28ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
JUBILEERENDE HERDERS OP 15 AUGUSTUS
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1937
No. 8797
£eid&eJie(2oti/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bg vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
V Eenheid en één-vormig-
heid.
Eenheid en één-vorm igheid moeten niet
met elkaar worden verward.
De eenheid van de Kerk ligt niet in de
één-vormigheid harer liturgie. Indien dit
zoo ware, zou de Kerk niet.... één zijn,
want de liturgie der Kerk is niet één
vormig, de Oostersche liturgieën verschil
len met de Westersche héél veel, zoodat een
Oosterling van de Westersche liturgie vaak
niet veel meer verstaat, dan b.v. de meesten
onzer van het Egyptisch, en omgekeerd.
Nu maakte een scherpzinnig critisch
man, die wij gaarne willen respecteeren als
een vriend, die ons onze feilen toont, ons
de opmerking, dat wij in een artikeltje,
verleden Maandag, getiteld „Terug van de
Jamboree", de één-vormigheid zouden heb
ben vereenzelvigd met de eenheid.
Wij geven toe, dat, wat we geschreven
hebben, aldus kan worden begrepen. Daar
om willen wij er even op terugkomen. Om
ons voor alle mogelijk misverstand onschul
dig te weten!
Wij schreven:
„Bij de pontificale Heilige Mis, gister
ochtend op een der terreinen van de Jam
boree gecelebreerd door den pauselijken
Internuntius, vereenigden allen zich in
eenzèlfde gebed, in eenzèlfde geloof, in
eenzèlfde aanbidding. En eveneens giste
renmiddag in de Kathedraal te Haarlem".
Ziet dat is de heerlijke Godsgave der
eenheid in de Katholieke Kerk: eenzèlfde
gebed, eenzèlfde geloof, eenzèlfde aanbid
ding! Daarin ligt de eenheid der Katholieke
Kerk, die waarachtig is, al is er veelvor
migheid in de liturgie en die waarachtig
blijft, ook al zou er nog veel meer veel
vormigheid ^ïjn.
En verder schreven we:
„En, toen daar heel de kerk opstond
en op de blijkbaar allen bekende melodie
en allen bekende woorden het „Salve Regi-
na" jubelde, en, toen daar heel de kerk,
als de „Tantum ergo" werd gezongen, mee
zingende, neerknielde en aanbad, toen
drong uit aller harten in één bede tot God
een smeekend verlangen, vol van heimwee:
„Dat allen een zijn"...."
In dat gezamenlijk zingen door jonge
menschen uit verschillende volkeren, spre
kend een groote verscheidenheid van talen,
ligt niet de eenheid der Kerk als een
groot deel der aanwezigen tot de Ooster
sche Kerk had behoord, zou er niet ge
zamenlijk gezongen zijn! maar in die
één-vormigheid werd gemanifesteerd
de eenheid der Kerk, die, zooals wij schre
ven, haar wezenlijken inhoud vond „in
eenzèlfde gebed, eenzèlfde geloof, eenzèlfde
aanbidding". En die één-vormigheid was
toen indrukwekkend!
HET BEWIJS VOOR NEDERLANDER-
Ook geldig voor Zwitserland.
Aangezien niet alleen België en Luxem
burg, maar ook Frankrijk (althans voor den
duur der Wereldtentoonstelling) Nederland-
sche toeristen toelaten op vertoon van een
Bewijs van Nederlanderschap, heeft de Kon.
Ned. Toeristenbond A.N.W.B. tot de Zwit-
sersche regeering het verzoek gericht, tot
deze zelfde faciliteit te willen besluiten.
Op dit verzoek heeft de A.N.W.B. een
gunstige beschiking ontvangen; voortaan
zullen Nederlandsche toeristen, die Zwitser
land voor hun genoegen bezoeken, daar
worden toegelaten en gedurende drie maan
den mogen vertoeven, op vertoon van hun
Bewijs van Nederlanderschap.
Langs de route via België en Frankrijk
kan men thans zijn reis tot Zwitserland uit
strekken, zonder in de aanschaffing van een
paspoort te vervallen.
Daar op de in omloop zijnde Bewijzen van
Nederlanderschap dikwijls de namen der
landen, waarvoor deze geldig zijn, vermeld
staan en daarbij Zwitserland dus nog ont
breekt, heeft de A.N.W.B. er de aandacht
der Zwitsersche autoriteiten op gevestigd,
dat zulks niets afdoet aan de geldigheid
van deze documenten.
Verlaging van den melk-
toeslag.
Van 2.16 tot 1.88 cent per kilogram melk
van 3.2 pet. vetgehalte.
