DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32. LEIDEN
Bedrijfsraden voor het Tuinbouwbedrijf
DE JEUGD VAN HET ROODE PARADIJS.
28ste Jaargang
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1937
No. 8828
3)e£eid&ehc6oii/fca/iit
DE ABONNEMENTSPRIJS
bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week t 2.50 per kwartaal
Bi„ onz Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreeru Zondagsblad ts voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT l
Gewone Advertentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES «an ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V Decoraties en S.D.A.P.
Wij hebben in ons vorig nummer over
genomen een bericht uit de „Nieuwe Rott.
Crt" inzake sociaal-democraten en rid
derorden.
De socialistische pers van gisteravond
vat vlam op bedoeld bericht en schrijft
o.m.:
De „Nieuwe Rott. Crt." heeft het
welvoegelijk geacht, thans enkele me
dedeelingen te doen over ridderorden,
die niet zijn toegekend, omdat sociaal
democraten daarvoor tevoren hadden
bedankt. Het blad noemt namen van
bekende leden der S.D.A.P. en maakt
eveneens gewag van een besluit van
het partijbestuur. Wij willen volstaan
met te verklaren, dat de mededeelingen
van dit blad, èn wat de personen èn
wat het besluit van het partijbestuur
betreft, ten deele juist en ten deele
bezijden de waarheid zijn. Wij zijn
overigens van meening, dat men het
aan een ieder persoonlijk behoort
over te laten, of hij al dan niet een
decoratie wil aanvaarden en dat men
ieders overwegingen van persoonlijke
of van principieele aard dient te eer
biedigen. Onderwerpen voor publieke
besprekingen zijn dit niet.
Wei, wel, wat 'n kieschheid! Dit is geen
onderwerp, dat publiek besproken mag
worden!
We zouden die opvatting kunnen aan
vaarden, als 't zeker is, dat iemand een
decoratie heeft afgewezen om overwegin
gen van persoonlijken aard. Men zou mis
schien wel 'ns zoo iemand kunnen ont
moeten! Maar 't ligt voor de hand, dat
de weigering van een decoratie door een
aantal S.D.A.P.'ers in tegenstelling met
andere partij genooten is voortgevloeid
uit overwegingen van principieelen aard.
En dan is het toch zeker wèl een kwes
tie, die publiek besproken mag worden
al is het ook misschien niet zoo heel
erg belangrijk. Dat men een publieke be
spreking in de kringen der S.D.A.P., ge
zien het klaarblijkelijke meeningsverschil
hierover, niet heel aangenaam vindt, dat
men er niet op gesteld is begrijpen we.
Een publieke bespreking kan echter
eenig nut hebben, al is 't alleen maar om
een of andere scheeve meening, die rond
om die decoratie-verleening aan S.D.A.
P.'ers gaat groeien, recht te zetten. Zoo b.v.
de meening, die gelanceerd wordt in het
zelfde artikeltje van de socialistische pers,
dat wij hierboven citeerden. We lezen in
dat artikeltje n.l. nog het volgende:
De toekenning is in de tegenwoor
dige omstandigheden niet zonder be-,
teekenis. Zij levert het bewijs, dat,
ook naar het oordeel van de regee
ring, het lidmaatschap van de S.D.A.
P. iemand niet maakt tot een minder
waardig of onbetrouwbaar Nederlan
der, die in de volksgemeenschap
slechts op de tweede of op de derde
rang zou mogen plaats nemen. De op
31 Augustus gebleken opvatting der
regeering heeft haar consequenties
voor de bejegening van de S.D.A.P.
en de met haar verbonden organisa
ties.
De beschouwing, welke de socialistische
pers aan de decoratie-verleening vast
knoopt, is o.i. scheef.
Dat tot nu toe geen enkel sociaal-demo
craat gedecoreerd is geworden, is niet een
gevolg van het feit, dat de opeenvolgende
regeeringen iederen sociaal-democraat, als
zoodanig, als „een minderwaardig of on
betrouwbaar Nederlanders" beschouwden!
Dat was een gevolg van het feit, dat im
mer werd verondersteld een veronder
stelling, waarover de S.D.A.P. alle aan
leiding en reden gaf dat een S.D.A.
P.'er geen prijs stelde op een decoratie
uit overwegingen van principieelen
aard!
Deze opvatting hebben klaarblijkelijk
vele S.D.A.P.'ers nu nóg anderen niet.
