De politiek van het Vaticaan
De Kerkvervolging in Mexico
De mislukking van de
Socialistische School
28ste Jaargang
VRIJDAG 23 JULI 1937
No. 8782
Ste £cid&elic(3ot4/fcc!/!it
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij ToornitbetaSng
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Wetenschap en gebed
Daar zijn er nog ondanks alles! -
die durven beweren, dat wetenschap en
geloof zoodanig met elkander in strijd
zijn, dat zij elkander uitsluiten.
Deze bewering kan door geen enkel
feit worden geargumenteerd! Wèl zijn er
daarentegen feiten in overvloed, om haar
te logenstraffen. De lichtende feiten van
het tegelijkertijd wetenschappelijk en ge-
loovig leven van geniale figuren als
om er hier één te noemen markies
Marconi, „de vader van de radio", die in
zijn drie en zestigste levensjaar, terwijl de
wereld nog veel van hem verwachtte en
hijzelf nog volop experimenteerde, plotse
ling is overleden.
De „Tijd" schrijft in een artikel naar
aanleiding van het overlijden van dit ge-
loovig genie, dezen genialen geloovige, die
om zijn uitvinding een weldoener der
menschheid mag worden genoemd:
Deze pionier van de radio-techniek,
die voortbouwde op de vindingen en
ontdekkingen van Maxwell en Hertz,
is heel zijn leven een diep geloovig en
trouw zoon van de Katholieke Kerk
gebleven. „Er is geen geluk zonder
geloof" placht hij te zeggen. „Niet al
leen als overtuigd katholiek, maar ook
als geleerde geloof ik aan de macht
van het gebed. De wetenschap alleen
is niet in staat het geheim van ons be-
staan te achterhalen. Iedere geleerde
weet, dat er grenzen zijn aan de we
tenschap, die hij niet te buiten mag
gaan. Iedere geleerde weet, dat er
mysteries zijn, die de wetenschap nooit
zal kunnen oplossen. Alleen het geloof
aan een Opperwezen, aan Wien wij
moeten gehoorzamen, helpt ons moedig
het geheim des levens te beschouwen".
Als geleerde geloofde Marconi aan de
macht van het gebed....
Het Is een eenvoudige waarheid, het is
vanzelfsprekend, dat het gebed in héél ons
leven een groote, een geweldig-veel be-
teekenende macht is.
Dat moet zoo klaar zijn als de klaarste
dag voor een christen, die zijn verstand
gebruikt.... Maar tóch wordt er maar al
weinig aan deze waarheid gedacht, al te
weinig.... Marconi heeft de wereld, die
in kortzichtige oppervlakkigheid niet zien
kan of niet zien wil, de waarheid voor
gehouden in de verklaring: Ook als ge
leerde geloof ik aan de macht van het ge
bed!
DE TERAARDEBESTELLING VAN
MARCONL
BOLOGNA, 23 Juli. (A.N.P.) Hedenmor
gen in alle vroegte is de speciale trein met
het stoffelijk overschot van Marconi te de
zer stede aangekomen. De gouverneur van
Rome, prins Colonna, had het stoffelijk
overschot vergezeld en droeg het uit naam
van de regeering over aan de podestat van
Bologna. Om half negen vertrok de stoet
van het station naar de basiliek. In de stra
ten verdrong zich een dichte menigte be
langstellenden. De baar werd gevolgd door
den hertog van Genua, die den koning ver
tegenwoordigde, de ministers Bottai en
Marsanioh en voorts door een reeks mili
taire, politieke en burgerlijke autoriteiten,
benevens vertegenwoordigers van de uni
versiteit van Bologna. Onder een regen van
bloemen naderde de stoet de basiliek, waar
de bisschop van Bologna, kardinaal Nasalli
Rocca, een plechtige Pontificale H. Mis ce
lebreerde.
DE VLIEGPLANNEN VAN MATTERN.
Zal Amerika bezwaar maken?
WASHINGTON, 23 Juli. (A. N. P.). Het
Amerikaansche departement van handel
zou den vlieger Mattern geen machtiging
hebben verleend op 10 Augustus via de
Noordpool naar Moskou te vliegen, daar
het van meening is, dat dit plan veeleer
een „sensatievlucht" beoogt, en slechts van
ondergeschikt belang is voor de lucht
vaart.
