ZATERDAG 15 MEI 1937
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ONZE LJIST.
VOORNAAMSTE NIEUWS
EEN MODERN COIFFURE
28ste Jaargang
No. 8724
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling;
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DE t,EIDER
Weten de menschen nog, wat ze willen?
Eeuwenlang heeft men waanleuzen gepre
dikt, men heeft begrippen van hun inhoud
beroofd en de beginselen vervalscht. Vrij
heid, riepen de menschen, wij willen vrij
zijn, weg met de tyrannie. Zij wisten niet,
dat vrijheid allereerst een innerlijke waar
de is en dat geen mensch ter wereld hen
ooit van de werkelijke vrijheid berooven
kan. Zij dachten in hun naieviteit, dat vrij
heid enkel bevrijding van uiterlijke ban
den inhield. Weg met de vaste wetten, weg
met de dwingende vormen der maatschap
pij, weg bovenal met het Gezag. Vrij zijn,
hoera! en de menschheid stormde uitgela
ten haar nieuwe wegen op, de wegen der
ongebondenheid. Zij gaf zich zoo roekeloos
over aan het gevoel van bevrijding, dat ze
bij den eersten aanloop meende te onder
vinden, dat zy niet merkte, hoe zij steeds
dieper in den naoht verdwaalde, een nacht
van leugen en onnatuur, een nacht van ver
dwazing, die haar langzaam aan insloot
als een onontkoombare kooi. De arme
menschheid dacht vrij te zijn; zij lag met
duizend banden geboeid aan de rusteloo-
ze en onberekenbare grilligheid van haar
eigen hartstochten en luimen, de ketens
van haar ongebondenheid. Het drong eerst
tot haar door, toen het te laat was. Waar
zijn we, riepen de menschen, waar gaan
we heen? Tastend schrijden millioenen door
den nacht.
Er is een aantal drieste durvers, levens
speculanten zonder eenig gevoel voor ver
antwoordelijkheid, gewe tenlooze, brute
genieters, voor wie er geen hoogere waar
den bestaan dan geld en genot. Zij zijn
haast niet meer te redden, omdat zij niet
gered willen worden. Ze zijn immers
vrij? De vrijheid werd hun een duivelsch
bezit. Zij zullen plukken, wat er te pluk
ken valt, tot ze ondergaan in vlammen en
bloed. Het kan hun eenvoudig niet bom
men, wat er gebeurt. Zij willen zich niet
bezinnen, in geen geval, zij willen niet
denken aan een „einde" (het doel-einde
van ons bestaan); als ze vastboeren, zul
len ze er zelf wel een eind aan maken.
Maar een groote menigte begint tot be
zinning te komen. Waarhen, roepen de men
schen, waartoe dit leven? Wie wijst ons
den weg? Zóó kunnen wij toch niet voort
gaan! Wij willen den zin van het leven
weer kennen. Het is ondenkbaar, dat het
leven een dwaze comedie zijn zou. Wij wil
len den dwazen nacht ontvluchten. Wij wil
len offers brengen, maar dan voor een doel:
het leven eischt een achtergrond. Wij
snakken naar licht en levensmoed. Wij heb
ben honger naar een norm. Geef ons een
Leider!
Dat is de noodkreet van dezen tijd: Geef
ons weer normen, geeft ons een Leider.
Het werd de nieuwe leuze, een leuze, waar
in een diep stuk waarheid verborgen ligt,
maar onbezonnen, zonder zich af te vra
gen, wie in werkelijkheid leiden kan,
hebben duizenden zich overgegeven, zon
der voorbehoud, aan den eersten den bes
ten, die zich als leider heeft opgeworpen.
Zoo kan het immers niet blijven! Met on
verantwoord optimisme koos men een vaan,
onderschreef men een program. Komaan,
vrienden, het zal wel goed gaan en leve
de leider!
Zij vergaten, dat leiden in diepsten aard
iets goddelijks is, iets, wat slechts Hij, Die
in den hemel woont, naar waarheid ver
mag. Zij vergaten het woord uit den Psalm,
dat „als God het huis niet bouwt, de bou
wers tevergeefs hun werk verrichten!"
Wee hem, die zich roekeloos op menschen
verlaat! Hij is de blinde, door een blinde
geleid!
Maar de werkelijke Leider is allereerst
de Heilige Geest, „waardoor de kinderen
van God geleid worden". En dit is het be
sef, dat de wereld meer dan ooit noodig
heeft: dat slechts de Heilige Geest ons vei
lig leiden kan. Het is juist de groote op
gave van een leider: dat hjj in waie vrij
heid leiden moet, en dat zijn leiding tot
steeds grooter vrijheid moet voeren. En
dat kan God alleen, omdat slechts God het
V Eenheid
Wij hebben gisteren enkele passages ge
citeerd uit de pauselijke encycliek „Quadra-
gesimo Anno".
