DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN NED. OOST-INDIE 29ste Jaargang WOENSDAG 20 OCTOBER 1937 No. 8858 3)e ftzidaeh^Soii/fcct/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent Der week S 2.50 per kwartaal Bi. vger en 20 cent per week 2.60 per kwartaal Frauco per pos* 2.95 per kwartaal Het Geïl'ustreeru Zondagsblad Is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 lent per kwartaal, by vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003. POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t Gewone Advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 V Gebed om goede politiek. De bestuurders van Wisconsin hebben in den Senaat een gebed opgehangen, opdat leder senator het zou kunnen lezen en er zijn werkzaamheden op zou kunnen inspi- reer en- Het O. D. geeft de vertaling van het ge bed. Het luidt als volgt: „Almachtige God, Heer van alle regee ringen, help ons te doordringen van de heiligheid der politieke dingen. Verlos ons van de zonden, waartoe wij stil zouden worden bekoord, wanneer het beroep van de partijen en de stem van het belang zich in deze vergadering zou doen hooren. Belet ons te denken aan de toekomstige verkiezingen, terwijl wy aan de toekom stige generatie zouden moeten denken. Maak dat wij niet te veel denken aan het vormen van meerderheden, terwijl wij meer moesten denken aan de beteekenis van de te nemen maatregelen. Verhinder ons, in de beslissende uren van de debatten, dingen te zeggen, die in druk maken in plaats van dingen te zeg gen, die waar zijn. Help ons beter te begrijpen, wat het is te regeeren opdat wjj beter begrijpen de belangen van hen die de regeering der re publiek in onze handen gelegd hebben. Mochten wij begrijpen, dat het hier tot niets dient de verkiezingen te winnen wanneer wij onze werkkracht verprutsen. Help ons te verdedigen tegen tyrannie- ke meerderheden en haarklovende min derheden, wanneer de waarheid noch bij de eenen noch bij de anderen woont. Help ons de menigten te dienen zonder hen te vleien en hen te gelooven zonder voor hun bijgeloovigheden te buigen". Is dit geen mooi gebed? Lees dit gebed nóg 'ns, aandachtig, vooral gij, die de politiek beschouwt als per se, in zich verderfelijk! De politiek wordt f e i t e -j k meermalen op minderwaardige wijze beoefend overal. In dit gebed kortit tot uitdrukking de belangrijke, voorname beteekenis, die de politiek hebben kan, hebben moet, en die zij gelukkig, ook in onzen tijd nog niet teneenenmale verloren heeft. Met zeer bizondere aandacht moet dit gebed worden gelezen door al degenen, die zelf „aan politiek doen", 't Moge hun zijn als een ernstige vermaning dit inderdaad zeer mooie gebed! DE WERELD IN VOGELVLUCHT De indruk, welke wjj van de gisteren gevoerde debatten in de commissie voor de niet-inmenging hebben gekregen, is dat zij reeds nu op een volkomen fiasco zijn uitgeloopen. Het blijkt thans, dat Eden daarom de vergadering zelf wilde psesideeren, omdat hij voorzag, dat de Italianen toch probeeren zouden om de conferentie te laten ontsporen. Het on oprechte spel der Italianen wordt thans toch wel duidelijk. Zij gaven te kennen, da tzij de commissie voor de niet-inmen ging de. aangewezen instantie achtten om over de terugtrekking der vrijwilligers te spreken. Maar zoodra deze commissie bijeenkomt, blijkt het dat de Italianen onmiddellijk weer hun oude standpunt innemen, waardoor de vorige bijeenkomst is mislukt. Eerst de rechten van oorlog voerende toekennen aan Franco en dan gaan praten over de terugtrekking der vrijwilligers, terwijl Rusland (en ande ren) op het standpunt staan: eerst de vrijwilligers terug en dan krijgt Franco de heiliger en ten - rechtenMen is dus weer