DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Optocht des doods
Scheepsbotsing op
de Donau
DE OORLOG IN CHINA
Nieuwe bombardementen van Kanton
28ste Jaargang
MAANDAG 27 SEPTEMBER 1937
No. 8838
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij ona Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT t
Gewone Advertentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
V Vondel
In verband met het feit, dat het op 17
November a.s. 350 jaar geleden zal zijn, dat
Joost van den Vondel werd geboren, heeft
de minister van Onderwijs, K. en W. zich
gewend tot de rectoren en directeuren der
openbare en bijzondere gymnasia, lycea,
hoogere burgerscholen en handelsscholen,
voor zoover als op deze laatste de letter
kunde wordt onderwezen. In deze circulaire
heeft de minister verzocht op dien datum
de aandacht der leerlingen te vestigen op
de beteekenis van Vondel.
Dat is een sympathieke bemoeiing van
den Minister van Onderwijs.
Vondel wordt veel te weinig gekend en
gewaardeerd.
Op de scholen wordt veel te veel Vondel
„behandeld", terwijl men meer moest
leeren: Vondel te genieten....
Vele leeraren, helaas, kunnen dat genot
niet aan him leerlingen schenken, omdat
niemand kan geven, wat hij zelf niet be
zit.
Daarom hopen wij, dat op de door den
Minister bedoelde scholen de beteekenis
van Vondel wordt verklaard door iemand,
die Vondel beter kent, dan voor eefi exa
men wordt vereischt. Anders wordt er niet
veel mee bereikt.
Er is veel van Vondel, wat nu niet kan wor
den genoten, zooals het in Vondels-tijd ge
noten kon worden. Maar is er veel meer
nog, dat waarde heeft voor alle tijden. De
cultuur van vandaag volgt Vondel niet na,
maar kan Vondel niet straffeloos verwaar-
loozen. De moderne Nederlandsche cultuur
kan en moet een kern vinden in de cultuur
van het verleden, waarvan Vondel een der
machtigste representanten is.
Wij willen niet Vondel brengen onder het
bereik van een ieder natuurlijk niet. Wij
zijn er echter van overtuigd, dat een breeds
kring van het Nederlandsche volk Vondel
niet kent, terwijl het den grooten Neder-
landschen dichter zou kunnen en moeten
kennen.
Te Alexanderië werden
56 personen dood-
gedrongen
Ter gelegenheid van de verloving van
den jongen koning Faroek van Egypte zou
den, naar United Press verneemt, 150.000
arbeiders langs het Ras Eltinpaleis trekken
om op deze wijze him medeleven en sympa
thie te toonen. Nadat de koning de verschil-
lender leiders der delegaties had ontvangen,
vertoonde hij zich op het balcon, waardoor
er onder het publiek, dat den optocht gade
sloeg, zulk een gedrang ontstond, dat in een
oogenblik het geheele plein een gewoel van
menschen was geworden, die elkaar heen
en weer drongen. De politie stond er een
voudig machteloos tegenover en toen ten
slotte de kalmte eenigszins was terugge
keerd. bleek dat 56 menschen, die onder
den voet waren geloopen, gedood waren en
meer dan 200 gewond.
36 dooden
Op den Donau tusschen Filipoi en Gaecet
is het Roemeensche schip „Libya", naar
United Press verneemt, in aanvaring ge
komen met een ander schip, waarvan de
naam thans niet bekend is. Zesendertig per
sonen, passagiers en leden van de beman
ning, zijn omgekomen. Volgens de berich
ten, welke tot nog toe zijn binnengekomen,
zouden de machines van de „Libya" kort
na de aanvaring zijn ontploft, met het ge
volg dat het schip direct begon te zinken.
Voor zoover bekend behooren de kapitein,
twee andere leden der bemanning en een
passagier tot de eenige overlevenden.
WEDEROM VELE SLACHTOFFERS.
Wil Japan vrede?
DE STRIJD IN NOORD-CHINA.
