Hevig bombardement op
Nanking
Japansche vliegtuigen zaaien
dood en verder!
Rond het Spaansche
conflict
BUITENLAND
KERKNIEUWS
LUCHTVAART
BIOSCOPEN
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 193»
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
De Japansche vliegtuigen hebben Nan
king gisterochtend aan een verschrikkelijk
bombardement onderworpen, dat om 10 uur
35 aanving en tegen het middaguur ein
digde.
Een door de Chineesche luchtafweerbat-
terijen afgeschoten granaat is bij het ver
blijf van den ambassadeur der Verecnigde
Staten tot ontploffing gekomen. Er werden
beschadigingen aangericht aan de muren
van de portierswoning.
Loeiende sirenes kondigden om 10 uur 10
gisterochtend het begin van den Japanschen
luchtaanval aan. De bevolking snelde over
haast naar de schuilplaatsen. Zij maakte
daarbij nog gebruik van alle beschikbare
vervoermiddelen. De straten waren over
vol, zoodat het verkeer geheel in de war
was. Na het eerste signaal werd een tweede
alarmsein gegeven om 10 uur 35, toen der
tien Chineesche gevechtsvliegtuigen boven
de stad verschenen en er den Japanschen
toestellen slag leverden. 30 a 40 Japansche
vliegtuigen hebben een regen van bommen
neergelaten boven het Zuidelijk deel van
de binnenstad, terwijl een tweede Japan
sche escadrille Poekau heeft gebombar
deerd, dat op den anderen oever van de
Yangtse is gelegen.
De Chineezen beweren vier Japansche
vliegtuigen te hebben omlaaggeschoten.
Ook Kanton gebombardeerd.
Kanton werd gisteren opnieuw twee
maal uit de lucht aangevallen en wel tus-
schen 3 uur en 7 uur 10 vanochtend. Tal
van Chineesche burgers zijn gedood.
Een Amerikaansch protest.
Kort nadat de Japansche regeering de
buitenlanders gewaarschuwd had, dat zij
Nanking moesten verlaten, indien zij zich
niet aan ernstige gevaren wilden blootstel
len, hebben de Vereenigde Staten den am
bassadeur te Tokio, Grew .opgedragen, stap
pen te doen bij de Japansche regeering. De
Japansche ambassadeur te Washington,
Saito, is eveneens van het protest in ken
nis gesteld.
Minister Huil heeft verklaard, dat het
Amerikaansche protest tegen het aange
kondigde (inmiddels uitgevoerde) voorne
men der Japanneezen, Nanking te bombar
deeren, voornamelijk gegrond is op het feit,
dat het bombardeeren van noncombattan
ten in strijd zou zijn met het internationale
en humanitaire recht. Een andere reden
is, dat een dergelijke daad van Japan, door
dat zij de diplomatieke vertegenwoordigers
der Vereenigde Staten te Nanking in ge
vaar zou brengen, de normale betrekkin
gen tusschen Japan en Amerika zou kun
nen schaden.
Ook Wellington Koo protesteert.
Wellington Koo, de gedelegeerde van
China bij den Volkenbond, heeft in een nota
aan Avenol geprotesteerd tegen'de lucht
bombardementen, die de Japansche lucht
macht op Nanking heeft ondernomen, en
den secretaris-generaal van den Volken
bond verzocht, de consultatieve commissie
ervan op de hoogte te brengen, „opdat deze
de maatreglen kan bestudeeren, die drin
gend noodig zijn om een einde te maken
aan een handelwijze, die even onwettig als
onmenschelijk is".
Ernstige verliezen voor Chineesche
luchtmacht?
Volgens een mededeeling van de pers-
afdeeling van het derde Japansche eskader,
welke te Tokio uit Sjanghai is ontvangen,
heeft de. Japansche luchtmacht tijdens een
aanval op Nanking negentien Chineesche
vliegtuigen omlaag geschoten. Op het
vliegveld van Nanking werden elf toe
stellen vernield. Er zijn drie vliegtuigloöd-
sen in brand geschoten, twee werden be
schadigd, terwijl twee benzinereservoirs
eveneens in brand werden gestoken.
Gevechten bij Lo Tien.