precies even ver als in Juli. Vandaag zal men nog eens probeeren of er een brug te slaan is over die klove tusschen de beide standpunten. Veel hoop is er evenwel niet. De berichten uit Spanje toonen aan, dat de instorting van de roade verdediging in Asturië een feit is. De ervaring heeft ons geleerd voorzichtig te zijn met voor spellingen, maar het schijnt toch, dat de verovering van dit laatste roode piekje in Noord-Spanje weldra een feit zal zijn. De Grondwetsherziening In één zitting afgehandeld De nieuwe Tweede Kamer is haar eerste werk-periode gisteren ingetreden met de behandeling van de ontwerpen tot Grond wetsherziening in tweede lezing Wij herinneren er aan. dat het hier gaat om acht wetsontwerpen. Ten eerste wijzi ging en aanvulling van de bepalingen be treffende het inkomen der Kroon. Ten tweede wijziging en aanvulling van de be palingen betreffende de schadeloosstelling en het pensioen der Tweede Kamerleden. Ten derde het openen van de mogelijkheid, het ambt van minister zonder portefeuille i te voeren. Ten vierde aanvulling van de bepalingen betreffende het kiesrecht, waar door niet meer al te strikt behoeft te wor den vastgehouden aan ie volstrekte even redigheid. Ten vijfde het openen van de mogelijkheid bepaalde revolutionnaire volksvertegenwoordigers te weren door hen van hun lidmaatschap vervallen te verkla ren. Ten zesde het openen van de mogelijk heid, openbare lichamen in te stellen voor beroep en bedrijf (Ordening). Ten zevende het z.g. „verzamel-ontwerp", waarop vele heterogene voorstellen voorkomen, o.a. be treffende de instelling van het Listituut der Staatssecretarissen en de opheffing van de parlementaire immuniteit voor volksver tegenwoordigers, die zich schuldig maken aan opruiing of schending van geheimen. Nummer 8 bevatte alleen maar de noodige overgangsbepalingen. De woord-voerders der verschillende par tijen waren heel kort. Zij wilden niet in herhalingen treden en konden geen nieuwe gezichtspunten openen na wat er reeds bij de eerste behandeling over de ontwerpen was gezegd. De eerste spreker, de heer d'A n s e m- bourg (N.S.B.) was de eenige, die uit voeriger was. Hij polemiseerde tegen mi nister De Wilde, dien hij den eigenlijken schuldige noemde aan wat er met onze Grondwet dreigt te gebeuren. De heer d'Ansemoourg herhaalde het sprookje, dat de herzieningsvoorstellen geboren zouden zijn uit angst voor de N.S.B. en ten doel hadden de politieke par tijen met de R. K. Staatspartij aan het hoofd aan de dictatuur te helpen. Niets deugde er van de regeei ingsvoorstellen en overal constateerde de N.S.B.-er boosaar dige bedoelingen. Kamerleden mochten geen „salaris" opstrijken. Tot minister zonder portefeuille zouden alleen maar politieke vriendjes benoemd wor den. De kiesrechtwijziging was natuur lijk tegen de N.S.B. (als kleine partij) ge richt, alsook natuurlijk het voorstel tot wering van revolutionnaire vertegenwoor digers. Van ordening zou in de huidige maatschappij niets goeds terechtkomen. De beperking der immuniteit was in het bij zonder tegen de N.S.B. bedoeld en de aan stelling van Staatssecretarissen was politiek al even bedenkelijk als die van ministers zonder portefeuille. In plaats van den nieuwen voorzitter der katholieke fractie, sprak de heer Korten- horst: de Katholieken zouden hun stem geven aan alle acht voorstellen, hoewel heel deze Gronwetsherziening niet overmatig be langrijk is. Eindelijk is hier nu ook een poging gewaagd om op te treden tegen revolution naire stroomingen en zekere zuiveringen aan te brengen. Een compliment van den heer d'Ansembourg, als zou hij de auctor intellectualis zijn van het hier genoemd voorstel, moest hij bescheidenheidshalve echter afwijzen. Niet hem, maar den libe- ralep heer Knottenbelt kwam deze eer toe; de N.S.B.