Nederlandsche successen te Kopenhagen
HET SCHAAKSPEL
lil
I
i
i
i
A
B
BIOSCOPEN
LUCHTVAART
X KRUISWOORD-RAADSEL X
fe
V
1
r
1
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1937
DE LE1DSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 15
Nieuw Nederlandsch record 400 Meter
schoolslag van Jopie Waalberg. - Record
poging van Ragnhild Hveger mislukt
In het Frederiksberg-zwembad te Ko
penhagen zijn gisteravond internationale
zwemwedstrijden gehouden, waaraan van
Nederlandsche zijde is deelgenomen door
de A.D.Z.-zwemsters Nida Sennf en Jo
pie Waalberg en door den D.J.K.-er
Scheffer.
Het is een prachtige avond geworden
voor onze landgenooten.
Op alle nummers, waarop zij uit
kwamen, werden zij eerste.
Het zwembad was tot op de laatste
plaats bezet. Het bassin dat met zout wa
ter gevuld is en een lengte heeft van 33
1/3 meter, was ingekort tot 25 meter,
waarbij voor behoorlijke keerpunten was
gezorgd. Het Deensche publiek heeft op
dezen avond twee teleurstellingen be
leefd.
Ten eerste slaagde Ragnhild Hve
ger er niet in het wereldrecord op de
200 meter borstcrawl, dat op naam
staat van onze landgenoote Willy
den Ouden, te verbeteren en ten
tweede werd het op de 400 meter
schoolslag een Nederlandsche over
winning na een buitengewoon span
nende en frame race tusschen Jopie
Waalberg en de kleine Inge Soeren-
sen, waarbij onze landgenoote een
nieuw Nederlandsch record wist te
vestigen.
Deze aanval van Ragnhild Hveger op
het wereldrecord van Willy den Ouden
is dus, zij het misschien voorloopig, mis
lukt. De tienvoudige wereldrecordhoud
ster, die gisteravond ook op het schoon-
springnummer zou uitkomen, klaagdie
reeds eenige dagen over vermoeidheid in
de beenen, maar daar zij eergisteren den
geheelen dag heeft kunnen rusten, kan
dit onmogelijk een bezwaar voor haar
zijn geweest. Wel echter was het een
handicap voor de Deensche zwemster,
dat haar sterkste tegenstandster kort na
den start haar zwempak scheurde, waar
door zij na een vijftigtal meters moest
opgeven. Ragnhild had hierdoor in het
geheel geen strijd meer te leveren, maar
toch wist zij de 200 meter in den uitste
kenden tijd van 2 min. 26 sec. af te leg
gen, d.w.z. 0.7 sec. minder snel dan Willy
den Ouden. Met een sterke tegenstandster
echter zal het voor de Deensche zeker
niet tot de onmogelijkheden behooren,
om ook in het bezit van dit wereldrecord
te geraken. Op de tweede plaats eindigde
haar landgenoote Petersen met 12 secon
den achterstand.
De mooiste strijd van den avond werd
wel gevoerd op de 400 meter schoolslag
tusschen Jopie Waalberg en Inge Soe-
rensen. Reeds van het begin af aan was
er geen verschil in afstand. De zwem
sters bleven steeds op gelijke hoogte. In
een zeer mooi tempo werd er gezwom
men. Tot op de laatste baan bleef het een
felle race en tot op enkele meters voor
het einde was de uitslag onzeker, maar
toen bleek Jopie Waalberg nog een kleine
reserve te hebben. Met alle energie
schoot zij op de finish toe om ten slotte
met zeer gering verschil als eerste aan
te tikken in den nieuwen Nederlandschen
recordtijd van 6 min. 20.1 sec. Zij bleef
hiermede slechts 0.9 sec. boven het we
reldrecord op dezen afstand, dat met een
tijd van 6 min. 19.2 sec. op naam staat
van de Duitsche zwemster mevr. Martha
EngfeldtGenenger. Het oude Neder
landsche record stond eveneens op naam
van Jopie Waalberg met een tijd van 6
min. 24.4 sec., gevestigd op 9 Mei j.l. te
Rotterdam.
Ondanks de massale aanmoedigingen
van het Deensche publiek werd Inge Soe-
rensen tweede met 0.1 sec. verschil.
Nida Senff verrichtte een uitstekende
prestatie door de 100 meter rugslag in
1 min. 14.3 sec. af te loggen, ondanks het
feit dat zij te laat was gestart en dat zij
bij het eerste keerpunt uitdreef. Zij
maakte dit echter gioed door er een ge
weldige eindspurt in te zetten.