Aan het slot van deze encycliek richt
Pius XI tot de Katholieken een krachtige
aanmaning tot hechte aaneensluiting en sa
menwerking, tot eenheid.
Wij citeeren hier:
„Dulden wij niet, Eerbiedwaardige Broe
ders, en beminde Zonen, dat het den schijn
hebben, alsof de kinderen dezer wereld in
hun soort met meer beleid optreden dan wij,
die door Gods goedheid kinderen des lichts
zijn. Het ontgaat ons immers niet, dat zij
met de meeste scherpzinnigheid actieve pro
pagandisten weten te kiezen en te vormen,
om hun valsche ideeën onder alle rangen
der menschheid en in alle streken der aar
de dagelijks verder te verbreiden. En tel
kens als zij een stormloop tegen de Kerk
van Christus ondernemen, zien wij, hoe
zij him onderlinge geschilpunten op zij zet
ten, en zich eendrachtig aansluiten tot één
groot aanvalsfront, en met vereende krach
ten strijden voor de bereiking van het ge
meenschappelijk doel.
Zeker, het vele en grootsche, wat de rus-
telooze ijver der katholieken tot stand weet
te brengen, zoowel op maatschappelijk en
economisch terrein als op dat van onderwijs
en godsdienst, is natuurlijk aan niemand
onbekend. Maar deze heerlijke, opofferen
de arbeid verliest niet telden aan vrucht
baarheid door een te groote versnippering
van krachten, ^aten daarom allen, die van
goeden wil zijn, allen, die onder aanvoe
ring van de Herders der Kerk dezen goeden
en vreedzamen strijd voor Christus willen
strijden, zich hecht aaneensluiten; laten
allen ernaar streven, onder de leiding en
leering der Kerk, tot de christelijke ver
nieuwing der maatschappij, die Leo XIII
door de onsterfelijke Encycliek Rerum No
varum ingezet heeft, 't hunne bij te dragen,
overeenkomstig ieders talenten, kracht en
maatschappelijke positie; en laten zij daar
bij niet zichzelf of hun eigen belangen zoe
ken, maar de belangen van Jezus Christus,
noch hun eigen plannen tegen eiken prijs
willen doordrijven, maai- zelfs de beste be
reidwillig prijsgeven, als het hoogere ge
meenschappelijk belang dit mocht vorderen:
opdat in alles en boven alles Christus re-
geere, Christus heersche, aan Wien „eer en
glorie en heerschappij toekomt in eeuwig
heid".
Het hoogere gemeenschappelijk belang
vraagt vooral in dezen tijd. van de Katho
lieken in Nederland eenheid in politieke
organisatie; eenheid, om het heel concreet
en practisch te zéggen: aan de stembus op
Woensdag 26 Mei; eenheid, zich uitend
doordat allen dan stemmen op: Lijst 1.
hart van de menschen in zyn handen houdt.
Menschelijke leiding ontaardt gemakkelijk
tot dwingelandij. God leidt zonder te dwin
gen, omdat Hy de zielen met Licht ver
vult en er binnenstroomt als een wondere,
onzichtbare Macht. Een Macht, die zoet als
balsem is, helder als een bron in het woud,
mild als de zoele luchtstroom en de lente
regen. God's Macht werkt onweerstaan
baar, maar zonder geweld.
Zoo moeten we dan bidden in deze da
gen. Zend Uwen Geest uit en wij zullen
herschapen worden, en Gij zult het aan
schijn van de aarde vernieuwen! en we
roepen tot den Heiligen Geest:
Ductore sic te praevio
vitemus omne noxium.
„Mogen we onder Uw voorzienigheid be
waard blijven voor alle kwaad".
O Licht, o Vuur, o Liefde!
Leider, schenk ons Uw Heil!
PATER VAN ROOLJEN,
Kruisheer.
Zoeterwoude, 16 Mei 1937.
„Huichelachtig"
Dit is de titel, dien het „Nationaal Dag
blad" plaatst boven een hoofdartikel.
De lezer oordeele, of deze titel zonder
aanhalingsteekens al dan niet juist is.
Het blad schrijft:
Indien de „Maasbode" en de Staats
greeppartij nog maar iets kenden van
de waarachtige liefde tot Christus en
Zijn Kerk, dan zouden zij zich er wel
voor wachten, het geloovig volk maar
aldoor te misleiden met vroom gepraat
en onderwijl voortgaan de meest leu
genachtige methodes toe te passen op
eëne Beweging, die gedragen wordt
door de gebeden van duizenden geloo-
vigen.
Het Katholieke volksdeel van Neder
land leeft, Goddank, nog te dicht bij
de Kerk, dan dat het deze huichelaars
niet zou doorgronden.