-er had zich in naam en persoon vergist. De heer Kortenhorst stelde den N.S.B.-er voorts de vraag, of hij de Katholieken voor zoo onverstandig aanziet, dat zij mèt de N.S.B. terug zouden willen naar de Grondwet van 1814, nadat de Grondwet van 1848 het begin van de katholieke emancipa tie had mogelijk gemaakt. Tijdens onze ver drukking was het zóó, dat wi; politiek ont wapend waren en economisch uitgeschud. Alleen op zelfbehoud konden wij bedacht zyn. Wij mochten er zijn, maar niet zicht baar! Onze emancipatie is begonnen onder Ko ning Willem II, die en hier wendde de heer Kortenhorst zich tot den heer d'An sembourg eenmaal het koninklijk woord gesproken heeft: „Ik ken geen andere Katholieken, dan die staan onder gehoorzaamheid der gees telijke overheid^ de andere vertrouw ik niet Minister de Wilde had geen zware taak. Na nog een korte verdediging gele verd te hebben kon hij niet nalaten, de N.S.B. weer eens extra van repliek te die nen; deze had er over geklaagd, dat de voorstellen, tot wet geworden, onze volks vrijheden zouden ondermijnen. Maar wat nu, zoo vroeg de Minister, we hebben hier toch vrijheid van godsdienst, van onder wijs, van pers, we hebben hier toch kerke lijke en staatkundige vrijheid, en al die vrijheden zouden juist bedreigd worden en de kliekgeest zou juistt gaan Iriompheeren, als één partij de macht in handen zou krij gen. Heden moest er worden gestemd. Zoo als men weet, kunnen er in tweede lezing geen wijzigingen meer aangebraoht worden en is voor aanneming der ontwerpen geen gewone, maar een twee-derden-meerderheid van noode. Het wetsontwerp no. 1 (verandering in de grondwet, strekkende tot aanvulling en wijziging van de bepalingen betreffende het inkomen der kroon) wordt aangenomen met 94 tegen 3 stemmen. (Tegen de com munisten). Het wetsontwerp no. 2 (verandering in de grondwet, strekkende tot wijziging en aanvulling van de bepalingen betreffende de schadeloosstelling en het pensioen van de leden der Tweede Kamer der Staten- Generaal) wordt aangenomen met 90 tegen 7 stemmen. (Tegen de N.S.B. en de com munisten). Het wetsontwerp no. 3 (verandering in de grondwet, strekkende tot het openen der mogelijkheid ministers te benoemen, niet belast met de leiding van een ministerieel departement) wordt aangenomen met 86 te gen 11 stemmen. (Tegen Christ.-Dem.-Unie, Staatk. Geref. Partij, N.S.B., en Comm. Partij). Het wetsontwerp no. 4 (verandering in de grondwet, strekkende tot aanvulling van de bepalingen betreffende het kiesrecht) wordt aangenomen met 86 tegen 11 stem men. (Tegen waren dezelfde leden als bij wetsontwerp no. 3). Voor wetsontwerp no. 5 (verandering van de grondwet, strekkende tot het openen van de mogelijkheid, leden van vertegenwoor digende lichamen, die een streven tot uit drukking brengen, gericht op de verande ring van de bestaande rechtsorde met toe passing of bevordering van onwettige mid- deeln, van hun lidmaatschap vervallen te verklaren) stemden 60 leden, tegen stem den 37. Aangezien dit wetsontwerp geen 2/3 meerderheid heeft behaald is het niet aan genomen. Tegen stemden de S.D.A.P.. Vrijz.-Dem., Comm. partij, N.S.B. en Christ.-Dem. Unie. Het wetsontwerp no. 6 (verandering in de grondwet, strekkende tot het openen van de mogelijkheid, openbare lichamen voor beroep of bedrijf in te stellen) wordt aan genomen met 88 tegen 9 stemmen. (Tegen stemden N S.B., Comm. partij en Staatk. Geref. partij). Voor wetsontwerp no. 7 (verandering van eenige andere artikelen) hebben gestemd 58 leden; tegen stemden 39. Aangezien dit wetsontwerp geen 2/3 meerderheid heeft gehaald, is het niet aangenomen. Tegen stemden de S.D.A.P., Vrijz.