Tove Brunstroem, die haar aanvanke
lijk, dank zij het te late starten van Nida,
wel had kunnen bijhouden, kon het op de
laatste 50 meter niet meer bolwerken en
werd tweede in 1 min. 16.5 sec.
Bijna had deze avond een tweede nieuw
Nederlandsch record opgeleverd. Schef
fer ging op de 100 meter rugslag zeer
(goed. Hij liet zijn Deensche tegenstan
ders al spoedig achter zich, maar het was
wel zeer jammer, dat hij het derde keer
punt zoo slecht nam. Ongetwijfeld had
hij anders zijn eigen record van 1 min.
10.6 sec. verbeterd. Nu bleef hij er nog
0.1 sec. boven. De Deensche zwemmer
Baas werd tweede in 1 min. 13 sec. voor
.zijn landgenoot W. Jensen in 1 min. 13,9
sec.
Ook op de 200 M. borstcrawl wist
Scheffer de eerste plaats te bezetten, al
zag het er aanvankelijk niet erg naar uit.
De Deen Petersen nam de leiding, ge
volgd door den Zweed Olsson, terwijl
Scheffer op de derde plaats lag. Petersen
bleef vortdurend de leiding behouden.
Scheffer bleef steeds als derde zwemmen,
tot op de zesde baan de D.J.K.'er er een
schepje oplegde en den Zweed passeer
de. Tenslotte wist onze landgenoot er een
zoodanige eindspurt in te zetten, dat hij
ook Petersen achter zich liet, om in den
uitstekenden tijd van 2 min. 19 sec. als
eerste aan te tikken. Olsson, die hem vrij
goed had kunnen bijhouden, wist den
Deenschen zwemmer eveneens nog ach
ter zich te laten. Hij werd tweede met
0,1 verschil op Scheffer, terwijl Petersen
als derde eindigde in 2 min. 20,6 sec.
Ralph Flanagan verbetert twee
wereldrecords
Op de 1500 meter en 1 mijl borstcrawl.
Tijdens de Amerikaansche zwemkam-
pioenschappen heeft de Amerikaansche we
reldrecordhouder op de 800 yards borst
crawl, Ralph Flanagan, twee nieuwe we
reldrecords gevestigd, n.l. op de 1500 Me
ter en de mijl (1609 Meter) borstcrawl.
Flanagan legde de 1500 Meter af in 18
min. 18,2 sec., waarmede hij het wereldre
cord, dat met 19 min. 7.2 sec. op naam
stond van den Zweedschen zwemmer Arne
Borg, gevestigd op 2 Sept. 1927 te Bologna,
met precies 49 seconden verbeterde.
Over de mijl deed Flanagan 20 min. 42.2
sec., waarmede hij het wereldrecord, dat
zijn landgenoot Jack Medica op 6 Juni 1934
met 20 mm. 57.8 sec. te Chicago had geves
tigd, met 15.6 sec. omlaag bracht.
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden aan den
redacteur dezer rubriek W. H. van der Nat,
Witte Rozenstraat 40a, Leiden.
Het Evansgambiet.
Het thans vrijwel uit de practische partij
verdwenen Evansgambiet, was in den tijd,
waarin het pas goed schaken heette, wan
neer men zich aan de grootst mogelijke ge
varen bloot stelde, een zeer geliefde ope
ning. Het is dan ook uiterst gevaarlijk zoo
wel voor wit als voor zwart. Het is bewe
zen, dat bij correcte behandeling zwart
voordeel kan behalen en dus zal een mees
ter van dezen tijd de opening niet toepas
sen. Een bepaald op zich zelf staande ope
ning is het niet, maar een variant van de
bekende Italiaansche partij. Terloops zij
hier opgemerkt, dat de Italiaansche partij
zeer ingewikkeld en vol gevaren is, maar
desondanksvaak door beginners haast
uitsluitend wordt gespeeld.
De Italiaansche partij, zoo genoemd, om
dat deze vooral in Italië (Lolli 1763) diep
gaand is onderzocht en ook bekend staat
onder den naam van „giuoco piano", be
gint met de zetten: 1. e2e4, e7e5; 2.
Pgl—f3, Pb8c6; 3. Lfl—c4, Lf8—c5.
Wit kan nu op verschillende manieren
voortzetten, bijv. 4. 00; 4. d2d4; d. Pbl
c3; 4. c2c3 met verder vele varianten.
In het jaar 1824 kwam de Engelsche zee
officier W. D. Evans met een zeer interes
sante nieuwen zet, n.l. 4. b2b4!
