De overeenkomst met de Oslo-staten.
Ruimer handel met Duitschland
BIOSCOPEN
WOENSDAG 2 JUNI 1937
OE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
FRANKRIJK
DE DUITSCHE KOLONIALE EISCHEN
Frankrijk staat afwijzend
De Fransche koloniale Kamergroep, die
250 afgevaardigden omvat, heeft een bij
eenkomst gehouden, welke werd bijge
woond door een vijftigtal leden, die een
uiteenzetting aanhoorden van de Duitsche
koloniale eischen. Zij verklaarden een
stemmig tegen eiken gebiedsafstand te zijn.
AMERIKA
ROOSEVELT TREKT TE VELDE TEGEN
BELASTINGONTDUIKING
Een minderheid van zeer rijke individuen
In een boodschap aan het Congres ver
zoekt Roosevelt dit lichaam spoedig een
einde te maken aan de brutale belasting
ontduiking in de Vereenigde Staten door
een minderheid van zeer rijke inöiduen.
De president beveelt de onmiddellijke
aanneming van een wettelijken maatregel
aan, om het tegenwoordige belastingstel
sel tegen ontduiking te beveiligen en alle
overige wettelijke maatregelen betreffende
de belasting tot de komende zitting van
het congres uit te stellen.
Roosevelt verlangt voorts, dat de schat
kist gemachtigd wordt een grondig onder
zoek in te stellen naar de verschillende
wijzen van belastingontduiking, met vol
macht getuigen aan te wijzen en hen te
dwingen tot het afleggen van getuigenver
klaringen.
De senaat heeft onmiddellijk een diep
gaand onderzoek naar dit euvel gelast.
Twee uren nadt de uresident om volledige
bevoegdheid voor de schatkist verzocht had,
teneinde het loopende onderzoek naar be
lastingontduikers uit te breiden, keurde de
Senaat een motie goed, waarbij een com
missie van twaalf congresleden wordt in
gesteld, welke de taak krijgt maatregelen
aan te bevelen, waardoor het tegenwoori-
ge belastingstelsel niet meer kan worden
ontdoken. De commissie zal zijn samenge
steld uit zes senatoren en zes leden van
het Huis van Afgevaardigden. Zij zal over
groote bevoegdheden beschikken en tot 1
Februari 1938 blijven bestaan. Zoowel re-
pubikleinen als democraten hebben de
boodschap van Roosevelt, waaruit blijkt,
dat de president op het oogenblik geen
herziening wenscht van het belastingstel
sel, met voldoening ontvangen.
JAPAN
DE KABINETSCRISIS
Prins Konoye formateur
De keizer van Japan heeft aan prins
Konoye, den voorzitter van het hooger-
huis, opdracht gegeven ean kabinet te for-
meeren.
De prins heeft deze opdracht aanvaard.
Prins Konoye, is president van het Hoo-
gerhuis en de meest populaire kabinets
formateur, welke Japan de laatste jaren
heeft gekend. De keuze van den keizer
wordt dan ook, met inbegrip van de poli
tieke, militaire en financieele kringen,
door alle deelen der bevolking met vol
doening begroet.
Zijn populariteit is aanzienlijk toegeno
men sinds het incident van 26 Februari
1936, toen hij opdracht van den keizer
ontving een nieuw kabinet te vormen,
doch om gezondheidsredenen weigerde.
De kabinetsformateur heeft aan de pers
verklaard, dat hij zijn best zal doen een
nationaal kabinet te vormen, waarin ta
lentvolle mannen zitting hebben, die alle
krachten des lands vertegenwoordigen.
Het is zeer waarschijnlijk, dat oud-mi
nister-president Hirota minister van bui-
tenlandsche zaken zal worden.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
AARDVERSCHUIVING KOST AAN VIJF
MENS CHEN HET LEVEN.
Nabij Torun in Polen heeft een aardver
schuiving plaats gevonden, tengevolge
waarvan een huis is ingestort en vijf per
sonen om het leven zijn gekomen.
