De Chineezen weren zich
geducht te Sjanghai
DUITSCHLAND EN JAPAN.
NED. OOST-INDIE
BUITENLAND
Officieele Crisisberichten
BINNENLAND
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
DUITSCH-JAPANSCHE SAMEN
WERKING.
De besprekingen, welke sedert Mei j.l.
werden gevoerd tot versterking van het
JapanschDuitsche anti-Komintem-ver-
drag en van de vriendschappelijke verhou
ding tusschen Japan en Duitschland, zijn
gistermiddag te Tokio voortgezet in een bij
eenkomst van de vertegenwoordigers van
de pers en van financieele, industrieele, po
litieke en officieele kringen.
In deze vergadering werd een manifest
opgesteld, waarin het communisme 'n vloek
voor de menschheid wordt genoemd en
waarin wordt uitgestippeld, dat de Komin
tern achter de regeering van Nanking staat.
Japan is derhalve thans in onmiddellijk
«onflict met de communistische organisatie
en de conferentie acht het daarom dringend
noodig, dat het DuitschJapansche anti-
Kominternverdrag volledig in werking
treedt.
BEWOGEN DAG VOOR SJANGHAI.
Chineezen weren zich geducht.
Sjanghai heeft intusschen gisteren een
dag beleefd, welke door een correspondent
van Reuter, „een der meest bewogen dagen
in de geschiedenis der stad" wordt ge
noemd.
Uurenlang lieten de Japansche oorlogs
schepen en bombardementsvliegtuigen hun
dood en verderf zaaiende granaten en bom
men op Poetoeng, dat tegenover Sjanghai
op den rechteroever van de Wangpoe is ge
legen, neerregenen, om het verzet van de
daar nog standhoudende Chineesche afdee-
lingen te breken.
In totaal heeft men ruim vijfhonderd ex
plosies van bommen en granaten geteld,
waardoor opnieuw groote branden in Poe
toeng uitbraken.
Doch ondanks den geweldigen regen van
vuur was, toen de bombardementen wat
verflauwden, uit Poetoeng en van de na
burige rivieroevers nog steeds het geknetter
der Chineesche machinegeweren te hooren,
terwijl de verder naar achteren opgestelde
Chineesche batterijen ongestoord voortgin
gen de Japansche oorlogsschepen en het Ja
pansche gebied te bestoken.
Blijkbaar waren de Chineesche schoten
hoofdzakelijk op het Japansche consulaat
gericht en stelselmatig kwamen Chineesche
granaten in de Japansche zone der neder
zetting terecht.
JAPANSCHE LINIES DOORBROKEN.
De Chineesche troepen, aangewakkerd
door haat tegen indringers, vochten met
waren leeuwenmoed en stormden recht op
het vuur der Japansche kanonnen in, meldt
„United Press".
Een leger van 60.000 Japansche soldaten
bleek niet in staat aan de verwoede char
ges weerstand te bieden en op vijf plaatsen
werden de Japansche linies doorbroken.
Tegen middernacht was het groote Japan
sche offensief niet slechts volkomen tot
staan gekomen, doch bovendien trokken de
Japansche soldaten over een afstand van
minstens vijftien mijlen van het 25 mijlen
lange front terug.
De Chineezen bereikten opnieuw den
oever van de Wangpoe en dreigen hun
tegenstanders letterlijk de rivier in te drij
ven, waarin ontelbare lijken drijven.
De Japansche linies zijn doorbroken op
twee plaatsen in het Poetoeng-district over
de Wangpoe tegenover de Bundkade bene
vens op drie punten op den Westelijken
oever der rivier juist boven Woesoeng.
De Japansche positie blijkt zoo wanhopig,
dat de woordvoeder der Japansche marine
aankondigde, dat de vloot wellicht haar hou
ding zal moeten wijzigen en de Chineesche
burgerlijke districten aanvallen.
Japan zal „strenge maatregelen" nemen
De woordvoerder van de Japansche ma
rine heeft tegenover de pers verklaard,
dat de apanneezen uiterst strenge maatreij
gelen zullen nemen als antwoord op het
bombardement van het Japansche con
sulaat- O.a. zal worden overgegaan tot een
zuivering van het geheele gebied van
Poetoeng, dat de geheele 55e Chineesche
divisie herbergt, waarvan de soldaten al
len in burger zijn gekleed.
Chineezen melden successen in
Noord-China
De Chineesche bladen melden, dat een
Chineesche voorhoede Hsjautsjan en
Hsjenswikoe, gelegen halverwege tusschen
Takoe en Tientsin, heeft bezet.
