DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Feestelijke intocht van Prinses en
Prins in de Hoofdstad
28ste Jaargang
DINSDAG 8 JUNI 1937
No. 8743
Ste £ctd&elie6oii/fcmit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be*
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
De S.D.A.P.
J. F. Ankersmit schrijft in de „Sociaal-
Democraat":
Voor de S. D. A. P. is de uitslag naar
uit de boven verstrekte verhoudings-
cijfers blijkt betrekkelijk bevredigend,
maar een donkere schaduw wordt
daarop geworpen door de omstandig
heid, dat wij jinds '18, dus nu al twin
tig jaren lang, al schommelend, niet
meer vooruitgingen. Zelfs het Plan van
den Arbeid, waarop wij zoo groote ver-
wachtignen bouwden, heeft de stil
stand niet wezenlijk kunnen overwin
nen. Het is voor een partij, die voor
heen zoo onweerstaanbaar groeide, een
bedenkelijk teeken.
Ziehier de nuchtere werkelijkheid.
Wij moeten de werfkracht van de S. D.
A. P. niet onderschatten, maar ook niet
overschatten. Onderschat hebben wij ze de
laatste jaren zeker niet meer.
Maar wij moeten zij ook niet overschat
ten.
Die werfkracht isgedaaldin den laat-
sten tijd. En, als wij vragen: waarom, waar
door dan kan, naar onze besliste over
tuiging, hierop worden geantwoord: na
dat sociaal-democraten zijn werkzaam ge
worden als burgemeester, wethouder, lid
van Ged. Staten, is duidelijk gebleken, dat
zij oeconomisch en sociaal niet meer, niet
beter doen dan niet-socialistische „de
mocraten" op dezelfde plaatsen. Zij doen
Einders dan liberalen ja, maar dat kan
ook van katholieken worden verklaard.
En de kiezers gaan zichzelf antwoord ge
ven op de vraag: is er niet een tegen
stelling tusschen de propagandistische
woorden van de S. D. A. P. en de nuch
tere feiten, de daden van socialistische
bestuurders en vele dier kiezers zien
die'tegenstelling, die er ook werkelijk-
is, vóór zich en.... zij voelen zich min of
meer bedrogenen.
Dat is o.i één der oorzaken van het „be
denkelijk teeken", hetwelk in de „Sociaal-
Democraat" wordt gesignaleerd.
Een andere oorzaak is gelegen in het feit,
dat de vermaterialiseering in de partij ve
len afstoot. Hierover 'n andere keer meer.
De Staten-Generaal
geopend
In buitengewone zitting
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
mr. J. A. de Wilde, heeft hedenmiddag na
mens H. M. de Koningin in buitengewone
zitting van de Staten-Generaal, welke in
gevolge de Grondwetsherziening wordt ge
houden, geopend.
Met het gebruikelijke ceremonieel werd
de Minister te 12.45 uur ten paleize Noord-
einde ontvangen. Bij ontstentenis van den
hofmaarschalk, mr. F. F. baron de Smeth,
die in verband met het koninklijk bezoek
te Amsterdam vertoeft, werd de Minister
ontvangen door den Kamerjonker, Ph. J.
Graaf van Zuylen van Nyevelt.
Een eere-escorte van 30 huzaren was op
het voorplein van het paleis opgesteld. Te
zeven minuten voor één vertrok de Minis
ter van Binnenlandsche Zaken, in ambts-
costuum, per galakoets van het paleis naar
het Binnenhof, waarbij het eere-escorte
voor de helft voor en voor de overige helft
achter de koets reed.
Op het Binnenhof stond, evenals Zater
dag bij de plechtige sluiting van de voor
afgegane zitting, ongeveer een tweehon
derdtal belangstellenden. Twee inspecteurs
van politie, eenige agenten te voet en twee
te paard, hadden niet de minste moeite om
orde te houden!
Precies één uur arriveerde Minister De
Wilde in een gala-hofrijtuig met zijn ca-
valerie-escorte voor den ingang der Twee
de Kamer. Vijftien man militaire politie
brachten eerbewijzen.
Nadat de Minister het gebouw betreden
had, formeerde de cavalerie zich anders
dan gewoonlijk in twee gelederen, recht
hoekig op de gevels in dezen hoek van het
Binnenhof, zoodat een afgesloten ruimte
werd verkregen.
Een minuut of drie, vier later: een hoorn-
militairen worden gecomman
deerd om acht te geven; de Minister be
treedt de galakoets, hetzelfde ceremonieel
van zooeven, weg rijdt de kleurige cortège.
De plechtigheid is alweer ten einde. Wei
nigen in de straten zien den niet verwach
ten stoet. De trek is meer naar Schevenin-
gen....
