Bilbao in handen van Franco
Zaterdagmiddag viel de stad
Iaisfantine
REGEERINGSCRISIS IN FRANKRIJK
BIOSCOPEN
MAANDAG 21 JUNI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 9
Een gevaarlijk incident met de „Leipzig"
De correspondent van Havas bericht, dat
dc troepen van Franco Zaterdagsmiddag
half twee de stad binnentrokken.
Uit San Sebastian wordt gemeld, dat de
detachementen, welke het eerste de stad
binnenrukten, de eerste, tweede, derde, vijf
de en zevende brigade uit Navarra en de
bandera Phalanxisten uit Navarra waren.
De opmarsch van de rechtschen wordt
voortgezet in de richting van den weg van
Bilbao naar Santander.
Door de radio is bekend gemaakt, dat ge
neraal Franco Zondag in Bilbao is aange
komen. Hij begaf zich naar de basiliek van
Begona om er te bidden voor het beeld van
de H. Maagd van Begona. Vervolgens trok
hij door de stad.
Radio Requete heeft Zaterdagavond het
volgende communiqué van het hoofdkwar
tier van Franco gepubliceerd:
Te vijf uur in den middag was de toe
stand aan het front van Biskaje als volgt:
De rechtsche troepen zijn Bilbao te 15.10
binnengerukt, hun vlag waait thans van
het ministerie van binnenlandsche zaken en
vanaf het stadhuis. Afdeelingen guardia
civil en andere bataljons, welke zich in de
stad bevonden, hebben zich overgegeven.
De pers en de radio van den vijand heb
ben het gerucht in omloop gebracht, dat
de rechtschen met een honderdtal vliegtui
gen schrik hebben verspreid in Bilbao en
vrouwen en kinderen hebben gedood. Deze
berichten zijn absoluut onjuist en zijn een
nieuwe laagheid van de slaven van Mos
kou, want sedert drie dagen heeft geen en
kel vliegtuig boven Bilbao gevlogen.
BILBAO NOG NIET GEHEEL' BEZET?
De civiele gouverneur van Santander
ontkent categorisch, dat Bilbao geheel door
de rechtschen zou zijn bezet.
Hij verklaart, dat regeeringstroepen he-
vigen tegenstand bieden op den rechter
oever van de Nervion.
GEVANGENEN VRIJGELATEN.
Direct na de bezetting der stad heeft de
directeur van de gevangenis van Bilbao
1500 gevaneenen, aanhangers van Franco,
vrijgelaten.
Zij trokken naar Derrio, waar men hun
kleeren en levensmiddelen verschafte. Zij
hebben in de gevangenis veel geleden.
Naar van vluchtelingen uit Bilbao wordt
vernomen, is Vrijdagavond een krijgsraad
gehouden tusschen de Basken en de extre
misten. De eersten wilden de stad overge
ven, de anderen wilden haar tot het uiter
ste verdedigen.
Het einde van de besprekingen was een
schietpartij, in de straten, waarbij velen
werden gewond.
Een zuil voor generaal Mola.
Een speciale correspondent van Havas
meldt: _De rechtsche troepen zijn met de
requetes aan het hoofd, Bilbao binnenge
marcheerd. Zoodra zij in de stad waren,
hebben zij op den Paseo del ArsensQ een
zuil opgericht, op den top waarvan een
borstbeeld van generaal Mola staat.
Vóór hun vertrek hebben de regeerings
troepen vier en dertig mijnen tot ontplof
fing gebracht, die o.m. de brug van Isa-
bela II, en den wipbrug, die twee weken
geleden in dienst genomen was, vernielden.
Genietroepen hebben een onderzoek inge
steld om na te gaan of er nog meer mij
nen liggen. De stad wordt nog niet voor
zien van electrischen stroom uit voorzorg,
teneinde te vermijden, dat helsche machi
nes, die door den stroom tot ontploffing
zouden kunnen komen en die wellicht door
de aftrekkende troepen opgesteld zijn, zou
den explodeeren.
DE INDRUK VAN DEN VAL VAN
BILBAO TE MADRID.
In de Spaansche hoofdstad heeft men den
val van Bilbao kalm opgenomen. Het offi-
cieele bericht is Zaterdagmorgen uit Va
lencia ontvangen. In militaire kringen toont
men zich vastbesloten den strijd te verhe
vigen. De Madrileenen zijn van meening,
dat alles in het werk is gesteld om mede
te werken aan de verdediging van Bilbao
en men toont zich vastbesloten de krijgsver
richtingen te versnellen en te antwoorden
met den aanval, teneinde de uitwerking van
het verlies van Bilbao te .verminderen.
