Geheele kust van China
wordt geblokkeerd
De Middellandsche Zee-
conierentie
Nauwere samenwerking
Nanking-Moskou
Japan zoekt hulp bij Berlijn
De uitnoodigingen verzonden
MAANDAG G SEPTEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
De blokkade van de kust
Krachtens besluit van het Japansche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken en van
de Japansche admiraliteit is, naar Domei
meldt, met ingang van Zondag de kust van
China over haar geheele lengte voor de
Chineesche scheepvaart geblokkeerd.
Het ministerie en de admiraliteit hebben
in verband hiermede het volgende commu
niqué gepubliceerd:
„Ten einde zoo spoedig mogelijk aan het
huidige conflict een einde te maken en
weder tot een stabielen toestand te ko
men, besloot de Japansche regeering on
langs, een deel der kust van Midden- en
Zuid-China voor de Chineesche scheep
vaart te sluiten".
„Zij he,eft thans besloten, de blokkade
verder uit te breiden en met ingang van
den 5den September ook de rest der Chi
neesche kust voor Chineesche schepen te
sluiten, en wel van den 40sten graad Noor
derbreedte en 119.54 graden Oosterlengte
tot 21.33 graden Noorderbeedte en 108.3
graden Oosterlengte. De blokkade geldt
niet voor Tsingtau en de pachtgebieden
van andere mogendheden".
„Daar deze maatregel uitsluitend be
oogt, China spoedig tot andere gedachten
te brengen, zal de Japansche regeering den
vreedzamen handel van andere mogend
heden, dien zij niet voornemens is te be
lemmeren, behoorlijk respecteeren".
In verband met de uitbreiding der blok
kade heeft het Japansche ministerie van
Marine besloten, het tweede vlooteskader
naar de wateren en Zuiden van Sjanghai
te zenden.
EEN ZEEGEVECHT
In verband met de afkondiging der blok
kade heeft een Japansch oorlogsschip reeds
een Chineesch koopvaai'dij schip tot zinken
gebracht. Het Japansche oorlogsschip had
den koopvaarder bevel gegeven te stop
pen, doch in plaats van hieraan te vol-
dien, aldus Havas, openden de Chineezen
het vuur, met het gevolg, dat een Japan
sche luitenant-ter-zee en een Japansche
matroos sneuvelden. Hierop werd het Chi
neesche schip in den grond geboord.
Voorts zijn tal van Chineesche visschers-
schepen en douane-kotters door Japan
sche oorlogsbodems aangevallen.
Ofschoon het onder Japansch bestuur
staande Tsingtau van de blokkade uitge
sloten is, neemt men aan, dat in feite toch
ook de handel op deze havenstad voor de
Chineezen onmogelijk zal zijn. Buitenge
woon groote schade zal Lienjoentsjiang,
het eindpunt van den Loenghan-spoorweg,
van de blokkade ondervinden. Te Tientsin
konden twee Chineesche koopvaardijsche
pen niet uitvaren.
Aanvoer uit Rusland?
Intusschen zou de Sovjet-regeering naar
Domei uit Sjanghai meldt, reeds een aantal
Noorsche, Fransche, Grieksche en andere
buitenlandsche schepen gecharterd hebben
voor het vervoer van oorlogsmaterieel van
Odessa naar Hongkong, van waar het dan
via Canton naar China zal worden door
gezonden. Verder zal binnenkort de dienst
op de scheepvaartlij WladiwostokSjang
hai die op 17 Augustus was gestaakt, her
vat worden. Met de schepen dezer lijn zal
een groot aantad communisten, onder wie
Chneezen, Koreanen en Mongolen, naar
Sjanghai vertrekken. Ook 120 Russische
miltaire adviseurs zullen zich daarheen
begeven.
Voorts zullen vervolgde Domei
krachtens een onlangs gesloten geheim ac-
coord wapens en munitie over land uit de
Sovjet-Unie naar China gezonden woren,
zoowel via Sinkiang als via Buiten-Mongo-
lië, terwijl een gergelde^ luchtdienst via
Sianlantsjau en Oemroetsi geopend zal
worden. Een der meest links staande leden
der Nanking-regeering, Tsjen Li-foe, zou
reeds naar Sinkiang vertrokken zijn, ten
einde de samenwerking met de Russen te
organiseeren.