Wat zegt u van dien zin „eene Beweging,
die gedragen wordt door de gebeden van
duizenden geloovigen"?.Er moet wel
een zekere groote durf voor noodig zijn,
om zoo.vroom te schrijven!
Het Katholieke volksdeel zal daarop
antwoorden! Op 26 Mei, aan de
stembus!
In dat artikel, dat bedoelt een weerleg
ging te zijn van wat de „Maasbode" schreef
naar aanleiding van een beschouwing in
het „Nationaal Dagblad" over de „klooster
processen" in Duitschland (wij namen het
„Maasbode"-artikel Donderdag over), wordt
feitelijk niets weerlegd. Wij willen er dan
ook niet verder op ingaan! Alleen dit zin
netje: „De propaganda onzer tegenstanders
is er steeds op gericht al wat in Duitsch
land door nationaal-socialisten wordt mis
dreven toe te passen op de N.S.B." Wij wil
len daarover lezen: „De propaganda der N.
S.B. is er steeds op gericht al wat in
Duitschland door nationaal-socialisten
wordt misdreven en dat is heel veel;
getuige de Pauselijke encycliek!
te verdedigen en als 't ware voor zijn re
kening te nemen"!
De wereld
in vogelvlucht
De averij, welke de Britsche torpedoja
ger „Hunter" heeft opgeloopen in de
Spaansche wateren, schijnt toch veroor
zaakt te zijn door een mijn. Althans deelt
de Britsche admiraliteit mee, dat het eer
ste onderzoek tot deze conclusie heeft ge
leid. Dit is nog de beste oplossing van het
incident, want hiermede is ten minste elk
opzet uitgesloten. Overigens valt er van
de Spaansche fronten weinig bijzonder te
vermelden. Waar nog het meest gevoch
ten wordt, is in het Baskenland. Wanneer
de situatie bij Bilbao zich echter op de
zelfde manier ontwikkelt als bij Madrid,
dan is het einde nog lang niet te overzien.
Uit Valencia komt het bericht, dat het ka
binet van Largo Caballero is afgetreden.
Als reden van dit aftreden wordt noodza
kelijke reorganisatie en versterking van de
regeering genoemd, maar 't valt niet moei
lijk om tusschen de regels door te lezen,
dat de oneenigheid achter het front de
voornaamste reden van dit ontslag wel zal
zijn.
In Londen zijn de. kroningsfeesten met
hun nasleep van bals en banketten thans
afgeloopen. Gisteravond heeft Eden nog
een banket aangeboden, waar o.a. ook ons
prinselijk paar heeft aangezeten, en daar
na was er een groot hofbal, dat het einde
der feestenreeks beteekende.
Het feesten werkt aanstekelijk, want van
daag is ook koning Christiaaan van Dene
marken een jubileum gaan vieren, n.l. zijn
zilveren regeeringsjubileum, dat in de
Deensché hoofdstad Kopenhagen met opge
wektheid gevierd. - Denemarken is geen
luidruchtig land en dat daar ook nog een
koning is, die reeds zoo lang regeert, weet
men in het buitenland nauwelijks. De vie
ring van dit jubileum bewijst echter, dat
ook daar een koningshuis regeert, dat zich
verankerd weet in de harten van het volk.
LEIDSCH
GLAS IN LOOD BEDRIJF
Goed - Goedkoop en Vlug
ALLEEN
Hooigracht 42, Leiden, Tel. 3671
Ook levering van alle soorten Glas
BEGIN VAN DEN ZOMERTIJD.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag a.s.
Voor zooveel noodig wordt er aan herin
nerd, dat de Zomertijd aanvangt den 22sten
Mei a.s.
De overgang geschiedt in dier voege, dat
wanneer de middelbare zonnetijd van Am
sterdam op den dag, waarop de Zomertijd
aanvangt, 2 uur aanwijst in den voormid
dag, het wordt geacht te zijn 3 uur in dien
voormiddag.
De overgang dit jaar naar den Zomer
tijd geschiedt met ander woorden dus in
den nacht van Vrijdag 21 Mei op Zaterdag
22 Mei ten 2 uur.
Regeeringscrisis in Spanje
KABINET CABALLERO AFGETREDEN.
VALENCIA, 15 Mei. (A.N.P.). Largo Ca
ballero, de voorzitter van den raad van mi
nisters, heeft den president der Spaansche
republiek het ontslag van zijn kabinet aan
geboden. President Azana is terstond be
gonnen met het raadplegen der politieke
leiders.
VALENCIA, 15 Mei. (A.N.P.) Het aftre
den van Largo Caballero schijnt eenerzijds
veroorzaakt te zijn door de noodzaak de re-
geeringsformatie krachtiger te maken, ten
einde het hoofd te bieden aan een oorlog
van langen duur, en anderzijds door de re
cente gebeurtenissen in Catalonië.
