis
willende weten.
Dat willen wij eerst even opmerken, om
dan te constateeren, dat wij het een volks-
goed achten van ontzaglijk groote waar
de, als wij over de grenzen van beginsel-
verschillen heen in elkaar alle goeds daad
werkelijk weten te waardeer en.
Alle goeds objectief. Een socialist
b.v. heeft ook als zoodanig goeds in zijn
beginselen, waarmede wij als Katholieken
kunnen sympathiseeren.
Alle goeds subjectief. Wij kun
nen vaak helaas, niet altijd in den
andersdenkende, die inderdaad verkeer
de beginselen aanhangt en beleeft, nog de
goede bedoeling respecteeren.
Het Nederlandsche volk moet in groe
pen, in partijen verdeeld zijn, als het zijn
vrijheid wil behouden. Maar die groepen,
die partijen moeten elkaar zooveel moge
lijk waardeeren en respecteeren.
Afgezien van de beginselen der N. S. B.,
is, wat ons het meest tegenstaat in deze
partij of beweging: dat zy klaarblijkelijk
een geestesgesteldheid kweekt, die weinig
of niets waardeeren of respecteeren kan in
dengene, die niet tot die partij of bewe
ging behoort
„Wij leden der linksche partijen hebben
geen gebreken, die U rechtschen vreemd
zijn en gij hebt geen deugden, die wij mis
sen". Over deze verklaring van den heer
Albarda zou nog wel een en ander zijn te
zeggen. Naar aanleiding hiervan willen wy
alleen het volgende opmerken:
Er zijn goede menschen, ondanks hun
slechte beginselen, en er zyn slechte men
schen, ondanks hun goede beginselen. On
der beginselen verstaan wij dan: een
theoretisch aanvaarde levensbeschou
wing.
Hoe moeilijk de afgebroken stelling
was van de 18e partij, bleek uit het
aantal foutieve oplossingen, dat bij ons
b'iinenkwam. Slechts weinigen hadden
den juisten zet
De4c2
ingezonden.
Bij loting werd het bedrag van 5.
toegewezen aan onzen abonné H. C.
Smit, de Laat de Kanterstraat 18, Lei
den. Dit bedrag deden wij hem inmid
dels toekomen.
EEN TRAGISCH HUWELIJK
VAN GROOTHERTOG LUDWIG
VON HESSEN.
In verband met het vliegongeluk te
Oostende.
Gisterochtend is in de St. Peterskerk op
Eastonsquare te Londen de groothertog
Ludwig von Hessen in het huwelijk getre
den met de dochter van Sir Auckland Ged-
des, Margaret.
Slechts een beperkt aantal genoodigden
woonde de plechtigheid bij, o.a. de hertog
en de hertogin van Kent, gravin Toerring
en Von Ribbentrop.
Het bruidspaar en de genoodigden waren
allen in zwaren rouw, in verband met het
ongeluk te Oosteinde.
Het bezoek aan de rouwkamer.
Gisteravond om 19.40 uur zyn met de
mailboot „Prinses Astrid" te Oostende aan
gekomen de prins en de prinses van Hes
sen, die het stoffelijk overschot hunner zoo
jammerlijk omgekomen familieleden wil
den begroeten.
Op de kade bevonden zich de prins van
Baden, de heer Baels, gouverneur der pro
vincie en de Duitsche gezant te Brussel.
Het gezelschap begaf zich aan boord om
den prins en de prinses van Hessen te be
groeten. Vervolgens begaf men zich per
auto naar het ziekenhuis van Oostende.
De bezoekers werden bij het ziekenhuis
opgewacht door leden van het parket, den
burgemeester van Oostende en afgevaar
digden van de Sabena.
Geruimen tijd vertoefde de familie in de
rouwkamer, waar de opgebaarde kisten als
het ware bedolven zijn onder kransen en
bloemstukken.
Het gemeentebestuur van Oostende heeft
op elk der elf baren een krans doen leg
gen, gevormd door chrysanthen, die door
strikken in de stadskleuren zijn samen
gebonden.
Om half tien heeft de adjudant van prins
Karei, den graaf van Vlaanderen, het stof
felijk overschot der slachtoffers begroet.
Hoe het ongeluk geschiedde.
De Belgische luchtvaartmaatschappij Sa
bena deelt in verband met de vliegramp van
Oostende o.m. het volgende mede:
Bevestigd wordt, dat het verongelukte
vliegtuig van de lijn MünchenLonden de
voorziene landing te Brussel niet uitvoerde
wegens den mist. Twee passagiers moesten
aan boord genomen worden te Ostende,
waar gedurende den geheélen dag de weers
omstandigheden gunstig waren geweest.