De Japansche troepen, die tusschen de
spoorlijn PekingHankau en die van
Tientsin naar Poekau opereeren, bevonden
zich gisterochtend ongeveer tien kilome
ter ten Zuid-Westen van de lijn Pauting
Tsjantsjau. De linkervleugel der Japansche
troepen nadert daardoor de grens van de
provincie Sjangtoeng. De Japansche op
perbevelhebber heeft vandaag medege
deeld, dat Chineesche versterking onder
bevel van generaal Feng-Joe-Sjiang in
aantocht is.
De strijd in het Zuiden.
Ondanks den sterken regenval werd gis
teren aan alle deelen van het front hevig
gevochten. In den sector Lioeho-Lotien
hebben de Japanneeren meermalen fel
aangevallen, doch zij konden geen groote
successen bereiken. Om verschillende dor
pen werd zwaar gestreden.
Volgens Chineesche berichten is het den
Chineeschen troepen gelukt ten deele ge
motoriseerde Japansche eenheden tot ach
ter hun oorspronkelijke stellingen terug te
jagen. In den sector Poetoeng hebben vele
Japansche luchteskaders aan den strijd
deelgenomen, die vier uur lang de Chinee
sche stellingen hebben gebombardeerd.
Generaal Sjoe Liang tot opper
bevelhebber der Chineesche
troepen benoemd.
Generaal Sjoe Sjao Liang, de vroegere
gouverneur van Kansoe en veteraan der
voornaamste republikeinsche revolutio
naire campagnes, is tot opperbevelhebber
der Chineesche troepen benoemd, als op
volger van generaal Sjang Sji Tsjoeng, die
overgeplaatcst is naar het algemeen hoofd
kwartier te Sjanghai.
Na het bombardement van
Nanking.
De sterke wind en de hevige regenval
hebben Nanking eenige verademing gege
ven van de Japansche bombardementen.
De voorziening met water en electrischen
stroom is gistermorgen vroeg hervat. Of
schoon het radiostation der regeering en
van het Chineesche Central News gisteren
werd vernield, heeft het agentschap eenige
uren later de verspreiding der berichten
hervat en werd een andere zender in ge
bruik genomen.
De Japanneezen houden officieel vol,
dat tijdens het luchtbombardement van
Zaterdag van Nanking het Chineesche Mi
nisterie van Ooidog geheel is vernield.
NIEUWE BOMBARDEMENTEN.
Een Japansche kruiser en twee water
vliegtuigen hebben vanmorgen Hoihau
gebombardeerd. Zij zonderheden hierover
zijn nog niet bekend. Japansche vliegtui
gen wilden eenige patrouille-vaartuigen
op de rivier ten Westen van Macao onder
vuur nemen. De bommen misten de scheep
jes echter en kwamen op Chineesche wo
ningen terecht, waarbij de bewoners om
kwamen. Voorts hebben de Japansche
vliegtuigen bommen laten vallen op eenige
dorpjes bij de Chineesche versterkingen.
Men vreest, dat onder de plattelandsbevol
king veel slachtoffers gevallen zijn.
Bommen boven Sjanghai.
Vanmorgen hebben Japansche oorlogs
schepen, welke op de rivier Wangpoe voor
anker lagen, de wijk Sjapei gebombar
deerd. Het was waarschijnlijk hun bedoe
ling het Noorderstation te treffen. Twee
Japansche vliegtuigen namen aan het bom
bardement deel en lieten bommen van
zwaar kaliber op het station vallen.
Ook te Kanton was het
weer raak.
De stad Kanton is vanmorgen opnieuw
het doelwit geworden van Japansche bom
menwerpers. Twaalf toestellen vlogen in
de richting van de spoorlijn KantonHan
kau, bij het eindpunt van deze spoorlijn
in de stad, op korten afstand van de wijk
der vreemdelingen. Er vielen bommen
neer in de nabijheid van het station, maar
zij misten blijkbaar toch hun doel, daar zij
op de naburige huizen terecht kwamen.
