STADS NIEUWS DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN Konincjinnefeest in zonnige vreugde 28ste Jaargang WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1937 No. 8816 DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal By ona Agenten 20 cent per week 1 2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT I Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 V De regeering en „de steun" In een artikel over werkloosheidsproble men schrijft de „Nederlander" o.m.: Het is geen uiting van materialisti sche gezindheid, doch integendeel een uitvloeisel van humanen zin en Chris tenplicht, om, met het oog op onze va lide werkloozen, die dat zijn in den vollen zin des woords en zich paraat willen houden in de hoop, dat straks weer de maatschappij een beroep dp hen doet, met bijzondere aandacht de beweging te volgen van de kosten van het levensonderhoud van arbeidersge zinnen en speciaal van de gezinnen der werkloozen. Het christelijk-historisch dagblad heeft groot gelijk! Wie „materialistische ge zindheid", constateert in wat de „Nederlan der3' hier opmerkt, is als hij zich Chris ten noemt hoogstwaarschijnlijk een pha- rizeër of huichelaar, hoogstwaarschijnlijk behoort hij tot dezulken, die de aardsche goederen van geen beteekenis. achten, ten zij voor henzelf. Wij zouden echter wel wat de „Neder lander" opmerkt anders willen zeggen. De stijging van de kosten voor levensonder houd is niet alléén van belang met het oog op arbeidersgezinnen en de gezinnen van valide werkloozen, maar óók van belang met het oog op de gezinnen van niet va lide werkloozen! M.a.w. óók voor de niet valide werkloozen en over het alge meen voor de „armlastigen" zal „de steun" verhoogd moeten worden bij de stijging van de kosten van levensonderhoud! Wij citeeren de „Nederlander" verder: Het maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek van 30 Juni 1937 bevat het resultaat van berekenin gen betreffende kosten van het levens onderhoud van gezinnen van werkloo zen te Amsterdam in Mei 1937. Volgens deze berekeningen zouden de uitgaven voor voeding van werkloo zen, bij een zelfde verbruik als in 1934, in Mei 1937 7 pet. hooger zijn dan in September 1936, de maand der depre ciatie. Deze toeneming is grooter dan die van de kosten der voeding van ar beidersgezinnen, welke sedert Septem ber 1936 4,1 pet. bedraagt, als gevolg van het feit, dat een tweetal rubrieken, waarbij de belangrijkste prijsstijgingen te constateeren zijn, met name brood en aardappelen, op het budget der werkloozen een grootere plaats inne men dan bij de arbeiders: de uitgaven voor de rubriek brood bedroegen bij de werkloozen 24,3 pet. van het basis-bud get van 1934/35 en bij de arbeidersge zinnen 17,5 pet.; die voor aardappelen bedroegen 9,1 pet. bij de werkloozen en 5,7 pet. bij de arbeiders. Gelukkig geeft dit hooge percentage van 7, dat op het eerste gezicht zeer verontrustend is, geen juist beeld van den toestand, want voor de totale uit gaven bedraagt de stijging sedert Sep tember 1936 2,6 pet., hetwelk minder is dan het overeenkomstige cijfer voor de arbeidersgezinnen, dat 3,2 pet. beloopt. Intusschen blijkt uit de gegevens over Juni 1937, dat de stijging der kos ten van levensonderhoud zich heeft doorgezet. En, hoewel hierin ook sei zoensinvloeden werken, is te voorzien, dat prijsstijgingen voor sommige be langrijke levensbehoeften eerst in het Juli-indexcijfer geheel tot uiting zul len komen. Wij vertrouwen, dat deze gegevens ook de volle en voortdurende aandacht zullen hebben van onze regeering en dat zij middelen zal weten te vinden om de volkskracht, die schuilt in onze werkwillige en valide werkloozen, te bewaren, in het besef, dat dit ook voor de moreele en de productieve kracht van ons geheele volk in den wijdsten zin van de grootste beteekenis is. De bedoeling is gqed, o n g e