Het raadsel van den vogeltrek opgelost? BIOSCOPEN RECHTZAKEN FAILLISSEMENTEN KERKNIEUWS MARKTBERICHTEN ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1931 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD - PAG. 16 Ooievaars met negerpijlen in 't gevederie Het Geheim der Oriënteering Sedert eeuwen verwondert de inenschheid zich over de geheimzin nige kracht, die den trekvogel iederen herfst, als op commando naar het warme Zuiden "brengt en altijd weer een goeden weg laat kiezen. Bij de jongste onderzoekingen, welke de geleerden hebben inge steld, schijnt het raadsel van den vogeltrek eindelijk te zijn opge lost. Jaarlijks 2000 brieven aan den vogel wachter! Ongeveer 100.000 vogels worden elk jaar door de vogel wachters van Helgoland en Hossitten met ringen uit licht aluminium, waarop een nummer staat, voorzien en dan vrijgelaten. De vogels sluiten zich bij de vogelvluchten naar het Zuiden aan, zooals zij dat elk jaar gewoon zijn. Den tijd van den „trek" kent iedere vogel. Van de on geveer 100.000 gekenmerkte vogels uit Hel goland keeren er ongeveer 3.500 per jaar terug. Dit aantal is voldoende om de lucht- routes der vogels vast te stellen en weten schappelijke gevolgtrekkingen te maken. Elk jaar brengt de postbode van Helgoland rond 2000 brieven, uit alle deelen der we reld, naar den vogelwachter. Sommigen schrijven, hoe zij een vogel vingen, die een ring om den poot droeg, waarop „Helgo land" (en datum) stond. Anderen, de vogel liefhebbers, vragen de deskundigen in het hooge Noorden om inlichtingen of raad. Al deze brieven komen uit alle deelen van de wereld, doch voor het m eerend eel uit Zuid en Noord-Afrika. Na vele jaren van ernstig werken heeft de wetenschap eindelijk kunnen nagaan, dat stof wiss elingsprecedentie een geheimzin nige wijziging der hormonen in de kiem en schildklieren der dieren, de raadsel achtige „trekonrust" bewerkstellingen. Een vogel, dien men in een kooi zet, probeert tegen den tijd, dat zijn vrije broeders naar het zuiden trekken, zijn kooi te ontsnappen. Hij fladdert heen en weer en toont zich den geheelen dag onrustig. De wetenschap heeft op deze dieren proe ven genomen en wel langs chemischen weg. En nadat deze waren toegepast, bleek de „trekonrust" te zijn verdwenen! Het bewijs is dus geleverd; het raadsel van den „vogel trek" ongelost! Het is dus geen gebrek aan voedsel, noch magnetische invloed, welke de vogels die jaarlij ksche lange reis laten maken, doch een natuurlijk verschijnsel, dat den trekvogel bij den aanvang van het vogelleven wordt meegegeven. Ooievaars in D-treinen. Deze vondst was het begin van een reeks interessante wetenschappelijke onderzoekin gen en experimenten. Zoo bracht eens de jonge Zoöloog, Dr. Rueppel van de Vogel wacht van Rossitten, tweehonderd jonge ooievaars uit Oost-Pruisen in een goederen wagen van een sneltrein naar Essen en liet de vogels daar los. Inplaats dat de ooievaars over Spanje direct naar Afrika vlogen, kozen de dieren een veel meer zuidoostelijk liggende reisroute, welke reeds door hun voorvaderen sinds eeuwen was gevolgd! Een andere keer nam Dr. Rueppel op een treinreis van Hamburg naar Osnabrueck een dozijn jonge spreeuwen mee en poog de onderweg de dieren door een list van hun weg naar het Zuiden af te brengen. Het was echter niet mogelijk de vogels te laten verdwalen; na zich enkele seconden te hebben georiënteerd, vlogen zij regel recht naar het nest terug! Prof. Dr. Drost, leider van de Vogelwacht in Helgoland, pro beerde zelfs verscheidene malen de vogels, door druk op een bepaald