Het valt echter moeilijk betrouwbare in
lichtingen te verkrijgen, daar dit stads
gedeelte gestreng wordt bewaakt door
Vele slachtoffers.
Het is nog niet mogelijk het aantal slacht
offers van het bombardement van heden
morgen vast te stellen. Men vreest echter,
dat dit aantal zeer hoog zal zijn, daar de
buurt van het station op dit uur gewoon
lijk vol menschen is.
Men heeft nog geen inlichtingen over
de aan den spoorlijn toegebrachte schade.
Een Japansch vliegtuig heeft ook twee
bommen laten vallen bij het vliegveld der
stad, maar blijkbaar het doel gemist. De
projectielen kwamen neer in het open
veld.
80 dooden en gewonden.
Bij het bombardement op Kanton zijn,
naar raming, tachtig menschen gedood en
gewond. De stad wacht in angstige span
ning op een nieuwen luchtaanval. De
meesten vonden den dood in hun wonin
gen rondom het station. Een bom schijnt
ontploft te zijn in een spoorwegwerkplaats
waarbij eenige werklieden omkwamen en
een brand ontstond. Elke vreemdeling,
die er van verdacht wordt een Japansche
spion te zijn, wordt gearresteerd.
AMBASSEUR HUGESSEN VERLAAT
HET ZIEKENHUIS.
De Britsche ambassadeur Hugessen heeft
Zaterdagmorgen het ziekenhuis verlaten.
Hij zal op 4 October van Sjanghai naar
Hongkong vertrekken, vanwaar hij zich
voor herstel van gezondheid naar Java
zal begeven.
DE VERLIEZEN DER JAPANSCHE
LANDINGSTROEPEN.
De woordvoerder van het Ja
pansche leger heeft aan de pers
verklaard, dat de verliezen van
het Japansche leger te Sjanghai,
sedert het begin der troepenont-
schepeningen tot den 21sten Sep
tember 1412 dooden en 4169 ge
wonden bedragen. De verliezen
der mariniers zijn niet in dit cij
fer begrepen. Bovendien zijn nog
200 soldaten aan cholera overle
den.
Naar van bevoegde zijde wordt ver
klaard, is het Fransche s.s. „Canton" op
22 September in de wateren van Hong
kong door een Japansch oorlogsschip ge
praaid, waarna Japansche zeeofficieren
aan boord kwamen om eenige vragen te
stellen betreffende een bepaalden passa
gier, die zich evenwed niet op het schip
bevond. De officieren drongen niet ver
der aan en trokken zich onder aanbieding
van verontschuldigingfen terug.
Dit optreden van het Japansche schip,
aldus merkt Havas op, verwekt te meer
verwondering, daar de Japansche autori
teiten verzekerd hadden, dat de buiten-
landsche schepen van de blokkade van de
Chineesche kust geen hinder zouden on
dervinden. De opperbevelhebber der
Fransche vloot in het Verre Oosten zal
bij zijn Japansche collega protesteeren.
Twee Chineesche generaals, die in den
sector van den spoorweg PekingHankau
overwonnen waren, zouden terechtgesteld
zijn omdat zij in hun plicht tekort waren
geschoten.
„VERANDERING VAN ATMOSFEER".
Wil Japan vrede?
Hoewel het te vroeg zou kunnen zijn
om reeds over vredesonderhandelingen te
spreken, aldus de woordvoerder der Ja
pansche militairen, zou het Japansche le
ger gelukkig zijn met een verandering van
atmosfeer, welke het in staat stelt de vij
andelijkheden te staken. Hij voegde hier
aan toe, dat China rust zou moeten nemen
en nadenken over de les van den val van
Pauting.
Maar: „China zal niet
capituleeren".
De verandering van atmosfeer, waarover
de woordvoerder der Japanneezen te Pe
king heeft gesproken, wordt in Chineesche
kringen uitgelegd als een voorstel, te ca
pituleeren in plaats van verzet te bieden,
In Chineesche kringen verklaart men ech
ter, dat dit onmogelijk is.
