Veensche tuinders wanhoop nabij OMGEVING Zij hebben den geheelen dag gearbeid - en niets gevangen ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1937 DE LEIDSCHE COURANT rWEEDE BI AD - PAG. 7 Rottende aardbeien brachten armoede Alle hoop op Den Haag Iedereen praat over 't weer, alsof zijn leven ervan afhing, maar 's anderendaags zijn we vergeten of het regende of dat de zon scheen. Maar Roelof arendsveen zal het lang heugen dat rond Pinksteren de hemelen oyervloedig „dauwden" en de zon niet wil de doorbreken. Een verschrikkelijke mis oogst is daarvan het gevolg geweest. Het is geen loos praatje, dat het weer in Juni de tijd, dat de Veensche aardbeien behooren te zetten en te rijpen buiten mate van de kook was. Het Metereologisch Instituut in De Bildt, dat met zijn voor spellingen wel eens de plank misslaat, doch met zijn nabeschouwingen beide beenen op den grond heeft, moest constateeren, dat in een lange rij van jaren de zon niet zoo spaarzaam en krenterig geschenen had als juist in de maand Juni van dit jaar. Er kan hier dus gesproken worden van zeer bizondere omstandigheden omstan digheden, die geen mensch had kunnen voorkomen of keeren. Het gevolg van deze ongewoon zonlooze, regen-rijke voorzomer is geweest, dat de aardbeien, die prachtig in bloesem stonden, onder het „glas" verrotten. Wat aan aard bei de zondvloed wist te overleven, kwam veel te laat tot rijpen en veel te laat ter markt om nog een eenigszins fatsoenlijke prijs te kunen opbrengen. Twee vragen. Gaat het dus alleen om de aardbeien? En heeft alleen de Veen last gehad van slecht weer? Het regende toch over geheel Europa! Inderdaad het gaat alleen om de aard beien, en alleen de Veen had overlast van het weer. De teelt van aardbeien onder glas vormt een van de voornaamste bronnen van be staan voor de tuinders van Roelofarends- veen. Deze aardbeien worden grootendeels uitgevoerd naar Engeland; 80% van de aardbeien-export naar onze overzeesche buren wordt door de Veen verzorgd. De Veenders hoopten dit jaar, speculeerend op de waarde-vermindering van het Pond Ster ling, goede zaken te maken, en ziet daar komt het weer niet als „spelbreker", maar als breker van het bestaan voor vele men- schen. De toestand in de geheele tuinderij is dat weten wij allen hopeloos slecht. In Roelofarendsveen is het niet erger en niet beter dan elders. Het is overal narigheid. Wat aan toeslagen op minimumpprijzen binnen-komt is juist voldoende om met mondjes-maat te leven, en dikwijls zelfs onvoldoende. Het antwoord in cijfers. Eenige cijfers zullen overtuigend aan- toonen, dat het met de bestaansvoorwaarden in de Veen steeds berg-af is gegaan. Tevens springt in onderstaand overzicht van de op brengst der veiling duidelijk naar voren, dat de aardbeien-teelt in de Veen en bijna uitsluitend in de Veen een zeer voorname plaats inneemt. Wij geven de cijfers van 1930 af; men bedenke hierbij, dat in 1928 en 1929 voor ineer dan een millioen verveild werd. De eerste smeekbede. Excellentie, Financieel is de Veen langzaam doodge bloed; de patiënt kan geen stootje meer verdragen. In alle gezinnen heerscht sinds jaren kommer en zorg. En nu op den koop toe de misoogst van de aardbeien! Dat heeft hetzelfde uitwerksel, als het toedienen van een verkeerde injectie op iemand, die het sterven nabij is. De gemiddelde opbrengst van de aard beien heeft over dit jaar slechts 47 ct. per raam bedragen, maar er zijn vele tuinders, die niet meer dan 17 a 18 ct. per raam heb ben kunnen besommen. De aardbeien waren rot, en de prijzen bovendien laag, ten ge volge van het langzame rijpen der vruch ten, waardoor de Veenders hun voorsprong