29ste Jaargang
No. 8851
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BELASTING IN LEIDEN HET LAAGSTE!
GLASHANDEL
De wedstrijd
Euwe-AljecMn
DINSDAG 12 OCTOBER 1937
Ste ÊcidócluSoii^aitl:
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekf 2.50 per kwartaal
Bi. onz ^gen t en 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreeru Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103393, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT 1
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Vergeleken met andere steden in deze provincie.
Dezer dagen is als nieuwe publicatie van
het Centraal Bureau voor de Statistiek een
volledig overzicht verschenen van den be
lastingdruk in 1937/38, waarin uitvoerige
gegevens zijn verzameld over den thans gel
denden rijks-, provincialen en gemeentelij
ken belastingdruk. Deze publicatie stelt o.m.
in staat om na te gaan öf, en in hoeverre,
de varieerende uitkeeringen uit het gemeen
tefonds er tenslotte in geslaagd zijn, ge
lijkheid te brengen in de gemeentelijke be
lastingen.
Een vergelijking van de belastingheffing
in verschillende steden beperkt men al te
vaak tot een oppervlakkig naast elkaar stel
len van het aantal opcenten, dat in iedere
plaats op de gemeentefonds- en de perso-
neele belasting wordt geheven. Daarmede
verkrijgt men intusschen volstrekt geen
zuiver beeld. Wel-is-waar zijn deze beide
belastingbronnen de voornaamste, maar de
invloed van deze opcenten op den persoon
lijken belastingdruk wordt door allerlei fac
toren doorkruist. Voor de fondsbelasting en
dientengevolge ook voor de gemeentelijke
opcenten op deze heffing, worden de ge
meenten onderscheiden naar drie klassen.
Voor de personeele belasting bestaan zelfs
negen klassen en bij deze laatéte heeft de
gemeente, in tegenstelling tot den gang van
zaken bij eerstgenoemde heffing, niet eens
de zelfstandige beslissing over de plaatsing
in een bepaalde klasse. Daarbij komt nog,
dat op de personeele belasting een kinder
aftrek wordt toegepast, die voor de diverse
huurwaarden in verschillende klassen af
wijkt en dus in de practijk tot een groot
aantal variaties leidt, die ook in het opcen-
tenbedrag weer tot uitdrukking komen.
Een zuiver beeld van den gemeentelijken
belastingdruk in een bepaalde stad in ver
gelijking met dien in andere steden en dor
pen, kan men dan ook uitsluitend verkrij
gen door na te gaan, wat in concrete geval
len in de vergeleken plaatsen verschuldigd
is.
Hieronder zullen wij dat aan de hand van
de thans gepubliceerde officieele gegevens
doen voor de middelgroote Zuidhollandsche
steden, waaronder wij in dit verband de
steden verstaan met een inwonertal van
vijfentwintig tot honderdduizend zielen, en
wel voor drie verschillende gevallen. Geval
A betreft een gehuwde met twee minder
jarige, inwonende kinderen, en een jaarin
komen van 1600. Voor geval B en C. ne
men wij eveneens gehuwden met twee min
derjarige kinderen, doch met jaarinkomens
van resp. 2500.— en 4000.—. Wat de per
soneele belasting betreft zullen wij, om de
vergelijkingen zoo eenvoudig en overzich
telijk mogelijk te maken, aannemen dat
géén van de als voorbeeld genomen belas
tingplichtigen inwonende meerderjarige
dienstboden heeft en er evenmin paarden,
auto's, pleiziervaartuigen of biljarts op na
houdt. In verband met hun inkomen en het
gemiddelde huurniveau ih de vergeleken
steden en met den stand van de plaatselijke
woningmarkt nemen wij aan, dat de betrok
kenen wonen in huizen met resp. 250, 400
en 600 gulden huur per jaar. Voor mobi
lair berekenen wij in elk der gevallen de
bedragen, die gezien het inkomen als nor
maal worden aangemerkt.
De door elk verschuldigde bedragen aan
gemeentelijke opcenten op de fondsbelas-
tirig zijn nu:
A.
B.
C.
