Dikke rookwolken over
Nanking
Gisteren is de stad driemaal
gebombardeerd
Een krachtig Amerikaansch protest
Rond het Spaansche
conflict
ELTAX 666
BUITENLAND
NED. OOST-INDIE
BIOSCOPEN
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
DERDE LUCHTAANVAL OP NANKING.
Gistermiddag heeft de Japansche lucht
macht een derden aanval op Nanking ge
daan. Thans werd het station te Hsiakwan
onder vuur genomen, waarbij troepentrei-
nen vernietigd werden. Men verklaart, dat
door de luchtaanvallen van 19, 20 en 22
September de regeeringsgebouwen het
hoofdkwartier van den generalen staf, het
hoofdkwartier van de Kwomintang, dat
van de luchtvaartcommissie, het tuighuis,
de vliegvelden en andere militaire terrei
nen en de luchtdoelbatterijen volkomen
verwoest zijn.
Bij den derden luchtaanval van gisteren
stegen geen Chineesche toestellen op. Ge
meld wordt, dat het grootste deel der bevol
king van Nanking de stad verlaten heeft.
Op drie plaatsen, waar de Japansche
bommen brand hebben gesticht, stijgen
dikke rookwolken op. Aan den oever van
de Jangtse zijn de barakken, waarin dui
zenden vluchtelingen een schuilplaats had
den gezocht, getroffen door zware bommen.
Minstens honderd ongelukkigen zijn hier
om het leven gekomen. In de stad zelf zijn
de verliezen betrekkelijk gering, hoewel
dertig plaatsen door twee tot vijf bommen
getroffen zijn. Als de Japanneezen Nanking
werkelijk hebben willen verwoesten, heb
ben zij hun doel nog lang niet bereikt.
Een der wijken, die het meest gele
den heeft, is de gezantschapswijk,
u-aar zich de gezantschapsgebouwen
van Nederland en Finland bevin
den en vreemdelingen van vrijwel alle
nationaliteiten wonen.
Een Chineesch functionaris verklaarde,
dat de verliezen aan menschenlevens en
de schade in vergelijking met de vorige
aanvallen wel hoog moeten zijn. De Chi
neesche regeering moet echter te Nanking
blijven om het de wereld, het volk en den
soldaten aan het front duidelijk te ma
ken. dat zij tot het einde zal volhouden.
Het Chineesche agentschap Central News
deelt mede, dat bij den Japanschen lucht
aanval op Nanking zeventig huizen door
evenveel bommen vernield zijn. Het ge
bouw van de Kwomintang is door vijf bom
men getroffen, zoodat een vleugel van het
gebouw vernield is.
Naar gemeld wordt zou een bom terecht
gekomen zijn in de buurt van de Sovjet
ambassade. Een door het luchtafweerge
schut afgeschoten granaat zou neergekomen
zijn op de ambassade der Vereenigde Sta
ten.
AMERIKA PROTESTEERT.
Het bombardement in strijd met beginselen
van recht en menschelijkheid.
De Amerikaansche minister Huil heeft
medegedeeld, dat de Vereenigde Staten bij
de Japansche regeering voor de tweede
maal en ditmaal krachtiger, geprotesteerd
hebben naar aanleiding van het bombarde
ment van Nanking.
De nieuwe Amerikaansche démarche is
geschied in den vorm van een formeel
schriftelijk protest.
De minister verklaarde verder, dat vol
gens officieele te Washington ontvangen
rapporten een granaat op het erf der am
bassade ontploft is. De Amerikaansche be
zittingen hebben echter geen schade gele
den en er zijn geen Amerikaansche bur
gers getroffen.
De nieuwe Amerikaansche nota zegt met
betrekking tot de verklaring van den com
mandant van het derde Japansche vloot-
eskader over het bombardement van Nan
king en de tot de vreemdelingen gerichte
waarschuwing, dat de Amerikaansche re
geering bezwaar heeft zoowel tegen het
veroorzaken van dergelijke gevaren voor
het leven van Amerikanen en non-combat
tanten als tegen het voorstel, dat haar ver
tegenwoordigers en de andere Amerikaan
sche burgers te Nanking en in de omge
ving zich zouden moeten terugtrekken van
de plaatsen, waar zij hun wettigen arbeid
cp wettige wijze verrichten.