op de markt verloren. Deze lage opbrengsten zijn eigenlijk niet meer dan wat men noemt een „meiden fooitje". De productie-kosten per raam be dragen op zijn minst één gulden. Er moeten dus hoopen geld bij. Op welke wijze ook hier zal de over heid moeten helpen. Toen de catastrophale gevolgen van de misoogst voor ieder dui delijk waren, beraadslaagden de Veensche tuinders, wat hun te doen stond. Zij zagen geen anderen uitweg en er is ook wer kelijk geen andere dan extra-steun van de overheid. Door de afdeeling van den L.T.B. werd een nood-schrijven tot den Mi nister gericht, dat als volgt luidde: Totale omzet Aardbeiën 1930 670.832,28 228.961,94 1931 602.061,17 214.182,74 1932 576.995,80 129.805.— 1933 627.758,91 120.365.— 1934 500.483,64 117.943,23 1935 442.508,88 130.758.— 1936 410.281,75 104.759,04 1937 65.873,97 Geeft met verschuldigde eerbied te kennen: de R.K. Tuinderspatroonsver- eeniging „St. Benedictus", afdeeling Roelofarendsveen v. d. R.K. Diocesanen Land- en Tuinbouwbond in het bisdom Haarlem; dat de aardbeien-cultuur onder glas, welke in Roelofarendsveen reeds tal van jaren één der voornaamste bron nen van bestaan is, als gevolg van de zeer ongunstige weersmstandigheden in dit voorjaar een mislukking is ge worden, welke door haar catastrophale .omvang voor de betrokken tuinders niet anders, dan „een ramp" kan ge noemd worden; dat niet alleen door bovengenoemde omstandigheden het geoogste kwantum sterk is gedrukt geworden, doch dat te vens de oogsttijd zoodanig is verscho ven, dat de voorrang in normale omstandigheden door het glas verkre gen tegenover andere plaatsen vrij wel verloren is gegaan, zoodat de prij zen nog ver beneden de toch reeds te lage prijzen van de laatste voorgaande jaren zijn gebleven; dat door beide genoemde factoren de gemiddelde bruto-opbrengst per raam slechts ƒ0.47 bedraagt, terwijl toch de productiekosten niet minder dan op 0.95 per raam kunnen berekend wor den; dat door deze minieme opbrengst het totaal omzetcijfer van dit product is teruggeloopen tot 65.873.97 tegenover 104.759.04 in 1935, welk bedrag in de laatste zes jaren toch reeds geleidelijk was teruggeloopen van 228.961.94 in 1930; dat deze tegenstelling nog schriller wordt wanneer men in aanmerking neemt dat het aantal ramen waaronder in 1937 aardbeien zijn geteeld, 138.500 bedraagt, hetwelk tegenover 1936 een toename beteekent van 12.500 ramen, dat de toestand, door deze ramp ge schapen, in de meeste bedrijven en ge zinnen, na de reeks van ongunstige ja ren, ondragelijk is geworden, daar thans niet alleen de gemaakte productiekos ten niet kunnen worden betaald, doch bovendien in vele gezinnen momenteel reeds geen middelen van bestaan meer aanwezig zijn; dat deze situatie voor den plaatselijken middenstand, die veelal den geheelen winter heeft geleverd in het vooruit zicht, dat in den oogsttijd betaling zal volgen, zeer funest is en tot velerlei onaangenaamheden aanleiding geeft; Redenen waarom requestrante zich tot Uwe Excellentie wendt met het eer biedig verzoek, wel in overweging te willen nemen om deze getroffen plaats, met zijn nijvere, soms meer dan zestien uren per dag zwoegende bevolking mede in het belang van de toch reeds in het nauw verkeerende middenstand met een extra steun, speciaal voor de telers van glas-aardbeien te hulp te komen. 