GROOTE BOSCHBRAND IN SURREY
In het Engelsche graafschap Surrey ont
stond gisteren uit onbekende oorzaak een
boschbrand, welke een geweldigen omvang
aannam. De vlammen breidden zich" wel
dra uit over een oppervlakte van tachtig
vierkante K.M.
GEWELDIGE BRAND IN
OOST-ANATOLIë.
Geheel dorp in asch gelegd
Het dorp Tossia in Oost-Anatolië is door
een geweldigen brand volkomen verwoest.
Honderdtwintig huizen werden in asch
gelegd, waardoor de geheele bevolking
dakloos is geworden.
Twee vrouwen, een man en een kind zijn
levend verbrand, terwijl vijftien personen
ernstige verwondingen opliepen.
Een hevige wind wakkerde de vlam
men aan en daar er niet voldoende blusch-
water voorhanden was, bleeg geen schuur
of huis voor het vuur gespaard.
De regeering en de Roode Halve Maan
(het Turksche Roode Kruis) stellen alles in
het werk om den nood der daklooze te le
nigen.
Voor- en nadeelen tegen elkaar opgewogen.
SAMENWERKING DER
NOORDELIJKE
STATEN
De tekst van de op 28 Mei j.l. te Den
Haag gesloten overeenkomst tusschen de
vertegenwooigers der Oslo-Staten (België,
Denemarken, Finland, Luxemburg, Noor
wegen, Nederland en Zweden) is thans ge
publiceerd in een gisteren op het Departe
ment van Buitenlandsche Zaken gehouden
persconferentie onder leiding van den heer
A. J. Lievegoed, chef van den regeerings-
persdienst, heeft de directeur-generaal van
handel en nijverheid, die de leiding had van
de onderhandelingen met de regeeringen
toelichting gegeven op het op 28 Mei j.l. te
der Oslo-Staten, dr. H. M. Hirschfeld, een
's-Gravenhage gesloten en heden gepubli
ceerde arrangement tot het verminderen
van de handelsbelemmeringen.
Dr. Hirschfeld herinnerde eraan, dat onze
minister-president dr. H. Colijn, het eerste
initiatief tot het bijeenroepen der Oslo-
Staten heeft genomen. In Maart j.l. werd te
's-Gravenhage de eerste bijeenkomst van
deskundigen gehouden, die gevolgd werd
door een tweede bespreking te Brussel.
Door deze goede technische voorbereiding
was het mogelijk, dat de in Mei te Den
Haag gehouden officieele conferentie bin
nen een week met haar taak gereed was en
de overeenkomst reeds op 28 Mei ondertee
kend kon worden.
De tekst van deze overeenkomst met bij-
behoorende protocollen is heden in zijn ge
heel gepubliceerd. Geen enkel onderdeel
ervan wordt als geheim of vertrouwelijk
beschouwd. Welbewust heeft men deze vol
ledige publiciteit gekozen, omdat de deel
nemende regeeringen, nJ. die van België,
Luxemburg, Denemarken, Zweden, Noor
wegen en Finland, van meening waren, dat
van plurilaterale overeenkomsten tot ver
mindering der handelsbelemmeringen de
heele wereld moet kunnen kennis nemen en
de consequenties eruit moet kunnen trek
ken.
Ongelijke grootheden.
Het was niet gemakkelijk, om tot over
eenstemming te komen, aangezien de deel
nemende Staten een zeer uiteenloopende
handelspolitiek volgen en ieder op eigen
wijze gedurende de crisisjaren zijn econo
mische belangen heeft trachcten te bescher
men. Nederland, België en Luxemburg pas
ten het contingenteeringssysteem toe, De
nemarken maakte gebruik van een vrij
streng deviezenstelsel, en Noorwegen, Zwe
den en Finland beschermden zich met be
hulp van tarieven. Bij het doen van weder-
zijdsche concessies stond men derhalve voor
de moeilijke taak, dat onvergelijkbare groot-
AANSLAG OP DE TUNNEL PORTBOU
CERBERE ONTDEKT.
Manschappen van de garde mobile, die de
tunnel tusschen Portbou Cerbere (Frank
rijk) bewaakten, hebben in den aigeloo-
pen nacht een Italiaan gearresteerd. Bij
den ingang van ae tunnel werd een hel-
sche machine met uurwerk ontdekt.