Delft
13.50
31.50
65.25
Dordrecht
11.25
29.25
63.—
Gouda
13.50
31.50
65.25
Leiden
8.25
21.45
46.20
Schiedam
11.70
27.30
56.55
Vlaardingen
13.50
31.50
65.25
Men ziet, dat het bestaan van slechts drie
klassen en de wettelijke beperking van het
maximum-aantal opcenten niet belet, dat
de heffingen vrij ver uiteen loopen. Toch
is in deze cijfers al een spoor van gelijkma
king te bekennen, in zooverre dat eenzelfde
bedrag meermalen in de opgaven voorkomt.
Bij de personeele belasting is dat anders.
Deze bedraagt n.l.:
A.
B.
C.
Delft
9.50
28.65
64.68
Dordrecht
9.49
27.41
62.20
Gouda
13.46
37.15
83.10
Leiden
7.92
19.76
39.20
Schiedam
7.65
23.69
60.08
Vlaardingen
15.84
39.52
78.40
Uit deze becijferingen blijkt duidelijk de
groote ongelijkheid in de gemeentelijke op-
centenheffing op de personeele belasting:
alle bedragen wijken onderling af; ofschoon
de verschillen soms gering zijn, komt een
bedrag nimmer tweemaal voor. In zekeren
zin zijn beide heffingen als elkanders sup
plement te beschouwen: de eene gemeente
legt het zwaartepunt bij de opcenten op de
fondsbelasting, de andere bij die op de per
soneele belasting. Een eindoordeel is dan
ook slechts af te leiden uit de som van bei
de heffingen, die in de besproken gevallen
bedraagt:
A.
B.
C.
Delft
23.—
60 15
129.93
Dordrecht
20.74
56.66
125.20
Gouda
26.96
68.65
148.35
Leiden
16.17
41.21
85.40
Schiedam
19.35
50.99
116.63
Vlaardingen
29.34
71.02
143.65
De conclusie, die zich uit deze becijferin
gen het sterkst naar voren dringt, is wel
deze, dat er van een gelijken gemeentelij
ken belastingdruk nog geen sprake is, m.a.
w. dat de gemeentefondsbelasting met haar
uitkeeringen öf niet, öf altharis onvoldoen
de aan haar doel beantwoordt. In de verge
leken steden loopt de gemeentelijke belas
tingdruk voor geval A niet minder dan
81 procent uiteen; in geval B bedraagt
het verschil 72 procent en in geval C 68 pro
cent.
Een tweede conclusie is, dat de ge
meentelijke belastingen in Leiden rela
tief laag zijn. In alle drie gevallen, voor
de meer bescheiden zoowel als voor de
ruimere inkomens, is de Leidsche be
lastingdruk beduidend geringer dan in
de overige vergelijkbare steden in on
ze provincie.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Gemeld wordt, dat de zetel van de Spaan-
sche regeering van Valencia naar Barce
lona zal worden overgeplaatst. Barcelona
zal daar niet grootsch op zijn, want voor
eerst blijven de Catalanen liever hun
eigen boontjes doppen en vervolgens zal
de aanwezigheid van de linksche regeering
een attractie zijn voor de vijandelijke vlieg
tuigen. Dat voortdurend verhuizen van de
linksche regeering is overigens geen tee-
ken van sterkte en bewijst, dat zij zich te
Valencia niet veilig voelt. Dat onveilige
gevoel zal wel versterkt zijn door de on
willige houding van Rome ten opzichte
van de Fransch-Engelsche uitnoodiging
voor een driemogendheden-conferentie.
Over de houding van Frankrijk en Enge
land' wordt nog onderling beraadslaagd.
Naar het schijnt, is de Italiaansche re
geering voornemens een aantal kwesties,
welke in de buitenlandsche pers werden
opgeworpen en, naar het heet, tendentieus
werden geïnterpreteerd, nader te verkla
ren en recht te zetten.
De Italiaansche regeering zou van zins
zijn, de bewijzen te leveren van haar vre
delievende bedoelingen en aldus een ein
de maken aan een „perscampagne, die ner
gens anders toe dient, dan om de situatie
die reeds ernstig genoeg is, nog meer te
vergiftigen!!