Aan het front bij Lo Tien woedt een slag
Bijzonderheden zijn nog niet ontvangen.
Men weet wel, dat de Chineezen zich in
hun stellingen staande houden ondanks de
hevige verliezen, welke hun worden toe
gebracht.
Een vreemd gerucht over maarschalk
Tsjang Kai Sjek.
Volgens een door het dagblad „Asahi"
uit Sjanghai ontvangen telegram zou het
gerucht in omloop zijn, dat Tsjang Kai
Sjek op 20 September geprobeerd zou heb
ben zich met een dolk dood te steken. Ge
neraal Tsjien Ta Tsjoen, die tijdig den
arm van den maarschalk kon grijpen, zou
diens opzet hebben kunnen te niet doen.
Deze poging tot zelfmoord zou zich heb
ben afgespeeld te Loyang.
DE COMMISSIE VAN DRIE-EN-TWINTIG
VERGADERT.
De consultatieve commissie voor de Chi-
neeschJapansche aangelegenheid is gister
om zes uur te Genève bijeengekomen voor
een korte vergadering, waarin Munters
(Letland) tot voorzitter werd gekozen.
De commissie besloot China, Japan,
Duitschland en Australië uit te noodigen.
als leden aan haar bijeenkomsten deel te
nemen, met de mededeeling, dat zij Maan
dag weder wil vergaderen. Indien de ant
woorden der uitgenoodigde' landen voor
dien datum binnen zijn, zal de commissie
eerder bijeen kunnen komen.
China bestelt voor 10 millioen dollar
munitie in de Vereenigde Staten.
Uit goede brond wordt verzekerd, dat
China voor meer dan tien millioen dollars
bestellingen heeft geplaatst voor munitie
bij Amerikaansche firma's. Deze munitie
zal vervoerd worden met niet-Amerikaan
sche schepen. De aankoopen zouden tij
dens een onderhoud van minister Hull met
den Chineeschen ambassadeur zijn bespro
ken, waarbij Huil den ambassadeur te ken
nen zou hebben gegeven, dat de Vereenig
de Staten geen enkel bezwaar konden ma
ken tegen den uitvoer van munitie aan
boord van niet-Amerikaansche schepen.
Welingelichte kringen vatten deze beslis
sing op als een aanwijzing voor een gunsti
ge houding ten opzichte van China, daar,
indien de Amerikaansche regeering de neu-
traliteitswet in werking zou hebben doen
treden, er een embargo zou zijn gelegd op
de munitie, ongeacht de nationaliteit der
schepen, waarmede deze wordt vervoerd.
JAPANNEEZEN GEVEN HET
ONTSAPPEN VAN 50.000
CHINEEZEN TOE.
Uit Japansche bron wordt toegegefen,
dat de bedreigde 50.000 Chineezen in het
Noorden aan de omsingeling der Japanee-
zen hebben kruinen ontsnappen.
Het hoofdkwartier van het Japansche
leger heeft medegedeeld, dat de naar het
Zuiden oprukkende troepen, langs de spoor
lijn PeipingHankau, de ommuurde stad
Hsoes-Hoei, 122 K.M. ten Zuiden van Pei
ping, zijn binnengetrokken. In de mededee
ling wordt voorts gezegd, dat de Japansche
luchtmacht gistermorgen Paoting heeft aan
gevallen en den Chineeschen troepen groo-
te schade heeft berokkend.
ITALIË NEEMT DEEL AAN DE
CONTROLE.
Binnenkort komen Frankrijk, Engeland en
Italië te Parijs bijeen.
Volgens een bericht van Havas, is de
deelname van Italië aan de controle in de
Middellandsche Zee practisch een feit ge
worden.
De vlootdeskundigen van Frankrijk, En
geland en Italië zullen eerstdaags tq Pa
rijs bijeenkomen, om 'de voorwaarden vast
te stellen.
Hieromtrent wordt door het Italiaansche
persagentschap Stefani nog het volgende
medegedeeld:
De zaakgelastigden van Frankrijk en
Engeland hebben tegenover Ciano ver
klaard, dat hun regeeringen de positie van
Italië als groote Middellandsche-Zee-mo-
gendheid nooit miskend hebben. Zij hebben
namens hun regeeringen voorgesteld, dat
de vlootdeskundigen der drie regeeringen
in de naaste toekomst te Parijs bijeenko
men om practische wijzigingen vast te stel
len, zoodat Italië aan den patrouilledienst
kan deelnemen.
