Duitschland en Italië trekken zich van de controle terug BUITENLAND CEBUTO-AGENTSCHAP UIT DE OMGEVING DONDERDAG 24 JUNI 1937 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 7 Een Duitsche nota met commentaar De nlet-lnmenging blijft gehandhaafd VAN RIBBENTROP OVERHANDIGT NOTA. De Duitsche ambassadeur te Londen von Ribbentrop heeft namens de Duitsche re geering aan het Britsche ministerie van buitenlandsche zaken een nota overhandigd van den volgenden inhoud: „De Duitsche regeering heeft, nadat zij van de aanvallen op den kruiser „Leipzig" op 15 en 18 Juni had kennis genomen, ter stond den mogendheden, die aan het con trole-systeem ter zee op de niet-inmenging in Spanje deelnemen, medegedeeld, dat de Duitsche regeering niet voornemens was, haar zeestrijdkrachten, welke met een in ternationale opdracht belast zijn, nog ver der als doelwit van het roode Spanje be schikbaar te stellen. De Duitsche regeering heeft de garantie, welke voor de veiligheid der Duitsche schepen moest geëischt wor den, tot een minimum beperkt, daar zij een vlootdemonstratie der vier controleerende mogendheden vorderde om op deze wijze een defensieve en solidaire waarschuwing te geven. Daar de Britsche en Fransche re geeringen niet bereid zijn, zelfs dezen mi- nimumeisch te aanvaarden, stelt de Duit sche regeering tot haar leedwezen vast, dat onder de contróle-mogendheden de geest van solidairiteit ontbreekt, welke de onmis bare voorwaarde is voor het uitoefenen van de gemeenschappelijke internationale taak. De Duitsche regeering heeft om die reden besloten zich dan ook uit het controle-sys teem der non-interventie-commissie terug te trekken. DUITSCH COMMENTAAR OP DE NOTA. In een commentaar van het Duitsche Nieuwsbureau op bovenstaande nota wordt o.a. het volgende verklaard: 1. Duitschland koestert ten aanzien van Spanje geen territoirale of andere politieke bedoelingen. Het Duitsche volk en de Duit sche regeering hebben een belang, dat een werkelijk onafhankelijk en vrij Spanje zal •herrijzen. Beslissend is, dat niet het natio- naal-socialistische Duitschland van Spanje een provincie van het Duitsche Rijk of een gouw van de nationaal-socialistische bewe ging wil maken, doch dat het bolsjewisti sche Moskou er naar streeft, Spanje te ma ken tot een sectie van de Komintern. Het is echter evenzeer in het belang van Europa, ja van de geheele wereld, dit te verhinderen, als het in het belang van Duitschland is. Alle andere beweringen over speciale bedoelingen van Duitschland ten aanzien van Spanje, Marokko of zijn andere koloniale bezittingen, zijn door de hand langers en de helaas vooral in de westelijke staten zittende vrienden der bolsjewisten verzonnen leugens. 2. Duitschland heeft zich, evenals Italië, van het begin van de Spaansche crisis af, verzet tegen iedere poging tot politieke, fi- nancieele, militaire of andere inmenging. Deze opvatting werd echter juist door de democratische en bolsjewistische staten van de hand gewezen. Zij begonnen vrijwilli gers te werven, organiseerden geldinzame lingen en leverden oorlogsmaterialen. Later •heeft men gebruik willen maken van de Duitsche en Italiaansche denkbeelden, in de meening. hierdoor dén rechtschen in Spanje afbreuk te .kunnen doen. 3. Desondanks heeft Duitschland zich be reid verklaard, mede te -werken aan de ver wezenlijking van de non-interventie en aan de controle, die echter, voor zoover het de voorziening der bolsjewisten met krijgstuig en vrijwilligers betreft, zonder resultaat is gebleven. 