-Dem., Comm. partij, N.S.B.. Christ.-Dem. Unie, en Staatsk. Geref. partij. Het wetsontwerp no. 8 (verandering van de overgangsbepalingen) werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Bij deze stemmingen waren afwezig mr. Oud (V.-D.) en de heeren Stumpel en mr. Truyen (beiden R.K.). JAPAN EN DE NEGEN MOGENDHEDEN CONFERENTIE. JEAN BATTEN VAN BATAVIA VERTROKKEN. Aneta seint uit Batavia: In den afgeloo- pen nacht te half twee stond de kleine Percival Gull van Jean Batten in de han gar onder de groote D.C. 2 verscholen, wachtend op de koene aviatrice, die op dien tijd rustig en zakelijk als steeds, arriveer de. Met een paar toeschouwers en eenige ir.heemsche politie-agenten werd het toe stel naar buiten geduwd naar het vlieg veld, dat door den helderen maan was ver licht. De landingslichten werden ontsto ken en Jean Batten liet den motor'proef draaien. Na een minuut of vijf nam zij hartelijk afscheid van de aanwezigen, en wipte de cabine in, waarvan de groene gordijntjes waren open geschoven. Het vliegtuigje liet zij naar de startbaan taxiën, waarbij zij geleid werd door den lichtschijn van een auto. Hierna startte Jean Batten en ging de lucht in, waar zij de lichten van het vliegtuig ontstak, zoo dat men haar bij haar afscheidsronde nog even kon aanschouwen. In den schitteren den maannacht vloog zij ongeveer te twee uur in de richting van haar volgend doel, nl. Alorstar. Jean Batten verklaarde nog, dat haar toestel perfect in orde is. EEN POSTZAK VERMIST. Aneta seint uit Medan: De „Deli Cou rant" vermeldt, dat een postzak, welke 14 October met de „Ibis" uit Medan werd me de gegeven, vermist is. Deze postzak bevat te o.a. drie aangeteekende stukken, waar van de waarde tot dusver niet is opgege- Een uitgebreid onderzoek werd ingesteld. Aneta verneemt hieromtrent nader: de postzak blijkt op normale wijze te Medan te zijn overgenomen door den tweeden pi loot. Bij aankomst te Palembang was de postzak echter zoek. Alle mogelijke maat regelen, zooals het doorzoeken van het vliegtuig, navragen op diverse andere kan toren, ook te Singapore, zijn reeds geno men. DIPHTERIE IN NIEUW-GUINEA. Aneta seint uit Manokwari: Wederom is in de buurt van de nederzetting Hollandia diphterie geconstateerd. Er blijken zich dertig nieuwe gevallen te hebben voorge daan, waarvan tien met doodelijken af loop. Ook in de kampongs Dormena en Jonsoe zijn nieuwe gevallen geconsta teerd. Dit nummer bestaat uit vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS TOKIO, 20 Oct. (A. N. P.). Naar vemo- men wordt, heeft de Japansche regeering nog steeds geen uitnoodiging voor de ne gen mogendheden-conferentie ontvangen. Zij heeft haar houding ten aanzien van deze conferentie dan ook nog niet be paald. De Japansche regeering wil afwach ten in welke bewoordingen de uitnoodi ging is gesteld, alvorens zij haar houding vaststelt. Indien de uitnoodiging uitgaat van den Volkenbond, kan Japan deze niet aanvaarden. De Italiaansche ambassadeur heeft gis termiddag een bezoek gebracht aan den onder-minister van buitenlandsche zaken. Het is niet onmogelijk, dat het onderhoud betrekking had op de negen-mogendheden- conferentie, doch de aard der besprekin gen is niet bekend gemaakt. BOND VAN KATH. ONDERWIJZERES SEN IN DU1TSCHLAND ONTBONDEN. BERLIJN, 20 Oct. (A. N. P.). De Bond van Katholieke onderwijzeressen is door het ministerie van onderwijs ontbonden. De bond was een der belangrijkste Katho lieke beroepsorganisaties in Duitschland, welks bestaan door het Concordaat met het Vaticaan „gewaarborgd" was. DE ONRUST IN PALESTINA. JERUZALEM, 20 Oct. (A. N. P.). Het dorp Sjahariya, waar onlangs een over val op het politiebureau