Ciano heeft van deze verklaringen ken
nis genomen en aan de zaakgelastigden me
degedeeld, dat de Italiaansche regeering
met het voorstel tot het houden van een
bijeenkomst accoord gaat. Ook van deze
nieuwe ontwikkeling heeft de Italiaansche
regeering Berlijn in kennis gesteld.
Toen Viano den zaakgelastigden van
Frankrijk en Engeland den inhoud van het
Italiaansche communiqué, dat dezer dagen
gepubliceerd is, mededeelde, heeft hij hen
er tevens mondeling van in kennis gesteld,
dat Italië oprecht aan het stelsel van vloot-
patrouille wensohte deel te nemen. Daar
op hebben de zaagelastigden hun voorstel
tot het houden van een bijeenkomst te
Parijs gedaan.
Fransch stoomschip door vliegtuig
aangevallen.
De Fransche mailboot „Koutoubia" van
de „Compagnie Paquetêê, die met zevenhon
derd passagiers aan boord, van Corsica op
weg was naar Casablanca, heeft medege
deeld te zes uur des namiddags ten Zui
den van de Balearen door een vliegtuig te
zijn aangevallen. Het schip werd niet ge
troffen. Engelsche oorlogsschepen, die zich
op ongeveer acht mijl afstand bevonden,
kwamen het schip te hulp en hebben het
op zijn reis vergezeld.
Rechtschen op tien kilometer van
Covadonga.
De rechtsche colonnes, die in den Oos
telijken sector van het front van Asturië
opereeren, zijn tot op tien kilometer van
Covadonga genaderd.
Fransch-Spaansche grens gesloten.
Uit Hendaye wordt gemeld, dat de
Fransch-Spaansche grens sedert gistermor
gen aan de Spaansche zijde gesloten is.
VOLKENBOND
DE VOLKENBONDSVERGADERING.
Litwinof weer eens aan 't woord.
Litwinof heeft gisteren weder de in de
laatste jaren bij de algemeene discussies
in de Volkenbondsvergadering gebruike
lijke felle rede tegen Duitschland, Italië en
Japan gehouden.
Litwinof constateerde, dat de agressie in
woord en daad niet is verdwenen, doch het
hoofd weer heeft opgestoken. Bij den ge-
maskeerden aanval in het Zuidwesten van
Europa voegen zich dergelijke feiten op
het 'Aziatische vasteland. Vergeefs zou men
den weerslag van deze gebeurtenissen in
het verslag van het secretariaat of in de
Volkenbondsvergadering zoeken. Integen
deel: de meening wint veld, dat men den
Bond tot iederen prijs buiten deze con
flicten moet houden. Men meent, dat tegen
de agressie slechts gestreden kan worden
in samenwerking met de aanvallers. De
resultaten van de niet-inmengingscommis
sie toonen aan, wat men verwachten kan
van samenwerking tusschen staten, die
naar een verschillend doel streven. Ander
zijds hebben de conferenties van Montreux
en Nyon, hoewel ze niet universeel waren,
succes gehad. De conclusie is eenvoudig:
van belang is niet de universaliteit, maar
wel, dat de deelnemers aan een conferentie
of de leden van een internationale organi
satie vereenigd zijn door de universeele
vredesgedachte, de eerbiediging van de on
afhankelijkheid der volken en de uitslui
ting van het geweld als werktuig van de
nationale politiek. Wij kennen aldus
Litwinof drie staten die deze gedachten
verwerpen en hun aanvallen motiveeren
met de bestrijding van het communisme.