Tegen half vier in den namiddag echter
kwam de mist ook boven het vliegveld van
Ostende opzetten. Toen het bericht hier
omtrent in het hoofdbureau van Brussel
werd ontvangen, seinde men onmiddellijk
naar Oostende, vandaar uit de vliegers te
waarschuwen, dat zij niet op het vliegveld
van Ostende-Steene moesten landen en
rechtstreeks-doorvliegen naar Londen, zon
der zich om de te Ostende wachtende pas
sagiers te bekommeren. Helaas was de pi
loot, die vermoedelijk het vliegveld in het
gezicht had gekregen, reeds de landings
manoeuvre begonnen, toen de plaatselijke
radiozender zich gereed maakte, om de in
structies van Brussel door te seinen. Op
zestien honderd meter van het vliegveld
hebben lage wolken plotseling den vijf-
en-zestig meter hoogen fabrieksschoorsteen
voor het oog van den piloot verborgen, ten
gevolge waarvan het ongeluk geschiedde.
Als pijnlyk détail kan na dit communi
qué nog gemeld worden, dat de bij de
ramp omgekomen hertogin van Hessen, ge
boren prinses van Griekenland, binnen
twee weken een blijde gebeurtenis ver
wachtte.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Aan de Spaansche fronten heerscht rust
en stilte. Er gebeurt letterlijk niets van
eenige beteekenis. Misschien hebben er
achter de frontlinie wel troepenverschui
vingen plaats, en wordt er een nieuw of
fensief voorbereid, maar daarvan zijn
uiteraard geen betrouwbare gegevens te
verkrijgen. Doch al hebben er geen krijgs
bedrijven plaats, toch is Franco's positie
voortdurend vooruitgaande. Op aandrang
van zijn nieuw-bakken vrienden Duitsch-
land en Italië heeft Japan besloten Fran
co's regeering te erkennen, wat een diplo
matiek succes is. Voorts zijn er door En
geland diplomatieke agenten bij de Fran
co-regeering aangesteld, wat wel geen er
kenning beteekent, maar toch een aanwij
zing is, dat de Britsche regeering de toe
komst voor de nationalisten vrij gunstig
beoordeelt.
Leon Blum heeft dat gisteravond zelf
verklaard in een uiteenzetting voor de
socialistische Kamerfractie. Dat mocht
wel niet bekend worden, maar is door
een indiscretie toch uitgelekt en officieel
zoodanig gerectificeerd, dat de kern van
de zaak daarmee is komen vast te staan.
Voor Franco beteekent dit alweer een
moreel succes.
In China blijven de Japanners opruk
ken naar Nanking. De Chineesche regee
ring zullen zij daar niet aantreffen, want
deze heeft de stad verlaten. Ook de bur
gerbevolking ontruimt de Chineesche
hoofdstad.
De Japansche bladen beschouwen de
verplaatsing van de Chineesche regeering
uit Nanking naar Tsjoenking als de feite
lijke ineenstorting van de centrale regee
ring.
De „Asahi" schrijft, dat Nanking den
strijd tegen Japan wil voortzetten, maar
dat haar lot is beslist, nu dit bewind door
de verplaatsing der regeering uit Nan
king tot een zuiver plaatselijk bestuur
wordt. Het blad acht het raadzaam voor
Japan krachtige maatregelen te nemen
met het oog op den nieuwen toestand en
China's uitputting af te wachten, zoodra
Nanking zal zijn gevallen. Ook de andere
bladen zien in de verplaatsing het begin
van de ontbinding der regeering en drin
gen aan op een zoo spoedig mogelijke ver
overing van Nanking.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
DE LANGERE DIENSTTIJD.
Oud-minister H. P. Marchant verzet zich
in een artikel in de T ij d tegen de door
de regeering voorgestelde verlenging van
den diensttijd.
Hij acht deze verlenging niet noodig en
ziet daarin een ernstig moreel nadeel voor
de dienstplichtigen.
Hij besluit zijn artikel aldus:
„Als niet op korten termijn de katholie
ken tot bezinning komen, dan zullen de
voorstellen van de regeering worden aan
vaard. Het verloop is al te voorzien. De
heer Teulings heeft betoogd, dat in de be
grooting toch nog wel eenige muziek zit.
De regeering zal er een sociaal biefstukje
uit weten te snijden. En dan gaan de voor
stellen erdoor.
De waarheid zal wezen: le. dat het in
den loop der jaren door onze „oude strij
ders" veroverde moreele voordeel van de
korte eerste oefening, het korte verblijf
in de kazerne, is prijsgegeven voor afzien-
baren tijd; 2e. dat door de kostbare orga
nisatie met een veel grooter, duur beroeps
kader, alle beschikbare middelen zullen
zijn vastgelegd en de sociale arbeid met
onvruchtbaarheid zal zijn geslagen.
Alles onnoodig.
De Katholieke Staatspartij heeft gekre
gen een mooi program. Zij heeft gekregen
een verbeterde organisatie. Zy zal er niets
aan hebben onder een regime, dat van bei
de het vrije leven en de vrije ontwikke
ling belet".
