VRIJDAG 25 JUNI 1937 No. 8758 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN De Wereldexpositie van Parijs. VOORNAAMSTE NIEUWS 28ste Jaargang DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post i 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de. Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertenliën 30 rent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be* betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 De Tentoonstelling der Tegenstellingen PARIJS, Juni 1937. Langzamerhand kan men zich een beeld gaan vormen, hoe de wereldtentoonstelling zijn zal.... als we enkele maanden verder zijn. Het is nu nog geen pleizier om een wan deling te maken op de Parijsche tentoon stelling; niet omdat de Fransche hemel met regenwolken bedekt is, maar veeleer om dat de grond van de tentoonstelling bedekt is met hetgeen nu eenmaal hoort bij een onvoltooid bouwwerk, zooals steenhoopen, planken, grintbarricades en andere mate rialen, die het loopen op sommige plaat sen levensgevaarlijk maken. Bij dat alles komt nog, dat de eerzame wandelaar, die de drukke Parijsche straten wilde ont vluchten, om op de tentoonstelling van zijn rechten als voetganger te kunnen profi teered voor een bittere ontgoocheling komt te staan. De een na de anderes vrachtauto met bouwmaterialen, expositie-voorwerpen, e.d. baant zich onder luid geclaxon een weg door de bezoekers, en op de nauwe paden die, voor de vrachtauto's gesloten blij ven heeft men nog altijd de kans een luchtsprong te moeten maken, omdat er nog altijd een tentoonstellingstrein zonder rails is, die in menig bezoeker blijkbaar een magneet ziet. Zoo is het eigenlijk nog het veiligste wandelen op Zondag of als de ar beiders van de „batiments" in staking zijn. Denkt nu niet, dat ik den Zondag aan wil prijzen als de beste dag om de „Expo", zoo als de Parijzenaars de tentoonstelling heel onaestethisch noemen, te bezoeken, want dien dag lijkt het wel of alle inwoners van Parijs een gratis entréebiljet hebben gekre gen. Wie zich dan bevindt bij een paviljoen, die zich in de meeste belangstelling (zoo niet nieuwsgierigheid) mogen verheugen, Rusland en Duitschland die moet wel het gevoel hebben van een sardientje, die een blikken bodem moet doorboren om iets van de lucht te zien. De Parijzenaars zelf hebben overigens een om zoo te zeg gen onverdeelde belangstelling, die zich niet alleen beperkt tot hetgeen op de Ex po al gereed is; de meesten interesseeren zich minstens evenveel voor de Fransche paviljoens, die nog slechts uit palen be staan Typeerend: terwijl de Franschman met zeldzame hoffelijkheid op Zondag zijn politieke gevoelens in het Duitsche, Russi sche en Italiaansche pavlijoen verbergt on der een haast Chineesche glimlach, steekt hij zijn meening over het ex-Ministerie- Blum bij de Fransche paviljoens niet onder stoelen of banken. De eene partij loopt langs de steigers der Fransche mislukkin gen met het gezicht van een man, die e^i klap heeft gehad, terwijl de tegenpartij triomfantelijk de hoogte der naakte palen palen meet met het air van den man die- het-beter-weet, om dan sarcastisch het hoofd te schudden. Laat echter niet mer ken, dat ge een vreemdeling zijt, want de meeste Franschen hernemen dan weer hun Chineesche glimlach-pose. Zoo staan dan tusschen de hooge vredes- zuil bij het Trocadero en de nog hooger Eiffeltoren de voornaamste landen bijna broederlijk bij elkaar. Het is goed, dat bij na alle hoogwaardigheidsbekleders bij de opening der diverse pavlijoens den na druk leggen op het idee der wereldvrede dat men anders heelemaal zou vergeten. In feite is de tentoonstelling geen „Expo sition d'arts et techniques" maar een „Ex position de politique". Dat woord wereld vrede Is maar een uithangbord, zooals een marktkoopman gebruikt om katoenen sok ken voor zijde te verkoopen. De groothan delaren in de politiek loopen er niet mee in, maar hopen volgaarne, dat Jan Publiek het uithangbord wel zal gelooven. Nu be hoeft men niet al te