De Chineesche voorhoede bestookt de
Japansche achterhoede. Het gros der Chi
neesche troepen blijft langs het groote ka
naal naar Tientsin oprukken. Over den
spoorweg Tientsin-Poekau zijn nieuwe
Chineesche versterkingen voor dit front
aangevoerd, en men verwacht een dezer
dagen een algemeen offensief der Chinee
zen.
Voorloopige autonome regeering van
Tsjahar gevormd
Gisteren is te Kalgan een voorloopige
autonome regeering voor de provincie
Tsjahar gevormd tijdens een conferentie,
waaraan werd deelgenomen door ruim
honderd vertegenwoordigers van openbare
organisaties.
Als leidende beginselen van de nieuwe
regeering stelde de conferentie: handha
ving van den vrede en de orde, industri
eele ontwikkeling en hervorming van het
onderwijs. De conferentie wees een execu
tief comité aan van drie leden, die bijge
staan worden door twee raadsleden.
Japan kan den dader van den lucht
aanval op den Britschen ambassadeur
niet vinden
In welingelichte kringen te Tokio, geeft
men uiting aan ernstigen twijfel omtrent
de nationaliteit van den vlieger, die den
Britschen ambassadeur in China heeft
aangeavllen. Het onderzoek, dat op talrijke
Japansche luchtbases is ingesteld, heeft er,
naar men zegt, niet toe geleid, dat men de
identieit van den vlieger, die voor den
aanval verantwoordelijk zou zijn, heeft
kunnen vaststellen.
Medegedeeld wordt, dat de Japansche
autoriteiten het onderzoek van den aan
vang af opnieuw hebben moeten begin
nen, daar gebleken is, dat de auto van den
ambassadeur niet langs den weg reed,
welken men dacht, en die als basis voor
de nasporingen heeft gediend.
DE KRIJGSVERRICHTINGEN.
Het groote hoofdkwartier van de re
geering van Valencia verklaart in een of
ficieel communiqué, dat de regeerings-
troepen in Aragon in den sector van
Fuebla de Alborton zijn opgerukt.
In den sector van Mediana zet de vijand
vergeefs zijn druk voort,' hoewel zijn ar-
tilerie en luchtmacht groote activiteit
betoonen.
De gevechten in de straten van Belchite
hebben den geheelen dag voortgeduurd.
Tegen half vier 's middags hebben de
regeeringstroepen het seminarium geheel
bezet. De gevechten werden zeer ver
woed voortgezet en de stad kon pas huis
na huis worden veroverd. De nationalis
ten hebben een aanzienlijke hoeveelheid
oorlogsmateriaal en meer dan 500 gevan
genen moeten achterlaten. De ergeerings-
troepen hebben ongeveer 1500 lijken op
het slagveld aangetroffen.
Aan het einde van den middag was
Belchite volkomen bezet.
Uit een door het rechtsche hoofdkwar
tier uitgegeven communiqué over de
krijgsverrichtingen blijkt echter, dat de
regeeringstroepen bij hun aanvallen in
den sector van Belchite teruggeslagen
zijn.
Rechtschen naderen Gijian.
Na de jongste successen van de brigade,
uit Navarra bevinden de troepen van
Franco zich thans op ongeveer 29 K.M.
ten Zuiden van Gijon, terwijl zij is Wes
telijke richting nog ongeveer veertig
K.M. van de stad verwijderd zijn. Te
Santander bevinden zich op het oogen-
blik omstreeks ne gentigduizend gevan
genen, waarbij inbegrepen de verdachte
personen, die uit voorzorg zijn gearres
teerd.
Geruchten over capitulatie va>n
Catalonië.
Geruchten doen de ronde over een mo
gelijke capitulatie van Catalonië. De ge
ruchten worden te Salamanca noch be
vestigd, noch tegen 'gesproken.
De represaillemaatregelen van Franco
tegen Frankrijk.
Nader wordt bekend, dat de rechtsche
Spaansche regeering besloten heeft, de
vijf Fransche persoonlijkheden niet over
de grens te zetten, maar hun 600 K.M.
ten Zuiden van San Sebastian een ver
blijfplaats aan te wijzen. Dit nog niet uit
gevoerde besluit is genomen ter beant
woording van het feit, dat de Fransche
regeering zes Spaansche persoonlijkheden
bevel heeft gegeven zich ten Noorden
van de loire te vestigen en Biarritz, waar
ze woonden, te verlaten; ook deze maat
regel is nog niet ten uitvoer gelegd.