De bedoeling van dezen zet is een tempo
te winnen bij de bezetting van het cen
trum. Immers, op Lc5xb4 antwoordt wit
met c2c3 waarna de looper tei*ug moet en
wit tot d2d4 kan komen, welke centrum
pion dan gedekt is door c3.
Geruimen tyd was men ervan overtuigd,
dat deze centrumbezetting opwoog tegen
het pion-verlies. Dit berustte op de verkeer
de voortzetting van zwart, welke bestond
in 't nemen van e5xd4 enz. Wanneer zwart
echter het slaan op d4 vermijdt en het
eigen centrum met d7d6 handhaaft, zal
wit geen voldoende voordeel kunnen be
halen en aldus een pion achter blijven.
Het aantal varianten van deze opening
bedraagt ongeveer 240! Deze allen te lee-
ren is dus weer, zooals bij zoovele schaak
openingen, onmogelijk. -
Het zal dus op een algemeen inzicht neer
komen.
Na 4. b2b4 kan zwart, kiezen tusschen
aannemen of weigeren van het gambiet.
Beginnen wij met het laatste, meest solide
en zekere, de weigering, met
4Lc5b6
Het aantal verschillende voortzettingen
is daarop zeer groot, bijv. 5. b4b5 waarna
het paard naar a5 kan en 6. Pf3xe5 een
sterke aanval ontketent die met 6
Pg8h6 of zelfs met 6Dd8f6 (na
Lc4xf7f, Ke8f8) wel te pareeren is. An
dere voortzettingen zijn 5. Lelb2 of
5 c2c3.
In alle varianten van het Evansgambiet
zijn vele gevaren verborgen, die bij de ge
ringste fout soms de winst af kunnen dwin
gen.
Het komt er op aan, zoo voorzichtig mo
gelijk te spelen, en toch voortdurend iedere
nieuwe stelling, die na een zet ontstaat,
naar combinaties terdege te onderzoeken.
Maar ook bij 't aannemen van het gam
biet valt er voor zwart voordeel te beha
len.
Een bekende partij is de volgende:
Wit: A. Anderssen.
Zwart: G. R. Neumann.
Internationaal tournooi te Baden-Baden
(870.
1. e2e4 e7e5
2. Pgl—f3 Pb8c6
3. Lfl—c4 m Lf8c5
4. b2b4 Lc5xb4
5. c2c3 ~Lb4a5
Dit schijnt sterker te zyn dan Lc5. Ook
kan men heel goed Le7 spelen, bijv. 5
Le7; 6. Db3, Ph6; 1. d4, Pa5; 8. Da4, Pc4:;
b. Dc4:, Pg4! enz.
6. d2d4 e5xd4
Beter nu is 6Lb6; 7. 00, d6 met
teruggave van den pion en wit heeft geen
voordeel meer.
7. 0—0 d4xc3
Het z.g. gecompromitteerde Evansgam
biet. Hoe gevaarlijker, hoe beter, heette het
vroeger!
8. Ddlb3 Dd8—f6
Wit heeft niet minder dan drie pionnen
geofferd. Men begrijpt dus wel, dat al
leen een succesrijke aanval hem voor een
nederlaag kan behoeden.
9. e4e5 Df6g6
Inderdaad heeft wit een fraaie aanvals-
stelling.
10. Pblxc3 Pg8e7
11. Tfl—el Ta8—b8
12. Pf3—h4 Dg6h5
13. Tel—e4 g7—g5
We zien wel een totaal andere spelopvat
ting dan de tegenwoordige. Er dreigde hier
Lc4e2 met winst der dame.
14. Ph4—f3?
Beter zou zijn geweest 14. Le2, Dh6; 15.
Pf3, Tg8; 16. h4!
14h7h6
15. Lel—b2 b7b5
Kan wegens a6 m*.. genomen worden.
16. Lc4d5 Pc8d8
Zwart verdedigt zich uitstekend en dat
moet wit op den duur de partij kosten.
17. Te4—e3
Met de bedoeling Pc3e4f6f. Te door
zichtig echter.
17La5xc3
18. Te3xc3 Pe7xd5
De gevaarlijke looper is onschadelijk ge
maakt.
19 Db3xd5 Pd8—e6
Dekt c7 en belet opspelen van e5.
20. Pf3d4 0—0!
Lijkt te gevaarlijk, maar blijkt 't niet te
zijn!
21. Pd4—f5 Pe6—f4
22. Dd5d2
Pf5e7f haalt niets uit.