t w ij f e 1 d, maar, zooals 't in dezen laatsten zin wordt gezegd, spreekt uit het betoog toch weinig „humane zin" en weinig „christenplicht". De regeering moet middelen zoeken voor verhoogde ondersteuning, óók als het niet voor de productieve kracht van ons volk van beteekenis kan zijn, dus óók zooals boven gezegd, voor de niet valide werkloozen en de andere „armlastigen". Wij hebben gaarne de aandacht op het Artikel van de „Nederlander" willen vesti gen met een o.i. wél gewenschte aanvul ling. DE MUZIEK VERSTOMDE Toen de Veen weigering vernam De tijding, dat de Minister geweigerd heeft steun te verleenen aan de door de misoogst van aardbeien zwaar getroffen tuinders in Roelofarendsveen, is als een ongeluksbode ontvangen. Op de laatste vergadering van de tuin- derspatroonsvereeniging „St. Benedictus" zijn harde woorden gesproken over het be leid der regeering. Men vreesde toen reeds, wat nu koude werkelijkheid is geworden. Liefde, welke niet wordt beantwoord door weder-liefde, verkoelt licht. De bevol king van de Venen is trouw aan het gezag, maar, als het gezag geen oog heeft voor de nooden van dit gedeelte der bevolking, kan men dan op een geduldige aanhanke lijkheid blijven bouwen? Men behoeft „zijn oor niet te luisteren te leggen", om de stemming in Roelof- arondsveen te peilen. Op de vergaderingen komt openlijk de wrevel en de teleurstel ling der bevolking tot uiting. Deze heftige uitingen van een steeds kal me en, ondanks het sobere bestaan, tevre den bevolking, ontspringen uit de ernsti ge nood, waarin de huisgezinnen door het mislukken van de aardbeien-oogst worden genepen en geprangd. De weigering van den Minister heeft zulk een donkere teleurstelling ver oorzaakt, dat men het niet wensche- lijk vond op Koninginnedag-onge luksdag de bevolking te prikkelen met opgewekte muziek. Daarom werd de uitvoering van het corps „Liefde voor Harmonie" onmiddellijk afgelast. De Minister heeft steun geweigerd, om dat Z.Exc. uit het Landbouwcrisisfonds geen middelen beschikbaar kon stellen. Met aandrang zouden wij den Minister willen verzoeken als het uit dit fonds dan niet mogelijk is op een andere wijze in den nood van de Venen „bij te sprin gen". Er zullen zich in de komende tijden nieu we onverwachte gebeurtenissen in den tuinbouw voordoen misoogst in Noord- Holland, een hagelramp elders. Als het Landbouwcrisisfonds in zulke gevallen niet meer de helpende kand kan bieden, dan zal een andere weg gevonden moeten worden. Laat Roelofarendsveen dan de eerste zijn, die langs dezen anderen weg van de Regeering mag ontvangen steun in onver wachte en niet te voorziene tegenspoed. HET VERLAAGDE BRIEFPORT Is heden ingegaan Wij herinneren er aan, dat met ingang van heden het port voor binnenlandsche brieven van 6 cent op 5 cent gebracht is. Dat voor briefkaarten is verlaagd van 5 op 4 cent. Voor het locaal verkeer blijft het port onveranderd, n.l. 3 cents voor brieven en 2 cent voor briefkaarten. WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN ONDERSCHEIDEN De Maasbode schrijft: De lange lijst van onderscheidingen bij gelegenheid van koninginne-ver jaardag biedt als meest opvallend kenmerk de on derscheidingen, verleend aan meer dan één sociaal-democraat. Een tweede opvallend verschijnsel daar bij is, dat wel oud-Kamerleden van de S.D.A.P., zijn onderscheiden, maar niet de nog zitting-hebbende leden. Dit is vermoedelijk geschied bij wijze van overgang. Vroeger werden aan sociaal-democraten geen onderscheidingen verleend, omdat deze daarop geen prijs stelden. Dat hierin thans kentering is gekomen, is zonder eenigen twijfel toe te juichen. Immers het mag wel als vaststaande wor den beschouwd, dat er zekerheid bestond, dat de gedecoreerden de onderscheiding op passende wijze zouden weten te waardee- ren. Zoo wordt een zeer belangrijk deel van ons volk geleidelijk