Zig-Zag-Zwitse«laiid
De Spaansche
burgeroorlog
BUITENLAND
LUCHTVAART
MAANDAG 5 JULI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 8
Een barbaar In zonne-Iand -
Wat zullen we eten vandaagl
- Het aardsch paradijs
V.
Barbari, bèrbari! Barbaren!
Dat was de schreeuw van een heetgeba
kerde Italiaan, toen een troepje Duitsche
jongelui in „Wander-jacke" en de rugzak op
langs het Colosseum in Rome fietste.
Een uiting van armzalige Italiaansche be
krompenheid.
Maar de man had gelijk!
Die Gerrr.aansche natuurkinderen met in
hun kleeren de geur van bier en bosch, vie
len uit de toon tegenóver het weergalooze
monument van Romeinsche verfijning, de
cadentie en verdorvenheid.
BaTbaro zoo voelde ook ik me, toen ik
het station te Lugano uitstapte, de rugzak
öp, en met een Alpenroosje in m'n knoops
gat.
Als een versch-gekerstende Germaan had
ik dien morgen doorgebracht aan de water
vallen van de Reuss, temidden van de
woeste, ongetemde pracht der Noordelijke
natuur.
En nu stond ik op het stationsplein van
Lugano perplex over de tegenstelling.
Het plein voor het station is hooggelgen
en vandaar zweeft de blik vrij over het
stadje, dat genesteld tusschen groene ber
gen, gelijk een waterval van witte, rood-
gedaakte huizen afdaalt in de koele rust van
het pauw-blauwe meer.
Betooverend mooi dat weeke, zachte, zoele
Zuiden! Maar in mijn hoofd ruischte nog het
gezang van de wilde wateren; ik vond Lu
gano iets tè week, iets tè zacht, iets tè zoel.
Vooral iets te zoel. Het was er drukkend
heet en in de korst mogelijke tijd was ik,
via funicolare en tram, verdwenen onder de
klare spiegel van het meer.
Onder water, het eenige koele plekje, in
het heete Lugano te vinden, met uitzonde
ring van de palmen-oase rond de weelderig-
spuitende fontein op de Piazza Giandino
waar slenteraars en fannulloni met open
hangende mond hun s i e s t a uitsliepen.
Met het luwen van de middag-hitte steeg
omgekeerd evenredig de temperatuur van
mijn bewondering voor dit paradijselijke
stadje.
Niemand twijfelt aan de trouw van Luga
no; de mannen voelen zich Zwitser, even
goed als de eedgenooten aan de andere zijde
van de Alpen. Maar het stadje is op-ende-
top Italiano. Italianissimo!
De groote boulevard, de Riva, als een
halve maan het meer omvattend, is inter
nationaal; men hoort er 's avonds op de pan
toffel-parade alle talen van de Babyloni
sche spraakverwarring; op de banken langs
het deinende, doorschijnend-groene water
slingeren opgewonden Italiaansche kranten
met groote applaus-koppen voor den Duce
naast de nuchtere van onder tot boven vol-
gedrukte „Zürcher Zeitung", naast de „Pa-
ris-Soir" en deftige Hollandsche avondbla
den.
Achter het décor van pompeuze hotels,
krioelt het Italiaansche stadje: nauwe steeg- j
jes tusschen hooge gore huizen, opklimmen-
de straatjes met arcaden aan beide zijden
onder de arcaden winkeltjes, die in Ooster-
sche, bonte Meuren hun koopwaar uitstal-
len: kanten zakdoekjes, Tessiner poppen,
stroohoeden, worsten ansichtkaarten, fruit,
frisch en sappig als hoornen van overvloed.
Druk gebaren de kooplui, alsof zij van de
eene ruzie in de andere praten. Madonna!
Je voelt 't met de vingertoppen: hier wordt
je op echt-Italiaansche manier afgezet!
Wat kan men in zulk een entourage an
ders eten dan spaghetti „alla bolognese" en
daarbij een glaasje helder roode Nostravo?