In de vergaderzaal der
Tweede Kamer.
Tegen half één vulde zich de vergader-
lal der Tweede Kamer geleidelijk met de
leden van Eerste en Tweede Kamer in
haar nieuwe samenstelling, zoodat men
hier tal van nieuwe gezichten zag, al .be
vond zich daaronder dan ook een aantal
oude bekenden, die wij reeds vroeger in
het parlement hebben gezien of zelfs ach
ter de regeeringstafel, zooals de oud-mi
nister Ch. J. I. M. Weiter.
In het voorzittersgestoelte had plaats ge
nomen de met de leiding dezer vereenigde
vergadering belaste voorzitter van de Eer
ste Kamer, mr. W. L. baron de Vos van
Steenwijk, geflankeerd door griffier en
commies-griffiers van Eerste en Tweede
Kamer, allen gestoken in hun goud-bestik
ten ambtsuniformen. In uniform waren
voorts alleen nog de mannelijke leden der
commissie van in- en uitgeleide, bestaande
uit mevr. BakkerNort en de heeren prof.
Anema, van Dijk, Ter Haar, Tilanus, van
Rappard, Goseling en Wendelaar.
Alle fracties waren in ruime mate ver
tegenwoordigd, ook de nieuwe fractie der
nationaal-socialisten. Afwezig waren slechts
de communisten.
Kort voor één uur verschenen de leden
van het demissionaire kabinet die tevens
lid van de Kamer zijn, in de vergaderzaal:
dr. Colijn, mr. van Schaik, dr. Deckers, jhr.
van Lidth de Jeude, prof. Slotemaker de
Bruine en mr. Oud. Zij drukten den voor
zitter de hand en mengden zich tusschen de
overige afgevaardigden. Ook de Ministers,
die geen lid van de Kamer zijn, waren aan
wezig: jhr. de Graeff, mr. Slingenberg en
prof. Gelissen hadden in een der loges
plaats genomen.
Te één uur precies hamerde de voorzit
ter en hield eensklaps het geroezemoes op.
Alle leden verhieven zich van him zitplaat
sen en binnengeleid door de leden der com
missie betrad de Minister van Binnenland
sche Zaken, mr. de Wilde, de zaal om na
mens de Koningin de buitengewone zitting
der Staten-Generaal te openen.
Staande hoorden de aanwezigen de rede
aan, waarmee de Minister de opening ver
richtte.
Toespraak van Minister
De Wilde.
De Koningin heeft mij opgedragen deze
buitengewone zitting van de Staten-Gene
raal te openen.
De wetsontwerpen waarbij verklaard is,
dat er grond bestaat de daarin vervatte
voorstellen tot verandering in de Grond
wet in overweging ie nemen, zijn door de
ontbonden Kamers der Staten-Generaal
met groote meerderheid aanvaard.
Thans rust op Regeering en Staten-Ge
neraal de taak in gemeen overleg den aan
gevangen arbeid, waartoe de noodige wets
ontwerpen u onverwijld zullen bereiken, te
voltooien.
Hoewel kort, zal ook deze zitting onge
twijfeld belangrijk zijn.
De Koningin spreekt den wensch uit, dat
uw werk, gezegend door den allerhoogste,
tot heil van land en volk moge strekken.
In naam der Koningin verklaar ik de
buitengewone zitting van de Staten-Gene
raal te zijn geopend.
Met een nijging naar den president, naar
de leden ter linker- en ter rechterzijde van
de Kamer, welke met een plechtstatige bui
ging door de leden werd beantwoord, nam
de Minister afscheid van de Kamer, waar
na de leden der commissie hem naar bui
ten geleidden.
Toen de commissieleden in de vergader
zaal terugkwamen, sloot baron de Vos van
Steenwijk de vereenigde vergadering en
was de korte plechtigheid, die nog geen 10
minuten geduurd had, ten einde.
De Koningin kwam reeds hedenmorgen aan
PROF. AALBERSE ALS TWEEDE
KAMERLID BEëEDIGD.
De Minister van Staat, prof. mr. P. J. M.
Aelberse, is hedenochtend door H. M. de
Koningin ten Paleize in Amsterdam als lid
der Tweede Kamer der Staten-Generaal be-
eedigd.
(Deze beëediging was noodig, omdat de
leden der Tweede Kamer in handen van
den voorzitter de eed of belofte moeten af
leggen, en de voorzitter dan eerst zelf be-
eedigd moet zijn).
Amsterdam in feesttooi en
feestvreugde
Een feestelijke sfeer heerschte van
morgen in het Centraal Station tegen den
tijd, dat de D-trein van 9.58 H.M. de Ko
ningin, die hedenmorgen van het Loo was
vertrokken, in de hoofdstad zou brengen.