STAD RABAUL OP NIEUW BRITTANNIE
DOOR VULCANISCHE UITBARSTING
GETEISTERD.
Volgens te Londen ontvangen berichten
de stad Rabaul op Nieuw Brittannië
door de sedert gisteren ir werking zijnde
vulcanen Vulcan" en „Natoeki" ernstig
geteisterd. De meeste huizen zijn ver
woest. De inwoners der stad, 700 blanken,
200 Chineezen en 3000 inboorlingen, zijn
naar Kokopo gevlucht. De haven van Ra
baul is door een reusachtige moddergolf,
die door de vulcanische bevingen en de
vloedgolf werden opgeworpen, volledig af
gesloten.
De in de haven liggende schepen konden
de open zee niet meer bereiken. Verschei
dene schepen zijn door geweldige modder-
massa's tot zinken gebracht.
Volgens een bericht van den administra
teur van Nieuw Guinea is in de stad Ra
baul de uitzonderingstoestand afgekon
digd. Aan alle personen, met uitzondering
van de ordebewakers, is het betreden der
stad verboden.
NIEUWS VAN DE NOORDPOOL
De speciale correspondent van de „Praw-
da" in het Poolgebied meldt, dat in de
twaalf dagen welke verloopen zijn sinds
de aankomst van de eerste leden der
Sovjet-Russische Poolexpeditie, de deelne
mers zich gewend hebben gemaakt aan het
leven op het drijvende ijsveld. Zij hebben
thans dertien „huizen" gebouwd. In het
midden bevindt zich de groote tent met de
uit sneeuw vervaardigde keuken voor de
overwinteraars, die hier een jaar zullen
blijven. De zeven andere tenten zijn zoo
danig opgesteld, dat zij een kleine straat
vormen. Vlak daarbij bevinden zich de
tent voor de meteorologische waarnemin
gen en drie tenten met voorraden. In een
uit sneeuw en ijs vervaardigde ruimte
staan de radiotoestellen en machinies. Dag
en nacht worden de wetenschappelijke
werkzaamheden aan de Noordpool voort
gezet.
heden tegen elkaar afgewogen moesten wor
den.
De wederzydsche concessies zyn
neergelegd in de eerste twee arti
kelen van 't verdag. In art. 1 zeg
gen Nederland, België en Luxem
burg toe, een reeks van artikelen,
opgesomd in de aan het verdrag
toegevoegde lijst a., ongelimiteerd
toe te laten voor zoover zij tot nog
toe aan een contingenteeringssy
steem zijn onderworpen, terwijl de
in de lijst opgenomen artikelen, die
niet aan contingenteering onderhe
vig zyn, in de toekomst ook vrij in
elke hoeveelheid ingevoerd kunnen
worden. Practisch worden dus voor
de bij de conventie aangesloten Sta
ten de contingenteeringen buiten
werking gesteld.
In art. 2 verplichten de regeerin
gen van Noorwegen, Zweden, De
nemarken, Finland en Nederland
voor Nederlandsch-Indië zich ver
plichten, de bestaande invoerrech
ten op een in lijst b. opgenomen
reeks artikelen niet te verhoogen
en geen initiatie! te nemen tot hef
fing van nieuwe tarieven of bijzon
dere rechten, noch aan den invoer
van deze artikelen eenige kwan
titatieve beperking op te leggen.
Consekwenties t.a.v. de meestbe-
gunstiging.
Op de vraag, welke consekwenties deze
concessies hadden voor de deelnemende lan
den, die met andere landen handelsverdra
gen met meestbegunstigingsclausules had
den gesloten, antwoordde dr. Hirschfeld, dat
men een onderscheid dient te maken tus
schen meestbegunstiging voor tarieven en
meestbegunstiging op ander gebied. Op het
gebied der tarieven hadden de meeste lan
den een volledig systeem van meestbegun
stiging. Indien bestaande tarieven worden
gefixeerd, zooals thans de Scandinavische
landen doen, dan geldt dat meestal ook voor
alle landen, waarmee verdragen met meest
begunstigingsclausules zijn gesloten. Het
voornaamste land, waarmee de Scandina
vische Staten dit hebben gedaan, is Enge
land, dat tegen de inhoud van de overeen
komst tusschen de Oslo-Staten nooit dezelf
de bezwaren kan opperen als tegen het ver
drag van Ouchy, dat de daarin neergelegde
tariefverlagingen niet toekende aan niet-
deelnemers aan het verdrag.