Dit is een opvallend verschil in hou
ding. En het feit, dat men over dat ver
schil in de kringen der S.D.A.P. zelf lie
ver zwijgen wil, behoeft voor anderen
geen reden te zijn, om er ook de oogen
voor te sluiten!
De aanvankelijke verbetering in den toestand
in het tuinbouwbedrijf is weer voorbij
Dezer dagen kwam de bedrijfsraad voor
het tuinbouwbedrijf in Noord-Holland te
Alkmaar in vergadering bijeen.
Na eenige zaken van huishoudelijken
aard te hebben behandeld, vond een bespre
king plaats over de ongewenschte toestan
den, welke dikwijls ontstaan bij het aanne
men en huisvesten van vreemde ar
beidskrachten in den rooitijd,
meest als gevolg van het feit, dat een en
ander niet gebeurt in overleg met de land-
arbeidersorganisaties. T.z.t. zal de aandacht
daarop nader worden gevestigd.
Vervolgens hield de bedrijfsraad een al-
gemeene beschouwing over kindertoe
slag. Na breede bespreking werd besloten
nader kennis te nemen van de reeds be
staande regelingen in den land- en tuin
bouw, waarvan de secretaris in de eerstvol
gende bijeenkomst van den raad een ex
posé zal geven.
Tenslotte vond een bespreking plaats
over de werkloosheid in het be-
d r y f en over de vraag op welke wijze
de bedrijfsraad te dien aanzien verbetering
zou kunnen bewerkstelligen.
Besloten werd aan den bedrijfsraad voor
het tuinbouwbedrijf in Zuid-Holland voor
te stellen dit vraagstuk gezamenlijk onder
oogen te zien, teneinde zoo mogelijk ten
aanzien van de verder te volgen gedrags
lijn tot eenzelfde opvatting te komen.
Reeds Maandag j.l. vond te Haarlem
deze gecombineerde vergadering van de
bedrijfsraden in Noord- en Zuid-Holland
plaats.
Een uitvoerige gedachtenwisseling vond
plaats over de werkloosheid in den
tuinbouw. Eenparig was men van mee
ning, dat, in tegenstelling met de industrie
en den landbouw, de aanvankelijke verbe
tering in den toestand voor het tuinbouw
bedrijf weer voorbij is.
Er dient dus alles op gezet om door bij
zondere maatregelen de werkloosheid te
doen beperken.
Nadat de practische mogelijkheden in
deze breedvoerig waren besproken, beslo
ten de raden een verzoekschrift te richten
tot Zijne Excellentie den minister van so
ciale zaken om een deputatie uit beide ra
den voor een bespreking te willen ontvan
gen.
Tenslotte heeft de vergadering een be
spreking gewyd aan den vrouwen- en
kinderarbeid in den land- en tuin
bouw.
Algemeen waren de leden van, gevoelen,
dat dit vraagstuk de aandacht van de be
drijfsraden verdient.
Op voorstel van verschillende leden werd
besloten ook de bedrijfsraden in het land
bouwbedrijf uit te noodigen deze belang
rijke kwestie gezamenlijk in een vergade
ring van alle bedrijfsraden in het land- en
tuinbouwbedrijf, aan een nadere bespreking
te onderwerpen.
Wordt de Hoop der Sovjets de
nachtmerrie van het Kremlin?
door den K.W.P.-correspondent
Olav Leroi.
Het botert niet erg in de Kom
somolde zuiveringsactie in het
Roode Leger, in het opperbevel, in
de administratie, in de industrie,
enz. is de Komsomol (de Com
munistische, Russische jeugd) niet
voorbijgegaan. De jeugd is moei
lijk nog de hoop der Sovjets te
noemen, en hun pogingen om van
hen honderd procent communisten
te maken, zijn bij de meesten voor
honderd procent mislukt....
0Ï> het Congres van het Centrale Comité
der Komsomol, dat van 21 tot 28 Augustus
j.l. te Moskou gehouden is, zijn harde
woorden gezegd. Veel is er niet over be
kend geworden; bijna alles was streng ge
heim, en het publiek vernam niets meer
dan een „informatorische mededeeling",
waarin gezegd werd, dat de secretaris Kos-
sarev een rapport had voorgelezen over de
arbeid der volksvijanden in de Kom
somol.
