De Spaansche
burgeroorlog
WOENSDAG 26 MEI 1937
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
DE STRIJD IN HET NOORDWESTEN
De rechtsche troepen hebben gisteren
het massief van Ubyna ten Westen van den
spoorweg LeonOviedo bezet. Doordat dit
massief op vrij groote hoogtes is gelegen,
kunnen de rechtschen meer controle uit
oefenen in deze bergachtige streek, waar
de vijand zonder ophouden in de liniën
tracht binnen te dringen. De troepen van
Mola hadden eerst een omtrekkende be
weging om de linksche stellingen gemaakt;
na voorbereiding door het geschut gingen
de rechtschen tot den aanval over en om
streeks den middag hadden zij het massief
veroverd. De linksche troepen moesten zich
met aanzienlijke verliezen .terugtrekken.
Zij lieten veel oorlogstuig achter.
In vrijheid gesteld.
Op bevel van generaal Franco zijn 48
gevangenen van de internationale bataillons
in vrijheid gesteld. Een officier van het
rechtsche leger heeft verklaard, dat dit is
geschied, omdat generaal Franco in hen
slechts in verleiding gebrachte werkloozen
zag. De in vrijheid gestelden zullen zoo
spoedig mogelijk naai de Fransche grens
worden getransporteerd.
ALmeria gebombardeerd.
Gisteravond werd Almeria diverse malen
door vliegtuigen der rechtsche troepen ge
bombardeerd. De toestellen lieten 25 bom
men van groote kracht vallen. Een bom
ontplofte in de nabijheid van een Engelsch
schip „Greated" genaamd, en scheurde den
romp van dit schip open. Dank zij de krach
tige pompen is het schip niet gezonken De
bemanning van het Engelsche schip bleef
ongedeerd.
DE TERUGZENDING DER
VRIJWILLIGERS.
Het Portugeesche antwoord.
In het antwoord van Portugal op den
Britsche stap aangaande de terugroeping
van vrijwililigers uit Spanje spreekt de
Portugeesche regeering niet direct haar
meening uit. Het antwoord behandelt slechts
indirect de kwestie der terugroeping door
de opsomming van de moeilijkheden.
Een gedeelte van het antwoord is geba
seerd op de verkeerde opvatting, waar het
het recht der Britsche regeering deze kwes
tie aan de orde te stellen, in twijfel trekt
en betoogt, dat deze kwestie door de niet-
inmengingscommissie zou moeten worden
behandeld.
In dit verband merkt men op, dat het
slechts de bedoeling der Britsche regeering
was het terrein te effenen voor de aanvaar
ding van om het even' welk plan, dat door
de commissie zou worden voorgesteld. De
Britsche regeering heeft geenszins den op
zet de verplichting van de commissie een
plan uit te werken voorbij te gaan.
Ten aanzien van het beroep, humanitaire
overwegingen in acht te nemen, doen zich
moeilijkheden voor. Tot nu toe aanvaardt
Sovjet-Rusland het beroep ten opzichte
van het bombardement van open steden,
maar van verscheiden zijden is de wensch
uitgesproken het beroep uit te breiden tot
alle bombardementen en andere onmen-
schelijke oorlogsmiddelen. Men hoopt nu,
dat Sovjet-Rusland in deze uitbreiding zal
toestemmen.
DE SPAANSCHE VERTEGENWOOR
DIGING BIJ DEN VOLKENBOND.
Generaal Franco heeft een breedvoerig
protest doen toekomen aan den Volken
bond, omdat de volgende zitting zal wor
den bijgewoond door een vertegenwoordi
ger der regeering van Valencia, die zich
„vertegenwoordiger van Spanje" noemt.
Wel verre van het Spaansche volk te ver
tegenwoordigen, aldus Franco, verschijnt
deze gedelegeerde als ambassadeur van de
„anarchie en misdaad van het roode Span
je", dat alle juridische grondslagen, welke
het door de grondwet gewijd noemde en
waarop de regeering van Valencia haar
wettigheid grondt, heeft doen verdwijnen.