Het bedrag, dat de melkveehouders voor
de melk ontvangen, bestaat uit den prijs op
de wereldmarkt en het daarop gegeven
steunbedrag. Naarmate de prijs op de we
reldmarkt stijgt, kan het steunbedrag wor
den verlaagd zonder dat de inkomsten der
veehouders geringer worden. Het steun
bedrag werd het laatst vastgesteld op den
grondslag van een Leeuwarder boternotee-
ring van ongeveer 65 ets. per K.G. Sedert
is deze noteering gestegen.
Vandaar, dat de minister van Econo
mische Zaken aanleiding heeft gevon
den, het steunbedrag met ingang van
Maandag 16 Augustus te verlagen en
wel tot 1.88 ets. per K.G. melk van
3.2 pCt. vetgehalte.
Hierbij is nog overwogen, dat de stijging
der Leeuwarder noteering met een daling
van de heffing is gepaard gegaan, daar an
ders de boterprijs voor den consument zou
zijn gestegen. De inkomsten van het Land
bouwcrisisfonds loopen dientengevolge
terug, hetgeen een vermindering van het
steunbedrag wettigt. Voorts is in aanmer
king genomen, dat de veehouders op het
oogenblik voor het rundvee betere prijzen
maken dan eenigen tijd geleden, dat de hoe
veelheid melk, welke de veehouders pro-
duceeren, toeneemt, hetgeen eveneens ge
paard gaat met een vermeerdering van in
komsten en ten slotte, dat het gewenscht is,
iedere aanleiding tot verhooging der pacht
prijzen te vermijden.
In de verlaging van het steunbedrag van
2.16 tot 1.88 ets. is de verhooging van den
wereldprijs van de boter slechts gedeeltelijk
verdisconteerd. De minister heeft op ver
schillende gronden gemeend, het stëunbe-
drag thans niet met het volle bedrag van
de stijging der Leeuwaixler noteering te
moeten verlagen. Op deze wijze worden te
groote schokken vermeden en wordt voor
komen, dat het steunbedrag direct weer zou
moeten worden verhoogd, indien de
Leeuwarder noteering een dalende richting
zou volgen. Bovendien kon op deze wijze
rekening worden gehouden met de ook na
de vorige vaststelling van den melktoeslag
vermoedelijk nog iets gestegen productie
kosten, voor zoover althans deze stijging
niet door rationalisatie werd geneutrali
seerd. Ten slotte is hierbij ook overwogen
het feit, dat het peil van de inkomsten der
melkveehouders gedurende de crisis her
haaldelijk relatief laag was.
Wanneer een nieuwe verlaging of ver
hooging van het steunbedrag ter sprake
mocht komen, zal rekening worden gehou
den met het feit, dat de door de stijging der
Leeuwarder noteering mogelijk geworden
verlaging op de aangegeven gronden dit
maal niet geheel werd uitgeput.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
De toestand in China blijft onveranderd
gespannen. Er heeft zich weer een Ja-
pansch-Chineesch incident voorgelezen, te
Sjanghai, wat op zich zelf niet zooveel bij
zonders is, want een incident meer of min
der komt er in China niet op aan. Maar
men kan nooit weten, waartoe bij de hui
dige spanning dergelijke incidenten kun
nen leiden. Van weerszijden bereidt men
zich voor op een treffen en wanneer men
meent gereed te zijn, kan ieder incident
als aanleiding dienen om erop los te slaan.
Blijkbaar is het nog niet zoover, want er
wordt nog steeds onderhandeld. Dat er in
het Noorden toch gevochten wordt, schijnt
van niet zooveel gewicht te zijn.
Behalve China zit ook de Middellandsche
Zee tegenwoordig vol met incidenten. Men
weet, hoe eenige Spaansche vliegtuigen,
die tot de luchtmacht van Franco behoor
den, dezer dagen bommen hebben gewor
pen op buitenlandsche schepen. Thans
heeft zich in de haven van Las Palmas weer
een incident voorgedaan met een Fransch
mailschip. Zoo wordt de spanning erin ge
houden.
De Duitsch-Engelsche betrekkingen zijn
er niet beter op geworden, sinds de Brit
ten een drietal Duitsche journalisten heb
ben uitgewezen. Als tegenmaatregel heeft
Berlijn aan de „Times" verzocht, zijn Ber-
lijnschen correspondent terug te roepen
(anders zal hij eruit gegooid worden) en
te vervangen door iemand, die meer aan
de leiband van de Duitsche autoriteiten
wil loopen. Gezien de standing van het En-
gelsche blad, is dit incident bijna een di
plomatiek incident. De wet van de woes
tijn „oog om oog, tand om tand" heerscht
thans ook in de wereld der beschaafde di
plomatie.
