Spaansch probleem in
Londen besproken
Belangrijk strategisch
succes in Noord-Chine
Italië wil medewerken aan terugtrek
king der vrijwilligers
Fransch- Britsche voorstellen
Wordt de negen-mogendheden
conferentie een vredes-eonlerentie
BUITENLAND
LUCHTVAART
MAANDAG 18 OCTOBER 1937
UE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. lfc
DE ZITTING VAN DE COMMISSIE
VOOR NIET-INMENGING.
Rede van C orb in.
In "de zitting van de subcommissie voor
de niet-inmenging heeft de Fransche ge
delegeerde, ambassadeur Corbin, een
verklaring afgelegd, waarin hij o.m. het
volgende uiteenzette:
Wanneer de Fransche en Britsche re
geeringen den voorzitter van het niet-in-
mengingscomité verzocht hebben, op
nieuw de subcommissie bijeen te roepen,
dan is dat, omdat zy van gevoelen zijn,
dat sinds twee maanden de toestand zich
ontwikkeld heeft onder omstandigheden,
die een definitieve opheldering noodza
kelijk maken; standpunten zijn ingeno
men en feiten hebben zich voorgedaan,
welke op urgente wijze het ernstige pro
bleem stellen van de toepassing en hand
having der niet-inmengingspolitiek.
Zich baseerende op de Britsche voor
stellen van 14 Juli j.l. vraagt de Fransche
regeering het comité reeds thans beslui
ten te nemen ten aanzien van de volgen
de punten:
1. De terugtrekking der vreemdelingen,
die in Spanje dienen en wier evacuatie
aanbevolen wordt door het rapport, dat
reeds bij het comité aanhangig is ge
maakt, moet binnen zoo kort mogelijk
tijdsbestek verwezenlijkt worden.
2. Zoodra de internationale commissie,
belast met de organisatie van en de con
trole op deze terugtrekking, geconsta
teerd zal hebben, dat deze voldoende
voortgang maakt, zullen beide bij het
Spaansche conflict betrokken partijen ge
machtigd worden, overeenkomstig de be
palingen van het Britsche plan zekere
rechten uit te oefenen, welke de interna
tionale practijk aan oorlogvoerenden toe
staat.
3. Reeds thans komen de in de com
missie vertegenwoordigende regeeringen
overeen, teneinde het definitieve karak
ter der op bovengenoemde principes, tot
stand gekomen overeenkomst tot uitdruk
king te doen komen, al hun invloed aan
te wenden, hetzij op Valencia, hetzij bij
Salamanca, opdat binnen kort tijdsbestek
een zeker aantal vrijwilligers van beide
legers zal zijn teruggetrokken, waarbij
rekening wordt gehouden met de be
staande wanverhouding tusschen de bui-
tenlandsche effectieven, die aan weers
zijden dienst doen.
4. De in de oommissie vertegenwoordi
gende regeeringen verplichten zich op
nieuw op de meest strikte wijze noch te
zullen machtigen, noch te zullen verge
makkelijken, en in geen geval reeds nu
eenig nieuw vertrek van vrijwilligers te
zullen bewerkstelligen, noch eenig oor
logsmateriaal te zullen zenden.
5. Het controle-systeem, dat versterkt
is op de opmerkingen van het rapport
van van Duim en Hemming, zal van
kracht worden, zoodra de noodzakelijke
aanpassingen, welke de Fransche regee
ring aan de commissie heeft verzocht de
overweging te nemen, zullen zijn verwe
zenlijkt, en waarbij reeds thans het tijd
stip zal worden vastgesteld, waarop de
vertegenwoordigde regeeringen zich de
finitief over de hierboven genoemde
voorstellen zullen moeten uitspreken.
Bovendien moet op formeele wijze
worden verklaard, dat de tegenwoordige
toestand niet zal mogen worden verlengd,
en dat, indien bij het afloopen van deze
termijn over deze voorstellen geen over
eenstemming mocht kunnen worden tot
stand gebracht, zij het recht zal hebben
haar volledige vrijheid van handelen te
hernemen.