De avond dauwt barmhartig over stad en
meer. Op de paarse bergen fonkelen de
lichten van de kabel-spoortjes, rechtlijnig
omhoog aan de overzijde in de schaduw
van de donkere Monte Generoso schittert
het speelhol Campione als een valsche dia
mant. Op de Riva parade-drukte en muziek,
veel muziek. Vroolijkheid! Gezelligheid!
Tot de slaperige deining van het glan
zende meer de overhand krijgt.
Zonden we 'm wekken? Een van
z'n dochters is er met een artist
van door.
Hoeveel dochters heeft hg 7
Zes.
Dan soa ik hem niet wekken.
VE KRIJGSVERRICHTINGEN.
Gisteren en vannacht heeft het aan het
Noordfront zwaar geregend. De dag zal
vermoedelijk verloopen zonder groote ver
anderingen in de frontlinies. Terwijl de
brigades van Navarre tot staan zijn geko
men, is de divisie Palencia in actie geko
men. De regeeringstroepen bieden geen
weerstand meer en men verwacht, dat de
regeering haar troepen in de onmiddel
lijke omgeving van Santander hergroe
peert.
Aan de fronten van Asturië en Leon
hebben de rechtschen him linies verbe
terd en twee divisies, die op een afstand
van elkander opereerden, met elkander in
contact gebracht.
Aan het front van Huesca zijn de recht
schen opgerukt. RuiAi 4 K.M. terrein werd
gewonnen over een front van 10 K.M. De
dorpen Susan, Casas de Jica, Larerdo,
Javquerre del Obisco, Satue, Latas en
Usun zijn veroverd.
De troepen van Franco hebben Zater
dag in hoofdzaak hun krachten geconcen
treerd op de zuivering van den weg van
Valmaseda naar Castro Urdiales. Zij
slaagden erin verschillende Meine gehuch
ten te bezetten. De totale vordering der
rechtsche troepen in dit gebied bedraagt
acht K.M. in de diepte.
De in Bilbiao teruggekeerde Baskische
geestelijken hebben hun ambt hervat en
een telegram gericht tot kardinaal Goma,
den primaat van Spanje, waarin zij uiting
geven van hun verknochtheid en hem ge
luk wensch en met zijn „vaderlandslievende
actie voor het nationale Spanje".
De blokkade voor Santander.
Reuter publiceert een verMaring van
de junta te Burgos, waarin gezegd wordt,
dat de blokkade van de streek van San
tander effectief is. Drie kruisers en een
flottielje gewapende treilers bewaken de
kust van Asturië en de omgeving van
Santander.
Fransch schip aangehouden.
De vloot van Franco heeft het Fransche
schip „Tregastel" aangehouden op het
oogenblik, dat het poogde de haven van
Santander binnen te loopen. De „Almiran-
te Cervera" loste vier kanonschoten op de
„Tregastel" waarna dit schip bijdraaide.
Vervolgens werd het door het gewapende
koopvaardijschip van de rechtsche vloot
„Ciudad de Valencia" naar het Oosten ge
leid.
Vluchtelingen uit Santander vertrokken.
Gisterochtend is de „Malcom" uit San
tander vertrokken met 1747 vluchtelingen 1
aan boord. De commandant der marine te
Rochefort heeft nog niet besloten waar zij
aan land zullen worden gezet.
Ziekenhuis door bommen getroffen.
Bij een bombardement van Alba de
Tormes door vliegtuigen der rooden is het
ziekenhuis van Santiago getroffen.
Dertig personen werden gewond.
BELGIE
DE AGITATIE TEGEN DE AMNESTIE.
Een niet-officieele volksstemming.
Het comité van actie der Henegouw-
sche Vuurkruisers heeft een oproep ge
publiceerd, waarin gezegd wordt, dat, een
niet officieele volksstemming over de am
nestie zal worden georganiseerd.
DUITSGKLAND
Dahlem protesteert
TEGEN NIEMÖLLERS ARRESTATIE.