De generaal beschuldigt het „roode"
Spanje er om. van, inbreuk te hebben ge
maakt op den integralen staat, de regelen
voor het internationale recht te hebben
prijs gegeven, de geestelijkheid te hebben
weggevaagd, de individueele waarborgen
en de eerbiediging van den particulieren
eigendom te hebben geschonden en moor
den en verwoesting van kerkgebouwen te
•hebben toegestaan.
In zijn protest brengt generaal Franco
tot uitdrukking, dat zijn regeering meester
is van twee derden van het grondgebied in
Spanje en van alle protectoraten en kolo
niën. Zijn leger en vloot leven de buiten-
landsche ccden stipt na, de consuls, die
hun functies uitoefenen op het rechtsche
grondgebied genieten alle rechten en de
internationale overeenkomsten worden er
nageleefd.
Het document besluit: De regeering van
Franco noemt de regeering van Valencia
onwettig en zou zich beschouwd wenschen
te zien als de eenige vertegenwoordigster
der Spaansche natie.
Begrafenisstoeten hebben nu officieel
voorrang, 't Getuigt van weinig eer
bied bij sommige weggebruikers voor
's menschen liAtsten gang, dat dit
voorschrift in de wet moest komen!
En omdat samenwerking en beleefd
heid langs den weg voor veilig ver
keer onmisbaar zijn, rekent de
A. N. W. B. op üw medewerking
en op ów goede voorbeeldt
BUITENLAND
VOLKENBOND
DE NEGUS GAAT NIET NAAR
GENEVE
De Negus heeft den secretaris-generaal
van den Volkenbond een brief gezonden,
waarin hij verklaart het niet noodig te
oordeelen een delegatie te zenden naar de
Volkenbondsvergadering. Dit besluit heeft
de Negus genomen na zijn ministers te
hebben geraadpleegd.
De Negus verklaarde verder, dat ernsti
ge fouten werden gemaakt bij de toepas
sing van de sancties, hetgeen tot gevolg
heeft gehad, dat Europa gedesorganiseerd
is en ook de toestand in Spanje is hiervan
een gevolg.
De Negus heette vervolgens Egypte wel
kom in den bond en verzekerde, dat zijn
land steeds bereid blijft met den bond sa
men te werken tot internationale recht
vaardigheid.
DUITSCHLAND
PROTEST BIJ HET VATICAAN
Tegen verklaringen van aartsbisschop
Muendelein
Uit officieuze bron wordt medegedeeld,
dat de Duitsche ambassadeur bij het Va-,
ticaan den staatssecretaris een energiek
protest van zijn regeering tegen de ver
klaringen van kardinaal aartsbisschop
Muendelein van Chicago heeft doen toe
komen.
FRANKRIJK
DE PARIJSCHE TENTOONSTELLING
De eerste dag was gratis
Bijna stormenderhand is gistermiddag
om twee uur de Parijsche tentoonstelling
door het publiek geopend, meldt de „Te
legraaf".
Terwijl de officieele personen druk aan
het inwijden waren vijf paviljoens, het
Belgische, het Italiaansche, het Deensche,
het Noorsche en het Russische moesten ge
opend worden stroomden voor den eere
ingang bij het Trocadero de menschen -sa
men en wachtten in de brandende zon op
het oogenblik, dat de hekken, die dezer
dagen uit den grond verrezen zijn, wijken
zouden. Naarmate de tijd verstreek, nam
het gedrang toe, daar er groote animo
voor de voorste plaats bestond. Allerlei
krijgslisten werden gebruikt en tenslotte
wist een jonge vrouw in een vroolijk toi
letje vooraan te komen door vol te hou
den, dat zij geluk bracht en daarom de
eerste moest zijn om den drempel te over
schrijden.
Zoo naderde het lang verwachte tijdstip
van de opening. Plotseling ontstond er
eenige beweging bij de controle. Een heer
in jaquet, die er het bevel scheen te voe
ren, hief zijn armen ten hemel en begon
zenuwachtig heen en weer te loopen. Wel
dra kv/am van de eerste rijen als een loo
pend vuurtje het bericht door de menig
te: „De cassières zijn zoek" en even later:
„Er zijn geen toegangsbiljetten". Het re
gende kwinkslagen.