Engeland steunt deze worctellen-
De Britsche vertegenwoordiger, lord
Plymouth, heeft in zijn redevoering ge
zegd, dat Groot-Brittannië zijn volledi-
gen steun geeft aan de Fransche voor
stellen.
Italiaansche en Duitsche verklaringen.
De Italiaansche minister Grandi zeide:
„Ik ben thans door mijn regeering ge
machtigd te verklaren, dat het fascisti
sche Italië het voorstel aanvaardt van
een gedeeltelijke terugtrekking van een
zeker aantal vrijwilligers, een gelijk aan
tal aan beide zijden, als substantieel be
gin van de toepassing van het Engelsche
plan, op de voorwaarden zooals deze in
het plan zelf zijn bepaald.
De Italiaansche regeering stelt derhal
ve voor, dat men zich direct zal wen
den tot de beide in conflict zijnde par
tijen, teneinde hun opvattingen te verne
men en de .commissie de mogelijkheid te
geven zoo snel mogelijk de voorwaarden
van de procedure en die van de nakoming
van het voorstel te onderzoeken".
De ambassadeur van het Duitsche
Rijk, von Ribbentrop, verklaarde, dat
zijn regeering de beraadslagingen over
het Britsche plan aanvaardt.
De vergadering der niet-inmengings-
commissie is uiteen gegaan tot Dinsdag
middag 4 uur. Men hoopt, dat de gele
geerden dan de instructies zullen hebben
•ontvangen, welke hun in staat zullen
stellen, de beraadslagingen te beginnen.
DE KRIJGSVERRICHTINGEN.
Radio Nacional heeft in zijn nachtuit
zending naar voren gebracht, dat een
belangrijke opmarsch gisteren door de
rechtsche troepen tot stand is gebracht.
Colunga is genomen. Deze plaats ligt aan
den spoorweg en den gewonen weg in
de richting van Villaviciosa en Gyon. De
rechtschen staan op slechts achttien K.M.
van Villaviciosa en het terrein biedt hier
oneindig minder natuurlijke moeilijkhe
den dan het gebied, dat zoo juist ver
overd is.
DE TRAGEDIE DER BASKISCHE
KINDEREN.
Mgr. Hinsley heeft alle relaties met
het „Basque Children's Committee" af
gebroken, omdat het niet wil meewerken
aan de terugkeer der kinderen, nu de
ouders hen opeischen en hiervoor geen
bezwaren meer gelden. „De kinderen zijn
pionnen geworden in een politiek spel".
Sinds Mei van dit jaar is Mgr. Hinsley
Aartsbischop van Westminster vertegen-
R. K. Ver. v. Kraatnverzcrging voor
alle gezindten te Lelden en Omstreken
Plaatsing-Bureau le Binnenvestgracht 3ü,
voorheen Boerhaavestr.
verleent hulp door gediplomeerde krachten
Geopend eiken DINSDAG- en DONDER
DAGMIDDAG van 24 UUR tot het ver
strekken van de gewenscbte inlichtingen,
aanmelden van contribucerende leden en
aanvragen voor kraamhulp - Telef. 3420.
Aanvragen (schriftelijk) adres 1ste Bin
nenvestgracht 30.
woordigd, door Kanunnik Craven, in het
„Baskische Kindercomité".
Enkele dagen geleden heeft de aarts
bisschop zijn vertegenwoordiger terug
geroepen, waarbij hij ernstige beschuldi
gingen heeft geuit tegen het Comité.
In een telegram van 16 Augustus, waar
in de bezorgdheid van Z.H. den Paus over
het lot der Baskische kinderen in Enge
land duidelijk tot uiting kwam, schreef
Kardinaal Pacelli aan MgT. Hinsley, dat
hij dankbaar zou zijn als de Engelsche
regeering de terugkeer der Baskische
kinderen wilde vergemakkelijken. Rond
dien tijd zond de Pauselijke Delegaat in
Bilbao, een petitie door negenhonderd
Baskische ouders onderteekend naar het
Comité te Londen, waarin zij de terug
keer hunner kinderen vroegen. Het Bas
kische Kindercomité daarentegen trok de
echtheid hiervan in twijfel en betwijfelde
ook het recht van Mgr. Antoniutti om
als Pauselijk Delegaat op te treden. De
meeste leden willen daarenboven niets
van de terugkeer der kinderen weten.