Volgens de laatste berichten uit Bilbao
zal de strijd worden voortgezet in het mijn-
gebied, dat de bron voor den rijkdom van
Bilbao vormt. Men verwacht, dat de spoor
lijn, die van Triana in het Zuid-Oosten naar
San Julian Musquets loopt de linie der
krijgsverrichtingen zal vormen.
TROTZKISTISCHE ORGANISATIE IN
MADRID?
Uit Valencia wordt gemeld, dat in Ma
drid een uitgebreide geheime organisatie
van aanhangers van Trotzki is ontdekt,
welke den val van de regeering van Va
lencia beoogt. Zoowel in Valencia als in
Madrid zouden om deze 'reden arrestaties
zijn verricht.
Duikbootenaanval op
de „Leipzig"
DUITSOHE STAP TE LONDEN.
Officieel wordt medegedeeld: „Op den
15den Juni werd in zekere buitenlandsche
kringen het gerucht verspreid, dat de
„Leipzig" getorpedeerd en gezonken zou
zijn. De commandant van het schip meld
de, dat de „Leipzig" Noordelijk van Oran
des morgens te 9.35 uur, te 9.26 en te 9.58
door een torpedo werd bedreigd. De loop
der projectielen werd met Öehulp van
luisterinstrumenten gevolgd. Daar het
schip echter niet getroffen werd, leek het
voor het doen van verdere stappen doel
matig, eerst een onderzoek in te stellen
naar de geruchten, die reeds van een tor
pedeering spraken, ofschoon van Duitsche
zijde over het voorval gezwegen was. Het
vermoeden, dat ontstaan was uit de over
eenstemming dezer geruchten met de me-
dedeeling van den commandant, werd ver
sterkt door een nieuw voorval op 18 Juni.
Op dezen dag namelijk werd op de
„Leipzig" duidelijk waargenomen, dat
voor de vierde maal een duikbootaanval
op het schip werd gedaan. Verscheidene
personen hebben de torpedobaan gezien
en door het luistertoestel kon men waar
nemen, hoe een der torpedo's langs den
boeg ging. Ook deze vierde aanval mis
lukte dus.
Het zal de taak der vier mogendheden
zijn, thans de maatregelen te nemen, die
noodig en in overeenstemming met de ge
sloten overeenkomsten zijn. De Duitsche
regeering is in ieder geval niet bereid,
zoolang werkeloos toe te zien bij de po
gingen der Spaansch-Bolsjewistische duik
boot-piraten, tot tenslotte wellicht een
treffer gelost wordt. De Duitsche ambas
sadeur te Londen von Ribbentrop heeft
Zaterdagmorgen de vertegenwoordigers
der drie andere met de controle ter zee
belaste mogendheden te Londen met na
druk van het gebeurde op de hoogte ge
steld.
Rijkskanselier Hitler is vannacht te 12
uur per vliegtuig van Godesberg aan den
Rijn naar Berlijn teruggekeerd.
Valencia noemt de beschuldiging
belachelijk.
Het Spaansche persagentschap te Lon
den deelt mede, dat de beweringen van
Berlijn, dat een Spaansche onderzeeër
torpedo's zou hebben afgeschoten op den
kruiser „Leipzig" door competente krin
gen te Valencia belachelijk worden ge
noemd. Men beschouwt ze als het zoeken
naar een excuus voor nieuwe vijandige
acties van Duitschland tegen de Spaan
sche republiek.
De bestuurders van vliegtuigen en de
commandanten van onderzeeërs en an
dere oorlogschepen van de Spaansche re-
_geering hebben strenge orders gekregen
schepen, welke een buitenlandsche vlag
voeren, te eerbiedigen en in geen geval
incidenten uit te lokken.
BIJEENKOMST DER VIER
MOGENDHEDEN.
Op verzoek van de Duitsche ambassade
zijn de vertegenwoordigers der vier mo
gendheden, welke deelnemen aan de con
trole der noninterventie, Zaterdagmiddag
om 5 uur op het foreign office te Londen
bijeengekomen.
De vergadering duurde anderhalf uur.
Een nieuwe vergadering wordt vandaag
gehouden.
BUITENLAND
SPAANSCHE KINDEREN UIT VLUCH
TELINGENKAMP IN ENGELAND
ONTSNAPT.