Een resolutie aangenomen.
In tegenwoordigheid van een groote
menigte geloovigen is gisterochtend in de
Jezus Christus-kerk te Dahlem (Berlijn)
een kerkdienst gehouden, waar speciale
gebeden zijn uitgesproken voor ds. Nie-
möller van de Belijdende Kerk, die dezer
dagen is gearresteerd.
Een diepe ontroering maakte zich van
de aanwezigen meester, toen de super-in
tendant-generaal Otto Dibelius den kan
sel betrad, van waar af ds. Niemöller, de
voorvechter van de Belijdende Kerk, nog
zoo onlangs met zooveel vuur en wel
sprekendheid heeft gepredikt.
De predikant las een verklaring voor
van den Broederraad der Evangelische
Kerk van de Oud-Pruisische Unie, waarin
betoogd wordt, dat Martin Niemöller en
de andere door de Gestapo gearresteerde
dominees slechts het Christelijk geloof
hebben verdedigd.
De tegen hen in de pers geuite beschul
digingen, aldus de verklaring, zijn zuivere
laster. Nooit heeft Niemöller tot rebellie
tegen den staat opgehitst. Hij eischte voor
de Kerk slechts het recht voort te bestaan
volgens het Evangelie en de Schrift.
Superintendant Dibelius sprak vervol
gens naar aanleiding van Psalm 126 (van
David): Zij die in tranen zaaien, zullen
in vreugde oogsten.
Spr. las hierna den tweeden brief voor
van Paulus aan Timotheus, waarin Paulus
zijn lijden in de gevangenis te Tarse be
schrijft. Hij vergeleek ds. Niemöller bij
den goeden soldaat van Jezus Christus.
Evenals Paulus, aldus Dibelius, is onze
dominee gevangen, evenals hij lijdt hij in
de gevangenis, maar hij verduurt zijn lij
den in de troostrijke zekerheid, dat men
God niet zal kunnen arresteeren. Spr.
eindigde met het verzoek tot God te bid
den, dat Hij ds. Niemöller een sterke ziel
geeft. De gevangene zal een groote vreug
de ondervinden, wanneer hij verneemt,
dat onze parochie steeds plechtig het aan
deel, dat zij neemt in het christelijk le
ven, tot uitdrukking brengt en voortgaat,
ook financieel, het werk der Belijdende
Kerk te steunen.
Na de predikatie van Dibelius werd ge
collecteerd.
Professor Pachnin, de deken van de
parochie, las aan het einde van den dienst
een resolutie voor, waarin opnieuw wordt
betoogd, dat ds. Niemöller nimmer tot re
bellie tegen den staat heeft opgezet, maar
dat hij gestreden heeft om het Duitsche
volk voor den Christelijken godsdienst te
behouden.
Deze resolutie werd door alle geloovi
gen van de parochie Dahlem en door een
groot aantal bezoekers uit naburige pa
rochies onderteekend.
Zij zal worden overhandigd aan den
rijksminister van justitie Guertner.
ANTISEMITISCHE MAATREGELEN IN
OPPERSILEZIë.
De Duitsche regeering heeft eenige an
tisemitische maatregelen getroffen in Op-
persilezië, welke in het staatsblad zijn
verschenen 6n door Hitier onderteekend
zijn. Tot dusver waren gelijk bekend, dis-
crimineerende maatregelen in dit gebieds
deel krachtens de in 1922 tusschen
Duitschland en Polen gesloten overeen
komst verboden. Dit accoord was echter
15 jaar geldig en is op 15 Juni j.l. afge-
loopen.
De maatregelen betreffen in de eerste
plaats Joodsche ambtenaren. Dezen moe
ten deels op 31 Aug., deels op 31 Dec. van
dit jaar met pensioen gaan. De Joodsche
notarissen worden uit hun functie gezet en
de benoemingen van Joodsche doctoren,
tandartsen, veeartsen en apothekers, wel
ke sinds 30 Jan. 1933 zijn verleend, wor
den geannuleerd op 30 Sept. a.s.