veel te generaliseeren. Er zijn er onder de 42 exposeerende landen nog heel wat, voor wie de handel het eeni- ge doel is van de tentoonstelling, en door die handel natuurlijk internationale sa menwerking, die een groot hulpmiddel kan zijn voor vrede. Anderen hebben echter meerdere gerechten op hun hoofdschotel; zij propageeren hun staatsvorm, veront schuldigen fouten, stellen eischen enz. Zoo tracht Italië in een overigens schitterend ingerichte zaal de verovering van Abessy- nië te verontschuldigen bij het Fransche volk, dat het Keizerrijk nog niet heeft wil len erkennen. Portugal maakt op zeer sympathieke wij ze wereld bekend met het uitmuntende beleid van Salazar, die de wereld tevoren niet overdonderde met politieke beloften maar handelde! Polen verontschuldigt haar minstens iets overdreven vriendschap met Frankrijk, om tusschen de regels door haar antipathie tegenover het Derde Rijk te toonen. Hongarije vestigt voor de zoo- veelste maal de aandacht op het onrecht van Trianon, en het is markant, dat het dit nu doet in het land, waar haar vonnis uit gesproken werd. Het beleedigt echter nie mand, daar de rechters van Hongarije in Frankrijk geen officieele personen meer zijn, en de Frarvschen verstaan uitste kend de kunst, om de schuld van een fout op een vorige generatie te schuiven, en met bijna gemeende tranen in de oogen te zeg gen: „Je regrettemaar aan de be staande toestand is voorloopig niets te veranderen." Ook Duitschland heeft zijn Nazi-propa ganda niet thuis gelaten, en heeft ook van deze tentoonstelling politiek profijt willen trekken. Achter de coulissen lacht men nog om de schitterende trap, die dr. Schacht Frankrijk heeft gegeven, toen hij het bij de opening van het Duitsche paviljoen aan durfde om in het hartje van Frankrijk, en kele kilometers van de plaats waar de Duitsche koloniën met een pennestreek van Duitschland gescheiden werden, zijn koloniale eischen uit te spreken, zonder dat Parijs uit hoffelijkheid iets terug kon zeggen. Frankrijk moet zich op dat oogen- blik wel gevoeld hebben als de leeuw in de kooi, die heel wat pijnlijke momenten moet slikken omdat de minste ondoordach te beweging voor het talrijke publiek hem zijn klontje suiker na de voorstelling doet misloopen. Duitschland is intusschen wel zoo verstandig geweest opa geen groot Hitler-beeld boven of in het paviljoen te plaatsen, gedachtig aan de spreuk, dat men geen vliegen vangt met azijn. Tegenover het Duitsche paviljoen ver heft zich het Russische met de sikkel en den hamer. Rusland behoeft niets te ver ontschuldigen, voor het forum van de publieke opinie, zelfs de moord van tien duizenden niet, omdat in de politiek nog altijd de theorie van de sterkste geldt, en ookomdat zelfs met de grootst moge lijke leugens het' Sovjet-bewind niet te verontschuldigen is. Het beperkt zich heel wijselijk tot politieke propaganda. Groote statistieken en afbeeldingen van de voor uitgang der techniek in het Roode Rijk, moeten evenals de schilderijen van zeer welvarend en gelukkig uitziende Sovjet onderdanen, den indruk wekken dat men in Oost-Europa nog steeds(!) op een pad van rozen wandelt. Schitterend uitgevoer de boeken in enorm formaat die ter lezing liggen, en de Nieuwe Constitutie bevatten, en groote series werken over Rusland zijn hier niet met handelsdoeleinden of voor den vrede neergelegd. Sovjet-Rusland doet in derdaad moeite genoeg, om het prestige van het Roode Paradijs weer op peil te brengen, een prestige, dat in Frankrijk on rustbarend gedaad was na de onthullingen van André Gide, Walter' Citrine en an deren. Rond dit kleine plekje grond, in naam ge wijd aan den vrede, strijden aldus de groo te ideologieën van democratie, communis me, fascisme en nationaal-socialisme om de premie van de publieke opinie. Rond den vredeszuil, die als een een zame, onbevredigde wachter op de hoog ten van het Trocadero naar den hemel blikt, wordt de ideeënstrijd van Europa gesymboliseerd. De Parijsche expositie is de tentoonstelling der