VLUCHTELINGEN UIT SANTANDER
KEEREN NAAR SPANJE TERUG.
Twee stampvolle treinen met 1400
vluchtelingen uit Santander zijn het sta
tion La Tour de Carol gepasseerd. De
aankomst der treinen op Spaansche
grondgebied verliep zonder incidenten.
Uit Bayonne wordt gemeld, dat zestig
Spanjaarden, die daar in losse betrekkin
gen werkzaam waren, en waarvan de
meesten bij een door de politie onderno
men razzia waren gearresteerd, gister
middag via de grens der Oostelijke Pyre
neeën naar Catalonië zijn getranspor
teerd.
KAMPONG OVERVALLEN DOOR
PAPOEAS.
Aneta meldt uit Amboina: Berichten uit
Merauke meledn, dat Papoeas uit Austra
lisch gedeelte van Nieuw-Guinea een
kampong op Nederlandsch gebied hebben
overvallen. Zij pleegden talrijke daden van
geweld.
Het plaatselijk bestuur stelt een onder
zoek in, aangezien het nog niet volkomen
zeker is, dat de overvallen kampong op Ne
derlandsch gebied gelegen is.
DUITSCHLAND
Mussolini's bezoek
THANS OFFICIEEL AANGEKONDIGD.
Voor tweede helft van September.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
In de tweede helft van September zal
het hoofd der Italiaansche regeering, Be
nito Mussolini, den Fuehrer en Rijkskanse
lier op zijn verzoek een bezoek in Duitsch
land brengen.
Het D. N. B. voegt hieraan toe:
Het is een gebeurtenis van unieke, emi
nente beteekenis, dat de schepper van eht
fascistische Italië en de schepper van het
nationaal-socialistische Duitschland op de
ze wijze elkander persoonlijk ontmoeten.
De bijeenkomst zal ten doel hebben op-
nieuwe de ideëele verwantschap en verbon
denheid der geweldige revolutionaire bewe
gingen aan den dag te leggen, welke in de
beide landen tot een nieuwe vorming van
het geheele volks- en staatsleven geleid
hebben. Met zijn Fuehrer weet het gehee
le in het nationaal sacialisme vereenigde
Duitsche volk zich eensgezind in de diep
gevoelde vreugde van den Duce van het
fascistische Italië binnenkort op Duitsch
grondgebied te kunnen verwelkomen.
Het programma staat nog niet vast.
Naar het D. N. B. verder meldt, is het
program van het bezoek van Mussolini aan
Duitschland nog niet in alle punten defi
nitief vastgesteld. Hieruit is het ook te ver
klaren, dat daarover in het officieele com
muniqué nog niet gesproken werd. Voor
zoover kon worden nagegaan, aldus het D.
N. B., ies het waarschijnlijk, dat de duce
de manoeuvres zal bijwonen en daarna een
bezoek aan Berlijn zal brengen.
Volgens een artikel van luitenant Jost,
in het militaire blad „Deutsche Wehr-
macht", zullen de manoeuvres, die in de
laatste week van September in de provin
cies Pommeren en Mecklenburg gehouden
worden, al wat men tot dusver gezien heeft
overtreffen. Verscheidene divisies, o.a. ge
motoriseerde eenheden, de Oostzeevloot en
de luchtmacht, zullen er aan deelnemen.
Te Rome verwacht men, naar de „Daily
Teelgraph" verneemt, dat de Duce op 20
Sept. van Rome naar Berchtesgaden zal
worden vergezeld door den vliegercom
mandant Biseo, een der winnaars van de
luchtrace DamascusParijs. Mussolini zal
bijna een week in Duitschland vertoeven.
Na in Berchtsgaden met Hitier te hebben
geconfereerd, zal hij zich met zijn gast
heer naar Berlijn begeven, waar hij op het
vliegveld Tempelhof door duizenden Nazi's
zal worden verwelkomd. Hij zal op deze bij-
groeting in het Duitsch antwoorden. Na
verschillende feestelijkheden te hebben
meegemaakt, zal Mussolini zich naar de
Duitsche manoeuvres begeven. Vóór hij
naar Italië terugkeert, zal hij nog naar
Munchen gaan.
RUSLAND
DE ZUIVERING DUURT VOORT.
