Italië's antwoord op de
Fransch-Britsche nota
DE VERMOEDELIJKE INHOUD
Het Chineesch-
Japansche conflict
BUITENLAND
VRIJDAG 8 OCTOBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
TEGEN GEDEELTELIJKE
BESPREKINGEN.
Het dagblad van Mussolini, de „Popoio
d'Italia", publiceert een voorspelling om
went den inhoud van het Itahaansche ant
woord op de Fransch-Britsche nota. Men
gelooft, dat deze voorspelling officieel ge-
inspireerd is. Gezegd wordt, dat het ant
woord drie punten behelst: 1. Italië wil niet
deelnemen aan eenigerlei bijeenkomst,
waartoe Duitschland niet is uitgenoodigd;
2. Het systeem der voorgestelde gedeelte
lijke besprekingen kan slechts leiden tot
nieuwe complicaties; 3. Het probleem zou
als één geheel besproken kunnen worden
door de Londensche niet-inmengingscom-
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt nog
het volgende over de mededeelingen van
de „Popoio d'Italia" in zake de Italiaansche
nota. Deze nota kan, volgens genoemd blad,
in haar essêntieele deelen als gereed be
schouwd worden. Zij zal waarschijnlijk
vandaag of morgen overhandigd worden.
Ook in deze zaak heeft Rome zich verstaan
met de Duitsche rijksregeering. Over den
tekst der nota wordt in officieele kringen
de grootste reserve in acht genomen. Men
mag er echter aan herinneren, dat de hou
ding der fascistische regeering in de kwes
tie der vrijwilligers sinds 5 Augustus 1936
duidelijk is vastgesteld en dat noch van
Fansche, noch van Engelsche zijde de nei
ging aan den dag is gelegd op het Italiaan
sche voorstel in te gaan. Italië kan derhalve
niet verantwoordelijk gesteld worden voor
het feit, dat het inmengingsverbod niet van
het begin af aan ook is uitgebreid tot de
vrijwilligers. Het staat historisch vast, dat
het gebruik maken van vrijwilligers in het
kamp der Spaansche nationalisten ontstaan
is door de inmenging van enorme buiten -
iandsche krachten bij de tegenpartij. Uit
deze ontwikkeling, aldus het blad, kan men
de conclusie trekken, dat het stelsel van
gedeeltelijke besprekingen slechts tot
nieuwe verwikkelingen zou leiden. Het is
te voorzien, dat Duitschland niet zal deel
nemen aan bijeenkomsten, waartoe de
Duitsche rijksregeering niet is uitgenoodigd.
De kwestie kan, naar de meening van
Italië, op alle punten besproken worden
in de Londensche niet-inmengingscommis-
6ie, welke daartoe de noodige volmachten
bezit.
TWEE BRITSCHE SCHEPEN
OPGEBRACHT.
Door een treiler der nationalisten.
De admiraliteit heeft bericht ontvangen,
dat de Britsche stoomschepen „York Brook"
en „Dover Abbey" aan de Spaansche
Noordkust door een gewapenden treiler der
nationalisten zjjn aangehouden en opge
bracht.
Er waren geen Britsche oorlogsschepen in
de nabijheid.
EEN ITALIAANSCH SCHIP
AANGEVALLEN.
Door een vliegtuig in de Middellandsche Zee
Het radio-station van Algiers meldt, dat
ihet 4270 bruto ton metende Italiaansche
stoomschip „Ettore", dat .den 27sten Sep
tember j.l. uit Amsterdam is vertrokken en
onderweg is naar Genua, gisternamiddag
om 17.43 uur Greenwichtijd is aangevallen
door een vliegtuig.
De positie van het schip was op het tijd
stip van den aanval 27 graden 30 minuten
Noorderbreedte op den Greenwich-meri-
diaan.
Omtrent de nationaliteit van het vlieg
tuig deelde het radiostation niets mede.
VAN DE OORLOGSFRONTEN.
Uit het rechtsche kamp.