't Welk doende, enz. Tevens werd een audiëntie bij den Mi nister aangevraagd. De Minister zeide „over weging" toe. En overweegt nog steeds. Ten einde raad kwamen de tuinders op nieuw in vergadering bijeen een ver gadering, waarin de verbittering om het uit blijven van éénige hulp in de nijpende armoede heftig oplaaide. Opnieuw werd een brief aan den Minister gezonden, waar op nog geen antwoord inkwam: De twéede brief. Excellentie, Ondergeteekenden, r espectie veli j k voorzitter en secretaris van de R.K. Tuinderspatroonsvereeniging „St. Bene dictus", afdeeling Roelofarendsveen van den „L. T. B." achten zich ver plicht, het volgende ter kennis van Uw Excellentie te brengen: Op uitdrukkelijk verzoek van de le den heeft onze afdeeling op Dinsdag 3 Augustus j.l. een buitengewone leden vergadering gehouden, waar speciaal besproken is de heerschende nood-toe stand, ontstaan door de, Uwe Excellen tie reeds bekende mislukking van de aardbeien-cultuur onder glas. Deze toestand, nog verergerd door het feit, dat ook de andere cultures niets dan teleurstelling geven, wordt hoe langer hoe nijpender en uit de woordvoering op genoemde vergadering bleek duidelijk, dat onder de meest ge troffenen een wanhoopstoestand na bij is. Wij willen dan ook Uwe Excellentie eerbiedig doch met den meest moge lijken aandrang verzoeken om zoo spoedig mogelijk een gunstige beslis sing te willen nemen op ons adres van d.d. 24 Juni j.l. teneinde in de schrij nende nood althans eenigermate te voorzien. Met verschuldigden eerbied, enz. Er is in deze brieven aan den Mhvster geen woord te veel gezegd. Men he'ft ge wild en gewogen, juist om geen overdre ven sensatie te verve like n die bij nader onderzoek door deskundigen voos zou blij ken te zijn. Er heerscht in de Vesn armoede dat weten wij. Maar door het mislukken van een zoo belangrijk bestaansmiddel als de aardbeien-teelt, dreigt die armoede over te gaan in ellende en ontbering niet alleen voor de tuinders, maar evenzeer voor de plaatselijke winkeliers. Om een bedrag van 65.000 wordt ge vraagd en gesmeekt. De Veen heeft daar recht op, evenals andere groepen van de bevolking, die op de rand van de uiterste narigheid verkeeren. Het zou onverant woord zijn, als de overheid deze groep der bevolking, die van den vroegen morgen tot den laten avond ploetert om op eerlijke wijze aan een bestaan te komen, aan haar lot zou overlaten. De plaatselijke armbestu ren doen, wat zij kunnen, om in de nooden te voorzien, doch raken steeds meer uit geput. Hier heeft de regeering een taak en de Veen een recht. Want de arbeider is zijn loon waard. In gewone omstandig heden dragen de tuinders het risico, dat alle tuinderij meebrengt; na de jarenlange verarming kunnen de tuinders echter geen schok, als deze mislukking van de aard beien-oogst, opvangen. Het zou een schan de zijn, als de Overheid in ons land ons land, waar het volgens getuigenis van ge zaghebbende zijde nog zoo kwaad niet is lijdelijk toezag, dat een nijver dorp, door tegenslag en tegenspoed in diepe armoede en ontbering werd ondergedompeld. Dat moet Neerlands eer te na komen. ALKEMADE. Geboren: Jacobus Petrus Wilhelmus, z. van A. J. Schoo en E. W. M. de Koning. Antonie Hugo Walter, z. van C. B. Heijn en S. M. M. J. J. Peeters Sophia Wil- helmina, d. van J. S. Pennings en S. W. Straathof Anna Maria, d. van J. S. Pen nings en S. J. Straathof. Gehuwd: J. A. Bosman jm. 27 j. en A. J. Turk jd. 21 j. A. Luijt jm. 47 j. en A. Vreeken jd. 30 j. Overleden: P. Wesselman 81 j. F. J. Warmerdam 31 j. KATWIJK AAN DEN RIJN. Hoogere landhuur. Vanwege „Rijn land" werden een 30-tal perceelen teelland in het openbaar verhuurd. Voor de minder waardige kwaliteit was niet veel animo en de prijs was vrij laag. Goede kwaliteit land bracht goede prijzen op, hooger dan in de vorige termijn. Er was veel belangstelling. Oranjevereeniging. We kunnen thans meedeelen, dat het bestuur der Oranjever eeniging besloot met vele andere spelen op het a.s. Koninginnefeest, bij voldoende deel name ook ringrijden met paard en tilbury te houden. Men kan reeds nu aan het be stuur mededeeling doen van deelname. Dit is wenschelijk, opdat het bestuur tijdig weet of zulks doorgang kan hebben. KATWIJK AAN ZEE. V. V. V. De volgende week Sal V.V.V. j haar 40-jarig bestaan hei-denken door het geven van een z.g. V.V.V.