meer en meer in het nationale leven opgenomen. Daarover zal ieder oprecht Nederlander zich moeten verheugen. Een openluchtfeest voor de Jeugd Geslaagde feestavond in de Stadsgehoorzaal HET MIDDAGFEEST. Zooals wij gisteren reeds hebben gemeld, ving het zonnige openluchtfeest op het ter rein aan den Zoeterwoudschen Singel aan met een toespraak van den burgemeester. Er was veel belangstelling op het fraai gelegen sportterrein, dat zooveel meer ac- comodatie biedt dan b.v. het Schuttersland. De tribunes vooral maken dit terrein verre verkieslijk boven andere terreinen, waar vroeger feesten werden gehouden. Onder de genoodigden merkten we behal ve den burgemeester en zijn echtgenoote o.m. op den gemeentesecretaris, mr. dr. C. E. van Strijen en zijn echtgenoote, den heer J. Baak, inspecteur bijhet L.O. in de in spectie Leiden, Overste M. van Mens, com mandant der Leidsche burgerwacht, enz. Toen de deelnemers onder de vroolijke tonen der muziek het terrein opgemarcheerd waren hield de burgemeester zijn toespraak, welke via luidsprekers waarvan de in stallatie verzorgd was door de fa. v. Re- mundt over geheel het veld werd uitge dragen. Daarna werd het Wilhelmus gezongeg en iconden de kinderspelen en luchtballonwed strijd een aanvang nemen. Bij de spelen der meisjes was leider de heer N. B. M. Vreebrug, hoofd der R.K. Jongensschool aan de St. Caeciliastraat, ter wijl de dames van de Graal de jury vorm den. Het programma bestond uit: eierwed loop, wedloop op klompen, turfrapen en waschophangen Bij de jongens was de heer J. Berken bosch, hoofd eener openbare school, leider, terwij 1de jury werd gevormd door voor trekkers der Ned. Padvindervereeniging. Het programma bestond hier uit: hoepel wedstrijd, steltenwedloop, zakloopen en h indemis wedloop Zoowel door jongens als door meisjes werd naar hartelust gekampt om de over winning, welke dikwijls niet zonder moeite werd behaald. De prijzen werden als volgt behaald: Jongens. Hindernisloop. Ie pr. A. Schaafstra en F. v. d. Steen. 2e pr. J. Ooyen- dijk en G. Wind. 3e pr. J. Bosse en J. v. d. Stal. Zakloopen: le pr M. v. d. Holst en J. Nagtenaal. 2e pr. H. de Groot en H. de Lig- ny. 3e pr. B. Mieloo en H. de Graaf. Hoepelen: le pr. W. Schrijver en L. den Outer, 2e pr. H. v. d. Reijden en I. Brussee. 3e pr. B. Brandt en Joh. Boelee. Steltenloopen: le pr. C. Bisschop en Th. den Daas. 2e pr. P. Kikkert en W. v. d. Klauw. 3e pr. B. Filemon en R. Paulides. M e i s j e s: Turfrapen, le pr. M. Vermeu len en S. de Visser. 2e pr. G. Meyers en D. Schoof. 3e pr. G. de la Ru en F. Bredeveld. Eierloop: le pr. Maria Theelen en Beppie Asier. 2e pr. Annie Wassink en Maria Bley- enberg. 3e pr. Tini Tegelaar en Annetje de Ligny. Waschophangen: le pr. Ria de Wilde en Cath. Jansen. 2e pr. Tineke Nijenhuls en Geertje Boom. 3e pr. Bep de Gunst en Ria Schreuder. Klompenwedstrijd: le pr. Flora de Wit en M. v. Dalen. 2e pr. Bertha Keijzer en C. Groenendijk. 3e pr. M. Bink en Sofia Kra- neveld. Tijdens deze kinderspelen werden vanaf het middenveld luchtballons opgelaten, waaraan op kaartjes verzocht werd bij het vinden ervan bericht te sturen aan den heer de Bruyn. Elke kaart was genummerd, zoo dat men kan zien aan wie de ballon toebe hoorde. Of er vele terecht zullen komen, meenen we, echter te moeten betwijfelen. Het overgroote gedeelte der ballons zal zijn einde wel vinden in de zee, waarheen alle ballonnn afdreven. Na de kinderspelen werd het feest voort gezet met „Romeinsche Wagenrennen" door de Kath. Jeugdbeweging „De Kruisvaart." Hierbij fungeerden drie jongens als paar den, de ruggen van twee hunner was de wagen, waarop de menner stond. Zoo werd een wedloop gehouden en de mener, die van zijn nwagen" viel had den kamp ver loren. 