ZIG-ZAG-ZWITSERUND VERZILVEREN VAN COUPONS WOENSDAG 7 JULI 1937 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 Dc keus viel op Disentis - Een witte abdij met zwarte monniken - Twist en verzoening. VII. Wanneer een man met magere, ingeval len wangen, rood-gerande oogen en een vuile baard 's morgens in Lugano had ge profeteerd, dat ik 's avonds te Disentis in een klooster-cel een amicaal gesprek zou voeren met een Benedictijner monnik, als of wij vanaf de bewaarschool met elkaar bevriend waren geweest bij Allah en de baard van zijn profeet! ik zou 't niet geloofd hebben. Maar wie zig-zagt, op de manier waarop ik zig-zagte, dat wil zeggen op gemzen- manier, springend van rots op rots, hier een versch blaadje peuzelend en ginds aan een sappige graspol smikkelend, om plot seling weg te stuiven, de wijde wildernis in wie op dit manier reist, vindt nooit- verwachte genoegens op. zijn levensbaan. Ik zou mijn ongeschokte reputatie van ..aardrijkskundig wonder", waarmede ik my in bescheiden kring vleien mag, tekort doen met te schrijven, dat ik nooit van Di sentis gehoord had. Doch de waarheid wordt geen geweld aangedaan met de mededeeling, dat niet één haar op mijn hoofd eraan dacht in Disentis te gaan sla pen. En toch heeft die roemruchte gebeurtenis in Disentis plaats gevonden. Navolgende alleenspraak zal de reden van deze nachtelijke disenterie ontsluieren. Het treintje sukkelde braaf de bergen af, het Rijndal in. Daar vertoonde zich Di sentis: trouwhartige huizen, gehurkt rond een wit torentje met een rooie ui erop. Ik: Wat een godzalig stadje. Andere ik: Ik zou er maar uitstappen. Ik: Maar ik wilde vanavond in Chur zijn? Andere ik: Je kunt nog lang genoeg in Chur koeren. Het alleengesprek steggelde voort, tot het treintje met een lange, moordende zucht in het station tot stilstand kwam, en ik en ander ik, voor het oog der wereld onder één rugzak vereenigd, langs een steen en trap naar de Gasthof „Zur Krone" klau terden. Buna Serra! klonk het vanuit de gelag kamer. Dit warén de eerste woorden in het Ro- montsch een taaltje snelvlietend en struikelend als een bergstroom. Ik ver stond er geen jota van. Maar geen zorg. De bewoners van Graubünden zijn poly glot; zij spreken ook Schwizer-Tütsch en gewoon Tütsch en misschien nog andere Tütsche ook. Want bijkans ieder dal heeft zijn eigen Tütsch. Klokken riepen galmend op tot vredig avondgebed. Mijn eerste daad in Disentis was met een vroom gezicht naar de witte abdij te k:hrijden, die als een trotsche ijs berg het stadje beheerscht. Het vrome mas ker had ik wel in mijn rugzak kunnen la ten, want de deur van de abdijkerk viel juist voor m'n neus in 't slot. Met goede bedoelingen werd dien avond blijkbaar ge noegen genomen, wat helaas lang niet al tijd het geval is. En daar, terwijl ik als een bloed-be- smeurde Constantijn voor de gesloten tem pel stond, vernam ik uit de mond van Dom Statthalter O.S.B. een verschrikkelijke tij ding, die rechtgeaarde liturgisten een ap pelflauwte nabij zou brengen: deze Be nedictijnen zingen niet! „Wij hebben 't te druk met ons gymna sium", zei pater Statthalter, onbewogen als of het de gewoonste zaak ter wereld was. Benedictijnen, die 't te druk hebben om te zingen! Ik verklaarde onomwonden en op hooge toon, dat ik de Generaal Abt van Sant' Anselmo in Rome ervan in kennis zou stellen. Om de opgewonden gemoederen te kal- meeren troonde Pater Statthalter mij mee op een wandeling in de avondschemering. Het spreekt van zelf, dat het begon te re genen. Met regen waren „ze" dien dag aanmatigend royaal. Dat is goed voor het hooi zei pater Statthalter, die het Benedictijner