Na te hebben herinnerd aan vorige stap
pen verklaart de nota, dat naar de mee
ning der Amerikaansche regeering elk al
gemeen bombardement boven een uitge
strekt gebied, waar een groote bevolking
zich met vreedzamer arbeid bezig houdt,
niet te rechtvaardigen en in strijd met de
beginselen van recht en menschelijkheid is.
Bovendien, aldus de nota, was het respijt,
dat in dit geval voer de ontruiming was
toegestaan, te kort en, gezien de groote uit
gestrektheid van het terrein, dat door de
Japanners gebombardeerd is, bestaat er
geen zekerheid, dat de Amerikaansche bur
gers en de non-combattanten zelfs op de
plaatsen, waarheen zij zich zouden kun
nen terugtrekken, veilig zouden zijn.
De Amerikaansche regeering kan niet
gelooven, dat de waarschuwing volgens
welke de geheele zone van Nanking aan
bombardementen kan worden onderworpen,
de weldoordachte bedoeling der Japansche
regeering weergeeft.
De Amerikaansche regeering geeft der
halve, terwijl zij haar rechten en die der
Amerikaansche burgers voorbehoudt, ten
aanzien van mogelijke door de Japansche
krijgsverrichtingen vei-oorzaakte schade,
uiting aan de oprechte hoop, dat nieuwe
bombardementen van Nanking en omge
ving zullen worden vermeden.
Huil verklaarde ten slotte, dat hij niet
gepolst is over een voorstel, volgens het
welk de Britsche en de Amerikaansche am
bassadeur uit Tokio zouden worden terug
getrokken.
Fransche stappen te Tokio.
De Fransche regeering heeft haar ambas
sadeur te Tokio opgedragen bij den Japan
schen minister van buitenlandsche zaken
stappen te ondernemen in verband met de
mogelijke gevolgen van het bombardeeren
van Nanking.
De Fransche regeering protesteert tegen
een bombardement, dat niet uitsluitend tot
de militaire inrichtingen beperkt zou blij
ven, en ontzegt den Japanneezen het recht,
het vertrek uit Nanking te eischen van de
vertegenwoordigers van Frankrijk, die ter
plaatse blijven en de Fransche onderdanen.
Evenmin weigert zij te voldoen aan het
verzoek van Japan, de oorlogsschepen, die
belast zijn met de bescherming van de
Fransche onderdanen en belangen, uit de
stad te verwijderen. Zij stelt de Japansche
regeering verantwoordelijk voor de scha
de, die aan de levens en belangen der Fran
sche onderdanen te Nanking zou kunnen
word én toegebracht.
Duitsche stap te Tokio.
De Duitsche ambassadeur te Tokio heeft
een bezoek gebracht aan het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken en daar
den wensch te kennen gegeven, dat bij het
bombardement van Nanking de Duitsche
ambassade en de woonwijk der Duitsche in
gezetenen gespaard blijven.
KANTON OPNIEUW GEBOMBARDEERD.
Minstens tien zware bommenwerpers, ge
steund door gevechtsvliegtuigen, zijn gis-
tétochtend om half negen boven Kanton
verschenen. Zij hebben boven de Chinee-
zenstad een aantal bommen laten vallen.
Men vreest, dat opnieuw een groot aantal
slachtoffers te betreuren is.
DE STRIJD IN NOORD-CHINA.
Het gros van he Japansche leger, dat
langs den spoorweg PeipingHankau op
rukt, heeft een begin gemaakt met de om
singeling van Pauting ,dat 146 kilometer
ten Zuiden van Peiping ligt.
Na Toengloengmen, dat 16 K.M. ten
Noorden van Mantsjeng ligt, zijn ook Tat-
seho, 4 K.M. ten Noordoosten en Wangt-
soen, 16 K.M. ten Noordwesten van Pauting
door de Japanneezen genomen.