PORTUGAL
(EEN AANSLAG OP MINISTER
PRESIDENT SALAZAR.
De staatsman ongedeerd.
Op het oogenblik, dat de Portugeesche
minister-president, Salazar, voor de wo
ning van zijn vriend, dr. José Torcato,
waar hij in diens particuliere kapel de H.
Mis zou bijwonen, uit zijn auto stapte,
ontplofte een bom, welke in een riool was
geplaatst. Het trottoir werd vernield.
Men verzekert, dat Salazar ongedeerd is.
POLEN
HET CONFLICT MET MGR. SAPIEHA.
Buitengewone zitting van het parlement?
Het verzoekschrift aan den president
der Poolsche republiek, waarin een bui
tengewone zitting van beide Kamers
wordt gevraagd in verband met het con
flict met den aartsbisschop van Krakau,
is thans door meer dan de helft van het
aantal afgevaardigden geteekend. Krach
tens de grondwet is de president verplicht
een buitengewone zitting bijeen te roepen,
indien dat door minstens de helft der af
gevaardigden verlangd wordt.
RUSLAND
DE ZUIVERING DUURT VOORT.
Volgens nieuwe berichten, welke te
Londen uit Moskou zijn ontvangen, duurt
de zuivering in de kringen der centrale
regeering, alsmede in wetenschappelijke,
letterkundige en journalistieke kringen
voort.
Zoo zijn thans Yakovagranof, de plaats
vervangende commissaris van binnenland-
sche zaken, en commissaris van de staats-
veiligheidspolitie, en Georgi Prokofief,
plaatsvervangend commissaris van het
post- en electriciteitsbedrijf, die beiden
onder Yagoda hebben gewerkt, alsmede
de volkscommissaris van den buitenland-
schen handel, Arkadi Rosenholz, uit hun
ambt ontzet. Voorts zijn nog verscheidene
andere functionnarissen afgezet. Tot de
gearresteerden behoort voorts de vroeger
„officieele" schrijver Kirchone.
PALESTINA
HET VERDEELINGSPLAN.
Palestina in drie stukken.
Men verklaart, dat de bijzonderheden
over de aanbevelingen der koninklijke com
missie over de regeling van het Palestijn-
sche vraagstuk uit gezaghebbende Joodsche
bron te Londen afkomstig zijn.
Palestina zou worden verdeeld in drie
zönes: de eerste zóne zou een Joodschen
staat vormen en bestaan uit het geheele dal
bij Galilea, de kustvlakte van Esdraelon,
een deel van het Zuider-district en de ste
den Haifa, Safad, Acre en Tiberias. De twee
de zóne zou een gebied onder Britsch man
daat vormen en Jeruzalem, Bethlehem, Na
zareth omvatten, benevens een corridor
langs den weg JaffaJeruzalem, zoodat de
Arabieren toegang konden hebben tot de
haven van Jaffa.
De derde zone, het Arabische gebied, zou
de rest van het land omvatten en met
Transjordanië vereenigd worden.
VERRE OOSTEN
DE EILANDJES IN DE AMOER.
Volgens gistermorgen vroeg ontvangen
berichten zijn nog slechts schildwachten
van het Zuidelijk gedeelte van Sennafoe
teruggetrokken. In afwachting van een vol
ledige evacuatie blijven de Japansche auto
riteiten waakzaam. Het Kwontoengleger
heeft uiting gegeven aan voldoening over
de houding van Rusland, maar er aan toe
gevoegd, dat het krachtige maatregelen zal
nemen in geval van verdere grensschendin-
gen door de Sovjets.
MUITERIJ IN SOVJETGARNIZOENEN?
Naar uit gewoonlijk betrouwbare bron
verluidt, is in de Sovjet-Russische grens-
garnizoenen aan de Amoer muiterij ont
staan. De muiters zouden verscheiden dor
pen in brand hebben gestoken en de be
woners hebben omgebracht. De opstandige
beweging zou tot garnizoens in andere
grensdistricten overslaan.