Vijfhonderd Baskische kinderen zijn, op
het vernemen van het radiobericht, dat
Bilbao was gevallen, uit het vluchtelin
genkamp North Stoneham, nabij South
ampton, ontsnapt. Hiervan zijn er 350 te
ruggevonden. Naar de overigen wordt nog
gezocht.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
HEVIGE BRAND TE STOCKHOLM.
Een hevige brand heeft in de stadwijk
Ekoevde (Stockholm) groote verwoestin
gen aangericht. De schade is aanzienlijk.
TREINONGELUK TE BOEDAPEST.
Vijftig gewonden.
Gisteren is het nieuwe vliegveld van
Boedapest onder groote belangstelling in
gewijd. Na afloop zijn in de buitenwijken
van Boedapest twee treinen met elkander
in botsing gekomen. Voor zoover tot dus
verre kon worden nagegaan zijn daarbij
vijftig personen gewond.
VAN HET VATICAAN
Een belangrijke bijeenkomst
op Castel Gandolfo
CONGREGATIE VOOR BUITENGEWONE
KERKELIJKE ZAKEN
Onder voorzitterschap van den Paus heeft
gisteren op Castel Gandolfo de Congrega
tie voor buitengewone kerkelijke zaken
vergaderd. De indruk is, dat de bijeen
komst van buitengewoon belang was, het
geen in kerkelijke kringen wordt beves
tigd. Naar men veronderstelt, zijn de Spaan
sche kwestie en de Duitsche kwestie be
sproken. De vergadering was volkomen
geheim.
Het Vaticaan heeft een belangrijke do
cumentatie inzake de Kerkvervolging in
Duitschland verzameld en er is reeds ge
sproken over het publiceeren van een
Witboek, hoewel men in welingelichte ker
kelijke kringen hieraan niet gelooft.
BOEK OVER RASSENVRAAGSTUK
OP DEN INDEX GEPLAATST
De Congregatie van het Heilig Officie
heeft het dit jaar te Milaan en Parijs ver
schenen werk van Cognie, getiteld „Le Ra
cisme", op den Index geplaatst, wegens
verheerlijking van de theorie der rassen,
zooals deze door Rosenberg e.a. is opge
steld.
DUITSCHLAND
De strijd tegen de Kerk
GEESTELIJKE LEERKRACHTEN
VERVANGEN DOOR LEEKEN
VERKLARING VAN MÜNCHENSCH
LEIDER
De nationaal-socialistische leider van
het district München heeft tijdens een na
tionaal-socialistische betooging verklaard,
dat de geestelijke leerkrachten op de
Beiersche staatsscholen binnen korten tijd
vervangen zouden worden door leeken.
WIE IN DUITSCHLAND GEëERD
WORDEN
STAATSBEGRAFENIS VOOR
ABT SCHACHLEITER
In den leeftijd van 76 jaar is abt
Schachleiter in Feilnbach bij Aiblin ln
Opperbeieren overleden. Abt Schachleiter
had zich in 1926 bij de nationaa-socialis-
tische beweging aangesloten. In 1933 was
hem door den Paus de wijdingsmacht ont
nomen. Op bevel van Hitier zal den over
ledene een staatsbegrafenis gegeven wor
den.
OOSTENRIJK
ARRESTATIE VAN NAT.-SOCIALISTEN
Uit Linz wordt gemeld, dat leden van
Oostenrijksche jeugdorganisaties en van
het Vaderlandsche Front een inval hebben
gedaan in een logement, dat tot vergader
plaats van Nazis diende. Daar er een vecht
partij ontstond, kwam de politie tusschen
beide, welke dertig nationaal-socialisten
arresteerde.
RUSLAND
HOOGE OFFICIEREN VLUCHTEN
De Poolsche pers bericht, dat de laatste
dagen verscheidene hoogere officieren van
het roode leger over de grens naar Polen
en Letland zijn gevlucht. Een van deze of
ficieren, die de Poolsche grens bij Wilna
overschreed, is in de gevangenis van Wil
na opgesloten.
NED. OOST-INDIE
De massa-vergiftiging in
Koeion progo
Men staat voor een raadsel
Aneta seint uit Semanang: Het aantal
dooden tengevolge van de massavergiftiging
in de afdeeling Koelonprogo, nabij Djocja-
karta, waarover reeds Zaterdag werd ge
seind, is thans gestegen tot 23, terwijl twee
nieuwe ziektegevallen werden gemeld.
De verrichte sectie leverde geen resul
taten op, zoodat deelen van de lijken naar
Bandoeng zijn gezonden voor een nader
onderzoek. Zoolang de oorzaak onbekend
is, kunnen geen bijzondere maatregelen
worden goenmen. Het parket van Sema-
rang is ingeschakeld in de enquête.