Men schat het aantal bij Pauting samen
getrokken Chineesche troepen op 12 divi
sies, doch de Japansche autoriteiten ver
wachten geen grooten tegenstand.
Slachtoffers van de cholera.
Het aantal slachtoffers van de cholera
neemt te Sjanghai toe. Officieele cijfers too-
I nen aan, dat sinds het uitbreken der epi
demie 199 personen in de internationale en
de Fransche concessie aan de ziekte zijn
bezweken.
HET NASPEL VAN DE DUIKBOOTROOF.
De affaire-Troncoso.
Commandant Troncoso, de chef van het
Spaansch-nationalistische garnizien van
Irun van wien beweerd wordt, dat hij
de organisator zou zijn geweest van tal van
terroristische daden, die de laatste maan
den op Fransch grondgebied gepleegd zijn
is na een langdurige conferentie der jus-
titioneele autoriteiten thans definitief in ar
rest gesteld en naar het Huis van Bewa
ring te Bayonne overgebracht.
Hij wordt beschuldigd van „medeplich
tigheid aan de poging tot diefstal der duik
boot C. 2", die in de Fransche haven Brest
wegens reparatie voor anker lag.
Onder de nationalisten in Spanje heeft
de arrestatie van commandant Tdoncoso
groote beroering gewekt en reeds tot scher
pe tegenmaatregelen geleid.
De gisteren reeds gemeld sluiting van de
Fransch-Spaansche grens zou hiermede in
verband staan
Zelfs den leden der Fransche diplomatie
ke en consulaire missies is, volgens de Lon-
densche „Raily Mail" het passeeren van de
internationale brug tusschen Irun en Hen-
daye niet toegestaan. Dientengevolge kon
het personeel van het Fransche conuslaat
te San Sebastiaan gisternamiddag niet,
zoals het anders eiken dag pleegt te doen,
naar Frankrijk terugkeeren.
Den Franschen consul-generaal te Ma
laga zou, zooals gemeld, door de nationa-
met 6 PERSONEN naar:
Noordwijlc aan Zee f. 1.50
Den Haag1.2.25
Rotterdam f. 5.
Amsterdam f. 6.—
Utrechtf. 7.40
listen verboden zyn, zijn woning te veria-,
ten.
Van Spaansche zijde verklaart men
evenwel, dat geen enkele nieuwe maatre
gel nopens den consul-generaal van Frank
rijk te Malaga werd genomen als represail
le tegen de arrestatie van Troncoso in
Frankrijk.
In het buitenland zijn geruchten in om
loop geweest, welke deden gelooven, dat
troepen over de grens waren gegaan om
te trachten te Hendaye Troncoso te bevrij
den. Deze geruchten zijn ongegrond. Er
zijn aan de grens van de Bidassoa slechts
eenige voorzorgsmaatregelen genomen.
De chef van Franco's departement van
Buitenlandsche Zaken, Sangroniz, heeft
zich intusschen naar St. Jean-de-Luz be
geven, teneinde bij de Fransche autoritei
ten te protesteeren tegen de arrestatie van
commandant Troncoso. In Spaansche na
tionalistische kringen beschouwt men de
arrestatie van den commandant van Irun
als „het ernstigste incident met Frankrijk
sedert het uitbreken van den burgeroor
log". Zulk een gebeurtenis, betoogt men,
moet de betrekkingen tusschen Frankrijk
en het nationalistische Spanje zeer bemoei
lijken.
Uit San Sebastian wordt vernomen, dat
in de laatste paar dagen geen enkel bui-
tenlandsch blad in het rechtsche Spanje is
toegelaten.
URUGUAY ERKENT HET BEWIND yAN
FRANCO.
De regeering van Uruguay heeft Sorial
no, den vertegenwoordiger van het bewind
te Burgos, er van op de hoogte gesteld, dat
zij besloten heeft de consulaire documen
ten, afkomstig van het bestuur van Fran
co en van deszelfs consulaire vertegen-
wordigers in de landen, welke de recht-
cshe regeering hebben erkend, te erken
nen.