't Was dikwijls een interessante strijd en onder groot applaus kwam de winnaar tenslotte voor het front om uit handen van den voorzitter van Koninginnedag de gou- den oriflamme te ontvangen en daarmede een eereronde te rijden. Tenslotte volgden nog gymnastiek— en athletiekdemonstraties, welke eveneens met belangstelling gevolgd werden. Leden van den Rijnlandsche Turnkring gaven oefeningen aan rekstok, brug, knots oefeningen, vrije oefeningen en veerplank- paardspringen, terwijl de R.K. athletiek- vereen. „Docos" wedstrijden hield in 80 M. hardloopen, verspringen en polsstokhoog springen. Zoo kwam tenslotte het einde van den warmen middag, want al dien tijd had het zonnetje zijn stralen over het veld gegoten. Er heerschte op en rondom het terrein een voorbeeldige orde dank zij de welwil lende medewerking van een detachement der Leidsche Burgerwacht, van welken hulp zeer gaarne gebruik werd gemaakt. HET AVONDFEEST IN DE GEHOORZAAL. 't Avondfeest, dat de Vereeniging „Konin ginnedag" ter gelegenheid van Hare Maje- steit's verjaardag gaf in de Gehoorzaal is zeer wél geslaagd en gezellig geweest. Ge zellig is hier 't ware woord. In de goed be zette groote zaal, die feestelijk met de na tionale kleuren was versierd en décoratief getooid met groote bossen goudsbloemen was de stemming opperbest. Vroolijk en toch rustig. Het mondharmonicacorps „Kunst en Genoegen" -deed onder leiding van den heer Roman al dadelijk pittige wijs jes hooren, en nadat het aanvangsuur gesla gen had sprak de voorzitter van „Koningin nedag", ir. P. C. Lindenbergh een kort openingswoord en heette den ^ere-voorzit ter, Burgemeester van de Sande Bakhuyzen, welkom alsmede de aanwezige militaire en civiele autoriteiten, en verder allen, die ge komen waren op 't vroolijk festijn. Toen werd begeleid door de mondhar monica's het Wilhelmus aangeheven, en uit volle borst werden de beide eerste stro- phen gezongen, en toen 't gordijn daarna opging stonden daar netjes in de rij een troepje kleuters, ook al weer met oranje linten en strikken, die aandachtig naar het stokje keken van den heer van der Neut, die in samenwerking met mevrouw van der Neut-van der Wolk een zeg- en zangspel uitvoerden. „De Avonturen van Kleinen Hans" waren er vele en lang niet alle even pleizierig, maar 't liep gelukkig goed af. Hans Donker kwam weer levend thuis. Twee kleine solisten, één die zong en één die sprak, deden 't verhaal en kweten zich aardig van haar taak, vooral de kleine spreekster hield zich dapper. Wat ons be treft wij zouden een ietwat moderner werk je geprefereerd nebben en vonden dus deze keuze niet zoo heel gelukkig. Maar 't ging in stijgende lijn. De heer en mevrouw Kühler-Kohlen brachten een gymnastiek kabouterspel voor 't voetlicht, 't Was een grappig, fleurig stelletje aard mannetjes, dat aan 't bokje springen en stoeien was. Maar daar verscheen Koning Oberon in hoogst eigen persoon, door twee elfjes gesecundeerd en vertelde zijn onder danen wat en hoe zij werken moesten en toen volgde een spelletje in den geest van Dalcroze. Mevrouw van der Neut had een „Pop- penbruiloft" gearrangeerd met gasten van allerlei slag Chineezen, een neger tje, Pierrot en Colombine, charmante ka mermeisjes, „dummer August" (die koste lijk was) enz. enz. Het bruidje een aller liefst meisje door Biedermayertjes bege leid ontving met veel gratie de bruidsbou- quet uit handen van haar miniatuur brui degom en toen ging 't in langen stoet door de zaal naar 't stadhuis en weer terug. Alles even leuk en feestelijk. Na de pauze Duitsche volksdansen door leden van „de Graal" In figuurdansen wa ren de jonge dames wel zóó getraind, dat van eenige vergissing geen sprake mag we zen. Duidelijk waarneembaar was het on derscheid tusschen de drie zeer hupsche Duitsche volksdansen en de meer strak ge houden Engelsche, die werden voorgedanst. Tusschen deze beide dansgroepen voer den een negental heeren een Chineesche dans uit onder leiding van den heer