AMERIKA
SITDOWNSTAKINGEN ONWETTIG.
De Minister van Arbeid, miss Francis
Perkins heeft in een open brief aan William
Ditter, republikeinsch afgvaardigde voor
Pennsylvanië, verklaard, dat sit-dowstakin-
gen onwettig zijn en ongeschikt geacht
moeten worden voor het moderee tempera
ment en de levensomstandigheden van te
genwoordig in Amerika.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
DE MIJNRAMP BIJ RECKLINGHAUSEN.
ELF DOODEN.
Gisternacht zijn nog twee mijnwerkers
in het ziekenhuis te Recklinghausen aan de
bekomen verwondingen overleden, waar
door het aantal slachtoffers van den ramp
in de mijn „Generaal Blumenthal" gestegen
is tot elf.
SPOORWEGONGELUK TE GENT.
TWAALF GEWONDEN.
Zondagmorgen tegen acht uur is een uit
Oostende komende personentrein op het
station GentSt. Pieters in den flank aan
gereden.
Hierbij zijn twaalf personen gewond,
waarvan twee ernstig.
LUGUBERE OPTOCHT IN EEN
AMERIKAANS CHE STAD
Rouw-demonstratie tegen roekelooze
chauffeurs
Een zeer bijzondere demonstratie trok
Zaterdag door de straten van Oklahoma
j (U.S.A.). De deelnemers betoogden tegen
j de autobestuurders, die daar in de laatste
j maanden verschillende slachtoffers onder
de voetgangers hadden gemaakt.
Niet minder dan vijf en tachtig hadden
er den dood gevonden en de vijf en tachtig
getroffenen speelden in deze lugubere de
monstratie een rol, hetzij dan, dat deze
rol door een levende vervuld werd.
Een groote vrachtwagen, met zwart doek
gedrapeerd, opende den stoet. Op den
wagen grijnsde een doodskop van geweldi
ge afmetingen. Achter deze rouwkoets lie
pen met stijve, afgemeten schreden, vijf
en tachtig in lange witte gewaden gehul
de „geesten" statig voort. Op een volgen
de wagen zag men een in diepen rouw ge
stoken weduwe, treurend om haar gemaal.
Dan kwam een wagen, waarop een marme
ren graftombe was opgericht. Op den graf
steen stonden deze woorden te lezen:
„Vermoord door een gek".
De stoet werd gesloten door een schare
van treurende vrouwen en kinderen in
rouwkleeding. Zij stelden de achtergelaten
betrekkingen van de ongelukkige slacht
offers voor.
De commissie, die deze sombere demon
stratie met toestemming der stedelijke
autoriteiten heeft doen houden, leeft in de
vaste overtuiging dat zij een diepen in
druk op alle autobestuurders heeft ge
maakt, waardoor deze voortaan met groo-
tere voorzichtigheid het stuurrad zullen
hanteeren.
„BRUG DER ZUCHTEN" NIET VEILIG
VOOR DIEVEN.
Dieven hebben zich toegang weten te
verschaffen tot het binnengedeelte van de
beroemde „brug der zuchten" te Venetië,
behoorende tot het Dogenpaleis. Zij heb
ben zich meester gemaakt van 2000 K.G.
lood van de dakbedekking.
EERSTE DUITSCHE WALVISCH-
VAARDER VAN STAPEL GELOOPEN.
Zaterdagmiddag is te Hamburg de eerste
Duitsche walvischvaarder van stapel ge-
loopen. Het schip is 22.000 ton groot en
heeft den naam gekregen „Walter Rau".
Uw voeten stukgeloopen?
Purol verzacht en geneest. 4441
NOG EEN VLIEGTUIG NEERGESTORT.
Vier dooden.
