De toestand in China
De onveiligheid op de
Middellandsche Zee
Nanking toch naar Genève
De a.s. conferentie te Nyon
BUITENLAND
NED. OOST-INDIE
DE WOERDENSCHE WALLEN BEDREIGD
De vijand werd verdreven met 7 tegen 5
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
CHINA ZAL BEROEP DOEN OP DEN
VOLKENBOND.
Het Chineesche departement van buiten-
landsche zaken te Nanking: heeft medege
deeld, dat de Chineesche regeering beslo
ten heeft een formeel beroep op den Vol
kenbond te doen en Japan van agressie te
beschuldigen.
In de verklaring van het departement
wordt de hoop geuit, dat de leden van den
Volkenbond China krachtig zullen steu
nen'.
JAPANS ANTWOORD AAN LONDEN.
Inzake aanval op Britschen gezant.
Het Japansche antwoord op de Britsche
nota naar aanleiding van den aanval op den
Britschen ambassadeur te Sjanghai, is te
Londen ontvangen en wordt thans bestu
deerd.
Naar men meent te weten, wordt er in
het antwoord op gewezen, dat het Japan
sche onderzoek nog niet voltooid is, terwijl
het leedwezen der Japansche regeering
over het incident tot uitdrukking wordt
gebracht.
De Britsche regeering blijft aandringen
op een definitief antwoord. Te Tokio wor
den de besprekingen tusschen den Brit
schen ambassadeur en Hirota voortgezet.
Overigens kan men zich wel eenigszins
een denkbeeld omtrent den inhoud van het
Japansche antwoord vormen, nu minister
Hirota gisteren in den Landdag heeft ver
klaard, dat tot dusver door niets bewezen
is, dat de auto van den Britschen ambassa
deur door een Japanschen vlieger werd
aangevallen. Te Tokio zegt men er vast
van overtuigd .te zijn, dat geen enkele Ja
panner met opzet een non-combattant zou
aanvallen.
In den loop van den morgen had gister
Sir Robert Craigie, de Britsche ambassa
deur te Tokio, nog verscheidene besprekin
gen met den Japanschen minister van bui-
tenlandsche zaken, wien hij ongetwijfeld
de noodzakelijkheid van een spoedig Ja-
pansch antwoord op de Britsche nota onder
het oog heeft gebracht.
PAOSJAN HEROVERD.
Volgens berichten van Chineesche zijde
zijn de Chineesche troepen er na een he-
vigen tegenaanval in geslaagd Poasjan op
de Japanners te heroveren.
Het Chineesche telegraaf-agentschap
„Central News" meldt, dat langs de spoor
lijn Tientsin-Poekau hevig gestreden wordt.
Japansche troepen hebben 4 Sept. j.l. een
aanval ingezet. Zij beschikken over veel
beter technisch materieel dan de Chinee
sche troepen.
Uit Tientsin wordt gemeld, dat het trein
verkeer tusschen die stad en Tang Kwan
toen aan de lijn naar Poekau sinds gister
ochtend negen uur hervat is. De Japansche
troepen zijn opgerukt en vallen thans de
Chineesche troepen te Masjang aan.
Het hoofdkwartier van het Japansche
garnizoen in Noord-China meldt, dat de
Japanners de grens tusschen Sjansi en
Tsjahar in de buurt van Kalgan overschre
den hebben.
Volgens het officieuze Chineesche tele-
graafagentschap hebben Chineesche vlieg
tuigen, die uit Nanking kwamen, de Japan
sche vloot aan de monding van de Jangtse
gebombardeerd en schade toegebracht aan
verscheidene schepen. Twee torpedojagers
vlogen in brand. De vliegtuigen keerden
ongedeerd terug.
De neutrale zone.
Volgens een bericht uit Sjanghai heeft
de woordvoerder van de Japansche am
bassade te Nanking den door de Britsche,
Fransche en Amerikaansche consuls voor
gestelde neutralen gordel ondoelmatig ge
noemd. Volgens hem zou een neutrale zone
aan de Wangpoe bij gelijktijdige terug
trekking der Japansche schepen de veilig
heid der internationale nederzetting nau
welijks verhoogen en de Japansche krijgs
verrichtingen bemoeilijken. Japan zou een
ander voorstel betreffende een neutrale
zone doen.