In een naar aanleiding van de vele sterf
gevallen door dr. Gronggryp uitgegeven
communiqué wordt medegedeeld, dat de
oorzaak nog niet bekend is. Het meest
wordt aan voedselvergiftiging gedacht,
doch, hoewel een misdaad niet als voor de
hand liggend wordt geacht, is zekerheids
halve ook de justitie ingeschakeld, terwijl
voedselresten enz. naar het Bandoengsche
chemische laboratorium ter onderzoek zijn
opgezonden.
Een besmettelijke ziekte moet uitgeslo
ten geacht worden, aangezien geen koorts
optrad.
Door je hoofdpijn ben je
weer eens loom en luste
loos. Waarom tooh niet di
rect Instantine ingenomen?
Want onthoudt
till on voorkomt pijnonl
Blum vannacht besloten af te treden
De Senaat weigerde voldoende volmachten te geven
Nadat de Fransche Senaat Zaterdagavond het financieele volmachten-wetsontwerp
van de regeering-Blum had verworpen, werd dit ontwerp in tweede lezing naar de
Kamer teruggestuurd.
Zondagmorgen kwam de Kamer bijeen.
In de regeeringsbanken hadden verscheidene ministers plaats genomen. De presen
tielijst was door zeshonderd leden ge teekend.
Na korte maar scherpe discussies nam de Kamer het wetsontwerp opnieuw aan, en
wel met 346 tegen 248 stemmen (de volksfrontmeerderheid minus een twintigtal ra
dicaal-socialisten)
De Senaat nam echter met 238 tegen 52 stemmen een minder vèr-gaand ontwerp
aan, waarmee de regeering zich niet kon vereenigen.
Blum heeft daarop vannacht besloten het ontslag der regeering aan den president
der republiek aan te bieden.
BLUM ONTVANGT DE JOURNALISTEN.
Om 2 uur vannacht heeft Blum de jour
nalisten ontvangen. Hij bevestigde hun dat
de regeering zou aftreden en verklaarde:
„Na een langdurige beraadslaging heeft
de regeering besloten af te treden. Het on
derzoek naar de stemming over het voor-
stel-Perrier (een compromis-voorstel.
Red.) liet geen enkele hoop over in den Se
naat goedkeuring te verkrijgen voor het
Zondagochtend door de delegatie der lin
kerzijde der Kamer uitgewerkte wetsont
werp, dat in haar oogen een uiterste po
ging beteekende een schikking tot stand te
brengen. Ontdoen van de middelen te han
delen op een wijze als wij onontbeerlijk
achten, trekken wij ons terug. Aleer wij
uiteen gaan, geven wij uitdrukking aan on
ze innige erkentelijkheid jegens de meer
derheid van de Kamer en onze vrienden
in den Senaat, die onze poging met vol
harding en toewijding steunden.
Wij doen op allen, die gegroe
peerd waren in het Volksfront een
zeer dringend beroep volledig hun
kalmte en koelboeldigheid te bewa
ren. Wij vragen al onzen vrienden
in geheel Frankrijk ons te begrij
pen en ons dit nieuwe bewijs van
vertrouwen te willen geven".
Blum en zijn medewerkers op het Elysée.
Om drie uur vannacht zijn Blum en zijn
medewerkers op het Elysée aangekomen,
waar zij oogenblikkelijk door president Le
brun werden ontvangen, wien zij het ont
slag van het kabinet aanboden.
De president der republiek verzocht hun
zich met de afwikkeling der loopende za
ken te willen bezig houden
Om kwart over drie verlieten de demis
sionaire ministers het Elysée.
President Lebrun pleegt overleg.
Om half vier kwam de president van den
Senaat, Jeanneney bij het Elysée aan. Vijf
.minuten later vertrok hij. Na hem arriveer
de de voorzitter van de Kamer, Herriot, die
ongeveer een half uur bij den president der
republiek bleef.
CHAUTEMPS BELAST MET KABINETS
VORMING.
De president der republiek Albert Le
brun heeft Chautemps, den senator der de
mocratische linkerzijde, belast met de vor
ming van een nieuwe regeering.
Emiile Chautemps heeft deze opdracht in
beginsel aanvaard.
PARIJSCHE PERSSTEMMEN
Omtrent de kabinetscrisis schrijft de
„Echo de Paris", dat de Senaat thans zijn
uitspraak heeft gedaan. Zonder overdrij
ving kan men zeggen, dat het land zijn be
slissing met gemnegde hoop afwachtte. Het
zal ongetwijeld oordeelen, dat de Senaat
eens te meer zijn renommee van wijsheid
heeft verdiend.