Over de toepassing van de meestbegun
stiging door landen, die het contingentee-
ringsstelsel toepassen wordt in de overeen
komst niet gesproken. Nederland zelf zal
hebben uit te maken welke concessies het
op con tingen teeringsgebied wil toestaan
aan staten, die geen deel uitmaken van de
Oslo-groep. Dat is geheel afhankelijk van
de handelsverhoudingen, waarin men tot
het betrokken land staat en van de afspra
ken, die ermee zyn gemaakt.
Voor- en nadeelen der overeenkomst.
Een overeenkomst, die op wederzijdsche
concessies berust, beidt aan de deelnemen-
den vanzelfsprekend zoowel voor- als na
deelen. Door het opheffen der contingen
teeringen doen Nederland en België con
cessies van zeer positieve beteekenis, doch
daartegenover staan ook zeer positieve
voordeelen.
Zoo ontstaat in België voor Ne
derland een vrije markt voor be
langrijke producten als stroocar-
ton, dat tot nog toe zwaar gecon-
tingenteerd was, en verder o.a. voor
zout, meubelen en koloniale waren.
Door de consolidatie der tarieven
in de Scandinavische landen ver
dwijnen voor den Nederlandschen
handel verschillende risico-facto
ren.
Daartegenover doet Nederland ook con
cessies, o.a. door de opheffing der contin
genteering van papier, overleder, schoenen,
enz. uit de aan de overeenkomst deelne
mende landen.
Verdere economische samenwerking.
Art. 3 geeft uitdrukking aan de bedoeling
der deelnemende statten, door bilaterale
verdragen de overeengekomen maatregelen
aan te vullen en uit te breiden, tot verdere
verruiming der onderlinge handelsbetrek
kingen. In dit verband kan eraan herinnerd
worden, dat Nederland reeds verleden jaar
eèn overeenkomst heeft getroffen met
Noorwegen en Zweden en in den vorigen
zomer met Finland.
Met België zijn onderhandelingen gaande
over vernieuwing van de onlangs afgeloo-
pen doch tijdelijk verlengde bilaterale
overeenkomst, terwijl met Denemarken
nieuwe besprekingen geopend zijn om te
komen tot oplossing van enkele bestaande
moeilijkheden.
De in art. 4 opgenomen toezegging, el
kaar mededeeling te doen van nieuw in te
stellen handelsbelemmeringen, is soepel ge
houden en minder stringent dan een soort
gelijke bepaling in de overeenkomst van
Oslo van 1931, toen deze verplichting zich
trouwens alleen beperkte tot tariefsverhoo-
gingen, terwijl thans ook andere handels-
l belemmeringen eronder vallen.
IArt. 5 voorziet in het onderzoeken van de
mogelijkheid van samenwerking ter voor
koming van abnormale concurrentie in den
Hu spoedig bruin worden!
Want een blanke hui<l wordt rood en pijnlijk
door de zon Gebruik daarom tijdig AMILD A-
zonnebruincrême, die Uw huid beschermt
tegen vervellen en zonnebrand en U tevenB
snel mooi bruint, óók bij weinig of geen zon.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
3684
buitenlandschen handel en bij aanbesteding
van belangrijke werken. Men heeft hierbij
o.a. gedacht aan de mogelijkheid van dum
ping, alhoewel dat in het verdrag niet met
name genoemd wordt. Aangezien het hier
een kwestie betreft, die grondig bestudeerd
moet worden alvorens men maatregelen op
dit gebied kan nemen geeft dit artikel in de
eerste plaats uiting aan den wensch der
deelnemende staten, ook hieromtrent door
samenwerking tot een oplossing te komen.