-week. Er zullen i de geheele week verschillende spelen uit- i gevoerd worden. Maandag b.v. van 10 tot 12 uur v.m. wedstrijd met autopeds voor jongens en meisjes. Dinsdags n.m. van 3:5 uur wedstrijd in tobberoeien in de Buiten wateringen, des avonds van 79 stoelendans aan de Boulevard. Woensdag te 2 uur hardloopen en estafetteloop voor jongens boven 16 jaar. Donderdag behen digheidswedstrijd n.m. 7 uur, met auto's. Vrijdag Lampionoptocht des avonds te 8 uur. Half 11 vuurwerk. En Zaterdag van 3 uur mm. af verschillende zwemwedstrij den. Dat kan, vooral voor de vele badgasten, een interessante week worden. NOORDWIJKERHOUT. Meisjesschool. De Eerw. Zuster Ra- phaella, noofd der R.K. Meisjesschool „St. Jozef" alhier, is in gelijke betrekking be noemd aan de Meisjesschool te Hatert. NOOTDORP ONBEWAAKTE OVERWEG Van 's Gravenhage, den nieuwen autowag naar Zoetermeer ('s GravenhageUtrecht) volgende, kruist men den Veenweg, welke kruising is uitgevoerd door middel van een viaduct over den Veenweg. Wenscht men via den snelverkeersweg naar Nootdorp te gaan, dan moet men voor dit viaduct rechtsaf om, naar omlaag rijdende, den Veenweg, welke naar Nootdorp leidt, te bereiken. Onder aan deze helling gekomen dient men er echter rekening mede te hou den, dat de Veenweg met de spoorlijn Den HaagGouda de kruising a niveau heeft, welke niet bewaakt is. Hoewel het velen vreemd zal aandoen nabij een ongelijkvloersche kruising met den autoweg een gelijkvloersche met de spoorlijn aan te treffen, is het gevaar voor het uit den Haag komend wegverkeer niet zoo groot, aangezien men gedurende den afrit van den autoweg reeds parallel rijdt aan de spoorbaan en dus op een kruising met deze verdacht is. Komende uit de rich ting Zoetermeer wordt de situatie echter veel gevaarlijker, aangezien men dan na de viaduct onder doorgereden te zijn plot seling voor den onbewaa'iten overweg komt te staan. Een en ander is voor de K.N.A.C. aan leiding geweest aan den inspecteur-generaal van het Verkeer te verzoeken het daar- hten te 'eden, dat hetzij bewaking van dezen overweg zal worden ingesteld, het zij worde overgegaan tot het aanbrengen van een automatisch wencende lichtinstal latie, zooals te Steen wijk in git ruik is, zulks mede in verband met di toename van het volkeer op den Veemveg. Op dil verzoek heeft de K.N.A C. be richt ontvangen, dat het uitzicht by den onderwnpelijken overweg door den aan.'eg van den Rijksweg, niet noemenswaardig is gewijzigd, terwijl het uitzicht het vorige jaar nog is verbeterd door verwijdering van de abri en een houten dienstgebouwtje aan de zijde van de wachterswoning. Hoe wel het verkeer over den overweg wel eenigsgzins is toegenomen, wordt dit door den inspecteur-generaal niet van dien aard geacht, dat er voor hem aanleiding bestaat om den minister van Waterstaat te adviseeren weer tot bewaking van den overweg of tot het aanbrengen van een automatische lichtinstallatie over te gaan. SASSENHEEVI. Tegen een boom gebotst. Een vracht auto met steenen beladen, die in de Hoofd straat door het drukke verkeer zou vast- loopen, werd door den chauffeur in de Ju- lianalaan gestuurd. De auto kwam evenwel tegen een boom terecht en werd zoo zwaar beschadigd, dat ze moest worden wegge sleept. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. DE TUINDERIJ MET HAAR HANDEL. De snijboonen hebben de minimumprijs benaderd. Niemand zal verwacht hebben, dat de handel zoo lusteloos kon worden als zij thans is. 't Gaat de laatste dagen met alle producten wel buitengewoon slecht, zoo slecht zelfs, dat enkeel hoofdproducten, ja de hoofdproducten, zoo rondom het minmum hangen. De stemming der tuinders en kooplieden is down. Te beginnen met het hoofdartikel „sn ij- b o o n e n", had niemand kunnen bevroe den, dat de prijs nog zoo zou gaan kelde ren, temeer daar de massa weg was. Nu willen wij hierbij wel opmerken, dat het warme weer van de laatste dagen geen gunstigen invloed uitgeoefend heeft op de prijs, want niet alleen kwamen er meer snijboonen aan de markt, doch ook elders werden de veilingen overladen met dub bele boonen, met als gevolg, dat de fabri kanten het niet meer voor konden wer ken. En wanneer de fabrieken niet volop mee doen, daalt de prijs, immers de markt kan het aangeboden kwantum op geen stukken na verwerken. In het begin van de week was er geen aanleiding tot dit pes simisme, gezien dat de aanvoer beduidend minder bleef bij vorige dagen, doch toen Woensdag, Donderdag en vandaag het aan- voercijfer dagelijks ruim 8500 bedroeg, daalde de prijs sterk, ja tot het minimum toe. Een enkele partij, totaal uitmakende drie honderd zakjes, konden op het laatst geen baas meer krijgen. Volgende week zullen er vermoedelijk nog een paar behoorlijk volle dagen zijn, mits het stil weer blijft, wat noodig is voor de kopboonen. Van de gewassen, die aangetast zijn door „stofof grauw, is heel weinig meer te verwachten. Het tweede hoofdartikel „Augurken" staat nu volop in de belangstelling. Met het zonnetje zijn ze in groote kwantums komen afzetten, alhoewel de gewassen in verband met de warmte, snel aan het aftakelen zijn. Een groote augurkenoogst zal het wederom niet worden. In het begin van de week bleek voor het grof wel eenige interesse te zijn, doch dit duurde maar een paar dagen en ging het weer dalen van de zestig cent naar de der tig. Het kleine grof deed vandaag vijftig cent, het gewone een en dertig. Fijn gaat somtijds iets vlugger weg als wij gewoon zijn, meestal varieert het van 2.502.90. Fijnbasterd 1.001.20, Basterd 0.60 0.75. Hoe slecht de gewassen zijn, blijkt uit het groote kwantum stippel wat dagelijks op de klok komt. Nu hadden wij ruim zes honderd balen, prijs 0.150.25. Komkom mers worden steeds een paar baaltjes van verkocht tegen de ophoudprijs, n.l. f0.121/,. Vermelden wij, dat in deze week enkele, da gen de aanvoer van grof beliep tegen de 2500 balen. De kwaliteit is naar koopers wensch, ja zelfs cliënten, die in geen zevental jaren onze veiling bezochten, staan thans als ge regelde koopers gedoteerd. Zoo gaan we de goede richting in. Het is eenmaal zoo, wanneer de snijboo nen dalen, volgen ook de andere boonen soorten, met name Stokprinsesse- boonen. Zij zijn gedaald tot 0.75 0.85. Als men de aanvoer stelt op 150 zakjes per dag, vooral op de groentedagen, mag niet aan overschatten gedacht worden. D u b b. Stamboonen zijn stabiel gebleven, loo- pende van ƒ0.600.80. Ook komen de witte pronkboonen afzetten. Zoo hier en daar de zaak eens opgenomen te hebben, betreffende de omvang en stand der gewassen, zal er zeker behoorlijke par tijen aanstonds worden aangeboden. Jam mer, dat het met de prijs al stroef gaat. Van de twintig tot dertig cent zijn de laat ste noteeringen, dus even boven de ver- goedingsprijs, welke vorige week is gesteld op twintig cent. Spekboonen een flau we handel, van de veertig tot vijftig cent. Signaleerende het enkel