Dit besluit werd telegrafisch ter kennis
gebracht van alle vertegenwoordigers van
Uruguay.
DE PIRATERIJ IN DE MIDDEL-
LANDSCHE ZEE.
Het Britsche stoomschip „Burlington" is
te Algiers aangekomen, nadat het twintig
dagen te Palma was vastgehouden, waar
de lading werd ontscheept en de beman
ning gevangen gehouden.
De kapitein van de „Burlington" heeft
hieromtrent het volgende aan een verte
genwoordiger van Reuter verklaard
Den 29sten Augustus werden wij nabij
Straat Mesina door een oorlogsschip van
onbekende nationaliteit aangehouden en
ondervraagd. Den volgenden dag gaf een
bewapend koopvaardijschip ons bevel te
stoppen op 22 mijl afstand van Palermo,
naar welke plaats wij onderweg waren voor
het aanboord nemen van een controleur
der non-interventie-commissie. Toen ik
opdracht gaf per radio huh te vragen,
werd een waarschuwingsschot gelost, ter
wijl gewapende officieren zich aan boord
van ons schip begaven. De radio werd ge
demonteerd en ik ontving bevel het gewa
pende koopvaardijschip naar Palma te vol
gen en de lichten te dooven. De beman
ning werd als gevangenen behandeld.
Communiqué van ministerie van lands
verdediging.
Het ministerie van landsverdediging te
Valencia meldt in een officieel communi
qué, dat de regeeringstroepen in Aragon"
eenige dorpen hebben veroverd. De dorpen
Escuar en Arguisal zijn eveneens bezet.
In den Oostelijken sector van het Noor
delijk front oefenen de rechtschen een
krachtigen druk uit in het gebied van Or-
tiuera en ten Zuiden van San Pedro. De
aanval der rechtschen bij Llanaro werd met
zware verliezen afgeslagen. In Leon heb
ben de regeeringstroepen eenige hoogten
bezet.
Aan het Zuidelijk front hebben de re
geeringstroepen zich na een hevig ge
vecht bij Gr an je de Terre Hermosa moe
ten terugtrekken wegens een hevig sper
vuur der rechtsche artillerie.
Luchtaanval op Valencia.
Tegen negen uur 's avonds hebben recht
sche vliegtuigen geprobeerd de stad Va
lencia te bombardeeren. Zij werden even
wel door het luchtafweergeschut verdre
ven.
Vervolgens probeerden zij Sagunta te
bombardeeren, doch van de acht bommen
kwamen vijf in zee terecht.
BELGIË
MOEILIJKHEDEN IN HET KABINET.
Wil van Zeeland heengaan?
Tydens de besprekingen van gisteren
hebben de ministers den politieken toe
stand behandeld en zich meer in het bij
zonder gewijd aan de tenuitvoerlegging van
het regeeringsprogramma.
De „Soir" schrijft in dit verband, dat er
niettemin reden is om te vermoeden, dat
de onzekerheid over het al of niet aan
blijven van van Zeeland de voornaamste
zorg is geworden, niet alleen in ruimere
politieke kringen, maar ook in het kabinet,
en dat deze kwestie met die van het re
geeringsprogramma onderwerp is geweest
van de besprekingen tusschen van Zeeland
en de socialistische ministers.
Ook de christelijk-democratische afge
vaardigden hebben bij van Zeeland inlich
tingen ingewonnen over de voortzetting
van het werk der regeering. Zij hebben op
wijziging van het programma op enkele
punten van niet te groote beteekenis aange
drongen.
Van officieele zijde wordt te verstaan
gegeven, dat er geen sprake is van een ka
binetscrisis en ook niet van een wijziging
der regeering. Wellicht zou van Zeeland
een of twee maanden verlof nemen, gedu
rende welken tijd minister de Man zijn
plaats zou innemen. Men verwacht in ieder
geval, dat men de volgende week zeker
heid zal hebben.
DU1TSCHLAND
OFFICIEEL REISPLAN VAN
MUSSOLINI.