lichaamsdeel, te hypnotiseeren, waarna de dieren, als ver stard, alles met zich lieten doen. Doch ook in deze gevallen sloegen de dieren, met evenveel zekerheid als vóór de hypnose, na hun vrijlating den weg in, welke de natuur hun voorschrijft. En zelfs de narcose heeft hierop geen vat. De tooverring van den Regengod. Met de gewoonte om de vogels ringen om de pooten te geven, heeft men reeds eigen aardige ervaringen opgedaan. Niet zelden konden ooievaars worden gevangen, die ge durende hun winterverblijf in Afrika door negerstammen waren beschoten en met eenige pijlen in het gevederte den langen weg naar het koude Noorden aflegden! Met behulp van de wetenschap der volkenkunde kon men zelfs uitmaken, welke negerstam de pijlen had afgeschoten! Meermalen kwam het voor, dat inboor lingen van Afrika de aluminiumringen van de trekdieren gebruikten als briefpapier. Dan dachten zij, dat de vreemde vogels uit het hemelrijk kwamen en zonden een groet naar de goden. Op een dag deelde een Britsch districts commissaris in den Soedan de Vogelwacht van Rossitten mede, dat daar een in Pom- meren losgelaten ooievaar door Maidob- negers was gevangen en achter slot was ge zet, omdat het opperhoofd het dier voor een geluk-aanbrengende bode des hemels hield en er vast van overtuigd was, dat de vogel het oogstjaar goed kon maken, door zijn god regen af te smeeken! In Februari 1935 werd op Borkum een zilvermeeuw dood gevonden. Het dier was 26 jaar oud geworden. In 1909 kreeg de vogel zijn Rossittenring om de poot en trok elk jaar, wanneer de winter voorbij was, weer naar het Noorden terug. Het vliegrecord der poolzee- zwaluwen. In een ander geval werd de „landing" van een Duitschen ooievaar in de Fransche stad Sens aan de Seine gemeld. De Vogel wacht van Helgoland ontving omtrent de zen vogel een drietal brieven, n.l. van de Vereeniging Dierenbescherming aldaar, van het Zoölogisch Museum en van het stads bestuur! Wel een bewijs voor de interesse, welke men in Europa aan den dag legt om trent het j aarlij ksch terugkeerend wonder van den vogeltrek! Het „duur-vlieg-record" onder alle vogels houdt waarschijnlijk de poolzeezwaluw. Deze soort zwaluw vertoeft in den zomer slechts twee maanden in het hooge Noorden, op Groenland en in Noord-Canada en vliegt dan, wanneer de broedtijd voorbij is, terug naar het winterkwartier, dat meer dan 15.00 kilometer van het Noorden verwij derd, in de zóne van de antarktis ligt! In totaal legt de poolzeezwaluw in één jaar minstens 30.000 k.m. af en daarbij neemt de vogel niet eens altijd den kortsten weg. Doch ook de West-Europeesche zwaluw heeft een groot uithoudingsvermogen en vliegt vanuit ons land gemakkelijk naar Kaapstad. Al deze curiositeiten omtrent den vogeltrek heeft de Vogelwacht van HelgO' land verzameld in een „vogeltrek-Kalen der", welke de wetenschap groote diensten kan bewijzen. Het zal niet meer lang duren alvorens het raadsel van de oriënteering over geheele aarddeelen en wereldzeeën volledig is opgelost, waartoe de studie der chemie belangrijk zal bijdragen. 'fye&i. 3 auto's yvMSt -elkoo*.! Indien een auto bezig is een voor hem rijdende andere auto In te halen mag men dit voertuigen- paar niet voorbijrijden, dus: nooit drie auto's naast elkaar. HOOFDFILMS INHOUD „Inferno" (Spencer Tracy Claire Tre vor) „Liefde in Uniform" (Loretta Young John Boles). „Ben Hur" (Ramon Novarro Francis X Bushman). „Mama's kleine zee- roover". Ko- „Vluchteling van het Duivelseiland" „Tien dagen ningin". „Schuldig" (Gitta Alpar John Lo- der). „Ridders van de Kouseband" (Syd ney Howard Wi nifred Shotter). Avontuurh' Speelfilm Speelfilm Komisch Dramatisch Dramatisch Dramatisch Komisch AANVANGSUUR Dag. 811 uur. Zon dags bovendien 27 uur. Matinée Zaterd. en Woensdag 2 uur. Dag. 8.x511.15 uur, Zondags bovendien 27 uur, Matinee Zat. en Woensd. 