R.K. STAATSPARTIJ.
Haar invloed.
Over den invloed der R.K. Staatspartij
op de gebeurtenissen en de ontwikkeling
der volkskrachten in ons land kan wel geen
twijfel bestaan. De uitslag der jongste ver
kiezingen heeft dien opnieuw belicht, en
naarmate het staatkundig leven zich los
maakt uit de vooToordeelen der onver
draagzaamheid, zullen ook de vrijzinnige
en zoogenaamde democratische partijen
erkennen, dat de ware vrijzinnigheid en
democratie het sterkste gefundeerd liggen
in de R.K. Staatspartij.
Ook in de internationale verhoudingen
is tegenwoordig een klein land niet zon
der beteekenis. En misschien hebben de
Katholieken van ons land wel eens de be
teekenis van hun invloed op die interna
tionale verhoudingen onderschat.
Op de jongste bijeenkomst van het In
ternationaal Secretariaat der Democrati
sche Partijen, wier uitgangspunt het
Christendom is en die te Parijs vergader
den, werd. evenwel die beteekenis erkend
door de vertegenwoordigers der Katholieke
partijen van Polen, Tsjecho-Slowakije,
Frankrijk, Luxemburg, België en Oosten
rijk.
Daar werd gerapporteerd over de toe
standen in eigen land, gediscussieerd en ge
luisterd. En dit laatste is van bijzonder be
land, wijl er velen aanwezig waren, wier
woord gewicht heeft in hun land en ver
daarbuiten. Zij roerden aan de groote pro
blemen, wier oplossing geluk en wier ver-
waarloozing onheil voor gansche volkeren
kan beteekenen. Nederland stond geïnte
resseerd ter zijde, daar het bij de vragen en
twistpunten, welke de liquidatie van den
wereldoorlog openliet of in het leven riep,
niet direct betrokken is en overigens in
godsdienstig, cultureel, sociaal en econo
misch opzicht niet achteraan pleegt te
komen.
Een Nederlandsch rapporteur bericht
ever het verloop der bijeenkomst in het
jongste nummer van het maandblad der
R.K. Staatspartij:
Allen, die deelnamen aan de besprekin
gen, betuigden hun hartelijke sympathie
en warme bewondering voor onze partij en
haar werk in de laatste vier jaren en de
door haar bij de verkiezingen behaalde re
sultaten. En men dacht daarbij in oprechte
vriendschap en met erkenning van de be
teekenis der gebeurtenissen in Nederland
voor de positie van Christendom, democra
tie en beschaving in het noord-westen van
Europa, aan dengene, wiens leiding in groo-
ten stijl en wiens onbaatzuchtige arbeid
die resultaten zóó krachtig hadden bevor
derd, den Partijvoorzitter mr. C. Goseling.
Deze waardeering zal hier te lande meer
gedeeld worden naarmate wij de moeilijk
heden in andere landen mede kunnen ver
klaren uit gemis aan katholieke eenheid
en een teveel aan staatkundige hartstoch-
ten bij alle partijen. In dit begrip van de
macht der eenheid en het duurzaam door
werken van het katholieke beginsel ook
op staatkundig terrein kan Nederland nog
een missie van leering en samenwerking
in het internationale leven hebben te ver
vullen. „Tijd".
DE TOESTAND DER TILBURGSCHE
WOLINDUSTRIE.
Schrijven der fabrikanten aan de
arbeidersorganisaties.
De vereeniging van Tilburgsche fabri
kanten van wollen stoffen heeft aan de
arbeidersorganisaties „St. Lambertus", de
„Eendracht" en „Unitas", zulks in ver
band met de door deze organisaties ge
voerde actie tot verbetering der arbeids
voorwaarden, ""een schrijven doen toeko
men, waaraan het volgende is ontleend.
In vervolg op onze conferentie van j.l.
Dinsdag is het ons aangenaam u te kun
nen mededeelen, dat onze vereeniging
besloten heeft, op korten termijn, en wel
voor het eerst over de loonweek van 16
tot en met 21 Augustus as. een toeslag
op de verdiende loonen uit te keeren van
5 procent.
De toeslag zal worden berekend over
hetgeen in uur- of stukloon, resp. in vast
weekloon, wordt verdiend; de kindertoe
slag blijft mitsdien ongewijzigd.
Dat onze vereeniging tot het toekennen
van een toeslag van 5 procent op de loo
nen besloot, moge door u worden be
schouwd als een erkenning dezerzijds
van de bezwaren, die vooral voor de ge
zinnen verbonden zijn aan de ten opzich
te van verschillende onderdeelen van het
arbeidersbudget waar te nemen stijging
der kosten van het levensonderhoud.