Uit Johnstone wordt gemeld, dat een ci
viel toestel in de nabijheid aldaar is neer
gestort. De vier inzittenden kwamen om het
leven.
ERNSTIG VLIEGTUIGONGELUK.
Drie dooden.
Zaterdagavond is een groot verkeersvlieg
tuig, dat plaats biedt aan zes passagiers,
neergestort op den Patrick Heuvel naby
Morris (New-York). Het toestel vloog in
brand. De drie inzittenden kwamen jam
merlijk om het leven.
DE OCEAANVLUCHT VAN DE
„CALEDONIA".
Het reuzenvliegtuig der Imperial Air
ways, „Caledonia", is gistermorgen van
Southampton naar Foynes in Ierland ver
trokken, vanwaar het vandaag starten zal
voor een vlucht over den Oceaan. Er be
vinden zich tien personen aan boord.
SCHOOLKINDEREN VLIEGEN NAAR
INDIE.
Met zomervakantie thuis.
Wie vanmorgen op Schiphol vertoefde,
had een alleraardigst tafereeltje kunnen bij
wonen. Bij het groote Douglasvliegtuig,
dat gereed stond voor de reis naar Indië,
verdrong zich een uitgelaten schare school
kinderen als een bijenzwerm voor zijn korf.
Het waren leerlingen van het Amsterdam-
sche gymnasium van dr. Gunning, een
heele klas, die met enkele leeraren, een
vriendinnetje uitgeleide kwamen doen voor
de verre reis naar Indië; ver in kilometers,
maar slechts 5 1/2 dag per K. L. M. Wilda
Kooiker, zooals het 14-jarige luchtreizig-
stertje heet, gaat haar ouders in Palem-
bang bezoeken. Zij zal h^ar zomervacantie
thuis in Indië doorbrengen.
Het is lang niet de eerste keer, dat de
K. L. M. schoolkinderen met vacantie naar
Indië brengt. Maar door de voordeelige ta
rieven, welke zijn ingevoerd een retour
biljet kost hun een enkele reis zijn juist
in de laatste weken vele kinderen geboekt
voor een retourvlucht naar Batavia, Ban
doeng, Palembang of Medan.
De prachtige gelegenheid, welke de K.
L. M. biedt en waardoor het mogelijk is
geworden, dat schoolkinderen hun zomer
vacantie in Indië bij hun ouders kunnen
doorbrengen, is weer eens een demonstratie
van de ideëele beteekenis, welke de lucht-
verbinding van Nederland met Indië ten
grondslag ligt.
C-BREVET ZWEEFVLIEGEN.
Een fraaie prestatie van O. P. Koch.
I Zondag heeft de heer O. P. Koch te Am-
sterdam van de verkeersopleiding der K.
L. M. op het vliegveld Teuge met goed ge
volg het examen ter verkrijging van het C-
brevet zweefvliegen afgelegd.
Hij werd omhoog gesleept door een
sportvliegtuig van de centrale vliegschool
en op 600 Meter losgelaten. Koch is gedu
rende vijf kwartier in de lucht gebleven,
waarbij hij een maximumhoogte wist te be
reiken van 1375 M.
NOODLANDING MET EEN ZWEEF
VLIEGTUIG.
De zweefvlieger S. Hendriks Jansen uit
Rotterdam, die Zaterdagmiddag te half één
met zijn zweefvliegtuig P.H. 61 („Blauwe
Vogel' van Ypenburg was opgestegen met
de bedoeling daar terug te landen, was, na
een half uur te hebben rondgezweefd ter
hoogte van Wateringen genoopt wegens te
sterken tegenwind een noodlanding te ma
ken op den Leiweg bij de Haagsche grens.
De noodlanding slaagde zonder eenig in
cident. De „Blauwe Vogel" is kort daarna
naar Ypenburg getransporteerd.
Zeg jongens, wat leuk,
dat jullie alletwee tegelijk
op dezelfde gedachte bent
gekomen; zulke dingen ziet
men meer.
(Everybody's Weekly).