In een schrijven van Kanunnik Craven
zeide de Aartsbisschop van Westminster
dat de houding van het comité meer door
politieke dan door humane gevoelens be
paald werd: „Deze hulpelooze verbannen
kinderen worden gebruikt als pionnen in
een politiek spel".
Mgr. Hinsley voegde er aan toe dat het
een wreedheid is,, de kinderen van hun
eigen land en hun ouders verwijderd te
houden, als die verwijdering niet langer
•gerechtvaardigd kan worden.
JAPANNEEZEN VEROVEREN PAUTAU.
De Gele Rivier bijna bereikt.
De Japanneezen, die langs den spoorweg
PeipingSoeijoean opereeren, hebben gis
termorgen Pautau, het Westelijke eindpunt
van den spoorweg PeipingSoeijoean ver
overd, een overwinning, die gevolgd werd
door het innemen van Pakho op 30 K.M.
ten Westen van Pautau en een strategisch
belangrijk punt in de provincie Soeijoean.
De bezetting van het Pautau-gebied betee-
kent niet alleen de verbreking van den z.g.
rcoden weg van Oelanbator in Buiten-
Mongolië naar de provincies Nigsia, Kansoe
en Sinkiang (Chineesch Turkestan), maar
tevens de mogelijkheid voor de Japannee
zen druk uit te oefenen op de provincies
Sjensi en Ningsia. Het Domei-agentschap
noemt deze overwinning der Japansche troe
pen „de volstrekte debacle der Chineesche
militaire operaties in Noord-China".
Voorts wordt uit Tokiu gemeld, dat de
Japanneezen vanmorgen de provincie Ho-
nan zijn binnengerukt in de richting van de
Gele Rivier. Om vyf uur hebben zij
Senglotsjen bezet.
JAPANSCHE TROEPEN OMSINGELD?
Uit Nanking wordt gemeld, dat 30 000
a 40.000 man Japansche troepen in de buurt
van Yoean Ping, op 90 K.M. ten Noorden
van Tau Yoean Foe, door Chineesche strijd
krachten omsingeld zijn.
Volgens deze berichten, welke uit Chi
neesche bron afkomstig zijn, hebben de
Japanneezen uit een vliegtuig de mededee-
ling geworpen, dat hun troepen tot.eiken
.prijs moeten stand houden, daar morgen
versterkingen zullen aankomen. Deze mede-
deeling is evenwel achter de Chineesche li
nies terecht gekomen.
De Japansche troepen, die verwoed strij
den om een geheele vernietiging te ontgaan,
werden ingesloten na een krachtigen op
marsch van de vleugelafdeelingen, die
daarbij goed werden gesteund door hun ar
tillerie en hun luchtmacht.
Chineesche luchtaanval te Sjanghai.
De zevende luchtaanval der Chineesche
luchtstrijdkrachten op Sjanghai werd
hedennacht tegen half drie ten uitvoer ge
legd.
De Japansche oorlogsschepen en kust-
batterijen schoten een enorme hoeveelheid
luchtafweerbommen en machinegeweerpa
tronen af, toen de aanvallers boven de stad
vlogen.
De aanval was de meest gedurfde en
meest opzienbarende sinds het uitbreken
van de vijandelijkheden. De maan scheen
helder en de laaghangende wolken maakten
de omstandigheden voor een luchtaanval
zeer gunstig.
Meer dan twintig zoeklichten beschenen
de wolken, doch de vliegtuigen werden niet
in de stralenbundels zichtbaar.
Projectielen, welke bestemd waren voor
de „Izoema", kwamen op het land terecht
en veroorzaakten een hevigen brand in het
door de Japanneezen bezette deel der in
ternationale nederzetting.
Het lawaai van het luchtdoelgeschut en
de ontploffing der bommen hebben de stad
wakker geschrikt.
DE NEGEN-MOGENDHEDEN-
CONFERENTIE.
Komt op 30 October te Brussel bijeen.
De datum van de Negen-mogendheden-
conferentie is vastgesteld op 30 October.
De uitnoodigingen zijn reeds door verschil
lende mogendheden aanvaard.