Volgens dit rapport zouden de Trotzkiis-
ten er in geslaagd zijn leidende stellingen
te veroveren in de eerste linies van de
Komsomol, de toekomstige voorvechters
van het communisme. De Trotzkiisten wa
ren met man en macht bezig de Komsomol
te ondermijnen en in hun eigen vaarwa
ter te brengen. Geen wonder, dat de Sov
jet-leiders sprakeloos hebben gezeten bij
deze onthullingen, hoewel ze heel goed
wisten dat de Komsomol niet geworden
was, wat men er van verwachtte.
Voor de Russische jeugd zijn twee wegen
opengegaan, en een middenweg is nauwe
lijks meer te vinden. Onder den invloed der
communistische denkbeelden zonder eenig
hooger autoritairbeginsel is een groote
groep de weg der totale anarchie opgegaan,
slenteren langs de straten, gehoorzamen
niemand en zijn nog te slecht.om com
munist te zijn in den geest van Stalin.
Want sinds de Czaren eenmaal zijn afge
schaft, hebben de Russen meer gewerkt
op gehoorzaamheid aan Lenin en later aan
Stalin dan op algeheele anarchie. Maar de
opgroeiende generatie blijkt voor een zeer
groot gedeelte bijna ongeneeslijk behept te
zijn met de eigenschap, waarnaar men vóór
de revolutie streefde: de anarchistische
geest. De communistische machthebbers
zeggen hun niets; of het opperbevel van
het land nu Czaar of Stalin heet laat hun
koud, zij willen noch den een, noch den
ander.
De tweede weg, dien het andere deel der
Russische jeugd is ingeslagen, is eveneens
een groote ontgoocheling voor de Sovjets
geworden. Velen zijn teruggekeerd tot het
Godsgeloof en tevergeefs zoekt het Krem-
li nnaar de voor haar betrouwbare mid
densoort, die van den eenen kant scherp
anti-godsdienstig is maar van den anderen
kant in de Sovjets toch een autoriteit wil
erkennen. De ontgoocheling is algemeen.
In begin Augustus immers werden op het
Congres van de Ukranische Komsomol
reeds dergelijke afschuwelijke dingen ver
teld, dat zelfs de „Pravda" er een oogen-
blik van onthutst was.
Het bleken immers niet enkele leden te
zy'n, tegen wie de algemeene beschuldi
ging van „Trotzkiisten" geuit werd. maar
het was de geheele leiding van de Ukraini-
sche Komsomol die in haar taak faalde.
De Komsomol op school.
Onder de Komsomols op school is den
laatsten tijd een groote verkoeling merk
baar geworden, vooral sinds eenigen tijd
geleden het bevel kwam, de politiek bui
ten de Middelbare School te houden. Het
laatste jaar waren de leerlingen zelfs niet
meer verplicht aan de vergaderingen der
Komsomols deel te nemen, met het ge
volg dat de Sovjetautoriteiten tot de ont
stellende ontdekking zijn gekomen dat er
in al die jaren met de schooljeugd betrek
kelijk weinig bereikt is.
Volgens de „Komsomolska Pravda" zijn
er bij het begin van het nieuwe schooljaar
nog slechts 350.000 Komsomols op de Mid
delbare Scholen overgebleven en dit getal
dreigt nog minder te worden, daar er de
laatste tijd in het geheel geen nieuwe le
den bijkomen. Zelfs op de fabrieken is een
einde gekomen aan de groei der Komso
mols. En de reden hiervan?Op de eer
ste plaats de verantwoordelijkheid en ver
volgens de vrees voor onthullingen.
De zuiveringsactie in het Roode Rijk
heeft nu ook weer niet bepaald bewerkt
wat Moskou er vam dacht. Het is moge
lijk dat een groot aantal ontrouwe bols
jewisten verwijderd is uit ae partij en de or
ganisaties, maar het is een feit dat een
aantal getrouwe leden door de vrees voor
onthullingen en voor het nietszeggende
maar almachtige woord „Trotskiismeaan
het wankelen is geraakt: Niemand durf-
nog de verantwoordelijkheid op zich ne
men een ander als nieuw lid van de Kom
somol aan te bevelen, want, als dat nieuwe
lid „ondeugdelijk" blijkt, dan draagt de
aanbrenger van dat nieuwe lid mede de
verantwoordelijkheid... Ook de vrees voor
onthullingen over den invloed van staats
vijanden over kinderen en onderwijzers in
de scholen mist haar invloed niet. Van tijd
tot tijd komen ontstellende details binnen
over de godsdienstigheid der jeugd en over
een totaal gebrek aan aanvoelen van wat
Komsomol zijn beteekent. Toen b.v. te Tor-
schok onlangs priesters gearresteerd waren,
bleek bij het onderzoek dat meerdere Kom
somols om tegen deze arrestaties te protes
teeren hun lidmaatschapskaarten hadden
teruggezonden. Toen men hen vroeg, of zij
dit misschien onder invloed van hun fami
lie of andere geloovigen hadden gedaan,
weigerden zij eenvoudig een antwoord te
geven.