CHINEESECHE NOTA AAN RUSLAND.
De Chineesche ambassadeur heeft den
Volkscommissaris voor Buitenlandsche Za
ken in Moskou een nota overhandigd,
waarin de aandacht wordt gevestigd op
het bombardement der vreedzame bevol-
kingf, van Roode Kruisafdeelingen en van
cultureele instellingen door den Japan-
schen overweldiger. Aan het slot der nota
wordt de Sovjet-Russische regeering ver
zocht zoodanige maatregelen te nemen,
die kunnen bijdragen tot het spoedig sta
ken van dergelijke barbaarsche en on-
menschelijke daden.
DE CHOLERA TE SJANGHAI.
Een Amerikaansche arts, die reeds 12
jaar in China woont, heeft gisteren ver
klaard, dat duizenden door de cholera-
epidemie alhier getroffen zijn en dat de
crisis nog steeds niet voorbij is. Hij zeide,
dat zich in de concessies 300 gevallen met
doodelijken afloop hebben voorgedaan,
terwijl zich 1777 cholera-lijders in de zie
kenhuizen bevinden. Daarenboven is een
onbekend aantal menschen in Nantau
en op Japansch grondgebied door de ge
vreesde ziekte getroffen.
EEN VERSCHRIKKELIJK DRAMA
OP ZEE.
De bemanning van het heden te Hong
kong binnengeloopen Duitsche mailschip
„Scharnhorst", heeft mededeelingen ver
strekt over een verschrikkelijk drama dat
zich op zee heeft afgespeeld.
Op 22 September heeft een Japansche
duikboot twaalf Chineesche visschersjon-
ken aangevallen, ter hoogte van Cheelong-
kau. Van de ruim 300 opvarenden bracht
de „Scharnhorst" er tien terug, t. w. een
vrouw en negen mannen, waarvan drie
zwaar gewond waren.
Volgens deze overlevenden waren de
jonken rustig aan het visschen, toen de
onderzeeboot opdook, meedoogenloos het
vuur opende en de eene jonk na de andere
tot zinken bracht, terwijl de slachtoffers
in het water aan hun lot werden overge
laten. Een jonk wist aan het bloedbad te
ontsnappen.
Naar schatting hebben honderd Chinee
sche vrouwen en kinderen en tweehon
derd mannen bij deze beschieting het le
ven verloren. De groote Chineesche vis-
schersjonken plegen het geheele huisgezin
aan boord te hebben. De meeste van deze
vaartuigen zijn afkomstig uit Macao en het
district van Kanton.
De gewonden die aan boord van de
„Scharnhorst" waren zijn in het zieken
huis van Hongkong opgenomen. De poli
tie stelt een onderzoek in, want men meent
te weten, dat eenige jonken ingeschreven
stonden te Hongkong.
RACE-AUTO'S BESTORMEN
HET PUBLIEK
Twee dooden, vele
gewonden
Tijdens de Zondag in de nabijheid van
Brünn op den bekenden Masaryk-Ring ge
houden laatste Europeesche auto-wedstrij
den, die door 180.000 toeschouwers werden
bijgewoond, zijn twee renners kort na el
kander op de toeschouwers ingereden. In
totaal werden zeventien personen zwaar
gewond, van wie twee nog voor zij in het
ziekenhuis waren, zijn gestorven.
Het eerste ongeluk gebeurde bij een ren
der kleine wagens. De Cech Pohl reed op
het publiek in. Drie personen liepen ernstige
verwondingen op; van twee hunner moest
een voet geamputeerd worden.
Het oponthoud duurde slechts kort; de
gewonden werden snel per ziekenauto weg
gebracht, de baan weder vrijgemaakt en
opnieuw suisden de pijlsnelle racewagens
langs den weg.