habijt cumuleert met de boeren-kiel. Voor mijn part kon alle hooi etc. Aldus keuvelend over Benedictijnen zon der zang en zonder hooi, gebeurde het, dat ik dien avond in een hagelblanke, laagge- welfde klooster-cel verzeilde. Met groote hartelijkheid denk ik terug aan die eerste uren in Disentis te zamen met de zwarte monniken in de witte abdij. Het bleef regenen bakken vol tot groote vreugde van pater Statthalter. Het werd pikdonker, want dien nacht werd Disentis verduisterd wegens militaire lucht-oefeningen. Onder een zwarte parapluie, in gezel- De gestagneerde controle in de Spaansche wateren. TIJD NOG NIET RIJP VOOR COMPROMIS. n DE BESPREKINGEN VAN EDEN. Minister Eden heeft gisterochtend een onderhoud gehad met den ambassadeur van Frankrijk, Corbin, die het weekeinde te Parijs heeft doorgebracht en nu den Brit- schen minister op de hoogte heeft gebracht van de laatste gezichtspunten der Fransche regeering ten aanzien van het Spaansdie vraagstuk. "In Fransche kringen te Londen is men van meening, dat de tijd nog niet geko men is om te probeeren een compromis- formule uit te werken. De Engelsch-Fransche voorstellen en het Duitsch-Italiaansche plan zullen Vrijdag aan de niet-inmengingscommissie worden voorgelegd. De leden dezer commissie, die niet heb ben deelgenomen aan de maritieme con trole en die derhalve als onpartijdig kun nen worden aangemerkt, zullen dan de ge legenheid hebben hun meeningen uit te spreken. Zoodra de algemeene stemming in de commissie geconstateerd zal zijn, zal het mogelijk zijn de middelen te bestudeeren om haar wenschen ten uitvoer te leggen. Men verwacht vóór Vrijdag niets dra matisch, veeleer dat de beraadslagingen breedvoerig zullen zijn. Eden heeft gistermiddag nog achtereen volgens de gezanten van Portugal, Italië en Griekenland ontvangen. Later heeft Eden nog van gedachten ge wisseld met den minister-president, die in nauw contact blijft met de buitenland- sche problemen. FRANCO WIL ERKEND WORDEN. Generaal Franco heeft de mogendheden een nota gezonden, waarin hij verzoekt te worden erkend als oorlogvoerende partij, overeenkomstig de internationale regelen. De mogendheden, welke dit verzoek ver werpen, verklaarde Franco, moeten niet verbaasd zijn, wanneer zij zien, dat onze economische politiek de deuren voor hen, die zich onze vijanden toonen. zal sluiten. Deze nota van Franco zal in den loop van den nacht draadloos worden gepubliceerd. In diplomatieke Engelsche kringen kan geen bevestiging gekregen worden van de berichten over het onderhoud, dat Ne ville Henderson gisteren heeft gehad met von Neurath en waarin de Brit- sche ambassadeur te kennen zou hebben gegeven, dat zijn regeering bereid is het toekennen van de rechten van oorlogvoe renden te overwegen, wanneer het mogelijk zou zijn over te gaan tot het terugtrekken van buitenlandsch strijders uit Spanje. BRITSCH SCHIP GETORPEDEERD? Door bemiddeling van de Spaansche autoriteiten te Barcelona heeft het Britsche oorlogsschip „Penelope" bericht ontvangen, dat op 1 Juli in de Middellandsche Zee een Britsch schip zou zijn getorpedeerd door een onderzeeër van onbekende nationali teit, op ongeveer vijftig mijl afstand van Barcelona. De bemanning drijft in een open boot op zee rond, zonder riemen. De kapitein is om het leven gekomen. Het bericht was in het Engelsch gesteld en was onderteekend Rob John. De naam van het schip dat getorpe deerd zou zijn, was niet te ontcijferen. De „Penelope" zoekt thans naar de boot, waarvan de bemanning om snelle hulp heeft verzocht. Britseh .stoomschip kan Santander niet bereiken. Twee oorlogsbodems der rechtschen ver hinderden