tegenstellingen ge worden, tegenstellingen die dikwijls onder gewaagde en eenzijdige statistieken de aandacht willen treken der millioenen, die al gekomen zijn en nog zullen komen. De tentoonstelling is allerminst wat zij behoorde te zijn: een monument van den vrede, misschien is zij een monument, mo gelijk ook een mummie, die van buiten ta melijk gaaf lijkt, maar bij de minste aan raking in stof uiteenvalt. NOG MEER ARRESTATIES IN RUSLAND WARSCHAU, 25 Juni. (A. N. P.). Het Poolsche Telegraaf Agentschap meldt uit Moskou, dat de commissaris van de school voor zweefvliegen te Minsk (Wit-Rusland), Schuromski, de politieke leider der cava- lerieschool Niestirow, de chef van den staf dezer school Tsjerenkiewitsj en de land bouwkundige Simkin zijn gearresteerd. Meer dan tien in Wit-Rusland wonende schrijvers zijn tot „vijanden van het Volk" verklaard. WEG DE SANEERING Het besluit is gevallen. In de vergade ring van Maandag 21 Juni heeft de leden vergadering van de Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur met groote meer derheid besloten: het vak moet vrij komen van de saneeringsmaatregelen. De vergadering stond blijkbaar in het teeken van een hoerasteinming. Er werd ge sproken van „afscheid nemen van de Sier teeltcentrale" (daverend en langdurig ap plaus); de vergadering ^'.werd uitgenoodigd de vlaggen op het Krelagehuis te hijschen, wanneer de saneering gevallen was (minu tenlang gejuich, niettegenstaande het ver zoek van den voorzitter, niet te veel tijd in beslag te nemen voor applaus). Zoo langzamerhand zal de tijd voor koele berekening en redeneering weer zijn aan gebroken en nu gaan wij met onze katho lieke bollenkweekers een kleine balans op maken. Het eerste, dat hierbij in het licht treedt, is, dat het liberalisme na den verplettenden nederlaag op politiek terrein tevreden mag zijn, het blijkt in de algemeene ver- eeniging nog een stevig bolwerk te bezit ten. De politieke partijen, die bij de laat ste verkiezingen de meerderheid behaald hebben, zijn den verkiezingsstrijd begonnen o.a. met een ordeningsprogram, ook de R. K. Staatspartij. Leest het algemeen staatkundig program van de R. K. Staats partij na en ge ziet opsblz. 15: „Met ver werping van de vrije, concurrentie en van de economische dictatufcr als leidende be ginselen in de volkshuishouding, behoort aan de sociale rechtvaardigheid en de so ciale liefde een allesb^ieerschende plaats in het maatschappelijk leven te worden toe gekend, met name door,'het scheppen eener in dezen geest opgebouwde sociale en juri dische ordening". De Algemeene Vereeniging heeft door haar besluit blijk gegeven te leven in de mentaliteit, die 25 jaren geleden nog tame lijk frisch was, maar nu geheel afstandsch is geworden. Het gaat hier immers niet over verande ring in de saneeringsmaatregelen. Dat men er niet mede tevreden is en er verandering in wenscht, is te begrijpen. Maar hier is het: weg met alle saneeringsmaatregelen, wij moeten de Vrijheid weer terug! Dat gaat dus lijnrecht tegen alle ordening in. Zie daar, het onvervalschtfc liberale bloed! Hoe hebben onze katholieke bollenkwee kers er tegenover gestaan? De groote meer derheid, die de anti-saneerders op deze ver gadering behaald hebben, doet vreezen, dat de katholieke vakgenooten zich voor een deel hebben laten meenemen op dit oude liberale wagentje. Hoe jammer! Hier was een principieele houding op haar plaats geweest. Wanneer zij tegen de saneering gestemd hebben, dan hebben zij op 26 Mei allerwaarschijnlijkst gestemd voor een or deningsprogram, op 21 Juni tegen de orde ning. Op 26 Mei stemden zij als staatsbur ger, op 21 Juni als vakgenooten. Nog eenige punten vragen de aandacht: Dr. Dijt heeft de groote trom geroerd. Het bedrijf is verplaatst naar het buitenland. Wil men nog langer de bedrijfsmaatregelen, dan gaat het heele vak in Nederland naar den kelder. Zoo iets maakt indruk. Maar een nuchter luisteraar kan hier de verzuch ting slaken: als men de hond wil slaan, vindt men altijd wel