Het groote rechtsche hoofdkwartier te
Salamanca deelt o.m. mede: „In Asturië
hebben wij alle vijandelijke tegenaanvallen
afgeslagen. In Leon sloegen wij aanvallen
af en zetten onzen opmarsch voort, waarbij
wij de basislinie, vanwaar de vijand opge
trokken was, Castillone, bereikten en den
tegenstander zware verliezen toebrachten.
Wij hebben het bergmassief Remelendi en
Correales de Moleon geheel bezet. In Ara-
gon blijven wij in den sector van Sabina-
nigo oprukken en hebben wij verscheidene
vijandelijke stellingen bezet tegenover
Graja de Torrehermosa.
Mededeelingen van regeeringszijde.
i Het ministerie van defensie te Valencia
deelt mede:
In Aragon wordt de opmarsch der regee-
ringstroepen voortgezet. Wij hebben hier
Osan en Casbas de Jaca bezet. Aan het
Noordelijk front in den Oostelijke sector
hebben de opstandelingen heuvel 602 bezet,
waarna zij doordrongen in het dal van San
Tirso de Ortigosa, waar zij trachtten heuvel
430 aan te vallen. Wij omsingelden den vij
and en dwongen hem in wanorde te vluch
ten. Hij liet ruim 200 do9den achter. Aan
het Zuidelijke front heeft de vijand een
feilen aanval ondernomen op de linies in
den sector van Pozoblanco, in de richting
van Villanueva den Duque. Wij trokken
eenigszins terug. Het laatste uit Gij on op
het ministerie van defensie ontvangen com
muniqué meldt, dat de rechtschen den ge-
heelen dag hebben aangevallen met krach-
tigen steun der luchtstrijdkrachten. De re-
geeringstroepen zouden den opstandelingen
ruim 5000 dooden hebben doen verliezen.
De toestand van Minorca.
Uit verschillende bronnen wordt te Sa
lamanca vernomen, dat de toestand van het
eiland Minorca, het eenige eiland der
Balearen, dat in handen is der regeering,
bijzonder critiek is tengevolge van de door
de rechtschen uitgevoerde blokkade. Men
verwacht, dat het eiland zich binnenkort zal
overgeven.
De repatrieering der Spanjaarden.
In verband met de Fransche maatregelen
verwacht men te Bilbao den terugkeer van
ongeveer 20.000 inwoners der Baskische
provinciën. De autoriteiten hebben uitge
breide voorbereidingen getroffen. Dagelijks
komen honderden personen over de Fran
sche grens.
DE A.S. NEGENMOGENDHEDEN-
CONFERENTIE.
De houding van de V. S. en van Japan.
Staatssecretaris Huil heeft tegenover de
journalisten verklaard, dat hij nog geen
uitnoodiging heeft ontvangen deel te ne
men aan een conferentie der onderteeke
naars van het Negenmogendhedenverdrag,
doch dat hij wel vermoedde, dat de Ver-
eenigde Staten de uitnoodiging direct zou
den aanvaarden.
De „Daily Telegraph and Morning Post"
meldt, dat de Britsche ambassadeur in
Washington instructie heeft gekregen te
vragen, op welke wijze de Vereenigde Sta
ten zich voorstellen samen te werken met
de vredelievende naties.
Men verwacht, dat het Japansche kabi
net vandaag de ontwikkeling van den toe
stand zal bespreken, zooals die geworden
is na de verklaringen van den Volkenbond
en de Vereenigde Staten. Het wordt moge
lijk geacht, dat een opzegging van het
Negenmogendhedenverdrag overwogen zal
worden. De dagbladen beschouwen een op
zegging van het verdrag als ieder oogen-
blik te verwachten, ofschoon de woordvoer
der van het Japansche departement van
buitenlandsche zaken een gereserveerde
houding aanneemt en verklaart, dat de re
geering een omvattende verklaring voor
bereidt ter opheldering van de houding van
Japan.
Boyot van Japansche goederen.
In een vergadering van het Amerika an-
sche Vakverbond te Denver (Colorado)
heeft William Green gevraagd de Britsche
Labourparty te steunen in het boycotten van
Japansche goederen. De aanwezigen juich
ten deze woorden luide toe.
Van het noordelijk front.