Naar vernomen wordt, zou de regeering
der Vereenigde Staten wenschen, dat de
Latijnsch-Amerikaansche landen eveneens
vertegenwoordigd zyn op de conferentie. Er
zijn te dien aanzien officieuze voorstellen
gedaan en het is niet onmogelijk, dat de
aanwezigheid dezer landen wordt toege
staan.
De regeering der Vereenigde Staten heeft
formeel de u.tnoodiging aanvaard.-
De Japansche regeering heeft, naar men
meent, nog geen officieele uitnoodiging ont
vangen.
De indruk der West Europeesche kan
selarijen is, dat zich in het Japansche ka
binet twee stroomingen openbaren ten aan
zien van de deelneming van de Negen-
mogsndheden-conferentie, zoowel als ten
aanzien van den oorlog zelf. Een gedeelte,
dat meer rechtstreeks oij de vijandelijk
heden betrokken i», wil het Nanking-leger
definitief verpletteren. De anderen maken
zich ongerust over den langen duur van het
conflict en over de gevolgen er van voor
het bedrijfsleven en den binnenlandschen
toestand en zij willen naar Brussel gaan
in de iToop ei een voorieeligen wapenstil
stand te kunnen bereiken.
Indien de Japansche regeering
meer naar de vreedzame gezindheid
zou overhellen, zou de conferentei
te Brussel een vredes-conferentie
kunnen zijn.
De boycott-actie.
De algemeene raad der vakvereenigingen
ke Londen heeft een verklaring gepubli
ceerd, waarin wordt gezegd, dat van de in
ternationale secties der vakvereenigings- en
arbeidersbeweging een eenparig, antwoord
is ontvangen op het beroep ten gunste van
een boycott van Japansche waren. Ant
woorden op het beroep zijn ingekomen van
de vakvereenlgingsorganisaties in de Ver
eenigde Staten, Canada, Nieuw Zeeland,
Australië, Mexico, Indië, Belgie, Neder
land, Frankrijk, Zwitserland, de Scandi
navische landen, Tsjecho Slowakije, Oosten
rijk en Ierland.
VAN HET VATICAAN
H. VADER BLIJFT IN CASTEL
GANDOLFO TOT EIND OCTOBER
Geheim Consistorie in November?
De „Gazete del Popoio" meldt uit Castel
Gandolfo, dat de H. Vader nog gaarne wil
genieten van het prachtige weer en nog
eenigen tijd in zijn zomerresidentie zal ver
blijven, hetgeen zoo buitengewoon welda
dig de geheele toestand van den H. Vader
beinvloedt. De terugkeer naar de Eeuwige
Stad zal daarom waarschijnlijk eerst op
30 October plaats vinden.
Het blad wijst verder op de steeds op
nieuw opduikende geruchten als zou Pius
ZI in November een Geheim Consistorie
houden om nieuwe Kardinalen te benoe
men. Er zouden vier kerkvorsten tot kar-
kinaal worden gecreëerd, twee Italianen en
twee buitenlanders.
GEEN NIEUWE ONDERHANDELINGEN
MET DUITSCHLAND
Naar wij uit Vaticaansche kringen ver
nemen, is er geen sprake van, dat er op
het ocgenblik nog onderhandelingen ge
voerd worden tusschen de H. Stoei en de
Duitsche regeering. De laatste stappen die
zelfs door het Vaticaan in deze gedaan wer
den zijn zelfs door Duitschland niet beant
woord.
De verhouding tusschen Duitschland en
het Vaticaan is op het oogenblik al even
onbevredigend als de binnenlandsche poli
tieke toestand op kerkelijk godsdienstig
gebied. Praktisch zijn de onderhandelingen
tusschen den H. Stoel en het Duitsche Rijk
afgebroken.
DUITSCHLAND
GELOOFSAFVAL IN HET DERDE RIJK
De „Eisernen Blatter" geven de volgen
de getallen van personen, die uit de Kerk
zijn getreden. In het jaar 1936 hebben in
Berlijn 9013 personen hun uittrede uit
oe Evangelische Kerk verklaard. 3815 Per
sonen zouden uit de Katholieke Kerk ge
treden zijn. Voor het jaar 1935 waren deze
getallen resp. 4285 en 2913.