Mag een Komsomol i
gelooven?
God
Naar aanleiding van al deze ontstellen
de berichten heeft de „Komsomolska Prav
da". het officieele blad van de communis
tische jeugd, zich nogmaals bezig gehou
den met de vraag, of dc godsdienst voor
de communistische jeugd een privé-aange-
legenheid is. „Het is bekend zoo zegt het
blad dat de Sovjetstaat alle burgers van
de USSR. gewetensvrijheid toestaat. Men
mag in God gelooven of zijn bestaan ver
werpen.
In officieele documenten en in staatsor
ganen echter is het verboden ook maar
iets over geloof te zeggen." Dit beteekent
volgens het blad, dat godsdienst een per
soonlijke aangelegenheid is, als men zich
met de staat of met de partij niet bemoeit.
Maar als iemand zich met godsdienst be
zig houdt in de Komsomol of in de Commu
nistische Partij, dan verliest zij door het
feit zelf zijn recht op gewetensvrijheid. Het
reglement van de Komsomol verplicht „te
strijden tegen godsdienstige neigingen en
tegen het godsdienstig bijgeloof." Ook een
communist verliest zijn recht op gewetens
vrijheid, want hij is verplicht zich geheel
zijn leven te onderwerpen aan de leer van
Lenin en Stalin.
Herhaaldelijk drukt het orgaan van de
communistische jeugd op het feit, dat gods
dienst en Komsomol niet samengaan. Poogt
men nog de laatste resten van de volgens
Moskou „trouwe" Komsomol 'te redden?
Het ziet er wel naar uit, want het regent
nieuwe „Tien-Geboden" in de verschillen
de afdeelingen van de Communistische
Jeugd. Toch staan Komsomol en Kremlin
niet meer naast elkander. De jeugd, die
wankelde tusschen algeheele ontreddering
en godsdienstige gezindheid, heeft groo-
tendeels haar weg gekozen. En het is niet
de weg, dien de Sovjets zich voor oogen too-
verden
En tot haar groot-- verbazing moet het
Kremlin constateeren, dat wat eerst haar
hoop was, nu bijna een nachtmerrie is ge
worden.
BEGRAFENIS VAN MASARYK EEN
DAG VERVROEGD.
PRAAG, 14 Sept. (A. N. P.). De minis
terraad heeft besloten, de begrafenis van
oud-president Masaryk een dag te ver
vroegen. Zij zal thans Maandag 20 Septem
ber om 10 uur plaats vinden.
NIEUW JAPANSCH OFFENSIEF.
TIENTSIN, 15 Sept. (A.N.P.) Hedenmor
gen is een algemeen Japansch offensief los
gebroken op de Chineesche stellingen,
waardoor een groote veldslag is ontstaan in
de vlakte van Honan.
Een Havasbericht uit Tokio meldt hier
over het volgende: Volgens berichten uit
Tsjangsingtien aan het front van Peiping,
hebben de Japansche troepen vanmorgen
om 6 uur 30 een offensief ontketend in het
gebied ten Westen van Liangsjang aan den
spoorweg PeipingHankau, het belangrijke
concentratiepunt van Chineesche troepen.
Langs de rivier Lioeli zouden zich over een
front van 80 K.M. 300.000 Chineezen heb
ben verzameld.
Tevens wordt van het Noordelijke front
en uit Sjansi gemeld, dat het Chineesche
leger het gebied van Tatoeng heeft ont
ruimd en zij stellingen heeft hersteld in de
omgeving van Yenmenkwang, den strategi
schen doorgang in de groote muur ten Zui
den van Tatoeng. Het Japansche detache
ment van zijn kant verstevigt zijn stellin
gen rondom Tatoeng.