Gemeld wordt, dat de Japansche troepen
Pingjoean hebben aangevallen op 60 K.M.
ten Zuiden van Tetsj au aan den spoorweg
Tientsin-Poekau. Zij werden teruggeslagen
met zware verliezen, afdeelingen Chi-
neesche troepen zouden de achterhoedes der
Japanneezen ten Noorden van Tetsjau aan
vallen,
Generaal Hanfoetsjoe, de gouverneur der
provincie Sjangtoeng, leidt persoonlijk de
operaties in deze provincie.
Uit Taijoen, de hoofdstad van Sjansi,
wordt aan het Chineesche telegraafagent-
schap Central Neuws gemeld, dat 2000 Ja
panneezen met een twintigtal kanonnen de
Chineesche stellingen van Koesien genomen
hebben en een Chineesch regiment hebben
vernietigd.
De veldslag begon weer en wordt thans
voortgezet, nadat de Chineezen versterkin
gen hadden gekregen. Japansche elementen
zouden omsingeld zijn in Joeanping ten
Zuiden van Koesien.
Gebruiken de Japanners gifgassen?
De Chineesche ambassade te Londen pu
bliceert een mededeeling van het ministerie
van buitenlandsche zaken te Nanking,
waarin gezegd wordt dat de Japanneezen
op 4 en 5 October in den sector Lotien-
Lioehang gifgas gebruikt hebben, dat pijn
in de oogen, heftige misselijkheid, be
wusteloosheid en in verscheidene gevallen
zelfs den dood veroorzaakte.
BELGIË
RUMOERIGE VERGADERING IN
DEN SENAAT.
De kwestie Barmat.
Het in den Belgische Senaat ter sprake
brengen van den persoon van Barmat heeft
gisteren incidenten te weeg gebracht, welke
den president noopten de vergadering te
schorsen.
Tijdens de instructie, welke tegen Bar
mat was geopend wegens valscbheid in ge
schrifte en frauduleus bankroet, heeft deze,
die uit België was gezet en thans in N e-
derland woont, zich niet bij den rech
ter aangemeld.
Toch is hij onlangs met een speciale vol
macht voor den duur van 24 uur in België
geweest om gehoord te worden door den
rechter-commissaris, belast met het onder
zoek naar de financieele aangelegenheden.
Gistermiddag wilde de Vlaamsch-natio-
nalistische senator van Dieren, den minis
ter van justitie over deze reis een vraag
stellen.
De socialisten voerden evenwel zoo heftig
tegen hem uit, dat de president de zitting
moest schorsen.
Senator van Dieren zal zijn interpellatie
houden na het debat over het wetsontwerp
betreffende de ouderdomspensioenen.
DUITSCHLAND
WAARTOE DIENT EEN CONCORDAAT?
„Concordaat regelt slechts diplomatieke
relaties".
De bestuursrechtsbank te Württemberg
heeft een uitspraak gedaan, waarin gezegd
wordt, dat het tusschen Duitschland en den
H. Stoel gesloten Concordaat van 30 Juli
1S33 slechts de diplomatieke betrekkingen
regelt tusschen de beide partijen. In het
binnenland van Duitschalnd schept het tot
dusverre geen bijzondere verplichtingen of
rechten.
Deze uitspraak is onder de volgende om
standigheden gedaan:
De regeering van Württemberg had ver
scheidene Katholieke scholen, behoorende
aan religieuze orden opgeheven.
De Congregatie der Zusters van den H.
Franciscus had een aanklacht ingediend,
tegen dit besluit, waarbij in het bijzon
der een beroep gedaan werd op het con
cordaat.
De rechtbank verwierp deze klacht en
verklaarde, dat de opheffing bij bestuurs
maatregel der Katholieke scholen geldig
was.
In de motiveering van het vonnis wordt
verklaard: Tot dusverre is geen enkel ju
ridisch uitvoeringsvoorschrift voor het Con
cordaat op bevel van den minister van bin
nen Iandsche zaken uitgegeven.
Bijgevolg vloeit in het Duitsche recht uit
het Concordaat geen enkel persoonlijk recht
en geen enkel recht tot eischen van indivi
duen voort".
