ENGELAND EN FRANKRIJK WILLEN
CONTROLE OP ZICH NEMEN
VLAGGEN
ZATERDAG 26 JUNI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Ontspanning in den internationale toestand
Engeland blijft tot samenwerking bereid
LEEMTE IN CONTROLE MOET
AANGEVULD.
De regeeringen van Engeland en Frank-
rijK zijn, naar men meent te weten, be
reid, ae leemte aan te vullen, die in de
conirole ter zee is ontstaan door het zich
terugtrekken van Italië en Duitse hl and,
en zij zijn voornemens, hiervan in de
eerstvolgende bijeenaomst der nom-inter-
ventie-commissie mededeeling te doen.
In politieke kringen te Londen gelooft
men volgens Havas, dat de tusschen
Frankrijk en Engeland bereikte overeen
stemming zal leiden tot een nieuwe ver
deeling van de zones. Engeland zou de
kusten van de Middellandsche Zee en
Frankrijk die van den Atlantischen
Oceaan voor zijn rekening nemen. Men
voegt hieraan toe, dat de regeling moet
worden goedgekeurd door de in de Lon-
densche commissie vertegenwoordigde
mogendheden, o.a. Italië en Duitschland.
Reuter weet nog te melden, dat de Brit-
sche regeering bereid is, het denkbeeld
om neutrale waarnemers aan boord van
de controleschepen te plaatsen, gunstig te
overwegen.
TREKT DUITSCHLAND EEN DEEL
VAN ZIJN VLOOT TERUG?
De „Intransigeant" verneemt te Berlijn,
dat de Duitsche regeering besloten heeft
een aantal oorlogsbodems uit de Middel
landsche Zee terug te roepen, welke daar
heen waren gezonden na het incident met
de „Deutschland".
Vier onderzeeërs, die op het oogenblik
voor de Spaansche kust patrouilleeren,
zouden teruggeroepen worden en ook de
„Leipzig" zal binnenkort weer gevoegd
worden bij het Noordzee-escader.
Om zijn belangen in de Spaansche wa
teren te verdedigen zou Duitschland dan
hier de kruisers „Nürnberg", Koeln" en
„Karlsruhe" handhaven met drie torpedo
jagers en enkele gewapende visschers-
vaartuigen.
Het blad beschouwt het terugroepen
van de onderzeeërs uit de Spaansche wa
teren als zeer geruststellend en als een
bewijs voor de goede bedoelingen van
Duitschland.
Men verwacht thans niet meer, dat
Duitschland een vlootdemonstratie van
welken aard ook zal houden.
In gezaghebbende kringen te Rome
wordt niet bevestigd, dat de Italiaansche
vlooteenheden in de Middellandsche Zee
opdracht hebben ontvangen, voor de
Spaansche kusten een gordijn te vormen
ter bescherming van de Italiaansche koop
vaardijschepen.
Men erkent, dat het tot taak der oor
logsschepen behoort, de nationale belan
gen ter zee te beschermen en voegt hier
aan toe dat de handhaving van de vloot
op drie mijl uit de kust, buiten de Spaan
sche territoriale wateren, een algemeene
regel van het zeerecht is.
EDEN OVER ENGELAND'S HOUDING.
Tot samenwerking bereid.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Eden
in antwoord op een tegen de Britsche re
geering ingebrachte beschuldiging van
lafheid, verklaard, dat, hoewel hij niet
gelooft, dat bij den huidigen stand der be
wapening van Engeland en die van be
paalde zijner vrienden, Engeland steeds
terug moet trekken en er van af moet
zien, een vitaal Britsch belang te verde
digen, op de Britsche regeering de ont
zaglijke verantwoordelijkheid rust, er voor
te waken, dat geen enkele maatregel
wordt genomen, die een conflict zou kun
nen uitlokken.