Noord-China het belangrijkste front?
Geregelde Chineesche troepen zijn in ern
stig gevecht gewikkeld geraakt met Japan-
neezen. De Japanneezen ontvangen voort
durend versterkingen uit Takoe. Het to
taal der Japansche effectieven in Hopei na
dert 200.000 man, .waarbij dan nog de een
heden van het leger van Mandsjoekwo ko-
De belangrijkheid dezer troepen ver
oorlooft te gelooven, dat de Japanneezen
Noord-China beschouwen als het belang
rijkste front, waar weldra operaties op
groote schaal zullen beginnen.
KOREAANSCH PATROUILLEVAARTUIG
DOOR RUSSEN AANGEHOUDEN.
Het 150 ton metende patrouillevaartuig
„Asakaze Maroe", dat toebehoort aan het
gouvernement van Korea, werd gisteren
tegen een uur 's middags op de rivier Toe-
men aangehouden door Sovjet-Russische
oorlogsschepen.
Het gouvernement van Korea heeft door
tusschenkomst van den Sovjet-Russischen
consul te Keijo der Sovjetregeering een
krachtig protest doen toekomen.
De minister van buitenlandsche zaken
houdt zich eveneens met deze aangelegen
heid bezig.
Het nadeel van goed Chineesch kennen.
Zooals gisteren reeds gemeld, zijn 4 van
de 10 buitenlanders, die bij de plundering
van het Katholieke Seminarie te He'isjanho,
nabij Peking, als gijzelaars werden meege
voerd, in vrijheid gesteld. Deze vier zijn
een Iersche priester, en drie broeders, een
Franschman, een Hongaar en een Span
jaard. De Ier werd vrijgelaten wegens zijn
slechte gezondheid. De eveneens ontvoerde
Nederlandsche pater, die Wellins heet, werd
„uitverkoren" om achter te blijven, omdat
hij zoo goed Chineesch sprak. Bovendien
was hij gewoon aan dergelijke ervaringen:
pater Wellins was namelijk reeds driemaal
ontvoerd.
Aan de invrijheidstelling was heel wat
onderlinge woordenwisseling tusschen de
ontvoerders voorafgegaan. De bandieten
bestonden uit twee groepen, een aantal
vaderlandslievende studenten en een groep
geraffineerde roovers. De eerstgenoemden
vonden de menschenrooverij zeer onaange
naam en bepleitten van den aanvang af de
invrijheidstelling van de vreemdelingen. Zij
bejegenden de paters dan ook met groot
respect, gaven hun voedsel en voorzagen
hen zelfs van een wacht van Chineesche
katholieken, die aan den avonddienst deel
namen. De Chineesche gevangenen werden
met touwe gebonden, maar dit is den bui
tenlanders bespaard gebleven.
DUITSCHLAND
GEEN PAUSELIJKE KLEUREN MEER
IN HET DERDE RIJK.
De Rijksminister van Binnenlandsche
Zaken dr. Frick heeft een verordening
uitgevaardigd als aanvulling op de wet
op de Duitsche Rijksvlag, die op 4 Sep
tember 1937 in werking is getreden. In
deze nieuwe verordening wordt o.m. be
paald dat het uitsteken of aanbrengen
van kerkelijke vlaggen of wimpels door
particuliere personen (b.v. bij H. Sacra
mentsprocessies) in de toekomst verbo
den is. Tevens is het verboden om ver
sieringen in de pauselijke kleuren aan
te brengen (zooals te Dortmund, waar de
zaal versierd was met gele en witte dah
lia's).
KRUISSCHENDINGEN IN HET BISDOM
MÜNCHEN.
Evenals in andere gouwen van het
Duitsche Rijk zijn in den laatsten tijd
ook in het Aartsbisdom München tal van
gevallen van Godshaat geconstateerd die
tot uiting kwamen in de talrijke schen
dingen van Kruisbeelden langs den weg.
Door het Generalvicariaat 'van München
werden daaromtrent de volgende bijzon
derheden verstrekt:
In den nacht van den Eersten op den
Tweeden Pinksterdag (17-18 Mei 1937)
is in de Parochie Glenn bij Grafing een
Kruis langs den weg, dat reeds 130 jaar
oud was, omvergeworpen en met een
ploeg bedekt.