een stok. Wanneer het waar is, dat het bedrijf door de buiten- landsche bedrijven wordt beconcurreerd, vraagt dan liever eens aan de „vakgenoo ten", die vroeger hun bedrijf verplaatst hebben naar het buitenland, zonder te vra gen of dit in het belang van het vak was, vraagt aan hen liever, hoe het komt, dat het Nederlandsche bedrijf concurrentie on dervindt van het buitenlandsche bedrijf. Maar ga de goegemeente niet wijs maken, dat dit te denken is aan de saneering. In een overwinningsroes moet men op passen, dat men niet te veel zegt. Was dit ook zoo met den Voorzitter? In zijn slot woord moest hij het woord van een der leden nog eens onderstreepen; hij zeide, dat de Algem. Ver. inderdaad is de vereeniging bij uitstek voor het vak. Wat beteeken en deze woorden? Is dit een soort oorlogsver klaring aan alle land- en tuinbouworgani saties, die zich met het „vak" durven be moeien? Het klinkt in ieder geval nog al uitdagend. Of wordt er mede bedoeld, dat de overheid dus niet langer mag weerstaan aan den aandrang van belanghebbenden? De Alg. Ver. houdt zich bezig met de technische aangelegenheden van het vak. Met sociale verhoudingen heeft zij zich nooit bemoeid. Maar, wanneer zij alleen de technische zijde van het vak vertegen woordigt, zal ze zich toch maar als een deel van het vak mogen aandienen. Mis schien is het goed even te overwegen wat Prof. Dr. M. Cobbenhagen in de Juni-afle vering van het maandschrift Economie schreef: „Noch een technicus, die het tech- Autobus met schoolkinderen op stilstaande melkauto gereden Autobus scheurde geheel open Acht kinderen gewond waarvan twee ernstig Vanmorgen half negen heeft op den rijks- weg nabij den Helder een ernstige aan rijding plaats gehad tusschen een autobus en een melkwagen, tengevolge waarvan acht kinderen verwondingen hebben opge- loopen, waarvan twee ernstig. Een autobus van de firma Naastepad uit Anna Paulowna reed in de richting den Helder. In de bus zaten 23 schoolkinderen. Door tot dusver nog niet opgehelderde oor zaak is de chauffeur van de bus, die als een bekwaam rijder bekend staat, tegen een stilstaande melkauto gereden. Deze wagen sloeg over den kop en werd totaal vernield. De bestuurder P. Nuyens uit Julianadorp, die tusschen het stuur en de zitplaats be kneld raakte, kon eerst na vijf minuten be vrijd worden. Hij bleek slechts lichte schaaf wonden te hebben gekregen. De autobus werd aan de rechterzijde geheel openge scheurd. Twee kinderen, het veertienjarige meisje Dirks uit Breezand en de 16-jarige jongen A. Braaf uit Anna Paulowna wer den ernstig gewond. Vooral het meisje, dat bekneld geraakt was, is er slecht, aan toe. Beiden zijn per ziekenauto naar het marine.-, hospitaal te den Helder vervoerd. Zes kin deren, die lichte verwondingen opliepen, zijn, na op het vliegkamp „de Kooy" te zijn verbonden, met een autobus naar huis ver voerd. Dit nummer bestaat uit vier bladen. nische werk, noch een ondernemer, die het economische doel der onderneming verab soluteert, is een man van cultuur, maar hij, die een dergelijk deeldoel weet te ordenen in het volledig mensch-zijn". Als de technische zijde van het vak dit leest, zal zij kunnen begrijpen, dat ook an deren zich met deze zaak zullen blijven bezig houden. Zij zullen niet alleen het vak bezien, maar ook de vakgenooten. Daarom ook zal met name de L.T.B., niet tegenstaande deze uitspraak van „het vak" zich met deze zaak bezig houden en zijn leden voorhouden, dat er meer opzichten in deze zaak moeten worden bezien, dan men bij de Alg. Ver. doet. Saneering ver anderen en verbeteren, daarover is te be raadslagen, maar alle saneering afschaffen, dat beteekent de ongebonden vrijheid weer terug roepen en dus opnieuw de chaos bren gen. Op allen, die in de maatschappij het chris telijk beginsel willen doen overwinnen, wordt dan ook een beroep gedaan om zich te bezinnen op dit besluit. Met hen is te praten over de cultureele taak van het be drijf, ook het bollenk'weekersbedrijf. Aan hen ook durven wij