Men verwacht, dat spoedig een desbe
treffend communiqué zal worden gepubli
ceerd.
In China woedt de strijd verder. Te
Sjanghai vorderen de Japanners niet erg.
Vanmorgen is een hevig bombardement
begonnen, dat beschouwd wordt als de
inleiding tot een groot offensief. In het
Noorden blijven de Japanners oprukken.
In Palestina blijft het onrustig. Roovers-
benden maken de wegen onveilig en te
Beyroeth (gelegen in het Fransche ge
deelte van het mandaatgebied) is de Ame-
rikaansche consul-generaal vermoord.
SPOORWEGONGELUK IN TURKIJE.
ISTANBOEL, 12 October (A.N.P.). Gis
teren heeft zich een ernstig spoorwegonge
luk voorgedaan op de spoorlijn Ankara
Zoegoeldaka. Twee personen werden ge
dood, verscheidene anderen gewond. De
schade wordt geraamd op een kwart mil-
lioen gulden.
Leidsch Glas in Loodhedrij!
HOOSGRACHT 42
LEVERING VAN ALLE SOORTEN GLAS.
SPECIAAL ADRES VOOR REPARATIES.
TELEFOON 3G7I.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
VERGISSINGEN VAN DEN HEER
MUSSERT.
Naar aanleiding van de rede, door den
heer Mussert te Lunteren gehouden (wij
maakten er gisteren melding van), schrijft
de Volkskrant o.m. heel ad rem het
volgende:
„Merkwaardig is ook de verklaring van
den heer Mussert, dat, „gezien de capaci
teiten van de opstandelingen, het geheele
geval meer belachelijk dan dramatisch is."
Het kan zijn dat de heer Musert de „op
standelingen" thans juist karakteriseert,
maar hoe is hij er toe gekomen deze onbe-
duidenden menschen in den dienst der be
weging te nemen niet alleen, maar ze pos
ten van vertrouwen op te dragen; er toe
gekomen van deze mannen in de be
faamde biografie voor de verkiezingen
te verklaren dat ze tot de bloem van het
Nederlandsche volk, ras-echt en bodem-
vast sedert eeuwen, behoorden?
Wat de heer Mussert te Lunteren ver
telde houdt de erkenning in, dat hij zich
in de personen heeft vergist.
Voor een Leider een would be-dictator
is dit heel erg.
Een minister kan voor benoemingen ter
verantwoording worden geroepen, een dic
tator niet.
Er is geen parlement, er zijn geen an
dere lichamen die hem controleeren.
Hij doet in letterlijke zin wat hij wil.
En als hij eenige Stalinistische aanleg
heeft gaat hij tegen de „verraders" hij
zal er veel vreezen en nog meer vermoe
den op z'n Russisch woeden."
BENEPEN HOUDING TEGENOVER
OUD-MINISTER MARCHANT.
In de „Vrijz. Democraat" wordt nog eens
geklaagd, dat de Roomsche pers zich
niet ontzien heeft, de heiligste gevoe
lens van Mr. Oud te toetsen, door hem niet
meer waardig te keuren in een Christelijk
Kabinet zitting te nemen.
De Maasbode geeft er het volgende
rake antwoord op:
„Tegen deze beschuldigingen aan het
adres van „de" Katholieke Staatspartij en
van „de" Katholieke pers komen wij met
kracht op De religieuse gevoelens van den
heer Oud zijn nimmer besproken. Er is in
een deel van de katholieke pers gesproken
over het feit, dat de heer Oud, behoorende
tot een genoodschap, dat de geheimzinnig
heid par excellence beoefent, het den heer
Marchant euvel duidde, dat deze katholiek
was geworden, zonder hem, mr. Oud, daar
van mededeeling te doen. Een groot deel
van die pers heeft het ook sterk gevonden,
dat de vrijzinnig-democraat Oud, naar
wiens remonstrantsche en magonnieke ge
voelens de heer Marchant nooit gevraagd
had, den eisch stelde, dat mr. Marchant,
omdat hij katholiek geworden was, het
Kabinet zou verlaten. De antithese stelde
dadelijk scherp en snijdend de heer Oud,
niet de heer Marchant. De Katholieke mi
nisters hebben in dit feit, dat hen zeker
pijnlijk trof, berust. De Katholieke Staats
partij heeft er den heer Oud niet lastig
om gevallen.