is gepleegd, is door de Britsche autoriteiten gestraft met een collectieve boete van 2000 pond. Te vens is medegedeeld, dat een aantal hui zen opgeblazen zullen worden, wanneer de bij den overval buitgemaakte geweren niet teruggebracht worden. NIEUW GEVAL VAN ONTVOERING IN AMERIKA. CHICAGO, 20 Oct. (A. N. P.). Naar pas thans bekend gemaakt is, hebben drie mannen op 25 September een 72-jarigen fabrikant, Charles Ross genaamd, ontvoerd. Zy eischten voor zijn vrijlating een los prijs van 50.000 dollar, welk bedrag reeds den achtsten October is betaald, zonder dat Ross tot zijn verwanten is teruggekeerd. De politie heeft dit geval van ontvoe ring tot nu toe geheim gehouden om de onderhandelingen met de ontvoerders niet te belemmeren. Men vreest, dat Ross reeds dood is. Buitenland De Londensche besprekingen reeds nu vastgeloopen. (2de blad). Italië wil Japan steunen op de negen mo gendheden-conferentie. (2de blad). De Sudeten-Duitschers in Tsjecho-Slo- wakije roeren zich. (2de blad). Binnenland Hedenmiddag is in de Tweede Kamer ge stemd over de wetsontwerpen tot herziening der Grontwet, Twee zijn verworpen, de an dere zijn aangenomen. (1ste blad). Een groote bijeenkomst van den Kring Zuid-Holland van den Ned. R. K. Bond voor Groote Gezinnen. (1ste blad). KINDERVERLAMMING TE MELBOURNE. MELBOURNE, 20 Oct. (A.N.P.). Hier zijn 561 personen, waaronder 19 volwas senen, lijdende aan kinderverlamming. Tot dusver hebben zich 42 gevallen met doo delijken afloop voorgedaan. ,/WOOR HET BEHOUD VAN HET CHRISTELIJK GEZIN". EEN GROOTSCHtfi BIJEENKOMST., Door den „Kriing Zuid-Holland" van den Ned. R. K. Bond voor Groote Gezin nen wordt op Zondag 14 November 1937 dies namiddags 2 uur 15, een groote ver gadering belegd, in de zaal van de St. Jozefgezellenver. aan het Stationsplein t.e Rotterdam, ter bestrijding van het Neo- Malthusianisme en ter verdediging van de grondslagen van het Christelijk Gezin. Sprekers op deze vergadering zijn: Pater Eusebius Peters O.E.S.A., onder werp: Kinderbeperking en Godsvertrou wen. Dr. J. P. Chr. de Boer, Rector v. h. R. K. Lyceum v. meisjes te 's-Gravenhage, onderwerp: Een sterk volik. Slotwoord door W. J. F. van Meegeren, Venlo, voorzitter v. d. Ned, R. K. Boind voor Groote Gezinnen. Opluistering door: Harmonie v. d. St. Jozefgezellenver. „G.A.V.E."; R. K. Man nenkoor Rotterdam o. L v. Paul v. d. Putten. Het bezoek aan deze vergadering wondt bijzonder aanbevolen door een „Comité van aanbeveling". 't Spreekt vanzelf, dat de belangstel ling voor deze vergadering bij zonder- groot zal zy'n. Uit de geheele provincie Zuid-Holland zullen de Katholieke ouders van ellken rang en stand aanwezig zijn, om mede getuigenis af te leggen van hun erntsige wil, om mede te strijden voor het behoud van het Christelijk gezin. De leden van de afdeeling Leiden zul len per circulaire nadere mededeelingen van het afd.-bestuur ontvangen. Aan de Katholieken van Leiden en om geving zal door middel van onze courant en van aanplakbiljetten verzocht worden mede te werken aan een massale deelna me aan deze bijeenkomst. AARDBEVING IN HET GEBIED VAN SIMLA. SIMLA, 20 Oct. N. P.). Een hevige aardbeving, die in wijden omtrek is waar genomen, heeft vanmorgen aanzienlijke schade toegebracht aan de gebouwen in de heuvelen van Simla. De aardbeving was de hevigste sinds menschenheugenis, doch voorzoover men weet, zijn er geen menschenlevens te betreuren. AARDBEVING IN ARGENTINIË. MENDOZA, 20 Oct. (A. N. P.). Gisteren heeft men hier overal in de omgeving een sterke aardbeving gevoeld. Naar bereke ning was het epicentrum der aardbeving gelegen in het op 100 km. afstand gele gen gebergte.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1