voorstellen: wan neer U soms mocht meenen, dat het belang van het vale vraagt algeheele vrijheid, vraagt dit dan ook eens eerlijk aan Uw ar beiders, wat zij er van denken. Ook zij immers behooren tot het vak, dan hebben ook zij recht van spreken. Intusschen, wij hopen, dat de overheids instanties deze gewichtige aangelegenheid niet in hoerastemming beziet, maar met be- zonkener oordeel, dan blijkbaar in de ver gadering van de Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur heeft geheerscht. Pi-of. A. CLEOPHAS, Geest. Adviseur L.T.B. WRAK VAN SEDERT MAANDEN VERMIST VLIEGTUIG GEVONDEN. Een militair heeft in een ravijn ten Zui den van Charipujo (Peru) het wrak ge vonden van een vliegtuig, dat 27 Maart was verdwenen. Bij het wrak werden de lijken van den bestuurder van het vlieg tuig en der vier inzittenden aangetroffen. BINNENLAND. Onder de gemeente Anna Paulowna is hedenmorgen een autobus met 23 school kinderen op een stilstaande auto gereden; acht kinderen werden gewond, waarvan twee ernstig. (1ste blad). Brand in een Portugeesch schip te Rot terdam. (Gem. Ber. 3de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. Successen der Nederlanders te Wimble don. (3de blad). Het concours-hippique te Amsterdam. (3de blad). Raichenbach behoudt zijn vier punten voorsprong. (3de blad). BINNENLAND NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VOOR NIJVERHEID EN HANDEL. Jaarvergadering te Haarlem, bijgewoond door Prins Bemhard. De Nederlandsche maatschappij voor nij verheid en handel houdt heden en morgen, haar 160ste jaarlijksche algemeene verga dering in de gemeentelijke concertzaal te Haarlem. De deelnemers aan deze vergadering, die Donderdagavond reeds in de Spaarnestad waren aangekomen, werden om acht uur door met Gemeentebestuur officieel ont vangen op het Stadhuis. De waarnemende burgemeester, wethouder W. J. B. van Liemt, hield een toespraak. De algemeen voorzitter der maatschappij, ir. A. Plate, uit Rotterdam, dankte den loco burgemeester voor zijn woorden en voor de ontvangst. Nadat men nog eenigen tijd in de oude raadszaal had vertoefd, gingen de con gressisten met autobussen naar hotel „Duinendaal" te Bloemendaal, waar het departement Haarlem een gezellige bijeen komst had gearrangeerd. Vanmorgen is de algemeene vergadering geopend. Als gasten waren aanwezig mr. dr. A. A. van Rhijn, secretaris-generaal van handel, nijverheid en scheepvaart, de heer W. van Liemt, loco-burgemeester van Haarlem, •mr. M. M. Kwint, burgemeester van Velsen, dr. T. P. v. d. Kooy, chef van de afdeeling Economische Voorlichting. Te ruim tien uur arriveerde jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek, Minister van Staat en Commissaris der Koningin in de provin cie Zuid-Holland. Even later arriveerde in. een hofauto en vergezeld van zijn adjudant, jhr. ir. Roell, Prins Bernhard, die aan den ingang van de gemeentelijke concertzaal ontvangen werd door den secretaris der maatschappij, mr. Bierens de Haan, die hem binnenleidde. Toen de prins binnenkwam, verhieven alle aanwezigen zich van hun zitplaats en heetten hem met een hartelijk applaus wel kom. De prins nam op het podium, naast den voorzitter plaats, waarna ir. Plate zijn ope- ningesrede hield. GROOTE RADIO-LUISTERWEDSTRIJD TEN BATE VAN DEN VERKOOP DER ZOMERPOSTZEGELS. Dinsdag 29 Juni, des avonds om half tien, wordt er voor de AVRO-microfoon een groote luister wedstrijd gehouden ten bate van den verkoop der zomerpostzegels. Er worden ruim 600 prijzen uitgeloofd, w.o. D. K. W.-auto, „Elzed"-koelkast, Jaars- ma haard, retours Amsterdam of Rotter damLonden per K. L. M.-vliegtuig, Fon- gers-tandem, retourbiljetten Rotterdam Londen per Batavier, luxe strand- en tuin- tent van Carl Denig, Decca koffergramo- foon, Erres-stofzuiger, 2 persoons kano, enz. enz. Steunt de noodlijdende kunstenaars, de tuberculose- en kankerbestrijding en het geleidehondenfonds voor blinden en doet aan dezen wedstrijd mede.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 1