4. De bolsjewistische machthebbers te Valencia hebben desniettemin getracht, de controle ter zee in de war te sturen. Ver wezen wordt naar de aanvallen op Duitsche, Engelsche en Italiaansche schepen en op het geval met de „Deutschland". De vier bij de controle in de Spaansche wateren betrokken mogendheden zijn toen op 12 Juni overeengekomen, dat voortaan aanvallen op de controle-schepen als een gemeenschappelijke zaak zou worden be schouwd, en dat over de te nemen maat regelen overleg zou worden gepleegd, 5. Nadat van Duitsche zijde bevel was gegeven, voortaan op alle naderende link- sche zee- of luchtstrijdkrachten direct het vuur te openen, besloot Valencia de con troleschepen thans met onderzeebooten aan te vallen. Op 15 en 18 Juni, aldus ver volgt het communique, zijn toen minstens vier duidelijk en ondubbelzinnig vastge stelde linksche duikbootaanvallen op den kruiser „Leipzig" gedaan. 6. Overeenkomstig de op 12 Juni getrof fen overeenkomst heeft de Duitsche regee ring de drie andere bij de controle ter zee betrokken mogendheden om een directe beslissing ten aanzien van de gedachte ge meenschappelijke tegenmaatregelen ver zocht. 7. Bij de toen volgende besprekingen ver klaarden de Engelsche en de Fransche ver tegenwoordiger, dat eerst een onderzoek moest worden ingesteld. M.a.w., de controle commissie trekt ondanks alle andersluiden de verklaringen, door het onderzoeken van de juistheid der mededeelingen van een in de controlecommissie vertegenwoordigde mogendheid, de verklaringen van deze in twijfel, en maakt daardoor bij voorbaat de argumenten der roode aanvallers tot de hare. Want het plan, alle verdere stappen eerst van een internationaal onderzoek af hankelijk te maken, staat tot het doel en de overeenkomst van 12 Juni in lijnrechte tegenspraak. Een dergelijk onderzoek zou bovendien veel te veel tijd in beslag hebben genomen. 8. Om het uiterste, te doen om tot over eenstemming te geraken, heeft de Duitsche regeering bij de besprekingen te Londen af gezien van iederen practischen vergeldings maatregel, alsmede van de interneering van de linksche Spaansche duikbooten, en nog slechts de directe gemeenschappelijke vloot demonstratie en waarschuwing van de machthebbers te Valencia geëischt. 9. Ook deze verzachte voorstellen zijn echter van de hand gewezen. Onder deze omstandigheden heeft de overeenkomst van 12 Juni geen zin, doch is zij integendeel na- deelig. •Ook echter is de geheele controle onmo gelijk geworden. De Duitsche regeering heeft daarom besloten, zelf haar belangen te behartigen en haar schepen met alle mid delen, die daartoe geschikt zijn, te bescher men. Ten slotte wordt er op gewezen, dat de opvattingen der Duitsche regeering vol komen door de Italiaansche regeering ge deeld worden. EEN ERNSTIG FEIT. Gelukkig, dat het daarbij blijft! Het terugtrekken van beide landen is een ernstig feit, aangezien de controle-ter zee een garantie was voor het goed func- tionneeren van de niet-inmenging. Het zal thans noodig. zijn dit systeem nogmaals in studie te nemen om te onderzoeken op welke wijze men het kan handhaven. De Britsche regeering zal dienaangaande over leg plegen met de Fransche regeering. Naar Reuter verneemt, beschouwt men in diplomatieke kringen te Londen het -besluit van Duitschland, als een welkome oplossing, om' uit de ontstane impasse te geraken. Men voelt zich opgelucht, nu er nimmer sprake van repressailles geweest blijkt te zijn. Men gelooft, dat toch nog eenige Duit sche oorlogsschepen voor de Spaansche kusten gestationneerd zullen blijven, ter -bescheming van de Duitsche koopvaardij schepen. De Italiaansche regeering volgt een soortgelijke gedragslijn. Duitschland en Italië zullen niet slechts aan de werkzaamheden der niet-inmen- gingscommissie blijven medewerken, doch ook aan de controles anders dan ter zee. Intusschen zal men het vraagstuk be- •studeeren, hoe de leemte in de- controle ter zee kan worden opgevuld. Men zal wel licht aan Engeland en Frankrijk vragen, zich hiermede te belasten, of het misschien beter