De „Leningardskaya Prawda" meldt de
ter dood veroordeeling van acht leden van
een anti-Sovjet-Russische groep van recht
sche saboteurs in het gebied van Krasnog-
varda, welke onder leiding stond van
Wassilief, den vroeger en secretaris van het
partijcomité in dit gebied. De veroordeel
den zijn gefusilleerd. Twee andere leden
der groep zijn veroordeeld tot vijf jaar ge
vangenisstraf, verbeurdverklaring hunner
bezittingen en vervallenverklaring van de
burgerlijke rechten.
Het betreft hier, aldus het blad, voor
malige boerenleiders, die stelselmatig de
kolchozen ruïneerden, ten einde het col
lectieve landbouwregime in discrediet te
brengen en den terugkeer van het kapita
listische bewind voor te bereiden.
In het proces tegen leidende Georgische
persoonlijkheden te Moskou zijn gisteren de
7 voornaamste beklaagden ter dood ver
oordeeld. Vier andere beklaagden kregen
gevangenisstraffen van acht tot tien jaar.
De doodvonnissen zijn reeds voltrokken.
Ook in Leningrad is weer een Trotskis
tische groep „ontmaskerd" en wegens sa
botage voor het gerecht verschenen. Tien
beklaagden werden ter dood veroordeeld.
PALESTINA
DE ONRUST IN PALESTINA.
Acht joden gearresteerd.
De politie heeft te Jeruzalem acht revi-
sionnistische Joden gearresteerd, die be
schuldigd worden van deelneming aan de
onlusten. Zij zijn in het concentratiekamp
te Saint Jean d'Acre opgesloten.
Verscheidene andere Joden, die in de
provincie Caraia waren gearresteerd, zijn
tot een maand gevangenisstraf veroor
deeld, op grond van het uitzonderingde
creet inzake de opsporing van de daders
van terroristische aanslagen.
MAROKKO
DE ONLUSTEN TE MEKNES.
Bij de relletjes, die zich te Meknes heb
ben voorgedaan, zijn aan de zijde der op
roerlingen -tien man gedood en 25 met ver
wondingen naar de ziekenhuizen vervoerd.
Van de ordebewaarders werden er 19 ge
wond. Er zijn twintig arrestaties wegens
plundering en rebellie verricht.. Gistermor
gen was de rust te Meknes geheel weer
gekeerd.
DENATURATIE ERWTEN OOGST 1937.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale
maakt bekend, dat de denaturatie-ver-
goeding voor erwten van oogst 1937, wel
ke zijn gedenatureerd in het tijdvak van
30 Augustus 1937 tot en met 4 September
1937 zal bedragen 1.35 per 100 K.G.,
indien het betreft door handelaren gede
natureerde groene erwten, welke vol
doen aan het voorloopig vastgestelde
standaardmonster van kwaliteitsklasse C
en 0.85 per 100 K.G., indien het door te
lers gedenatureerde voedererwten be
treft.
's-Gravenhage, 3 September 1937.
Buitenlandsche Berichten
BOOTONGELUK DOOR HAAI
VEROORZAAKT.
Drie menschen omgekomen.
Naar uit Campbeltown in het Schotsche
graafschap Argyll wordt gemeld, heeft een
vermoedelijk groote haai een aanval onder
nomen op een 14-voet metend zeilscheepje.
Het scheepje bevond zich in de Carradale
Baai, nabij Campbeltown en was bezet door
een vijftal personen, o.w. 3 kinderen.
Kort nadat de boot was afgevaren zag de
bootverhuurder op eenige honderden meters
afstand van de kust een vreemde beweging
in het water, waarbij het hem leek, dat de
boot werd opgetild.
Dadelijk begaf hij zich met een ander
vaartuig in de richting van de bedoelde
plek.
Tot zijn verwondering zag hij, ter plaatse
aangekomen, slechts twee kinderen in de
boot, die bijna vol water stond. De overige
drie inzittenden waren in de golven ver
dwenen.
Visschers onderzochten de boot en vonden
er een gat in, dat er van onderen af moest
zijn ingeslagen. Daar zich geen rotsen of
klippen in die buurt bevinden en het water
in de baai volkomen kalm was, moest men
wel uit deze omstandigheden besluiten, dat
een haai, van de soort, zooals er daar meer
voorkomen, het onheil moest hebben ver
oorzaakt.
De haaien, die men in die omgeving aan
treft, doen over het algemeen weinig kwaad.
Ze kunnen een lengte van 40 voet berei
ken.
SPOORWEGONGLUK BU LTON.
Gisteravond zijn twee personentreinen
bij het kolenstation Rhone ten gevolge van
een verkeerden wisselstand tegen elkan
der opgebotst.
