De legende van
„Paarden-burgh"
te Zwammerdam
DE TERUGTREKKING DER
VRIJWILLIGERS UIT SPANJE
De Chineezen
bieden krachtige
tegenstand.
BUITENLAND
ZATERDAG 2 OCTOBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Eerder zullen de paarden uit
den stal de trappen opklim
men
Rijdende over den modernen verkeers
weg van Leiden naar Utrecht, doet ons
deze weg vergeten, dat de Romeinen, in
de eerste eeuwen onzer jaartelling, het
initiatief hebben genomen, door met de
hun ten dienste staande, bescheiden midde
len een heirbaan aan te leggen, die de
verbinding vormde tusschen Trajectum
(Utrecht) en Lugdunum (Leiden) via Ni
ger Pullus (Woerden) en Albiniana (Al-
fen).
Deze aloude verkeersweg en mèt hem
de vele groote en kleinere dorpen aan dien
weg, zijn in oudheid en middeleeuwen ge
tuige geweest van twist en strijd, die het
grootste onderdeel vormen van de historie
der Rijnstreek. Want strijd was er in
deze streken reeds in het jaar 1064, toen
Swadenburg, het tegenwoordige Zwammer-
ner der hofstede, Koot, die ons voert door
een labyrinth van kamers en opkamertjes,
met oude alkoven en luiken, die wanneer
zij geheel gesloten zijn, slechts een rond
kijkgat vertoont: die ons de vliering toont
met de niet meer gebruikte rookkast, waar
naast drie heerlijke hammen hangen, wel
ke een Hagenaar zouden doen watertan
den
Hij laat ons een oude bakoven zien, wijst
ons op enkele oude raampjes, maar als
we weer in de modern ingerichte woon
kamer zijn teruggekomen, moet het ons
van het hart, dat hier toch eigenlijk niets
meer wijst op de oude historie, die we er
gehoopt hadden te vinden.
Onze zegsman geeft dit peinzend toe.
Steeds opnieuw vonden hier verbouwin
gen plaats, waardoor de oude inrichting
bijna geheel verdween, maar waarmede de
hofstede zich aan de moderne tijden aan
paste. Er is hier niets meer dan de le
gende
Legende....?
Ja, de legende van „Paarden-Burgh"
welke door de voorstelling boven de bui
tendeur in beeld wordt gebracht, luiden
de als volgt:
De echtgenoote van den heer des hui-
dam, de hoofdplaats van een klein graaf
schap, door Dirk de Derde, tegelijk met
Bodegraven, aan Diederik Bavo, den leen
man van den Bisschop van Utrecht, ont
nomen werd.. Strijd was er tijdens de
Hoeksche en Kabeljouwshche twisten en
ook gedurende den oordog met Frankrijk,
Engeland, Munster en Keulen, toen jn 1672
de Prins van Oranje, door Johan de Witt
uiteindelijk tot Kapitein-Generaal voor één
veldtocht benoemd, zich met een leger van
ruim 3600 soldaten, tot in deze omgeving
had teruggetrokken, waarbij hij zijn in
trek in den huize „Paardenburgh" zou
hebben genomen
Enkele kilometers voorbij het centrum
v. Zwammerdam ligt aan den Rijksstraat
weg B 113 het huis „Paardenburgh", het
doel van onzen tocht.
We openen het ijzeren hek en blijven
even staan voor de, in fleurige gele- en
groene tinten gechilderde deur, waarbo
ven een beeldhouwwerk, voorstellende een
burcht, in den vorm van een kasteel,
zooals we dat uit ons schaakspel kennen,
waarin een paardekop naar buiten steekt
geflankeerd dor twee hoog-opspringende
paarden, terwijl het geheel verseird is met
het woord „Paarden-Burgh" en het jaartal
1648.
Dan maken we kennis met den bewo
zes werd, zooals in vroeger tijden gebrui
kelijk was, reeds den dag, na haar over
lijden, begraven op het kerkhof achter de
kerk.
