DONDERDAG 1 JULI 1937
DE LEIDSCHE COURAN1
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Een halsbrekend vermaak in
Herisau - Bengelende bloote
beenen in de kathedraal
van Sint Gallen
II
Conducteur, ik versmacht van de dorst!
Een .gevolg van de „Zweeër", gevuld met
Sarganser Schloszberg, maar daar had de
roodharige, dik-hoofdige conducteur niets
imee te maken.
Bij het volgende stationnetje een van
de 43 stationnetjes waar de boemeltrein
naar Herisau „fahrplanmaszig" adem schept
heeft de trein gewacht tot ik volgepompt
was.
Het gaat in Zwitserland even gemoede
lijk toe als hij ons te lande. Een jongedame
vertelde op de terugreis, dat zij in Brienz
kwam aandraven en het treintje juist uit
het station zag verdwijnen; de chef floot
het treintje rolde terug de jongedame
stapte in en haalde zoo haar verbinding.
Dat wekt herinneringen aan de glorie
dagen van die goeie, ouwe stoof, toen de
machinist zich onderweg liet scheren, of
thuis aanbelde om te informeeren, waar de
abonné bleef!
De Zwitsers tenminste de Zwitsers, die
Duitsch spreken, als men dat onverstaan
bare brabbeltaaltje nog Duitsch kan noemen
zijn van hetzelfde type en slag als wij
wat boerscher, wat gedrongener en nog
meer dan wij afkeerig van „kouwe drukte".
Zij geven zelf toe, dat iedere Zwitser
geestelijkerwijs gesproken nog een
restantje „.Koeienvla" op zijn pak heeft kle
ven. Daarom genieten de Zwitsers van groot
tot klein van een Schwing-fest.
Het „Schwingen" is de krachtsport van
de boer en-jongens. De beste „Schwingers"
slijten hun leven 's winters in de stallen
en 's zomers hoog in de eenzaamheid en de
barre, grootsche pracht van de Alp.
Schwingen is de nationale sport van
Zwitserland ruw, krachtig, oer-gezond.
Het komt wel eens voor, dat een van de
kampioenen zijn nek breekt.... maar dat
hoort tot de zeldzaamheden, werd er ge
ruststellend aan toegevoegd.
Het is een speciaal-Zwitsersche manier
van worstelen, waarbij de strijders elkaar
bij de broekriem vastgrijpen en als het
ideaal gaat hun tegenstander niet krach
tige vuisten opnemen, rond-zwaaien
(„schwingen"), en met een smak op den
grond smijten en er zelf boven-op ploffen.
Geweldig ruw, maar geweldig spannend!
Ik heb ervan genoten. Tjonge-jonge!
Een van die zware kerels stond wel een
minuut op zijn kop, tot hij als door een
stier op de horens werd genomen en weer
ineer-gesmakt werd op het grasveld. Dan is
't spel gewonnen.
Bij dit worstelen zijn de kampvechters
geheel gekleed en dragen bovendien een re
serve-broek, waaraan de tegenstander naar
hartelust kan rukken en sjorren!
Midden in het veld, waar dat Herisauer
Schwingfest zich afspeelde, stonden een
troepje in gele broekjes en roode wam
buisjes uitgedoste heer en zich een rood
hoofd te jodelen; het gebeurde wel, dat een
kluwen worstelende Schwingers in het vuur
van den strijd tusschen de musiceerende
heeren verzeilde, die evenwel rustig voort-
jodelden.
Een paar uur heb ik afgewacht, of het
journalistieke buitenkansje zich voordeed,
dat een van de Schwingers zijn nek brak,
maar in dat opzicht had ik déveine.
Een ander genot, van geheel andere soort,
wachtte nog in St. Gallen, waar op de terug
reis eenige overstapuren werden besteed
voor het bezoek aan de kathedraal.
Van al de dooie steden van Zwitserland
en de Zwitsèrsche steden genieten in
saaiheid 'n onbestreden wereldreputatie
gaat St. Galien met de lauwerkrans strijken.
Het is een stad van bijna 100.000 inwoners,
maar ik heb geen gelegenheid gehad te con-
stateeren of de bevolking bruin of blank is.
Piano get jengel achter gesloten gordijnen in
breede, zonnige, leege straten dat is de
herinnering, die ik aan St. Gallen mee
draag.