het Britsche stoomschip „Gor- donia" Santander binnen te loopen. De gezagvoerder van de „Gordonia", welk schip, naar men meent te weten, te Santander vluchtelingen aan wal zou zet ten, heeft deze mededeeling draadloos ge daan. De Britsche admiraliteit is tot_ nu toe evenwel zonder nieuws over dit inci dent. De Britsche minister van handel, Stan ley, heeft in antwoord op een vraag in het Lagerhuis verklaard, dat tusschen 15 en 30 Juni vijftien Britsche scheepn de haven van Santander zijn binnengeloopen. Deze schepen hadden waarnemers der Londen- sche commissie aan boord en ondervon den geen moeilijkheden. Na 30 Juni heeft de vloot van Franco echter getracht het bin- nenloopen der haven door Britsche koop vaarders te beletten en op 4 Juli werd een Fransch schip gepraaid. Op 2 Juli heeft de regeering de aandacht der Britsche reeders gevestigd op de gevaren, die hun schepen in de Spaansche territoriale wateren vóór Santander loopen. Geen nieuwe vreemdelingen In Bilbao toegelaten. In verband met berichten, volgens welke generaal Franco een verbod zou hebben uitgevaardigd voor vreemdelingen om naar Bilbao te komen, deslen Britsche diploma tieke kringen mede, dat de toestand als volgt is. De rechtsche autoriteiten hebben toe schap van een zwarte monnik werd ik „Zur Krone" geloodst door de „verdunkelte" steegjes van Disentis. Het was alles zwarter dan zwart. Voor ds. Kersten om te watertanden! Eerste Leidsche Begrafenisonderneming voor Roomsch Katholieken GEVESTIGD 1882 G. H. KLEE3iHA33S Pieter de la Courtstraal 22 TRANSPORT. TELEFOON 1455 stemming verleend tot terugkeer naar Bil bao aan een zeker aantal employé's van Britsche maatschappijen. Zij hebben echter bekend gemaakt, dat zij niet meer zouden toestaan, dat nieuwe vreemdelingen de stad zouden binnenkomen, zoolang „de toestand niet weer normaal was geworden". DE REGEERINGSTROEPEN NEMEN BRUNETE. De generale staf van het centrale regee- ringsleger heeft gistermiddag medegedeeld, dat hij het aanbreken van den dag een of fensief is ingezet, waarbij de luchtmacht de eerste linie en de achterhode der opstan delingen heeft gebombardeerd. Ook de op slagplaatsen van benzine te Navalcarnero zijn onder vuur genomen. De infanterie, ge steund door de vliegtuigen heeft het dorp Erunete, ten Westen van Madrid, genomen. Onder meer zijn drie officieren der opstan delingen gevangen genomen. De regee- ringstroepen hebben te zestien uur den aanval op Villa Nueva de la Canada ge opend. De strijd duurt nog voort. BUITENLAND EELGIE ZIJN AMERIKAANSCHE INDRUKKEN. Amerika wil wel samenwerken. Na afloop van den ministerraad heeft de Belgische minister-president van Zee land tegenover de journalisten de indruk ken weergegeven, die hij tijdens zijn reis naar Amerika heeft opgedaan. Hij had bij de Amerikanen den wensch aangetroffen, de internationale betrekkin gen te verbeteren, en het algemeene streven tot verzekering van den wereld vrede te steunen. Van Zeeland kon in het belang van de missie, die hij te volbrengen heeft, geen nadere bijzonderheden verstrekken, doch hij wees op den zin in het te Washington gepubliceerde communiqué: „De Vereenig- de Staten koesteren den 'wensch samen te werken in het streven naar herstel op monetair gebied". De premier zeide ervan overtuigd te zijn dat, indien hij in Europa dezelfde at mosfeer ontmoet als in de Vereenigde Staten, op een waarlijk niet te ver ver wijderd tijdstip practische resultaten zul len kunnen worden geboekt. Van Zeeland deelde met betrekking tot de besprekingen, die hij op de terugreis te Londen heeft gevoerd, nog mede, dat nien het in den loop deze besprekingen eens