In den nacht van den twaalfden op den
dertienden Juli werd het Kruis langs den
weg in de parochie Hohenkammer door
boord, met geweld omvergeworpen en
waarschijnlijk per auto weggevoerd.
In den nacht van 24 op 25 Juli werd
het kruis tegenover het kerkportaal in
Lustheim, parochie Oberschleisheim, dat
meer dan 4 meter hoog is, omvergewor
pen; het corpus werd totaal vernield en
in de gracht van het kasteel geworpen.
In den nacht van 27 op 28 Juli werd
het kruis in Teisendorf eveneens van het
Christusbeeld afgehaald en weggebracht,
zoodat het thans nog niet is teruggevon
den.
Het Bisschoppelijk Ordinariaat te Mün
chen heeft opdracht gegeven dat in alle
parochies waar heiligschennissen ge
pleegd worden met kruisbeelden den
eerstvolgenden Vrijdag of den daarop
volgend en Zondag een oefening van eer
herstel met preek en Kruisweg zal wor
den gehouden tijdens het Lof van Eer
herstel.
Alle in de kerk aanwezige kruisbeel
den moeten daarbij op een heel bijzon.-
dere wijze versierd worden evenals de
andere kruisbeelden langs den weg, die
er in de parochie aanwezig mochten zijn.
De katholieke gezinnen worden dringend
verzocht om het oude schoone gebruik in
eere te houden om in een afzonderlijke
hoek van het vertrek de beelden der hei
ligen te versieren en speciaal het kruis
beeld in eere te houden in de huisgezin
nen, wanneer een openlijke vereering
langs den weg niet meer mogelijk zou
zyn.
HET PARTIJCONGRES TE
NEURENBERG.
De eerste dag.
Gisteren is het partijcongres der N. S.
D. A. P. te Neurenberg begonnen.
In den loop van den middag zijn de
buitenlandsche diplomaten, die don par
tijdag op uitnoodiging van Hitier zullen
bijwonen, in twee speciale treinen te
Neurenberg aangekomen.
Hitier zelf is gistermiddag per vlieg
tuig, komende uit München, gearriveerd.
Hij heeft zijn intrek genomen in hotel
„Deutscher Hof'.
Alle kerken te Neurenberg hebben van
DE DEELNEMING DER LANDEN.
Men verwacht, dat Italië de uitnoodi
ging tot deelneming aan de Middelland
sche Zee-conferentie zal aanvaarden.
Aanvankelijk is felle critiek op het Fran
sche plan geuit, maar hierin is verande
ring gekomen door de daadwerkelijke
medewerking van Engeland, de uitwer
king van het program en de uitnoodigin-
gen. De pers verklaart, dat het Fransche
plan, dat als anti-Italiaa'nsch beschouwd
werd, van de baan is, omdat er geen spra
ke meer is van Genève en Duitschland en
Italië uitgenoodigd zijn. Men merkt al
leen nog op, dat de conferentie min of
meer een doublure van de commissie
voor de niet-inmenging vormt.
Het antwoord der Duitsche rijksregee-
ring kan niet direct aan Londen worden
overgebracht, daar alle leidende perso
nen van het Derde Rijk zich op het
oogenblik te Neurenberg ophouden.
Zoodra de uitnoodiging te Berlijn zou
worden ontvangen, zou zij onmiddellijk
naar Neurenberg worden doorgegeven.
Egypte zal op de conferentie te Nyon
vertegenwoordigd worden door zijn mi
nister van buitenlandsche zaken.
Voorts hebben nog de Roemeensche en
de Grieksche regeeringen de uitnoodiging
tot deelneming aan de Middellandsche
Zee-conferentie aanvaard.
Zal ook Nederland worden uitgennirvligd?
Het schijnt mogelijk, aldus Reu
ter, dat de conferentie inzake de
veiligheid op de Middellandsche
Zee vertegenwoordigers van N e-
derland en Noorwegen zal
vragen aan de beraadslagingen
deel te nemen.
EEN RUSSISCH PROTEST TE ROME.
Door Italiaansche regeering afgewezen.