FRANKRIJK
ROOSEVELT VINDT BIJVAL BIJ
CHAUTEMPS.
Rede tijdens lunch van de
Amerikaansche club.
Minister-president Chautemps, die giste
ren als gast heeft aangezeten aan de weke-
lijksche lunch van de Amerikaansche club
te Parijs, heeft bij deze gelegenheid een
rede gehouden, waarin hij zeide, dat Frank
rijk volkomen instemt met de beginselen,
die Roosevelt in zijn redevoering heeft uit
eengezet.
Het is, aldus de premier, van oordeel, dat
het leven der staten, evenals dat der in
dividuen, afhangt van de eerbiediging der
erkende regels van het recht en de moraal.
Het is er zich ten volle van bewust, dat
iedere schending van een contract en
iedere aanslag, die welbewust wordt toege
bracht aan de integriteit van een land en
aan de vrijheid van een volk ernstig de
belangen van andere volken en den alge-
meenen vrede in gevaar brengen.
Het weet ook, dat om dergelijke misbrui
ken tegen te gaan een geïsoleerd optreden
ondoeltreffend en gevaarlijk zou zijn en dat
alleen de gemeenschappelijke en vastbera
den wil van alle vredelievende volken een
onoverkomelijke hinderpaal voor schending
van het internationale recht kan zijn.
Frankrijk, vervolgde spr., streeft geen an
der doel na, dan de handhaving van den
vrede. Wanneer het anderen landen vraagt
de integriteit en de vrijheid der staten te
eerbiedigen, weet het zichzelf den zelfden
regel op te leggen. Het verwerpt iederen
ideologischen oorlog, van welken kant hij
ook komt. Het is .bereid, in een geest van
gelijkheid en verzoening alle politieke
vraagstukken onder de oogen te zien, waar
van de oplossing kan bijdragen tot de rust
in Europa.
Doch het is niet minder vastbesloten, de
vitale belangen, waarvan zijn veiligheid en
toekomst afhangen, te verdedigen, evenzeer
als zijn verplichtingen jegens de internatio
nale gemeenschap na te komen.
Chautemps besloot met een toast op pre
sident Roosevelt.
ITALIË
„ZEKER WEIFELEND KATHOLICISME"
DE „STAMPA" OVER DE BEDOELING
VAN DEN DULCL
De in Turijn verschijnende „Stampa"
heeft in zijn commentaar op het befaamde
artikel van Mussolini in de „Popoio d'Ita
lia" een interpretatie gegeven van wat de
duce vermoedelijk in zijn uitlatingen over
het Katholicisme heeft willen zeggen.
De „Stampa" schrijft, dat verschillende
buitenlandsche katholieke kringen, die de
democratie aanhangen het fascisme als een
onverzoenlijken tegenstander van de leer
der Kerk afschüderen en dat zij zich uit
afkeer tegen het fascisme met linksche par
tijen vereenigen en zelfs ook met het
communisme.
Deze tendenz is vooral in Frankrijk
merkbaar en wordt daar in de hand ge
werkt door 't feit, dat de Fransche natio
nalistische tendenzen, die met het fascis
me zekere overeenkomst hebben, bijna ge
heel, of minstens grootendeels, identiek zijn
met de opvattingen van de „Action Fran-
Saise", die de H. Stoel weliswaar veroor
deel heeft, maar om heel andere motieven.
Volgens de „Stampa" culmineert de ac
tie der buitenlandsche anti-fascistische Ka
tholieken in twee episoden:
De eerste daarvan zou zijn, dat een deel
van de Fransche en Engelsche Katholieken,
zich tijdens het Italiaansch-Ethiopisch con
flict tegen Italië richtte.
Tegenover deze houding, zegt de „Stam
pa", hebben zoowel de Italiaansche Katho
lieke Actie, als de „Civilta Catholica", het
voornaamste katholieke tijdschrift van Ita
lië, zich indertijd krachtig verzet.
De tweede episode van de katholieke
anti-fascistische actie zou, volgens de
„Stampa", gelegen zijn in het feit, dat
Fransche en Engelsche Katholieken zich in
het Spaansche conflict aan de zijde der re
geering van Valencia scharen.