Toen de koster dien avond op dit kerk
hof een luid kloppen vernam, rende hij
verschrikt naar den bewoner der hof
stede en vertelde hem het voorgevallene,
terwijl hij als zijn meening te kennen gaf,
dat de vrouw schijndood en dus levend be
graven zou zijn. De heer des huizes hoor
de hem echter sarcastisch aan en voegde
hem spottend toe: „Eerder zullen de paar
den uit den stal de trappen opklimmen,
dan ik je onzin geloof!
Maar ziet! Wat gebeurde? Plotseling
kwamen twee paarden de trappen opge
klauterd.
Uit het land, dat op dezen herfstmiddag
reeds in een lichten nevel is gehuld, drin
gen koegeluiden tot ons door. We nemen
afscheid van den bewoner- der hofstede en
als het hek knerpend achter ons dicht
valt, vernemen we opnieuw het geloei van
koeien, alsof zij daarmee te kennen willen
geven geen genoegen te kunnen nemen
met den, in de historie zoo vaak genoem
den naam „Paarden-Burgh"!
ELDERT VAN ELK.
Italië's weigering slaat vrij-
wel vast. Negrin ver- geland willen een snelle oplossing van de
Spaansche kwestie en men gelooft, dat na
Wacllt eeil langflurigen onderhandelingen der vlootdeskundigen
te Parijs driezijdige besprekingen de meest
OOrlOg. logische procedure vormen.
DE VERWIJDERING DER SPANJAARDEN
UIT FRANKRIJK.
In verband met de maatregelen tot het uit
Frankrijk zetten van vreemdelingen is de
prefect van de Oostelijke Pyreneeën er van
in kennis gesteld, dat ongeveer 50.000 per
sonen uit alle departementen naar Spanje
gedirigeerd zullen worden. Men verwacht,
dat sterke afdeelingen van de mobiele garde
de spoorwegen en de grensstations zullen
bewaken.
DE CORTES TE VALENCIA BIJEEN.
„De oorlog zal langdurig zijn".
Nadat Martinez Barrio in de openings
zitting der Cortes te Valencia gesproken
had, werden verschillende wetsontwerpen
goedgekeurd, waaronder een tot verlenging
van den staat van alarm in het geheele door
de regeeringstroepen beheerschte gebied.
Largo Caballero was niet aanwezig.
Minister-president Negrin nam vervolgens
het woord. Hij zeide, dat het Italiaansche
offensief in het Noorden, het regeeringsof-
fensief in Aragon en de verschillende werk
zaamheden te Genève het niet mogelijk ma
ken, zooveel tijd aan de beschouwing der
parlementaire werkzaamheden te wijden
als men wel gewenscht had. De regeering
wenscht een vrede, die de rechtsorde en de
onafhankelijkheid waarborgt en die het
volk in staat stelt, zichzelf door middel der
democratische instellingen het economi
sche en sociale regime te geven, dat het
wenscht. De individueele veiligheid wordt
voortaan door de.regeering volledig gega
randeerd.
Er is een rechtscollege ingesteld aldus
Negrin dat moet oordeelen in gevallen
van hoogverraad en spionnage: de acti
viteit van dit college strekt zich op het
DE KWESTIE DER VRIJWILLIGERS.
In Italiaansche politieke kringen acht
men het thans zeker, dat Italië niet zal deel
nemen aan driezijdige besprekingen met
Engeland en Frankrijk over de Middelland-
sche Zee en Spanje. Italië zal den eisch
stellen, dat Duitschland ook bij de onder
handelingen tegenwoordig zal zijn.
Men verklaart, dat een uitnoodiging tot
driezijdige besprekingen op het oogenblik
van Mussolini's vertrek naar Duitschland
beschouwd wordt als een demonstratie, die
beoogt de beide elementen van de spil Ber
lijnRome van elkaar los te maken. De
Maandag te Berlijn uitgesproken redevoe
ringen lieten reeds de reactie verwachten,
die thans te Rome openlijk aan den dag
treedt.
De Fransch-Britsche nota aan Italië.