De Katholieke pers heeft zelfs ge
zwegen over het feit, dat de heer Mar
chant het eenig afgetreden lid van de
kabinetten-Colijn was, die met Konin
ginnedag geen onderscheiding waardig
werd gekeurd. Zelfs de heer Oud heeft
bij die gelegenheid aan zijn voorma-
ligen leider niet gedacht en deze is te
zeer man van karakter, dan dat hem
zoo'n behandeling raken zou. Maar wij
hebben haar wel gevoeld en het wil
ons voorkomen, dat het orgaan van mr.
Oud een goede gelegenheid voorbij liet
gaan,1 om over de onverdraagzaamheid
van de Katholieken te zwijgen.
Aldus de „Maasbode", die hier spijkers
met koppen slaat.
MISSIE-ZONDAG 24 OCTOBER.
„Persoonlijke en Algemeene Dienstplicht".
Dr. Alphons Ariëns was veelzijdig in zijn
actie, omdat de liefde, die hem dreef, den
nood van den naaste deed ontdekken aan
vele zijden. Ook Missie-ijver was hem in
zijn werkzaam leven verre van vreemd,
zoodat hij, tot rust gedwongen na zijn pasto
raat, die rust in zijn laatsten levensjaar nog
verdeed om namens den Utrechschen Pries-
termissiebond als „onbezoldigd dekenaal
missie-propagandist" de dekenaten tot
actie te brengen ten bate van het St. Pe
trus Liefdewerk.
Wij hebben reden 'aan Ariëns te herinne
ren, nu we komen te staan voor den 24en
October, den Zondag, die op uitdrukkelijk
verlangen van den Paus moet worden ge
wijd aan de propaganda van de Missiege
dachte en het wekken van Missieliefde; den
Zondag, die speciaal bedoeld en vastge
steld werd om harten en geesten te winnen
voor het streven, dat ten doel ligt aan het
Pauselijk Genootschap tot Voortplanting
des Geloofs.
Het ideaal, dat de Paus zich daarbij stelt,
Is, dat die Zondag iederen katholiek van
geheel de wereld zal mobiel maken ten
bate der Missiën; mobiel maken in gebed
en geldelijke gaven op dien Missie-Zondag
zelf, doch meer nog door het geregistreerde
lidmaatschap van het Pauselijk Genoot
schap, hetgeen waarborg biedt dat voortaan
iedere dag van geheel het jaar zijn Missie
gebed en iedere week zijn geldelijke gave
van 21/2 cent zal kennen.
De reden om te herinneren aan Ariëns is,
wijl van hem het woord is: dat, waar het
Missie geldt, er „persoonlijke en algemeene
dienstplicht" is.
Te liever herinneren wij aan deze „leer"
van Ariëns, omdat zijn eigen „daden" zijn
leer versterkten. Of is het misschien aan
velen onbekend, dat in 1917 de groote mis
sie-pionier, de Jesuietenpater v. Rijcke-
vorsel zijn missie-actie in Nederland be
gon met het geld, door Ariëns hem in de
hand gegeven?
Werd het nog niet bekend, dat Ariëns
zijn leven eindigde in dienst der Missie, zoo
dat hij een maand voor zijn dood zijn taak
voor den Priestermissiebond moest terug
geven met het schrijven „Ik ben thans met
vier dekenaten klaar, die ik bezocht heb
Ik ken nu niet meer reizen; sinds twee
maanden ben ik achteruitgaande, sinds 10
dagen ben ik....op"?
Dat was de vervulling door Ariëns van
zijn persoonlijken dienstplicht, trouw tot
zijn dood.
Dat dan op 24 October niemand zich aan
zijn persoonlijken plicht onttrekke; dat
vooral de vrienden envolgelingen van
Ariëns vuriger bidden en offervaardiger
bijdragen; doch en. dit niet in het minst
dat ieder, die nog niet lid der Voort
planting des Geloofs is, zich vervoege bij
zijn parochie-pastoor, opdat door dien Al-
gemeenen Missie-Zondag rijkelijk moge
groeien het aantal van hen, die naast een
wekelijksche gave van 2 1/2 cent dagelijks
voor de Missiën bidden: één Onze Vader en
Wees gegroet met het schietgebed: H. Fran-
ciscus Xaverius, bid voor ons.