PREDIKANTEN DER EVANGELISCHE
OPPOSITIE IN VRIJHEID GESTELD
Eenige predikanten der Evangelische op
positie zijn in de afgeloopen week in vrij
heid gesteld. Er bevinden zich nog 64 pre
dikanten in arrest.
DE STRIJD TEGEN DE CENTRUM
PARTIJ TE DANTZIG
De strijd, die de nationaal-socialistische
senaat te Dantzig tegen de kringen van het
katholeke Centrum heeft ingezet, neemt
steeds grooteren omvang aan. De politie
heeft zorgvuldige huiszoekingen verricht
in de parochie en in de woningen van alle
Katholieke priesters te Dantzig. Voorts
heeft de Senaat een telegram aan het Va
ticaan gezonden, waarin geprotesteerd
wordt tegen de oprichting, van twee auto
nome Poolsche parochies op last van den
Katholieken bisschop van Dantzig, mgr.
Orourke.
Inmiddels heeft echter mgr. Orourke
naar aanleiding van herhaalde stappen van
den Senaat reeds zijn ordonnantie inge
trokken en de benoeming van twee Pool-
sche pastoors ongedaan gemaakt. Zoodoen
de hebben de autonome Pcolsche parochies
slechts 24 uur bestaan, hetgeen in Poolsche
kringen ncgal'beroering heeft gewekt.
ENGELAND
IS DE HERTOG VAN WINDSOR IN
ENGELAND GEWEEST?
De Parijsche correspondent van de „Sun
day Referee" meldt, dat te Parijs geruch
ten de ronde doen, volgens welke de her
tog van Windsor in den morgen van den
7don Oc:ober eenige uren in Engeland zou
hebben doorgebracht. Hij zou met zijn
vliegtuig op een klein vliegveld aan de
Zuidwestkust geland zijn en de koningin-
moeder ontmoet hebben.
POLEN
GROOTE STAKING TE LODZ
Te Lodz staken op het oogenblik 12000
arbeiders. Zesduizend hunner, die werk
zaam zijn bij de grootste textielfabriek te
Lodz en die het fabrieksgebouw bezet hou
den, hebben besloten, tot voedselweigering
over te gaan.
DRAISl
e
^n-VALKENBÖRG^TI
i LEVERTRAAN-
PALESTINA
DE ONRUST IN EET
H. LAND
VOORTDUREND NIEUWE DADEN
VAN TERREUR
K.L.M. gebouwtje te Lydda mede verbrand
De toestand in Palestina blijft ernstig,
met name in de buurt van Hebron, waar
de Britsche burgers de uitnoodiging ont
vingen zich naar Jeruzalem te begeven.
Volgens nog niet bevestigde berichten zou
bij een botsing tusschen militairen en po
litie eennerzijds en een gewapende bende
anderzijds een tiental Arabieren zijn ge
dood.
Te Haifa is het tot een botsing gekomen
tusschen een politie-patrouille en een ben
de terroristen. Er zijn aan Arabische zijde
eenige gewonden gevallen.
Tijdens een aanval te Tirath Sjalom werd
een Arabisch kind gedood. Te Jerusalem
heeft een Arabier een Jood ernstige won
den toegebracht. Even later hebben Ara
bieren een autobus en een particuliere
auto beschoten, waarin Joden zaten. Er
werd evenwel niemand gewond.
Hedenmorgen is een Arabier gewond in
een der buitenwijken van Jeruzalem, toen
een aantal schoten gelost werden op een
groep Arabische arbeiders. Van Arabische
zijde wordt er op gewezen, dat de schoten
kwamen uit huizen in de nabijheid van de
Joodsche wijk. Een tweede Arabier is ge
troffen en gedood, vanmorgen, in de hoofd
verkeersstraat te Jeruzalem.
Te Lydda zijn, zooals reeds gemeld, de
gebouwen van het vliegveld aldaar afge
brand. Aangezien men kwaadwilligheid
vermoedt, hebben de autoriteiten bepaald,
dat de bewoners dezer Arabische stad ge
durende 24 uur hun huizen niet mogen ver
laten.