Men verwacht, dat de Fransch-Britsche
nota, waarin Italië officieel tot driezijdige
besprekingen wordt uitgenoódigd, aan het
einde van deze week overhandigd zal wor
den. In het onderhoud van 29 September
heeft Grandi, naar men meent te weten,
Eden medegedeeld, dat Italië de uitnoodi
ging niet zou kunnen aanvaarden, als het
de bedoeling was, de besprekingen te be
perken tot de kwestie van de verwijdering
der vrijwilligers uit Spanje. Italië geeft er
bovendien de voorkeur aan, dat de Spaan
sche kwestie in de commissie voor de niet-
inmenging besproken wordt, aldus zou
Grandi verder verklaard hebben. Men heeft
Grandi toen uiteengezet, dat naar de mee
ning van Frankrijk en Engeland het vraag
stuk sneller in driezijdige onderhandelin
gen besproken zou kunnen worden. Tevens
gaf men duidelijk te verstaan, dat het
geenszins de bedoeling is, Italië ten aan-
van NIEUWKOOP
OEGSTGEEST
TELEFOON 2527
oogenblik uit tot de asylen van zekere am
bassades. Dit sluit voor de regeering een
ernstige verantwoordelijkheid in. De re
geering zal niet toelaten, dat zij van haar
onvervreemdbare rechten beroofd wordt.
Het aantal personen, dat in deze asylen een
toevlucht heeft gezocht, is zóó groot, dat be
paalde ambassades hebben moeten uitbrei
den en aangrenzende gebouwen in gebruik
hebben genomen. De regeering heeft voor
deze lokalen dezelfde rechten van exterri
torialiteit toegekend als de ambassadege
bouwen genieten. Het gevolg daarvan is,
dat er achter het front een waar vijandelijk
leger bestaat. Dit vraagstuk kost de regee
ring enorm veel hoofdbrekens, doch zij is
voornemend het geheel alleen tot oplossing
te brengen.
Het heeft ook de aandacht van Genève
getrokken. De Spaansche regeering zal den
vluchtelingen, die de Spaansche wetten niet
overtreden hebben, alle faciliteiten toestaan.
Negrin zeide verder-ervan overtuigd
te zijn, dat de oorlog langdurig zal zijn.
De regeeiing zal echter zoo'n machtig
leger op de been kunnen brengen, dat
zij van het defensief in het offensief zal
kunnen overgaan.
De regeering onderhoudt hartelijke be
trekkingen met alle staten, behalve met die,
welke Franco erkend hebben. Negrin ge
tuigde van zijn dankbaarheid, jegens Rus
land en Mexico, en besloot zijn rede met
de woorden: ,Wij strijden voor een groot
Spanje, dat alleen door en voor Spanjaar
den bestaat".
De woorden van den minister-president
werden geestdriftig toegejuicht.
Maatregelen tegen afgevaardigden, die
verstek laten gaan.
De Cortes hebben met 1771 van de 185
stemmen het regeeringsontwerp tot wijzi
ging van het reglement van orde voor het
parlement aangenomen.
Volgens dit ontwerp kunnen maatregelen
worden genomen tegen afgevaardigden, die
de vergaderingen niet bijwonen. Zij kun
nen de aan hun mandaat verbonden rech
ten verliezen.
DE STRIJD OM MADRID.
Bij het vallen van den avond hebben de
troepen van Franco gisteren nieuwe aanval
len gedaan op de stellingen der regeerings
troepen bij den Cerro de l'Aguila en den
Patrijzenheuvel ten Noordwesten van Ma
drid. De aanvallen werden echter afgesla
gen: de nationalisten moesten zich terug
trekking met achterlating van dooden. De
frontlijn is niet gewijzigd.
COMMUNIQUE VAN HET MINISTERIE
VAN DEFENSIE.
In een communiqué van het ministerie
van landsverdediging te Valencia wordt
medegedeeld, dat in het Oosten van het
Noordelijk front de troepen van Franco
Sierra Escada en den berg Iguedo hebben
bezet.
In het Zuiden bezetten zij Pena Sastro.
Aan het Westelijk front maakten de
regeeringstroepen zich van een aantal
stellingen der rechtschen meester.
VICTOR EMMANUEL, MUSSOLINI EN
HITLER ONDERSCHEIDEN.