Kortelings hebben de socialistische en de
communistische partij besloten de tot deze
partijen behoorende ministers uit het ka
binet terug te trekken. De beide groote vak
bonden, C.N.T. en U.G.T. hebben laten we
ten, dat de nieuwe regeering weer onder
leiding zal moeten staan van Largo Cabal
lero. De in politieke kringen verkregen in
druk is, dat de crisis gemakkelijk zal wor
den opgelost. Er valt een toenemende nei
ging waar te nemen om het aantal por
tefeuilles te verminderen.
GEVAARLIJKE EPIDEMIE IN
CHINEESCHE PROVINCIE.
SJANGHAI, 15 Mei. (A. N. P.). In de
provincie Yoennan is een ernstige epide
mie van hersenvliesontsteking uitgebroken,
waaraan reeds 200 personen zijn bezweken.
Tachtig procent hiervan zijn kinderen.
1. Mr. Dr. L. J. C. BEAUFORT O.F.M.,
Utrecht.
2. A. J. LOERAKKER, Haarlem.
3. J. GROEN Azn., Zuid-Scharwoude.
4. M. P. v. d. WEYDEN, Zevenhoven.
5. E. J. M. STUMPEL, Hoorn.
6. Dr. A. J. J. M. MES, Heinkenszand.
7. F. Ph. Th. ROHLING, Bloemendaal.
8. Prof. Dr. C C. BERG, Leiden.
9. TH. P. J. ELSEN, Naaldwijk.
10. G. C. W. BLONK, Nieuwer-Amstel.
11. J. D. DE KOK, Loosduinen.
12. E. TH. LOCKEFEER, Hulst.
Dit is de eerste lijst op het stembiljet,
dat u in den Kieskring Leiden op Woens
dag 26 Mei in ruil voor uw oproepings-
kaart wordt overhandigd.
U stemt door met rood potlood, dat in
het stemhokje aanwezig is, op één der can-
didatenlijsten één wit stipje rood te maken,
geplaatst voor den naam van den candi-
daat uwer keuze.
Uw keuze hebt u reeds gemaakt; uw
candidaat is pater mr. Beaufort.
Dit nummer bestaat uit
zes bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
MAANDAG, 2DEN PINKSTERDAG, ZAL
„DE LEIDSCHE COURANT" NIET VER
SCHIJNEN.
BUITENLAND.
Regeeringscrisis in Spanje. (1ste blad).
De averij van het Britsche oorlogsschip
„Hunter" vermoedelijk het gevolg van een
mijn. (2de blad).
Hoe de strijd tegen de Kerk in Duitsch
land gevoerd wordt. (2de blad).
Heden viert koning Christïaan van De
nemarken zijn 25-jarig regeeringsjubi
leum. (2de blad).
Het einde van de kroningsfeesten te Lon
den. (2de blad).
BINNENLAND.
Tot Commissaris der Koningin in de pro
vincie Groningen is benoemd mr. J. Lint
hort Homan. (2de blad).
Wissellooper te Heerlen overvallen en
van ƒ2800 beroofd. (1ste blad).
WIJ SCHRIJVEN OVER:
Wat het Pinksterfeest ons leert. Arti
kel van den zeereerw. hoog gel. heer prof.
van Rooyen, Kruisheer. (1ste blad).
Wat er in de afgeloopen week in het Bui
tenland is geschied. (4de blad).
De vraag, of er al dan niet ondervoeding
bij kinderen bestaat tengevolge van do
slechte economische omstandigheden.
Een artikel van een schoolarts. (2de blad).
heett een moderne verzorging nodig'
SALON DE COIFFURE EUGENE
BREESTRAAT 75, TEL. 3859
biedt U het allernieuwste
===m
Roofoverval bij Heerlen
Wissellooper van 2800 gulden
beroofd
Gistermiddag is op een eenzamen weg
tusschen Hoensbroek en Heerlen een onge
veer veertig-jarige wissellooper van de
Twentsche Bank te Heerlen, Houbens, door
twee onbekende mannen beroofd van een
bedrag van 2800 gulden.
Zij trokken hem van zyn fiets, gaven
hem met een gummistok een klap op het
hoofd en dreigden hem met een revolver,
waarop de aangevallene noodgedwongen
den mannen zijn portefeuille gaf, welke
behalve het genoemde geldsbedrag een aan
tal wissels bevatte
De bandieten maakten zich daarop snel
uit de voeten. De wissellooper alarmeerde
onmiddellijk de politie van Hoensbroek, die
een uitgebreid onderzoek insteld. De por
tefeuille werd later op een stuk land terug
gevonden. De wissels en een bedrag van
ruim twee gulden had men er in laten zit
ten.