2.30 uur. Dag. 811 uur, Zon dags bovendien 27 uur, Matinee, Zaterd. en Dond„ 2 uur. Dag. 811 uur, Zon dag 27 uur. Ma tinee. Zaterdag en Woensdag 2 uur. Toelaatbaar v. Volwassenen HAAGSCHE RECHTBANK. De Haagsche rechtbank deed hedenmor gen de volgende uitspraken: W. K. J. D., een 20-jarige tuindersknecht en J. H. O., een 22-jarige schippersknecht, beiden te L e i d e n, thans gedetineerd, had den van den Leidschen autoslooper, van diens opslagplaats aan de Cronesteinkade te Leiden een aantal autoonderdeelen ont vreemd door zich toegang te verschaffen tot het terrein door middel van valsche. sleutels. De officier had tegen ieder een gevan genisstraf geëischt van tien maanden. Heden werden zij veroordeeld ieder tot zes maanden. Tegen C. D. van H. te V e u r, thans ge detineerd, was wegens diefstal van een nieuwe rijwieldynamo, gepleegd te Veur, een gevangenisstraf geëischt van tien maanden. Heden werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf van twee maanden. De autogeenlasscher H. E. S. en de fa brieksarbeider E. v. L., beiden te L e i d e n, thans gedetineerd, hadden wegens diefstal van eenige flesschen alcoholischen drank, ten nadeele van de firma Steffelaar aan de Nieuwstraat te Leiden, een gevangenis straf tegen zich hooren eischen van tien maanden. Uitspraak doende veroordeelde de recht bank hen tot een gevangenisstraf van ne gen maanden, waarvan zes maanden voor waardelijk met een proeftijd van drie jaar. De Leidsche fabrieksarbeider W. H. P. werd wegens diefstal van lood veroor deeld tot een gevangenisstraf van vier maanden. De eisch was geweest tien maanden. De 28-jarige bloemistknecht A. H. E. te Warmond en H. J. W. v. S. te War mond, thans gedetineerd, werden wegens diefstal met braak, gepleegd in de Hoogen- houcklaan te den Haag, waarbij zij een grooten buit verzameld hadden, veroor deeld tot een gevangenisstraf van twee jaar. De eisch was geweest drie jaar gevan genisstraf. KANTONGERECHT TE ALPHEN AAN DEN RIJN. Naar het tuchthuis. K. M. te A1 p h e n, die de agent van po litie N. onlangs met een steen heeft gegooid, waardoor deze aan het been werd gewond, werd na het hooren van verbalisant en een 3-tal getuigen a décharge w.o. de vader van den jongen S. M. die bij deze gelegenheid een dreigende houding tegen de politie had aangenomen, veroordeeld tot 1 maand tuchtschoolstraf met een proeftijd van een half jaar. De ernstige vleeschknoeierijen. Hechtenis en geldstraf. Door den wnd. kantonrechter, den heer Ch. Bannier, werd voor behandeling der an dere zaken eerst schriftelijk vonnis gewe zen in de zaak tegen den slager J. C. W. te A1 p h e n, die de vorige zitting terecht moest staan wegens overtreding der vleesch- keuringswet. Verdachte zelf was niet aan wezig, doch wel zijn raadsman Mr. v. Heijst. Verdachte werd veroordeeld tot twee geld boeten ieder van 100.