Zij zijn bereid hun volk hongerrantsoen toe
te kennen, opdat ze voldoende wapens heb
ben om het communisme in andere landen
uit te roeien. Soms geven ze ons een meer
prozaische verklaring voor hun anti-com
munistische leuze: Wij vernemen, dat het
anti-communisme ook een neiging tot tin,
zink, kwikzilver, koper en andere minerale
rijkdommen beteekent. Daarentegen zien
wij ook, dat het communisme geen belem
mering voor den vrijen ruilhandel is. Rus
land heeft van Spanje niets geëischt en
eischt niets, het interesseert Rusland alleen,
dat ieder volk het recht heeft over zijn lot
te beschikken zonder tusschenkomst van
vreemde staten, en dat niet toegelaten
wordt, dat in Spanje een nieuw steunpunt
voor een tegen geheel Europa gerichte
agressie wordt gevestigd.
Hoewel Rusland van den aanvang af
geen gelijkheid van rechten der strijdende
partijen heeft erkend, heeft het zich aan
gesloten bij alle niet inmengingsovereen
komsten.
Wij hebben, aldus vervolgde de Russi
sche gedelegeerde,- hier eenige afgevaar
digden hooren zeggen, dat ons heil in de
universaliteit is gelegen. Niemand onder
ons is in beginsel tegenstander van die
universaliteit. De vraag is alleen of zij ver
wezenlijkt kan worden en of de bond zon
der haar van alle actiemiddelen verstoken
is. Litwinof zeide de afwezigheid der Ver
eenigde Staten, welker groote liefde voor
den vrede hij kende, oprecht te betreuren
en er van overtuigd te zijn, dat de Ameri
kaansche regeering, als zij toetreding mo
gelijk achtte, daarmede niet zou wachten.
Als ik over de universaliteit spreek zoo
vervolgde hij denk ik vooral aan de drie
groote mogendheden, die reeds lid zijn ge
weest en zijn uitgetreden. Erkennen zij den
wederzijdschen bijstand niet, alleen voor
een gemeenschappelijken aanval? Heeft de
geschiedenis der Londensche commissie ons
niet genoegzaam geleerd, wat zij verstaan
onder collectieve verplichtingen en de na
koming daarvan?
Litwinof verklaarde, dat een hervorming
van het pact moet geschieden in den zin
van versterking van den Bond en grootere
doeltreffendheid in den strijd tegen de
agressie.
De Volkenbond kan Spanje en China
meer steun verleenen. Het bestaan van den
Bond zou niet gerechtvaardigd zijn, als hij
passief zou blijven. Men kan als axioma
aannemen, dat de passiviteit tijdens het
conflict in Mandsjoerije den aanval op
Abessinië als gevolg heeft gehad, de on
toereikende activiteit tijdens den Abes-
sijnschen oorlog begunstigde de Spaansche
onderneming en het in gebreke blijven in
het Spaansche avontuur gaf aanleiding tot
den nieuwen aanval op China. Litwinof
zeide er van overtuigd te zijn, dat een re
soluut optreden tegen den eersten aanval
de wereld alle andere gevallen van agres
sie had bespaard. Dan zouden de vroegere
leden komen aankloppen en men zou hen
binnenlaten zonder naar hun ideologie of
naar hun regime te vragen, want de Vol
kenbond kent het vreedzaam naast elkaar
bestaan van alle regeeringsvormen. Dan
zou het ideaal van een universeelen Bond,
die als werktuig van den vrede bewaard
zou blijven, verwezenlijkt zijn. Wij berei
ken dit ideaal, aldus besloot Litwinof, niet
door het rondzenden van vragenlijsten,
maar alleen door gemeenschappelijk weer
stand te bieden tegen agressie.
De verdere algemeene besprekingen wer
den vervolgens verdaagd tot een bijeen
komst, die nog moet worden vastgesteld.
DE VACATURE-SPANJE.
België aanvaardt candidatuur.
Na afloop van den Belgischen kabinets
raad werd bevestigd, dat de regeering er
mede instemt, dat België candidaat wordt
gesteld voor den Volkenbondsraad.
DUITSCHLAND
HET A.S. BEZOEK VAN MUSSOLINI
AAN DUITSCHLAND.
Er zullen geen" overeenkomsten worden
gesloten.
Bij het bezoek van Mussolini aan Hitier
zou geen enkele overeenkomst worden ge
sloten en de reis van den Duce zou uitslui
tend ten doel hebben, de samenwerking
tusschen het Italiaansch-Duitsche bondge
nootschap en de groote West-Europeesche
mogendheden te bevorderen. De beide re-
geeringschefs zouden elkaar ontmoeten om
te arbeiden aan een algemeene verzoening.