De kathedraal de bakermat van het
Christendom in Zwitserland is een ba
rokke abdijkerk, van binnen overdadig-
pralerig versierd „en gros" genomen im
poneerend als godsdienstige pronkzaal,
maar „en detail" een vermakelijkheid van
de eerste rang. Al die heilige mannen en
vrouwen, wier bloote beenen zoo geschil
derd zijn alsof zij boven de hoofden der
kerkgangers bengelen wat is dat prach
tig! Maar het meest geïnteresseerd werd ik
door de preekstoel, op het klankbord waar
van een gebeeldhouwde hond draafde (het
wapen van St. Gallen), die met vier pooten
in de lucht zweefde en alleen met zijn
staart aan de preekstoel hou-vast had. Dat
noem ik pas hooge kunst!
Na de beschouwing van een heirleger
zwemmende beenen en worsten van armen
op dit Kathedrale Schwingfest bracht een
portie echte St. Gallener worst „Schüblich"-
loon voor toeristieke arbeid
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
BERLIJN MOET ZINDELIJKER WORDEN
Beroep op de bevolking.
De reputatie van Berlijn, de helderste
metropolis van de geheele wereld te zijn,
schijnt in gevaar te verkeer en. De eerste-
burgemeester der stad en het hoofd der
politie hebben zich namelijk in een ge
meenschappelijk en oproep tot de bevolking
gewend, met de dringende vermaning, geen
proppen papier, bananenschillen e.d. ach
teloos op straat weg te gooien, doch gebruik
te maken van de talrijke papiermanden en
vuilnisbakken, die overal in de straten en
op de pleinen der rijkshoofdstad zijn aan
gebracht. Ook de eigenaars van honden
worden in dezen oproep gewaarschuwd,
hun viervoetige lievelingen zóó op te voe
den, dat zij hun zindelijkheid niet alleen
tót de huiskamer beperken, maar ook de
trottoirs zullen ontzien. De politieagenten
hebben opdracht gekregen, aan de betref
fende voorschriften streng de hand te hou
den en alle overtreders, die uit gemakzucht
of onnadenkendheid de helderheid van het
Berlijnsche stadsbeeld in gevaar brengen,
met boete te straffen.
MOORDAANSLAG OP DEN
BURGEMEESTER VAN ORAN.
Gisteravond te half zes is een aanslag
gepleegd op den burgemeester van Oran,
Abbé Lambert, op het oogenblik, dat deze
eht café „Guillaume Teil" verliet.
De kunstschilder Ferrando, adjunct-con
servator van het museum van Oran, loste
een revolverschot op hem en ernstig ge
wond viel de burgemeester in de armen van
twee vrienden, die hem naar het zieken
huis brachten. Hier bleek, dat de beide lon
gen waren doorschoten.
De geneesheeren vreesden, dat de bur
gemeester den ochtend niet meer zou ha
len. De dader is gearresteerd.
SPAANSCHE
PROBLEMEN
Decontrole en de vrijwilligers
OOK PORTUGAL UIT DE CONTROLE.
Faciliteiten aan BritscHe waarnemers
voorloopig geschorst.
Naar uit de Engelsche bladen blijkt,
heeft Portugal zich niet alleen aangesloten
bij het Duitsche en Italiaansche standpunt
ten aanzien van de controle op de niet-
inmenging, maar heeft de Portugeesche am
bassadeur gisteren in den loop van den
middag het Foreign Office er van in ken
nis gesteld, dat Portugal tijdelijk de faci
liteiten, die toegekend zijn aan de Britsche
waarnemers aan de SpaanschPortugee
sche grens, geschorst heeft. Voorloopig blij
ven deze waarnemers op hun post. Zoodra
de faciliteiten hun weer worden verleend,
zullen zij hun functie kunnen hervatten.
Uiteenzetting van Eden.
In antwoord op een vraag van Fletcher
en Wedgwood heeft Eden in het Lagerhuis
een uiteenzetting gegeven van de jongste
ontwikkeling in de kwestie der controle
langs de Portugeesche grens.
Hij verklaarde, dat de Portugeesche re
geering de Britsche regeering heeft mede
gedeeld, dat zij zich, met het oog op de
leemte, ontstaan door het zich terugtrek
ken van Duitschland en Italië, het recht
moest voorbehouden, zich eveneens uit het
stelsel van toezicht terug te trekken, in
dien de bestaande omstandigheden zouden
voortduren.