Het was, zoo vervolgde de minister,
niet slechts de wensch van het Britsche
volk, niet in den Spaanschen oorlog te
worden gemengd, doch ook de wensch van
andere democratieën. Eden zeide te ge-
looven, dat er geen ander land in Europa
is, waar de non-interventie krachtiger
steun ondervindt dan in Frankrijk. Indien
men in de eerstvolgende bijeenkomst van
de non-interventiecommissie den wil toont
om samen te werken, zal men nogmaals
een poging doen om de niet-inmengings-
politiek te doen slagen.
Sprekende over de weigering van En
geland, deel te nemen aan een vlootde
monstratie voor de kust van Valencia, zei-
de Eden: Wij konden ons niet aansluiten
bij iets wat practisch neerkwam op de uit
voering van een vonnis zonder vooraf
gaand onderzoek. Uit de weigering mag
niet worden opgemaakt, dat twijfel ge
koesterd werd aan de oprechtheid van de
beweringen inzake de „Leipzig". Indien
met een Britsch schip een soortgelijk in
cident was gebeurd, zou de Britsche re
geering volkomen bereid geweest zijn,
toe te staan, dat een onderzoek, als thans
is voorgesteld, werd ingesteld.
De indruk der redevoeringen in
Duitschland.
De redevoeringen, welke Eden en
Chamberlain in het Lagerhuis hebben ge
houden, hebben in Duitsche politieke
kringen een gunstig onthaal gevonden,
waar men er een goed voorteeken in ziet,
dat Engeland trouw blijft aan het niet-
inmengingsstelsel, waarvoor, zoo zegt
men, Duitschland reeds zoo zware offers
heeft gebracht. In Duitsche kringen is
men echter van meening, dat de Engel
sche staatslieden het belang van de inter
ventie ten gunste van de „rooden" in
Spanje onderschatten en dat zij „als ge
woonlijk" er prijs qp hebben gesteld „de
Fransche gevoeligheden" te sparen. Men
constateert verder, dat de Engelsche re
devoeringen de verantwoordelijkheid voor
de algemeene spanning, die volgde op den
aanval op de Duitschland, op Valencia
hebben geworpen. Men waardeert ten
zeerste den lof, die door de Engelsche mi
nisters uitgesproken is over de gezindheid
van Duitschland, maar betreurt het dat
Chamberlain heeft gemeend critiek te
moeten uitoefenen op de represailles tegen
Almeria.
HET LEGERBERICHT VAN FRANCO.
In het legerbericht van het hoofdkwar
tier van Franco wordt gezegd, dat de op-
marsch der rechtsche troepen in Biskaje
voortduurt. Sodupe, Casas Lescuen, Los
Llanos, Lujar, Pledra Incada, Gordejuela,
Carobo, de toppen van den Berascola en
den Pico Laguna zijn bezet. In Leon, Astu-
rië en den middensector wordt geweervuur
onderhouden. Een linksche aanval in den
sector-Orgiva en in het Injargebergte is
afgeslagen.
AFBROKKELING ACHTER HET FRONT.
Onlusten aan het front van Aragon?
Uit Barcelona wordt gemeld, zoo deelt
het Duitsche Nieuwsbureau mede, dat na
Direct leverbaar
het bekend worden van den val van Bilbao
aan het front van Aragon onlusten zijn ont
staan, die tot ernstige incidenten hebben
geleid. In Bujaraloz, het hoofdkwartier der
anarcho-syndicalistische militie, heeft zich
een generale staf gevormd, die onafhanke
lijk van den bevelhebber aan het front van
Aragon, Pozes, wil optreden. De regeering
van Valencia zou troepen naar Bajarolez
hebben gezonden om tegen de anarcho-syn-
dicalisten op tetreden.
Naar het Duitsche Nieuwsbureau verder
meldt, hebben in de afgeloopen nacht aan
het front van Almeria schietpartijen plaats
gevonden tusschen troepenafdeelingen.
Spionnagecomplot ontdekt.