Er zijn in den laatsten tijd in 1
de Duitsche pers felle aanvallen
gedaan op den H. Vader, op Kar
dinaal Pacelli, als zou de Vati-
caansche Diplomatie een politiek
voeren, die tegen Duitschland is
gericht en die een gevaar zou op
leveren voor den vrede in Europa.
Deze lasterlijke beschuldiging
wordt op bezadigde en afdoende
wijze weerlegd in een artikel, dat
de K. W. P. van haar filiaal te
Ween en de Christliche Presse-
centrale kreeg toegezonden, en
dat wij zoo belangrijk achten, dat
wij het hieronder in vertaling la
ten volgen en aan onze lezers
dringend ter overweging aanbe
velen.
Toen de bekende bisschop van Trier
dr. Korum bij gelegenheid van zijn ambts
aanvaarding een bezoek bracht aan Bis
marck, vroeg de „IJzeren Kanselier",
welke politiek de Kerkvorst dacht te vol
gen.
„Mijn eenige politiek" zoo antwoordde
de Bisschop, „is te trachten doodzonden
te verhinderen!" Dat is het klassieke ant
woord, dat men aan iedereen kan geven,
die de opwerping zou maken, dat de lei
ding der Kerk den invloed, dien de gods
dienst op 's menschen hart uitoefent, be
schouwt als een factor van macht, zooals
wij die in den gewonen zin des woords
verstaan. Toen de Kerkelijke Staten nog
bestonden, moest de Romeinsche Curie er
steeds op bedacht zijn, dit rechtmatig ver
worven, doch veel omstreden bezit met
alle geëigende middelen te handhaven,
door een verstandige diplomatie moest
men zich zooveel machtige bondgenooten
trachten te verzekeren, dat bij een even-
tueele aanval op het klein en slecht be
wapend grondgebied van de Kerkelijke
Staten de aanvaller ofwel werd afge
schrikt, ofwel vrijwel vaststond dat hij
verslagen zou worden. Zelfs in de meest
bewogen tijdperken der Middeleeuwen
heeft de Pauselijke politiek er nooit naar
gestreefd, om nieuwe gebieden te ver
overen of om op kosten der nabuurstaten
het eenmaal verworven bezit uit te brei
den.
Men verliest maar al te gemakkelijk
uit het oog, dat alle groote verwikkelin
gen tusschen het Pausdom en de wereld-
sche machten, ook in die andere periode
der geschiedenis, steeds betrekking had
den op geschilpunten over de groote en
principieele vraagstukken van het gods
dienstig en zedelijk leven. Men behoeft
slechts te herinneren aan de Investituur
strijd, die tenslotte toch slechts ontbrand
is, omdat de Paus niet kon tolereeren
dat het door Christus ingestelde herder
lijk ambt onderworpen zou worden aan
de dienstbaarheid van wereldlijke mach
ten. Als men de geschiedenis grondig be
studeert, niet uit de jammer genoeg zoo
algemeen verspreide oppervlakkige of po
pulair gehouden beschrijvingen, of zelfs
uit kwaadwillige schotschriften, maar uit
wetenschappelijk erkendë geschiedbron
nen, of uit werken van serieuze, weten
schappelijk hoogstaande historici, dan
komt men tot de overtuiging, dat de po
litiek van het Vaticaan er steeds in de
eerste plaats op gericht was om het Rijk
van Christus uit te breiden en te be
schermen.