Zij heeft besloten de faciliteiten, die ver
leend worden voor het toezicht langs de
Spaansch-Portugeesche grens, voor het
oogenblik in te trekken. In afwachting van
het onderzoek der commissie voor de niet-
inmenging zal de Portugeesche regeering
haar verplichtingen blijven nakomen ten
aanzien van voor Spanje bestemde wapen
zendingen en de bewegingen van Portugee
sche koopvaarders, die zich naar Spaansche
havens begeven. De decreten, die in dat
verband zijn afgekondigd, blijven van
kracht.
Eden zeide, dat de Britsche regeering
de Portugeesche regeering duidelijk heeft
medegedeeld, dat zij dit besluit betreurt.
De Portugeesche regeering heeft daarom
laten weten, dat zij een spoedig herstel
der volledige controle zou overwegen, in
dien de Londensche commissie tot een al
gemeen accoord zou komen.
Inmiddels zullen de waarnemers op hun
post langs de grens blijven, om hun func
tie onmiddellijk te kunnen hervatten.
Ten slotte verklaarde Eden persoonlijk
van meening te zijn, dat het de voorkeur
verdiend had, de waarnemers in functie te
laten tot men zekerheid heeft hetgeen
in enkele dagen het geval zal zijn over
de vraag of de bres in de controle al of niet
zal worden opgevuld.
Op de vraag, of de regeeringen van
Duitschland én Italië andere voorstellen
ten aanzien van de controle hadden gedaan
tegenover het Britsche voorstel, antwoord
de Eden ontkennend. Hij meende echter te
weten, dat Duitschland en Italië verzocht
is, voorstellen te doen.
DE TERUGROEPING DER
VRIJWILLIGERS UIT SPANJE.
Italië zou haar onmogelijk achten.
In een ongeteekend artikel in de „Popoio
.'Italia", dat reeds 24 uur tevoren door de
geheele Italiaansche pers was aangekondigd
zet Mussolini het Italiaansche standpunt
ten aanzien van de terugroeping der vrij
willigers uit Spanje uiteen. Een terugroe
ping wordt voor onmogelijk verklaard,
daar de Italiaansche vrijwilligers niet van
de Italiaanschet regeering afhankelijk zijn.
Wie, zoo vraagt het blad, heeft de macht
het samenraapsel van Italiaansche, Fran-
sche, Zwitsersche uitgewekenen en Joden
zonder vaderland, dat aan de controle van
welke regeering ook ontsnapt, terug te roe
pen? Wat de Italiaansche vrijwilligers be-
DE WERELD-JAMBOREE IN BEELD
BIJ GERZON TE LEIDEN.
In verband met de a.s. Wereld-Jambo
ree heeft de fa. Gebrs. Gerzon op de eer
ste étage van haar Magazijnen aan de
maakt bruggen, torens, enz., gipsafdruk
ken van diersporen, berkebladeren enz.,
terwijl ook de Nederlandsche en Ned.-In-
dische Jamboreezegels niet ontbreken.
Verder zijn vier stands ingericht, welke
direct op het padvinderskamp betrekking
hebben.
Breestraat een tentoonstelling geopend,
die een duidelijk beeld geeft van het le
ven der padvinders.
Deze tentoonstelling is georganiseerd in
samenwerking met de Leidsche Padvin
ders, die alle benoodigheden, de padvinde
rij betreffend, hebben verstrekt De firma
Gerzon zelf doet 't uit propaganda voor de
Jamboree, wijl niets van het geëxposeer
de wordt verkocht.
In een algemeen overzicht zijn hier in de
eerste plaats bijeengebracht verschillende
foto's van padvinderskampen, werktuigen
van de padvinders, modellen van zelf ge-
Het eerste is een kampvuur, het tweede
brengt de zeeverkenners in beeld, het der
de geeft de voortrekkers bij het lezen van
de kaart hier-natuurlijk de kaart van
Zuid-Holland met Vogelenzang als mid
delpunt terwijl de laatste stand is ge
reserveerd voor de welpen, die bij een vij
ver zijn gegroepeerd. Hier vinden we b.v.
den Totempaal, zooals we in andere stands
weer andere emblemen uit de padvinders,
wereld vinden.
De tentoonstelling blijft tot volgende
week Woensdag.