-- subs. 25 dg. hech tenis en 2 X 8 dagen hechtenis met een proeftijd van 2 jaar en tevens met veroor deeling tot openbaarmaking van het von nis. Een kippen-vriend. J. W. v. T. uit H o o g m a d e was niet verschenen; deze verdachte was ten laste gelegd het laten loopen van kippen op grond van v. G aldaar, die zich civiele par tij had gesteld wegens door de kippen aan te veld staande bloembollen (crocussen) aangebrachte schade. Verdachte had ter vorige zitting beweerd, dat de kippen hem niet toebehoorden, doch dat het hem toch vrij stond kippen van anderen te voederen, hetwelk begrijpelijk zoowel den ambtenaar als kantonrechter vreemd voorkwam. Na dat de heeren v. G. als getuigen waren ge hoord en een teekening door hen was over gelegd, waaruit bleek dat de grond inder daad aan v. G. toebehoorde, werd verdachte conform den eisch veroordeeld tot 5. subs. 5 dg. Hij was erin geloopen. T. uit den Haag, die onder de gemeente Woubrugge zich had schuldig gemaakt aan overtreding der visscherij wet, doch be weerde een vergunning te hebben, deze ook vertoonde, doch verkeerd was ingelicht over de ligging van het vischwater, werd veroordeeld tot 1.subs. 1 dg. Als melkknoeier alle records geslagen. Boskooper in hech tenis. T. G. R., winkelier te Boskoop, die reeds talrijke keeren is veroordeeld we gens overtredingen der boterwet en der gelijke knoeierijen en in April j.l. reeds was veroordeeld tot 2 weken hechtenis, moest nu opnieuw terecht staan. Thans was ten laste gelegd overtreding van het melk- besluit. Door ambtenaren der warenwet was n.l. in zijn perceel ten verkoop aan getroffen twee hoeveelheden melk bevat tende resp. 10 en 30% water. Verdachte bekende, doch ontkende zelf water bij de melk te hebben gevoegd. De ambtenaar bracht in het midden, dat hij dan zeker wilde beweren dat kinderen zulks hadden gedaan, of dat het had geregend of buren zulks hadden gedaan. Verdachte stelde den ambtenaar hierop den vraag wat voor voor deel hij hiervan zou hebben gehad, daar het slechts 16 of 20 liter betrof? De ambte naar hekelde in zijn requisitoir de knoeie rijen van verdachte fel en wees in sport- termen erop, dat verdachte langen tijd nr. 2 is geweest der knoeiers in het kanton Alphen, daarop gelijk is gekomen, doch nu de eerste plaats heeft ingenomen en alle records heeft geslagen. Helaas kan hem het melk verkoopen niet worden verboden, doch hij vorderde een hechtenis van 1 maand. Verdachte verzocht den kantonrechter eerst naar hem te informeeren bij den bur gemeester of politie te Boskoop alvorens vonnis te wijzen, daar geen haar op zijn hoofd er aan had gedacht om te knoeien, wat de ambtenaar deed opmerken: Zeker ook de vorige keeren niet? De kantonrechter echter, terstond vonnis wijzende veroordeelde verdachte tot een hechtenis van 3 weken. Zijn zoon was jarig. M. Z. te A1 p h e n had zich te verant woorden wegens overtreding der arbeids wet. Verdachte voerde ter verontschuldi ging aan, dat hij 's morgens vroeger was begpnnen in verband met den verjaardag van zijn zoon. Eisch en veroordeeling 2 X 2.subs. 1 dg. K. uit Gouda die had gevischt zonder ver gunning doch deze later had bekomen, werd veroordeeld tot een* geldboete van 50 ct. subs. 1 dg. met verbeurdverklaring van het inbeslaggenomen vischtuig. De trein stopte voor een hooi wagen. J. v. T. uit H a z e r s w o u d e was met een hooiwagen, geladen met hooi en daar voor bespannen paard over een overweg der spoorwegen gereden, op het moment dat een trein naderde; de machinist had zulks gezien en had de trein tot stilstand gebracht, waardoor onheilen waren uit gebleven. v. T. beriep er zich op, dat hij eerst had gekeken of geen trein naderde, wat niet het geval was, doch toen het ge span op den overweg was, zag hij plots op 4 a 500 meter een trein aankomen, die men eerder niet hadden kunnen zien door het houtgewas, waardoor het uitzicht op de spoorbaan belemmerd wordt. Voorts be weerde verdachte, dat hij niet de bestuur der van het gespan was, doch zijn zoon, het welk abusievelijk in