De zaakgelastigde der U.R.S.S. te Rome
heeft den minister van buitenlandsche
zaken een nota doen toekomen, waarin
hij, na melding te hebben gemaakt van
het torpedeeren van twee Sovjet-Russi
sche schepen in de Middellandsche Zee,
de verantwoordelijkheid hiervoor op Ita
lië werpt en bestraffing der schuldigen
benevens vergoeding der schade eischt.
De Italiaansche minister van buiten
landsche zaken heeft hierop geantwoord,
dat Italië deze verantwoordelijkheid van
de hand wijst, evenals het tegelijkertijd
den eisch van de U. R. S. S. verwerpt.
Het Duitsche nieuwsbureau merkt in
verband met bovenstaand communiqué
op, dat in bevoegde Italiaansche kringen
verklaard wordt, dat deze stap van Sov
jet-Rusland, op een oogenblik, waarop
Italië zich gereed maakt de beste ont
vangst te bereiden aan de aangekondigde
aitnoodiging voor een conferentie over
de Middellandsche Zee, slechts beschouwd
kan worden als een poging om de ont
worpen conferentie te torpedeeren.
De diplomatieke redacteur van het te-
legraafagentschap Stefani schrijft: Ter
wijl Italië op het punt stond zonder voor
ingenomenheid het initiatief tot het hou
den van een Middellandsche Zeeconfe
rentie te bestudeeren, lanceert Moskou
een torpedo met het doel ernstig de mo
gelijkheid van internationale besprekin
gen te compromiteeren. Tegenover deze
onhandige provocatie bewaart Rome een
half zes gistermiddag tot gisteravond
acht uur het congres der N.S.D.A'.P. in
geluid.
De eerste dag is geëindigd met een op
voering van de „De Meesterzangers van
Neurenberg" van Wagner.
TSJECHO SLOWAKIJE
DE GRENZEN DER BISDOMMEN.
Gisteren is, tegelijk in Praag en in het
officieele blad van het Vaticaan, de Pau
selijke bul gepubliceerd, waarin de gren
zen der diocesen van Tsjecho-Slowakije
opnieuw worden vastgesteld en wel al
dus, dat die samen komen te vallen met
de landgrenzen. Havas voegt hieraan toe,
dat men dit feit te Praag met groote vol
doening beschouwt als gelijkstaande met
een erkenning door de H. Stoel van de
Hongaarsch-Tsjecho-Slowaaksche gren
zen.
AFRIKA
DE TOESTAND IN MAROKKO.
Gistermiddag hebben tegelijkertijd in
verscheidene steden van Marokko de
kooplieden hun winkels gesloten. Groote
vergaderingen werden gehouden in de
moskeeën op het uur van het gebed. Het
grootst was de toeloop in Oejd'a, Rabat
en Fez.
Te Fez hielden sprekers na de gebeden
redevoeringen, waarin zij den kooplieden
verzochten hun winkels te sluiten tot het
in vrijheid stellen van de veroordeelde
raddraaiers van Meknes. Geen enkel ern
stig incident wordt gemeld, behalve uit
Rabat en Oejda, waar eenige Joden door
de menigte met steenen bekogeld wer
den.
houding van standvastigheid en volko
men kalmte, terwijl het de dwaze insi
nuaties en groteske eischen verwerpt. De
plotselinge manoeuvre van Moskou, wel
ke ten doel heeft verwikkelingen te
scheppen buiten de conferentie en nog
vóór het begin der besprekingen, heeft
zonder twijfel haar oorsprong in den ver
warden binnenlandschen toestand van
Rusland en in de noodzakelijkheid bui
tenlandsche afleidingen in het leven te
roepen in de Middellandsche Zee, even
als het die in het Verre Oosten in het le
ven heeft geroepen. Er is een slechte re
geering, die beslist tegen iedere Europee-
sche en wereldsamenwerking is. Zooals
de geheele beschaafde wereld weet, zetelt
die slechte regeering in Moskou. De tor
pedo op de Middellandsche Zee-conferen
tie is een nieuw bewijs van de provocee-
rende actie, die de internationale van de
wanorde in de wereld ontplooit.
BRITSCH TANKSCHIP DOOR KRUISER
VAN FRANCO AANGEHOUDEN.
De lading, 7700 ton petroleum,
in beslag genomen.
Het Britsche petroleumtankschip „Bur
lington" (5005 ton) is bij Palermo door
een kruiser der rechtschen aangehouden
en naar Palma (Majorca) overgebracht.