Anderzijds wenschen wij nog eens met
klem te herhalen, hetgeen in de met uwe
hoofdbesturen gevoerde besprekingen
reeds bij herhaling is naar voren ge
bracht, dat economisch beschouwd, de toe
stand der Tilburgsche wolindustrie op dit
oogenblik geen loonsverhooging toelaat.
Erkennende, dat, vergeleken met de
achter ons liggende jaren, eenige meer
dere bedrijvigheid valt te constateeren,
vestigen wij er nogmaals uwe bijzondere
aandacht op, dat onze industrie nog met
zeer veel groote moeilijkheden te kam
pen heeft.
Op de eerste plaats blijkt het in vele
gevallen niet mogelijk, de sterk gestegen
grondstoffenprij zen in de nieuwe ver
koopsprijzen te verdisconteeren.
Op de tweede plaats is ook thans nog
vrijwel elke export van wollen en half
wollen manufacturen onmogelijk.
Op de derde plaats is de concurrentie
op de binnenlandsche markt uitermate
scherp en wel waar het geheele produc
tieapparaat der Nederlandsche wolindus
trie op het binnenland is aangewezen en
bovendien het buitenland, niettegen
staande den steun, dien onze industrie
van de contingenteering ondervindt, nog
steeds de gelegenheid heeft, en deze ge
legenheid vaak ook met kunstmiddelen
gebruikt, om groote hoeveelheden manu
facturen in Nederland af te zetten.
Deze en andere overwegingen maken
elke vermeerdering van productiekosten
ongewenscht.
In het schrijven wordt dan uitvoerig de
bijzondere aandacht der organisaties ge
vestigd op de sociale bezwaren, die aan
opvoering der productiekosten, waaron
der in dit verband in het bijzonder te
verstaan verhooging van loonen en andere
verbeteringen van arbeidsvoorwaarden,
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Nieuw Chineesch-Japansch incident bij
Sjanghai (2de blad).
Incident met Fransch schip te Las Pal
mas. (2de blad).
Berlijn wijst als repressaille voor de
maatregelen tegen de Duitsche journalis
ten in Engeland den Times-correspondent
uit. (2de blad).
Het Palestijnsche probleem in de man
daten commissie van den Volkenbond.
(2de blad).
Honderd arbeiders in Venezuela ver
dronken. (Buitenl. Ber., 2de blad).
Binnenland
Slot van de Jamboree. Onverwacht
bezoek van het Prinselijk Paar. (2de
blad).
Indische Verkenners op 't Loo. (1ste blad)
Met ingang van 16 Augustus is de toe
slag op melk verlaagd voir melk van 3,2
pet. vetgehalte. (1ste blad).
Huldiging aan de nagedachtenis van
mgr. dr. Ariëns. (2de blad).
Verschillende doodelijke ongelukken te
water en te land. (éde en 1ste blad).
verbonden zyn voor de Tilburgsche wol
industrie en de daarin werkzaam zijnde
arbeiders.
Het schrijven besluit:
Wij hebben het bovenstaande nog eens
naar voren gebracht om u duidelijk te
maken, dat èn economisch èn sociaal aan
verhooging van loonen in de Tilburgsche
wolindustrie zeer ernstige bezwaren ver
bonden zijn. Dat wij desniettegenstaande
u met een toeslag op de loonen van 5 pro
cent zijn tegemoet getreden moge door u
worden gezien in het licht van boven
staande beschouwingen.
Uwe mededeeling, dat uwe organisaties
al hare krachten zullen inspannen, om
meer uniformiteit in loonen en arbeids
voorwaarden in de Nederlandsche wol
industrie tot stand te brengen, was ten
slotte voor onze vereeniging mede een
motief, om het u hierboven medegedeelde
besluit te nemen.
ONGELUK IN EEN ZWEMBAD.
De 14-jarige J. de Maat uit de Zwartjan-
straat te Rotterdam is in het zwembad te
Hillegersberg, door de gladheid van den
vloer, van den springtoren gevallen. Met
een hersenschudding en een schedelfrac
tuur is de jongen per auto van de G. G.
en G. D. naar het St. Franciscusgasthuis
vervoerd, waar hij in vrij ernstigen toe
stand is opgenomen.
PASTOOR J. G. ONEL
Roelofarendsveen
40 jaar priester.
PASTOOR J. J. M. VAN VASTENHOVEN
Leiderdorp-Zoeterwoude
40 jaar priester.
PASTOOR C. A. MOONS
Zevenhoven
25 jaar priester.