Geheim verdrag ChinaRusland
Voorts zouden op het oogenblik, even
eens volgens het Domei-agentschap, on
derhandelingen gaande zijn tusschen den
vice-voorzitter van den militairen raad der
centrale Chineesche regeering generaal
Feng Joesjiang en den Russischen militai-
den attaché Levin over het sluiten van
een geheim verdrag dat de volgende vier
punten zou bevatten:
1. De Nanking-regeering erkent formeel
de gesovjetiseerde gebieden binnen de Chi
neesche republiek.
2. De Sovjet-Unie zal de troepen der cen
trale Chineesche regeering steunen.
3. China en de Sovjet-Unie zullen tegen
over Japan een eenheidsfront vormen.
4. China zal geen vrede met Japan sluiten
zonder toestemming der Sovjet-Unie.
JAPAN WIL HET VERDRAG MET
DUITSCHLAND UITBREIDEN
De beweging ten gunste van een verster
king van het DuitschJapansche verdrag
wordt zeer veel sterker in Japan in ver
band met den ernstigen toestand in het
verre Oosten.
Het agentschap Domei publiceert hier
over de volgende beschouwing:
„Het DuitschJapansche verdrag be
helst geen enkele militaire clausule, maar
het vormt niettemin 'n ernstige bedreiging
jegens de Sovjets, die er bij gevolg naar
streven het voortdurend te bestrijden en
die tenslotte van het huidige Chineesch
Japansche conflict geprofiteerd hebben om
een niet-aanvalspact met China aan te
gaan.
Onder deze omstandigheden krijgt het
Duitsche standpunt ten aanzien van het
ChineeschJapansche conflict, een zeer
groot belang voor de toekomst. Het Duit
sche volk gelooft, dat de Sovjetunie zal
trachten China te leiden en te beschermen
maar men zal niet lang moeten wachten
voordat de Sovjetgeneraals van Buiten-
Mongolië de overhand krijgen op de Chi
neesche centrale regeering. Dat beteekent
dat het nog slechts een kwestie van tijd is,
dat China een tweede Spanje wordt.
En toch, ondanks dezen alarmeerenden
toestand, wordt het DuitschJapansche
verdrag even weinig benut als in het ver
leden, hoewel het reeds een jaar bestaat".
Tot zoover de beschouwing van het Ja
pansche pers-agentschap. Daarbij kan wor
den opgemerkt dat Duitschland tot nu toe
weinig lust toont tot uitbreiding van ver-
CHINEESCHE WIJKEN
SPOORSTATIONS
JAP OORLOGSBODEMS
FRONTLINIES
TWEEDE VERDEDIGINGS
LINIE DER CHINEEZEN
STAND OLIE COMP.
PETR. RESERVOIRS
ASIATIC PETROLEUM
PETR. RESERVOIRS
SPOORWEGEN
WEGEN.
drag met Japan, omdat de groote Duitsche
handelsbelangen in China daardoor nog
meer in de knel zouden komen dan thans
reeds het geval is tengevolge van het be
staande verdrag met Japan.
BEWOGEN ZONDAG TE SJANGHAI
Luchtbombardementen en beschieting
den geheelen dag
Nadat het ook in den nacht van Zater
dag op Zondag in het gebied van Sjanghai
herhaaldelijk tot botsingen tusschen Chi
neesche en Japansche af deelingen was ge
komen, is Zondagochtend vroeg de strijd
weer met volle hevigheid ontbrand.
Reeds Zaterdag hadden de Japanners op
nieuw in het gebied van Jangtsepoe en
Hongkjoe een sterke troepenmacht en een
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal ont
scheept, waaronder tal van stukken zwaar
geschut, die onmiddellijk in stelling ge
bracht werden. Het hevige machinegeweer-
vur der Chineesche verdedigers kon du
ontscheping niet verhinderen; de Japan
ners zouden hierbij echter 1500 dooden en
gewonden verloren hebben.
In den loop van den Zondag zijn de Ja
pansche troepen er eindelijk in geslaagd
Pausjang, ten Noorden van Sjanghai, te
veroveren. Reeds Vrijdag hadden de Ja
pansche vliegesr pamfletten neergeworpen,
waarin het Chineesche garnizoen werd
aangesjoord të capituleéren. De Chineesche
commandant weigerde echter en eerst na
een verbitterden strijd slaagden de Japan
ners er bij den stormloop in, de stad bin
nen te dringen.
De Japanners geven toe, dat zij bij de
zen strijd zware verliezen hebben geleden.
Anderzijds verklaren de Chineezen, dat
zij in den sector van Lotien successen heb
ben geboekt. Na langdurige gevechten van
man tegen man, waarbij de Chineesche in
fanterie ook veelvuldig van handgranaten
gebruik maakte, zou zij er in geslaagd zijn,
de Japanners uit zes dorpen nabij Lotien
te werpen.