De lading, 7700 ton olie, is in beslag ge
nomen en wordt gelost.
Het schip voerde de Britsche vlag en
was, naar verluidt, door de regeering te
Valencia gecharterd. Het was van Ba-
toem naar Cartagena onderweg.
De „Burlington" behoort aan dezelfde
reederij als de onlangs getorpedeerde
„Woodford". Vroeger was het van Griek
sche nationaliteit en heette het „Nausi-
caa".
Engeland protesteert.
De Britsche regeering heeft bij de
rechtsche autoriteiten te Salamanca ge
protesteerd tegen het in beslag nemen
van de „Burlington".
DE STRIJD OM BELCHITE.
Thans in handen der regeeringstronpen.
Van het Aragoneesche front wordt door
Valencia gemeld, dat de opstandelingen,
EEN ZEER KALME RAADS
VERGADERING.
In tegenstelling met de vorige Raads
vergadering is die van gisteravond wel
van bijzonder kalmen aard.
Het leek wel, of juist de leden, die
eenige weken geleden zoo fel tegenover
elkaar stonden, zich nu uitputten in al
lerlei vriendelijkheden.
Was men het niet met elkaar eens,
dan probeerde men het meeningsver-
schil in zoo zacht mogelijk gekozen
woorden uit te drukken.*
De voorzitter hoefde zich dan ook in 't
geheel niet kwaad te maken, nog minder
zelfs de hamer te gebruiken.
Het was toch wel teekenend, dat bij het
voornaamste punt: afgraving Hooge Wal,
waar de meeningen toch zoo zeer uiteenlie
pen, hoegenaamd van geen stemverheffing
werd gebruik gemaakt. Alleen de heer
Ruys kon wegens uitstedigheid de verga
dering niet bijwonen.
Er waren slechts enkele ingekomen stuk
ken. Het voornaamste punt het stond
ook als No. 1 op de agenda was de ge
deeltelijke afgraving der Torenwal. B. en
W. voelen er absoluut niets voor, daar hier
bij bedoeld is: een rooien van de boomen,
die zich hier bevinden. De 'voorzitter zou
dit een verschrikkelijke ontsiering vinden
en had spr. geweten, dat een dergelijk
voorstel zou zijn gekomen, dan zou hij er
nimmer aan gedacht hebben de bestrating
van de Torenwal 'in den Raad te brengen.
De heer v Doorn, een der voorstanders,
heeft verschillende deskundigen gehoord,
die zeiden, dat de boomen, waarvan en
kelen door ziekte zijn aangetast, er toch
over tien of twintig jaar uit moeten.
'Dan zou er een gedeelte van de wal (1
M.) af kunnen en aan den kant een ver
hoogd pad komen. De heer v. Doorn zegt
nog, dat het nageslacht ons daar later
dankbaar voor zal zijn.
De heer Lunenburg is er een groote te
genstander van en noemt verschillende
ernstige bezwaren, o.a. de ligging v. h. RIK.
kerkhof, het verdwijnen van het schitte
rende aspect. De heer Snel klaagt er over,
dat deze zaak zoo onvoorbereid in den
Raad is gekomen en zal daarom tegenstem
men.
De heer Smits is het geheel met den heer
Snel eens, terwijl de heer Zon, die een
principieele voorstander is, zegt, dat 't na
geslacht ons juist dankbaar zou zijn, als
die boomen nu weggingen.
De heer Cnossen vindt, dat een veria
die nog weerstand boden in de kerk van
Belchite, zich gisteravond hebben over
gegeven. De rechtschen, die verschanst
waren in den commandopost, hebben zich
vanmorgen overgegeven. Belchite is
thans geheel in handen der regeerings-
troepen.
Buitenlandsche Berichten
LABOR DAY IN AMERIKA.
Meer dan 500 personen bij ongelukken
omgekomen.
Op Labor Day zijn in de Vereenigde Sta
ten bij verkeersongevallen en tengevolge
van ongelukken op het water 507 personen
om het leven gekomen.
IfET SPOORWEGONGELUK BIJ NEUSS.
Het aantal dooden gestegen tot zestien.
Twee personen, die Zondag bij het spoor
wegongeluk bij Neuss ernstig gewond wer
den, zijn in het ziekenhuis te Holzheim
overleden. Het aantal dooden is daardoor
gestegen tot zestien.