Volgens „Le Matin" zijn bij dit ongeluk
43 personen licht gewond.
KONINKLIJKE FAMILIE TE KAMPEN.
H. M. bezichtigde de „Piet Hein", waarna
een tochtje op den IJssel werd
gemaakt.
Geheel onverwacht zijn Vrijdagmiddag
tegen half zes H.M. de Koningin, Prinses
Juliana en Prins Bernhard te Kampen aan
gekomen, alwaar H.M. de „Piet Hein"
kwam bezichtigen.
Het jacht had reeds sinds Vrijdagmorgen
half tien aan de IJsselkade gelegen. Den
geheelen dag stonden drommen belang
stellenden de komst van de Koninklijke fa
milie af te wachten.
Onder luid gejuich der menigte begaven
de vorstelijke personen zich aan boord. Na
een korte bezichtiging vertrok het jacht
voor een tocht. De auto's bleven op de ka
de staan.
Na een tocht van drie kwartier op den
IJssel in de richting van het Keteldiep,
kwam het jacht terug.
Het aantal belangstellenden was inmid
dels grooter geworden. Onder luid gejuich
betrad de Koninklijke Familie de kade, om
weldra weer in den auto plaats te nemen
en den terugtocht naar Het Loo te aan
vaarden.
In de stad reed de auto zeer langzaam,
hetgeen door de bevolking werd gewaar
deerd. Hartelijk wuivend verlieten de
vorstelijke personen Kampen.
BEVORDERING VAN DE PRACTISCHE
VAKBEKWAAMHEID VAN AMBACHTS-
EN INDUSTRIELEERLINGEN EN
HALFWASSEN.
Men schrijft ons: De opleving in het be
drijfsleven maakt de vraag bijzonder be
langrijk, in hoeverre de oud-leerlingen van
de ambachtsscholen voor hun toekomstige
taak berekend zullen zijn. Telkens meer
dringt het besef door, dat aanvullend on
derwijs in werkplaats-practijk voor in het
bedrijfsleven werkzame jongelieden van 14
tot 24 jaar zeer wenschelijk is.
Het blijkt namelijk voortdurend, dat in
tegenstelling met vroegere toestanden de
voortgaande specialiseering in vele bedrij
ven en werkplaatsen en het gebruik van
in massa voortgebrachte artikelen en onder -
deelen in andere bedrijven het den leerling
en den halfwas steeds moeilijker, zoo niet
onmogelijk maken, zich gedurende de dag
taak in allerlei werkzaamheden en hand
grepen van zijn vak voldoende te bekwa
men. Krijgt de goed willende jongeman,
die in een dergelijk bedrijf werkzaam is,
niet elders de gelegenheid, zich op derge
lijke werkzaamheden onder deskundige
leiding toe te leggen, dan mist hij, ook al
heeft hij de grondslagen van zijn vak reeds
op de dagambachtsschool geleerd, de kans,
zich tot een alzijdig bekwaam vakman te
ontplooien. Hij wordt dan een „geoefend"
werkman, die slechts een klein gedeelte
van zijn eigenlijk vak meester is. Zoodoen
de ontgaat hem een kans, om in zijn beroep
vooruit te komen. Voor een plaats in het
arbeidskader, als baas, voorman, meester
knecht, opzichter of voor zelfstandig pa
troon kan hem de weg afgesneden zijn. Ook
zal hem dan de toegang tot het leeraar-
schap bij het nijverheidsonderwijs versperd
zijn.
Bij verandering in de werkwijze in zijn
vak loopt hij gevaar, uit het productiepro
ces te worden uitgestooten. Niet alleen de
jonge vakman, maar niet minder de ge
meenschap heeft belang bij deze mogelijk
heid tot ontwikkeling van de vakbekwaam
heid en de handvaardigheid. Dit geldt voor
het platteland, zoowel als voor vele takken
van industrie. De technische ambachtsman
op het platteland b.v. moet van allerlei
markten thuis zijn, de smid is dikwijls te
vens loodgieter, fitter, monteur, lasscher,
rijwiel-, motorrijtuig- en landbouwwerk
tuig-reparateur, en soms ook nog, in kleine
dorpen, electricien.
De timmerman heeft op een dorp nog al
lerlei karweitjes uit andere vakgebieden
op te knappen: metselaar, slotenmaker,
meubelreparateur, enz. Hij dient ook in de
machinale houtbewerking thuis te zijn. De
schilder is dikwijls ook behanger, glazen
maker, decorateur.