oordeelen, andere landen, die in de commissie vertegenwoordigd zijn, uit te noodigen, er aan deel te nmen. DUITSCHE VLOOT IN BAAI VAN LAGOS. Het grootste deel van de in Spaansche wateren dienstdoende Duitsche vloot is aangekomen in de baai van Lagos. Het i zijn de pantserkruisers „Admiral Scheer", I de kruisers „Nürnberg", „Karlsruhe" en drie torpedojagers met een petroleumtank- j schip. Deze eenheden liggen thans voor an- ker op grooten afstand van de kust. De commandant van het eskader heeft begroe tingen uitgewisseld mét de autoriteiten van Lagos. Bekend gemaakt wordt, dat het eskader naar de Middelïandsche Zee zal vertrekken. VERKLARINGEN VAN MINISTER GIRAL. In een onderhoud met buitenlandsche j journalisten over het incident met de i „Leipzig" heeft de Spaansche minister van I buitenlandsche zaken, Giral, verklaard van meening te zijn, dat Duitschland en Italië gebruik hebben gemaakt van een I bedriegelijk voorwendsel om hun volledi ge vrijheid van optreden te hernemen, na de weigering van Engeland en Frankrijk mede te werken aan een „vloot demonstra tie" voor Valencia. Minister Giral deed op merken, dat wanneer een demonstratie be perkt blijft tot een eenvoudig défilé van schepen buiten de kust, de Spaansche re geering niets zal doen dat als een vijandi ge daad kan worden uitgelegd. De minister voegde hieraan toe, dat de Spaansche regeering nog niet antwoordt op de laatste Engelsche nota over de con trole ter zee, waarin gevraagd wordt of waarborgen gegeven kunnen worden aan de schepen, die de controle uitvoeren. Daar Duitschland en Italië zich terugtrokken uit het controlesysteem vervalt deze vraag. DE STRIJD IN HET BASKENLAND. Na de val van Portugalete, la Escontrille, la Arboleda, Ortuella en andere dorpen, welke gisteren in handen van de troepen van Franco vielen, ligt Bilbao thans weer ver van het front. Het geheele industrie gebied is in handen van de rechtschen. Zooals men verwacht had, hebben de Bas- ken, die zich in de fabrieken hadden ver schanst, zich overgegeven. Vele Basken ge- BELGIE Ontevredenheid over de amnestie RUMOERIGE BETOOGING VAN OUD-STRIJDERS. Door brandspuit uit elkaar gespoten. Gisteren heeft te Brussel een betooging van oud-strijders tegen de amnestie. Een aantal betoogers slaagde er in de eerste politie-afzettirig te doorbreken en door te dringen tot de neutrale zone van de re- geeringsgebouwen. Op dit oogenblik zette de reserve van de gendarmerie zich in be weging om de betoogers weer terug te drijven,- hierbij wérd èen betooger door een slag met een sabel gewond. Omstreeks vier uur in den middag ver zamelden de oud-strijders zich in het park voor de regeeringsgebouwen en ruk ten het hek uit zijn voegen. De brand weer, die door de politie te hulp was ge roepen-, richtte haar stralen op de betoo gers, die uiteen werden gespoten. Op ver zoek van de leiders van de demonstranten rolde de brandweer haar slangen weer op en het scheen, dat de politie de situatie meester was. Later wisten de betoogende oud-strijders toch door te dringen in de neutrale zone en zij kwamen zelfs dicht bij het ministerie van binnenlandsche za ken. Bij pogingen van de gendarmerie om hen te verdrijven, werden enkele per sonen gewond, de politie verrichtte eenige arrestaties. Men had er in toegestemd, dat een de legatie van de oud-strijders zich naar het koninklijk paleis zou begeven, waar zij zouden worden ontvangen door den op perhofmaarschalk. Eenige groepen betoogers zijn doorge drongen tot het paleisplein, waar zij op den grond gingen zitten toen de politie versterking kreeg om hen te verjagen. ,Een der leden van de delegatie verliet hierop het paleis en verzocht zijn kame raden heen te gaan. omdat de delegatie vermoedelijk door den koning ontvangen zou worden. Bij den koning. De koning heeft