Maarschalk Badoglio te Berlijn.
Maarschalk Badoglio is gistermiddag te
Berlijn aangekomen. Hij zal de herfstma-
noeuvres in Mecklenburg bijwonen.
FRANKRIJK
DE SPAANSCHE VLUCHTELINGEN IN
FRANKRIJK.
Ophitsing tot moord op de geestelijkheid.
De Spaansche vluchtelingen, die in Amiens
zijn ondergebracht, spelen daar een heel
gevaarlijk spel. Schijnbaar zijn ze doodarm
en zonder een cent naar Frankrijk gekomen,
schrijft „Le Jour", maar thans laten ze
strooibiljetten drukken en verspreiden,
waarin o.m. te lezen staat: „Vergeet niet,
dat de Spaansche geestelijkheid den dood
van uw vaders, moeders en kinderen ver
oorzaakt heeft. De geestelijken worden
door Franco betaald. De Fransche geeste
lijkheid is al niet veel beter. Weest op uw
hoede! Dood aan de geestelijkheid!"
Deze brutale agitatie, waarbij er niet
voor teruggeschrikt* wordt, openlijk tot
moord op te hitsen, zoo schrijft „Le Jour",
eischt dringend, dat de Fransche autoritei
ten hier onmiddellijk ingrijpen. Het blad
meent te weten dat reeds 20 bolsjewisti
sche vluchtelingen uit Spanje naar de grens
zijn teruggezonden.
AMERIKA
EEN ECONOMISCHE CONFERENTIE IN
AMERIKA.
Een Cubaansch initiatief.
De Cubaansche Staatssecretaris José Re-
mes heeft tot alle regeeringen der Ame
rikaansche staten de uitnoodgiging gericht
een internationale conferentie bij te wo
nen tot oplossing van de economische moei
lijkheden, welke „de oorzaak zijn van de
verdwijning der democratie". Remes heeft
aan de pers verklaard, dat de Europeesche
staten tot deelneming aan de conferentie
zullen worden uitgenoodigd, indien de Ame
rikaansche naties daarin toestemmen.
Buitenlandsctie Berichten
BOMAANSLAG OP EEN ROOMSCH-
KATHOLIEKE KERK.
Gistermorgen is in een Roomsch-Katho-
lieke kerk in een buitenwijk van Belfast
een bom ontploft, waardoor ernstige scha
de werd aangericht. Het politieonder
zoek heeft nog geen resultaat opgeleverd.
Benoemingen in het Aartsbisdom.
Zijne Hoogwaardige Excellentie, de
Aartsbisschop van Utrecht, heeft aan den
Zeereerw. heer J. G. H. Bentla wegens
hoogen leeftijd eervol ontslag verleend
als pastoor te St.. Nicolaasga en heeft be
noemd tot pastoor te St. Nicolaasga den
zeereerw. heer W. F. A. Overmeer, tot
pastoor te Heeg den zeereerw. heer D. v.
Wijk;
heeft voorts den weleerw. heer I. A. v.
d. Weide belast met het treffen van voor
bereidende maatregelen tot oprichting van
een nieuwe parochie onder de parochie
van O. L. Vr. ten Hemelopneming te
Apeldoorn en benoemd tot kapelaan te
Deventer (H. Joannes Vianney) den wel
eerw. heer J. G. Seijger, tot kapelaan te
Enschede (O. L. Vr. van Alt. Bijst.) den
weleerw. heer B. K. M. Kloppenborg, tot
kapelaan te 'sHeerenberg den weleerw.
heer A. G. de Meij;
tot kapelaan te Zwolle (O. L. Vr. ten
Hemelopneming) den weleerw. heer C.
Baas, tot kapelaan te Almelo (H. Geor-
gius) den weleerw. heer B. H. Bodde, tot
kapelaan te Didam den weleerw. heer J.
P. Tondeur en tot kapelaan te Beek bij
Didam-den weleerw. heer C. J. M. Koch
(neom.).
PATER JAC. BEIJNES S.S.C.O.
Het zilveren priesterjubileum.