de dagvaarding stond vermeld, bovendien stond zi. in de dag vaarding verkeerd dat het paard met hooi beladen was (hilariteit op de publieke tri bune) het bleek echtei dat vexdachte dit niet goed had gelezen. Hij gaf wel toe, dat hij als er van schuld sprake was hij de schuldige was, daar hij zijn zoon een sein had gegeven om verder te rijden, doch zelf had hij niet gereden, daar hij een z.g. „kromme dissel" niet kon besturen. Daarop werd de zaak aangehouden tot het hooren van verbalisant, die in het proces-verbaal had omschreven, dat verdachte bestuurder was. Onhebbelijk tegen een agent. D. J. B. werd wegens overtreding van het een-richtingsverkeer in de gemeente A 1- phen veroordeeld tot f 1.50 subs. 2 terwijl A. v. D.. die voor een zelfde feit moest terecht staan, de overtreding ontken de en beweerde niet te hebben gereden, wat hij met getuigen kon staven. De ambtenaar en kantonrechter maakten verdachte er echter op attent, dat hij zich zeer onhebbelijk tegen den agent had dragen en hield hem voor dat zulks niet te pas komt. Hiervan wist hij zich niets te herinneren, wel dat hij zich kwaad had ge maakt. De zaak werd daarop aangehouden tot het hooren van verbalisant. Uitgesproken: J. Rosema, metaalbewerker te Veur, Veurscheachterweg 155; cur. mr. Ph. de Vries. A. J. Molenkamp, schilder te O e g s t- geest, Rijnzichtweg 19; cur. mr. L. Weijl. Opgeheven: Th. Ammerlaan, Stompwijk. P. van Helmond, Wassenaar. HET RAADSEL VAN HET „PAASCHEILAND." In de Groote Oceaan, tusschen Austra lië en Zuid-Amerika, ligt op 413 km. af stand van Chili het eenzame Paascheiland met een bevolking van 200 personen en een oppervlakte van 118 vierkante kilo meter. Naar dit „Raadsel van de Stille Zuid zee" zooals het eiland genoemd wordt heeft Pater Englert, een Beiersche Capu- cijn, die in Chili werkzaam is, in op dracht van de Chileensche Universiteit een studiereis gemaakt van 14 maanden. Zijn zending had vooral het bestudeeren van de Rapanui-taal ten doel. De Missionaris heeft belangrijk mate riaal verzameld over de gewoonten en de tradities van de inlanders, en, ondanks groote moeilijkheden, heeft hij een gram- maire en een dictionaire van die taal in hieroglyphen-schrift opgesteld. 219. Het Missiehuis wacht. Het is nog een stille week geweest in het Hoornsche Missiehuis. De jaarlijksche schoonmaak van de slaap-, eet- en studie zalen, niet te vergeten de speelzaal (daar was het meest aan te boenen!), is voorbij. Ze liggen nu in blakende schoonheid te wachten om .weer „onder den voet te wor den geloopen". Ondankbaar werk toch van onze Zusters en Broeders. Als nu de eerste Septemberweek nog wat nat weer brengt, is 't allemaal „boter aan de galg gesmeerd." Het gras gi-oeit tusschen de steenen van de speelplaats. De koeien in de wei staan droomerig door het traliehek te kijken, loom van eenzaamheid. Stil is alles nog! Een stilte, die aan den storm voorafgaat! Einde van de week komt er al een groo te sleeperswagen van v. G. L. met kisten en koffers, tot berstens toe gevuld, onmen- schelijk zwaar van alles wat moederlijke zorg en vaderlijke gulheid heeft uitge dacht. Zaterdagavond komt de levende have binnengestormd. Dan is het gedaan met de rust! Nog meer koffers en pakken, vol van alles wat ze op 't scheiden van de markt nog van goedige ooms en tantes hebben in de wacht kunnen slepen. In de studie- en klaslokalen liggen de leerboeken in respectabele stapels uitge teld: het leerplan voor het komende jaar! Na een jaar blokken is al die geleerdheid in de jonge hoofden gevaren! Tenminste Maar dat zijn zorgen