Het is toch al te belachelijk, om, op den
dag van heden, nu het Pausdom van iedere
wereldlijke macht ontbloot is, nu de Kerk
op haar eigen geestelijke macht is aange
wezen, dat men nu voor de betrekkingen
van het Vaticaan ten opzichte van de an
dere staten dezelfde maatstaf wil aanleg
gen als voor de verhouding tusschen de
mogendheden onderling. Dergelijke ver
gelijkingen moeten noodzakelijkerwijze
een misleidende uitwerking hebben. De
politiek van het Vaticaan staat los en vrij
van ieder „Machtscomplex". Zij ziet slechts
één arbeidsveld: de verovering en ver
zorging van de onsterfelijke menschelijke
zielen, die haar op aanwijzing van Chris
tus zelf zijn toevertrouwd. Zij kent geen
vijandschap jegens menschen, of jegens
groepen van menschen. Voor haar bestaat
er slechts één onverbiddelijke tegenstan
der, zij kent slechts vijandschap tegen de
dwaling, tegen de grondbeginselen en de
leer welke tegenover het Rijk van Chris
tus vijandig staan. Deze vijandschap ver
schuilt zich niet in een listig diplomatiek
spel of geintrigeer. Openlijk en vrijmoe
dig geven de Pausen aan de grooten en
machtigen dezer wereld hun meening te
kennen, wanneer naar hun oordeel het
uur gekomen is om alle openbaarheid om
wille van het algemeen belang hun stem
te verheffen. Zij bestrijden de dwaling en
trachten de dwalenden op te sporen, voor
zich te winnen en terug te brengen tot de
waarheid. Voor iedereen, die slechts eeni-
germate met open oog de wereld rondom
zich heen beziet, zal het duidelijk zijn,
dat zoo iets niet gebeurt door middel van
politieke knoopen. Wij zouden tal van
voorbeelden kunnen aanhalen, om te be
wijzen hoe de Romeinsche Curie ook over
de afgedwaalden haar erbarming uit
strekt. Men behoeft slechts te denken aan
de groote internationale hulpacties, waar
bij de Paus steeds een zeer vooraanstaan
de plaats innam. Waar dringend hulp noo-
dig is, vraagt het Vaticaan niet naar gods
dienstige gezindte, maar naar de, hulpbe
hoevendheid. We behoeven slechts de
groote hulpactie voor Rusland te vermel
den, waar de Pauselijke Delegaten onder
voortdurende dreigende gevaren hun lief
dadige zending volbrachten.
Niemand heeft dieper ontroerender
woorden voor een rechtvaardigen vrede
gesproken dan Pius XI. Is het niet een
brutale verdachtmaking, wanneer men
een dergelijke edele en oprechte vriend
en verdediger van den vrede in de schoe
nen wil schuiven, als zou hij de toch
reeds zoo verwarde en gespannen verhou
dingen tusschen d.e verschillende staten
moedwillig willen verstoren? Het is juist
steeds de groote kracht van de Pauselijke
Diplomatie geweest, dat zij in weloverwo
gen kalmte en ontdaan van iedere drif
tigheid haar taak vervult. Juist deze op
den voorgrond tredende eigenschappen
zijn het beste bewijs, dat zij wel in deze
wereld, maar toch voor het andere le
ven, voor de eeuwigheid werkt. Want al
leen een diplomatie, die werkelijk geen
andere zorg heeft dan het heil der zielen,
kan zich buiten al die bruisende opwin
ding houden, die noodzakelijkerwijze met
een strijd om de aardsche macht verbon
den is. Juist daarom is de Vaticaansche
diplomatie een machtige factor voor den
vrede onder de volkeren, omdat zij boven
die dingen staat, die het omstreden voor
werp vormen in den strijd der partijen
en in den strijd van landen en volken. Die
groote moreele macht voor het behoud
van den vrede kan niet hoog genoeg ge
waardeerd worden.
De „Osservatore Romano" publi
ceert een artikel van den bekenden
Jezuit Père Ledit uit de „Lettres
de Rome" over hetgeen zich af
speelt in Mexico.
Duidelijk treedt hierin naar
voren de mislukking van de socia
listische school, een échec, dat Mos
kou slechts met leede oogen aan
schouwt.
Er is ongetwijfeld een groote parallel te
trekken tusschen de methodes der kerk
vervolging in Mexico en in Rusland. On
danks enkele uiterlijkheden blijft de regee
ring van Mexico de Katholieke Kerk aan
vallen en zoekt zij het volk te ontkerstenen.
De methodes worden meer en meer vervol
maakt; zij worden meer op wetenschappe
lijke basis geschoeid, omdat de propaganda
systematisch in de steden en op het platte
land verspreid wordt. De scholen zijn de
voornaamste strijdmiddelen geworden; of
schoon de geloovigen niet met wreede mar
telingen vervolgd worden, zooals weleer,
dringt de satanische geest der vervolgers
toch dieper dan ooit door bij de massa.