De veiligheidspolitie te Valencia heeft
een uitgebreid spionnage- en hoogverraads-
complot ontdekt, waarbij bepaalde per
soonlijkheden betrokken zouden zijn. He
den zal een nota gepubliceerd warden, die
naar men zegt, nogal sensatie zal verwek
ken.
Regeeringscrisis in Catalonië.
Na de vergadering van den generaliteits-
raad van gistermiddag is een communiqué
aan de pers verstrekt, waarin gezegd wordt,
dat de raad is overgegaan tot een gedach-
tenwisseiing over den politieken toestand.
Volgens het communiqué hebben de raads
leden met algemeene stemmen Companys
hun vertrouwen uitgesproken en gemach
tigd op het geschikte oogenblik de beslis
sing te nemen, die hij noodzakelijk zal
achten. Practisch komt in deze bewoordin
gen de crisis tot uiting, die men sinds eeni-
ge dagen in politieke Catalaansche kringen
aankondigde. Deze crisis is naar men meent
nog niet tot uitbarsting gekomen, doch
men gelooft, dat zij zal aanvangen na het
onderhoud, dat Companys vandaag zal heb
ben met de ministers der regeering van de
republiek Afguade en Irujo. Mocht dit zoo
zijn, dan zouden de officieele beraadslagin
gen terstond beginnen.
ONTPLOFFINGSRAMP IN GARAGE.
Zes dooden en honderd gewonden.
In een garage te Montreal heeft zich in
de voorraad benzine een hevige ontplof
fing voorgedaan tengevolge waarvan een
zestal personen gedood en omstreeks hon
derd gewond werden. Er wordt nog een
persoon vermist.
HITTEGOLF IN AMERIKA.
De Staten van het Middènwesten, van
Texas tot de groote meren, hebben op het
oogenblik van de eerste hittegolf van dit
jaar te lijden.
De temperatuur is gestegen tot 100 gra
den Fahrenheit. De hitte heeft tot dusver
re 59 slachtoffers geëischt.
EEN BETERE KEUZE?
Spencer, de eerste echtgenoot van de
tegenwoordige hertogin van Windsor, zal
binnenkort in het huwelijk treden met de
welgestelde mrs. Norma Johnson te Los
Angeles, een weduwe.
BUITENLAND
Hei nieuwe Kabinet Colijn hieid Vnjdag een plenaire zitting V.l.nr.mr. J. A. de Wilde, J. J. C. van Dijk, prof dr. J R.
Slotemaker de Bruïne, ir. H. van Boeijen. mr. dr. ir. J. A. M. van Buuren, mr. C. M. J. F. Goseling, dr. H. Colijn minister
president, Chr. J. I. M. Welter, mr. M. P. L Steenberghe en prof. mr. C P. M. Romme
DUITSCHLAND
De spanning met de Kerk
ANTWOORD OP DUITSCH PROTEST
Wordt door Vaticaan uitgewerkt
De Kardinaal-Staatssecretaris houdt zich
bezig met het uitwerken van een antwoord
op de Duitsche nota van 29 Mei, waarin
geprotsteerd werd tegen de rede van Kar
dinaal Mundelein.
Terwijl de Duitsche regeering haar am
bassadeur bij den Heiligen Stoel, die met
verlof te Berlijn was, niet naar Rome te
rug deed keeren, is de nuntius in de Duit
sche hoofdstad nooit teruggeroepen.
De voorzichtige houding van het staats
secretariaat is door de Congregatie voor
buitengewone kerkelijke aangelegenheden
eenstemmig goedgekeurd.
KERKCOLLECTES VOOR DE ORDEN.