In een rede, welke hij heeft gehouden
ter gelegenheid van den eersten ver
jaardag van zijn verheffing tot staats
hoofd, heeft generaal Franco de orde der
roode pijlen ingesteld, welke zal wor
den verleend als hoogste onderscheiding
voor diensten aan het nationale Spanje
bewezen.
Vervolgens heeft Franco drie decreten
voorgelezen, waarbij Victor Emmanuel,
Mussolini en Hitler worden benoemd tot
groot ridderin de groote imperiale orde
der roode pijlen.
BARCELONA GEBOMBARDEERD.
Het commissariaat voor de openbare
orde te Barcelona heeft een mededeeling
verstrekt, waarin wordt aangegeven, dat
gistermiddag een bombardement boven
Barcelona werd uitgevoerd door drie es
cadrilles, die, na bommen te hebben uit
geworpen, de voetgamgers met machine
geweren beschoten. Hiervan waren o.a.
schoolkinderen het slachtoffer, alsmede
wandelaars in de stad. Tot dusver heeft
men 45 dooden en 87 gewonden geteld,
terwijl 34 woonhuizen zijn vernield of be
schadigd.
Buitenlandsche Berichten
AANSLAG OP DEN SPOORWEG
TOULOUSE—AUCH.
De veldwachter van Tournefeuille bij
Toulouse heeft nabij een overweg op een
meter afstand van de rails van den spoor
weg ToulouseAuch een helsche machine
ontdekt, de bom is door de militaire auto
riteiten verwijderd.
STAAT VAN OORLOG IN BRAZILIë
Presidenht Vargas van Brazilië heeft
de volksvertegenwoordiging toestemming I
verzocht voor negentig dagen den staat j
van oorlog af te kondigen.
DE STRIJD IN HET NOORDEN.
De Japansche opmarsch.
De Japansche troepen, die oprukken
langs den spoorlijn TientsinPoekau heb
ben gistermiddag vier uur de Noordgrens
van Sjangtoeng overschreden en Soeng
Joean Tsjen bezet. Van Japansche zijde
wordt medegedeeld, dat de Chineesche
troepen zich zonder veel tegenstand te bie
den terugtrekken op Teh Tsjoe, uit vrees
omsingeld te worden. Men verwacht, dat
de Chineezen om deze reden ook Teh Tsjoe
zullen verlaten.
Uit Pauting wordt officieus gemeld, dat
de Amerikaansche zendelingen in de stad
in veiligheid zijn en dat de bezittingen van
buitenlanders onder bescherming van het
Japansche leger staan.
Japanneezen ontmoeten te Sjanghai
hevigen tegenstand.
Japansche berichten bevestigen, dat bij
het offensief aan het front van Sjanghai
slechts geringe vorderingen worden ge
maakt. De aanvallen der Japansche marine
troepen in den sector van het Noordersta
tion en bij de Patsoebrug zijn gisteren niet
voortgezet. De Japansche marine-attaché
heeft toegegeven, dat de troepen gisteren
zware verliezen hebben geleden. Ook in den
sector LjoehangLotienLjoeho stuiten
de Japanneezen nog steeds op uiterst krach-
tigen tegenstand. Daar de tank- en infante-
rie-aanvallen van gisteren geen succes heb
ben gehad, boren de Japanneezen lange
mijngangen, om de met beton versterkte
stellingen op te blazen. De Chineesche stel
lingen bij Tsjapei zijn gisteren den gehee-
len dag door de artillerie en de luchtmacht
hevig gebombardeerd.
Nieuwe Japansche bombardementen.
Twaalf Japansche vliegtuigen zijn gister
middag over Hankau naar het Zuiden ge
vlogen, waar zij Uantsjang en Tsjang Jau
hebben gebombardeerd, hierbij werden ver
scheidene burgers gedood.
Een Chineesch vliegtuig heeft Jangtsepoe
gebombardeerd.
BOYCOT JAPANSCHE WAREN.
De leider van de liberale oppositie in En
gelend sir Archibald Sinclair, heeft gister-
aovnd te Wick Caithness een rede gehou
den, waarin hij aanspoorde tot het boycot
ten van Japansche waren door het Britsche
rijk, Nederland en zijn koloniën,
Frankrijk en de Vereenigde Staten. Hij
achtte dit het beste middel om een einde
te maken aan den Japanschen aanval.