partijtje tuinboo- nen, die ruim veertig centen opbrengen, gaan wij naar de afdeeling groenten. Bloemkool heeft de prijs kunnen handhaven van vorige week, desalniette min de aanvoer blijft dalen, blijft verbeter de prijs uitgesloten, en daar de beste soor ten voor geringe sommen, 37 cent, van den hand gingen, was de mindere soort meestal geen beter lot beschoren dan door draaien. Postelein beleeft geen rooskleurig lijd. Werkelijk, de aangevoerde hoeveelhe den zijn mooi, doch de groenboer ziet lie ver fruit aangeboden dan groenten. Voor de beginnummers kwamen nog klanten naar voren, op het eind der veiling geen be langstelling. A n d ij v i e loopt in hetzelfde gareel. Groote struiken met een geel hart, hier voor stopt de wijzer op tien a vijftien cent per kist, ietwat groene gaan de wereld niet in. Spinazie, welke sporadisch voor kwam, zag zich toebedeeld met de mini mumprijs, een weinig afwijkende kreeg geen bestemming D'e s 1 a veroorzaakte een eenigszins vlotte handel en al was het maar een knap kropje, werd het toch nog inge pikt voor ruim een cent. Mooiere kwali teiten werd gretig in beslag genomen van 1.502.60. Dit product heeft wel zijn weer. B o s p e e n raakt van de baan. Voor een zuivere bos gaf de koopman van drie tot bijna zes cent, breekpeen 1.004.00, per 100 K.G. De komkommers vinden de laatste dagen wel afnemers, al zij het voor even boven de ophoudprijs. Bijna alle soorten worden geruimd, heele kleine worden ge bracht op een plaats, waar men met leede oogen naar kijkt. De tomatenhandel flikkert een weinig op, tenminste voor mooie A en B liep de noteering vandaag tot 4.50 per 100 pond. Laten wij hopen, dat deze stijging een teeken is van eenige voortdurende op leving. Spitskool noteert 0.601.40, Roods kool 1.40—2.20, Savoye ƒ1.40—1.70, Kro ten 0.801.60. Van soepgroenten bracht seldery 0.301.20 op, keukengroenten als Prij ƒ0.601.30, Peterselie ƒ0.301. In de f r u i tafdeeling merkten wij de eerste meloenen op vandaag, waarvoor be steed werd zestien cent. De druiven hadden het oog veroverd van den kleinhan del, want deze palmde ze in van achttien tot twintig cent per pond. Hiêrmede hebben wij het wekelijks overzicht afgewerkt en volstaan met de mededeeling, dat wij volgende week eens enkele cijfers zullen geven over de afge- loopen campagne, die dan toch wel groo tendeels verstreken zal zijn. Wat is het vroeg. Eertijds was Augustus de „groote" maand! In afwachting! WASSENAAR Rijwielpad Rijksdorp-Wassenaarsche SJag. Naar aanleiding van het feit, dot het sedert 6 Mei j.l. geopende rijwieilpaa Rijksdorp-Wassenaarsche Slag nog niet voor wielrijders verplicht is gesteld, tenge volge waarvan op den smallen vaak druk ken rijweg de verkeersveiligheid veelal te wenschen overliet, heeft de K.N.A.C. het gemeentebestuur van Wassenaar verzocht bedoeld rijwielpad ten spoedigste voor wielrijders verplicht te willen stellen. Uit het daarop ontvangen antwoord blijkt dat het gemeentebestuur bereid is do af sluiting voor wielrijders van den autoweg naar het Wassenaarsche Slag te bevorde ren, doch dat Gedeputeerde Staten ter zake hebben te beslissen, omdat de weg buiten de bebouwde kom der gemeente is gelegen. Door het gemeentebestuur zal deze af sluiting bij Gedeputeerde Staten ten spoe digste aanhangig worden gemaakt. In het belang der algemeene verkeersveiligheid heeft de KNAC thans aan dit College ver zocht terzake een spoedige goedgunstige be slissing te willen-nemen. Hoe oud is je koetje. Twee jaar, mesjeu. Waar zie je dat aan, Aan z'n hoorns, mesjeu. Komt uit, ze heeft twee hoorns. (Dimanche llln-fré).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 7