H. Kühler. Een ballet uitsluitend van heeren ziet men nagenoeg nooit en met genoegen hebben wij de rhythmisch lang niet gemak kelijke figuren, de mooie kleurwisseling en de merkwaardige bewegingen van armen en beenen gevolgd. Ook aan spierbeheer- sching en kracht heeft het vooral den eer sten danser niet ontbroken. Tot besluit werd een kort dankwoord door den voorzitter gesproken en ontvin gen mevrouw van der Neut en mevrouw Kühler bloemen. Toen werd 't „Wien Neer- lands Bloed" gezongen. Nog een extra woordje komt toe aan ..Kunst en Genoegen". De heer Roman liet Dit nummer bestaat uit vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Nieuwe politieke spanning in België. (2de blad). De Japanners bezetten Woesoeng. (2de blad). De opmarsch der rechtschen naar Astu- rië in Noord-Span je. (2de blad). Het a.s. bezoek van Mussolini aan Duitschland. (2de blad). Binnenland Het Koninginnefeest te Apeldoorn. blad). De verlaging van de briefport (1ste blad). De slagersgezellen-organisaties over de saneering van het bedrijf (2de blad). DE WERELD IN VOGELVLUCHT In België „kriselt" het weer. Er zit een nieuwe „kabinets"-crisis als een donder wolk in de lucht. Het gaat thans om het beheer van de Nationale Bank of liever over de verdeeling van de winst. "Van Zee land, die vóór zijn minister-president schap vice-gouvernéur van de Bank was, wordt ervan beschuldigd, thans nog langs een omweg gelden te incasseeren, terwijl de minister van financiën ,De Man, het beheer van de Bank wil reorganiseeren. Het schijnt wel niet heelemaal pluis te zijn, maar het fijne van de zaak is nog niet aan het licht gekomen. Natuurlijk heeft de bekende Rex-beweging daarin direct aanleiding gevonden om agitatie te verwekken. Het land staat nu op stelten en de volgende week zal het parlement in een extra-zitting bijeenkomen. Uit China wordt bericht, dat de Japan- neezen de voorstad Woesoeng bij Sjanghai hebben bezet, hetgeen een belangrijk suc ces voor de Japanneezen is. Van den ande ren kant wordt door de Chineezen meege deeld, dat zij de Japanners uit de voorstad Lotien hebben verdreven. Zoo gaat de strijd op en neer. Maar de Nederlanders zijn uit deze hel gevlucht. In Noord-Spanje rukken de rechtschen in snel tempo op naar de grens van Astu- rië. Zonder strijd te leveren, aldus meldt Havas, trekken de Asturische troepen naar het Westen terug, doch niet zonder steeds meer hinderlagen te leggen, waarbij het dynamiet vooral een groote rol speelt. De' Asturische mijnwerkers zijn berucht om hun strijdmethode met dynamiet en zij worden daarom ook de „dynamiteros" ge noemd. onze mooie nationale liederen blazen, maar dat niet alleen ook de „Schlager" is hem niet vreemd. Alle tusschenruimte werden door de jongens gevuld en ze deden het graag. Grime en kapsels had de heer Kou- wenberg keurig verzorgd. „Koninginnedag" gaf gisterenavond een gezellig feest. In de stad was het den geheelen avond vrij druk. Er vonden concerten plaats op de Korenbeurs en de Steenstraat en daar omheen concentreerde zich de grootste drukte. Het schitterende zomerweer had bovendien niet weinig bijgedragen tot welslagen van het feest. Feest in de Musschenbroekstraat, De buurtvereen. „de Musschenbroek- straat" heeft gisteren een groot feest ge organiseerd ter gelegenheid van den ver jaardag van H. M. de Koningin. Gister ochtend om 8 uur waren alle deelnemen de kinderen al aanwezig. Te half tien werd het feest geopend door den heer v. Houten die zich zorgen noch moeite heeft gespaard om dit feest in elkaar te zetten. Alles wat er was zooals wip, werptent, sprietpalen, werplood, enz. enz. is uit handen gekomen van den heer v. Hoiten. Na de opening werd onder leiding van mej. v. d. Reijden het feestlied en het Wilhelmus gezongen, daarna is men tot 's avonds toe bezig geweest met de ver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1