„Wij moeten, zoo zeide hij, een einde ma
ken aan deze barbaarschheid, opdat men
onze beschaving niet zal vernielen tezamen
met onze haardsteden en onze gezinnen".
Verder beschuldigde hij de Britsche re
geering te aarzelen, terwijl de openbare
meening steeds meer op handelen aan
dringt.
VAN HET VATICAAN
EEN VERTEGENWOORDIGER VAN
DEN H. STOEL BIJ FRANCO?
De Romeinsche correspondent van de
„Tijd" seint:
Het gerucht gaat, dat binnenkort de
apostolische delegaat van Albanië, mgr.
Antoniutti, die tegenwoordig met bijzon
dere opdrachten van den H. Stoel in Span
je verblijft, benoemd zal worden tot offi-
cieelen vertegenwoordiger van het Vati-
caan bij de Franco-regeering.
VOLKENBOND
DE ZITTING VAN DE VOLKEN
BONDSVERGADERING
Niet vóór Dinsdag klaar.
Het schijnt thans wel zeker, dat de 18e
vergadering van den Volkenbond niet
vóór Dinsdag a.s. zal zjjn geëindigd. Het
Spaansche vraagstuk is weliswaar giste
ren tot een voorloopige oplossing geko
men, doch de Assemblée zal zich nog moe
ten uitspreken over de resolutie, die de
commissie gisteren heeft aangenomen.
Het ChineeschJapansche conflict ise nog
steeds in behandeling en de consultatie
ve commissie heeft pas vanmorgen voor
de bestudeering er van een ondercommis
sie benoemd, waarin dertien landen zit
ting hebben, o.a. Nederland. De Ver
eenigde Staten zullen in deze ondercom
missie door een waarnemer vertegenwoor
digd worden.
ITALIË
DE DUITSCHE REIS VAN MUSSOLINI.
Hoe de Italiaansche katholieken
er over denken.
Het hoofdorgaan der Katholieke Actie
in Italië de „Awenire dTtalia" wijdt
thans op de voorpagina een hoofdartikel
aan de Dui'tsohe reis van Mussolini. In
afwijking van de algemeene vreugdevolle
bedwelming wijst het blad met gepaste
vrijmoedigheid op het feit, dat bij de as
RomeBerlijn het godsdienstig vraag
stuk de bijzondere aandacht en waak
zaamheid verdient. De bedroevende po
sitie, die het Duitsche Katholicisme en
den Duitschen katholieken tegenwoordig
bereid is, moet iedere Italiaansche ka
tholiek met droefheid vervullen. Het
Italië van het Concordaat en van bet
Fascisme moet zich daarvan duidelijk op
een afstand houden.
„Onder- alle omstandigheden moeten
wij gevrijwaard blijven van den walm en
nevel van den fanatieken Duitschen ras
senwaan''.
In verband met de kerkvervolging in
Duitschland zijn de heerlijke dagen van
München en Berlijn voor ieder Christen
hart met een schaduw overdekt.
Tenslotte wijst het blad op een jong
ste uitlating van den H. Vader aan de
Duitsche pelgrims, waarin de Paus met
nadruk betoogde dat de Goddelijke wet
geving het eenige werkelijk effectieve
middel ter bestrijding van het Bolsje
wisme is.
Derhalve is iedere katholiek, ook wan
ner hij nog zooveel sympathie voor
Duitschland heeft, toch nog voor een bui
tengewoon moeilijk parket geplaatst
JOEGO-SLAVIE
ER DREIGT EEN CRISIS.
Als de oppositie-partijen gaan
samenwerken
Een crisis dreigt in Joego-Slavië's bin-
nenlandsche politiek, als gevolg van het
accoord, dar naar alle waarschijnlijkheid
vandaag te Zagreb zal worden geteekend
tusschen de voornaamste oppositie-par
tijen. In beginsel is deze overeenkomst tus
schen de radicalen, democraten en boeren
partij reeds door dr. Matsjek, den leider van
de Kroatische oppositie en voorzitter van
het democratische boerenblok, aanvaard.