Daar de „bedelorden" door de bekende
staatswet, die de vroeger gebruikelijke
huiscollectes verbiedt ernstig benadeeld
zijn en vele kloosters dezer orden geen le
vensmiddelen meer hebben, zullen in alle
Diocesen van Beieren algemeene kerk-
collectes gehouden worden voor de bedel
orden. Deze collectes binnen het kerkge
bouw zijn de eenigen, die nog zijn toege
staan. Ieder jaar zullen meerdere collectes
worden gehouden o.m. voor de Orden der
Augustijnen, Franciscanen, Conventueelen,
Capucijnen en Karmelieten.
DE JEZUÏETEN MOETEN HET
ONTGELDEN.
In den huidigen geestelijken strijd tegen
de vijanden van het Christendom staan ook
de Jezuieten op den voorgrond. Het moe
dige optreden van Pater Mayer in Mun-
chen, die daarvoor door de Gestapo in
hechtenis werd geomen, is algemeen be
kend.
Het Nieuw—Heidensche strijdblad de
„Durchbruch" zou graag zien, dat het Je-
zuietenverbod uit den tijd van Bismarck op
nieuw in Duitschland zou doorgevoerd
worden.
„De Jezuiet is" aldus het blad „de
Bolsjewiek in priestertoog, geschapen om
den vrede te verstoren, om al het edele te
vernietigen en om de slavenmoraal der
priesters de macht in handen te geven.
De Jezuiet is voor het Duitsche Rijk even
gevaarlijk als de Russische Bolsjewist, ja
nog gevaarlijker, omdat hij zich uitgeeft
voor godsdienstig en toch zuiverder poli
tiek is."
Voor de Jezuieten kunnen deze woeden
de aanvallen van de Godloozen een eer
zijn!
DE ARRESTATIES VAN PREDIKANTEN
Officieel wordt door D.N.B. uit Berlijn
medegedeeld:
De z.g. raad der oud-Pruisische Unie
heeft in een vergadering van den broe-
derraad besloten, in strijd met de verorde-
ning van den minister van Binnenland- I
sche Zaken voor het rijk en Pruisen d.d.
18 Februari 1937, er bij de predikanten j
op aan te dringen mededeeling te doen j
van de namen dergenen, die uit de kerk
treden.
Op grond van deze in strijd met de
staatsverordeningen zijnde handeling werd j
tegen vier personen, die aan de tot stand-
koming van het desbetreffende besluit I
hun medewerking hebbn verleend, nl. de j
predikanten Jacobi en Niesel, assessor dr.
Ehlers en Von ArnimLuetzow, allen te i
te Berlijn, bevel tot inhechtenisneming uit-
gevaardigd.
Tegen twee andere Berlijnsche geestelij-
ken, die Zondag 20 Juni op grond van dit
besluit en in strijd met het verbod mede- i
deelingen hadden gedaan over uittredin- j
gen, werd eveneens bevel tot inhechtenis
neming uitgevaardigd, terwijl een zevende
voortvluchtig is.
Huiszoeking bij ds. Niemöller
Gistermiddag heeft de politie in Dahlem
een huiszoeking ghouden in de pastorie
van ds. Niemöller.
Ds. Niemöller is tevens ontboden op het
hoofdbureau van politie, waar hij aan een
langdurig verhoor is onderworpen.
DE HITLERJEUGD EN DE KERK
Schriftelijk verlof vragen voor kerkbezoek
Jongens en meisjes, die lid zijn van de
Hitier jeugd, zullen voortaan minstens
veertien dagen van tevoren schriftelijke
toestemming moeten vragen voor het bij
wonen van bijzondere godsdienstoefenin
gen. Die toestemming zal altijd worden
gegeven, indien de afwezigheid der leden
den dienst niet schaadt. Overtredingen
zullen gestraft worden.
MOEOER
Gelukkig de mensch, die in het leven
mee-draagt het beeld van een lieve moe
der.
En dat kunnen, gelukkig, heel veel
mensch en.
Een kind heeft de vrouw, die zijn moe
der is geworden, gekend in haar aller
beste en allerschoonste eigenschappen, ge
kend in haar toewijdende en opofferende
liefde.