Hij vertrekt 24 Sept. uit Rome.
Het agentschap Stefani maakt de volgen
de officieele gegevens bekend over de voor
genomen reis van Mussolini naar Duitsch-
land: De duce zal 24 Sept. naar Duitsch-
land vertrekken voor een officieel bezoek
aan den rijkskanselier. Tot zijn gevolg be-
hooren Graaf Ciano, minister Van buiten
landsche zaken; Starace, secretaris der fas
cistische partij; Alfieri, minister van on
derwijs; Sebastiani, particulier secretaris
en een aantal ambtenaren van verschillende
kanselarijen.
Na een verblijf van een dag te München
zal Mussolini naar Mecklenburg reizen,
waar hij 26 September het slot der manoeu
vres zal bijwonen. Vervolgens zal hij zich
naar Berlijn begeven, waar hij tot den
29sten zal blijven.
De feestvreugde is reeds wettelijk
geregeld.
Naar aanleiding van het bezoek van Mus
solini heeft de Duitsche Rijksregeering een
wet goedgekeurd, die bepaalt, dat de 26ste
September voor München en de 28ste Sep
tember voor Berlijn feestdagen zijn. Het
loon moet op die dagen den werknemers
worden uitbetaald. Een verordening van
Hitier bepaalt, dat de openbare gebouwen
in het geheele rijk van 25 tot 29 Sept. vlag
gen; naast de Duitsche kan de Italiaansche
vlag geheschen worden.
Minister Goebbels heeft een oproep tot
de Berlijnsche bevolking gericht, waarin
hij zegt, dat ieder ervan overtuigd is, dat
de Duce te Berlijn met een golf van geest
drift zal worden ontvangen en omringd zal
zijn door de liefde en de genegenheid van
bet geheele volk. Van 27 tot en met 29
Sept. moet Berlijn één vlaggenzee zijn. De
vlaggen van hetf fascistische Italië zullen
naast die van het Derde Rijk wapperen.
Het hoogtepunt* der feestdagen zal worden
gevormd door de demonstratie op het Mei
veld en in het Olympisch Stadion op 28
September, waarbij Mussolini en Hitier
het woord zullen nemen. Op order van den
rijkskanselier blijven op dien dag alle be
drijven te Berlijn gesloten, behalve die,
welke in de eerste behoeften moeten voor
zien.
V oorzorgsmaa tregelen.
In verband met het a.s. bezoek van Mus
solini zijn in Duitschland door den Chef
der Duitsche Staatspolitie buitengewone
voorzorgsmaatregelen genomen om het le
ven van den Duce te beveiligen. De revol
verschoten van Serajewo en Marseille zijn
nog niet vergeten. In de bezorgdheid voor
het leven van Mussolini denkt men nog niet
zoozeer aan de mogelijkheid dat de een of
andere anarchist een aanslag zal plegen,
dan wel dat een Abessynisch student de
voorgenomen feesten in een treurspel zou
kunnen veranderen. Verschillende leden der
buitenlandsche kolonie zijn in het diepst
van hun hart bevreesd, dat een hunner
landgenooten misschien met duistere bedoe
lingen naar Diitischland is gereisd; ver
schillende buitenlanders hebben dan ook
hun koffer reeds gepakt om eerst dan weer
naar het zonnige Zuiden terug te keeren
wanneer Mussolini zelfs ook veilig en wel
terug in Italië is.
In Italiaansche kringen ziet men werke
lijk verlangend uit naar het oogenblik
waarop de radio zal melden, dat Mussolini
in Rome is teruggekeerd.
DENEMARKEN
KONINGIN ALEXANDRA BUITEN
GEVAAR.
Blijkens een gisteren uitgegeven bulle
tin omtrent den gezondheidstoestand van
koningin Alexandra is thans elk gevaar
geweken. Zij zou reeds de volgende week
het ziekenhuis kunnen verlaten.
Buitenlandsche Berichten
TREINBOTSING IN TRANSYLVANIë.