daarop de delegatie der oud-strijders in gehoor ontvangen. Na afloop van de audiëntie verklaarden de gedelegeerden, dat zij den koning een ver zoekschrift hadden overhandigd, waarin op ontslag van de regeering en ontbinding van de Kamers wordt aangedrongen. De koning zou den gedelegeerden verklaard hebben, dat "hij 't hem^overhandigde ver zoekschrift als constitutioneel koning zou bestudeeren en nagaan, wat de grondwet hem veroorlooft te doen. De gedelegeerden hebben den oud-strij ders verzocht, uiteen te gaan. Om half zeven gisteravond was het Pa leisplein geheel ontruimd. In den loop van den avond zijn groepen betoogers te hoop geloopen yoor de bu reaux van het blad „Le Soir" aan het adres waarvan höonende uitroepen wer den gericht. I Voorts werd een- aantal pakken kran- ten, ,die juist van de pers waren gekomen, 1 in brand gestoken. De politie zag zich ge noodzaakt in te grijpen. DE AFBROKKELING VAN REX. De Belgische bladen bevestigen, dat kolonel Vigneron, Rexistisch senator, om persoonlijke redenen afgetreden is als di recteur van de „Gardes Rexistes". POLEN Conflict tusschen premier en Aartsbisschop OM HET OVERSCHOT VAN PILSQEDSKL In verband met bezoek van kotning Carol. aartsbisschop van Krakau, mgr. Sapieha, is een ernstig conflict ontstaan, dat zoo hoog is geloopen, dat de Poolsche premie/ Skladkowski den president van Polen zijn ontslag heeft aangeboden. De president heeft dit ontslag echter niet aanvaard. De aartsbisschop had n.l. gelast, dat het stoffelijk overschot van maarschalk Pil- soedski, dat thans in de crypte van St. Leonard rust, moest worden overgebracht naar de crypte, die zich in den „toren van ven zich over en zonder moeite rukken de troepen van Franco op in de richting van Santander. ITALIAANSCHE TROEPEN TE MALAGA ONTSCHEEPT? Uit Malaga wordt gemeld, dat aan het einde der vorige week te Malaga tiendui zend Italiaansche soldaten zouden zijn ont scheept, en dat binnenkort een nieuw con tingent zou worden verwacht TEGENSPRAAK VAN ROME. In gezaghebbende kringen te Rome noemt men het in het buitenland gepubli ceerde bericht,' dat üit Civita Vecchia 50.000 Italiaansche vrijwilligers naar Span je zijn vertrokken, belachelijk. In dezelfde kringen weet men niets van een bericht, dat een divisie van 15.000 man gemobiliseerd zou zijn om naar Spanje te worden gezonden. Naar de Farijsclie Wereldtentoonstelling per CEBUTO-Touringcar 5 dagen naar Parijs f 50. 6 naar Parijs „60.- 7 naar Parijs 70. 10 Vogezen en Parijs „87.50 Verder nog een uitgebreide keus uit 30 verschillende reizen. Inlichtingen en Reisgids bij H. HEESIERMANS. LEIDEN TEL 1532 Steenitraa* 24 (hoel< Beestenmarkt) Reizen zou der zorgen de zilveren klokken" bevindt. De presi dent van Polen verzocht den aartsbis schop, daarmede nog te willen wachten, tot de werkzaamheden aan dezen toren beëindigd zouden zijn. Mgr. Sapieha wei gerde echter hieraan gevolg te geven. Toen de Poolsche premier dit vernam, was hij daar zoozeer over verontwaardigd, dat hij den president zijn ontslag aan bood, omdat „hij niet had kunnen belet ten, dat een burger van Polen aan het hoofd van den staat gehoorzaamheid wei gerde in een zaak, die betrekking heeft op een object, dat het voorwerp van ver eering der natie uitmaakt". Van welingelichte zijde wordt verno men, dat de aartsbisschop meende te moe ten weigeren, daar binnenkort koning Carol van Roemenië een bezoek aan het graf van Pilsoedski zal komen brengen. Daar deze koning tot de orthodoxe religie behoort en de aartsbisschop van den an deren kant als vertegenwoordiger van de katholieke kerk den vorst met alle ver schuldigde ceremoniën in de kathedraal zou moeten ontvangen, besloot de aarts bisschop, deze moeilijkheid te omzeilen, door het stoffelijk overschot van den maarschalk reeds nu