Men gelooft, dat het naderende koude
tijdperk den gang der krijgsverrichtingen
zal verzwakken.
TERREUR TE GIJON.
FRONT van LEON, 15 Sept. (A.N.P.)
Vluchtelingen uit Gijon, die deze stad 12
September hebben verlaten, verklaren, dat
de C.N.T. meester van de stad schijnt te
j zijn, en dat de moordpartijen weer waren
i begonnen. De extremisten, zeggen zij, heb-
ben het vooral gemunt op de republikei-
nen en de Russen. De Sovjet-Russische con
j sul en verscheidene Russische officieren
hebben naar de bergen moeten vluchten,
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Italië weigert deel te nemen aan het ac-
coord van Nyon, tenzij het met Frankrijk
en Engeland gelijk gesteld wordt (2e bl.).
De Chineesche terugtocht te Sjanghai ge
schiedt in volkomen kalmte (2de blad).
Het a.s. bezoek van Mussolini aan
Duitschland zal gepaard gaan met groot-
sche demonstraties (2de blad).
De „Maasbode" in Duitschland verbo
den (2de blad).
De rouw om Masaryk (2de blad).
Binnenland
Benoeming van mr. J. A. N. Patijn tot
minister van buitenlandsche zaken. (4de
blad).
Uitbreiding van de militaire herhalings
oefeningen in 1938. (4de blad).
De toestand in den tuinbouw. .Aan
drang op de regeering, om maatregelen te
treffen. (1ste blad).
Een wetsontwerp tot verhooging van de
begrooting van het wei kloosheidssubsidie-
fonds voor 1936 met ruim 201/2 millioen.
v4de blad).
Het halfjaarlijksche verslag omtrent de
toepassing van de wet tot verbindend en
onverbindendverklaren van ondernemers
overeenkomsten. (4de blad).
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De tekst van het accoord van Nyon is
thans gepubliceerd. Nieuws brengt het
niet, want de inhoud blijkt overeen te
stemmen met hetgeen wij Maandag reeds
daarover mededeelden. Het accoord is gis
teren door de deelnemende mogendheden
onderteekend. Italië, dat was uitgenoqdigd
om mee te doen, heeft geantwoord, dat het
weigert zich bij de overeenkomst aan te
sluiten, têiïzij het een taak in den pa-
trouilledienst op voet van volledige gelijk
heid met Frankrijk en Engeland toegewe
zen krijgt. Het is niet tevreden met de
toewijzing van de Tyrrheensche Zee, zoo-
els in de overeenkomst bepaald is. Men
zou kunnen antwoorden, dat Italië dan
maar tegenwoordig had moeten zijn op de
conferentie. Er kan natuurlijk nog wel
achteraf onderhandeld worden, maar En
geland en Frankrijk zijn niet geneigd om
de noodig geoordeelde maatregelenter be
strijding van de zee-gansters daardoor te
laten vertragen.
De dood van den oud-president Masa
ryk heeft Tsjecho-Slowakijé in rouw ge
dompeld. Zijn begrafenis zal plaats heb
ben a.s. Dinsdag. Omtrent het leven van
Masaryk schrijft de „Maasbode" o.a. nog:
Masaryk is uit het protestantisme geko
men, doch reeds vroeg verloor hij zijn ge
loof. Geheel zijn werkzame leven is hij
een ongeloovige, een atheïst geweest, die
als leuze had: afrekenen met den gods
dienst, afrekenen vooral met Rome. In de
Katholieke Kerk zag hij een oer-oud con
servatisme, dat hij, de filosofische demo
craat, van ganscher harte verafschuwde.
Hij ging geheel op in het wijsgeerige li
beralisme, hetwelk als hoofdthema huldig
de, dat weten en gelooven onvereenigbaar
zijn. Alles wat met openbaring samen
hing, was hem een gruwel, een vernede
ring van het souvereine verstand. Toch
heeft hij altijd aan een soort gevoelsge
loof vastgehouden, maar dan in zuiver ra
tionale sferen. Dat is den eenige twee
spalt, welke door dit leven heengeweven is
Ten slotte heeft het geloof in God toch
weer gezegevierd. Herhaaldelijk heeft de
grijze staatsman, vooral sinds hy zich
practisch uit de staatszaken had terugge
trokken, verklaard, dat de studie van de
geloofskwestie hem voortdurend bezig
hield, en dat vooral het Katholicisme hem
sterk boeide.