Volgens „l'Epoque" ziet president Le
brun zich thans geplatast voor de meest forij
midabele ministerieele crisis, welke hij
ooit moest oplossen.
Wladimir Dormessen verklaart in de „Fi
garo", dat men zich ernstig zou vergissen,
indien men zou meenen, dat zij die nog
gisteren tegenstanders der regeering wa
ren, op welke wijze dan ook zouden pro-
beeren de kwestie der afgewikkelde sociale
hervormingen aan de orde te stellen.
SOCL4LISTISCHE KAMERFRACTIE
GISPT OPTREDEN VAN SENAAT
Na de vergadering van de Kamer is de
socialistische fractie bijeen gekomen, die
met algemeene stemmen de volgende motie
heeft aangenomen:
„Op het oogenblik, dat het land door in
drukwekkende stembusuitspraken zijn ge
hechtheid aan het Volksfront en zijn ver
trouwen in de regeering bevestigt, komt
de meerderheid van den Senaat in verzet
tegen het algemeen kiesrecht.
De regeering en de republikeinsche meer
derheid hebben alles gedaan om de crisis te
voorkomen.
Zij hebben de uiterste grens van verzoe
ning aangegeven, de grens, welke niet kon
worden gepasseerd zonder dat gesproken
zou kunnen worden over capitulatie. De
Senaat heeft er de voorkeur aan gegeven
bij zijn stemming weerklank te geven aan
de bedreigingen dergenen, die zich niet
konden schikken in de sanctie van den
wensch van het volk.
Het proces van de reactie en dat van het
kapitaal, waartegen het land in Mei 1936
zijn stem heeft uitgebracht, hebben in de
hooge vergadering dezelfde medewerking
teruggevonden, welke zij er 12 jaar gele
den vonden, toen op 10 April 1925 de meer
derheid van den Senaat de eerste regee
ring van het kartel, welke werd gepresi
deerd door Herriot, omverwierp.
Sinds een jaar heeft de regeering met
duidelijk zichtbare vasthoudendheid en
moed, gesteund op de trouwe meerderheid,
het arbeidsrecht uitgewerkt en den vrede
gehandhaafd.
De socialistische groep is er zeker van
uitdrukking te geven aan het unanieme ge
voel der arbeidersklasse, wanneer zij op
nieuw in Blum en zijn medewerkers haar
vertrouwen uitspreekt en getuigenis af
legt van haar erkentelijkheid en bewonde
ring voor de luciditeit, energie en toewij
ding door haar betoond ten dienste van de
groote belangen der natie.
De groep blijft vandaag, evenals zij dat
gisteren was, getrouw aan de verplichtin
gen, welke de groepen der meerderheid ge
meenschappelijk tegenover het kiezers
corps op zich hebben genomen.
Zij is vandaag, zooals zij dat gisteren
was, vastbesloten alles in het werk te
stellen om de triumf te verzekeren van de
ideeën en het program, dat het land bij
acclamatie heeft aanvaard en de plannen
en verwachtingen te verijdelen van de
financieele oligarchieën en der reactie.
ONGELUK MET EEN HANDGRANAAT.
Aneta seint uit Semarang: Vrijdag is de
Europeesche fuselier G. H. Strootman door
een ontijdig gesprongen handgranaat ge
dood.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Casino:
In de Catacomben
van Parijs (Charlie
Chan).
Marie heeft Pech
(Jenny Jugo Frie-
irich Benfer).
Detective
Komisch
Dag. 8 -11, Zondags
bovendien 47 uur.
Matinee Zaterd. en
Woensd. 2.30 uür.
Volwassenen
Lido:
De laatste dagen van
Pompei i (Preston
Forster).
De held van Silver
City (Richard Dix)
Dramatisch
Sensatie
Dag. 8.-5—11.15 uur.
Zondags bovendien
27 uur, Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Goedgekeurd
Luxor:
It is Love Again.
De vrouw die men be
geert (Kay Francis
George Brent).
Speel-
Sensatie
Dramatisch
Dag. 811 uur. Zon
dags bovendien 2—7
uur, Matinee, Zaterd.
en Dond., 2 uur.
Afgekeurd
Trianon:
La Bandéra (Anna
Bella).
Danseresje (Con
stance Cummings
Paul Kelly)
Realistisch
Muzikaal-
dramatisch
Dag 8—11 uur. Zon
dags bovendien 27
uur. Matinée Zaterd.
en Woensdag 2 uur
Toelaatbaar