over te brengen naar de crypte in den toren, die geen deel uit maakt van het gewijde kerkgebouw. Gisteren heeft de aartsbisschop het stof felijk overschot inderdaad naar den klok- ketoren laten overbrengen. De garni zoenscommandant van Krakau en de we duwe van maarschalk Pilsoedski hebben bij den aartsbisschop geprotesteerd. De gemeenteraad van Warschau hééft zich solidair met den minister-president ver klaard en eén motie' aangenomen, waarin tegen de houding van den kerkvorst ge protesteerd wordt. Het Roomsch-Katholie- ke Poolsche Persagentschap meldt ander zijds met verontwaardiging, dat de on derprefectuur van Midden-Polen een kaartregister voor de politieke gezindheid van geestelijken van alle gezindten heeft doen aanleggen en dat dit stelsel over het geheele land zou worden uitgebreid. Inmiddels zijn reeds pogingen onderno men, om het conflict te doen bijleggen door het bemiddelend optreden van den kardinaal-primaat van Polen, Hlond, en zelfs naar verluidt ook door een bemidde laar uit de kringen van het Vaticaan. Het resultaat daarvan is evenwel nog niet be kend. DUITSCHLAND PRIESTER VEROORDEELD. De priester Alfons Mauthe te Franken- thal is tot vijf maanden gevangenisstraf veroordeeld, omdat hij in een preek ge zegd heeft: „In Spanje en in Rusland ver nielt men de kerken, doch die kunnen gemakkelijk weer opgebouwd worden. Maar als men de ziel der Duitsche jeugd vergiftigt, is dat kwaad nauwelijks te her stellen". De waarheid mag niet gezegd worden BUITENLANDSCHE BERICHTEN VAN ONZE ADVERTEERDERS. OEGSTGEEST. Een nieuw filiaal van Albert Heijn. Heden heeft de opening plaats gehad van het filiaal der firma Albert Heijn, aan de Kempenaerstraat hoek Koningin- nelaan alhier, waarmede de 232ste winkel van dit bekende kruideniersbedrijf is ge vestigd. Wij kunnen Oegstgeest geluk wenschen met de aanwinst van dit nieu we winkelpand, hetwelk een verfraaiing beteekent van dit dorpsgedeelte en kan worden beschouwd als symptoon van den gestadigen groei der gemeente. Het exte rieur der zaak met zijn betegelde uitvoe ring en teakhouten luifel, in smaakvollen, zakelijken stijl gehouden, doet het buiten gewoon fraai. Doch ook aan het interieur zijn de eerste zorgen besteed, waardoor een moderne hygiënisch uitgeruste win kelinrichting is verkregen, waar de cliën- tèle in een prettige omgeving op vlotte wijze kan worden bediend. Wij wijzen daarbij in het bijzonder op de stofvrije, met glas afgedekte winkelbakken en de speciale electrische koelvitrines, een won der van techniek, waarin alle vleeschwa- ren automatisch worden gekoeld en op de juiste temperatuur gehouden. De vloeren zijn gedeeltelijk van tegels en houtgra niet, de toonbanken en etalages met mar mer bekleed, terwijl de verdere binnen- betimmering in eikenhout is uitgevoerd. De aannemer H. Snip te Leiden, die on der leiding van den bouwkundige, de heer Onrust uit Zaandam, de verbouwing heeft tot stand gebracht, kan met voldoening op zijn taak terug zien. IN DE BERGEN OMGEKOMEN. Vier Turijnsohe studenten, die een po ging hadden ondernomen, een bergwand van den berggroep „Groot Paradijs" te be klimmen, zijn omlaag gestort en te pletter gevallen. De lijken zijn nog niet geborgen. AAN DE POOL. Het drijvende Russische poolstation. In den ochtend van den 23sten Juni be vond het drijvend Poolstation der Sovjet- Russische expeditie zich op 88 graden 47 minuten Noorderbreedte en 10 graden Wes terlengte. De temperatuur was één' graad onder nul. Het wolkendek bevond zich op 1000 a 1500 Meter hoogte. Er hing mist en de wind was van de sterkte 2. Vroeg voorjaar in het hooge Noorden. Van Rudolfs Eiland wordt gemeld: In het hooge Noorden valt dit jaar een zeer vroeg tijdig voorjaar waar te nemen. De ijsbreker „Sadko" bevindt zich op vier uur afstand van het