DE ONTPLOFFING IN DE
BULGAARSCHE STEENKOLENMIJN.
Naar thans omtrent de ontploffing in de
kolenmijn te Pirin (Zuid-Bulgarije) nader
bekend wordt, zijn in het geheel veertig
mijnwerkers bedolven. Men is er evenwel
in geslaagd 31 arbeiders te redden, terwijl
negen personen nog worden vermist. Ge
zien de omstandigheden vreest men even
wel, dat deze personen als verloren moe
ten worden beschouwd. Tot hen behoort
ook de directeur der mijnonderneming.
NOODLOTTIG ONGEVAL BIJ KANO
VAREN.
Aneta seint uit Buitenzorg: Gisteren
heeft het echtpaar G. H. Klein, aan het
meer van Tjigombong een kano gehuurd,
omstreeks 12 uur 's middags, waarna om
halfvijf kleeren in een kleedhokje zijn ge
vonden. Bij onderzoek verklaarde een in
lander, dat circa 1 uur 's middags het echt
paar verdronken is in een der vele inham
men van het meer. De lijken der slacht
offers zijn nog niet gevonden.
De heer Klein was commies bij den pro
vincialen dienst der volksgezondheid.
ging van 1 M. het autoverkeer zeer ten
goede zal komen. Het is mogelijk, aldus
spr., dat er weer berichten in de dagbla
den zullen komen over „het vandalisme
van den Raad van Woerden", maar daar
kunnen we toch ons nageslacht geen betere
weg door onthouden.
De heer Beek zou nog wat willen wach
ten om te zien, hoe deze verkeersweg
wordt.
De heer Lunenburg vindt het niet in den
haak om dit mooie stukje wal op te offe
ren voor het zware autoverkeer.
Wethouder de Wit beantwoordt uitvoe
rig de verschillende sprekers en verdedigt
de handhaving der tegenwoordige toe
stand met bestrating.
De heer Zon zegt nogmaals, dat de ver
breeding van den weg een groot voordeel
zou zijn. Overal heeft men toch graag
breede wegen. De heer Lunenburg was
toch ook voor breede straten op de Steen-
kuilen." De heer Lunenburg: „Ik dacht, dat
ik daar juist tegen geweest ben."
Deze spreker vindt het de reinste onzin,
om voor het autoverkeer, waarvoor deze
hoogte toch nog maar een peulschilletje is,
dit mooie stukje natuur op te offeren.
De weg is trouwens breed genoeg.
Als de discussies dan even verward ra
ken, zegt de voorzitter: „Heeren, laten we
er nu geen koffiepraatje van maken".
Ook wethouder Sonnevelt vindt het zon
de om dit eenigste mooie plekje, wat we
van de hooge wal nog hebben spreker
heeft als schooljongen nog op alle wallen
geloopen teniet te doen.
Bij stemming wordt gelukkig het voor
stel van B. en W. (geen afgraving) aange
nomen met 7 stemmen voor en 5 stem
men tegen (tegen de heeren J. Zon, Cnos
sen, de Vries, Weltevreden, H. v. Doorn).
We hadden toch anders werkelijk van
een vandalistische raad moeten spreken.
Een voorstel van B. en W. om een cre-
diet van 850 toe te staan voor uitbrei
ding en vernieuwing verlichting Toren-
wal wordt zonder stemming goedgekeurd.
Dan wordt goedgevonden gedurende de
Winkelweek de winkelsluiting te verlen
gen tot 9 uur en 's Zaterdags tot 11 uur.
Eenige bespreking wordt nog gewijd aan
de veibetering der Molenstraat die er
uitermate treurig uitziet.
Met 9 tegen 2 stemmen wordt dan be
sloten de Groenedaal en de Molenstraat te
verbeteren, terwijl de Havenstraat nog wat
zal moeteen wachten.
Met algemeene stemmen wordt ten slot
te besloten een gedeelte Rijksweg over te
nemen op bepaalde voorwaarden,
Bij de rondvraag wijst de heer Snel nog
op de gebrekkige verlichting v. d. Nieuwen-
dijk en de slechte toestand v. d. Geestdor-
perweg. Daarna sluiting.