Toen ging er ergens een stem op: „Dan
gratis". Het werd een kreet, die zich voort
plantte langs de rijen en de controle nam
haar tenslotte noodgedwongen over. De
politieagenten weken ter zijde, de hekken
zwaaiden open en met de jonge vrouw,
die geluk bracht, voorop, stroomden de
eerste bezoekers de tentoonstelling binnen.
Een uur lang hield de toevloed aan, zoo
dat er tusschen drie en vier uur eenige
duizenden menschen op het terrein waren.
Slechts vijf paviljoens hadden him deuren
geopend, slechts enkele wegen waren be
gaanbaar en de muziekinstallatie werkte
nog niet, maar de booten, die rondvaarten
over de Seine maakten en de electrische
treintjes zonder rails, die met vroolijk
belgetingel af en aan reden, bleken prach
tig speelgoed voor groote menschen te zijn
en de paviljoens in aanbouw trokken min
stens evenveel belangstelling als de ge
opende, zoodat, behalve dan uit financieel
oogpunt, de eerste middag een succes werd
Strenge controle op Duitschers
Omtrent het decreet van het Duitsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken, dat
bet reizen vém Duitsche onderdanen naar
Frankrijk tijdens de wereldtentoonstelling
regelt, meldt Havas, dat het hier politie
maatregelen betreft.
Volgens verklaringen van officieuze zijde
zouden deze maatregelen uitgelokt zijn
door mededeelingen, volgens welke Duit
sche emigranten-kringen in Frankrijk zich
zouden opmaken om onder de Duitsche
toeristen, die de tentoonstelling bezoeken,
een uitgebreide anti-Hitleriaansche propa-
ganda-actie te voeren. Om aan deze actie
het hoofd te bieden, behoudt de Duitsche
regeering zich voor, zelf alle bezoekers van
de tentoonstelling te schiften. Joodsche
elementen en alle personen, waarvan de
nationaal-socialistische burgerzin niet bo
ven alle verdenking is verheven, zouden
uitgesloten worden.
Schacht te Parijs
Ter gelegenheid van het bezoek van dr.
Schacht, was gisteravond in de Duitsche
ambassade te Parijs een diner aangericht,
waaraan o.a. minister-president Blum, de
minister van Economische Zaken Spicas-
se, de minister van Handel, Bastid en de
minister van Koloniën, Moutet aanzatzn.
Eerste Leidsche
Begrafenisonderneming
voor Boomsch Katholieken
GEVESTIGD IS82
G. H. KLEINHANS
Pieter de la Courtstraat 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
FRANSCHE ZEELIEDENSTAKING
GEëINDIGD
Na onderhandelingen met de regeering
De zeeliedenstaking, die zich tot alle
schepen te Marseille driegde uit te brei
den. is bijgelegd.
Naar Havas verneemt, hebben de verte
genwoordigers der vakvereenigingen tot
halfacht gisteravond met den premier en
den minister van Koopvaardij geconfereerd.
Na afloop verklaarden, zij, dat de onder
handelingen tot een resultaat heeft geleid
en dat de staking was geëindigd.
ENGELAND
HET AFTREDEN VAN BALDWIN.
Hij biedt den koning een diner aan.
Minister-president Baldwin heeft giste
ren ter eere van den koning een diner aan
geboden op Downingstreet. Behalve de ko
ning en de koningin zaten een vijftigtal
genoodigden aan, waaronder de Britsche
minister en de minister-president van de
dominions, Attlee en Archibald Sinclair.
Zijn laatste kabinetszitting.
Baldwin zal vandaag voor den laatsten
keer de wekelyksche kabinetszitting presi-
deeren, waarna hij vrijwel zeker een ver
klaring zal afleggen, waarin hij mededee-
ling zal doen van het voorstel van het ka
binet de schadeloosstelling voor Lager
huisleden van 400 pond sterling, te brengen
op 500 pond sterling.
OOSTENRIJK
DUITSCH-OOSTENRIJKSCHE
SPORTWEDSTRIJDEN VERBODEN.