In het feit, dat de „Stampa" haar boven
weergegeven artikel plaats onder het op
schrift: „Zeker weifelende Katholieken",
wat heel wat zwakker is dan „een zeker
weifelend Katholicisme", waartegen Mus
solini zich richtte, meent men een aanwij
zing te mogen zien, dat de pers de even
raadselachtige als krachtige uitlatingen van
den duce met wat balsem wil overgieten.
PALESTINA
DE TOESTAND IN HET H. LAND
Vriendschappelijk protest van Irak
Reuter meldt uit Bagdad, dat de regee
ring van Irak den Britschen zaakgelastig
de een vriendschappelijk protest tegen de
in Palestina tegen de Arabische leiders ge-
Dcmen maatregelen heeft overhandigd.
Met ingang van heden worden alle bla
den, onverschülig in welke taal deze ver
schijnen, komende uit Egypte, Syrië of
Irak, aan censuur onderworpen. Indien
deze kranten ongewenschte artikelen be
vatten, zal de verkoop verboden kunnen
worden.
De krachtige maatregelen, die de Brit
sche regeering genomen heeft ter bestrij
ding van het terrorisme, hebben tot' een
kalmeering der gemoederen geleid. De
ontspanning komt in hoofdzaak tot uiting
in de provincie. De autoriteiten houden
streng de hand aan de maatregelen die ge
nomen zijn om tot een normalen toestand
te komen. Het Britsche leger, dat in staat
van alarm blijft, houdt op het oogenblik
groote manoeuvres in de omgeving van
Nabloes en aan de oevers van de Jordaan.
In Arabische kringen is men meer geneigd,
matiging te betrachten.
AFRIKA
ABESSINIë NOG NIET GEPACIFICEERD
Alleen in de centra oefenen de Italianen
gezag uit
Een bijzondere medewerker schrijft aan
het- „Handelsblad":
Onlangs heeft generaal Graziani een be
zoek gebracht aan Asmara. Zijn plan was
over Assab naar Addis Abeba terug te kee-
ren, om te kunnen zien hoe goede vooruit
gang werd gemaakt met den weg van As
sab door het Danakil-district naar Dessié.
Alles was reeds in gereedheid gebracht voor
deze reis, toen plotseling vernomen werd,
dat hij per vliegtuig naar Addis Abeba was
teruggekeerd. Gezegd wordt, dat zijn plan
werd gewijzigd wegens de recente aanval
len van Abessynische benden in Adoea,
waar ongeveer tweehonderd Italiaansche
soldaten (blanken en Askari's) het leven
verloren, voordat de aanvallers terugge
slagen konden worden. Deze aanval ge
schiedde midden September.
Eind Augustus is een aanval verricht op
Makallé. De weg Addis AbebaDessie
Massawa is op ettelijke punten blootgesteld
aan aanvallen door Abessyniërs. De regen
heeft groote gedeelten van dezen weg weg
gespoeld en dat zal na het einde van het
regenseizoen moeten worden gerepareerd.
Eind Augustus is een convooi vracht
auto's op het gedeelte van den weg van
Dessié naar Massawa door Abessfnische
benden aangehouden en, naar wordt ver
teld, zijn toen ongeveer tweehonderd auto's
vernield.
Abessynië met uitzondering van
grootere steden en de streken waar de
verbindingen zoo goed zijn, dat in geval
len van nood spoedig militaire hulp kan
worden gezonden wordt op het oogen
blik geregeerd" door Abessynische stam
hoofden, die een guerilla voeren tegen de
Italianen en het dezen lastig maken, waar
zij maar kunnen. Er is geen sprake van
verbouw van gewassen als een poging om
te voorzien in de behoeften van het land.
Terwijl vóór de Italiaansche bezetting in
groote hoeveelheden mais uit Abessynië
werden uitgevoerd, wordt het thans via
Dzjiboeti naar Abessynië ingevoerd. De
Abessynische bevolking heeft haar akkers
vrijwel verlaten en landbouw is een zaak
van het verleden. Vroeger produceerden
Djimmah en Sidamo de meeste koffie. On
langs moest koffie uit Harrar, welke ten
verkoop naar Dzjiboeti was gezonden, naar
Addis Abeba worden vervoerd, omdat men
daar tekort aan koffie had. Dat zou vroe
ger nooit kunen gebeuren, omdat Djim
mah en Sidamo, die dichter bij de hoofd
stad liggen, de normale leveranciers van
koffie voor Addis Abeba zijn.