In vele industrieën en bedrijven openen
zich kansen voor jongelieden, die grootere
practische vakbekwaamheid blijken te be
zitten dan die welke in de dagelijksche rou
tine in massa- of seriefabricage verkregen
kan worden.
De machinebankwerker kan zich b.v. in
de richting van matrijzen-, stempel- en ge
reedschapmaker ontwikkelen en is dan ze
ker van vast en goed betaald werk. Of hij
kan de richting van machine- of motor
monteur uitgaan, welke hem allerlei voor
uitzichten biedt: scheepsmachinist, machi
nist bij allerlei stationnaire bedrijven, ook
overzee, boormeester. De jeugdige machine
bankwerker, die in zijn dagelijksch werk
niet de gelegenheid heeft, zich aan werk
tuigmachines te bekwamen, zal daartoe al-
lentwege des avonds gelegenheid moeten
kunnen ontvangen.
Deze enkele voorbeelden, gegrepen uit
zeer vele, kunnen het besef wakker roe
pen van het belang van deze aangelegen
heid.
Voor vele en velerlei beroepen en am
bachten opent het aanvullend ambachts
avond onderwijs dus mogelijkheden, welke
bij juiste toepassing door de nijverheids-
schoolbesturen aan vele jongeren en aan
vele bedrijven ten zegen kunnen strekken,
en die ook voor de versterking van de
economische weerkracht van ons volk van
belang zullen blijken. Immers, onze volks
gemeenschap is voor haar levensonderhoud
voor een zeer belangrijk deel aangewezen
op kwaliteits- en veredelingsindustrieën,
welke behalve uitmuntende ingenieurs en
technici en commercieele mannen ook een
aantal bekwame en vaardige gequalificeer-
de arbeiders eischen.
De in verband met de vestigingswet te
stellen eischen zullen het belang van dit
aanvullend en practijkonderwijs nog ver-
grooten.
In 1936 heeft de minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen voor dit onder
wijs „richtsnoeren" vastgesteld, die sinds
dien reeds aanleiding geweest zijn voor
verscheidene ambachtsschoolbesturen om
stappen te doen teneinde dergelijk onder
wijs aan hun ambachtsscholen te verbin
den.
De overheidskassen vergoeden ingevolge
de nijverheidsonderwijswet het geheele be
drag der nettokosten. Het rijk draagt 70
pet. bij en de gemeenten, waar de leer
lingen wonen, samen de overige 30 pet.
Naar het schijnt, aarzelt hier en daar
nog een ambachtsschoolbestuur om tot den
inleidenden stap over te gaan. Men vreest'
concurrentie met zijn avondvakteeken-
school; men ducht moeilijkheden in de
practijk van het schoolbedrijf, omdat de
ambachtsschoolwerkplaatsen dan 's avonds
door andere groepen van leerlingen en door
andere leeraren gebruikt zouden worden
dan overdag, enz. Bij juiste toepassing van
de „richtsnoeren" behoeft men echter voor
dergelijke moeilijkheden weinig vrees te
koesteren; die moeilijkheden vallen trou
wens in het niet in verhouding tot het
groote nut, dat deze cursussen kunnen op
leveren.
Voor de in de practijk werkzame jonge
lieden, die vakteeken- en aanvullend theo
retisch algemeen vormend en vakonder
wijs wenschen te volgen, is reeds sedert
vele jaren ruimschoots gezorgd. Voor der
gelijk onderwijs zijn over het geheele land
o.a. 311 ingevolge de nijverheidsonderwijs
wet gesubsidieerde avondnijverheidsscholen
voor jongens met ongeveer 33.000 leerlingen
werkzaam. De gelegenheid tot aanvullende
oefening in de practijk ontbrak veelal. Hier
en daar is weliswaar het avondpractijkon-
derwijs reeds met succes ingeburgerd, zij
het op eenigszins anderen leest geschoeid
dan overeen zou komen met de op de
hedendaagsche bedrijfstoestanden ingestel
de richtsnoeren. Op dezen weg kan men
thans gemakkelijk verder gaan.
Voor de jongelieden van verschillende
vakgroepen bestaat de mogelijkheid, met
behulp van dit aanvullend practijkonder
wijs waardevolle vakdiploma's te verwer
ven, zooals die van de vereeniging ter ver
edeling van het ambacht, de vereeniging
voor electrotechnisch vakonderwijs, enz.
voor de ambachtsscholen zelf kan nog een
bijzonder voordeel worden verwacht, name
lijk een gunstige wisselwerking tusschen
practijk en school.