is geworden over de stappen, die in de komende dagen genomen moeten wor den, ter voortzetting van de informatieve taak?, waarmede hij was belast. In een ander interview met een mede werker van de „Intransigeant" heeft Van Zeeland nog verklaard: „Ik heb in mijn bagage geen enkele conventie, geen enkel opgemaakt ontwerp, geen enkele nieuwe afspraak. Ik breng echter groote aanmoe digingen voor de mannen van goeden wil in het oude Europa. Zeker, wat gedaan moet worden, zal moeilijk zijn. De Ame rikanen zouden een vrijen handel, een vrije munt en een vrije productie willen zien. In één woord: wij zouden er toe moe ten kunnen komen, aan het nieuwe Ame rika te laten zien, dat het oude Europa in de plaats van de toebereidselen voor een wereldoorlog de instrumenten voor een wereldvrede stelt". SOCIALISTEN TEGEN COMMUNISTEN. De besturen van het Belgische Vakver bond en de Belgische Socialistische Partij hebben een dagorder aangenomen, waar in wordt verklaard, dat beide besturen van oordeel zijn, dat de communisten in hun actie de eenheid en de macht van de vakvereenigingen schaden. Verder wordt verklaard, dat het de plicht is van de Belgische socialistische partij naast de vakvereenigingen te staan in den strijd tegen de ondermijnende arbeid van de communisten. FRANKRIJK EEN VRIJMETSELAARS REGEERING. Slechts drie ministers zijn geen Vrijmetselaars! In Fransche rechtsche kringen is het ministerie Chautemps niet bepaald met gejuich ontvangen, toen bleek dat de Loge, die de laatste tijd een enorme in vloed op het Fransche politieke leven heeft uitgeoefend, ook nu weer een hoog tepunt bereikte van invloed, die bijna bij iedere kabinetswisseling steeg. Onder de 19 ministers van het kabinet Doumergue in 1934 waren nog pas 5 Vrij metselaars; in het kabinet Buisson (1935) waren er op de 20 ministers reeds 8 leden van de Loge. In datzelfde jaar kwam nog het kabinet Laval met eveneens 8 Vrij metselaars op de 18 ministers en in 1936 volgde het kabinet Sarraut met 12 „drie puntsbroeders". De regeering Blum had slechts vier le den op de 21, die geen lid waren van de Loge, n.l. Paul Bastid, minister van Han del, Albert Bedouce, minister van Arbeid, Henry Sellier, minister van Volksgezond heid en Jardillier, minister van Posterijen. Het Chautemps-kabinet heeft nu een droevig record gehaald; in het tweede Volksfront-ministerie zijn slechts drie le den, die niet tot de Loge behooren, n.l. Campinchi van de Marine, Queille, minis ter van Openbare Werken en Chapsal, minister van Handel. Typeerend is, dat de geheime Ministerraad van de regeering Chautemps plaats had in de Rue Cadet 6, het Logegebouw van het „Groot-Oosten van Frankrijk". Het is geen wonder dat sommigen de initialen R. F. („République Frangaise") veranderen in „Republique Francmagon- niqu", Vrijmetselaarsrepubliek. DUITSCHLAND DE KERKVERVOLGING IN HET DERDE RIJK. Stormaanval op een kerk. Volgens een bericht in de „Salbzburger Chronik" heeft zich op het laatst der vo rige week in het dorp Laufen aan de Beier- sche grens een merkwaardig incident voor gedaan. De S.A.-man Karl Aigner was ge storven. Tijdens zijn ziekte hadden drie priesters tevergeefs getracht om hem te overreden de H. H. Sacramenten der Ster venden te ontvangen, doch Aigner had alle geestelijke bijstand absoluut geweigerd. Uit dien hoofde werd hem dan ook de ker kelijke begrafenis geweigerd. De S.A. wenschte echter dat tijdens de begrafenis de kerkklokken geluid zouden worden. On middellijk voor dat de begrafenis plaats had, reed een auto met S. A.