Artikel 6 opent de mogelijkheid voor an
dere staten dan die der z.g. Oslo-groep om
tot het verdrag toe te treden. Tot nog toe
is geen besluit genomen om een- actie te
voeren, ten einde anderen tot toetreding
uit te noodigen.
Het verdrag, dat pas na uitwisseling der
ratificatie-oorkonden definitief in werking
treedt, zal reeds per 1 Juli a.s. tijdelijk van
kracht worden.
In het toegevoegde protocol spreken de
deelnemende regeeringen zich uit, het stre
ven naar economische samenwerking ook in
de toekomst voort te zetten. In dit verband
is besloten, dat in October a.s. de vertegen
woordigers der Oslo-Staten wederom» bij
een zullen komen, op verzoek der Deensche
regeering dan te Oslo. De agenda voor de
ze bijeenkomst is nog niet vastgesteld.
De overeenkomst beteekent samenwer
king, geen blokvorming.
Men heeft in den laatstesn tijd met be
trekking tot de Oslo-Staten wel eens hoo-
ren spreken over het Oslo-blok.
Er is hier echter geen sprake van
eenige blokvorming, die bijna al
tijd den indruk wekt, tegen iets of
iemand te zijp gericht. De gesloten
overeenkomst richt zich tegen niets
en is integendeel de uitdrukking
van den wensch, tot gezonde eco
nomische verhoudingen te komen.
Zij heeft willen documenteeren dat goe
de samenwerking op dit gebied tusschen
een aantal landen mogelijk is. Veel hangt
ervan af, hoe deze overeenkomst door de
belanghebbenden zal worden opgevat en of
zij als een positieve bijdrage tot verruiming
van het internationale handelsverkeer kan
worden beschouwd. Pas wanneer de deel
nemende landen de wereld de resultaten
hunner vruchtbare samenwerking kunnen
laten zien kunnen zij zich met succes tot
anderen wenden.
Er zullen natuurlijk altijd enkele groepen
zijn, die onvoldaan blijven. Ook zij behoe
ven den toestand niet somber in te zien. De
overeenkomst is gesloten in een periode,
waarin reeds eenig herstel van het interna
tionale ruilverkeer valt te constateeren. In
-vele landen is de conjunctuur reeds merk
baar verbeterd. Daarom was er voor de re
geeringen der Oslo-Staten alle reden om
ernstig te onderzoeken, in hoeverre het in
ternationale ruilverkeer van zijn banden
kon worden bevrijd.
Minder clearing-
achterstand
Nieuwe regeling voor
reizigersverkeer
Op de gebruikelijke driemaan-
delijksche bespreking tusschen de
Nederlandsche en Duitsche regee-
ringscommissies is gebleken, dat
de achterstand van Duitschland in
de clearing dusdanig is verminderd,
dat in het derde kwartaal van dit
jaar een belangrijk© vermeerde
ring van den export naar Duitsch
land mogelijk kan worden gemaakt.
Sinds het begin van het jaar 1935 liep
de clearing-achterstand van Duitschland
aan Nederland geleidelijk op tot 135 mil-
lioen. Toen nu bij het sluiten van het han-
dalsverdrag voor dit jaar 14 pet. der con
tingenten vrij kwam, werd met Duitsch
land overeengekomen, dat deze 14 pet. in
de eerste plaats zou worden gebruikt voor
het inloopen van den achterstand op de
clearing-balans. Dat is in de eerste helft
van dit jaar geschied. Bovendien vermeer
derde vooral in het tweede kwartaal de
invoer van Duitsche goederen naar Neder
land aanzienlijk, zoodat ook van deze zij
de verbetering kwam in den stand der clea
ring. Dat alles heeft er toe geleid, dat de
stand van de clearing bij de besprekingen,
die het derde kwartaal inleidden, grondig
opnieuw is onderzocht. Hij bleek zóó aan
zienlijk veel gunstiger te zijn dan in den
aanvang van dit jaar, dat niet alleen een
deel van de vrijgekomen 14 pet. voor de
uitbreiding van contingenteeringen zal
worden gebruikt, doch ook daarbovenuit
geheel nieuwe uitbreidingen zullen worden
gegeven.