Rudolfseiland en vaart door open water in het Britsche kanaal. Het komt zeer zelden voor, dat zoo vroeg in het ge bied van het Frans Josephsland gevaren kan worden. De overwinteraars bereiden zich voor op de ontvangst van hun gasten. LISSE. Openbare verkooping. Ten overstaan van den Notaris A. van Pelt te Lisse, heeft in het Hotel „De Witte Zwaan" een open bare verkooping van woonhuizen en per- ceelen weiland in afslag plaats gehad. De 2 winkel-woonhuizen, plaatselijk ge merkt Kanaalstraat 71 en 73 met daarach ter gelegen schildereswerkplaats in bod voor 7020, Werden op 320.gemijnd door Abr. Moolenaar Sr. en derhalve ge kocht voor 7320. De 4 woonhuizen aan den Graohtweg plaatselijk gemerkt nummers 65, 67, 69 en 71, in bod voor 2450.werden op 350. gemijnd door J. W. Maarschalk en derhal ve gekocht voor 2800. De 2 woonhuizen aan den Heerenweg, plaatselijk gemerkt nummers 70 en 74, in bod voor 7450.werd op 450.ge mijnd door B. de Wreede en derhalve ge kocht voor 7900. De zeven perceelen land, t.w. een perceel teelland tusschen Broekweg en Ringvaart en zes perceelen land tusschen Broekweg en Gladiolenstraat, tezamen in bod voor 5680.—werden op 700.gemijnd door N. Matthijs en derhalve verkocht voor 6380.—.- Concert. Ter gelegenheid van de ver jaardag van Z. K. H. Prins Bernhard zal de Harmonie „Trouw moet Blijcken" op Dins dag 29 Juni des avonds te 8.30 4uur een con cert geven in de gemeentelijke muziektent onder leiding van haren directeur den heer M. Bolderdijk te Leiden. TER AAR. Zilveren professiefeest. 25 Juni hoopt de eerw. zuster Gerarda Majella, (in de wereld mej. C. v. d. Jagt), den dag te her denken dat zij voor 25 jaar haar intrede deed in de Orde van de Benedictinessen. Al verscheidene jaren is zij werkzaam in het klooster „Area Paces" te Driebergen. Intrede Ds. Warner. Onder groote be langstelling werd Ds. Warner als predikant bevestigd van de Ger. Kerk door Ds. Hoek stra van Naaldwijk. Het kerkgebouw was tot in alle hoeken bezet met gemeentele den en belangstellenden, waarbij opge merkt werden Burgemeester Hogenboom en verschillende predikanten uit omlig gende plaatsen. Personalia. Door den Commissaris der Koningin in Zuidholland is benoemd tot Agent van politie in onze gemeente, de heer F. X. A. van Swaay, uit Amsterdam. De telefoondienst. Vanaf 1 Juli a.s. zal de telefoondienst, postkantoor Ter Aar, als volgt opgesteld zijn: Op werkda gen van 8 tot half vijf uur en van zes tot half acht. Voor celgesprekken alsmede Post- en Telegraafdienst, van half negen tot elf uur en van twee tot half vier; vam zes tot zeven uur. Op Zon- en feestdagen zijn de uren on gewijzigd gebleven. WARMOND. Collecte. Van bevoegde zijde werd er ons op attent gemaakt, dat de in deze ge meente gehouden collecte ten bate van hest reclasseeringswerk niet heeft opge bracht 37.zooals is vermeld doch een bedrag van f 56.10. Dit is voorzeker te danken aan de ijverige collectrices, wie dan ook een woord van dank toekomt. Op hol. Terwijl de heer J. U. d. B. bezig was een wagen met ijsstaven te los sen, is het paard, dat bespannen was voor den wagen, plotseling schichtig geworden en sloeg op hol. Bij de Meerrustlaan wilde het dier den hoek van den Heerenweg om slaan doch de wagen kwam tegen den boom terecht, zoodat het paard zonder dat het ongelukken veroorzaakt heeft tot stil stand kwam. Eenige materieele schade ontstond. Watersport. Gistermiddag kon men op de plassen een zestal waterfietsen be wonderen, die van een geheel nieuwe con structie waren voorzien. Wat wij er echter van gezien hebben, doet ons betwijfelen of deze sport wel ooit ingang zal vinden, daar wij hebben geconstateerd dat het be oefenen van deze nieuwe sport niet zonder gevaar is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1937 | | pagina 7