-mannen naar de kerk veroverde deze stormenderhand en liet tijdens de begrafenis alle kerkklok ken luiden. De lijkstoet trok demonstra tief voorbij de kerk ofschoon deze normaal gesproken dien weg niet had behoeven te volgen. Sedert den tijd der Raden-Republiek was in Laufen geen bestorming van een kerk meer voorgekomen. Destijds waren het communisten die de kerk binnendrongen, om de kloken te luiden. Thans waren het bruine bolsjewisten. BEDEVAART NAAR HET GRAF VAN DEN H. BONIFACIUS. In verband met de kerkvervolging in het Derde Rijk is het aantal pelgrims dat ter bedevaart naar het graf van den H. Boni- facius, den Apostel der Duitschers in den Dom te Fulda trekt, zoo groot geworden, dat het Bisschoppelijk Ordinariaat in Ful da een afzonderlijk bureau heeft moeten inrichten om den grooten stroom der pel grims die hun geloafsbelijdenis op het graf van den H. Bonifacius komen hernieuwen zoo ordelijk mogelijk te regelen. AFKEURING DOOR ITALIAANSCH BLAD. De kerkstrijd. Het Katholieke blda „Avvenire italia" keert zich tegen de houding van de Duit- sche regeering ten aanzien van de Kerk. „In 1935 verzocht het Derde Rijk een Concordaat, terwijl men wist, dat de Kerk nooit zou instemmen met de volledige toe passing van de rassenleer. Op het oogen- blik eischt men een inwendige hervor- mnig van de Kerk overeenkomstig deze leer. De Beiersohe minister Wagner heeft te verstaan gegeven, dat binnenkort de staat economische druk op de kerk zal uit oefenen. Indien dit zal geschieden, het geen vrijwel zeker is, dan nog zal de leer van de Kerk geen enkele wijziging onder gaan. Alles zal worden geofferd voor de verdediging van den geest". ENGELAND KATHOLIEKE ARMENHUIZEN IN GEVAAR. De Katholieke scholen en tehuizen voor arme kindereft in Engeland die ten koste van groote geldelijke offers door de Ka tholieken werden opgericht, worden thans met den ondergang bedreigd, daar de autoriteiten pressie uitoefenen, om hun kinderen naar de desbetreffende regee- ringsinstellingen te zenden en niet naar de Katholieke inrichtingen. De autoriteiten motiveeren hun maatre gelen met er op te wijzen, dat het aantal armlastige kinderen zoo sterk gedaald is, dat hun eigen inrichtingen gedeeltelijk leegstaan. De katholieke unie van Groot Bretagne heeft een beroep gedaan op den minister van volksgezondheid, doch veel kans op succes is er niet te verwachten, daar de letterlijke tekst van de armenwet 1930 aan de desbetreffende autoriteiten die met de armenzorg zijn belast dusdanige uitgebrei de bevoegdheden geeft, dat hun optreden juridisch onaantastbaar is VERKIEZINGEN IN IERLAND. De Valera krijgt precies de helft De definitieve uitslag der verkiezingen in Ierland luidt als volgt: De Valera 69 zetels, Cosgrave 48, Labour- party 13 en onafhankelijken 8. De ontbonden Kamer telde 150 leden, als volgt verdeeld: De Valera 77, Gosgrave 53, Labourpartij 8 en de onafhankelijken 12. In de nieuwe „Dail" heeft de Valera pre cies de helft van het aantal zetels, dus geen meerderheid. In politieke kringen is men verbaasd over den uitslag der verkiezingen. Men ver wacht, dat de Valera binnen zes maanden nieuwe verkiezingen zal moeten uitschrij ven. Vermoedelijk zal hij op 21 Juli, wan neer de nieuwe Dail bijeenkomt, wederom tot president worden gekozen. mm—— KANTOREN TE: ALPHEN a/d. RIJN - Stationsstraat 34-36 BODEGRAVEN, iederen Dinsdag 10—12 uur» Hotel „van Haatten'' LEIDEN, iederen Vrijdag 10—12 uur 4471Hotel „Bellovue* PORTUGAL DE AANSLAG OP MINISTER-PRESIDENT SALAZAR. Een der daders gearresteerd. De politie heeft een der daders van den aanslag op minister-president Salazar ge ïdentificeerd. Het is de man, die de bom, welke in de goot was geplaatst tot ontplof fing bracht en die met een