De Oostenrijksche autoriteiten hebben de
Duitsch-Oostenrijksche sportwedstrijden,
welke Donderdag te Graz zouden worden
gehouden, verboden. Omtrent de reden
hiervan meldt Havas, dat de nationaal-so-
cialisten tijdens de Zondag te Ween en ge
houden Duitsch-Oostenrijksche wedstrijden
van de gelegenheid gebruik hebben ge
maakt om te betoogen, en dat men een her
haling wil voorkomen.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
DR. KRAMARSCH OVERLEDEN.
Een der grondleggers der republiek.
Hedenmorgen is te Praag overleden de
Tsjechoslowaaksche staatsman en leider der
party der nationale vereeniging, dr. Karl
Kramarsch. Hij bereikte den leeftijd van 76
jaar.
Met dr. Kramarsch verdwijnt een der
groote strijders voor de Slavische cultuur
tegen de Germaansche invloeden en tevens
een der ondermijners van de Donaumonar-
chie. Hij was het die het eerst op 14 No
vember 1918, onder de toejuichingen van de
Slavische afgevaardigden, de monarchie der
Habsburgers voor altijd vervallen verklaar
de van alle rechten op den troon van Bohe-
men. Bijna twee jaar tevoren had deze mo
narchie hem ter dood doen veroordeeleh
wegens hoogverraad. Van het begin van
den oorlog af had Kramarsch gewerkt in
de Tsjechische „Maffia", waarvan het doel
was het oude keizerrijk inwendig te on
dermijnen, terwijl het van buiten door de
legermachten bestreden werd.
Keizer Karei, de opvolger van Frans Jo
sef, veranderde de doodstraf van Kramarsch
in twintig jaar gevangenisstraf. Kramarsch
werd de eerste minister-president van de
Tsjechoslowaaksche republiek. Hij wist zich
echter niet aan te passen aan de na-oorlog-
sche toestanden. De toelating van het nieu
we Rusland tot den kring der beschaafde
landen leek hem een verraad. Hij nam de
leiding der oppositie van de Tsjechische
bourgeoisie tegen Benesj en Masaryk. Des
ondanks, had hij in het land een groot ge
zag behouden.
ALBANIË.
ETEM TOTO GESNEUVELD.
Het Albaneesche persbureau deelt mede,
dat een gendarmeriepatrouille gisteravond
bij Colemas den leider van den opstand in
het Zuiden, Etem Toto, bij verrassing heeft
aangevallen en gedood.
BRITSCH-INDIE.
DE OPSTAND IN HET NOORDWESTEN.
Fakir van Ipi spoorloos verdwenen.
Naar de bladen uit Britsch-Indië mel
den, is de fakir van Ipi, die maandenlang
aan het hoofd der opstandelingen van Wa-
ziristan den Engelschen troepen tegenstand
geboden, spoorloos verdwenen en weet men
niet waarheen hij zich begeven heeft.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
28 GEWONDEN BU TREINBOTSING.
Uit Stettin wordt gemeld: Nabij Pakul
heeft een botsing plaats gehad tusschen den
personentrein BreslauStettin en een
goederentrein. 28 personen werden ge
wond, waarvan vier ernstig, bovendien
werd belangrijke materieele schade aange
richt.
AUTO RIJDT TUSSCHEN SCHOOL
KINDEREN.
Te Jemappes is een auto tengevolge van
het springen van een band het trottoir op
gereden, juist op het oogenblik, dat een
school uitging. De wagen vernielde een eta
lage en reed vervolgens drie onderwijze
ressen en een twaalftal kinderen aan, die
allen gewend werden, waarvan vijf ernstig.
SCHADE TENGEVOLGE VAN
NOODWEER.
Volgens voorloopige officieele schattin
gen bedraagt de schade, die door het nood
weer van eergisteren te Belgrado is aange
richt, ongeveer tien milioen dinar.
ACHT MILLIOEN ZLOTY SCHADE DOOR
OVERSTROOMINGEN.
De schade, die door de overstroomingen
in Midden-Polen is aangericht, wordt op
acht millioen zloty geraamd
BANKOVERVAL IN INDIANA.
Drie met machinegeweren gewapende
bandieten hebben een overval gepleegd op
een bank in het midden der stad Logans-
port. Zij openden het vuur en verwondden
twee politie-agenten. Een der gewonden is
doodelijk getroffen. De bandieten slaagden
er in te ontkomen met een bedrag van
2500 dollar.