Het artillerieduel duurt intusschen sinds
36 uur onafgebroken voort. Het Japansche
geschut is tot dusver niet geslaagd.
De Chineesche pantsertrein, die nabij het
Noorderstation te Sjanghai stelling heeft
gekozen, is in den afgeloopen nacht uiterst
actief geweest. Met tusschenpoozen van één
minuut zond zij haar granaten naar de Ja
pansche stellingen.
Uit Japansche bron te Sjanghai wordt
gemeld, dat Japansche vliegtuigen een
sterke Chineesche afdeeling, die zich van
Tsjanjoe naar Sjapei begaf, gebombar
deerd heeft. De verliezen der Chineeschen
loopen volgens dit bericht in de duizen
den.
Volgens Amerikaansche zende
lingen, die uit Tsjangsjoe zijn aan
gekomen, zijn in den loop van twee
Japansche luchtaanvallen meer dan
drieduizend inwoners van deze ten
N.W. van Sjanghai gelegen stad,
gedood.
Een regen van bommen en mitrailleur
kogels daalde op de dichtbevolkte straten
neer. Van de 100.000 inwoners van deze i
vreedzame stad zijn de meesten in rade-
loozen angst naar het platteland gevlucht.
Zes Chineesche journalisten, onder wie
Frank Ma van de „China Press", twee
redacteuren van de „Takoengpau", twee
van de „Sjanghai Evening Post" en een
van de „China Weekly Review", zijn door
een Chineesch vuurpeleton terechtgesteld
bij Sjanghai op 4 September. Zij waren
beschuldigd van verraad.
IN VRIJHEID GESTELD
De Iersche geestelijke Feely en de drie
andere personen, die gevangen genomen
waren door bandieten bij den overval op
het Katholieke seminarie nabij Peiping,
zijn op vrije voeten gesteld.
EEN NEUTRALE ZONE VOORGESTELD
Stappen van buitenlandsche consuls
Namens de commandanten der voor
Sjanghai ten anker liggende buitenland
sche schepen, hebben de consuls-generaal
van Engeland, Frankrijk en de Vereenig-
de Staten den commandant van het derde
Japansche eskader verzocht, de in den
Wangpoe, in de nabijheid van het Japan
sche consulaat-generaal liggende schepen
te doen afvaren, zoodat zij minstens 1500
meter van het Japansche consulaat ver
wijderd zullen liggen.
Tegelijkertijd hebben de consuls-gene
raal den eersten burgemeester van Groot-
Sjanghai verzocht, de Chineesche troepen
uit het gebied van Poetoeng te doen te
rugtrekken. Zij wenschen tusschen den ri
vieroever en de Chineesche troepen een
neutrale zone van een kilometer breedte.
De stappen der consuls houden verband
met het feit, dat tijdens het artilleriege
vecht tusschen de Chineesche batterijen in
Poetoeng en de voor het Japansche consu
laat-generaal liggende Japansche oorlogs
schepen onder de burgerbevolking, in de
internationale en in de Fransche nederzet
ting tal van slachtoffers gevallen zijn.
De Chineesche regeering is bereid haar
troepen uit Poetoeng terug te trekken, zoo
als het consulaire corps verzocht heeft, op
voorwaarde, dat de Japansche oorlogssche
pen van den benedenloop van de rivier
verdwijnen. De Fransche en Britsche re
geeringen moeten de vervulling van deze
voorwaarde dan waarborgen.
HET KATHOLICISME IN SJANGHAI
De Missie in Sjanghai mocht zich in de
laatste jaren in een merkbaren vooruit
gang verheugen. De talrijke kerken, scho
len, kloosters, hospitalen en weeshuizen
waren een duidelijk bewijs voor de groote
activiteit die door de Missionarissen sedert
de komst van den eersten zendeling in het
begin der 17de eeuw aan den dag werd
Officieel wordt medegedeeld, dat de
uitnoodigingen voor de Middellandsche
Zee-conferentie, die bijeen zal komen
in een stad nabij Genève in den loop van
deze week, op een nog niet vastgestelden
datum, Zondagavond uit Parijs en Londen
verzonden zijn. Voor deze conferentie zijn
uitgenoodigd: Rome, Moskou, Berlijn, Bel
grado, Boekarest, Tirana, Sofia, Athene,
Ankara en Cairo.