Nu en dan worden wel enkele eischen
van de katholieken ingewilligd, maar men
heeft nog geen letter veranderd aan de wet
ten over het atheïstische onderwijs, en nog
steeds zijn de kinderen verplicht, om op
straat de Internationale te zingen, met de
vuist omhoog, en de rood-zwarte vlag van
de communisten te groeten.
De voorzitter van de sociaal-democrati
sche partij, Diego Arenas, heeft zelf ver
klaard, dat president Cardenas de voorloo-
per is van de Mexicaansche Sovjet, en dat
hij ijverig bezig is, een overgangsweg te
vormen tusschen het republikeinsche re
gime en de Sovjet-dictatuur.
Cardenas zoekt eveneens zijn heil in de
socialistische school. Op 13 Mei j.l. zond hij
een schrijven aan de gouverneurs van de
Mexicaansche staten, waarin hij hen vroeg,
aan het socialistisch opvoedend werk nog
meer aandacht te schenken, en de huisva
ders ervan te overtuigen, dat „deze opvoe
ding de meest geschikte is voor den tegen-
woordigen tijd".
Heeft nu de socialistische school gepres
teerd, wat de regeering ervan verwachtte?
Geenszins. De socialistische school is een
mislukking geworden, en evenals de Sovjet-
Russische pers ernstige aanmerkingen heeft
te maken op de scholen in Sovjet-Rusland,
zoo is nu de Mexicaansche pers gedwongen
te verklaren, dat de toestanden op Onder
wijsgebied verre van rooskeurig zijn.
De Mexicaansche socialistische school
heeft haar mislukking grootendeels te wij
ten aan het feit, dat zij de tegenstand van
de bevolking niet heeft kunnen overwin
nen. Zelfs de meest vooraanstaande leden
van de Nationale Revolutionaire Partij stu
ren hun kinderen niet naar de regeerings-
scholen. Meerderén van hen bezoeken de
weinige bijzondere scholen, die er nog over
zijn. Ook met de organisatie van de socia
listische scholen is het treurig gesteld, on
danks de lofreden van haar propagandisten
en de brochures van de Socialistische Partij.
„El Homibre Libre" van 22 Februari
spreekt klare taal over de valsche statis
tieken, die in het begin van de maand door
de regeering gepubliceerd waren.
„El Universal Grafica" van 31 Mei gaf
enkele bijzonderheden, die voor de regee
ring zeker een reden zijn geweest om de
statistieken te vervalschen. Uit officieele
statistieken van het Centraal Bureau voor
Statistiek betreffende het Departement voor
Onderwijs kunnen wij den treurigen toe
stand van het Mexicaansche Onderwijs aan-
toonen.
In het Federale District zijn 250.000 leer
plichtige kinderen, maar er zijn geen scho
len genoeg om al deze kinderen onderwijs
te kunnen laten genieten. Nu worden alle
lokalen gebruikt, en morgen-, middag- en
avondcursussen gegeven, en toch kan men
nauwelijks de helft van de kinderen onder
wijs geven. Jaarlijks staan nu ongeveer
128.000 van de 250.000 kinderen ingeschre
ven. Dan zijn er nog vele oorzaken, die het
werk van de onderwijzers toch nog groo
tendeels hopeloos maken, zooals het gebrek
aan leermiddelen of de slechte kwaliteit
van schriften en boeken; de ongehoorde on
hygiënische toestanden, die er in de lokalen
heerschen; het absoluut gebrek aan ge
schoold onderwijzend personeel, enz.
Het gevolg hiervan is, dat van de 128.000
leerlingen slechts 6000 erin slagen, de zes
klassen te doorloopen.
Als de resultaten al zoo slecht zijn in het
Federale District, kan men gemakkelijk be
grijpen, hoe het in de andere staten van
Mexico gesteld is.
De socialistische school stuit af op het
verzet van de Katholieken, die hun kinderen
niet willen toevertrouwen aan inrichtingen,
die niets anders leeren dan godsdiensthaat.
De katholieken zijn vastbesloten, zich te
blijven verzetten tegen het ergernisgevend
onderwijs, waardoor de zielen van hun kin
deren vermoord worden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
AMATEUR IN VERBINDING MET DE
NOORDPOOL.
BUITENLAND.
De strijd om Madrid. (2de blad).
Ontspanning in Noord-China. De Japan
ners houden echter een oogje in 't zeil.
(2de blad).