Voorts is de stad een boete van 5000
pond opgelegd.
Ook het Nederlandsche kantoor van de
KL.M. is afgebrand.
Van de zijde der directie van de K.L.M.
vernemen wij, dat de verwoesting op het
vliegveld Lydda voor de K.L.M. geen aan
leiding kan zijn om de route van Amster
dam naar Batavia te wijzigen. Men ver
wacht, dat de Engelsche autoriteiten af
doende maatregelen zullen treffen om dit
belangrijke vliegveld voor verdere over
vallen der Arabieren te vrijwaren; het
vliegveld Lydda is n.l. niet alleen voor de
K.L.M., maar ook voor de Imperial Airways
van beteekenis, evenals voor de Egyptische
Luchtvaartmaatschappij. Men heeft hier
een knooppunt van luchtlijnen en dus zul
len stellig de Engelsche zorgen, dat het
vliegveld verder intact blijft. De K.L.M.
had hier een klein gebouwtje laten oprich
ten; voor haar is de schade niet van groote
beteekenis.
De Groot-Moefti naar Italië?
De „Daily Herald" publiceert een be
richt van zijn correspondent in Jeruzalem,
waarin gemeld wordt, dat de Groot Moef
ti, die naar Syrië de wijk heeft genomen,
van plan zou zijn zich naar Italië te be
geven, teneinde daar te trachten bijstand
te verkrijgen tegen de Britsche autoritei
ten in Palestina. De Moefti, aldus veegt
genoemde correspondentie hieraan toe, zou
zijn vrienden in kennis gesteld hebben van
zijn voornemens met Mussolini van gedach
ten te wisselen.
EGYPTE
EGYPTE WORDT ONGERUST
Door de Italiaansche troepenzendingen,
naar Libye
Er gaan te Cairo geruchten, meldt de
correspondent van de „Manchester Guar
dian" aan zijn blad, dat Egyptische troepen
naar de Libysche grens worden gezonden en
dat binnenkort Engelsche troepen zullen
volgen. Deze maatregelen staan in verband
met de aanhoudende Italiaansche troepen-
zendingen naar Liye. Men maakt zich ove
rigens in Cairo niet ongerust over een mo
gelijke aanval vanuit Libye, aangezien het
woestijngebied behalve aan de kust vrijwel
onbegaanbaar is.
In de Egyptische pers komt wel een toe
nemende ongerustheid in verband met de
Italiaansche troepenzendingen tot uiting,
die in een vreemd contrast staan tot de
voortdurende vriendschapsbetuigingen van
Mussolini jegens Egypte. In het algemeen
maakt men in Egypte thans veel meer
ernst met de landsverdediging, die sedert
de jongste overeenkomt met Engeland de
taak van Egypte zelf is geworden. Er
wordt hard aan de verbetering van de mi
litaire uitrusting gewerkt.
In Cairo is men echter zeer onaangenaam
getroffen door de krachtige Italiaansche
propaganda, die onder de Bedouinenstam-
men aan de Libysche grens wordt gevoerd.
Deze Bedouinen zijn enkele jaren geleden,
toen Graziani zijn schrikbewind onder de
bevolking van Libye voerde, naar Egypte
gevlucht. Zij vonden daar echter een zeer
schamel bestaan door het kweeken van
wat gerst en het hoeden van geiten. Vele
malen moest bij misoogst de Egyptische re
geering te hulp komen om deze stammen
van den hongerdood te redden. De Italia
nen pogen deze Bedouinen thans naar Li
bye terug te halen.
DE „VLIEGENDE PRIESTER" REDT
HET LEVEN VAN EEN
ESKIMO-BABY.
Toen Pater Schulte, de bekende Vlie
gende Pater, te Mistake Baai landde,
meldde men hem dat een Eskimo-baby
ziek lag, en dat alleen een dokter hier
hulp kon brengen. Onmiddellijk vloog
Pater Schulte naar Chesterfield Inlet,
maar de dokter w?s 200 mijlen ver weg
in Baker Lake. Pater Schulte kreeg door
de radio contact met den geneesheer,
ging hem halen in Baker Lake, waarna
hij den dokter naar het kind bracht, dat
met succes geopereerd werd.