De Fransche en Engelsche regeeringen
hebben overwogen, dat het van belang
was behalve de mogendheden, die aan de
Middellandsche Zee liggen, de landen uit
te noodigen, die aan de Zwarte Zee liggen,
en voor wie de Middellandsche Zee een
onmisbare doorgang vormt. Duitschland
is uitgenoodigd o.m. omdat het deel uit
maakt van de internationale controle aan
de Spaansche kusten.
Volgens zekere berichten zal de Mid
dellandsche Zee-conferentie te Nyon, tus
schen Lausanne en Genève, worden ge
houden. In verband met de dringende
kwestie der duikbootaanvallen zou de con
ferentie op 10 September worden geopend.
Weer een schip tot zinken gebracht.
Volgens visschers van Kelibia is in den
nacht van eergisteren ter hoogte van Kaap
Bon een schip door een torpedo of een ka
nonskogel in brand geschoten en gezon
ken.
De visschers vertelden, dat zij hevige
ontploffingen hoorden, waarna het schip in
brand vloog. Na een half uur doofde het
vuur plotseling het aanvallende schip deed
gedurende eenige minuten een krachtig
zoeklicht over het water schijnen. Men
heeft geen wrak en geen menschen ge
vonden.
Anti-Fransche maatregelen opgeschort.
De door de regeering van Salamanca
getroffen repressailtemaatregelen tegen in
San Sebastian en in het Baskenland ge
vestigde Fransche zakenlieden zijn opge
schort. Acht Franschen, die Zaterdagmor
gen op de internationale brug te Hendaye
de grens hadden overschreden, zijn 's mid
dags weer naar San Sebastian terugge
keerd.
De belligerenten-rechten.
De regeering der Vereenigde Staten
heeft de uitnoodiging van de regeering
van Uruguay, om aan generaal Franco en
de regeering van Valencia de rechten van
belligerenten toe te kennen, van de hand
gewezen.
In strijd met de in Uruguay gepubli
ceerde berichten heeft Bolivië eveneens
weigerend geantwoord op het voorstel van
Uruguay.
Pauselijk legaat in Santander.
Mgr. Antoniutti, de Pauselijke legaat,
heeft in gezelschap van den bisschop van
Santander een bezoek gebracht aan de
kerken van Comilla, waarbij hij in het bij
zonder aandacht wijdde aan de gebouwen
van de Pauselijke universiteit, diel ver
nield werden tijdens de krijsverrichtingen
De legaat heeft een rapport over de ver
nielingen aan den Paus gezonden.
DE STRIJD IN HET NOORDEN.
Generaal Queipo de Llano heeft in zijn
radio-toespraak verklaard, dat Belchite
nog altijd in handen der rechtschen is.
Aan het front in Asturië hebben de van
Santander oprukkende rechtsche troepen
de haven Llanes bezet en meer dan - 500
gevangenen gemaakt, aldus Llano.
Gisteravond is het Engelsche stoomschip
„Stanmore" onverwacht te La Rochelle
Pallice aangekomen met 5000 Spaansche
vluchtelingen, die in een haven aan de
Asturische kust aan boord waren geno
men.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
zijn in het thans door de rechtschen be
zette stadje Potes ongeveer vijftig terecht
stellingen verricht, vlak voor de aankomst
van de troepen van Franco. Het stadje
telt 1500 bewoners, onder wie zich talrij
ke aanhangers van Franco bevonden.
Soortgelijk geval als te Rotterdam.
Uit Bóne in Algerije wordt gemeld, dat
aldaar sinds eenige dagen de aan de zijde
van Valencia staande Spaansche mailboot
„Mr Nigro" voor anker lag, gereed om te
vertrekken. De kapitein van het vaartuig,
die zich naar Algier had begeven, keerde
in Bóne terug met eenige aanhangers van
Franco. Deze maakten gebruik van de af
wezigheid van de helft der bemanning,
om, onder bedreiging van degenen die aan
boord waren, het anker te lichten en met
het schip er vandoor te gaan.
De „Mar Nigro" voerde een groote la
ding Russische gevechtswagens en vlieg
tuigen.
gelegd. In het jaar 1603 doopte Pater Ma
theus Ricci in Nanking den bekenden Chi
neesche geleerde Hsu Kuangchu, die later
een vurig apostel werd, terwijl in 1606
Pater Cataneo S.J. den eersten Missiona-is
van Sjanghai, 60 doopleerlingen aantrof,
die reeds geruimen tijd op het ontvangen
van het H. Doopsel waren voorbereid. In
het jaar 1640 werd in de wijk der Inboor
lingen de eerste katholieke kerk van
Sjanghai gesticht, die thans nog bestaat.