OEGSTGEEST.
Pastoor de Vetten gaat heen.
De zeereerw. heer P. M. de Vetten heeft
emeritaat aangevraagd, met ingang van 1
Januari a.s. Z.E. zal zijn intrek nemen in
het St. Jeroen-gesticht te Noord wijk.
Wij willen voor heden met deze korte
mededeeling volstaan.
HET VONDELCONGRES TE
AMSTERDAM.
..Groote belangstelling.
Het Vondelcongres, dat een der hoogte
punten vormt in de reeks van plechtigheden
ter herdenking van den geboortedag, nu 350
jaar geleden, van onzen nationaleri dichter,
is heden begonnen in de aula der gemeente
universiteit.
De belangstelling voor dit congres was
zoo groot, dat reeds geruimen tijd van te
voren de inschrijving moest gesloten wor
den.
Het aantal deelnemers, onder wie ver
scheidene Vlamingen en andere buitenlan
ders, bedraagt ongeveer zes honderd. Niet
alleen literatoren en Neerlandici, maar
ook vele andere Vondelminnaars, zijn hier
samengekomen.
Des ochtends om half elf ving het congres
aan met een toespraak van wethouder E.
Boekman,, die de aanwezigen een woord
van welkom toeriep namens het Amster-
damsche Vondelcomité.
Met name richtte hij zich tot Z. Exc. Prof.
Slotemaker de Bruïne, minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen, die daar
na het openingswoord sprak.
De eerste inleider was Prof. B. H. Mol-
kenboer O.P., die sprak over „Het dichter
lijke in Vondel".
De volgende spreker was prof. dr. Muls,
die tot onderwerp zijner rede had: „Von
dels plaats in de Europeesche cultuur".
VOOR VERWAARLOOSDE
KINDEREN.
Belangrijke schenking aan den Staat.
Te Amsterdam is op 16 dezer, in tegen
woordigheid van den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, den heer H. van
Boeijen, bij riotarieele akte tot stand ge
bracht een belangrijke schenking aan den
DE WINTER IN HET LAND! Een ijsbaan te Noordwijk, welke reeds
hedenmorgen voor het publiek werd opengesteld (adv.)
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Japan zal binnenkort de regeering van
Franco erkennen. (3de blad).
De Japansche opmarsch naar Nanking.
(3de blad).
Binnenkort worden de vijf nieuwe kar
dinalen benoemd. (3de blad).
Tragisch huwelijk van den prins von
Hessen in verband met het vliegongeluk
te Ostende. (1ste blad).
Binnenland
Verschillende ernstige verkeersongeluk
ken eischen wederom slachtoffers. (4de
en 1ste blad).
Sport en Wedstrijden
De 18e partij van het wereldschaak
kampioenschap remise. (4de blad).
ZILVEREN JUBILEUM J. MARIJT.
Heden herdenkt de heer J. Marijt zijn
zilveren jubileum bij de Nationale Bank-
vereeniging. (Men zie Stadsnieuws).
Staat der Nederlanden, gedaan door een
inwoonster van Amsterdam.
Het geschonken kapitaal zal dienen als
fonds, dat, afgescheiden van het andere
vermogen van den Staat, door den Minis
ter, onder wiens departement de zaken be
treffende de armenverzorging ressortee
ren, zal worden beheerd en waarvan de
revenuen zullen worden besteed in het be
lang van misdeelde kinderen in het bij
zonder uit onvolledige en ontwrichte ge
zinnen, die door afwezigheid van den va
der of de moeder worden verwaarloosd of
met verwaarloozing worden bedreigd.
In de eerste plaats komen voor steun in
aanmerking kinderen uit de gemeente Am
sterdam, daarna kinderen uit de gemeente
's-Gravenhage.
BESTRIJDING WERKLOOSHEID IN HET
BOUWBEDRIJF.
Te Amsterdam kwam de bedrijfsraad
voor het bouwbedrijf in vergadering by-
een.
De reglementen, ingevolge de artikelen
7 en 14 der bedrijfsr aden wet werden door
de vergadering behandeld en vastgesteld.
Besloten werd te voldoen aan het ver
zoek van de „Werkcommissie tot bestrijding
van de werkloosheid" om medewerking te
verleenen aan het bedrijfsgewijze in te
stellen onderzoek, naar de mogelijkheid
van bestrijding der huidige werkloosheid,
binnen het kader van het Nederlandsche
bedrijfsleven door regelingen op het ge
bied van den arbeid.
Voorts werd besloten, voorbereidingen
te treffen tot het aanvragen van alge
meen verbindendverklaring van de vigee-
rende landelijke collectieve arbeidsover
komsten voor den burgerlijken en utiliteits
bouw en den water-, spoor- en wegenbouw.