St. Michiels-Gestel C. van Dijck, pr.
Dil nummer beslaat uit
vier bladen.
ANTISEMITISCHE INCIDENTEN
IN POLEN.
WARSCHAU, 12 Oct. (A.N.P.). Op de
markt van Bransk nabij Bialistok hebben
zich gisteren antisemitische incidenten
voorgedaan. Er werden hier Joodsche uit
stallingen geplunderd en vernield. Acht per
sonen werden gewond. Gelijke incidenten
hebben zich voorgedaan te Suchowola.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De regeering van Valencia wordt over
gebracht naar Barcelona. (2de blad).)
In Noord-Palestina is het zeer onrustig.
De Amerikaansche consul-generaal te Bey
routh is vermoord. (2de blad).
De strijd in China. (2de blad).
Sport en Wedstrijden
De derde partij EuweAljechin remise.
(4de blad).
K. h 2 - h 3.
was de hervattingszet van de 3e partij.
Eenige honderden, waaronder vele
goede, oplossingen waren voor het
hervattingsuur in ons beziL
Bij loting werd het bedrag van f 5.—
toegewezen aan onzen abonné P.
Schakenbos, Heerenweg 97a, War'
mond.
Dit bedrag deden wij hem inmiddels
toekomen.
De volgende (vierde) partij wordt
hedenavond te Amsterdam gespeeld.
Bij eventueel afbreken der partij, kun
nen onze abonné's vóór de hervatting
ons hun opgave doen toekomen.
Op de enveloppe te vermelden:
„EUWE—ALJECHIN".
DE DIRECTIE.
EEN NIEUW BRITSCH-JAPANSCH
INCIDENT.
Auto's van Britsche ambassade beschoten.
SJANGHAI, 12 October (A.N.P.). Drie
auto's van de Britsche ambassade, die op
weg waren van Nanking naar Sjanghai, zijn
onder machinegeweervuur genomen door
zes vliegtuigen, waarvan gezegd wordt, dat
zij van Japansche nationaliteit waren, in de
nabijheid van Mints jong, op een plaats zes
tien mijl ten Zuiden van Sjanghai.
Het feit deed zich vanmiddag om vier uur
voor. Niemand werd gewond. De Britsche
assistent van den attaché voor luchtvaart
was een van de inzittenden der auto's, die,
naar verklaard wordt, duidelijk zichtbaar
de Britsche vlag voerden. De Britsche
autoriteiten hebben de Japanneezen in ken
nis gesteld van het incident en dezen heb
ben een communiqué uitgegeven, waarin
gezegd wordt, dat hun geen kennis was ge
geven van het feit, dat de auto's naar Sjang
hai op reis waren.
NEDERLANDSCH SCHIP PIKT
SPAANSCHE VLUCHTELINGEN OP.
LIVORNO, 12 October (A.N.P.). Het
Nederlandsche s.s. „Stad Haarlem",
dat te Porto Ferraio is aangekomen, heeft
daar zeven schipbreukelingen aan land ge
zet, die het Vrijdagmorgen ter hoogte van
het eiland Minorca had opgepikt.
Het waren jongelieden tusschen 18 en 29
jaar oud, die zich naar Majorca wilden be
geven. Met z'n zevenen waren zij met een
motorbootje in zee gestoken, doch daar de
zee zeer woelig was en de motor defect
raakte, bevonden zij zich spoedig in moei
lijkheden. Reeds hadden zij alle hoop op
gegeven, er het leven te zullen af brengen,
toen de „Stad Haarlem" in het gezicht ver
scheen, die na eenigen tijd hun hulpgeroep
opmerkte.
(De „Stad Haarlem" behoort toe aan de
Halcyonlijn te Rotterdam. Bij de directie
van de Halcyonlijn was tot hedenochtend;
nog geen bericht 'hierover binnengekomen).