In het jaar 1663 telde men in Sjanghai
40.000 christenen en in het jaar 1705 wa
ren er reeds 2 kerken en 30 kapellen, ter
wijl de zielzorg werd uitgeoefend door 3
priesters, die bij hun moeilijk werk door
een leekenbroeder werden bijgestaan. In
het tijdperk der vervolgingen dat daarna
aanbrak, en ook tengevolge van de om
wenteling in Europa, verminderde het aan
tal missionarissen. In de 18e eeuw bloei
de het geloof in Sjanghai opnieuw op: mis
sionarissen kwamen zich weer in Sjang
hai vestigen en oefenden in het geheim
onder het grootste gevaar hun verheven
ambt uit; rijke Chineesche katholieke fa
milies boden in die gevaarvolle dagen aan
de missionarissen een schuilplaats aan in
hun particuliere kapellen. Op verzoek der
Katholieken kwamen de missionarissen,
die uit Sjanghai waren verdwenen, in 1839
weer terug. In het jaar 1843 werd Sjanghai
voor den buitenlandschen handel open
gesteld en werd de Engelsche concessie
opgericht; in het jaar 1849 volgde de Fran
sche concessie, terwijl 13 jaar later de
Amerikanen het tegenwoordige Honkew-
district verkregen dat een jaar later door
de Engelschen werd overgenomen en weer
later tot internationale concessie werd
verklaard. In het jaar 1843 namen de
Fransche Jezuieten de Missie over van
Kiang-Nan. Zij bouwden drie jaar later
twee kerken ter eere van Sint Franciscus
Xaverius en den H. Jozef. Daarna begon
nen zij met den bouw van het later zoo be
roemd geworden Observatorium van Zika-
wei. Teneinde geheel hun leven op te of
feren voor hun geloof, deden de nakome
lingen van Paul Hsu afstand van hun hoo-
ge waardigheid en leefde daar in armoede
bij het graf hunner voorvaderen. In het
jaar 1848 werd bisschop Maresco benoemd
to administrateur van het Vicariaat Ki-
angnan, in 1853 werd de kathedraal van
den H. Franciscus Xaverius plechtig ge
consacreerd. Van 1900 tot 1931 werd het
Missiewerk in handen gegeven van de in-
landsche geestelijkheid, die thans met be
hulp van de Canadeesche, Italiaansche en
Spaansche Jezuieten de zielzorg uitoefenen
Toen Nanking aan de Inlandsche geeste
lijkheid werd toevertrouwd, werd de bis
schop, mgr. Haousee, in het jaar 1933 tot
eerste Apostolisch Vicaris van Sjanghai be-
noemd; dit Vicariaat telt thans 133.000
j christenen, waarvan er 45.000 in Sjanghai
?elf woonachtig zijn.
HET OFFENSIEF TEGEN SJANGHAI.
TOKIO, 6 Sept. (A. N. P.). Volgens
een bericht uit Sjanghai is het offensief,
dat vanmorgen tegen de stad is begonnen,
voornamelijk gericht op de buurt, waarin
de gemeentelijke gebouwen zijn gelegen.
Voorts wordt gemeld, dat bij het bombar
dement van de artillerie en de luchtmacht
de versterkingen aan den Lingping Road
bijna geheel vernield zijn.
Naar verder nog vernomen wordt, is Za
terdag in verband met het offensief van
vandaag op onbekende punten van de
kust nog een Japansche afdeeling aan land
gezet.
Britsch schip keert in verband met
blokkade terug.
HONGKONG, 6 Sept. (A. N. P.). De
Britsche mailboot „Taishan" is het eerste
schip, dat door de nieuwe Japansche blok
kade is getroffen. Na twee keer door Ja
pansche torpedojagers te zijn aangehou
den, is de „Taishan" die op weg was naar
Kanton, naar Hongkong teruggekeerd. De
kapitein weigert, de reis onder deze om
standigheden voort te zetten.
Naar hier verder vernomen wordt heb
ben afdeelingen, die door de Japansche tor
pedojagers aan land gezet zijn, het buiten
Hongkong gelegen Chineesche radiosta
tion met het observatorium bezet.
Tusschen 'n half uur na zonsonder
gang en 10 uur 's avonds hebt u voor
waarschuwingsseinen de keus tus
schen den hoorn en 't knipperen met
de koplampen.
Tusschen 10uur'savonds en 'n halfuur
vóór zonsopgang zijn geluids
signalen verboden (behalve
in 'n noodgeval).
Overbodige geluidssignalen zijn altijd
verboden evenals 't gebruik van on
redelijk sterke autohoorns!
iSST... STILTE