Aartshertogin Adelheid te Leuven ge
promoveerd. (2de blad).
Roosevelts hervormingsplan van het
Hooggerechtshof van de de baan. (2de
blad).
BINNENLAND.
Tengevolge van een ontploffing in de
staalfabriek van de Muynck Keizer té
Utrecht werden zes arbeiders gewond. (3de
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Dr. Euwe wint van dr. Aljechin in den
grooten vierkamp. (3de en 1ste blad).
De wereld
in vogelvlucht
Signalen goed hoorbaar.
Zoodra ergens in een uithoek van de
wereld eene nieuw kortegolfstation in be
drijf is gesteld, ontbrandt er dadelijk een
wedijver tusschen de vele kortegolf-ama
teurs in alle werelddeelen, om de eerste te
zijn met dat station in contact te komen.
Het is bezwaarlijk, een grooteren uithoek
van de wereld te bedenken dan de Noord
pool en vele amateurs stelden weken ach
ter elkaar dan ook hardnekkige pogingen
in het werk om verbinding te krijgen.
Als eerste is het thans aan den Tsjecho-
slowaakschen zender O.K. 1 P.K. gelukt,
in radiotelegrafische verbinding te komen
met station Upol.
De ontvangst van station Upol kwam bin
nen met een sterkte R 6 (d.i. goed hoor
baar, zelfs bij storingen) en Q.S.A. 5 (dui
delijke signalen).
Na spanning volgt ontspanning. Gisteren
is in Noord-China weer ontspanning in
getreden. De Chineezen hebben zich terug
getrokken en zelfs wordt bericht, dat Nan
king de met de plaatselijke autoriteiten
gesloten overeenkomst zou hebben goedge
keurd. Dit wordt evenwel niet bevestigd.
Maar in ieder geval is er weer eenige ont
spanning. De Japanners blijven echter
wantrouwend. Zij vertrouwen de troepen
bewegingen der Chineezen niet al te best,
of liever, zij doen juist alsof het voor hen
dringend noodzakelijk is, dat zij een groot
bezettingsleger in Noord-China handha
ven, want daar is het tenslotte toch om
begonnen. Wanneer Japan eenmaal zoover
is, zal het niet lang duren of ook dat ge
deelte van China verklaart zich onafhan
kelijk van de centrale regeering van Nan
king en zoo wordt het groote Chineesche
rijk langzaam afgeknabbeld.
Roosevelt heeft weinig succes beleefd
van zijn plan om het hooggerechtshof, dat
zijn mooiste ordeningswetten voor ongrond
wettig verklaarde, te hervormen. Roose
velt zeide: Dat Gerechtshof bestaat uit een
stel oude kerels en ik zal er eens nieuw
bloed in brengen. De Senaat heeft daar
echter een stokje voor gestoken en het
wetsontwerp teruggezonden met de opmer-
kingf, dat alleen een hervorming van la
gere rechtscolleges in aanmerking kan
komen. Daarmee is het hervormingsplan
practisch van de baan.
ZES DOODEN BIJ EEN VLIEGONGELUK.
LONDEN, 23 Juli. (A. N. P.) Officieel
wordt medegedeeld, dat bij een vliegtuig
ongeluk in Derbyshire zes personen om het
leven zijn gekomen.
DRIE DOODEN BIJ EEN VLIEGONGELUK
SYNEY, 23 Juli (A.N.P.) Een watervlieg
tuig van de Australische luchtmacht is gis
teren bij Melbourne in zee gestort en ge
zonken. De inzittenden, drie vliegeroffi
cieren, kwamen om het leven.
BOMAANSLAGEN IN HET NABIJE
OOSTEN.
AMMAN, 23 Juli. (A.N.P.) De politie
heeft in het huis van een bankdirecteur
een ruimte ondekt, waar bommen en mu
nitie waren opgeborgen. De politie heeft
den onder-directeur van de bank gearres
teerd en de bankzaak gesloten. De directeur
werd over de grens gezet.
ALEPPO, 23 Juli. (A.N.P.) Bij den in
gang van het huis van den Syrischen mi
nister van buitenlandsche zaken is in den
afgeloopen nacht een bom ontploft.
Verscheidene kinderen werden ernstig
gewond.
Men meent, dat deze aanslag zijn reden
vindt in een persoonlijke vijandschap.