22Lc8b7
De zwarte stukken komen nu zelf in aan
valspositie. Het aardig uitziende 22
Pf4e2f zou beantwoord worden met 23.
Kfl, Pc3:; 24. Dc3: met gevaarlijken aanval.
23. f2—f3
6fi
i
mm
f.
-V
k%
'/>m
H
m
A BCDE FG H
Op Tc3xc7 volgde Lxg2; Txd7, Ph3t;
Kxg2, Dg4f; Kfl, Dglt, Ke2, Dxf2; Kdl,
Dxf5 met voordeel voor zwart.
23Tf8e8
24. Pf5g3 Dh5g6
25. Kgl—hl d7d6
26. Tc3xc7 d6xe5
27. Tal—dl g5—g4!
Nu is 't zwarts beurt om ten aanval te
trekken. En deze aanval is krachtig.
28. Lb2xe5 Pf4xg2!
Op Te8xe5 eenvoudig Dd2xf4. Nu gaat
Dxg2 of Kxg2 niet wegens Lxf3.
29. Tc7xb7 Tb8xb7
30. Dd2xg2 Te8xe5
De stelling is opgeklaard en duidelijk in
zwarts voordeel.
31. f3—f4 Te5e7
32. f4—f5 Dg6—f6
33. h2h3 g4xh3
Vergist U niet met 34. Pg3h5f?? we
gens h3xg2t
HOOFDFILMS
A BCDE FG H
34. Dg2—f3
Op Dg2xh3 kan Df6c6t
34.
Tb7d7
Df6—g5
35. Tdl—fl
36. Tfl—gl
De partij is nog zeer interessant. Er dreigt
Ph5 met damewinst.
3 6h3—h2!
37. Tgl—g2
Op 37. Kxh2, Dh4f; 38. Kg2, Td2f; 39.
Kfl volgt Dh3f en wit is verloren.
3 7Td7d2
38. Pg3e2 Te7xe2!
Wit gaf op. Op Tg2xg5f h6xg5 volgt mat
of dame-verlies. t Op Tg2xe2 eenvoudig
Dg5gl mat.
Het Evansgambiet wordt zelden meer toe
gepast. Wil men echter leeren combineeren,
verlangt men levendig spel, dan is dit met
deze opening, of bijv. met het even gevaar
lijke Koningsgambiet (1. e2e4, e7e5;
2 f2f4!) wel te bereiken.
Bleeke Bet (Fientje
de la Mar Aaf
Bouber Sylvain
Poons).
Flirt in Weenen
(Magda Schneider).
Fury (Spencer Tra
cy Sylvia Sidney)
Vrijspraak., levens
lang. (Danielle Dar-
rieux Henry
Gardt).
Concurrenten (Charl
Susa Harald Paul
sen).
De Doodstrijd in den
Onderzeeër (Harry
Baur Marchelle
Chantal).
Het kind van de
Rekening (Adèle
Sandrock Ralph
Arthur Roberts)
AANVANGSUUR KEURING
Dag. 811 uur. Zon
dags bovendien 27
uur. Matinée Zaterd.
en Woensdag 2 uur.
Dag. 8._511.15 uur.
Zondags bovendien
27 uur, Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Dag. 811 uur, Zon
dags bovendien 27
uur. Matinee, Zaterd.
en Dond., 2 uur.
Dag. 811 uur. Zon
dag 27 uur. Ma-
tiree. Zaterdag en
Woensdag 2 uur.
Volwassenen
Volwassenen
Volwassenen
De grondige kennis van de theorie en de
grootere hoogte waarop de heaendaagsche
schaakmeesters otaan, maken echter, dat
wit geen voldoende compensatie voor zijn
geofferden pion verkrijgt Alleen het Dame
gambiet is hierop een uitzondering, of
schoon ik persoonlijk van meening ben, dat
zwart bij aanname van het Damegambiet
de betere kansen heeft. Een volgende keer
nog eens 't een en ander over het aangeno
men damagambiet.
Partijstelling.
Uit een partij TarraschWinawer.
A BCDE FG H
Wit geeft mat iit twee zetten.
Oplossingen.
Probleem Schulte Kuperjans 1. Lelh6.
Probleem J. P. te O. 1. Dh2—d6.
Flohr wint van Petrof.
Gisteren is op de Semmering de derde
ronde gespeeld van den achtkamp.