Een kind kan daarom van die vrouw in
zijn hart een beeld bewaren, zoo schoon
en zoo rein, dat het hem in zijn leven steeds
kan zijn een bron van vreugde en
van kracht!
Er is dezer dagenverschenen bij den
uitgever Bosch en Keuning, Baarn, een
boekje „Moeder" waarin (door E. M. van
Diffelen en M. G. Schenk) verzameld zijn
verzen van Nederlandsche Dichters over
„Moeder".
't Is een keur-verzameling. Zeker, men
zal er verzen in missen; er ook in
vinden, die men niet zonder eenige
verwondering ontmoet in een keur-collec-
tie. Maar keuze en smaak zullen over het
algemeen door ieder gewaardeerd worden.
Wij schreven hier boven over het beeld
van een lieve moeder, dat een mensch zijn
leven kan meedragen. Lees 'ns een van
de verzen uit den hier bedoelden bundel,
een vers van Guido Gezelle, den grooten
Guido Gezelle:
T EN IS VAN U.
't En is van u
hiernederwaard
geschilderd of
geschreven,
mij, moederken,
geen beeltenis,
gebleven.
Geen teekening,
geen lichtdrukmaal,
geen beitelwerk
van steene,
't en zij dat beeld
in mij, dat gij
gelaten hebt
alleene.
o Moge ik, u
onweerdig, nooit
die beeltenis
bederven,
maar eerzaam laat
ze leven in
mij, eerzaam in
mij sterven.
LEIDEN.
ZILVEREN PROFESSIEFEEST.
SPANJE
DE H. KERK EN DE GEBEURTENISSEN
IN SPANJE.
De H. Stoel heeft het Spaansche Episco
paat toegestaan, een beroep te doen op de
milddadigheid der Katholieken over de ge-
heele wereld. In een brief aan den Kar
dinaal Aartsbisschop van Genua heeft de
Kardinaal-Primaat van Spanje gevraagd,
nog geen collecte houden voor dat het
Spaansche Episcopaat den tijd hiervoor ge
komen acht; het Spaansche Episcopaat is
van meening, dat de Spaansche oorlog nog
zoozeer omgeven is door de belangen de:
Den 29sten Juni a.s. hoopt onze oud-
stadgenoote, de eerw. zuster Maria Anne
(in de wereld mej. Maria Heydeman) den
dag te herdenken, dat zij vóór 25 jaar haar
H. Professie deed in de Orde der Penitenten
Recollectinen te Roosendaal.
De jubilaresse verblijft thans in het ge
sticht aan de Nieuwstraat te Breda.
naties, dat de juiste verstandhouding voor
de gebeurtenissen in Spanje dikwerf nog
ontbreekt. In zijn schrijven stelt de Kar
dinaal-Primaat met ontroering vast, dat in
het Marxistische gebied geen enkel gods
huis geëerbiedigd wordt.
OOSTENREJK
OOSTENRIJK ORGANISEERT GEEN
BEDEVAARTEN MEER NAAR
DUITSCHLAND.
Van officieel kerkelijke zijde wordt me
degedeeld dat er voortaan geen bedevaar
ten meer zullen georganiseerd worden naar
Altötting (Beieren) omdat de priesters deze
bedevaarten niet meer mogen organisee-
ren, leiden of begeleiden.
AMERIKA
DE TOESTAND OP TRINIDAD
Met het oog op de ernstige stakingson
lusten, die zich op de petroleumvelden van
het Engelsche eiland Trinidad hebben
voorgedaan, hebben de Britsche autoritei
ten een vergaderverbod voor het geheele
eiland afgekondigd. Gisteren vlogen ver
scheidene vliegtuigen der kruisers „Ajax'
en „Exter" over 't eiland; zij wierpen ma
nifesten uit, waarin de inheemsche bevol
king wordt aangemaand den arbeid te
hervatten.