In de categorie der zware wagens had
eveneens een ongeval plaats, dat echter
veel ernstige gevolgen had. De Duitsche
coureur Hermann Lang, die drie rónden aan
den kop gelegen had, werd in de vierde
door Rosemayer gepasseerd. In de vijfde
ronde geraakte Lang na een serpentine-
bocht vermoedelijk de macht over zijn stuur
kwijt en vloog met groote snelheid op het
publiek in. De gevolgen waren ontzettend.
Veertien personen bleven zwaar gewond op
den grond liggen. De anderen hadden ijlings
een goed heenkomen gezocht. Van de ge
wonden stierven er twee op weg naar het
ziekenhuis.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Op Oost- en Midden-Java is een sterke
aardbeving waargenomen. (1ste blad).
De stad Kanton in China weder twee
maal gebombardeerd. (1ste blad).
Het bezoek van Mussolini aan Duitsch-
land. (1ste blad).
Binnenland
Zaterdag en Zondag hebben wederom
verschillende ernstige verkeersongelukken
plaats gehad, waarvan eenige met doode
lijken afloop. (4de en 1ste blad).
Meisje te Naarden doodgeschoten. (4de
blad).
Bij een brand te Rotterdam werden negen
kinderen met moeite gered. (4de blad).
Sport en Wedstrijden
Athletiek: De Leidsche Singelloop
op prachtige wijze door Joop Dubbelaar ge
wonnen. Docos maakte hier een prach
tige beurt. (2de blad).
Voetbal: In den I.V.CJ5. wonnen gis
teren V.VX., V.EJ»., Blauw Zwart en D.O.S.,
terwijl S.J.C. tegen H.B.C. gelijk speelde.
Voor den K.N.V.B. verloor Ajax van
V.U.C., Go Ahead speelde gelijk, U.V.S. en
Alphen wonnen beide. (2de blad).
Schermen: L. Segaar winnaar van
den nationalen scherm wedstrijd op sabel
voor leden van Burgerwachten. (2de blad).
EINDE ZOMERTIJD.
De zomertijd, eindigt Zondag 3 Octo
ber. Des morgen om 3 uur van dien dag
zullen de klokken een uur worden terug
gezet en geplaatst op 2 uur.
AARDBEVING OP JAVA
Midden- en Oost-Java is door
een zeer zware aardbeving geteis
terd.
Te Djocja zijn tengevolge van de
zeer zware aardschokken de hui
zen gescheurd. Te Klatèn stortte
een verdiepings-huis in. Te Tjilat-
jap zijn de muren gescheurd en de
daken verschoven.
Te Kediri was de aardbeving bui-
nenshuis duidelijk waarneembaar, ook te
Malang werden schokken gevoeld.
Het observatorium te Batavia meldt,
dat twee seismografen weggeslingerd zijn.
KERKNIEUWS
GOUDEN PROFESSIE-FFEEST
MGR. W. VAN DINTHER
Heden werd het gouden professie-feest
gevierd van mgr. W. van Dinther, magis
ter-generaal van de orde der Kruisheeren.
Gistermiddag werd monseigneur in het
klooster St. Agatha bij Cuyck namens het
convent toegesproken door den prior, den
zeereerw. heer Hofman.
Vanochtend werd de Hoogmis in het
klooster door den jubilaris gecelebreerd.
Hierna is mgr. door de bevolking van 't
land van Cuyck gehuldigd.
Vanmiddag had een druk bezochte re
ceptie plaats. Vele geestelijke en wereld
lijke autoriteiten kwamen mgr. van Din
ther complimenteeren.
In den namiddag werd door de fanfares
van St. Agatha en Oeffeit een serenade
gebracht.
Morgen wordt het feest in kloosterlijken
kring gevierd, Mgr. van Dinther zal een
plechtige Hoogmis opdragen. Voorts zal
het afscheid gevierd worden van drie mis
sionarissen, die uit handen van mgr. van
Dinther het Missiekruis zullen ontvangen.