De partij ReshevskyRagozin eindigde
na 62 zetten in remise. Het was een ge
weigerd damegambiet, waaruit zich een
zeer interessante party ontwikkelde Ra
gozin had vrijwel voortdurend het initia
tief. Met twee torens plus een pion voor
de dame had de Rus langen tijd winst
kansen. Bij het afbreken voor de middag
pauze werd algemeen aangenomen dat Ra
gozin zou winnen. Bij de voortzetting ver
dedigde Reshevsky zich echter schitterend
en kon ten slotte door eeuwig schaak ge
ven remise bereiken.
FlohrPetrof, een Engelsche opening,
werd na 54 zetten door den Tsjech gewon
nen. Het eindspel bood gelijke kansen, doch
Petrof behandelde het niet bijzonder goed,
zoodat Flohr een regelmatige overwinning
kon behalen.
De partij tusschen Keres en Fine verliep
zeer rustig. Het was een Reti-opening, na
41 zetten werd tot remise besloten.
Capablanka-Eliskases werd afgebroken
na 61 zetten. Het was een orthodox dame
gambiet, met een dame-eindspel, waarin
de Cubaan meent beter te staan, doch de
andere deskundigen zien er voorloopig toch
niet meer dan remise in.
De stand bij het afbreken is:
Wit Capablanca: Kd2, Da8, pionnen op
d4, e3, g4, h5.
Zwart Eliskases: Kh7, Dhl, pionnen op d5
f6, g7, h6.
Zwart is aan zet.
De stand van den achtkamp luidt:
1. Reshevsky 2 1/2 punt; 2. Flohr 2 pun
ten; 3. en 4. Keres en Ragozin, ieder 1 1/2
punt; 5. Fine 1 punt plus 1 afgebroken par
tij; 6. Capablanca 1/2 punt plus 2 afgebro
ken partijen; 7. Eliskases 1/2 punt plus 1
afgebroken partij; 8. Petrof 1/2 punt.
Swift.
WIELRENNEN
Morgen zal er een peletonwedstryd ge-,
reden worden over 80 K.M. Samenkomst
8.45 uur. VertreR clublokaal
cies.
uur pre-
Nieuw Swift.
Morgen zullen de leden R. Riethoven,
J. de Groot, W. van Rooyen en A. Lode-
wijks deelnemen aan de Ronde van Don
gen.
Voor de overige leden zal wederom
een rit der avondcompetitie worden ge
reden en wel een tijdrace A en B-klassers
38 K.M., C-klajssers 19 K.M. Vertrek
kwart over negen vanaf het clublokaal,
start half tien.
ZWITSERSCH VERKEERSVLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Een vliegtuig van de lijn Bern-Bazel is
nabij Waldenburg in de Jura tengevolge
van den mist tegen een berg gevlogen. De
bestuurder en twee passagiers werden ge
dood. De marconist werd gewond.
Oplossing vap vorige week:
Horizontaal: 1. Ben, 4. loten, 5.
pedalen, 7. aas, 8. kin, 10. ik, 11. els. 13.
es, 14. griep, 16. de, 17 hr, 19. huissloof,
23. timon, 24. n.b., 26. hek, 27. Po, 28. tol,
30. mol, 31. roltrap, 32. trein, 33. Ina.
NIEUWE OPGAVE.
Hoi i zon taal: 1. priem, 3.
schuldig (afk.), 5. belofte, 6. even
zoo, 8. overgaan op, 9. dwaas, 10.
voegnvoord, 11. too vergodin, 12.
beA'oner van Eur. land, 14. zaad
lobben, 18. jongensnaam, 19. slecht.
20. eikenschors, 21. gering.
Verticaal: 1. aankondiging,
2. 'grap, 3. aanwijzend voornaamw.,
4. worden bij visschen gevonden, 5.
paradijs, 7. kluwen, 11. voorzijde,
13. orde, 15. rivier in Z.-Holland,
16. naaf van een wiel, 17. daar.
Het magisch vierkant.
In het dikomlijnde vierkant moe
ten vijf woorden ingevuld worden,
die als men van boven naar bene
den en van links naar rechts leest,
hetzelfde zijn.
lengtemaat,
stad in Italië.
koningin vgn Servië (vermoord in ïsuzrj
Verticaal: 1. bod, 2. etablissemen
ten, 3. Nel, 4. les, 5. pak, 6. nis, 7. ais, 9.
nid, 11. er, 12. s.e., 13. el, 14. griet, 15.
pioen, 17. hut, 18. sok, 20. e.a., 21. eb, 22.
lat, 24. Nof, 25. tor, 27. pop, 29. lot, 30.
man.
1
2
T
li
5
4
T
8
9
10
11
12
i13
#1
14
15
16
IT 1 5
18
1?
21
c
m
natuurlijk,
deel v. e. jaar.