AANKOMST VAN DE KONINGIN
Zoodra het koninklijke rijtuig, juist
voor den ingang der koninklijke wachtka
mer, tot stilstand was gekomen, steeg H.M
uit, daarbij geholpen door den burgemees
ter van Amsterdam, die zich ter begroe
ting naar het portier had gespoed. Hare
Majesteit was gekleed in een wijnrood
complet, met bijpassenden hoed,
De autoriteiten hadden zich intusschen
in twee rijen voor dén ingang der wacht
kamer opgesteld. H.M. de Koningin on
derhield zich eenige oogenblikken met
ieder van hen. Van het publiek, dat van
eenigen afstand deze korte begroeting
kon volgen, galmde luide het gejuich,
weerkaatst door de stationsoverkapping.
Intusschen verkondigden H. M.s. krui
ser Gelderland, die aan het steenen hoofd
lag gemeerd en telefonisch van de aan
komst was in kennis gesteld, met vijf en
dertig kanonschoten de aankomst der
landsvorstin.
Het publiek, dat zich op dit uur reeds
bij duizenden langs het Damrak en op
den Dam had geposeerd, wist nu, dat
spoedig H.M. den koninklijken uitgang
zou verlaten.
De stoet, waarmee de Koningin naar
hedenochtend naar den Dam reed, was
kleiner, dan die, welke het prinselijk paar
in de hoofdstad zou binnenvoeren. H.M.
heeft den uitdrukkelijken wensch gehad,
dat op dezen dag de nadruk zou vallen op
den triomf alen intocht van het jongè
echtpaar, en heeft daarom slechts voor de
aankomst van het prinselijk paar het
groot ceremonieel voorgeschreven.
Na de rijtuigen, waarin de hoofdcom
missaris van politie en de burgemeester
waren gezeten, volgde terstond de eerste
helft van het eere-escorte.
In het donker open rijtuig van H.M., met
twee paarden van den bok gereden, had
naast de Koningin plaats genomen mevr.
van Loon, naast het rijtuig reden twee of
ficieren der militaire politie, terwijl de
tweede helft van het escorte er onmiddel
lijk op volgde. Drie rijtuigen met het ge
volg van H.M. besloten den stoet.
Intusschen legde de Amsterdam-
sche bevolking langs den intochts-
weg geenszins minder nadruk op
de toejuichingen, welke het bij het
passeeren van de geliefde lands
vrouwe liet hooren. De weg van het
Centraal Station, welke stapvoets
werd afgelegd, voerde door twee
hagen van wuivende en juichende
menschen. De zon goot haar licht
over de kleurrijke versieringen,
die het Damrak in deze dagen tot
een via triumphalis hebben her
schapen.
Stonden bij het Centraal Station en op
het Damrak de toeschouwers reeds rijen
dik, op den Dam was het ipiddenterrein
voor het grootsche bouwwerk van Jacob
van Campen geheel volgestroomd met
feestgangers van allen rang en allen leef
tijd.
Verscheidene van de vele honderden
hadden rekening gehouden met de kans
op een minder goede plaats of op paar
denvolk, dat zich voor de afzetting zou
opstellen en hadden zich gewapend met
een periscoop, een apparaat, dat ook op
den bruidsdag in de Residentie zoo veel
vuldig en met succes is gebruikt.
Voor het paleis stond een eerewacht ge
vormd door een afdeeling infanterie van
het 7e regiment uit Harderwijk, daarte
genover de muziek van het 4e regiment
infanterie uit Amersfoort.,
Tegen kwart voor tien komen langzaam
de eerste rijtuigen van den stoet aange
rold en zet de muziek het nationale lied,
het „Wilhelmus" in, terwijl de eerewacht
het geweer presenteert.
Op de treden van den paleisgang ver-
toonen zich de hofmaarschalk en kamer
heer i.b.d., F. F. baron de Smets en de
kamerheer i.b.d., C. C. Th. Six, ter ver
welkoming van Hare Majesteit.
De Koningin richt zich in het rijtuig op
en dankt met een buiging en een vrien
delijken handgroet voor de hartelijke
verwelkominga. Dan stijgt zij uit, begroet
met een handdruk de beide ontvangende
kamerheeren en gaat het paleis binnen.
Het publiek blijft wachten, want
nog nimmer is de Koningin in de
hoofdstad aangekomen of zij ver
toonde zich ook op het balcon.
En, der gewoonte getrouw, gaan
weinige oogenblikken later de hooge
balcondeuren open en verschijnt
H.M., die vergezeld was van me
vrouw van Loon.
Luid gejuich weerklinkt, hetwelk ver
dwijnt in de klanken van het „Wilhelmus",
dat de militaire kapel opnieuw inzet en
dat door het publiek wordt overgenomen.