De schaarschte aan levensmiddelen ls op
vallend. Er wordt alleen invoer van Ita
liaansche goederen toegestaan met speciale
vergunningen van de autoriteiten. Zonder
die vergunningen wordt zelfs niet het
kleinste pakje afgeleverd aan de soldaten
cf den Italiaanschen kolonist.
Het moreel vaji de Italianen is dan ook
riet goed, nu zij te lijden hebben van zoo
veel gebrek en zooveel moeilijkheden heb
ben. Zij beseffen ook wel, dat zij in geval
van een oorlog in Abessynië opgesloten
zouden zitten en dat hun positie daar al
lesbehalve aangenaam zou zijn. Een ander
groot nadeel voor "de Italianen bij hun po
gingen tot kolonisatie van Abessynië is na
tuurlijk een gebrek aan geld. De geldelijke
verlegenheid waarin de Italianen verkee-
ren is zeer duidelijk waarneembaar. Vrij
wel het geheele Italiaansche arbeiders
korps is gerepatrieerd en een detachement
van den staf voor de spoorwegen, welke
een paar maanden geleden is aangekomen,
is ook al weer teruggebonden naar Italië.
Het aantal blanke soldaten in Abessynië is
tot een minimum gereduceerd. Zij worden
vervangen door Arabieren uit Lybië. De
Askari's in Abessynië worden daar gehou
den.
Buitenlandsche Berichten
NOODWEER IN MIDDEN-ITALIË.
Grootmoeder en twee kinderen verdronken
Gisternacht is midden Italië door hevig
noodweer geteisterd. De spoorlijn Rome
Florence is nabij het Trasimeno-meer
door groote overstroomingen vernield, ook
de telefoon- en telegraaflijnen waren ver
nield.
Nabij Perugia werd een familie In een
grot door een overstrooming verrast, de
grootmoeder en twee kinderen vonden den
dood.
Te Rome werd de brandweer meer dan
driehonderd maal in verband met over
stroomingen gewaarschuwd. In het tele
foonverkeer met het buitenland is als ge
volg van het afbreken van een kabel sto
ring ontstaan.
TIENDUIZEND GEVANGENEN OP VRIJE
VOETEN.
Uit Lucknow (Br. Indië) wordt gemeld:
Tienduizend gevangenen in de vereenigde
provincies, d.i. ongeveer een derde van het
totale aantal in de gevangenissen in de
provincie zullen binnenkort op vrije voeten
worden gesteld ingevolge het programma
tot wijziging van het gevangeniswezen der
provinciale regeering.
VIJF RIJNSCHEPEN BESCHADIGD.
Uit Duisburg wordt gemeld: Toen de
groote sleepboot „Mainz" met drie aan-
hangvaartuigen stroomafwaarts voer,
kwam ter hoogte van Urmitz plotseling een
dikke mist opzetten. Op hetzelfde oogenblik
verscheen de Fransche sleepboot „Reims"
met verscheidene aanhangvaartuigen onder
de brug van Udmitz. Om een gevaarlijke
botsing te voorkomen, voer de „Mainz" over
de sleepkabels heen van de „Reims", maar
kon niet verhinderen, dat een aanvaring
ontstond met het eerste aanhangvaartuig
van de Fransche sleepboot en vervolgens
met de andeer booten. Hierdoor leden in to
taal vijf vaartuigen min of meer zware
averij en moesten terstond voor anker
gaan. Hoewel geen persoonlijke ongelukken
ontstonden, is de materieele schade zeer
groot.
JeudJ.
U hebt me gezegd, uitstekend
met Engelschen te kunnen spreken
en u bent niet eens in staat dezen
brief voor mij te vertalen.
O, maar de Engelschen, die ik
ken, spreken vloeiend Nederlandsch.