GEVECHT MET GANGSTER TE
HAVANNA.
De politie van Havanna heeft een inval
gedaan in een gangstersverblijf in het cen
trum der stad. De agenten, die met revol
verschoten ontvangen werden, maakte van
machinegeweren gebruik. Na een gevecht
van een half uur waren drie bandieten ge
dood. Twee agenten waren gewond.
DERDE ZOON VAN LINDBERGH
Eerst thans is bekend geworden, dat het
echtpaar Lindbergh daags na de kroning
van het Engelsche koningspaar te Londen,
op 13 Mei verblijd is met de geboorte van
een zoon. Dit is de derde zoon van het
echtpaar; hun eerste baby, Charles, werd
het slachtoffer van ontvoering; de tweede
zoon, Jon, werd in Augustus 1932 geboren.
De al te groote belangstelling, welke aan
dit kind werd gewijd, was een der rede
den, waarom het echtjaar Lindbergh zich
in December 9135 naar Engeland begaven.
Den laatsten tijd vertoefden de Lind
berghs in het plaatsje Weald (Kent), waar
zij een veertiende-eeuwsch huisje, van met
klimop begroeiden steen en statige poor
ten bewonen.
Op den avond van Coronation Day, 12
Mei, hebben kolonel Lindbergh en zyn
vrouw zich naar een Londensche particu
liere kliniek begeven, waar den volgenden
morgen de derde zoon der Lindberghs werd
geboren.
In overeenstemming met de stilzwijgend
heid, welke het verblijf der Lindberghs in
het buitenland steeds heeft gekenmerkt,
heeft de kolonel aan het feit geen rucht
baarheid gegeven. Enkele intieme Ameri-
kaansche vrienden had hij ervan verwit
tigd, doch tevens op geheimhouding aan
gedrongen.
Noch in Londen, noch in het dorp Weald
was iets bekend van de blijde gebeurte
nis. Thans heeft men gemerkt, dat de ko
lonel de afgeloopen weken verscheiden
malen in gezelschap van den kleinen Jon
een bezoek heeft gebracht aan de London
Clinic, aan Devonshire Place.
Gistermorgen echter heeft Weald met
vreugde vernomen, wat de reden is ge
weest van de langdurige afwezigheid van
mevrouw Lindbergh, die zich hier vestig
de kort nadat zij met haar maneen langen
vliegtocht had gemaakt. Er is namelijk
een prachtige kinderwagen aan „Long-
barn" afgeleverd; dit maakte een einde aan
de onzekerheid.
FINANClëN EN ECONOMIE
A. HILLEN'S SIGAREN- EN TABAKS
FABRIEK.
Voorstel tot ontbinding.
Aandeelhouders in A. Hillen's Sigaren- en
Tabaksfabriek zijn opgeroepen tot het hou
den van een buitengewone vergadering op
Woensdag 2 Juni a.s. ten kantore der ven
nootschap te Delft. Aan de orde komen: 1.
Een voorstel tot ontbinding der vennoot
schap; 2. Benoeming van liquidateuren.
DE PADVINDERSWASCH TE GOUDA.
Dertig duizend padvinders zullen hun
wasch naar Gouda zenden. De verzorging
van de wasch van ale deelnemers aan de
Wereld-Jamboree, welke dezen zomer te
Vogelenzang zal worden gehouden, is op
gedragen aan de N.V. de Goudsche Stoom-
bleekerij te Gouda, die als alléén-contrac
ten te tegenover de leiding van de Jambo
ree de verantwoordelijkheid voor een feil-
looze organisatie van dit belangrijke on
derdeel van de kamphuishouding op zich
heeft genomen.
In het kamp zal een hulpkantoor van de
G. S. B. gevestigd worden, dat zich belast
met het aannemen van vuile en afgeven
van schoone wasch. De G. S. B. heeft zich
verplicht voor aflevering binnen 24 uur
zorg te dragen. Het transport heen en weer
tusschen Vogelenzang en Gouda zal wor
den verzorgd door een eigen sneldienst
van de wassoherij.