Dit oppositie-accoord voorziet drastische
hervormingen van het huidige constitutio
nele regime, en wel langs de volgende lij
nen.
Onmiddellijke schorsing van de consti
tutie en de vorming van een regeering be
staande uit de leiders van de partijen, die
den steun der natie genieten, welke regee
ring bij decreet een aantal „fundamentee-
le wetten" zou moeten uitvaardigen ter
vervanging van de thans vigeerende consti
tutie, zoolang nog geen nieuwe is opge
steld en door een constitutioneele vergade
ring aanvaard.
Deze wetten zouden de monarchie, de
eenheid van den staat en de vrijheden van
alle deelen van het volk garandeeren.
De regeering zou dan nieuwe kieswet
ten opstellen en invoeren en binnen enke
le maanden nieuwe verkieizngen laten hou
den.
Daarna zou het nieuwe en vrij gekozen
parlement een commissie benoemen, om
een nieuwe grondwet op te stellen. Zoodra
deze is goedgekeurd door de meerderheid
van de Kroaten, Serven en Slowenen, zou
een constitutioneel vergadering gekozen
worden, om de nieuwe grondwet tot wet te
verheffen.
Zoodra het accoord der oppositie partijen
geteekend zal zijn, zal bovenstaand pro
gram aan prins-regent Paul ter goedkeu
ring worden voorgelegd.
Dr. Stojadninowitsj, de Joego-Slavische
minister-president en zijn medeministers,
schijnen niet onder den indruk van de ge
beurtenissen. Ze staan optimistisch tegen
over de komende dingen. Ze beweren, dat
de overeenkomst van de oppositie alleen
maar op papier bestaat en de proef van
den politieken strijd niet zal kunnen door
staan. Zij geven toe, dat dr. Matsjek de
meerderheid van het Kroatische volk ver
tegenwoordigd, doch ontkennen, dat van
de Servische oppositiepartijen hetzelfde ge
zegd kan worden.
Alle pogingen van den kant van de op
positie om met geweld naar de macht te
grijpen zullen verijdeld worden, aldus de
regeering, alle krachten van den staat, po
litie en leger, zullen hiertoe worden ge
bruikt.
DE ONRUST IN HET
H. LAND.
Bijna alle Arabische leiders
gearresteerd
In geheel Palestina was het gisteravond
kalm. Patrouilles van politie en leger
trokken langs de wegen en door de stra
ten van Jerusalem. Op de voornaamste w-
gen patrouilleeren afdeelingen Britsche
politiemannen en soldaten met mitrail
leurs op auto's.
Op twee na zjjn alle vooraanstaande
personen, waarvan de arrestatie was ge
last, gegrepen.
Hoesseini, voorzitter der Arabische Par
tij, is te Beersjeba gearesteerd.
Er zijn gistermorgen tal van huiszoekin
gen en arrestaties verricht, doch, nu het
publiek van de gebeurtenissen op de hoog
te is, neemt de ongerustheid af. De com
missaris van het district Jeruzalem heeft
een rondschrijven tot de kranten gericht,
waarin hij mededeelt, dat een censor
benoemd is en dat het publiceeren van
richten of commentaren buiten de offi-
cieele mededeelingen verboden is.
Khaldi en Foead Saba zijn aan boord
van den kruiser „Sussex" gebracht. Dit
schip zal, wanneer de arrestaties geëin
digd zjjn, zee kiezen naar de Seychellen,
een eilandengroep in den Indischen Oce
aan. Bij de Arabische Bank zijn talrijke
belangrijke documenten in beslag geno
men. Men zegt, dat de Moefti, zoodra hij
van de Britsche maatregelen hoorde, alle
poorten, die toegang geven tot het gebied
van de Moskee, liet sluiten en zijn lijf
garde, bestaande uit 20 aanhangers, mo
biliseerde.
Het vertrek van een Britsch regiment
naar Egypte is op het laatste oogenblik
uitgesteld.
Een Arabier, die ondanks een bevel der
politieschildwachten doorliep^ is doodge
schoten.