De Frans Hals-tentoonstelling te Haarlem is Woensdag door den minister van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen, proi dr. J. R. Slotemaker de Bruïne, otlicieel geopend. De minister bezichtigt een der
schilderijen. Naast hem de directeur van het Museum, de heer G. D. Gratama
treft, deze werden niet door de regeering
gezonden. De regeering heeft dus niet de
middelen om hen terug te roepen. Sedert
den dag waarop zij in Spanje aan land zijn
gegaan, en zich bij de strijdkrachten van
Franco hebben gevoegd, hangen zij van de
zen af.
Slechts de Spaansche generalissimus kan
hen, voor of na de overwinning van hun
gebiedende moreele plicht ontslaan. De Ita
liaansche regeering, aldus het blad, kan
het niet doen, en zal het bij den huidigen
stand van zaken ook niet doen.
DE STRIJD IN HET NOORDEN.
Communiqué van de troepen van Franco.
Het groote hoofdkwartier te Salamanca
publiceert een communiqué, waarin wordt
gezegd, dat de rechtsohe troepen in het Zui
den een aanval van de regeeringstroepen
bij Granada hebben afgeslagen en een aan
tal stellingen van de regeering hebben be
zet.
In het Baskenland wordt de opmarsch
ten Noorden van Valmaseda voortgezet.
Avellameda, Cabezamonte, de heremitage
Santiago, de hoogten ten Zuiden en Zuid
westen van Mercadillo, de Pic Mora, San
Esteban en de hoogten ten Noorden van
Lariva en Lariva zelf werden door Fran
co's troepen bezet. Meer dan zeshonderd
man liepen naar de rechtschen over: sedert
het begin van de operaties in Biskaye zijn
meer dan veertien duizend man krijgsge
vangen gemaakt.
Ook in de richting van Santander ruk
ken de rechtschen verder op.
VAL VAN SANTANDER OVER
VEERTIEN DAGEN VERWACHT.
In den loop van den middag hebben de
troepen van Franco Castro Urdiales bezet.
Hiermede zijn de rechtschen 36 kilometer
opgerukt langs den weg van Bilbao naar
Santander. Men verwacht, dat wanneer het
weer goed blijft, Santander over een dag
of veertien zal zijn gevallen.
DE VERLIEZEN DER PATERS
CAPUCIJNEN IN SPANJE
De nieuw-benoemde Aartsbisschop van
Dehli en Simla, Mgr. Sylvester Mulligan,
deelt in een artikel in het nieuwe Iersche
3-maandelijksche tijdschrift „Bonaventura"
mede, dat het aantal vermoorde Capucijnen
in Spanje minstens 72 bedraagt waarvan
45 Paters, 9 Fraters en 18 Broeders; daar
men van talrijke kloosterlingen geen epkel
bericht ontvangen heeft zal het werkelijke
aantal slachtoffers beduidend grooter zijn.
Bij het uitbreken van den burgeroorlog
hadden de Paters Capucijnen in Spanje 5
Provincies, 91 kloosters, 1500 kloosterlin
gen en 442 Novicen, Talrijke kloosters zijn
verwoest, anderen werden in hospitalen of
kazernes veranderd. Vele kloosterlingen,
werden met onmenschelijke wreedheid ge
dood.
Het provincialaat, het studiehuis, en de
prachtige bibliotheek in Barcelona, werdén
door brand vernield. Hetzelfde lot trof het
klooster in Igluada, het noviciaat van
Manresa en het philosophicum van Olot.
Alle kloosters in de provincie Catalomë
zijn verwoest, behalve de kloosters van Tar
ragona en Borges Blancas, die beide veran
derd werden in kazernes van de Roode
Militie. In de Baskische provincie werd het
klooster van Hij ar door de Rood en ver
woest, terwijl de overige kloosters door de
Basken konden gespaard worden.
LUCHTVAART
HOOGTERECORD VAN VLIEGTUIGEN
VERBETERD.
Door Britsch luitenant.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat luitenant Adams met een
proef vliegtuig van het type Bristol 138 het
wereldhoogterecord voor vliegtuigen ver
beterd heeft, door te stijgen tot 53.837 voet
of 16.450 meter. Het record stond, op naam
van den Italiaanschen luitenant-kolonel
Mariopitzi met 51.362 voet. Adams is 135
minuten in de lucht gebleven.
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN U W DAGBLAD
ADVERTEEREN