De verwerking van de hoeveelheden
waschgoed kan gedurende enkele weken
in verschillende Goudsche wasscherijen
groote drukte geven, aangezien naar be
hoefte verschillende plaatselijke bedreven
bij de afwerking der waschgoedeern zullen
medewerken. Reeds zijn besprekingen ge
voerd met „De Blauwe Duif' en „De Drie
Noteboomen" daar ter stede. Het is nog
niet te benaderen hoe groot de hoeveel
heden waschgoed zulfèn zijn, welke tij
dens de Jamboree tusschen Vogelenzang en
Gouda dagelijks heen en weer zullen rol
len. Gezien het aantal deelnemeds van on
geveer 30.000 mag verwacht worden, dat
de waschverzorging tijdens het wamp in
Gouda een drukte van belang zal geven. In
elk geval zal de organisatie van de wasch
verzorging grondig en zorgvuldig worden
voorbereid.
LUCHTVAART
DE RUSSISCHE POOLVLUCHTEN.
De drie vliegtuigen der Noordelijke expe
ditie van Rusland zyn gisteren om 23 uur
15 van Rudolf eiland gestart in de richting
van het drijvende Poolstation „Noordpool".
De toestellen vervoeren wetenschappelijke
uitrustingen, levensmiddelen, brandstoffen,
motoren en een tent.
DE RAMP VAN DE „HINDENBURG".
Het onderzoek naar de oorzaak.
De Zaterdag j.I. door dr. Eckener in de
bijeenkomst van de commissie van onder
zoek naar de oorzaken van de ramp van de
„Hindenburg" uitgesproken meening, dat
statische electriciteit de ontploffing zou
kunnen hebben veroorzaakt, werd bevestigd
door de verklaringen van twee andere des
kundigen, prof. Dieckmann van de techni
sche hoogeschool van München en Francis
Silsbec uit Washington.
Dieckmann verklaarde het mogelijk te
achten, dat electrische ladingen in de lucht
St. Elmusvuur hebben teweeggebracht. Dit
veroorzaakte wel is waar geen vonken, doch
het kan niettemin een voldoende hooge
temperatuur bereiken om een waterstofgas
mengsel tot ontploffing te brengen.
Beide getuigen achtten daarentegen de
theorie, dat de oorzaak der ontploffing ge
legen zou zijn in de ontbranding in hoog
frequente radiogolven van het radio-peil-
station Lakehurst voor zeer onwaarschijn
lijk, daar de electrische kracht van deze
stralen te zwak is.
Prof. Dieckmann heeft, naar hij zeide,
speciale opdracht deze mogelijkheid te be-
studeeren.
HOEKSTRA HAALT HET ZILVEREN
C BREVET ZWEEFVLIEGEN.
Gistermiddag tot 1500 meter boven
Ypenburg gestegen.
Het is den bekenden zweefvlieger J.
Hoekstra gistermiddag gelukt het zilveren
C brevet voor zweefvliegen te halen.
Naar men weet heeft de heer J. Hoek
stra, chef instructeur van het Nederlandsch
Instituut voor Zweefvliegen, onlangs in een
zweefvliegtuig meer dan 7 uur gevlogen
even voor de duinenrij tusschen Schevenin-
gen en Katwijk. Ook legde hij verleden
zomer een afstandvlucht van 50 K.M. (in
Duitschland) af.
Nog één voorwaarde ter verkrijging van
het zilveren C brevet moest vervuld wonden
en wel een hoogtevlucht van tenminste 1000
meter.
Zooals gezegd is de poging, welke Hoek
stra daartoe gistermiddag ondernam, vol
komen gelukt.
De verbinding tusschen het zweeftoestel,
waarin Hoekstra vloog, de „Condor",
eigendom van de Haagsche Zweefvlieg
Club, en het motorvliegtuig werd op 200 M.
verbroken en Hoekstra steeg in deze
machine tot 1500 M.
Om half vier streek hy op het vliegveld
Ypenburg neer. Hoekstra is de eerste Ne
derlander, die een zilveren C brevet heeft
gehaald.
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN U W DAGBLAD
ADVERTEEREN