Een krachtig hoera besluit het volks
lied. Vriendelijk wuivend en neigend
trekt H.M. zich dan terug.
Korten tijd later rukken de militairen
in. De plechtigheid is afgeloopen. Maar
zijn gewonen aanzien krijgt de Dam toch
niet. Velen zijn er, die ondanks zon en
hitte van geen wijken weten en tot de in
komst der koningskinderen blijven wach
ten.
DE AANKOMST VAN PRINSES
EN PRINS.
Het is twee uur in den middag. In het Pa
leis op den Dam vertoeft H.M. de Konin
gin, des morgens met een gewonen D-trein
gearriveerd, wachtend op de komst van het
jonge Paar, dat Zij presoonlijk op deze
historische plaats welkom wil heeten. In
het Centraal Station wachten de autori
teiten, die straks de Vorstelijke Gasten zul
len verwelkomen, op de komst van den
extra-trein uit de richting Baarn.
Langzaam komt de extra-trein, bestaande
uit een salonrijtuig met locomotief, tot stil
stand. De autoriteiten begeven zich naar
het portier van den wagen, waar, na eenige
oogenblikken, glimlachend de Prinses ver
schijnt, gevolgd door Prins Bernhard.
De Prinses ziet er werkelijk uit als de
prinses van het sprookje. Zij is gekleed in
een lang olijfgroen gewaad met een cein
tuur van goudbrocaat, zeer eenvoudig van
lijn, dat sierlijk geplooid tot op de voeten
neerhangt. Zij draagt een klein hoedje, dat
bezet is met olijfgroene zijden bloempjes
en waarvan aan de achterzijde wijduit een
kanten voile afhangt. De Prins is gekleed
in de ceremonieele tenue van ritmeester
der cavalerie. Een bijzondere groet heeft
Hare Koninklijke Hoogheid voor de in het
'wit gekleede weesmeisjes die op de plaats,
waar zij haar voet op het perron zet,
bloempjes op het roode tapijt strooien.
Wanneer de Vorstelijke gasten het per
ron betreden en de wacht het eerbewijs
brengt, rollen over het Y de schoten van
h.ms. kruiser Gelderland, welke aan het
Steenen Hoofd ligt gemeerd. Drie en dertig
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een openlijk treffen te Munchen tusschen
Katholieken en nationaal-socialisten. (2de
blad).
Processie van Kevelaer naar Boxmeer
door de Gestapo verboden. (2de blad).
Amcilia Earhart over den Oceaan.
(Luchtv., 2de blad)
BINNENLAND.
Het Prinselijk Paar deed heden zijn
plechtige intocht in Amsterdam. (1ste blad)
De buitengewone zitting der Staten-Ge
neraal tot herziening der Grondwet heden
geopend. (1ste blad).
Benoemingen bij de Paters Franciscanen.
(Kerkn., 2de blad).
Steun aan bloemkweekerijproducten.
(2de blad).
Meer tuinbouwproducten voor Duitsch-
land. (2de blad).
Gisteravond is nabij het station Gelder-
malsen een personentrein ontspoord zonder
ongelukken te veroorzaken. (Gem. Ber., 3de
blad).
Op verschillende plaatsen van ons land
woedde gisteren zwaar weer; te Ambt Har-
denberg werd een H. B. S.'er door den blik
sem gedood. (Gem. Ber., 3de blad en 1ste
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De wedstrijd WestCentraal Europa.
(3de blad).
Inschrijvingen voor de TT-races te As
sen. (3de blad).
Raichenbach wint de achtste partij van
Springer. (3de blad).
maal klinkt de doffe knal van de vuurmon
den over het watervlak en verkondigt aan
de tienduizenden wachtenden buiten het
station dat het groote moment daar is.
De Prinses en de Prins schrijden lang
zaam langs de eerewacht, die roerloos het
geweer presenteert. Dan zet de Marinekapel
het Wilhelmus in. Terwijl de aanwezigen
eerbiedig de houding aannemen, begeleiden
de burgemeester en de stationschef, de heer
W. Jongstra, de Vorstelijke gasten naar de
wachtkamer.
Hier bevinden zich de wethouders en
de raadsleden der gemeente en het uitvoe
rend comité van het „Huldigingscomité-
Amsterdam", dat de leiding heeft gehad bij
de voorbereiding van de intochtfeesten.
Een dochter van den heer H. L. van Eeghen,
biedt dan aan de Prinses een fraaie ruiker
aan van witte orchideeën, samen gehouden
door een oranje lint.
DE AANKOMST VAN H.M. DE KONINGIN IN DE HOOFDSTAD
Een overzicht van den Kon. stoet op weg van het Centraal Station naar den Dam.