Het resultaat komt hierop neer,
dat onze export naar Duitschland
op een niveau komt, ongeveer te
vergelijken met dat van begin 1935.
De uitbreiding komt den produc
ten, zoowel van onze landbouw en
industrie als van onze koloniën,
ten goede.
Nadere bijzonderheden zullen, zoodra de
ze zijn uitgewerkt, ter kennis van de daar
bij betrokkenen worden gebracht.
Transfer-onderhandelingen.
Sinds 18 Mei zijn te 's-Gravenhage tus
schen een Nederlandsche en een Duitsche
commissie onderhandelingen gevoerd over
het rentetransfer van Duitschland naar
Nederland.
Deze onderhandelingen hebben op 1 Juni
tot onderteekening van een nieuwe over
eenkomst geleid. Deze overeenkomst zal van
kracht zijn van 1 Juli 1937 tot 30 Juni 1938.
De transfer-regeling is in hoofdzaak on
veranderd gebleven. Bij deze overeenkomst
zijn ook maatregelen getroffen, ten einde
den wachttermijn die geldt bij de transfer
betalingen, geleidelijk in te loopen.
Details, betrekking hebbend op de uit
voeringsmaatregelen, zullen nog nader wor
den gepubliceerd.
Reisovereenkomst.
Naar wij vernemen, Is 1 Juni te 's-Gra
venhage onderteekead een nieuwe rege
ling betreffende het reizigersverkeer van
Duitschland naar Nederland.
Deze regeling wijkt slechts op enkele on-
derdeelen af van de tot dusver geldende
regeling. Zij treedt 15 Juni in werking.
Deze nieuwe reisovereenkomst wijkt, zoo
als in het bericht zelf reeds wordt gezegd,
slechts op enkele onderdeelen van de tot
dusver geldende regeling af, doch betee
kent niettemin een gunstiger regeling voor
Nederland. Reeds geruimen tijd hebben de
in Duitschland wonende Nederlandsche
staatsburgers aandrang uitgeoefend, dat
het hun toekomende contingent verhoogd
zou worden. Men is daar thans in geslaagd,
zoodat een grooter aantal in Duitschland
wonende Nederlanders in de toekomst op
gemakkelijker wijze familiebezoeken in Ne
derland kan maken of er een deel van hun
vacantie kan doorbrengen.
Van belang is ook de regeling,
waardoor Duitschers, die een be
zoek aan Nederland willen bren
gen, waarvoor zij vroeger een be
drag van 500 Mark mochten- mee
nemen, thans wederom een bedrag
mogen meenemen, dat uitgedrukt
in Nederlandsch geld een waarde
vertegenwoordigt van circa ƒ300.
Men mag verwachten, dat daardoor
het vrcemdelingenbezoek aan Ne
derland ook uit Duitschland weer
zal toenemen.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Casino:
Broederstrijd
Erich von Stroheim
Ben Lyon Sari
Maritza).
De Fluisterende
Schaduw, 2e deel.
(Bela Lugosi)
Anti-
Oorlögsfilm
Sensatie
Dag. 8 -11, Zondags
uuvendien 47 uur.
Matinee Zaterd. en
Woensd. 2.30 uur.
Volwassenen
Lido:
Marguerite Gautier
(Greta Garbo).
Kruiswoordraadsels
(Thelma Todd
Patsy Kelly).
Klucht
Dramatisch
Dag. 8.-51115 uur,
Zondags bovendien
27 uur. Matinee
Zat. en Woensd.
2.30 uur.
Toelaatbaar v.
volwarscnen.
Luxor:
Samson (Harry
Baur).
De Vliegende Dood.
(Jean Muir War
ren Huil).
Speelfilm.
Sensatie
Dag. 811 uur. Zon
dags bovendien 27
uur, Matinee, Zaterd
en Dond., 2 uur.
Toelaatbaar
volwassenen.
Trianon:
De Ellendigen
(Charles Laughton
Frederic March)
Speelfilm.
Dag 3—11 uur. Zon
dags bovendien 27
uur. Maiinée Zaterd.
en Woensdag 2 uur.
Volwas? nen