been trekkend de plaats van de misdaad verliet. Het is een Portugees. Verder zijn vier personen gearresteerd, die op de hoogte waren van den aanslag. Men vermoedt, dat de technische voorbe reiding is geschied door een buitenlander en men verwacht morgen een belangrijke verklaring van de politie dienaangaande. Demonstratie vóór Salazar. Gistermiddag is voor het Saobento-paleis waar het bureau van den minister-presi dent, de nationale vergadering en de cor poratieve kamer zijn, een huldehetooging door leger en vloot gehouden. Hooge offi cieren van land- en zeemacht kwamen den minister-president gelukwenschen. Overal in het land worden dankdien sten gehouden in de kerken voor het ont snappen aan het groote gevaar door den minister-president. Ook worden nog voort durend gelukwenschtelegrammen ontvan gen. RUSLAND DIRECTEUR VAN HET AGENTSCHAP TASS GEARRESTEERD. Van Trotzkistische sabotage beschuldigd. Het Russische provinciale blad „Ural- arbeiders" van den 3en Juli, dat te Swerd- lowsk verschijnt, bevestigt, dat de direc teur van het agentschap „Tass", Doletzki, en eenige andere leidende personen van dit Sovjet-Russische nieuwsbureau, van hun functie ontheven en in hechtenis ge nomen zijn. „Deze Trotzkistische bandieten", aldus genoemd blad, „die in de centrale organi satie van „Tass" zijn binnengedrongen, hebben enorme schade toegebracht op dit voor de bolsjewistische partij zoo bijzon der belangrijke gebied. Deze vijanden des volks hebben alles gedaan om door sabo tage bij het uitzoeken van het feitenma teriaal de scherpe kantjes van de bolsje wistische pers af te stompen, en hun geest verwanten te camoufleeren". Doletzki heeft ruim tien jaar den post van directeur van het officieele Sovjet- Russische telegraafagentschap bekleed. De scherpte van de thans tegen hem inge diende aanklacht laat geen twijfel inzake zijn verder lot over. POLEN HET CONFLICT MET MGR. SAPIEKA, Nadert zijn oplossing. Het schijnt, dat het conflict tusschen den aartsbisschop van Krakau en de Poolsche regeering de oplossing nadert. In politieke kringen acht men het incident gesloten. Koning Carol is door Mgr. Cortosi, den Apostolischen nuntius ontvangen in plaats van door Mgr. Sapieha. Bovendien gaat hardnekkig het gerucht, dat Mgr. Sapieha den president der republiek een brief heeft gezonden, waarin hij zijn eerbied voor het staatshoofd en de nagedachtenis van den maarschalk betuigt. Het stoffelijk overschot van maarschalk Pilsoedski blijft evenwel op de plaats waar het op last van mgr. Sapieha is gebracht. De opzet van de kamer-leden-oudstrij- ders om een conflict in het parlement uit te lokken, zal vermoedelijk niet gelukken. AFRIKA DE KERKELIJKE ORGANISATIE VAN ABESSINIE. De Congregatie voor de Oostersche Ker ken en de Congregatie voor de Voortplan ting des geloofs hebben een reeks decre ten gepubliceerd betreffend» de organisatie van de Kerk op Abessijnsch gebied. Na de bezetting van Abessinië door Italië is een pontificale commissie derwaarts getrokken om de organisatie van het land dn kerke lijk opzicht te bestudeeren. Op grond van de door deze commissie opgestelde con clusies berusten thans de genomen, maat regelen. Ér wordt een Apostolisch Vica riaat gesticht te Addis Abeba, waarvan- titularis zal zijn mgr. Giovanni Costellani, de vroegere aartsbisschop van Rhodos. De Apostolische Prefectuur Kaffa wordt een Apostolisch Vicariaat en zal Djimma gaan heeten. Voorts zijn nieuwe apostolische Vi cariaten opgericht in Tigre, Dessie, Gondar, en Neghelli. De nieuwe prefecturen zijn toevertrouwd aan Italiaansche zendelingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 6