Door onbekende oorzaak heeft zich nabij
Cloej (Transylvanië) een treinbotsing voor
gedaan, waarby zes personen gedood en on
geveer dertig geWond werden.
HET SPOORWEGONGELUK TE
WEISSENFELS.
Bij het gisteren gemelde spoorwegonge
luk te Weissenfels zijn twaalf passagiers
zwaar gewond. Verscheidene personen lie
pen lichte verwondingen op.
WOESTE LYNCHDRIFT IN
TRANSVAALSCHE STAD.
Neger vermoord door blanke menigte.
Eén woedende menigte heeft gisteren te
Vereeniging (Transvaal) een inboorling ge
lyncht na afloop van een vergadering, die
door 2000 blanken werd bijgewoond. De
vergadering was belegd als gevolg van de
incidenten, die Zondag j.l. in een inland-
sche nederzetting nabij Vereeniging plaats
vonden en waarbij twee blanke politieagen
ten en een inlandsche agent het leven heb
ben verloren.
Toen de vergadering bijna was afgeloo-
pen, bemerkte men een inboorling, die stc*:d
te luisteren. De menigte stormde op c'in
ongelukkige af, die om zijn leven liep.
Toen hij was ingehaald, viel men hem aan
met steen en, stokken en messen. Toen men
hem opnam, was hij dood.
Het bericht van deze lynchpartij heeft
groote opwinding in Zuid-Afrika veroor
zaakt. Op de protestvergadering, die gene
raal Smuts niet had willen bijwonen, werd
een resolutie aangenomen, waarin de
wensch werd uitgesproken, dat een ruiter-
commando zal worden gevormd, dat zich
j naar Pretoria zou moeten begeven ten ein
de zich met geweld van generaal Smuts
meester te maken en hem naar Vereeni-
ging te brengen.
j Het parlementslid voor Vereeniging, ko
lonel Karl Rood, die de vergadering bij-
I woonde, was niet in staat de gemoederen
j tot bedaren te brengen en verliet de mee-
I ting.
Daarna werd nog een resolutie aangeno-
i men, waarin verlangd wordt, dat de regee-
ring traangasbommen en vliegtuigen zal ge-
i bruiken om de moordenaars der politieagen
ten, die zich nog in de nederzetting ophou
den, te dwingen zich over te geven.
Bij acclamatie werd een voorstel aange
nomen om de nederzetting te bestormen
en de geheele inlandsche bevolking te stee-
nigen.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK TE
MALANG.
Aneta seint uit Malang: Zuster van der
Kalle uit Lawang, die een splinternieuwe
Ford-V 8 bestuurde waarin mevrouw
Brouwer en de heer Pinchetti gezeten wa
ren, is te Singosari bij Malang, daar zij
met een groote snelheid reed, van den weg
geraakt en tegen een boom gebotst. Alle
drie personen werden vrij ernstig gewond.
Zij zijn naar een ziekenhuis overgebracht.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Casino:
De Big van het Re
giment (Joh. Kaart
Sylvain Poons
Henr. Davids
Fientje de la Mar).
Bruidegom in Duplo
(Lien Deyers
Fritz Kampers
Jacob Tiedtke).
Komisch
Komisch
Dag. 811 uur. Zon
dags bovendien 27
uur. Matinée Zaterd.
en Woensdag 2 uur.
Volwassenen
Lido:
Luxor:
De Geheime Code.
Een gevaarlijke ver
houding.
Illusie.
Het geheime Dag
boek.
Speelfilm
Komisch
Speelfilm
Komisch
Dag. 8.-511.15 uur,
Zondags bovendien
27 uur, Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Dag. 811 uur, Zon-
iags bovendien 27
uur, Matinee, Zaterd.
en Dond., 2 uur.
Afgekeurd.
Afgekeurd.
Trianon:
Madame Bovary
(Pola Negri).
Bulldog Drummont
ontsnapt (Guy
Standing Heather
Angel).
Speelfilm
Sensatie
Dag. 811 uur, Zon
dag 2—7 uur. Ma
tinee. Zaterdag en
Woensdag 2 uur.
Toelaatb. v.
Volwassenen