voor morgen! Eerst een groet in de kapel, jongens, waar de Huisheer zoolang eenzaam was en dan naar de eetzaal. De bordjes en be kers staan er. al uitgeteld, de boterham men liggen gesneden bij honderden, de koffie staat te pruttelen van puur onge duld in de groote kookketels! Het Missiehuis is klaar! Welkom, jongens! FATHER G. v. LEEUWEN. St, Bonifacius-Missiehuis. Hoorn, giro 120937. ALPHEN a. d. RIJN, 3 Sept. Groenten- veiling. Per 100 kg.: spinazie 2.307.60, heerenboonen 8.3012.60, snijboonen 4.6025, postelein 3.306.20, uien 1.602.00, per 100 bos: selderie 0.60 1.30, peen 3.30—7.70, kroten 1.50—2.30, andijvie 1.401.80, per 100 stuks: krop sla I 0.601.50, komkommers 1.50 2.90, bloemkool I 1.508.10, roodekool 2.605.10, meloenen 523. Eierenveiling. Aanvoer 3000 stuks. Prijzen: kippeneieren 4.104.60, eenden eieren 3.203.50 per 100 stuks. BOSKOOP, 3 Sept. Bloemenveiling. Rozen per bos van 10 stuks: Pechtold 15 27 cent, Wendland 1018 cent, Hadley 15 26 cent, Claudius Pernet 1014 cent, Briarclif 1528 cent, Butterfly 1016 cent, Steward 617 cent, Wilh. Kordes 10 17 cent, Rosalandia 815 cent, Florex 15—29 cent, Chas. B. Kilham 10 cent, Edith Helen 1018 cent, Aug. Noack 714 cent, Else Poulsen 1520 cent, Gloria Mundi 1525 cent, Ellen Poulsen 612 cent, Rosa Mundi 1522 cent, Mevr. v. Straa- ten van Nes 613 cent, Ingar Ohlson 8 15 cent, Queen Mary 610 cent, Vierlan- den 1021 cent, Chrysanten, grootbloemig 4060 cent, idffcn tros 2050 cent, Dahlia's 46 cent, Tritoma 8 cent, Witte Lelies 50 cent, Physalis Franchetti 59 cent, Ger- bera 1017 cent, Clematis Durandi 1018 cent, Clematis Prins Hendrik 6090 cent, lematis le Coultre 0.801.50, Clematis l'Azurstem 50 cent, Acerblad 21 cent, Li- gustrum 21 cent. KATWIJK a. d. RIJN, 3 Sept. Groenten- veiling. Per kist van 25 kg.: Eigenheimers 6585 cent, drielingen 3040 cent, peen per 100 bos 6.107.30, waspeen per kist 0.851.70, breekpeen per 100 k.k. 4.20 4.50, sla per 100 f 0.80—1.60, bloemkool I per 100 10.6017.20, bloemkool II per 100 2.70—9.20. ROELOFARENDSVEEN, 3 Sept. Meloenen 414 cent, bloemkool 5 cent per stuk, tomaten 5060 cent per bak, andij vie 7090 cent, sla 0.601.80 per 100 krop, snijboonen 0.801.95, prinsesse- boonen f 1.15—1.40, peulen 1.70, pronk- boonen 5023 cent per 10 kg.; Augurken: fijn 6.4011.20, fijnbasterd 4.40, bas terd 3.20, grof 2.40, stippel 50 cent per 100 kg. TER AAR, 3 Sept. Centrale Veiling. Spinazie 1123 cent, andijvie 718, sla 0.601.70, peulen 1.001.50, kassnij- boonen 1.452.10, stek 50 cent, snijboo nen 4066 cent, prinsesseboonen 0.40 1.30, dubb. stamboonen 5588 cent, witte pronkers 2040 cent, spekboonen 4055 cesnt, roodekool f 2.00, postelein 2.30 3.10, breekpeen 1.703.60, bospeen f 5.10 savoyekool f 1.201.40, zuring per kist 9 cent, selderie 3070 cent, pieterselie 60 cent, prei 1.60, bloemkool 1.513 cent, meloenen 416 cent, komkommers 1.50 2.90, tomaten 2.00—2.60, augurken, fijn 1.702.30, fijnbasterd 1.30, basterd 0.811.02, grof 6675 cent, stippel 12.5 cent, fijnstippel 42 cent. VINKEVEEN, 3 Sept. Groentenveiling. Spercieboonen 714, snijboonen 4.00 13.50, kassnijboonen 2125, idem stek 8.pronkboonen 2.004.50, stamsper- cieboonen 613, augurken 115, spi nazie 29, postelein 24 p. 100 kg.., to maten A 2.00—2.70, idem B 2.20—2.70, idem C 2.002.20 per 100 pond, kom- kommers gele 1.503.10, idem groene 1.501.70, bloemkool 1.5014.krop sla 0.602.60, bleekselderie 24, an dijvie 0.601.60, meloenen 1114 per 100 stuks, rabai'ber 3, selderie 34, pieterselie 12, peen 47 per 100 bos.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 16