Het was Dinsdag 25 jaar geleden, dat de
zeereerw. pater Jac. Beijnes de H. Pries
terwijding ontving.
Zooals wij reeds berichtten vierde de
jubilaris zelf dezen feestdag in zijn pas
torie te Aiea op de Hawaï-eilanden.
De familie herdacht het heugelijk ge
beuren door het bijwonen van een H. Mis
in het klooster van de Zusters Francisca
nessen aan de Rein. Vinkeleskade te Am
sterdam, waaraan een zuster van den ju
bilaris is verbonden.
De H. Mis werd gelezen door pater Her-
manus van de orde der Capucijnen, die
een kwart eeuw geleden bij de Eerste H.
Mis een predikatie heeft gehouden.
Na afloop vond er in zeer intiemen
kring een feestelijk ontbijt plaats, waar
bij de zusters eenige liederen ten gehoore
brachten.
DE VLIEGTOCHT VAN IR. DE KOK.
De heeren de Kok en Schmidt Crans zijn
gisteren na een mooie vlucht in Nairobi
geland.
Vandaag wordt de tocht voortgezet.
PARASIETEN REIZEN PER VLIEGTUIG.
Zij gaan Egypte redden.
Reeds eenige malen verzond het insti
tuut voor plantenziekten van het departe
ment van Economische Zaken, welk insti
tuut te Buitenzorg (Java) is gevestigd, ge
heimzinnige pakketen naar Egypte. Het
transport dezer pakketten had plaats per
vliegtuig en iederen keer opnieuw werd 't
verzoek gedaan, de zendingen op een zoo
koel mogelijke plaats in het vliegtuig te
deponeeren, teneinde de teere organismen,
welke de zendingen bevatten, niet te be
schadigen.
Wat bevatten deze pakketten?
Parasieten van „pseudococcus hirsutus".
En voor die lezers, die niet» precies ge
oriënteerd zijn in de. wereld der parasieten
zij dan de verklaring tegelijk gegeven:
pseudococcus hirsutus is een witte wol-
luissoort welke in Indië voorkomt op Rem
bang Sepatoe en andere hibiscus-soorten.
Deze wolluis is in Indië van geringe be-
teekenis, omdat de bedoelde parasieten een
oorlogje op eigen houtje voeren tegen de
wolluis en hem daardoor in toom houden.
Egypte, dat groote belangen heeft bij
de hibiscus, kent wèl de wolluis, die de
liibicus het leven moeilijk maakt, maar
niet de parasieten, die op hun beurt den
wolluis het leven bemoeilijken. Op ver
zoek van het departement van landbouw
van Egypte zendt nu het instituut voor
plantenziekten deze nuttige parasieten'op
naar Egypte, zoodat ze nu inburging in het
klasieke land der plagen daar hetzelfde
nuttige werk kunnen doen, dat ze in Indië
verrichten.
Ook hier is dus het vliegtuig, dat een
zeer snel en koel vervoer van de parasie
ten mogelijk maakte, een redder in den
nood gebleken.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Casino:
De Big van het Re
giment (Joh. Kaart
Sylvain Po ons
Henr. Davids
Fientje de la Mar).
Bruidegom in Duplo
(Lien Deyers
Fritz Kampers
Jacob Tiedtke).
Komisch
Komisch
Dag. 811 uur. Zon
dags bovendien 27
uur. Matinée Zaterd.
en Woensdag 2 uur.
Volwassenen
Lido:
Luxor:
De Geheime Code.
Een gevaarlijke ver
houding.
Illusie.
Het geheime Dag
boek.
Speelfilm
Komisch
Speelfilm
Komisch
Dag. 8.-511.15 uur,
Zondags bovendien
27 uur, Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Dag. 811 uur, Zon
dags oovendien 27
uur, Matinee, Zaterd.
en Dond„ 2 uur.
Afgekeurd.
Afgekeurd.
Trianon:
Madame Bovary
(Pola Negri).
Bulldog Drummont
ontsnapt (Guy
Standing Heather
1 Angel).
Speelfilm
Sensatie
Dag. 811 uur, Zon
dag 2—7 uur. Ma
tinee. Zaterdag en
Woensdag 2 uur.
Toelaatb. v.
Volwassenen
